M. Tulli Ciceronis Opera. Ex Petri Victorij castigationibus. His accesserunt castigationum eiusdem Victorij explicationes ac Ioachimi Camerarij Pabenbergensis annotationes Petri Victorij Explicationes suarum in Ciceronem castigationum

271쪽

r et Praeterquam in L. Tullium legatum in ceteros qui: Nos eum hic scripturam restituimuAquam in nostro a liquiore inuenimus: existimamus autem illam sinceram,Cr incorruptam esse: nam hoc adverbio alibi utitur cita cero,ut lib. X IIII .harum epistolam,o' loca ceteroquiusde eaepetenda,interpellantium autem multitudine perine *tienda. Ante de hoc diligentius locuti 'mus. in fine. Statuas prohibeo: l nter bas duas dictiones er Latianum, T Graecam uocem antiquiores eodices habent:quaru Graeca certa est τί o enim manivo legitur, id est quadrigas. Latina uero inquinata, EANA enim ante ' mundinia. nos AENEA arbitrati sumus ligi debere:ue fit epitheton τ τερρωπων. Verum quia aliquantulum

hoe loco non rae opinioni indulfimus, nonihilq; a pristi stiteris discesimus,id omnino indicare uoluimus,ut si 'riste, quod fieri potest,decepti simus, non culpetur in hocmnors fiat vetustorum librorum autoritas: simuls ut

qui nostram coiecturam non probarint,posint, antiqua scriptura duce,veriorem lectionem inuestigare. 14s cum semio disticiam omniu: Pro S E Μ I O, vi zΜio scripsimus,mdem quo supra errore a liis rijs peccatu esse credentes nam κερα AONIvΜ uetores codices adhuc seruant: nec ulla opus fuit industria in his uerbis corrigendis. In Aonia aure,quae postea Boeotia appellata est, Helicon mons erat,stder musaru. Vergilius etiam in Bucolicis crum de musis loqueretur, quae in Holicona montem Gata di erunt,inquit,Tum canit errantem

272쪽

c AsTIGATIONE L αεstem pennesi ad flumina Gaium Aonas in montes ut duae xerit una sororum. Quanuis credam bis Aonium potius cornu psius recessentiam,quam regionem illam significare:longe enim tunc ab his locis erat cicero. Est aut e seruper haec res breuite obscures tramis:ut nihil certi alfirmari posit: studiosi tres hos Deos nam toties de eadem re agit diligentim animaduertent. ut nos siententiam,Crhuius negotij historiam explanare non posumus: ita uis demur de vera, er a nobis constituta scriptura fidenter asserere posse. Hortatus sum demum etiam: Locus deprauatus: ant& ε νquior noster codex dETivi habet, corrupte prorsus. ex quo tamen scite legitima lectio nisi Allimur exeu i potest: conuersa enim prima liter a deosum uersus , fetv ετ ivi. Quo Adto omnis locus inlustratus erit. Non tantu, inquit,hortatussu sed petiui pro meis in ciuitiis tem beneficiis, ut negotium conficerent. ut ostenda quantopere Bruti causa Iaborarit, cum eo etiam desce derit, ut beneficij locose hoc ab illis accepturum dixerit. Ille ex ongrapha postulabat illo: Nos iii 1. id est 1 quaternas scripsimus,ut intelligat centesimas. Nam infra

hae epistola, Nam aut bono nomine centesimis contentus erat, alit no bono quaternus centesimas sternat. Ite lib. v i. cu de hoc eodem negotio loqueretur nquit, Tu quias Brutum cupere aliquid perdere,quaternas habebat insγngrapha. Et eade epistola insta, Nisi βrte id uolumus armis licere ut Denus quaternis centesimis ducant. De αμψ: Vetustior noster codex,de ἔνδριινλψ dest iso de nostro illo domestico Cr occulto negotio. supra aute in me longius de hoc ipso loco disseruimus. Vbi autem paula

273쪽

αιε IN cIcERONEM uetusti eodicis autoridite scripsimus. praeterea idem novis in longa sequenti, libri epistola reperies, no multo post, quam de Tullia egerat,eu inquit, M ulto enim malo hunc a Pontidi quam istin a seruiri EX LIBRO VI. AD

ibi quintum imitare Laodiceae: Nos hic vulgarem,

Et communem lectionem retinuimM: noster tamen antriquior TER MILIA pro Μi Li AR E babet. Gem ni uero in sui codicis margine TER Mi NALI A me

darunt: quapropter uideant doctiores in quibus libris uiti qui sinceriorem Dipturum conseruariΠLibitiri lii igitμr rest odebo: Nos iudicauimus Graeca uocem deesse,quae doceret modum quo uellet sibi Atticus restonderi: ideos inane statium reliquimus, ut si in integriore aliquo libro inueniretur, reponi posit: praeterea ne Atalat aliquem imperf&m esse sententium huiu3 loci. Nec enim uerisimie est postulasse Atticaem a cicerone ut immium restoderet: sed potius illi quomodo uesset sibi res Ois deri,niandasse. Quid epistola Attici conlusior, pertum batiors erat,illa inquam,cui haec restondet scripsemus enim quicquid sibi ex tempore in mentem ueniisset pοα test feri ut a cicerone petierit, ut ipse quos scriberet. sed hoc magis potest aliquis fusticari aut boriolari, quam confirmare aut credere. insta autem disci sed enim ρ ρναμ α β perturbatior est , tibi usignato:

te enim sequor χεῖαἰονm. Ibidem Quam meam sinἴύτν cire. Vetus noster liberici v o DΜΒΑΜ. Paulos post ubi antea P Ros A Ri: idem P RQ no habet: quae nos accepimus.eam enim sincer

274쪽

c AsTIGATIONE s. xor esse putauimrus lectione,bacsententi Cr ordine, remeter gaudeo,quod probo tibi meam,Cτα veteres tamen codices LIBERALITATEM, quod fri se non adeo contemnedum era ut ei jceretur. uidebatur enim sibi fisse in Bruto liberalis, quod illius negotium omni cura, e diligentia conficere uolueritinec nine penitus LI B E T A T E M, improbo: ut intelligas,qua usus est erga Bruto, ea: quae parum honesti essent, ei fortiter negando: quam parum probatum iri ab Attico rebatur, qu omni

ratione uel e putabat Bruto commodari. Enectam,Cr πρῶ-rtino ta: Hinc duo magna men isadactustulimus: ncc enim copula esse debet: σι. ἀο legendum est: quod ex uetersem libris, er ratione, sententias uerborumi animaduertinatis loquitur enim uerbis medicorum: Cr vh ad fine clausela manet in ead translatione.Tanqua enim aegrotu,qui repletioe Iabo ore prouincii curasse Appium dicit, myione sanguinis, inedia,exinanitionum: omni genere, omnibusq; detractis quae posset, extenuatam, et enectam tot purrigationibus prouinciam ciceroni tanquam alteri medico tradidisse: cum eum autem ipse idoneis cibis uel et reseiscillare, er prininus ei vires reddere , aegre tulit Appius. οωατίφρον autem est aegrotum ex diutino morbo curatioinnibusqi ualentibus imbecillum, er macilentum reficere. Sic loquitur apud Aristophanem in Runis Euripides de tragoedia,quam a se primo purgatioibus, detractionibMs extenuatam dicit posteaq; recurata, σrocillatam:que loci nam bule ualde stimus est no imis portunum fore arbitror bie scribere. Iuma πρωτς ti

275쪽

Graecam autem hanc dictione προσωπιrΗρμων - semquentibus uerbks coniungi puto debere: non enim tradita derat illam προσπια ρεφομέν ω. N am potius moleste tulit cum uidit illum recreari ex tam graui morbo.Primus a tem uoces post illam Graeca,quemadmodum Germani,IGgimus: nec stre aliter in no ira antiquiore legunturiquae s probentur, recipiunturs, alia omnibus autoritatibus 'ma sunt adit Onam ut mandatis tuis satisfacere: N ostri libri striaptura ex antiquiore nostro exeplari accepta est,qua uati de probavimus: quia Bruti fuisse, qui,quae fcri uellet misdarat,non Atticu ut ipsieItitim infri,animaduertimus.

Us Dumne negociarentur: Nos,D V Μ NE NEGOατiAτo Ri, scripsimus: ita enim ueteres codices h bent, sic omnino melius. Non multo item post,Id uero perte exceperamus negotiatori. Vbi etia PRAEFEαC T V R A S erat ante nos PRAETER E A ex iisdem

libris restituimus: ut duas se ei procturas dedisse dicat:

praeter illas duas quas ei pronaberat rogatus ab Attico: quas M. Scaptio L. Gavio detulerat. x 4 In T. Lemnio: Nos 1N T v o LBNio scripsemus:na sic habent ueteres libri.Et libro v.legimus, inliddica Torquato,de M. Lenio tuosnam Cr ex illo loco M. pra nome illi fuisse,non T. cognoscimus Cr cu LENIOT v o legatur illic,recte etiam hic I N T V o L E N I oscriptu esse credere possumus. Item in hoc ipso uolumine iterum, No c. Vennonio meo Analiari no tuo N.Lenio.

quibus in locis etiam uulgati libri omnes sine medo sunt.116 Tum in bursa: scripsimus Bursa maiore prima litera, At declareti r esse proprium nomen: fuit autem hic ciceri

276쪽

c A STIGATIONE L asstronis inimicus, qui in iudici uocatus a quodam cice ronis amico condemnatus est. Ipse hoc docet in epictoisia ad Mariam,De Bursa te gaudere certo scio, sed nimis verecunde iambivratulariS: putas enim ut scribis propter hominis sordes minus me magnum illum Ietitiam putare. Gedus mihi uelim magis me iudicio hoc quam morte iniis naci Letatum, er c. Iongius enim de hoc in ea epistola loquitur. In moribus est: Nosi N AMO Rinus castigauiae rdis mim quemadmodum locutim est in epistola ad Volumniis

ι , Id cum ipsius causa est mihi ut scis in amoribus:

tum mehercule etiam re . In amoribus enim dictum esse. Odimus,ut in desichs: er nostri amores, ut nostrae deliaciae. lib. II. harum epistolarin,Pompeiu3 nostri amores

quod inibi summo dolori est ipse se adflixit. Lib. autem

X v I. Cr amoribus, π deIichs dixit,Piliae Rutem dices, er Attice desiiijs,atque amoribus meis. Eum furenter irasci: Nos s E , ut in melioribus cunis Ibidemctis libris inuenimus,scripsimus. s n autem pro IPSUM

ut alijs locis, dictum esse a cicerone hic credimus,ut secuda iiii. Iibri epistola, Ille noctcnisibi postulauit, non

concedebant:reminiscebantur enim Calen. Ianua. uix thmen sibi de mea uoluntate concessum est. secundum enim S I B i, pro B i positum est. Pol em huius rei plura exempla apud hunc autorem adfrae: sed quid de hoc a doctissimo, ex optimi iudicii uiro Budaeo in commentarijs coaepiose Cr erudite contra Varum dis uditis est: non neis cessarium esse arbitror constitutam iam rem plurimis es risimorum autorum testimonijs, Cr summi uiri patroincinio,CT autoritate,nlinc novi argumentis,er exemplis corroborare.

277쪽

xor Nostra armatura xxx. aeque erit ad fustetansi: γ Nos pro ha corruptis uerbus ueterem scripturam rectituimus nucla mutatione Asta, ut notas etiam Has descripseritamus, quae nunc in usu non erant:in cunctis autem veteritabus inueniuntur, ubi mille ii erum per notam illis Agna

re commodum erat.

TI sed rectiorem ex O . Municipi P. F: N os east auri

mim, α. MUCII. Quis enim non uideat nomen proprium illud esse deberes rexerat autem hie Actum admirabili iustitiae zr innocentis ama: quod cicero etiam testitur lib. v. bH uerbM,Et firmi hanc gloria iustiti Ger abri

stinentiae*re iustore stero si cito decesserimus, id quod

Scaevolae coligit, qui solos noue menses Asiae praefuitsed nihil huiu3 laude clarius ex huc prouinciae tum adminita pratione parta. Ne autem pariιam rem negligamus seminper in antiquis libris hoc nomen per c. scriptium notauiamus, quod etiam in Graecis exempluribus inuenies, ut dotaleum no semper hoc obseruasse nostros librarios. Vided adhuc est de uerbo illo RECTIOREΜ. N oster enim antiquior TECTIOREM habet: quod soriasse melius sinceriusq; est,ut cum exceptionem Bibuli culpet,quid nimu graui erat praeiudicio in equestrem ordinem:quanuisium esset:se dicat habere exceptione, quae par illi fit ut, Cy robore,sed tectiorcm,Cr occultiorem,ut non posit eo quester ordo de illa queri:cupiebat enim cicero quod inita boni erat,Cr honesti,non omittere: Cr tamen sui ordim olynsionem uerebatur,quare tectius occultivis aequa exceptione usius est. 11s In illa autem, quae est ad Mon κρακχί i: Auxilio no,' stri antiquioris libri A D mini scripsimus: parum enim in illo demeratur, ut hae ibi dictio integra sit. Ad Pollu

278쪽

ut intelligatur aut sacelitu aut temptu. Nemo aute nraretur eur πολ- ἰην; Graece scripsierit, cum Latine Pollucis discere posset. N am Cr alibi quaeda non na Graece scribit, vi nihil uetaeret ea Latinn literis, Cr Romano sermone pronuntiare, ut libro ii. Quare siquid ρεοφα- tecustrate contulerit. Et lib. IlII. Ut oeis' ληs in hps, quos ἱρωρινῆι uocat: cI alijs etiam locis,ne Iongiores simus. salst,σα Homeri uersius in v ii. Iliadis ex iso poetae persona pronunciatus: cum Hector frisimu queoque ex exercitu Graecorum ad pugnam prouocasset:interilios autem diu silentium luit etenim ut ait ipse, M αιναδαi,oasti ' via εχ ι. Huius autem uersus sentetiam,ni salior, L iuim exprimere voluit lib. v ii. ubi de Ga o qui in pontem Anteno pro fit,magnas uoce forti, imum uirum Romanorum ad pugna Aocauit, inquit, Diu inter primores iugenum Romanorum siletium fiat, cum Cr abnuere certamcn uererentur, Cr praecipuam sortem periculi petere nollent. Et heus tu genuarios: Nos omniam excusorum De I O pcodicum lectionem, certe cunctoru manu scriptorum reis Assem tinuimus,etsi corruptam,Cr mcndosum. quid enim aliud

jaceremus in tam peruersa secripturas posse autem feri putamus, ut his conberuatas uestigiis quandoque uera lectio indagetur: quod si haec quoque perturbata, Cr deformata suerint, omnis spes amisa erit posse ullo tempore sinceorum lectionem inueniri,Cr suo loco reponi: e regione t men huius loci mendi notam adposivimus. vidi illum ibi: castigauimus apud Pompeia Vinduti rorium quam lectionem magis probatum iri putauimus: nec

enim se illum Vinduti domi uidisse dicit cicero , sed eum ibi

279쪽

ibi diuersatrum esse, ibique sua deposelye cum ad se pro D

ctus est,tradit. V indullus autem hic Pompeius, quia βrtasse elim libertus erat, appellabatur: qua de causa etii illium res ad Pompeium pertinere existimabatur. ror Quinque lagunculae matronarum: Manu scripti libri LANG v NCVLAB habent ut frtasse cu'm non intragra sit haec dictio, legi debeat I magunculae: quod tamen non adfirmo:etsi ut tenuem si icionem quandam proponere excutiendam accuratim, non dubitarim.

Ibidem NMn in Epiro tueriings: Sic omnes manu scripti libri habet,mendose princto,nisi ualde filimur. Nos,N v MINEPTI FVERIM V s, scripsimus. Aiunt aute sic olim Beroaldum hunc locum emendasse: libenter autem . in hoc eum secuti su ings, quia animaduertimus alibi etiaciceronem sic loqui: ut hoc ipso uolamine,cu de trissima pho ageret, ad quem amicorum Isteris uocabatur, ait, Quare in quos mi Attice incipe id cupere, quo nos mirinus inepti uideamurrinonnihil enim ineptiaris,er uaniatatis habet hac inani gloria delectari. 1si Id consiliam probari. D e isto autem, σα Hic Iois cm ualde corruptus erat. Nos ope antiquioris noctri coridicis em emendauimns: est autem ἰαταs ins plena inditagnationis cir stomachi. Audierat Atticus ut puto,in. cim ceronem de repudianda uxore cogitare, quae ipsi soror erit: cinctus s scripsierat ad eis Statium libertum ab ciceronis, dicere id consilium a M. cicerone probari: de

quo nunc se purgat. circa fine sequentu epistolae de raridem re iterum loquitur. Item tertio in eodem hoc libro his uerbi cicero Q . Filius pie sane, me quide certe inullium hortante,sed currentem, ditisti patrii sui sorori tua reconciliauit. Veta

280쪽

c AsTIGATIONES. α73Vetabat autem Alexim Nullum hic aliud erat metis is iummili quod ex tribus uerba unum conflauerant negligenter nimis, ex imperite libros: intelligit autem A. GabinJ Iegem ut ipsie paulo ante dicit. Praenomna uero non integra solitos esse scribere Romanos, ed primis tantiam litem denotare, docet accurate Plutarchus in qu plantia Romanis, ubi de Spurio sisterit bis verbis, in'

sumptum iam ne posse vadit Scaptius:) Nos ex nostpro antiquiore codice nostram collegimus lectionem: minus enim illic perturbata, quam in impresis est: quam tamen nonnudi postea longe peius corruperant, dum corrigere param considerare aggrediuntur. Quod si,s v Μ P T v,ut in antiquis est,non sumptum accusandi

ea Mexcusi etiam habuissent:diligens uir Cr qui aliquid industris er exercitationis habuisset in libris corrigenassis,parum laborasset in hoc loco inlactrando: nihil enim fere aliud opus erat, quam male disse las literas compo.

nere. Miratur cicero cur turmas equitum potius uelit

Scaptias, quam peditum cohortes: cum in illis alendis maiores sumptus acere oporteat, qualis iocans dicit ut putamus sumptu iam nepos euadet Scaptius: cum prismum auarus ut foenerator a nobis haberetur, nunc repeo

te prodigus er sumptuosusActus est. bane etiam lecti nem uidentur perstexisse Germani. Liberius est Brutus: Omnes profecto et exculter m nu scripti conueniunt in huc voce L In B R i v s. Vias dea dum