장음표시 사용
51쪽
l. Initio nullam partam hababant spiscopi in administrationa honorum monR-sticorum. 2. Deinde sis concsssum jus 'oxigendi rationos in monastoriis episcopalibus. 3. Propior abusus. qui facito renascuntur, eximuntur ab sorum jurisdictions multa monastΘria. 4. Brsus Bonodicti XIV adversus archispiscopum Limanum in favoram proabyterorum non exomptorum Oratorii.
Non minus salsa haec quorumdam persuasio est regularibus secundum primaevam ecclesiae disciplinam liberam non suisse bonorum administrationem sed hanc eis nonnisi saeculo Vl per singularia privilegia permissam fuisse. Utique intervenerunt privilegia, sed non quod secus illa administratio ad episcopos pertineret sed quod timor esset ne bona usurparent. 2. Et quidem nullum decretum cognovimus medio 83edulo Vlli antiquius, quo episcopis liceret se huic administrationi immiscere; adeoque ut jus novum, quo autea episcopi non gauderent,
exhibetur. Munt quippe Vernensis synodi anni 755 patres ) :
In alia synodo nobis per donastis regem Pippinum alloquuntur
ut illa monasteria, ubi restulariter monachi vel monachae vimerunt, hoc quod eis de istis rebus dimittebatis unde vivere potuis-Sent, minde, si regalis erat, ad restem faciant rationes abbas vel abbatiSSa; ET SI EPIACOPALIA, AD ILLUM EPISCOPUM. Sed tum episcopis concessa non est bonorum monasticorum administratio, sed
jus dumtaxat exigendi rationem . si sundatio episcopalis esset. 3. Sed quantum complures hoc abusi sunt jure ' Quantum opus fuit huic episcopis concessae potestati modum imponere 'Et quidem ad demonstrandum quam necessarium suerit per Singularia privilegia multa ab ea eximere monasteria, non citenturi I Can. 20, Balugius, Capitularia Regum Francor. tom. I, col. I74.
52쪽
oportet Mabillonius Calmetus 2ὶ, auctores novi Tractatus de re diplomatica 3ὶ Bignonius ij. ipsique S. Gregorius M. 5ὶ et
Bonedictus XIV 6J; sed satis suerit produxisse unum S. Gregorium VII, qui ad Cunibertum, episcopum Taurinensem, in haec scripsit verba 7ὶ : Numquidne eaeistimas episcopos hanc in pa
storali regimine potestatem atque licentiam Suscepisse, ut monasteria, quae in suis parochiis consistunt, quantum velint opprimant, et studium relistionis suae praelationis OccaSione, HAEC ET
ILLA POTENTER EXIGENDO, et potestatem suam emercendo, comminuant ' An wnoras quod sancti patres plerumque et religiosa monasteria de subjectione episcoporum et episcopatus de parochia metropolitanae sedis PROPTER INFESTATIONEM PRAESIDENTIUM
diviserunt, et perpetua libertate donantes apostolicae sedi velut principalia capiti suo membra adhaerere sanorunt ' Percurre sanctorum Patrum privilestia, et invenies ipsis etiam archiepiscopis ossicium, nisi forte ab abbate vocatis, in PLERISQUE coenobiis facere prohibitum esse, ne forte monastica quies saecularium personarum frequentia et conversatione turbaretur. Hoc itaque ne et nos illorum auctoritate et ememplo de praefato sancti Michaelis monasterio facere costamur, neus tu, DUM IMMODERATA QUAERIs, ea quae eae aequo tibi attinere videbantur juste amittas,
apostolica te auctoritate monemus, etc. Quid, si jam ad singularia exempla veniremus 8 Si epistolas pontificum, si synodorum canones congereremus, quae vetabant ne episcopi vi cupiditatis monasteria spoliarent, aut simulatione aliqua fraudis convellerent, vel dissolverent 8 Si testimonia asserremus, quibus liquido constat instrumenta privilegiorum chartariis regiis et pontificiis fuisse inserta, ut, Si ea raperent episcopi e monasteriis, exemplaria saltem Romae et in aula regia superessent 7 Sed haec omnia Silentio praeterire juvat; adeoque omississemus S. Gregorii Vil
53쪽
locum, nisi Benedictus X lV eumdem citans ad id nos induxisset.
HOS veteres esse abusus neque nunc amplius timendum esse
ne denuo admittantur respondebitur. Sane episcopi valde pauci se iis nunc implicarent, nisi specie pietatis deciperentur. Et quidem latine nemo nuperrimis temporibus qui, quum in monialium monasteriis videret censu superari SumptuS, his verbis rationes clauderet : Haec pro me sunt, et insignem auri Summam auferret in bona opera dispertiendam 8 ut postquam haec aliquoties facta essent, curaret enixo praeposita ne in adventu visitatoris ulla amplius domi pecunia esset. Nonne sertur episcopus aliquis monialibus, frequentissimum conservatorium dirigentibus, imposuisse onus aedificandi quotannis in sua dioecesi unam aliquam ecclesiam parochialem ruralem ' Quo juret Qua prudentia 3 Si enim mala ingruant tempora, unde vivent moniales 3 Quomodo melioribus deinde temporibus institulum suum renovabunt 4. Generatim autem tantis incommodis scatet immixtio episcoporum administrationi rerum temporalium coenobiorum similiumque coetuum, ut quum de ea controverSia esset inter archiepiscopum Limanum et presbyterOS Oratorii. neutiquam exemptos, hi causam Vicerint. Operae pretium eSt literas, quas in sorma brevis ea do re dedit Benedictus X lV hoc loco proserre ). Benedictus papaXIVad futuram rei memoriam. Emanavit nuper a cono statione particulari venerabilium fratrum nostrorum S. R.E. Cardinalium a Nobis deputata, super octo dubiis vertentibus inter venerabilem fratrem archiepiscopum Limanum eae una, et dilectos filios presbyteros Saeculares constrestationis Oratorii sanoti Philippi Nerii civitata Limanae eae altera partibus, resolutio tenoris sequentis, videlicet: Limana, die Veneris xxx decemb. MDCCLVII. in aereibus eminentissimi et reverendissimi domini cardinalis Sacripantes Vitutii, habita fuit constrepatio particularis, a Sanctissimo deputata, ousdem eminentissimi domini, atque eminentissimorum et remerendissimorum dominorum de Matthaeis et Amenvilliera, in causa Limana intervenerabilem congregationem Oratorii sancti Philippi Nerii
l) Bullarium Benedicti XIV, tom. I 2, pag. 372.
54쪽
civitatis Limae, et reverendum dominum promotorem fiscalem curias archiepiscopalis ejusdem civitatis; et in ea fuerunt proposita, et discussa sequentia diatia. I An conorestatio sit omnimodo subjecta reverendissimo archiepisco O, in modo, forma, assumptis et materiis y Π An congressatio teneatur tradere a chiepiscopo visitanti quatuor libros, quos juoeta constitutiones bent habere patres Oratorii, nec non libros seu indices archivii et bibliothecae, et inventarium supellectilium ecclesiast y IIIAn asserta Memptio ab einhibitione praedictorum librorum cesset, dum archiepiscopus uti apostolicus detestatus visitet' IV An interiores oeconomiae constrestationis, quoad saepenSaS et computa, necnon electiones praePOSitorum, nominationes, admissiones,
et e uisiones presbyterorum Sint Subordinatae directioni archiepiscopi J V An casu quo constressatio Oratorii de Urbe, necnon aliae conoressationes sint a praedictis me tae: idem terri debeat judicium de congregations Limana, cujus presbyteri a fundatione usque ad praesens sunt valde pauci, vivuntque et aluntur, non tam eae proprio patrimonio, quam eae bonis relictis in commune constrestationi et eae emolumentis ecclesiae hospitalis, pro funeribus. missis capellaniarum, confraternitatum, et eae aliis causis y VI An destinatio procuratoris pro curia Matriti aut Romae fieri a constrestatione debeat, cum interventu archiepiscopi, sitque is certiorandus de causis ipsius destinationis, valeatque eas improbare ' ΠΙ An archiepiscopus sit judem competens in causa nullitatis electionis ad praepos turam, et promotor fiscalis de ea jure asteo valeat : prout etiam pro Observantia omnium constitutionum y VIII An ad implementum capellaniarum, aliorumque piorum Oyerum istentium in conorestatione et ecclesia hospitalis pertineat ad internum restimen, ita ut sit eaetra visitationem archiepi- Scopi, in casu etc. Eisdemque dubiis responsum fuit ad primum :Assirmative; eoeceptis, ejus instituto, sive iis, de quibus loquuntur
constitutiones constrestationis. Ad secundum : Nestative, eaeeπtis inventario supellectilium ecclesiae, necnon eorumdem visitatione. Ad tertium: Non esse locum in praemissis, juri detestato. Ad quartum: Nestative in omnibus. Ad quintum : Assirmative in omnibus. Ad seoetum: Nestative in omnibus. Ad septimum : Aspirmative quoad primam partem quo vero ad Secundam, promO-
55쪽
torem fiscalem agere non posse eae Ospicio, et nullo eae sacerdotibus conorestationis instante pro nullitate electionis ; quoaα tertiam, nestative. Ad Octavum : Nestative, servata tamen quoaα ecclesiam hospitalis dispositione brevis sanctissimi domini Nostri tertia austusti MDCCLVII. Factaque per me instascriptum relatione Sanctitati Suae Omnium et sinstularum sup dictarum resolutionum in audientia habita die uni januarii MDCCLVIII, eas dignatus est in Omnibus approbare, mandavitque desuper empediri literas apostolicas in forma brevis. In quorum fidem etc. Datum Romae eae palatio nostrae solitast habitationis hac die nona mensis jan. MDCCL VIII. C. M. Cardinalis Sacripantes Uitutii. Loco ' sistilli. Cum autem sicut dicti presbyteri saeculares nobis subin eoeponi fecerunt, ipsi resolutionem hujusmodi quo simius subsistat et servetur emetius, apostolicae confirmationis nostrae patrocinio communiri, summopere desiderent: Nos istitur. ips eoeponentes, specialibus favoribus, et stratiis prosequi volentes, et eorum sinstulares personas a quibusvis emcommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a jure, vel ab homine quavis occasione vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatae emistunt, ad ess ctum praesentium tantum consequendum, harum serie absolventes, et absolutos fore censentes, supplicationibus eorum nomine Nobis super hoc humiliter porrectis inclinati; praeinsertam resolutionem a memoratis cardinalibus, ut praefertur, Suysrdiotis dubiis captam, auctoritate apostolica, t enore pra Sentium
confirmamus et approbamus, illique inviolabilis apostolicae βrmitatis robur adjicimus, omnesque et singulos juris, et facti defectus, si qui desuper forsan intervenerint, supplemus et Sariamus. Decernentes easdem praesentes literas firmas, validas et espicaces eaeistere et fore, suosque plenarios et integros essectus sortiri et obtinere, ac illis, ad quos spectat, et pro tempore quandocumque spectabit, plenissime sum stari, et ab eis respecti inviolabiliter observari ; sicqus in praemissis per quoscumque judices ordinarios et delegatos, etiam causarum Palatii Apostolici auditores, judicari et de iniri debere, ac irritum et inane, si Secus super his, a quoquam, quavis Auctoritate, Scisnter, vel ignoranter contisterit attentari. Non obstantibus constitutioni-
56쪽
- 53 bus, et ordinationibus apostolicis, caeterisque contrariis quibuscumque. Datum Romae apud Sanctam Mariam Majorem sub annulo Piscatoris die xxI januarii MDCCLVIII, pontificatus nostri anno decimo octavo. Pro domino Card. Passionso, Joannes Mortua substitulus. Loco ' sistilli.
57쪽
I. Ex vestoribus sormulis malius quam ex singularibus privilegiis cognosci possat pristinarum exemptionum PRtio. 2. Formula pontificia ex Libro diurno. 3. Formula episcopalis ex Formulis Marculfi . 4. Formula qua sucidator monasterium aximit a jurisdictions episcopali et PQ-gim ditioni subdit ex nova collections Balugii.
Quum olim tanta esset de jure communi monasteriorum libertas, vix erat cur exemptionis privilegia concederentur. Concedebantur tamen quo illa certior esset. Equidem facile hoc loco producere p0ssem ingentem antiquissimorum privilegiorum Se
riem, sed seci hoc alibi l et ante me Antonius Zaccaria 2ὶ
Brevitatis itaque causa praeplacet paucas aliquot sormulas antiquas proferre, quae Specimina sint privilegiorum quae duodecim abhinc speculis concedi solebant monasteriis a pontificibus Romanis, ab episcopis . et a regibus et ducibus. Ut enim eruditis omnibus constat et facile intelligitur, nihil istis Formulis aptius est ad cognoscendas illius aevi consuetudines. Ut enim nunc episcopi, notarii, judices, tributorum exactores aliique certas habent sormulas, etiam typis eX preSsas, quibus frequenter utuntur, quod casus quasi quotidiani sint; sic quoque Olim exstiterunt formularum collectiones in omnibus palatiis. Romani pontifices Lictrum habebant diurnum; episcopi suas Formulas, et regeS ducesque suas. Quae idcirco tantam in historia habent vim quantam ipsae leges, tantumque valent ad demonstrandum creberrimum alicujus rei usum quantum mille diplomata. 2 Ad annum scriptus est Liber diurnus continetque sor-
lJ Examen canonicum si historicum 2) Antisobronius vindicatus,dias. IO. de regularium et saecularium clericq- cap. 4, ap. Μigne, Theolog. cursus rum juribus, pag. is3 et seqq. compl. tom. 27, col. Il68.
58쪽
mulas tres diversas, quibus Romani pontifices uiantur in eximendis monasteriis a jurisdictione episcopi dioecesani. Prima, qua S. Zacharias papa anno I 50 usus est in asserenda secundum petitionem S. Bonifatii, archiepiscopi Moguntini et martyris, monasterio Fuldensi perpetua libertale, haec est 'j. Quoniam sempersunt concedenda quae rationabilibus construunt desideriis, Oportet ut devotio conditori piae constructionis oraculi in privilegiis Draestandis minime denegetur. Igitur, quia postulasti a nobissiuatenus monasterium sancti ILLIUs situm in loco ILLO privilestiis Sedis apostolicae decoretur, ut, sub jurisdictione sanctae scui, Deo autore deservimus ecclesiae constitutum, nullius alterius eccImSim jurisdictionibus submittatur : pro qua re piis desideriis βα- ventes, hac nostra autoritate id quod e oscitur essectui mancipamus ; et ideo omnem cujuslibet ecclesiae sacerdotem intellige episcopum) in praefato monasterio ditionem quamlibet habere vel autoritatem praeter sedem apostolicam prohibemus; ita ut, nisi ab abbate monasterii fuerit invitatus, nec missarum ibidem solemnitatem quispiam praesumat celebrare, omni modo constumentes per hujus decreti nostri paginam atque interdicentes omni bus omnino cujuslibet ecclesiae praesulibus vel cujuscumque di-onitatis potestate praeditis sub anathematis interp8sitione. Qui praesumpserit praesentis constituti. a nobis praefato monasterio indulti, quolibet modo eaeistere temerator, etc.
In hoc utique privilegio nihil occurrit novum. Nam, quum S. Bonifatius ipsemet Fuldensis monasterii landator esset, licebat ei secundam veterem quam supra adstruximus disciplinam hoc cuivis episcopo, ante omnes tamen Romano pontifici, subjicere simulque a lege dioeceSana eximere.
3 Quum autem episcopi monasteria episcopalia a jurisdictione
sua non solverent, sed privilegiis tamen communirent, jura sua, inter arctissimos fines constringentes, nequaquam recedebant ab antiquo tramite; ut, si quis Formulam : 0dALITER PRIVILEGlΓΗ CDNDATUR, quam Marculsus monachus ad annum 654 simul cum mul
tis aliis ad S. Landericum, episcopum Parisiensem, misit 2J,
59쪽
considerare voluerit et cum his quae alibi de pristina liberiato retulimus conserre, lacile intelliget. 4 Sequitur itaque jam tenor hujus formulae l: Domino sancto
et in Christo venerabili fratri ILLI abbati, vel cunctae congressationi monasterii ILLIus, in honore beatorum ILLORUM ab ILLo in passo ILLo conStructi, ILLA UiSCOpus. Compellit nos assectio caritatis vestrast, radio inflammanis divino, illa pro vestra quieta providere, quae nobis maneant ad mercedem, et ea recto tramite inconvulso limite terminari, quae perennem deinceps propitiantes Domino obtineant Armitatem: quia non minor a Domino retributio speratur futura pro Succiduis contemptante temporibus,
quam ad praesens munera pauperibus Osserente. ET NE NOBIA ALIQUIA DETRAHENDO AESTIMET IN ID NOVA DECERNERE CARMINA, DUM AB ANTIQUITUS JUXTA CONSTITUTIONEM PONTIFICUM,PER REGALEM SANCTIONEM MONASTERIA SANCTORUM LIRINENSIS, AGAUNENSIS, LUXOVIENSIS, VEL MODO INNUMERABILIA PER OMNE REGNUM FRANCORUM SUB LIBERTATISPRlVILEGIUM VIDENTUR CONSISTERE, Sed pro reverentia sanctorum beatorumque omnium FRATRUM IMPLENDO IUSSA, CUSTODIENDO PRAE CEPTA,OBEDIENTIAM PROPALABO. Quid vero vos vel successores vestri
sancto suadente Spiritu deinceps c todiatis, immo sanctast illius ecclesiae episcopus debeat adimplere, huic paginae credidimus inser&ndum. Hoc est, ut de vestra constrestatione qui in vestro monasterio sancta debeant baiulars ossicia, quum abbas cum Omni congressatione poposcerit, a nobis vel a Successoribus nostris sacros percipiant strudus, nullum pro ipsorum honore praemium percepturus. Altare in ipso monasterio praedictus episcopus benedicat; et sanctum chrisma annis sinstulis, si voluerint postulare, pro reverentia loci sine pretium concedat. Et moeta dispensationθm divinam, cum abbas de ipso monasterio a Domino migraverit, quem unanimiter Omnis congregatio ILLA mOnachorum eae semetipsis Optimae regulae compertum et vitae ms-ritis congrumntem elegerint, similiter sine praemium memorata urbis episcopus isse promoveat abbatem. NULLAM PENITUS ALIAM' POTESTATEM AD IPSO MONASTERIO, neque in rebus, NEQUE IN ORDINANDIS PERSONIs, negus in villabus ibidem iam conlatis aut deinceps
60쪽
- 5T --stio munere aut privatorum conlaturas, vel in reliqua substantia monasterii, nos successoresque nostri episcopi, aut archidiaconi, Seu Leteri alii Ordinatores, aut quaelibet alia persona prae-αictae civitatis habere non praesumant, aut quodcumque de eodem monasterio, sicut de parochiis aut ceteris monasteriis, muneris CauSa audeant sperare aut auferre; nec de hoc quod a Deum timentibus hominibus transmissum aut in altario ofertum fuerit, aut Sacris voluminibus, vel quibuscumqua speciebus ad ornatum divini cutius pertinet, ad praeconlata vel deinceps conlatura fus-rint, auferre praesumant. ET NISI ROGATUA A CONGREGATIONE illa VEL AB ABBATE, PRO ORATIONE LUCRANDA, ULLI NOSTRUM LICEAT MONASTERII ADIRE SECRETA AUT FINIUM INGREDI AEPTA. Et, si ab eis siluo Pontineae
postulatus pro lucranda oratione vel eorum utilitate accesserit, celebrato ac peracto divino mysterio, simplici ac sobria benedictisne peremta, absque ullo requisitu domum studeat habere re-yr Sum ; ut quatenus monachi, qui solitarii nuncupantur, de perfecta quiete valeant duce Domino per tempora multam, et sub Sancta restula vivemtes, et beatorum patrum vitam Sectantes, pro Statu ecclesiae et salute restis vel patrim valeant plenius Dominum e rare. M sI ALIQUID IPSI MONACHI DE EORUM RELIGIONE TEPIDI AN RECUs EGERINT, sEcUNDUM EORUM REGULAM AB EORUM ABBATE, SI PRAEVALET, CORRIGANTUR. SIN AUTEM, PONTIFEX DE IPSA CIVITATE COERDERE DEBEAT : quia nihil de canonica auctoritate convellitur, quic
quid domesticis ηidei pro quiete tranquillitatis tribuitur. Si quis
autem ein nobis, quod Deus avertat, caeliditate commotus, aut cupiditate praeventus, ea quae sunt superius comprehema temeraris Spiritu violare praesumpserit, a divina ultione prostratus, reatu anathematis subjaceat, et tribus annis a communione Omnium Fratrum noverit alienum ; et nihilominus hoc priviis-stium perpetim maneat incorruptum. Quam constitutionem no- Stram, ut 'mis subsistat vistoribus, et nos et fratres nostri domini spiscopi subscriptionibus manibus nostris decrevimus roborari. Actum IBI, sub dis ILLO, anno ILLO. Mitto conceSSionem
Restis ad hoc privilestium, quas continuo post sequitur,et in qua id unum animadverti meretur. quod ibidem etiam dicitur : Aa AN
TIQUITUS JUXTA CONSTITUTIONEM PONTIFICUM per restatem sanctionem MONASTERIA SANCTORUM illorum VEL CETERA IN REGNO NOSTRO BUB LIBERTATIS PRIVILEGIUM VIDENTUR CONSISTERE.