Probabilismus methodo mathematica demonstratus auctore patre Pithanophilo

발행: 1747년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 철학

321쪽

Iuxta

Cora

3io PROBABILIS MUS quia istam teneret, sed fecisse, ut reduceret eam

ad debitum sensum , in quo potes fusineri, o

expediret disscultates, quae sunt urgentes. Id quod legitime colligit ex superioribus loquendi formulis modus conυeniens O . , sc ergo post dici, c., quibus significatur , si ea teneatur , hoc modo a Doctore assignato melius defendi posse . Itaque Scotus iuxta Scholiastem in hae quaestione problematicus est; juxta Commentatorem , sententiam negantem pro Lege defendit tanquam probabiliorem . Quidquid autem asseratur, ex hoc exemplo usus Probabilis mi , ut liquet, licitus est. Distinct. 33. quaest. unica f. Sed hic es dubium. Primo ponit casum. An si Vir conjugatus vi vente Dropria Uxore nubat cum alia Muliere nescia hujus Conjugii, ideoque impedimenti dirimentis inde consequentis , mortua propria Uxore, possit, habita impedimenti dispensati,ne , sine peccato simul cum illa permanere ruod est idem ac, an Matrimonium illud redatur validum, si Vir ipse tantum de novo in Matrimonium consentiat , Muliere de priori

impedimento nec certiorata, nec de novo com sentiente. Hunc resolvit negative, nempe Ma

trimonium non revalisurit . ideoque sine peccato habitare simul non posse, quia docet utrumque requiri ad Matrimonii validitatem, ideoque ad licitam eorum cohabitationem, & quod Mulier de prioris Conjugii nullitate certioretur, & quod uterque in Matrimonium de novo consentiat. Postea ponit alium casum. An hoc locum habeat etiam in casu impedimenti orti ex promi Isione futuri Matrimonii simul cum Adulterio. De hoc duas sententias innuit, nempo

322쪽

METII. MATII. DEMONIT. P. II. IIIamrmantem pro libertate, hoc est valere Μ, trimonium , ideoque sine peecato cohabitare posse , etiamsi mulieri insciae' non exprimatur Matrimonii desectus, nec Vir de novo consentiat, & negantem pro lege, nempe non Valere Matrimonium , & ideo sine culpa cohabitare non posse, nisi pars inscia certioretur de Comiusti nullitate, & uterque de novo consentiat. Ait enim de priori sententia . Videtur ex iso capite, nempe ex capite quodam Glossae superius a se laudato quod simpliciter egi Matrimonium, etiamsi nunquam exprimatur Personae insita

defestus ille , nec ipse pos expressionem defectus

de novo consentiat. Postea de negante ait. Sed prima sententia videtur certior c., nempe non valere Matrimonium , & Conjuges peccare simul permanentes sine assignatis conditioni

bus a

ne . In casu et An contrahens Matrimonium

eum Volo simplici Castitatis peccet in red- decido debitum, & prima vice, & post. Duas

opiniones innuit , alteram pro lege affirmantem, peccZre mortaliter, & prius, & post, alteram pro libertate assirmantem peccare reddendo prima vice , post vero non peccare . Ait enim . Quando etiam consummat, Uidetur peccare mortaliter, quia contra ritum suum uuod intelligitur, quando contraxit cum intentione non consummandi, ut hic admonet Commentator,& ex proximis superioribus Scoti verbis colligitur licet secundum aliquos post primum aestum non peccet mortaliter in reddendo , quia ad illud egi Iam obligatus vinculo fortiori ; peccat tamen mortaliter petendo, quia nihil habet Iuris in hoc, V cum

Iuxta Can. 3

323쪽

3ra PROBABILIs M Uscum renuntiaverit tali Juri in Voto . Itaque opinando utramque admittit., Exempla ex 2Didio.

IN a. Par. a. Sent. Dist. 2 . Par. 2. quaest. 2.art. a. An consensus in delectationem sit pe Juxta catum mortale. Assirmat cum Magistro. Subdit n. 2. tamen . Quambis autem aliqui in hoc contradι- ejusq. cant Magdiro, tamen tutior est opinio Magiseri oec. Cor. Et ibid. art. 3. An omnia peccata carnalia snt ex carne, vel oriantur a carne, S praecipue, utrum motus secundo primi sint peccata: duas sententias innuit, assirmantem, quam defendit, & negantem. Ait autem . Cum enim se ualitas movetur ad illicita , semper est ibi peccatum saltem veniale. Fue runt ramen aliqui dicentes , quod in sensualitate potes esse peccatum, vitium, sed non culpa , nis hoc procedat a voluntate . insentiunt ergo Augustino, quod nonnullum vitium est, cum caro con 'scit adversus Spiritum, o Spiritus adversus carnem, sed illud mittam, vel peccatum nisi Juxta a voluntate , vel ratione procedat , non habebit Can. 3. rationem culpae. Sed tutius es dicere, quod licet primi motus naturales nullam habeant rationem culpae, qui motus sunt primo primi, motus tamen secundo primi, qui sunt se ualitatis sequentes ima ginationem nurram, habent rationem culpae juxta

Exempla ex Bakono.

Isτε Author hujusmodi exemplis plenus est, nam ipse in moralibus decidendis fere nihil de suo ponit , sed solum opiniones varias Au

324쪽

METH. MATH. DEMONST. P. II. 3I3ctorum allegat cum suis rationibus , praecipue Canon istarum . Unde sere semper ex aliorum mente opinando, non asserendo resolvit. In q. Dist. I. quaest. 3. art. a. f. primo, in quaestione . An Itidex posset condemnare innocentem , sibi tamen Retim , juxta allegata ; seu Anun inersim debeat semper judicare iuxta allegata. Duas ponit, assirmantem pro libertate, condemnare polle, N. negantem pro lege , nempς Juxta condemnare non posse. Hanc sequitur, &mul' Gn.3.

tis rationibus probat, & de illa dicit. Sed vide

tur contrarium verius esse.

Distinct. 22. quaest. q. art. I. dub. I. An cum paratus ire ad nundinas, petit mutuo pecuniam ,

qua indiget, cum pacto certum quid reddendi com- Jtiae amodanti pro lucro , missit commoda tale lucrum eamd. recipere. Affert duas, aientem pro libertate Ostiensis . negantem proi lege Innocentii , cum suis rationibus. De hac secunda ait . Sed securior es opinio Innocentii. Hanc sequitur; immo conatur in eam trahere etiam ipsummet Oilien

sem.

Et quatit. 7. dub. 8. An intrantes Religionem pHδint pastionem facere cum recipientibus , quod de motantate Praelatorum possint de bonis suis , Iuxta quae portant , aliquam portionem Mi retinere ad Can. 3. suam dispostisnem . Affert duas , assirmantem cum duabus rationibus, & negantem pariter . ..; cum rationibus suis. Hanc sequitur his verbis. Credo per Caput Tua nos, quod sit Simonia.

Et quaest. 8. dub. I. An occultus Simoniacus

in Ordine est suspensus quoad se, quoad alios. Itixta

Duas ponit cum suis Auctoribus , & rationi- Gn. a. hus , assirmantem pro lege, negantem pro li- HGq.bertate. Post de prima ait. Sed veritis videtur, Cor. Fuod

325쪽

314 PROBABILIS MUsquod sint suspens pro occulta Simonia, quia imdigent dispensatione ..... licet in foro Poenitentis

poeniteant.

Exempla ex Alberto Magno . Iuxta

Can. 3. Iuxta eumd. Iuxta

IN a. Dist. 37. art. I 4. An in sura transferatur dominium. Solatio. Dicendum, quod hies t opiniones Magis runa dirime. Legisae enim c. Itaque duas ponit , Legistarum amrmantium pro libertate, Theologorum , & Canoni starum negantium pro lege . Affert utrinque rationes, & argumentorum solutiones. Ipse vero quaestionem non determinat , neque quidquam addit de suo. Unde Problematicus est. In q. Dist. 13. art. qq. ad quaest. 3. loquendo de mutuo pecuniae ad certum diem nundinarum , an sit inurarium , & consequenter , an ,& quantum Usurarius reddere teneatur . Cum asseruisset, hoc magis pertinere ad Iuris perbios, quam ad Theologos, assirmat teneri reddere his verbis. . . . Et ideo sne praejudicio dico, luod rationale videtur . , nempe teneri redere &C. Distinct. 37. art. 7. An ores Orientalium tam sentientes Ordinationi suorum Maritorum tenentur continere pose mortem eorum. Duas ponit , afflamantem pro lege, & negantem pro libertate. Primam tenet Auctor: subdit tamen . Tamen Hugo, inquit, dicebat contrarium , scilicet quia licet eis ducere alium ; sed die a vinio es cel

briora Et art. 6. . An Clerici Orientales reclamantibus Uxoribus psilint in sacris ordinari. Ipse ne gativam tenet pro lege, sed innuit, contrariam Pro

326쪽

METH. MATH. DEMONsT. P. II. 313 pro libertate. Ait enim. Responsio. Hoc ultimo probatum mihi Uuletur esse conveniens, licet ant qui quidam dixerint contrarium. Exempla ex Alexandro Alens.

HIc Doctar exemplis hujuscemodi caeteris

plenior est . Aliquot tantum expressiora afferemus rem ipsam clarius continentia. Parte q. memb. 2. art. 2. quatit. II. 3. q. squaestiunc. 4. An rigiles debeant accedere ad S. Communionem. Duas affert, affirmantem pro libertate de quibusdam Duellantibus sub distinctione , negantem pro lege de omnibus . De hac, quae est ordine prima, ait. Prima opinio δε- curior est, oe illi consentio, quod nullo casu licet Duellum osterre, neque illatum , vel oblatum δε- scipere, σα Et quaestiunc. 9. An Fardantes, sue Fucantes, aut crines adulteriuos , sve mortuorum , sive iiDentium sibi adorvamentum usurpantes, debeant accedere ad S. Communionem. Affert opiniones, affirmantem pro libertate, & negantem pro lege cum multis rationibus . De hac negante , quae prima ordine est , dicit. Prima autem de 'nitio videtur mihi verior, o certior. Et articulo 3. 3. 2. quaestiunc. I. Utrum a S

moniacis dispensandum si Corpus Chrisi . Con tradi rias affert pro libertate , & pro lege . Hanc sequitur, & ait. Aliter dicunt alii, mmelius , secundum judicium meum , quod etiam Simoniacus occultus es suspensus a Canons m. Et quaest. 33. memb. 2. . An Eleemosyna abso vat raptorem Usurarium a debito resilutionis , sfai sne consensu ejus , qui dedit Usuras, dummodo Iuxta Can. 3. Iuxta

Cor.

Iuxta

Iuxta

Iuxta

327쪽

3i6 PROBABILIS MUS modo illum raptor admonuerit , elusique Volunt rem requisierit . Duas ponit , affirmantem pro libertate , seu eximentem raptorem a debito restitutionis, & negantem pro lege, seu raptorem restitutioni obnoxium facientem. De hac ait. Alii dicunt e contrario, quod die nunquam absolvitur , s sine consensu alterius facit eleemo-bnam de inura . Et hoc videtur mihi probabilius propter plures rationes, oec. A solvit argu

menta contraria.

Sed quid inutiliter plura exempla conquiro, cum duobus tantum res tota invictissime confici possit .

Iuxta Itaque quaest. 28. memb. 6. art. a. f. 3. Quo Gn.3. tempore obligantur homines ad jejunium . Tres ponit : primam affirmantem non teneri , nisi

. e an. 2I., secundam teneri ΣΟ. an. , tertiam II.

an. Post ait : Neutram opinionem reprobo , sed tamen medium eligendo dico , quod tempus

ptum jejunio est tempus I 8. an. Quid ad institutum clarius Denique Par. 3. quaest. 3I. memb. q. Anytiramentum coactum obliget. Haec habet . Resolutis. Juxta Duae sunt sententiae ad hoc , elige quam maυis . eumd. Et has utrinque probat , earumque utrinque

rationes solvit . Uide, si lubet. Quid amplius, Lector, cupis. Ecce quingentis ab hinc annis Probabilis mus in Alexandro Alense , qui primus Theologiae Summam confecit , cujusque Doctrinam Pontifex edito Diplomate approbavit , claris verbis expressiis . Nam sive in alterutro ex his duobus locis, sive in utroque consideretur Auctor inter opiniones vel aeque probabiles constitutus, vel inter minus probabilem, & probabiliorem, ex hoc solo

328쪽

METH. MATH. DEMONST. Ρ. II. 3II solo Controversia de licito Probabilis mi usu confecta est . Recole Canones hujus secundae Part. simul cum doctrina Schol. Supp. I9. p. p., prae

sertim num. 8. 9. IO.

At inquies . Fortasse haec non Alexandri Alensis , sed Guillelmi de Militona , qui cius Summam perfecit , sunt . Uide , Lector,

me nihil contra dissimulare. Sane id esse potest . Cum enim nesciamus, ubi Alexander desierit , & Gullielmus incepe- rit, quamquam admodum credibile est , nonnisi extremam operis partem perfecisse ; idcirco quaenam sint unius, quaenam Doctoris alterius , determinate certo assignari non potest . Sed hoc utut sit , quid est i Nam quisquis sit Auctor istius pericopes , certe antiquus , & Alexandro lin aequalis , at suppar est . Nam Gullielmus ipse floruit sub Innoc. IU. paulo post mortem Auctoris , ut in hujus historia taesum est. Exempla ex S. Rumundo.

ETiAM hic Sanctus huiuscemodi exemplis

plenus est, quamquam, Probabilioristarum sententia , omnium Doctorum maxime Probabiliori sta est. Etenim in toto opere nihil aliud facit , quam diversas Canoni ilarum sententias cum rationibus ex Jure Canonico desumptis a Dferre , easque nihil , vel parum lapissime de suo addendo , ex eorum opinionibus determi

nare .

Lib. I. tit. q. de Iudaeis, & Saracenis, 3. a. in quaest. : An Christam pusnt comedere ram his Infidelibus . Duas ponit , affirmantem pro li-

329쪽

318 PROBABILIS MUsJuxta bertate posse comedere cum Saracenis, non cum n. a. Judaeis, negantem pro lege, nempe non posse, Musi. neque cum Saracenis . Hanc sequitur, & dicit:

Cor. Alii, scilicet Laur. Joan. , multi sequatas di. eunt indisincle, o melius, oec. Lib. a. tit. 7. de Usuris f. s. De duobus quibusdam casibus. Praesertim , An propter periculum pecuniae, quod ab eo suscipitur, qui illam conseri, ut in Navigatione, Nundinis, &c. s. accipiatur aliquid lucri , committatur Usura. Duas affert, negantem pro libertate , pro qua affert unam rationem , & unam Decretalem ;Juxta & affirmantem pro Lege, quam sequitur. Ait eumd. enim. Ad hoc dicunt quidam , guod Non . . . . . alii Uero contrarium notaberunt, o verius, quod si inura . σ ideo tutior es haec ultima vinis , maxime quia tales semper faciunt tale propter spem mutui pecuniarii, quod non licet.

Et ibidem 3. 9. An Chrisiani a Judaeis , vel

Paganis, Vel caeteris iasibus Fidei pUynt exigere inuras . Postquam attulit auctoritatem Am-Juxta brosii Cauf. 14. quaes. q. Cap. Ab illo: qua ex- eumd. presse asseritur hoc licitum , super huius explicatione quatuor affert opiniones . I. Intelligide lege veteri respectu Haebreorum ; a. Posse

exigi Usuras ab Hebraeo; 3. A Paganis, & Ηο- stibus Reipublicae; 4. A nullo posse exigi. Ait

enim: dicunt quidam . . . . alii intelligunt .... alii intelligunt . . . . alii dicunt , quorum opinis communior es , quod a nullo homine Chrisiano , Iudaeo, Pagano , vel alio licet exigere Usu

ram .

Lib. 3. tit. 3. f. a. An Episcopu pusit dispensare ctim Bigamo, ut promoveatur Duas ponit,

assirmantem , dicunt quidam, quod Episcopus o c.

330쪽

METH. MATH. DEMONST. P. II. 3I9& negantem; & utramque probat. Hanc sequitur. & ait. Alii dicunt, forte verius , quod hodie non licet Episcopis cum Bigamo dispensare, quia jus expressum es. Et tit. I . De Neophyto . An pupit recipere ordines, antequam sit probatus. Duas affert, affirmantem pro libertate de ordinibus Minoribus , non de Sacris , & negantem pro lege de omnibus : & utramque probat Iure Canonico . Dicit autem. Item Neop tus potes, ut quidam dicunt , recipere minores Ordines , sed non sacros . . . . alii contra, quod nec Minores recipere

potest, donec sit probatus ... Et hoc credo verius

his, dicta sunt.

Lib. 3. tit. 33. de Sentent. defin. praecep. ff. 7. pag. 6. Edit. Veron. , in quaestione, quid δε- Beat facere Debitor Excommunicati . Duas opiniones ponit , alteram debitorem teneri ei d hi tum persolvere , alteram debere deponere debitum in aede sacra, donec excommunicatus ab excommunicatione absolvatur ; & utramque admittit . Ait enim . Solutio . Dicunt quidam , quod licet ille non possit petere , ego tamen δε- heo ei persolυere . Alii dicunt , quod non debeo peresolvere, sed debeo deponere in aede sacra, donee ille sit absolutus . Haec ultima opinio bona es , Crfecura: vel si vis tenere primam, consula quod veniat Debitor cum Testibus in domum Credit ras, o dicat, c. Quaestio praecisa est. An obligatus iuramento aliquid solvere in certo termino,& interim excommunicetur Creditor , an possit ei solvere adveniente termino praedicto. Probabilior istae fortasse dicent, hoc exemplum, omnium caeteroqui clarissimum , ad rem non esse, propterea quia hae duae resolutionis partes

Iuxta

Cor.

Juxta

Iuxta

SEARCH

MENU NAVIGATION