장음표시 사용
101쪽
6i Due Hro civilia jura, ad hunc sacrum modum cohibere, sibi visi sunt neces di .i,sistit irae habς bie qVOrsum litabor. De potestate atque obligatione , t Di.Τ N cAVRdλm Porro proponenda sunt, primo iunctim poli, pro ur ιν isseno Viacbitur commodius de singulis magis separatim. q. d. o pod Iunx im de hisce primum praenotare liceat, quibusðio Dio quam Variis denominationibus utraque soleat insinuari quippe )D deIis Ox-torumς lagantia, si usquam alibi, hic multum in verbis luxu.LIibi riat Potestatem, quam potentiam legit unam definires,modo ap- d pr. Abi ς' lati Qi egsne ica, τὐpos, a potentiae aut squae huic pene paraliati vox est , aculcitis H, proferri audias; modo μετονυρι- a causa
se pr. . de . de Dominari,ditio definitoque e que potestas debebat, ctium jus in re, lus alien rebus utendi fruendi, cd jus persequendi in ju- Z Vis Ahλὰ dicio quod sibi deberi ista mitto, possibile ure,seνmissum esse conces de Eub.ti se alia effectu par significantia. Similis est vatietas obliga-
r Ity 00ςm notantham, 'Vando nexus njuris, aequitatis, naturale fidelebimus civile vincusum, dicitur;&porrd per vocem debere, M te-hὸλialiac nox sili dare, iacere, praestar solvere oportere 6 infertur. Item . . desbi, tonymice contractus 'noxaqpinsignitur multisq; aliis ligan s. d bd a di Obstringen si, ac si milis naturae vocabulis effertur. ,isAb IlIta Assectiones potestati dc obligationi communes quod h)i . I b duo sint, areasdem qVasi proxime contingunt quo Gi, rum Venaestio,ut effectus&iterum urcauta positae sint,lus nimi-Vs Iu dia rum&legitime forin. ad acii ,siVe etiam agendi hominis potentias llaeat haec nunc promiscue sumered vero simile est, si quid c simu- nium qualitatum ac partu disserentiatu illis insit, id ab iisdem iis
Ei Mi , esse communicatum: non conducit forte hic regere scrupulos ut tamen communitas naturae utriusque, quatenus d causam & sub- ri ectum&effectum respiciunt communes, apparear, solummodo. δρ' quinqVζe illi , qyae praeς ipua iis communia fuere visa, adnotarea l. ais subii suit, Partim quae a jure ut eausi formati eisdem coinfluant, de ii d. V. δ ΗΠ qVηδbactione seu agendi potentia, ut effectu subjecto vestis)las, d Gymna*,pς ς ti aut i per habeant, partam qua quasi utrin. - re que participent .., Ex iure primum omni in congenitas
sibi vadentur ferre illas disserentias, quibus utraque in divinam αlumanam, civilem publicam, domesticam aliamve socialem po- insta
102쪽
restatem obligationemque distinctionem, subdistinctionesque assimittat. Notabilis autem imprimis ac plurimum celebrata illa ditiarentia est, qua in naturalem dc civilem utraque dispescitur. Quam, si rem quae subest, spectes, notam imprimis Aristotelem , a putabis, quando societates tum dominicas, tum civilem per Ul b. t. fectam, aliasque partim naturae, partim civili ordinatione coirect potu. σatibi constare demonstrat; quippe quod omitem societatem si resolvas, lassio tam juicquid ejus tale est, in potestatibus ac obligationibus triu- tuis coli sistere reperias Largiter agnoscunt hoc JCti nostri, ubi non modo disertὰ sibi opponunt naturale descivile vinculuino, b L .dec b civilem a naturali & communi potestate diversam eo osten dih.mrib. aunt; sed ier omnes pen E quas tractant, utriusque affectionis ' se I. a. Ide
hujus species id comonstrare nituntur,quomodo&quousqVς V, uatnpotest. patria, dominica, maritalis potestas, dominium in res nostras facultas e igendi debita c. naturalis, ocin quantum e converso civilis seu positivae justitiae sint. Simile facientes etiam in gener oblig)tiomam, tu puta advertentes, quatenus homo homini, filius patri uxor marito, servus domino, creditori debitor c. natu tali timulac civili jure naturaliter&civiliter obligati sint derivibus singulis infra tuis locis distinctius erit memorandum.
IV Aliosum quod utrique huic qualitati,in potestati scit.&obligationi ex causa sua, jure videt L commune influit, perpetii aliqua est utriusque cum utraqueconjunctio, sive in relativa quadam oppositione, sive an condecurrentia illa consistat. Nimirum ex lib. a. cap. q. liquet, potestatem ex virtute uri permissiva est e , obligationem vero cx praeceptiva tum assirmante tum negant , . Porro ostensum est eodem lib. cap. s. has virtutes inem eliso uis sese semper comitari. Idque modo, qui condecurrentiae videtu posset appelfari, quo non potest quod praeceptum est, simuletiani permissum esse, siquod permissum est, simul inea quo quanti impediatur praeceptui esse. Ex quo primum videtur .iere hoc, quod potestas, obligatio ut primi proximi harum virtutum legalium effectus, sese invicem non possint non comitari,ac juxta decumere. Id quod praetet hoc rationis, sollicita ad rem a tenti ..i etiam facile potest liquere, quando non depreheu detur aliqva
103쪽
jure quodam obligatio agendi aut praestandi quicquam aut abstinendi a quoquam quin eodem jure potestas simul intelligatur data idipssim praestandi agendi, omittendi. v. g. parentem honorandi, debitum solvendi, non laedendi quemquam ' Et vicissi m quando omnis quae jure est concessa, potestas, nulli esset sutura, nisi simula jure vetante obligationis haberet munimen, quo obstringeten turalii, ne obstarenti aut contra facerent coneessae facultati, velutis cui permissum est haurire aera, capere per terrarum solitudines aut maria feras piscesque, hunc quo minus injuria impediat, erit obligatus alter. Porro vero, ex iisdem fontibus, quaedam eciam
in specie, relativae oppositionis conjunctio, qualitatibus hisce videtur prosilire, in respectu dominantis dosubjecti, dominationis ae subjeetionis adinvicem Fixta mensuram alterutrius parilem, consistens : Quando nimirum quaelibet ex permissi vo jure potestas, aut is qui potestate exinde praeditus est, quatenus illa est, ii quidem omnis est, in aliquid subjecti, sive r illud sit in specie si edictata, sive persona ne inane juraliud:&potestas fiat,ex iure praeeepti Oipsum illud subjectum sibi obligatum, eoque obligationem in eo
sibi respondentem habet. Et vicistim, quando quaelibet ex praece pto obligatio, aut is vel diri quodue inde obligatum est, quatenus illa respicit aliquem, ut omnis facit, cui subjectum obligatum est, potestatem ex jure permissi vo supra sese sibi parilem agnoscere videtur Quomodo e. g. priori specie, nulla esset competens magi stratui potestas in subditos, iisdem imperandi tributum, militiam, operas, nisi ad obsequium dc imperata illa praestanda iidem essent obligati; non domino compete reddominium in servum, nisi hie illi necessitate juris parere obstrictus esset conditor humani gen ris quando viro dominium permittebat in uxorem, hujus voluntatem simul subjectam volebat illi; actio qua ICt appellant' potestas est, persequendi in judicio quod sibi debetur, obligatione
civiliter ac naturaliter debiti praesupponit; similiter si in alteranta spe diem exempla vertas, econtra obligatio debiti praestandi parere actionem dicitur; si quis ad obsequium praestationesque obligatus est conjugi, domino, magistratus, aliisve in eundem , Pantum,
tillavdiligatio, sbtinet utique potestatem isthaec exigendi alter
104쪽
Nec verdiutari debet,ae si abs edat ab relativo hoc respes impol stas quaelibet in aliam, praeter personam, rem veluti dominica in id od nostrum, potestas usurpandi , securitatis ergo tenendi alio. num, persequendi certum aliquod corpus vel rem aliam, quas fer8 potestate jus in re ad rem Iuris interpretes appellare solentia: quippe etiamsi non ea ad potestatem reflexio obligationis a re exire potest, quae a persena esse tamen alicui obligatum, imὁ parsatilissime alligatum illud, quod ei invito abifrahi, eujusque usus, possessio interverti, aut apprehensio impediri non polost, nullus dubitem. Non obstante, quod vulgo omnia talia obligata nobis
non dicantur Quippe genere obligationis realis in alia cognibtissima nomina specifica, abeunte, quibus res nostra possessio no ara, servitus, pignus dcc appellitentur. Ne dicam accidere, quod ex hic objectis, etiam ilia, inqyae remissiore ompetit potestas, diisserte obligari dieantur,&modis quibus obligationes alias consti tui solent, constitui piata quando in jure eivili res pignori dicuntur obligari γ' pignus vel hypotheca contrahi b servitutes pa- G. 2o. t. ctionibus4 stipulationibus constituite , unde colligere est, quo stib.J.t.ι7.u,qve J Cto Paulo Mydeferrendum sit, asserenti, obligationum C. μ duocari
substantiam non in eo consistere, ut ali Pod corpus nostrum, audis .c Toservitutem nostram faciat nempe accommodat ille sese ad usum . IdeIern vulgarem, ubi obligatio de pericinae obstrictione communiter tan tui. g. I. em
rum solet accipi. inando di ita ipse ibidem addit, meo illam ou sti id M.dar
ere, ut alium nobis obfringat c Porro nec etiam pro vacantet , .cr .. ab hac conjunctione respectuve ad obligationem, haberi debet illa potessas, quae est nil occupandi , quod nullius este audi scilicet monitum antea est, relationem hanc alterutrius ad mensuram alterius accipiendam esse; ura deo, cum talis potestas, quae ipsanti, rem anteqyam capessitur, affersi in quadam contingentia, sive in . futuro, sive, ut ita dicam,iri potentia quasi consistat similiter quo.
ve illa qualiscunque obligario accipienda sit; quae postquam res
.ccupata aut occupatim proxima fuerirncta , ad potestatem allia am quoque arctiorem sortiatur relationem.' me nunc pro sustinenda hujusmodi acquirendi potestati sua , si non hac ex objecto
105쪽
st, ad illam ex consequente juris prohibitione connatam potestati obligationem non faciendi; in qua utique, quin isthaec aliqua rela- έIJ.IBI tiva oppositio adhuc haereat per generalia illa uris principia, se σI. l. t . de quibus quisq; vetatur alterii laedere, alteri iniqua conditione infer.
codict. inrib re, inhibere quenquam ut jure suo dccommuni uraturi, aut uti id lι3.3.ultd a quod nullius est occupeti negari nequit.
ἡψur g ta. I. V. Neque vero etiam appa tata hici quicquam turbare d de R. D. LII. bet, quasi videantur saepius sibi invicem loco causa esse potestas, P de aeq. rer obligatio magis quam ut ex communi aliqua cavi utraque aste dom. io nascatur, aut junctim prodeat: dum v. g. si seruiuis, si negotii prophasin respicias, agi audias, actumve, ut potet sta imperatoria, tutoria c. alicui detur, constituatur 'v*d aliquis imperator, tu
tor electione, aut decreto sit constitutus quod coventione, contractuque gignatur obligatio: quod ipsa obligatio matri actionis h. q. potestatis exigendi juris interpretibus otia disi loqvam si te id dum hic est, unam harum qualitatum yy altera saepius in prophasi
magis versari,& in tantum praerogati Vae constitutionis videri progredi ut tanquam antecedens appareat haec illa vero ut consequens veluti si cuti 'inmittitur potestas imperandi, negotium administrandi ab mentione alia hi 'omines tibi sunt subjecti, adve oblequium obligati: Item, sicisntra eiu celebrato nil aliud te dictu frequentat, Vam quod in apice est dabis facies dabo ficiam, dandi faciendi obljgationem esse contractam notia memorat 5 quidem: juxta quam promissae: aut si ultro promissum non exhibueris, mihi lice sis id exigere,ezO jure ejus rei nomin eis judicialiter agere potero Cu amen re apis, siquidem undu egotii respicias potestate efficaciter commissa simul subjectio obstitesio quere hominisve in quos sancita illa: il ligatione contractata, simili ad normam ejusdem potestas, seu aetio quae dicitur, nata intestigatur Linde etiam quoad hoc, illud si me nostro frequens,
de nata ex contra ictu non modo obligatione, sed&actione ex pa-
ουίτ. de ei non item iub): Neque vero quod Ob ab quam rati obem aut in pact. tuitum videatur parens prior illo cille, ideo & est talis, sed revera per naturam relationis, quod has condationes, quibus paterat filius his bi sunt, natura simul e nascuntur, sunt, ac intereunt eadem
106쪽
ratio etiam videtur potestatis atque obligationis esse tollas en in . juris necessitatem obsequendi nec concipi poterit, quodnam jus seu quae facultias legitima supersit imperandi tollatur actio,& frustra erit quaerere de obligatione civiliter efficacissima , Nec refert quicquam, si forte in tractatu aliquo, verborum tenor non tam inritisque quam alterutilus faciat mentionem, cum hic obtinere debeat, creod alibi commendatur quoq eri nempe, ut eadem vi IR G)l, Ad
citi sit, quae expressi sa): ut constituta potestate intelligatur objedi i. δὸ
obligatio, , icissim, expressa obbgatione subaudiatur in altero . Q.
VI Post haec a subjecto formango es si que hominis ni- mirum agendi potentia actione ve, potet as,&obligari , qVM ix Af. lute causae suae juris videt. isthas formant, primum videri possvn. bo
non posse non perpeti, quin, sicut illi, ita etiam hae oppositorum sint, puta agendi,&non agendi, sive patiendi omittendive. Or marenim bonae,&egregie formativ conveniebat,totum objectum quod quidem hie tam latum esse eam praeced indicatum est cui formando destinabatur, ad praefixum finem inarmare Aeciderat id autem aeque utrisque potestati seiLdcob Iigationi Iegitimae, usagendi dc non agendi sint, vel per manifestissimam experientiam Vatia probatione non indiget; qgippe nemo dubitat, hominibus ut agendi v. g. per commereia licitas bracquirendi corpus suum ab injuria tuendi, ita dc non faciendi potestatem Iegitimam competere, velati non aeceptandi quod a quoquam iberaliter offertur,pe
petiendr, ut quisqvam alter γe sua utatur, omittendi vindicationem sui, dre Quin muIta potestas legiti tria, ea videt omnis, quae citra striistiorem necessitatem,adstrictionemque ad alterutrum Oppositorum lege relicta ess, ita eomparata est, ut atque faciendi ac non faciendi existens ad opposita anceps sit, manens tamen utrin- re legitima, vel saltam non illegitima, ita ut etiam ad exercitium procedens quicquid alterutri producatur correctioni tanqua illegitimii non sit obnoxiurn vo modo .go qui forum intrat per lege
mosvenale exta temere potest, potestat,am non emere, manum
visque suam,dum secum esset, nee sorte Deum hoe ipso blasphe--: intendit, levare ac non levare potestatem habet. Nec mi
107쪽
rus ambigere licet, obligationem & faciendi non faciendi legi timam dari, quia vide l. nil frequentius est,quam ad utrumque, modo scit . ad hoc modo ad illa d homines solere obligari, dum v.g. ivi alteri vel gratuito vestro accepta pecunia operam suam promisit locator operae sorte, aut mandatarius, qui pro pretiorem aut pro accepta re pretium praesti turum se a cius est, emptor, venditor, hidi eo de hujusmodi ad faciendum aliquid obligati sunt, ii,sa qua dam obligοῦ itione faciemii. E converso, dum eum, qui alteri ser-.vitutem h. e. sacultaten, praedii sui usurpandi concessit, fere ad hoc
se Dii f. de Obligatum jura dicunt πρη ut faciat qrid, sed ut ali pid patia in otc diuis I. s.f. ποηfaciat a) Pasiator scit alterum uti re, non faciat, puta impe , sise uistia dimentum, qV minus uti, aut rem quae servit reficere alter possit r boc , Iri quo pertinet obligatio e pacto , ne quis petat b ne judicenta te ι .li/. l. vlςρα QVi etiam iii accidit, utrumque obligationis
62 , , si genus eidem homini circa idem negotium conjungi viveluti i,ab L D. γ. Cum mandatarius e et qui quod mandatum est. ines manitatii odi transgres tenetur d). Cum tutor pupillum ejusque fortunas cris rite , dc conti non alienare eorum praedia ille magistratus decrens, i non ducere Vel sibi vel filio suo pupillam uxorem,ante, quam ἡδελιγὶ rationem reddiderit, o annus utilis post eura telae tempus praete- ,- , .dmi riς rix Obstrictus est. Clim sui capite dicam quisqvelio minuinis. t filia divino humaninive jure obligatus est, ut&suum cuique tribuat ,1 vi , laedat neminem. in his obiter licet observare, quocum salis ficis, i I. c. gmno .ccipiendum si, qVRndo civili jure gyis qui rem nostra erib lj cd iniqUe delinet, nullo jure nobis dicitii obligatus esse scit non ad Ajλ misi. si eum obligMM in Q hi essςδd praestandum seu faciendum qui e h, h, i , quam , /mς si ς ς tςro 'non faciendum, puta non impedi ,hst scio ei dum patiendumque obligatus sit, ut aufi ramus ae vindicemus
ab I bἡ quod est nostrum; quamvis tamen adhuc dici queat, paulo duri ιι st iud dictum esς,νς eo quod haec ipsa perpessio nomine restitu
ioni, in iure comprehendatur 10. Posci deinde' v ique, si conduceret, ut plurιbus haec persequerer, nomari: quomodo ex distincta praeceptiva legis vir te, imperante videt faciendi, vetante vero, non faciendi nascatur obligatio Et praeterea colligi, eum atq;
ae obligatio, potestas quoq; faciendii non faciendi sit, virtutem
108쪽
permissivam similiter quodam modo duplicem quoque esse. Praeis terea possemus hic paris tum potestatis tu' obligationis amplitudinis commonstrandi ergo, si in ut plures agenda ac non agendidistinctiones ae species pervagari, enarratione facta, quomodo halevi illa sit intern 0rum ac externoriim, ompositorum ac simplicium actuum, quomodo praestandi, dandi vel faciendi utraque sit a sed quoniam haec Δ hujusmodi partim ex iis, quae supra lib. I. cap. q. partim ex illis quae cap. de obligatione ad vocem bivendi addenda erunt, partim etiam ex ingenio cuique complere, facile est, de iis ulterius non laboro.
VII. Alterum porro, quo potestas&obligatio agendi legitimae, naturam potentiae agendi sive ipsius actionis communiter .
imitantur hisdemque sese adsimilare habent, est earundem ut ita dicam cisci-similatio sive in circumstantiis constitutio. Etenim cum potentia agendi hominis per infinitam circumstantiarum varietatem vaga, in omnifarias actuum figuras discursiva est, eadem conditione hae, ut a jure illi ordinandae immissae eam debebant attemperar , justitiae actuum eandem juxta quam circumstantiis circumdata erat, praeformare, ita scilicet ut d ipsas illas circumstantias, dempta vaga illa indifferentia, juxta ad actionum junitiam componerent rimo dubitare , an formale ipsum ac totum es.se potestatis obligationisque, quo legitimae sunt, in hac circumstantiarum ad potentiam adtardinatione ponenda sit Plane exempla circumspiciens, facile cernet, non minus, atque de justitia actionum, ita dc de justitia harum, quae illi matricos sunt, duarum, a t. Iesqualitatum omne judicium ex circumstantiis fieri , ubi vera acie seqq.bb. Io.Qgitima habetur potestas, v.g. principis exigendi. tributum, a sub dio b LI. a.&t. t. tisin necessitatem utilitatemve reipub modicum, mod5 quo qui sola. matrim. commodissimos : potestas uxoris, repetendi dotem, bonisma dos rea . titi, hoe vel mortuo, vel ad inopiam vergente, in qu .in tui facere pet g. II. do potest mi similique modo obligatio tutoris, dotandi mulierem . A. adultam elocandam, pro modo facultatum, ac dignitate mulieris c L . σmaritique e). Obligatio debitoris mutuum restituendi eiusdem ser dejure ii iiij dc qualitatisti Parratio est in caeteris, hique res prorsus t. d)pr.'
109쪽
tollere aut mutare, ubi continud legitimae, imo prorsiis potestas aut obligatio esse desinunt, veluti si ponas potentiam non a subdito, aut citra utilitatem publieana tributum exigendi repetendi dotis e bonis cujusvis extranei necessitatem dotandi filiam eum
majore bonorum parte necessitatem restituendi mutuum longe majori, quam acceptum erat quantitate c. Sunt posteriores duae
hae qualitates obligationi ac potestati ex conditions subjecti . e. potentiae agendi, ejusve effectu, qui actio est, communiter redin- fluentes, non quidem ex sese facientes ad formam euire potestati&obligationi specificam, quatenus haec aliqua his illis circumstantiis vestita hoc faciendi aut nKn facienis est : hoc enim a lege ha bent; sed quatenus ipsum quasi materiale seu esse generi eum, Fci cumstantiatum esse, infaciendi aut non faciendi e si illis eoia fe
VIII. Denique utrinque videri potest magis descendere communis utrique qualitati affectio ista, qua sui- cuique tributivaestini: nimirum hominis tribuere cuique suum, id totum humana aetio, idemque humanae potentiae est, ut adeo haud ἡissi tendum videatur, quin conditio is hae estote stati ac obligationi aliquo modo inde agnascatur Cieteriam quia hoc ipsum tamen suum cuiq; tribuere, qua formam specificam jure quoque est, neque enim actio per se, aut etiam potentia per se sui cuique tribuens est, sed ta- Iisdemum per formam est, quam a jure praescriptam habet, sive
quae mediante juris praescriptione illi adsistit unde igitur 6c quicquid illae hujusmodi sunt, etiam a jure videntur esse; per
eonsequens id ipsum communis affectionis genus utrinque parti-eipare. Quod autem sint ambae sui-euique- tributivae, dubium ess non potest , eernenti, finem juris eirca vitam rationemve vititae activam occupatum,esse, ut suum ctiique tribuatur, & hujus finis ergo, hasce ut mediae idem rationi activae a jure impressas existere; simulq, id ipsum esse per quod sui illa tributio recte fiat.
IX. Obiter notaret hic aliquis, di tributionem ipsam tbtestatem obligationemque sui tribuendi, tum ad ipsum solite intasuum, hominem scit . qui tribuit aut tribuere potest debetque, sese reflectere, tum ad alios extra propendere atque procurrere: Da
110쪽
tamen curia hac diversitate, quod potestas liberior, pene conspicua magis sit in reflexione illa, quae est ad potestate fruentem ipsit ni , sobligatio vero,quae quide constrictior in ea, qyae in progressu ad extra est . ad quod excommuniori observatione itidem patere facitale potest. Etenim quoad obligationem ita comparatum est, quod aliis, Deo videlic. proximo, aut si quid aliud extra nos in simili collocandum est censu, obligari posse nos, divino humanoq; ure, Omnes plane autument, Deo v. g. ad cultum, obsequium homini ad humanitatis ossicia, parentibus magistratui ad obedientiam, advenerationem, subditis, liberis ad tutelam, sustentationem, credi. tori ad reddendum mutuum debitumve aliud, ac ita in caeteris;
Ast vix est quod aliquibus intelligatur aut attendatur, quod liqvo modo sibi ipsi quisquam queat obligatus esse, in tantum, ut etiam , a Apr. ἀ vulgaris Ictis nata maxima est neminem sibi ipsi posse obligari dejusta .ps. Cujus axiomatis rami sunt, quod consolidatione juris, actionis ob ga.desolui. Lligationisve confusione, quas vocant, obligatio, is quae illius spe p. Caepa I. g. cies aliqua est, servitus, extincta censeantur. a Quod ne qui s. I. deus r. dem eidem pro eodem obligatus quisqvam ess queat b , puta fide ti . . r. iussb debitoris creditori, si hic per successionem idem cum illo esse desolui.ίδι f. incipit, quod tum simul dc fideiussoris persona, sicut accessio de bl s deside Ur toris ante quasi fuerat, huic quoque videatur accreta, vel quia ob sιν. . de imligatione principali, ut loquuntur, confva juri, accessoria obliga pub., abistio fidejussoris, simul cofusa videatur; neq; enim hi debebat debi subsit Haec tori principali, sed hujus accedens obligationi simul cum hoc cre- a.de agris.
dii ri obligatus erat Deinde quod non ii qui in potestate alios censu.
habent his, puta dominus servo pater filio familias, nec hi illis,jure, I de
quo pro una perina quasi . habentur cyobligari putentur Minde inutiisti
Lis nuri Ibi e nulla judicialiter sit an dici. e. agendi facultas,dc per bri de hie-
consequens nec ab hera parte civilis obligatim nobis sepotiat, at caus i cc mi quem inpotesate habemio ix. Hinc porrd exit, ira uri. do minicae ac patriae potestisti, tanquam qua tam dominorti pa l. . deIuaic.