장음표시 사용
441쪽
habet talem naturam, ut valeat calcare undas, ita corpus
christi dicit non habuisse,nataram notiri doloris, quia non habuit naturam isd dolendum. Ait enim sic in I o. lib. de Trin.I I itus Deus hominem veri secudum similitudi abnem noliri hominis,non deficiens a se Deo assi uit. In quo qauauis aut ictus incideret, aut uulnus descenderet, aut no- ' 'Eι cocurrerent,aut Iuspenso eleuaret, ferremi quidem haec
impetum passionis, non tamen passionis dolorem inferrent: Hilami telum aliquod aqua perforans, uel ignem compungens, U uel aera vvlnerans, nos quidem has passiones naturae fuae inferi,ut perforet,ut compungat,ut vulneret,sed naturam suam in hoc passio illata non retinet,dum in natura non esὶ vel aquam sorari,a et pungi igne, ei aera vulnerari, qΗanis natura teli sit, vulnerare,ct compungere, forare.
Tassus quidem Christus csi drem caeditur, dum supenditur,
dum moritur,sed tu corpus irruens passo, necnon fuit passo,non tamen naturam passionis exercuit, dum cst poenali
ministerio poena desaeuit, uirtus corporis sine ensu pans υνδε poenae in se desaeuientis excepit,Habuit sane illud dom
nicum corpus doloris nostri naturam, si corpus nostrum id naturae habet, ut calcet undas , fluctus desuper eat, ncc clausae domus obstaculis arceatur. Et uero si dominici comporis solum isa natura sit, ut feratur in humidis, si lato liquidis, Irudia transcurrat,quid per naturam humani corporis carnem ea stiritu Dircto coceptam iudicamus' caro illa de coelis est Gr homo ille de Deo est, habens ad patiendum corpus, passus est,sed naturam non habens ad dolendum.Idem in eodem,s ideamus an sile passionis ordo ix-frmitatem in domino doloris permittat intelligi.Dilatis.v. causis,ex quibus metum domino haeresis ascribit, res ipsas, ut gestae sunt cineramus. Nec enim feri potest,ut timor eivs isgnificetur in uerbis, cuius fiducia continuatur in factis. Timu Je,ergo haeretico potonem uidetur.Sed ob ignora tia buitis errorem P trus O Satanas et scandalam est. Anne timuit mori,qui armatis obuius pro ijt ' in corpore eius infirmitas fuit,ad cuius occursum conΩernata pers quentium agmina supinatis corporibus conciderunt c uua
442쪽
ergo infirmitatem dominatam huius corporis credis, cuius tantam habuit natura uirtute; r'Sed forte dolorem uulne-MMib. rum timuit.Quem, rogo,o tu dominicae infirmitatis asse .loripenetrantis carne claui habuit terrorem, qui excisam. aureo solo restituit attacti, Procedens haec autem manus. clauhm dolet, sentit uulnus,qui alteri dolorem uulne- .F.Γ'li tribis est, cuius iu
to i,isj- gcsorumq; uirtutibus dcmonstrari non es ambiguum,in nari M. tura corporis cius infirmitate corporea natura nonfuisse,
O passionem illam licet corpori illata sit,non tamen naturam dolendi corpori intulisse:quia licet sorma corporis no-yri esset in domino,non tame uitiosae infirmitatis nostra forma erat in corpore,quod ex concestu spiritus sancti uirgo progenuit.Audinι lector uerba Hilaris, quibus dolore excludere uidetur. Sedsi excussa sensus , impietatis hebetudine,praemissis diligi ter intendas,atque ipsius scripturAE circunstantiam inspicias,dictorum rationem , atque uirtutem percipere utcunque poteris, intelligentiam argi cre non
attestabis.Intelligitur enim ea ratione dixisse dolorem passionis in Chrisum non incidisse,c P uirtutdin corporis Chriasisbi excipisse uim poenaesine sensu puella, quia doloris cauisam est meritum in se non habuit.Quod uidi tur notase ubi ait,' 'n habens naturam ad dolenuum .Et ideo non iitidicauda est caro illius sectindum natura nostri corporis,me tu eo etia dominiu habuit passio:ita et non habuit naturam ad ria mendum,uel trisandum, quia 'ion habuit latim naturam, phia causa timoris, uel tr)litia. Itaque nece tas tiaci, im mcili na fuit in eo, cui est in nobis. ec natura doloris Diter emi in eo cut est in nobis.Tri titiam tamen in eo fui e coseque ter asserit. dii causam eius extitisse,nofuam morte, sed is 'ctum Petri aliorum Aposiolorum.Dicit.n. Chri unaio. 14. propter mortem,sed usqae ad mortem tristem fuisse,his Peris iαμ- bis,Interroso, quid sit Chri tum triste esse usq; ad mort r M triglem esse propter mortemae non enim ei sucin significat tionis est,tristem ute propter mortem:et usque ad mortem: Quia τbi propter moricia tri licia cil luc mors case tria
443쪽
nisTINCTIO XVI. 2o3stitiae est: ubi uero tristitia usque ad mortem est, mors non tristitiae es causa ,sed finis. 4 deo autem non propter mostem suscepta est triRitia. ut sit destituta per mortem. nergo sibi tristis est,sed illis qui in scandalo per infirmitatem IbiI.
carnis erant futuri quos monet orare,):e inducantur in ten pa atationem,qui ante polliciti erant se non scandali lari. 'An in Christo suerit necessitas patiendi & moriends, qu.ae est descetus generalis. Hic oritur quaestio ex praedictis duces originem. Dictum 2ύο ure
praeter peccatum.ta autem hominis quidam generalis defectus, qui peccatu non est, scilicet necessitas patiendi, uel
moriendi. Vnde corpus nostrum non tantum mortale , sed etiam mortuum dicitur,quia non tantum aptitudinem mo- a a no-riendi,sed etiam necessitatem habet. Ideo quaeritur, virum It 'necessitas talis in Christi carne fuerit. De aptitudine enim moriendi,qu)d in eo fuerit,ambiguum non est,quae etia anta peccatum in bomine fuit,quando aliquis in eo non fuit defe-ctus,nec ergo mortalitas illa tunc in eo fuit defectus, quia ' natura ei erat. Vnde etiam quidam talem mortalitatem in nobis non esse desectuna non improbe tradunt,sed nec litate moriendi, vel patiendi: quae etiam mortalitas dicitur, uel Egmorphsibilitas.Dicitur enim homo nuc passibilis, vel mortalis, no modo propter aptitudine, sed etiam propter necessitate. Sed nunquid hic defectus fuit in Chrssii carne Anima quoque eius cum pasibilis extiterit ante mortem, nunquid ne- hoi.
cessitatem patiendi habuit ' Si enim necessitas patiendi, vel I ci-s. moriendi fuit in Christo,non uidetur sola volantate miserationis defectus nostros accepisse. quod dici Q. Christum volutate non necestate sua nature hos defc Ius sicut alios is i sensuscepisse. .necestatem patiendi in anima, simul autem pa Gιῆ ρariendi, moriendi in carne. erum hanc necessitatem non οή .habuit ex necestate suae conditionis, quia a peccato im-nrunis,sed ex sola voluntate accepit, de nostra infirmitate ponens tabernaculurn suum in Ible, scilicet sub temporali mutabilitate O labore. Vnde super epistolam ad Hebraeosophoritas dici quodsicut hominibus alijs iure lege
444쪽
LIBRI TERTIIcl. δε- naturastatutu est semel mori,ita Chrsus eade necessita per te Cr iure naturae semel oblatus HI, no saepe. ec ideo di i' naturae,quod ex natura suae conditionis hunc defe- adHEb nobis ex natura se' cundum quod prius es instituta, sed ex ea peccato uitiata. ideo dicitur hic defectus naturalis, quia quas pro naturra in oleuit in omnibus di fusus. De tristitiae Christi causa secundum eundem. Hilarius in lib. de synodis. Cum hoc passionum genera γ' infirmitate carnis assiciant.Deus tamen uerba caro factum non potuit ad se demutabilis esse patiello. verbum enim quia
caro factum est licet se palponisubdiderismon tamen demutatiιm est possibilitate patiendi. Pati potuit O passibilisu esse non potuit: quia passibilitas naturae infirmae significatio
es: passio autem eorum est,quae sunt illata,perpessio. Status hominis,& quid de singulis Christus accepit. Et es hic notandum, risum de omni natu hors aliquid
accepissὸHaloes νenit saluare.Sunt.n.auatuorstatus hominis,Primus ante peocatM,Secundus post peccatum, ante gratiam,Tertius sub gratia, uuartus ingloria. De primo flatu accepit immunitate peccati de Augilud Ioannis eu elisa exponens,Qui desursum uenitsuper ocis icitchrsu venisse desursum,idess,de altitudine humanae naturae antepeccatu, quia de illa altitudine sumpsit uerbum Dei humana natura,dum non assumpsit ipsam culpa, cuius ass
sumpsit poena.Sed poena assumpsit de statu secundo is alio
desecittas.De tertio Nero gratiae plenitudine. De quarto nouposse peccare, Dei perjecta coteplatione.Habuit.n mulbona viae quaedam, bona patria cui et quaeda mala vis.
tutem. In secunda uero, utru suerit in eo secundum patiendi necessitatem ibi. Hie oritur quasti ex radictric c. Prima pars diuiditur in tres partes . in quarum prima ponit Magister dubitati nem circa passionem doloris in Christo. lueex uerbi, Hilarij habet ortu. In secunda uero subium
sit uerba Hilari quae uidentur V p R A egit Magister de pasctibilibus iChristo repertis in quadagenera litate. In hac autem parte specialiter rcdu ad determinandum de doloris pansione, & passibilitate. Diuiditur autem pars illa in duas. in quaru prima ii quirit,iurum passo doloris iactit in Chrilio scam ulr-
445쪽
esse dubia. ibi. Ait enimsie in Io. b. de irinita. In tertia uero illa uerba explanat. ibi. Audisti mur rba Hilarῆ. Similiter secunda Pars, in qua agit de patiendi necessitate,tres habet particulas. In Prima mouet qonem. In secunda vero ponit determinatione illiusq5nis ibi. dici potest,etc.JIn tertia uero subiungit quoddadictum notabi te ad maiorem praecedentium explanationem ibi.
Et est hic notandum , .c.' se N. parte ista sunt qones circa iliteram,& incidit quaestio cir- ea uerba Hilari j, quae uidetur esse salsa,& dubia, & erronea: quae si
dicamus esse retractata, iuxta prius tactum suit,semota erit omnis calumnia: ea th scriptura huius retractati odis non est propalata: ideo sunt uerba Hilarij secudum st possumus uerificanda. Prinio enim est dubi si de illo uerbo quod dicit. P -s quidem Christus est,crc.Videtur. n. dicere duo contraria,st in corpore Chrilli susvit uera passio,& th non fuerit uerus dolor: qui a non uξ esse intelligibile,st corpus aiatu uere patiatur, & th uere no doleat. Et si tu velis dicere,' hoc itelligat qua-tsi ad pseria uerbi, hoc nihil est:
quia sicut dolor est alienus apersona ucrbi,ita & passior & H ilarius dicit, pallus fuerit,licet nodoluerit.Similiter si tu dicere uelis,' non doluit. t. n6 habuit causam,& metiriim doloris, similiter potes diceret non habuit meritum passionis. Respon. Dicendii,
ista uerba Hilarii,& fi uidean- tufesse contra fidem, th pro fide
sunt & hoc patet si attedatur causa dicendi .Contra.n. illos loquit
Hilarius et dicebant Christu om
nino succubuisse passioni,& a passione esse superatum. Cotta quos
Ius fuerit: non th doluit, hoc est passionibus no succubuit. Non. n. vult negare sensum, & experimetum passionis, sed vim, & dhiuinpassionis. Et et iste sit intellectus
patet ex modo loquendi, & ex serie uerborum, S ex proprietate uerborum. Quia dolor dicit comparatione ad uolsitatem, scam ldicit Augustinus i4. De Ci. dei,st dolor est dissensus ab his rebus, quae nobis nolentibus accidunt. Qua ergo nec uolutas Christi dii ii na,nec uolsitas creata passe sonibus silccubuit: ideo non concedit Hilarius Christum doluisse
hoc est ipsum nolente passionibus subiacuisse. Vnde cum dicit, uirtus .corporis sine sensu poenae uim poenae in se desaeuienti, excepit,Scaairtus corporis dicitur uoluntas rationalis tegitiva illius corporis: haec excepit uim poenae sine sensu poenar,hoc est sine dic sensu a poena, quia uoluit pati. Et hoc ostedit scrie, literae sequetis. Probat .msi corpus illud non potuit dolere, lilia potuit undis superscrri. Collat .n q, corpus Chrilli non superserebatur undis per natura i plaus corporis, quod ponderosum erat,sed per imperib uolutatis. Hoc ipsum patet per alia ronem,qua subdit qa caro Christi sicepta fuit de spiritu sancto ideo ille homo fuit habens corus ad patiendom, sed natura noabens ad dolendum. Ex cuius rationis,& literae intellectit manifestatur esse iterum, quod priusdictum ess: quia enim caro illa concepta suit de spiritu sancto : ideo rassibilitatem habuit,non contra C c uolua-
446쪽
voluntatem, sed ex uoluntate: Et Pati potψis, er pasi bilis hoe est quod dicit: habens corpus illa uerba in notula , S de syno ad patiendum, passiis est, scilicet distracta, videmur implicare coex uolutate: sed natura no habes tradictionem in semetipso: quia ad dot Num, idest ad patiendum cunis est potetia,eius euic actus: contra dissensium uoluntatis. ergo si fuit passibilis potuit pactiva. a. 2 ec enim ieri potist Cre. Vide S si potuit pati, fuit passibilis. .
tur contradicere ei quod dicitur Praeterea. Passibile nihil aliud Marc. r . Coepit Iesus pauere S eli,quam potens pati: ergo uido taedere. Videtur & contradicere tur quod in praedicta locutione 'atris sanctis, qui dicunt eum ue- idem remouetur a seipso. Res . re timuisse. Videtur etiam con- Dicendum, quod praedicta litera. tradicere sibijpsi Mia dicit quod exponi poteti triplici modo seca Christus pro apostolis tristatus dum triplicem modum exponea 'fuit usque ad mortem. Si trictis tium praecedentiu . uno modo fuit, quare non similiter timuit illud reseratur ad uerbum increanes pon. Dicendum, quod Hila. tum,de quo concedit Hilariviis non intendit remouere timorem potuit pati,sed non esse passibile:
a Christo, secundum quod timo. quia licet pallionibus se subdiderem ei attribuit scriptura, & san- rit,non tame est demutat si patiencti: sed secundum quod attribue- do. Alio mo pol exponi sicut
baiu haeretici, qui dicebant eum pon t Magister, ut per hoc est est timuisse ex desectu securitatis:& spassibi I notet dispositio cosurratis est timor pii sillanimitatis, gens ex culpae merito, qua remo de quo indubitanter uerum est, uel Hilarius a Christo,quauis in quod non fuit in Chri sto. Vnde eo uere suerit passio. Tertio mo ide attendendum est, quod Hi do psit exponi, ut per hoc qd estia. a Christo non remouet tristi- passibile,notetur plenassibiectiotiami, remouet tamen timorem: passibilitatis respectu passionis, quia timor consueuit consurgere & huiusmodi in christo no fuit, ex desectu uirtutis, & pusillani- cuius mens ,ratio, & uollinis, pactnitate et tristitia uero surgit De- sionibus superserebatur. Et st iste meter ex uirtute, & pietate. Et sit intellectas, patet per litera se- quod iste sit intellectus,patet ex quente. Ait. n.sc. t ali potuit,pas probatione sequenti. Probat. n. sibilis est e nou potuit quia passi quod in Christo non fuit infrini bilitas naturae infimae est fgnifi-tas, nee suit pusillanimitas. Pusit catio pastio aut corum, quae sunt Ianimitas non fuit: quia armatis illata perpessio: S sic uult Chri obvius prodi h. Infirmitas non flo attribuere passionis suriren
fuit: quia ad eius occursum com tiam,& remouere subiacientiam. sonata persequetium agmina su cluisti m de omnistatis o e. pinatis corporibus conciderunt. Contra. Quia scam hoc uidet, stride non excludit a Chrillo om Cluillus suit in quadrupisci ibine timore, sed tinnuem obuian- tu Nos aut non ponimus Christa tem uoluiuati: sic et dolore, sicut sui illa nisi in statu uiatoris,& compatet aspicienti sericaa literata prchesoris.Item. Falsum uidetur dicere
447쪽
dicere condicit ,, Christus de
eertio flatu ast umpsit plenitudine gratiae: quia gratia n6 perstitnisi per gloriam,iuxta illud ,qa dicit Apoliolus. t. Cor. i 3. Cu uenerit qa persectum est,euacuabit quod ex parte eis;ergoplenitudo gratiae no suit assiimpia scim statu uis,sed scam statu patris. Ilia. Dicedsi,st ille quadruplex status
reduci bet ad dii plice Sub statii.n. Diae coprehedunt tres status. cinnocentiae,naturae lapsae, & liatus sub lege gratis. Illos aut quatuor satus enumerat Magister ad maloia declaratione conditionsi ipsus naturae assumptae. Ad illud,
quod obiicit, ν plenitudo gratiae non habet nisi scdm statu gloriae. Dicenda,2 est plenitudo gratiae, vel simpliciter,uel respectu operis meri xorii ἐν plenitudo gratiae simpliciter spectat ad ilatum gloriet, sicut ij cit. Plenitudo uero respectu opumeritorii spectat adiuta uit.Et de hac itelligit Magister i litera ficut patet aperte,&c.
D intelligentia huius partis incidit hic q6
de passione doloris i Christo circa quam principaliter quaeruntur duo. Primo enim inquirendum est de passione doloris, prout respicit animam,& carne comuniter. Secundo uero, prout respicit animam spaliter. Circa primu quaeruntur tria. Primo quaeritur doloris uexitate. Secundo de doloris acerbitate. Tertio dedolendi, siue patiendi accessitate. CTIO XVI. 2os VT,UM in Christo suerit u
ra pallio doloris. Et st sic uidetur. I in .s 3. Vidimus eum nouissimum uirorum, uirum dolorum,& scietem infirmitate. Sed collat, non intelligit Propheta de scietia simplicis notitiae : ergo inteia ligit de scientia experientiae: ergo uere expertus eii passiones doloris. ITEM. In persona eius dicit in Psal. 68. Ego sum pauper,& do 'lens: sed Chrillus uere suit pauper, S medicus teporaliter: ergo uero dolore fuit afflictus. ITEM.
Anima coniuncta corpori passibili uere dolet corpore patiete sed anima Christi iuncta D:t carni,quet non im suit passibilis,lmo et palla: ergo uetum dolorem fuit perpella. I EM. Satisfactio facta est per poenam doloris: sed Christus ueraciter satisfecit, quia uere languores nostros ipse tulit, &dolores noliros ipse portauit:e go ueraciter doluit. ITEM. Non eii magnu quid habete patientia in illa passione, quae nullii insere dolore: sed patientia Christi multum commendatur in tolerantia passionum:ergo uidetur Chrillus veru dolore in semetipsis persenserit.lTEM. Aut uere patiebatur,& dolebat,aut no. Si uerc: sic habeo propositum. Si no uere patiebatiar, S uidebatur pati: ergo seducebat oculos spectati si in tua passione, pari. r6nc & in qualibet alia sua operatione:& si hoc,tota euangelium est mendaciii, & eius miracula salsa,& fides Christiana inanis per ola: si ergo limoi .sunt falsa, & erronea,rcitat Rc. SED CONTRA . Hilarius io. detri. Virtus corporis sine sesu p et uim pqnsi se deleti ietis excepit:
448쪽
poenae:ergo in Christo no fuit ue RosoLvTIO. I, ,his dolor. item. Diony. de Ioane cum in christo fuerint omnia ad doisil tbis euangeli ila. Absit ut cgo ita insa- loris sevum concurrentia ue euauniam, ut credam sanctos Dei alia gelice caibolice crededum est, ouae iis scam corporis passio- uere doluis. c,pii Sa nes: sed solii in iudicare ipsos sen- REspov. Dicendum,' absque du Iut, i. credo:Si ergo hoc uerum est, bio sicut euangelium dicit, & s. auima sancti non sentiunt passiones nisi des catholica lentit . uera doloris secundum iudicium, non ergo se passio fuit in Christo. in ipso.n. Haec ea med. e perientia: ergo pati edo fuit caro passi: bilis, & perforabi- pugnoti non habunt dolore uerum : ergo lis, siciit etiam uirius sentiendi,se dimulto minus nec sanctus sanctia cundia quam ala copatitur corpo stin. 1 srum.1. Christus. item. Moyses i ri laeso: qua ergo haec duo uersi do I unico tumuit.xl.diebus. & xl. noctibus lorem faciunt. s. uera laesio. & ue. im ean- sine aliqua corporis laesione propter continuam contemplatione: si ergo persectio contemplationis aufert passionem,& s ensium famis,pari ratione uidetur quod aufert sensum doloris in carne passibili,&in Christo fuit continua contemplatio, & persectissima: ergo uidetur si nulla suerit in eo doloris cxperientia. Item. Ratione uidetur: qa natura ages praestantior est patiente, &natura assumpta praestantior est omni alia: ergo no uidetur φ ab aliqua
alia natura possit affligi uel lol. Item. Res, lugestablativa laesi nisi & doloris, passioni doloris no est subiecta sed manus Clitilli
curauit alienos dolores solo tactu: ergo uidetur φ nullum dolorem potuerit perpeti. Item.Si anima Petri poneretur in infernum, ab ignibus non cruciaretur: quia non habet in se cana per quam debeat dolere: ergo si anima Chrilli nullam campassionis in se habebat,uidetur st nullum dolore sentiebat in carne quantumcunque
passibili: si ergo dolor est passio Vsius animς potius quam carnis, ncut dicit Aug. videtur stin Christo non suciit dolor uou rus laesionis sensus,&haec duo ite ira sto. re suerunt in Chri ito, indubitanter tenendu est, Q in Christo suit boe i uera doloris passio. Na si aliquis 3- aliter dicat,scam q quidam haere 'tici dicut,&est error antiquus Sa racenorum, Q Christus & si .idebat pati,& dolere,non tu ueraci. ter habuit dolorem, S passionis sensum: is non solum euacuat fide Christi,& Christi euangeliu, sed etiam euacuat redemptione nostra,& dicit Christum non esse Chrillum. Dum.n .dicit ipsum n5 fuisse ueraciter passum, dicit ipsum non satisfecisse,ac per hoc genus humanum non esse redeptu.
Dum uero dicit ipsum simulasse se pati,dicit ipsam esse mendace, dc ita nec uere suisse Dei filium,
nec Dei nuncium, &ita nec me diatore, sed potius deceptore. Et propterea qui dicunt Christu noueraciter dolu:sse,uel pallum suisse,& si uideantur ipsum cxterius honorare: scam ueritate th blasphemat ipsum impijssime. Hationes ergo probantes ipsum ueraciter doluisse sint concedendae. AD ILLUD ergo,qd primo obpde auctori ate Hilarii triplicaterradenduimeli. Ouidam. n. dicunt
449쪽
Hilarium uerba illa retractasse. Vnde audiui Parisiensem epist psi Guielmu reserre, sic librum illius retractationis uidisse,& perlegisle. Aliter potest dici,jHilarius in uerbo pdicto,& in aliis ibi de positis no excludit sensum do
Ioris a Xpo scdinhumatia natura,
sed scam diuina: unde uerba illa reserenda sunt ad Christi plbna. Et hoc quide colit matur: qilia sicut dicit idem Hilar. Intelligetiadictoru ex causis eli assumenda dicedi. Hilar .n. in uerbis prsmissis excludere uoluit errore Arij, qui
dicebat Christu scam se tota passum suisse. Tertio modo rhdetur, Hila. non uult ostendere Xpm non habuisse uerum dolorem,lednsi habuisse tam doloris: & hunc quidem modum tuendi innuit Agister in litera,& satis est tonabilis, sicut in expolitione litem
melius apparebit. AD ILL vovero, ia obiicit de auctoritate Dionysii. Dicendum,st Dionustus nouoluit dicere, nec sensiti beatus Ioannes, & alii sancti non experirentiir dolorem in tormentis, sed
uult commendare conflantia meistis, qua non magis comouebatur ex experientia sensus,qua comoueretur ex sola consideratione,&iudicio rationis. AD 1LLUD, qa obiicitur de Moyse. Dicendum, si dulcedo contemplationis quodammodo ipsum reficeret, &a sensibus exterioribus abliraheret, adeo ut naturales uirtutes quod amodo consopiret,ut no ita consumerent, & cibum requirerent;tamen quod tanto tempore
ieiunavit sine aliqua sui laesione hoe fuit per speciale beneficium,& diuinum miraculum : & ideo
hoc non habet locum in proposi-TIo XVI. 2osto:quia Christus in passione sua
non exercuit miracula potentiae:
sed potius est usus armis patietis. AD ILLvD, quod obiicitur,quod natura agens praestantiore patiente. Dicendum,et illud non Oeortet intelligi, quod sit uerum sumpliciter, sed solum secundum ali quam conditionem. Quia enim lapis laedit pedein, non oportet
lapis sit nobilior pede, sed sui c.
cit quod exced at in aliqua conditione,utpote in duritia & soliditate:& se est in proposito. Quamuis enim clauus non esset nobilior carne Christi aerat tamen durior, & sblidior. Et si tu obiicias mihi de anima, quod nou possit pati. Dicendum, quod anima patiebatur per accides, sci licet compatiendo rami. Vel secundu August. in vj. musicae. Anima sumit
occasionem patiendi ex carne: uerum tamen patitur ex se occasone accepta aliunde. Potest etiam
dici,quod illud uerbum habet i
telligi secundum iustitutione naturae,non secundum dispensati nem misericordiae, & punitione iustitiae,quorum primum respicieanimam Christi, secundum animam peccatricem,sicut in distin. lib. . habetur expresse. AD ILLYD,qiiod obiicitur, quod manu Christi filii curativa dolor v. Dicendum,o hoc suit uirtute i tentis diuinitatis: & secudiim it .
lam uirtutem cocedo bene quod pati non poterat, nec dolere: ex hoc tamen no sequitur, quod fuerit do loris expers. Erat enini ibi alia uirtus creata, iecundu qua dolere poterat, scili et potentia animae sensitiva. AD 1LLvo,qJobiicitur; quod anima Petri non Pater ut iuuiferno. Dicendum cap. II
450쪽
quod non est simile: quia anima Petri poli purificationem persectam non est palsibilis ex causa Propria, nec cx dispensatione diuina propter salutem aliena. non
autem sic elide anima Chri isti,
quae dispensattite, & uoluntarie passibilitatem habuit, cum carni passibili coniuncti fuit, licui ex locutione praecedenti habi tum est. AEST ro. I I. Au christi dolor acerbifrimi
lor acerbit,imus. Et qubd.sic uidetur. Treh. i. O vos omnes qtransitis per uia attendite,& uidete si elidolor, sicut dolor meus: hoc dicitur in persona Christi: ergo uidet-nullus alius dolor habeat ei aequari. ITEΜ. in Psal. 87. Omnes fluctus tuos induxisti super me. dicitur in persona Chri iii: sed non omnes induxit quantum ad uarietatem,seu multitudin : ergo Omnes induxit quantuari tui ualentiam, & acerbitate. ITEM. Ratione uidetur. Quanto
complexio nobilior est,tanto passio doloris in ea cit acerbior: sed Christus nobilissimam habuit coplexioneinmobilitas cnim coplexionis respondet nobilitati animae. ergo cum Chrillus nobilissimam animam habuit,habuit ergo
in patiedo maximan oloris amictionem ITEM.Quaato sensus tactus est uiuacior, tanto dolor,quieti secundum sensum,cii acutior. Vnde in illis membris, in quibus uiget sensus tactus,eit dolor acutit, imus: sed in Christo suit sensus tactus uiuacissimus: temperatissimum enim animalium ell homo,ut dicit Plutosophus c inter
omnes homines temperatissimus fuit Chri lius, cum suerit optime iadisi cisitus ergo dolor quem sun- neratio.
sit, si per omnes dolores fuit acu--. tissimus. ITEM . Q anto maius cli bonum,quod amittitur,tanto
maiorem infinit dolorem ei, qui cogno: cit,& habet usum rationi stsed uita Christi crat nobilissimarta passio illa uitam perimebat rergo dolorem illi animat acutissimi ina inferebat. lihM.Tan ope na cli acerbior, quanto uelocius
uirtutem naturae dei jcit, maxime ubi aliquod membrorum princia palium non corrumpit: sed Chri-ilus in cruce suspentiis adeo citosuit mortuus, ut etiam miraretur
Pilatus: ergo dicituri dolor eliis grauissimus suisset.
SED CONTRA . hoc primo obii 'citura parte generis poenae, quia lpoena ignis acutius asiligit,quam poena ferri: sed Laurentius, S Vi centius exusti fuerunt in igne:em rigo uidetur quod maiorem dolo- rem senserunt, quam Christus. lITEM. Hoc ipsum osteditur a par te uoluntatis patiendi:quia quan sto aliquis magis desiderat pati, Mianto minus dolet in patiudor sed Christus uehemeter desiderabat pati pro genere humano sicut dicitur Luc. ix. Baptismo habeo baptirari,& quomodo coartor usq; dum perficiatur &c. ergo uidetur quod dolor eius ualde parum de acerbitate habuit. Ia ΕΜ. Hoc ipsum olfenditur a parte adiutorij:
lura quanto homo maiorem habet charitate in , tanto facilius sustinet cruciati m poenae: sed Chri-lius maximet et alitatis suit: ergo sacillime torin ta portauit; ergo ualde parumlolari. I T E M. Hoc