장음표시 사용
1081쪽
rnum gςnus mendacii est grauissimum,& ultimum est leuissimum. Et quanto inter genera mendacii aliquod mendacium accedit ad prirnu,tanto est grauius; ta quanto magis elongatur, & accedit ad
autem mendacii genus ut dicit est in doctrina religionis; ultimuautem eit ut dicit pro conseruatione alienae callitatis. CONT R A ,hoc, quod dicit, D primam est grauissimum obiicitur
sc. Ei loquod aliquis dicat Christunt no ascendisse super asellum ex quadam urbanitate:&alius imponat salsum crimen proximo,ex
contians est, ς grauius peccat secundus, quam primus: sed primus peccat primo genere mendacii, secundus peccat secundo genere mendacii ergo secundum genus peccati mendacii est grauius, quam primum. l TEM. Aliquis dicit aliquod mendacium in doctrina religionis, quod corrun pit fidem in uno simplici. Alius uero dicit mendacium; per quod scinditur unitas ecclesiasticae pacis.Constat st grauius peccat secundus,quam primus, quia seminat inter fratres discordias, quod niaxime dominus detestatur:& tamen primus peccat primo genere peccati mendacii, secundus uero decundo: ergo redit idem quod prius. ITEM. Possibile est aliquem mentiri primo genere mendacii, ex infirmitate, secundo uero genere mendacii ex certa malitia: si erso peccatum ex certa malitia, est
peccatum in spiritum sanctum, quod est grauius aliis, uidetur stsecundum genus possit esse gra
sius,quam primum, i τ ε M. Pri
mum genus mendacii est eontra fidem, secundum eli contra charitatenr,generaliter loquendo: sed maius nonum est charitas, quana
fides : si ergo priuationes per hambitus dignoscuntur,grauius peccatum est seςundum genus mendacii loquedo generaliterin qua primum . Est igitur quaestio, quaret Primum genus peccati mendacii
Aug. dicit esse grauissimu. ITEM. Obiicitur contra ultimii gradum: dicit enim. Mendacium quod fit pro castitate alterius corporis seruanda,est leuissimum omnium:&leuius ςo,quod fit pro se tuada uita. Sed contra. Illud mendacium grauius est, in quo magis seruatur ratio mentiendi: sed mendacium
quod fit serio,plus habet de ratione mentiendi,quam mendacium.
quod fit ioco. Si ergo quodlibet
mendacium officiosum fit serio, quodlibet medacium ossiciosum est grauit is, quam iocosum. II EM. Cauitatem nota potest quivamittere inuitus, uitam corporis poequis amittere inuitus:ergo magis indiget adiutorio,& succursu proseruanda uita,quam pro seruanda continentia. Videtur ergo st magis spectet ad ossicium pietatis:&magis leue peccatum sit mentiri
pro seruanda uita corporis,quam pro seruanda continentia carnis.
I et a M. Qui perdit uitam, perdit spacium merendi, S poenitendi: non sic autem qui perdit carnis continentiam: ergo periculosus,& damnosius est alicui interfici,quam carnaliter uiolari: ergo magis pium est in tali casu menti tiri. IvxTA hoc quaeritur: si quis est in periculo constitiuus decositate amittenda sua,uel aliena ;
quod sit sibi magis eligendum,
1082쪽
ntrem mentiri , uel sustitiere, semel alium carnaliter uiolari. Ex quaeritur etiam,utrum melius saciat ille, qui mentitur, ut alium trahat de statu periculoso, ut ii eret religionem,de quo uehementer praesumit,ut possit ipsum per mendacium attrahere ; an ille,qsimpliciter negligit, & non uult mentiri pro alicuius salute. Et videtur,st primus melius faciat,qaNO magnum est facere unum peccatum ueniale, ut alius aeternam
consequatur saltem.Quod autem secundus melius, uidetur, quia maioris persectionis est in nullo casu mentiri aliqua de causa ,.se .cundum multipliciter ostendit beatus Augustinus.
ῖMendaciarum illud grauissimum dicitur; qὀ circa doctrina
R E s p o M. Dicendum,st secundum et beatus Augustalim gradus mendaciorum sequuntur ordinem, ita st primum est magnu , ει ultimum minimum. Et ratio huius est ista i quoniam secundu quod uult Philosophus. Si maximum in uno genere excedit noximum in alio genere, simpliciter hoc genus excedit illud. Vnde ad hoc st aliquod genus excedat alterum,non est necesse, se singula illius generis excedant singula alterius generis, sed st summum in illo genere sit maius omnibus cetteris alterius generis. Quoniam ergo inter mendacia omnia illud est maximu,in quo intendit unus alteri nocere in uia ueritatis ; &titutis; quia inscit ei nocum Iu
spirituale, & irrecompensibile,& quatum ad maxima bona; hine est quod mendacium, quod est in lina religionis, esi sit ad hoc
ordinatum, est inter caetera mendacia maximum,& summum. Vlterius. Quia non potest aliqnis moueri maiori causa ad mentiendum, quam pro seruando bono
spirituali, uel annexo spirituali: hinc est st istud mendacium est leuissimum, quod fit pro seruanda
eastitate corporis,uel pro aliquo simili:& se gradatim descenden do,& ascendendo oportet uidere in caeteris aliis. Vnde ualde rationabiliter beatus Aug. species me daciorum distinguit, & gradus ordinauit. AD I LL V D emo,' primo obiicitur in contrarium, de ilIoqui mentitur, dicendo Christum non ascendisse super asellum, uel aliud consit nite: qui non ita mentitur, sicut ille qui suo mendacio proximum interficit. Dicendum, uerum est: sed tamen ex hoc n5 inuitur,st gradus ille non eccedat istum,pro eo st non est sun mum mendacium in doctrina religionis: sed quando quis ex certa scientia, uel malitia impugnat veritatem siue pietatem,ut fidem Christianam,& bonos mores subuertat, hoc inquam modo mentiendi non contingit reperiri grauius mendacium in secundo genere. ET per hoe patet responsio ad duas rationes sequentes, uidelicet de medacto quod inducit sinisma: & de mendacio quod est ex certa malitia. Quoniam mene elum in doctrina religionis non latum inducit insidelitatem, imo& schisma,& Cetera mala,nec t
uim est ex infimitate vi ex cer
1083쪽
tantalitia . A D i LLv D, quod obiicitur , quod primum mendaen senos opponitur fidei , secundum uelo opponitur charitati.
Dicendum , quod ratio illa duplici er descit. Primum quide: quia non sequitur, si aliqua duo bona sie se habent, quod unum excedat reliquum, quod si inititer sit,& in eorum priuationibus reperirerquoniam sicut nega imnes econtraria sis habent assirmationibus, se etiam esse potest in priuationibus , & habitibus. Vnde nihil impedit,quod chari. eas sit maius bonum,quam fides: S tamen maius malum est infidelitas,quam odium. Et ratio . huius est; quia plus priuat infidelitas, quam ipsum odium. Alius etiam desectus est ibi: quia mendacium, quod est in doctrina tetigionis , non tantum repugnat fidei, sed etiam moribus bonis: veritas enim secundum pietate, quet est in doctrina religionis,notantum consistit in credendis , aerumetiam in agendis. Vnde siquis dicoet fornicationem non esse uitandam,& parentes non esse honorandos metiretur primo genere mendacii. Et quia in dictrina religionis, non tantum do
uir quid credendum; led etiam quid est secundum singulas uirtutes operandum: hinc est, quod illud mendacium potest opponi cuilibet uirtuti, & bono spiritualii licet primo & principaliter opponatur ipsi fidei. AD ILL vo,
quod obiicitur ulterius, quod mendaeium iocosum est.magis Ieue, quam ossiciosum. Dicendum, quod falsum est : quia in
uno ut delectet, in altero ut prosit. Minus autem inordinata est intcntio , quando intendit prodesse, quam quando intendit delectari. Cum ergo dicit, quod
mendacium iocosum non fit serio. Dicendum, quod salsum est: quia serio mentitur, quis illo mendacio; non tamcn ad seduce-dum, ted ad delectandum. AD i LLvD, quod obiicitur, quod magis pium est mentiri pro seruanda ii ita, quam pro scruanda con tinentia. Dicedum, quod salsum est: licet enim non possit aliquis alicui inuito auferre uirtutem c5tinentiae, luant si ad id,quod mentis est: quia tamen pol auferre illud, quod est ei annexum, videlicet continentiam carnis, in cuius ablatione maximum est pericu tum propter carnis lubrici in ,
hoc est, u nugis accedit ad pietatem mentiri pro illa continentia seruanda, quam pro uita, secundum quod uita spiritualis piaesertur uitae carnali. Vnde etsi pietas naturalis aliquo modo plus remoueat ad seruandam uitam natur*: tamen pietas gratuita,quae mouetur secundum regulam fidei, magis mouet ad conseruandam uitam gratiae, & ulrtutis . AD a LLvD uero, quod obiicitur , quod qui aufert uitam , aufer spatiis poenitendi, & mcicndi. Dicendum, quod & simul cahoc aufert spatium peccandi, de
nescitur utrum homo liberatus a morte, uitam futuram expendit
in bonis, uel in malis: ideo non est smile hinc & inde. AD IL LUD uero, quod quaeritur de aliquo, qWi est in periculo constitutus. Dicendum, oe ille,qui est Vuu in
1084쪽
in periculo constitutus de amittenda integritate carnis, aut est perfectus amator cotinentiae,aut imperfectus . Si perscctus est ut possit de continentia mentis confidere, iton debet propter hoc me dacium dicere pro uitanda corruptione carnis, quoniam sicut dixit Lucia. Si me inuitam uiolaueris, castrias mihi duplicabitur 'ad coronam. In tali periculo suilitiere pollutionem illam potest esse sine culpa: scd mentiri non potest esse sine culpa. Si autem est imperfectus , rationabiliter debet timere ne succumbat, si ad illum flatum t enerit: Sc ideo tali propter infirmitatem suam conceditur redimere periculum maioris peccati per minus peccatu.
Vnde si probabiliter videt,quod per mendacium posset declitrare corruptionem, sanius consilium est isti aliquod falsum dicere, quam corruptionem illam sui linere. Et hoe est, quod dicit beatus Augustinus in libro de mendacio. Illa peccaxa, quae ita committuntur tu homine, ut eum sa-
ciant immundum, etiam peccatis notiti, euitare debemus: ac per hoc nec peccata diceda sunt: quia ideo fiunt, ut illa immunditia euitetur e quod intelligendum est, non quod no sint sinpliciter peccata: sed quia non sunt grauia. Et sicut dicimus de viro imperfecto respectu sui, sic etiam intellipedum csi de uiro imperfecto respectit alterius uiri imperfecti. Ex ita debet homo cauere periculualienum,sicut & proprium . ADI L L v D , quod ultimo quaeri tur, utrum sanius si consitum mentiri, ut alius reducatur ad uia. ueritatis. Dicendum, quod nec persecto, nec imperfecto conuenit mentiri propter hoc, ut alte irum ad uiam ueritatis prouocet: quiano indiget Deus nostro me- .dacio: nec debet aliquis credere, quod aliquis conuertatura ma .lo per falsi suggestionem; sed Portius per Spiritus sancti inspirationem. Qita secundum quod dicit Gregorius in uanum laborad. sermo praedicatoris , nisi intus operetur gratia Saluatotis.
Unc de periurio videamus .Periurium si menda cium iurameto firmatum. Hic quaeritur,Vtrum. sit periurium, νbi non es mendacium .Quod quia Hiero. b dam videtur ex authoritate Hierony mi diacentis, Aduertendum est,quod idisiurandum tres habet co-
mites,veritatem,iudicium , iijsitiam ,s ista defuerint, .non erit iuramentum , sed periurium. Vbi autem Ialfhm. iuratur, Neritas deest. Si ergo falsum iuretur , es non sit ἰn o. ibi intentio fallendi, videtur esse periurium; quia derei ve ruas . Quibusdam placet non esse periurium νbi non esim iacium et
1085쪽
nisTOrCTIO xx XIX. si amendacium: O securi dicitur aliquando falsum sine mendacio,ita iuraturfrisum sine periuris . Falsum Drtὰ dixit Apostolus, cum D νenturum ad Corosthi promisit nec ramen sicut ei imponebatur culpam Mendae- eont=axit, quiasic animo sientiebat, etiam se ruramento illud firmasset, non periuriumiscurrisset: quia quantam in ipso fuit, merum dixit : O si iurationem addidisset, qVantum iu se . horre,verum iurast, os aliter eueneritquam dixit.Ideo 'scut quis non e 2 mendax, nisi aliter statiat animo quaxis dicat ue ita sit,sive no; ita videtur quibusda1n ne inem periurum constitui, nisi aliter sentiat animo quam loquitur, siue itast, siue non. De iniplici modo periurii. iSed melius creditur ille pete, are ,'umfulsisse volun tale fallendi iurat; σ qui falsum putans quod verum est,iarat: ct qui verum putans qηod falsum est, surat. Unde
Aug.Homines falsum iurant vel cumfallincvel cum Di De -- tantur. Aut putat homo verum esse, quod falsam cst, temere iurat: aut AD,νel putat falsum esse; et tumen pro vero iurat, nihilominus cum scelere iurui. DManliauipimia duo periuria,quae comemoraui.Fac illum mi arriqui Ne- L . rum esse putat, pro quo iurat,Ῥerum putat alise, ct tame, pr .infalsum est:no ex animo se peierat,stafam ιr. Hoc provero habet quod falsum est,non pro falsa re sciens iurationem interponit.Da alium,qui scit fa*um esse,or Hrat tanquam
verumsit quod scit salsum esse. fidetis quam ista detestanda sit belua.Fac alium,qui putat falsium esse,ὴ iurat ranquam νerumsit, forte νerum est. erbigratia,ut intelli . ratis. Pluit in illo loco.Interrogas hominem, O dicis plus
se tunc pluit ibi; sed putat non pluisse, periurus est. D
re quemadmodum Nerbum procedat ex animo:ream Iin 'gua non facit,nisi rea mens sit.His euidenter traditur,quod tripliciter peierat homo, ut supra diximus,dum vel sciens Disum iurat,νet putans falsum, quod veram est, iurat;vel iniae limans verum,quod falsum eis,iurat.Sed hoc extremum non Nidetur esse periurium,etiam se periurium nomiinetur,
eo quod falsum iuratur,nst videtur reus seperiuri,qui sic
1086쪽
iuratiquis no est mens eius rea; ideo hec lingua. Inis eius mens rea est,tam iurare praesumit,quod perspicue veru non deprehendit. 2 on ergo omne periurium mendacium est,nec omnis qui peierat mentitur: sed omnis mentiendo iurans peierat, omnis quifalsum iurat ,siue mentienssiue non, peierat. Cum Tero quis iurat, quod verum est existimanso ... de salsum: quaritur quid sit ibi periurium . Ipsa enim si-
In dicatio vocis xera es ; quia verum nescienter loquitur. 2 ou ergo ipsas scatio , vel falsum, vel mendacium est; quia Nera es quod verum est, periurium non videtur esse.Ad hoc dicimus,loqui sic, scilicet contra mentem,sub attestatione iuramenti esse periurium. Mentiri ergo adhibiaraia ratione periurium est.Periurium ergo em vel iurando Ioqui falsum eam intentione fallendi,vel iurando loqui fausum sine intentione fallendi , vel iurando triti veram cum intentione fallendi. Hic opponitur: Si omnis, qui falsum iurat,perie te tunc qui alicui promittit dare sub certo ter- no aliquid,quod tamen non faciet, ex quo iurauit, peierauit;quia falsum iurauit: non enim ita futurum erat,vi iurauit. d hoc dici potest;quia non omnis,qui iurat quod falsum est,ea quo iurat, periurus est,sicut iste, de quo agimus: sed ex quo proposithm mutat, vel terminum tra reditur, . . ' iuratio talis fit periurium reatu. An iuratio sit malum. Si autem quaeritur, Virum iurare sit malum: Dicimus Deser- aliquando malum esse , aliquando non. Sponte enim Osinem. aecessitate iurare,νel falsum iurare, peccatum grande M. - necestate autem iurare, scilicet νel ad asserendam in- '. nocentiam,vel ad foedera pacis confirmanda, xel ad pςUMAE . dendum auditoribus, quod es eis viile,maltim non est: quia lib. necessarium eis est. Vnde Qu.Iuramentum faciendum ess . in necessariis , cum pigri sint homines credere quod eis en Iuratio non est bona,non tamen mala cum necessariae fide i , non appetenda scut bona, nec tamen fugienda tan- '' ad quam mala , cum est necessaria . 24n cn enim contra ρ - ceptum Dei iuratiq.Sed ita intelligitur dominus prohibuisF se a iuramento , ut quantum in iis est , quisque non iureti
1087쪽
Drs TINCTIO xx xl x. si 'Quod multi faciant , in ore habentes iurationera tanquam tmagnum,atqtie suave aliquid. Apostolus enim nouit praeceptum domini, tamen iuravit. Prohibemur nim iurare vel cupiditate,vel delediatione iurandi. Q od ergo Chriasus ait in euangelio, o dico Nobis,non inrare omnino: ita in monintelligitur prscepisse,ne qui quam sicut bonum appetat tu iη- ramentu ,σ assiduitate iurandi labatur in periurium. Quod vero addidit,sit sermo Nesser, EII GL 2 on non: bonum est O appetendam. Quod autem amplius est, a malo ...
inrides,si iurare cogaris, scias de nec spirate uenire infir- ιο.mitatis eortim quibus aliquid suades: qua infirmitas utique malum est. de nos quotidie liberari praecamur,dicem. res,Libera nos d malo.Ideoque non dixit.Quod amplius est, imalum est.Tu enim non facis malum, qui bene uteris iara-
tione,sed a malo est illius qui aliter non credit,id est, ab in- . firmitate, quae aliquando poena est, aliquando poena erculpa. Ibi ergo dominos prohibuit malum, si bonum, im sit necessarium iuramento,quod per creaturas sti
t aeritar etiam viri V liceat iurare per creaturam. Quod non videtur,cum in lege scriptum sit, Reddes aurem domino iuramenta tua: Et Christus in euangelio νη-ipiat
non iurare omnino re per calum, nec per terram, nec per Μ
Hierosolyma,nec per caput tuum.Iudais quasi paruulis,est concessum iurare per creatoremroe praeceptum, vis iurare contigeret,non nisi per creatorem iurarent,non per creatura quia iurates per angelos edi eienata, creaturas Nene 3 rabatur creatoris honore: σ melius erat hoc exhiberi Deo' quam creaturis. Infirmis ergo illud prohibuit: sanctis vero Iui in creaturis creatorem νenerabantur taηtum,non pro-ibuit.Vnde Ioseph persalutem Tharaonis iurauit, Dei iudiιium in eo veneratus, quo positus erat in inrfimis . Chriasus uero per creataras iurare prohibuit, ne uel aliquid di M sinum in eis crederetur, pro quo reuerentia eis deberetκte
Mel ne per ea iurantes falsam, bomine; se iuramento ten ri non putarent. Vati s in
1088쪽
. LIBRI T E R T II 3 l Q ra iuratio magis teneat. si aute quaeritur,2'is magis teneatur, an qui per Deu, an qui per Euangeliuno uel per creaturas iurat: Dii imus,
qui per Deum; quia per Deum haec sancta D tasunt. Vnde
Cbr Uomus : si qua causa Derit, modicu uidetur facere qui iurat per Deum. Qui uero per euangeliarn, maius alse' quid fecisse uidetur.Quibres dicendam eR,Stulti, scriptura sanciae propter Deum actae sunt,non Deus propter scriptu . ras:ita creatura factae sunt,propteri Dcum. Qiud est dicere, Pen Deum iuro. Hic quaeritur,quid sit dicere, Per Deum iuro,hoc est is R. m. t stem adhibere Deum. Iurauit enim Apostolus dicens,Testis De Rer sinibi Deus ac si dixisset. Per Deum ita est. Unde Augustinus,liadiculum est putare hoc, se dicas,Per Deumiurasr
-. l . si Testis est mihi Deus,non iuras. Quid est enim per
a petis. Deum,nisi testis est mibi Deus: aut quid ei, testis est Deus, . - t..io nisi per Deum/Quid est autem iurare, nisi ius Deo reddore, quando per Deum iuras e ius scilicet ueritatis, ct non fastatis. Item, Ecce dico charitati uestra. Et qui per la- pidem iurat falsum,periurus est : quia non lapidem,qui non audit,sed eius creatorem adhibet testem. Hoc es ergo tur ' re per quamlibet creaturam,scilicet creatorem eius testem adhibere. Est etiam quoddam genus iuramentigrauissimil, quod fit per execrationem: ut cum homo dicit: Si illud foci , illud patiar , uel illud contingat fili s meis : secundi
. quem modum accipitur etiam interdum cum aliquis iuran-
do dieit, Per salutem meam, uel per filios meos, huius-
In ser- modi:obligat enim hoc Deo. Vnde Augustin. Cum quis ait, '' ς' salutem meam, altitem suam Deo obligat. Cum dicit, Per filios meos, oppignerat eos Deo, ut hoc euentat in caput eorum, quod exit de.ore ipsius: si uerum, uerum:si falsum , falsum . Et sicut per hoc iurans, aliquando hoc Deo obligat: ita per Deum iurans,ipsum adhibet testem. In om-3 ni ergo iuratione aut Deus tectis adhibetur, aut creatura Deo obligatur, ct oppigneratur: νt hoc sit iurare, scit cet Deum testem adhibere, vel Deo aliquid oppignerare. Hoc eu ergo iurare per quamlibet creaturam , scilicet
1089쪽
DIs TINCTIO J XXIX. . stε erratoriem eius testem adhibere.
De illis, qui iurant per salsis Deos.
Post haec quaeritur , Vtrum fide eius utendum sit, qui per daemonia uel idola iurauerit. De hoc Augustinus scri- hens ad Publicolam ais, Te prius considerare νolo, virum p. .Ps quispiam per Deos falsos iurauerit, O fidem non seruaue et O. ru,non tibi videatur bis peccasse. Bis νtique peccauit:quia H ε, ηiurauit per quos non debuit, cir contra pollicitam fecit mdem,quod non debuit.Ideoque qui xtitur de illius, que con '' iurasse ter deos falsos, ct Ῥtitur fide illius non ad malum ed ad bonis,non peccato illius se sociat, qui per daemonia iurauit,sed bono pacto eius,quo fidem scruauit. Et sine
dubitatione minus malum eIt per deos falsos iurare uera- ' citer,quam per Deu veru fallaciter. Quato enim per quod iuratur, magis anctu est, tanto magis es poenale periuriu. Quod iuramentum, quo incaute iuratur, non est obse uandum,nec uotum,nec promissio iniuste saeta. Nunc superest videre,Vtrum omne iuramentam implendumst. Si enim quis alicui iurauerit contra fidem est charitatem,quod obseruathm peiorem νergat in exitii, potius H d. est mutandum quam implendum. Vnde Ambr. En contra . .
Urium Dei nonnunquam promissumsoluere sacrametum: gut Herodes fecit. Item Isidorus, In malis promissis rescinde tafidem, in turpi νoto muta decretum.Quod incautἐνouisti, ne facias: impia est promissio , quae scelere adimpletur.Idri Dis. Non est obseruandum sacramenthis , quo malum incautὰ Μ- Φpromittitur: ut si quis adulterae perpetuam fidem cum ea μ' 'permanendi polliceatur. Tolerabilius enim es non implere sacramentum, qua permanere in stupro. Item Beda,Si quid δε semnos incautius iurare contigerit, quod obseruasum peiorem vergat in exitum, liberὰ illud salubriori consilio mutandsi ''nouerimus: ac magis instante necessitate peierandum esse
nobis, quam pro vitando periurio in aliud crim grauius seni is esse diuertendum. Denique iurauit David per Deum om- Doum
dere' abal virum stultum: sed ad pri am intercesilan Abigailfaeminae prudentis remisit minas, reuocauit ensem' Uin νaginam : nec aliquid culpae se tali periurio contraxisse
1090쪽
LIBRI TERTII DA doluitatem AuguΠ.Zιod David iuramentum per sari is 343. mselfusionem non impleuit,maior pietas fuit. Iurauit Da-ib uid temere,fed non impleuit iurationem malori pietate. Ex pluribus ostenditur quaedam iuramenta non esse seruanua, quisc iurat, Nehementer peccat cum autemas. mutat,benefacit. 2Pi autem non mutat, dupliciter peccat:. quia iniuse iurauit, quia facit quod non debet. An ut petiuius,qui non facit,quod incaute iurauit. Inser Qui vero mutat, trum periurus debeat dici, solet qua tale iuramentum uocauit periurium. Ioan-T'. etiam Apocrisarius orientalium sedium dixit, Sermo
ad od peierare,quam seruare sacramentum in fractione sancta---ic imagintim. Sed periurium dicitur tale iuramentum no obseruatum: peierare dicitur quino implet quod salsum iurat,non quia inde reus sit quod non obseruat,sed quia iurauit iniustum,ex quo retis eH,sicut ille qui peierat. De eo, qui uerborum calliditate iurat. Hoc etiam scundum en, quod quacunque arte verbor rum quis iuret, Deus tamen, qui conscientiae tectis est, itas is. 11. hoc accipit ,sicut ille cui iuratur, intelligit. Dupliciter g. 2.M. autem reus fit, qui nomen Dei in νanum assumitin proximum dolo capit. I. uis aliquem iurare. 1bis .h, Ossaritur etiam,si peccar qui hominem iurare cogit.Dest Misis hoc Augustinus ait, vi exigit iurationem, multum i m -- : terest si nescit illum iuraturum falsum,an scit. Si enim n s. it,c ideo dicit, Iura mihi, ut fides ei sit: non est pecca- - , ,--tsimen humana tentatio est. Si vero scit eum fees1Fiom. io se, cogit eum iurare, homicida est. Idem, Qui prouo- Inser- cat hominem ad iurationem , scit eum falsum iurare,
viz..i hqmicidam ἰqμia homicida corpus occisurus es, Lii. . ille crimam, imo duas animas, eius quem iurare prouoI-ni, cauit, O etiam suam. Lm Ex concilio Aurelianens .