장음표시 사용
541쪽
mn potentia,sta DClitia vincens,hominem erueret, in quo homo eum imitari disceret. Post vero in resurressitione secu Ibid.-
ta est potentia,quia reuixit mortuus, numquam postea mo m. 33,
riturus.Sed nonne iure aequissimo vinceretur diabolus, si ροtentia tantum Christis cum illo agere τoluisset'νtique, sed postposuit Christus quod potuit, vi prius Meret quod ops tuita initia ergo humilitatis hominem liberauit, quem sola potentia aequi me liberare poti it. De causa inter Deum , hominem , Ss diabolum. Si enim tres illi in causam venirent, scilicet Deus, di ἷolus, ct homo: diabolus ct homo quid aduersus Deum dicerent,non haberent. Diabolus enim de iniuria Dei conuinceretur,qreia seruum eius, scilicet hominem, Ofraudulen- ter abdaxit, violenter tenuit. Homo etiam iniurias Deo convinceretur,quia praecepta eius contempsit, O se alieno dominio mancipauit.De hominis etiam iniuria conninceretur diabolus: quia O illum prius fallaci promissione decepit, post mala inferendo last.Inlusid ergo diabolus,quantum ause,tenebat hominem: sed homo iuste tenebatur,quia diabolus numquam meruit potessatem habere super hominent,sed homo meruit per culpam pati diaboli tyrannidem. i ergo Deus,qui utrique praeerat, potentia hominem libe- Librin
Ore vellet ,sola iugionis virtute hon em potuit recti fia ἡ liberare ,sed ob causam praemissatu lostitia humilitatis iis . mii voluit. Qui dum in carne Mortali crucifixus es, ficati sumus, ta est,per remi sonem peccatorum eruti de ρο. tectate diaboli, ita a Christo iustitia diabolus xlictus est, non potentia . uJomodo autem in eius sanguis nobis pec- catasut dimissa , supra expositum cILDe traditione Christi, a patre, a filio, a I da, & Iudaeis. christus ergo est sacerdos, idemque hostia pretium no Psiti,srae reconciliationis, quise in ara crucis , non diabolo , sed Ad H. Deo trinitati obtulit pro omnibus,quantum ad pretii fu*-' rientiam: sed pro eicitis tantum, quantum ad escaciam: quia praedellinatis tantum salutem effecit. De quo O legi--,
fur,quod sit traditus a patre, quo seipsum tradidit,
542쪽
LIBRI TERTII Ge. 1 quὸd Indas eum tradidit, Iudaei. Ipse se tradidit , quia
D. b. sponte ad passionem accessit. Et pater eum tradidit,quia volt ntate patris,immo totius trinitatis passus es. Iudas tr didit prodendo, Iudaei instigando: fuit actus Iudae Oii.uj h. Iudaeorum malus, ct actus Christi, vel patris bonus: opus Ioset . a Christi patris bonum,quia bona patris σflii voluntas: μ=μ ιρ lune sit opus Iudae, Gr Iudaeorum , quia mala fuit intentio.
'ε - Diuersa fuerunt ibi facia siue opera,Hs,diuersi actus, νnares, siuefactum, scilicet passio ipsa. Ideoque doctores aliquando νniunt in facto illo patrem, filiuῖn, Iudam , Iu- S. vi Gos,aliquando disiungunt. 's'cientes enim ad passionem,
stoi. Nnam opus illorum dicunt:attendetes intentiones et actus,
facta diuersa discernunt. Unde AuguIlinus, Facta est, in-d . .. quit,traditio a patre, facta es traditio a filio,facta est tra - . .ia ditis a Iuda, Nna res facta es. Quid ergo discernit intersit -- eos ' Quia hoc fecit pater oe filius in charitate, Iudas ν g M proditione.Videtis,quia non quid faciat homo,sed qua
' ' νoluntate considerandum est. In eodem facto inuenimus Deum,quo Iudam. Deum benedicimus, Iudam detestamur: quia Deus cogitauit salutem nostram; Iudas cogitavit pr rium,quo NendiditDominum, lius pretium,quod dedit pro nobis. Diuersa ergo intentio diuersa facta facit, cil tamen set una res diuersis intentionibhs. Ecce τnam rem dicit ibi
fuisse, O diuersa facta, uia νna ibi fuit paso, sed diuersi
arctas.Et actus quidem Iudae,ac Iutiorum mali,quibus operati sunt Christi pasonem,quae ianum cIi, opus Dei est. Cbristi assio quomodo dicitur opus Dei , & Iudaeorum. i. is T M, So Chrsi, cpus dicitur Iudaeorum, quia ex
δε - actibiis eorum prouenit:opus Dei via eo authore den, eo tui iri volente fuit. Unde Atalisti. Nemo aufert animam chrianti. o si ab eo , quia potesta:em habet ponendi, sumendi eam. - habes authorem operis.Tonet anima. Ecce habes opus Aza Et xt g neraliter concludam, quotiens in carne .u.ca Chrsus aliquid patitur , opus authoris est, quia enim fuatam. 6. Nolantare,non alio cogente perpetitur, ipse author est op ι --M . ris. Cum autem pasto Christi, opus Dei sit, ct ideo bonum i camque opcrati sunt Iudas, Iudaei, quaeritur au
543쪽
Drs TINCTIO XVIII. seoncedendum sit eos operatos ibi esse bontim. Hic diuiuguendum cst . Pot im dici, quod operati sit: bonum, quia ex actibus corum bonum prouenit, ides, passio cir si: O item quod operati nonsunt bonum, sed malum, quia actio eorum non fuit bona,sed mala.
de passionis ciacacia In Lac uero parte agit de passionis con- fruentia. Diuiditur asit ista pars
an duas partes in quarum prima
comparat passionem Christi ad causam,propter quam passiis est. an secunda uero comparat ipsam ad causam , a qua fuit passio in ipse , ibi chris ιι ergo Osaceritis .c. Prima pars diuiditur i duas Partes, in quarum prima ostedit, modus ille redimedi. s. per pasDonem ualde fuit congruus, & rationabilis: ostendens, quare illo modo. er pastioncm genus hu-oranum redimere uoluit. In secunda parte ostendit,s alio modo si voluisset, dimere potuit. ibi. Si
liter secunda pars diuidit in duas Partes. in quaru prima inquirit, a quo sit Passio Christi osludens, v traditus suit a patre,a se ipso, a
Iuda,& a Iudsis. In secunda uero init de disserentia causarum pas similis Christi,utrum bona fuerit, uel mala. ibi. D Iudae,ca I lorum murus, Crc. Sive ut aliter dicatur inquirit illarum causarum disteientiam penes bonitatem , ct malitiam. Subdiuisiones autem partium mandectae sunt in litera ipsa.
IIIo enim deserente, cm. Con tra. Hoc uidetur inconuenienter dictum: quia scut Adam peccauit in contentiemis, ita di ius
peccauit in seducendo; ergo sicut
iusium fuit hominem tradi in potestatem diaboli, ita fuit iustum diabolum tradi in potestate hois. Ite. Grauius peccauit peccati auctor, quam consentiens in peccatum ; ergo multo sortius debui e tradi diabolus in potestatem hominis,quana homo in potet latem. diaboli. Respon. Dicendum,quod tam diabolum, quam Adam inita sit sententia iudicis condemnatis, uterque enim punitus suit, sicut scribitur in Gene. sed tamen magis decebat secundum ordinem diuinae iustitiae hominem subitis ri, quam econuerso propter hoc,
cpiod sponte subiecit se illi conissentiendo. eccatorum tersa guia mem, erc. in Contra.Videtur secundum hoc, Q, Deus posset facere Pius luiam asiquid, & non per potutiam,& econuerso. Sed coita hoc
est,quod est summe iustus,& summe potens; ergo nihil potest sacere,nisi iuste,& poteter. Item. Esto quod Deus suisset usus poten ita in liberatione hominis, cum diabolus nullum ius habet et in eo, nullam iniuriam fecisset dia-holo. Respon. Dicendum,st in auctoritate praemilla non leparatur
iustitia a potentia, ita st una sit sine altera in operatione diuina. Sed hic innuitur , stali inod est opus,in quo per excelletiam, manifes latur iustitia, aliquod i quo Per excellitiam maiusestatur potentia
544쪽
tentia: Si Deus illum modum elegit,in quo inianiscuariu iustitia,ut nobis daret imitadi sormam. Ad illud, quod qostitur, utrum si liberasset per potentiam,suisset ibi iustitia. Dicedum,st sic: sed tamenon suisset ita mani letata.
tradidit eum an mortem, uidetur
u ludaei eum occiderent auctoi ita te Dei, ergo Deus Particeps fuit hi illo homicidio.Si tu dicas; tradidit eum,quia permisii cumcidi: similiter posset dici de quolibet,qui occiditur: quia quemlibet, qui occidit, permittit Deus occidi. lic Qui potest alium li- herare ab occisione, & no liberat
dicitur eum cccidere interpretatiue; ergo cum Deus pater potuerit liberare filium,ut non occideretur, uidetur saltem interpretatiue eum occidisse. Respoia. Dicendum, quod mors eii privatio uitae: &haec habet comparationem ad inserentem,& ad eum qui suilinet. Et secundum hoc aliqs potest dupliciter tradere aliuin morte,aut quia iacit ut alii inserat ei mortcm: aut quia facit, ut ipse suilineat mortem. Quonia ergo sustincntia mortis suit a Deo patre,& fuit a SD: qilia Deus patet uoluit ipse mitineret moriatem, & ipse uoluntarie sustinuit: hinc est st traditus dicitur a patre traditus etiam dicitur a se. Rursus:quia Iudas,& udaei procura
verunt,ut atri inferret ei morte:
hinc est traditus dicitur a Iuda,cia ludaeis. Et quoniam fuit laudabilis mortis sui latentia, illatio autem fuit uituperabilis: hinc eli
tuperatur. Et sic patet,' mors, parte sufferentis ruit Deo placita,& accepta: Ied a parte infligentilina fuit tantum perni si a. Et per hoc patet rc sponsio ad primu obiectum. Ad illud ,quod iniicitur,
permittes alium occidi, cu pociet prohibere, particeps homici-
dij est. Dicendum, 2 illud sallit
in Deo: qui potest peccata omnia prohibere, & non prohibet, hoc enim spectat ad regimen suae
fuit ostentiam. Iuda, ere. Contra. Videtur implicare duo opposita. Si enim actus recipit denominatione a termino,& passio Christi fuit bona, uidetur quod actas eorum fuerunt boni. item Mors,& uita opponuntur. sed Christi uita,& generatio fuit bona; ergo mors,ct corruptio fuit naala. ite. Iuxta hoc,qu ritur,utrum fimpliciter dicendum sit, quod Christapassio fuit bona, uel mala. Cum enim habeat auctorem bonum malum sicut supra dictum est usi est ratio, quare magis debeat ab hoc, quam ab illo denominari. Quaeritur etia, dato quod passio sit bona: Vtrum cocedendum sit, quod ludaei operati sint bonum. Resp. Dicendum,quod cum quaerituus de bonitate paulonis, non quaerimus de bonitate, vel malitia in genere naturq, sed in genere moris. De hac ergo bonitate absque dubio est cocedendum,quod
passio Christi fuit boti simpliciter. Est enim pretiosa incos pectu Domini mors sanctora cius: multo magis mors Christi fuit pretiosi sina. Triplici autem ex causa
debet dici mors Chritu simpliciter bora: Vna ea strenuitas uirtutu
545쪽
eutis ex parte sustinentis Sustinebat enim illam pastitanem uirtuosissime: quia parienti lanae:&Gilantisinue. Secuda utilitas ira denaptionis ex parte humani genem,quia per illam totum genus humanum cli liberatum. Tertiacit hone itas cause moriendi.Mortuus enim fuit pro ueritate dicen dasunci: Pilatus scripsit super cucausam. I s 2 a arei ius. auis auteni pallio Chrilli sit bona simpli iter: tame actio Iudaeoru suit mala simpliciter, se ex mala uo-auntate, ae radice processit: nec Propter bonitatem passionis,qusande secuta est, bona dicenda est: L .n. suit praeter intentione ipsorum per operationem diuina, Perquam Deus ae multis malis clicit inulta bona.Et per hoc patet responsio ad obiecta. Primum
enim patet: quod est nu tiplicatio incompossibilium, sicut iaostentara est. Secundum cream patet, quia mors & uita non opponuntur in genere moris,sed in ge
o e naturae. Tertium patet, qua
te pastio Christi dicitur simpliciter bona. Patim enim dicitur uteirin patiente:& ideo dicitur magis p Eo esse bona, ut in a bonaM6luntate patimiis, quam mala, tit est a mala uoluntate inseretis. AD illii quod quaeritur ultimo, Duum concedendum Iud ioperati sint bonum . Dicendum, v est opus operans,& opus opera
elixa eruo quiritur: utrit Iudaei operati iait bonu, bonum potest
dicere bonitatem circa opus operam,uel circa opus operatum. Si caro opus operans, eis simplici ter negandum: quia tale opus in
Iudaei, simpliciter fuit malu .Circa uero om operatum, 2 quidu
fuit mors& passio Christi,hoedupliciter psit intel l igi. Aut primo, S per se: S sic falsum est,u Iudsi
sunt operati bontina .illivi. opus operatum bonitate no habuit ex
intentione ludaeorum. Si aut i telligatur per accidens,& ex cosequenti, sic habet veritate. Iudaei enim operati sunt passisne Chias i,quar quidem fui maxi si bonum,& laluberrimu isticia M.
qo de congruetia -- strae redemptionis facta: tyr pallionem Christi. Et circa hoc sex dubitabilia possunt q-ri. Primo enim quaeritur,utrum congruum fuerit reparati huna nam naturam. Secundo qufria ur,utrum magis congruum suerit reparari humanam naturam per satisfactionem,quam per alia uiam. Tertio quaeritur,utrum aliquacreatura satisfacerepotueris
Deo pro humano genete. Quarto quaeritur, aurum purus homo possit satisfacere prole.Quinto, utrum Deus sati actioncm per mortem Christi debuerit acceptare. Sexto, & ultimo quaeritur, utrum alio modo genus humana potuerit liberare.
rari. Et st sic uidetur per quatitor suppositiones manifestas, lus elici possunt ex dictis Anselim. in
lib. i. Cur Deut homo. Prima est haec . Nullaicinis decet summam stabilitatem permittere suu pro
546쪽
positum infirmari. Secunda est saec. Nullatenus decet summam benignitatem pro peccato unius hominis totam polleritatem eius Permittere sempiternaliter damnari. Tertia est haec . Nullatenus decet summam sapientiam nobilissimam creaturam permittere uniuersaliter fine suo fraudari. Quarta est haec . Nullatenus decet summam uirtutem permittere seruuna suum ab alio in sempiternum iniuste detineri. Exprima arguitur ira.Si non decet dei propositum infirmari, & Deus eposuerat hominem perducere ad beatitudinem, S perduci non habet quamdiit manet in statu ruine: ergo indecens est homine in tali mi statu relinqui;ergo ab oppositis decens est ipsum reparari, Screleuari. Ex secunda arguitur sic. Non decet polleritatem tota sempiternaliter damnari pro peccato unius hominis: sed tota sempiternaliter damnaret, nisi reparatio interueniret:ergo congruum suit S decens, ut Deus hominem repararet. Ex tertia arguitur sic. Nodecet summam sapietiam permittere uniuersaliter nobilissimam creatura sine suo fraudati sed nisi
reparatio Interueniret,omnes homines fine suo ellent fraudati, &ita uane omnes siij hominum essent constituti; quod diuins s rientiae non congruit, quae nihil ancongruum facit: ergo reilat stualde cogruum fuit genus humanum reparari. Ex quarta arguitur sc. Non decet summam uirtutem permittere seruos suos iniuste,&uiolenter ab aduersario detineri:
sed nisi reparatio interuenisset, multi servi Dei,& sancti detineruatur in limbo: erῆo congruum
suit, & deces per reparat onis beneficiu subueniri generi humano. SED CONTRA hoc obiicitur sic. Si indecens suisset genus humanum no reparari,& inconuenies,
ct quodlibet minimum in conuente, sicut dicit Ansel .in lib. Cur Deus homo γ est impossibile erga Deum: impossibile ergo fuit
Deum genus humanum non reparare. Ex hoc elicitur duplex incoueniens. Vnum,st Deus non reparauit genus humanum .ppter mi sericordiam, sed potius propter uitandam indecentiam. Aliud, o non reparauit ex liberalitate,sed ex neces,itate: st si uerum est, nsi tenemur ei ad tamas gratiarum actiones,quod impioni,&ctu letis, in si elidicere Ii M. Nobilior creatura eli angelus , i bonao;
S propter beatitudinem esi facta sicut homo: sed no decuit Iacuna
reicuare angelum a suo lapsit: ergo nec decuit reparare penus humanum. ITEM. Sicut decet divinam sapientia, & bonitate teleuare sadente, siccita decet stillentare stante: sed non decuit i eum tenere genus humanum,ne lab retur ante lapsum : ergo uidetur' no decuit ipsum releuare posii plum lapium. iTEM. Non decet Deum sacere contra sua tuli: tia rsed homo cum pecc. luit,meri ita Deo in aeternum separari:si ergo per reparationem Deo habet c5 iungi, uideturς, nunqua decuit genus humanum reparari. ITEM. Sicut homo per peccatum meruit morte carnis,ita etia meruit morte sempiternae damnationis a sed noli decuit Deum sic reparare genus humanum,ut no mor retur morte carnis: ergo non de cuit sic reparare,ut non morere
547쪽
tur morte se rapi tertiae damnati ex parte opiscis,& congruum exilis. ITEM. Non decet Deum face parie vis. Sed c6grimas ex par- re contra dispositione suae sapien te velis puta cogi uutia est,ita stetis: scd Deus Dic secerat holena, no ponit inecessitateni Cogruitas ut si uelletilare, staret:&si uel- Dero ex parte opiscis ponit ncces let cadere, caderet: ergo sicut n6 sitate ne si latc in tua n6 intuidccet Deum facere dc i a te ut ca rabilitatis, i diuid: t in coactione,
dat ta non decet ipsum facere Othibitione: sed necessitate ima de cadesu ut resurgat: ergo no de tabilitati' lus colurgit ex liabilicet eu rc parare humana natura. tate,&immutabilitate diuini di-
bio congruum cst,d decens reparari pcnus humanum.Congruum
inquam est, ct decens nun solu x parte Dei,sed etia ex parte hominis. Ex partu dzi: quia dzccis politionis: bsc a sit no arctat diuina potentia ad oppo iis, sed e mdeterminat ad tale propositum. Vnde Ante m. in lib. Cur Deus ho.Cu dicimus Deu aliquid face s. tu nuccnitate, intelligendu est se hoc facit necessitate scrua di honestatem, quae necessitas non est
aliud, tua immutabilitas honesta dei potentia, capientiam,& mise ris. Ex his, ius dicta sun t,patet rericordia, sicut in opponcndo mo spolio ad proposita q6nem. St. n.
quaeratur,titru congnisi sit reparari senus huinanum, conceded sieli fimpliciter st uerum eis. s i uero quaerati ir, uri u sit necessaris
no est simpliciter respondendum, sed distinguendu:Eii.n.necessaria stratum cit supra. Lx parte uero hominis congruentia est similiter,si consideretur dignitas homipis conditi,d modus labendi, &siatus lapsi. Dignitas nanque hominis conditi, tanta erat, ut pro-rter ipsum facta sint uniueisa.Si ex parte Dei, sed ex parte nostri ergo homo caleret suo sine iam no. Ex parte Dei ncccssarium P utinia essent suo fine defraudata. dem non quacumque necessitate, . Modus uero locet suit, Phuma sed necessitate immutabilitatis, με na natura totaliter cecidit alio quae non opponitur libertati v i D reccante, & alio surgerente: & luntatis, ac Per hoc nec glatiae, ideo decens fuit ipsam per alium nec libertati. t ico. reuelari: ut sicut si ij peccaueriit ET TER hoc patetriaso ad pri- in parcntes,& pares peccauit dia mum obiectum mo. n. sequitur, si bolo suggς rei ue, sic etiam homo Deus reparat necessitate suae im-ψi c.' reparat turdito releuantc. Starus mutabili ris,s r r hoc non repaetiam hominis lapsi reparationi rei liberalitate sua benignitatis; congruit quia millo statu simul haec enim simul possunt stare. . i. siit pnia clim nil seria: & poenite AD ILLUD, id opponit,l creatutia quodamodo plac. abat diuina
iusiuiam,miscria vcro Suocabat misericordiam. Et sic patet, P pcrvcm modii congrusi ii it reparari ra angelica nobilior est &c. Dicedum, st qua uis angelus nobilior
tenus humana Vongrue inqua idoucus sicut homo, pr opter mo
548쪽
lapsi. Homo cnim pα nituit, angelus obstinatusfuit.Homo totaliter,angeliis particulariter cecidit. Homo per altu angelus perses p- sum: di haec sunt quae laciunt angelum ad rcparationcm minus idoneum. AD iLLvo, quod obihcitur,quod non decuit Dcum tenere hominem,ne caderet. Dicendum,quod si homo uoluisset stare nunquam Deus dei eliquisset
eum ut caderet: sed ilitia stare noi luit, non debuit ipsum conseruare inuitum : sed quia homo post lapsum uoluit resurgere, ideo decuit Deum sibi manum porrigere,ita quod manus isti ad illos se
cxtendit , qui uolunt resurgere, non ad eos, qui nolunt resurgere. AD 1LLvD,quod obi icitur, et non decet Deum sacere contra suam iustitiain. Dicendum, quis luerum est. Decet tamen ipsum aliquid facere propter rigorem. iussitis,quia reparatio humam seneris non repugnat diuinae iustitiae, coctirrunt enim in illa simul misericordia S ueritas: sicut uidebitur infra. Vnd e quod dicitur, quod homo meruit per peccatum in aeternum separari a Dco,h oc uerum est quantum est de te,
possunt tamen alia merita interuenire,quae infringent illam obligationem,& in quibus seruabitur ordo iustitiae diuinae. AD iLLvD, quod obijcitur, quod per pecca tum meruit homo ita puniri poena sempiternae damnationis, sicut poena.mortis. Dicendu , quod
non eli simile,quia de poena mortis statim fuit sententia lita, de
poena uero aeternae damnationis
adhue differtur sententia . Et qa diuina sententia est irrevocabilis
poli quam lata est, licet multari
possit sententia per prophetiam praedicata sicut patet in lona antequam seratur potest remedium inueniri:idco reparari potuit genus humanum, ut non incurreret
poenam damnationis sempiternae in aliqua eius parte: quamuis nosuerit liberatum, ut non incurreret poenam mortis. Et si tu quaeras,quare sententia ista fuit lata,& illa dilata,cum homo meruas sci utranque de se. Dicendum, Pprima cii uia poenitcntiae: secunda uero aufert locum poenitetiae, ideo non debebat secunda sementia ferri contra hominem, quamdiu erat initatu uiae. AD iLLUD, quod obiicitur, quod non decebat Deu sacere contra ordine sossapientiae. Dicendum,st genus hu
pientiam non secit: quia ex sapietia sua secerat ipsum reparabile praeuidens eius lapsum. Nec ualetillud,quod obiicit. N cc decuit facere,de flante, ut caderct: ergo nec decuit de labente ut resurgeret: luia quamuis nul lo sapientefat homo deterior:als quo tam cirsapiente potest fieri melior.Et licet non deceat Deum de bono facere malum, decet tamcn de malo sacerc bonum. Q V AE S T r o M. perjatisfacti non,pοι us quiam
VTR ν Μ magis congruat genus humanum reparari per satisnsactionena,quam per aliam uiam. Et se sic,ostenditur per quatuor suppositiones Quarum prima est haec. illa uia magis conueniessuit ad reparatione humani generis,
in qua viasis seruatur ordo diuianae
549쪽
o iussitiae. Secunda est haec. illa senus humanu p satisfactionem
uia magis cogrim reparationi hu magis praelucet praesidentia diuimani seneris, in qua magis serua nae potet latis,q per alia uia: ergo tui ordo diuinae sapientiae.Tertia per tertia suppositionem uia illaci lisci Illa uia magis conuenit re eis magis congrua. IvM. Quarto parationi humani generis, in qua arguitur sic. Peccator .co peccat, magis seritatur praesidentia diui- P praeuaricatione Deum inhonon ae potestatis. tarta est haec. Π- rat: si ciso peccatu dimittereturia ilia magis conuenit reparatio- sine satis iactione, peccatu relin- ni humani generis, in uua magis querct absq; honoris ablati recos eo ξ honorificentia diuinae ma pentatione:cu aut satisfactio rediestatis. His praesuppositis arguit ditur, hcnor recOpensatur: erso sic. Magis seruaturordo diuine tu in modo reparandi hominer ianitiae,cum malum puniti ir; litam tisfactione magis seruatur hono- relinquiuir impunitu: sed csi risicentia diuinae matellatis, qua peccata reparatur per satisfactio perali si modo: ergo per floriam Dem,malum punitur,sine satissa- suppositionem hac uia reparatio ctione relinquitur impunitu: er- nis magis cogruit genus humansigo magisseruatur ordo iustiti et in releuari. Ex his,eisdemq; rationi
separatione P satisfactione, tua busn6solu potest cocludi,q, haec sine satisfactione;ergo per prima uia sit magis c6grua,sed et Q alia
suppositionem uia illa magis con non pol esse curua:uerumtamen uenit reparando generi humano. non sunt ita emcaces ad probania Ev.Secundo arguitur sic. Ordi dii scam, sicut ad probandum prinatio peccantiu in supplici js,sive msi. Praeter has etiam congruen- Peccati in poena, mani sellat deco tias possunt &aliae reperiri, licet re diuin sapientis,qii non pati illae sint magis excellentes. tur uniuersum ex aliqua sui parte SED coNTRA. Magis decet Desitumus sed cu peccator releliatur facere, id magis facit ad ostensio, et satisfactione. ad culpa sequit nem suae benignitatis, & miserii cena. Cu itero sine satisfactione, cordiae: sed dimittere peccata om culpa non ordinatur per poenam: nia absque aliqua satisfactione. ergo reparatio generis humani P poenae, hoc est maioris misericors Missa tione plus conuenit diui- diae, qua exigere pro illis poma, nae sapientiae,quim sine ergo per Si ergo Deus est misericordiissi- secundam suppositionem uia ista mus,& benignisse mus adeo,ut bemparandi eu magis congrua, & nignior cogitari no possit: videt idonea in se. lihM.Tereio arguit ergo st modus ille a paradi, qui sic. Si malum non puniretur, te re est praeter satisfactiobe,nivgis csi linqueret sine aliqua satisfactio- ueniat diuinc excelletiae. ITEM.ne,iniustitia nulli legi subiaceret. Modus ille magis coii enit repara Et si hoc, diuina potestas omni- tioni generis humani, qui magis bustio prisideret: sedcu pro pec est oliensiuiis diuinae vilissicien- to sitisfactio exigitur,peccator tiae: sed si sic Deus genus humasubdit poenet auctoritate diuinae num repararet,quod nullam re
550쪽
pareret diuina sussicientia. Ostenderetur enim tunc st emendarum nostrarum, & bonorum nostrorunon indiseret: ergo modus reparandi absque omni satisfamone magis eliet congruus humano genera. ITE M. ille modus magis convcnit reparationi humanae, qui magis est ollani iuus diuinae potetiae,pro eo D reparatio est quaedam recreatio: sed si Deus absq; omni satisfactione solo uerbo reparat Et genus humanum , sicut fabricauit mundum, maior citet ibi diuinae uirtutis Oilensio: ergo nugis conuenit illa modus livmano generi reparado. IrEM. ille modus magis conuenit reparationi generis humani, in quo homo
magis altringitur aia amadum, Siaudadum Deum: sed si Deus culpam homini rc liquisset absque omni sati, factione,& pcena;esset magis laudandus , & amandus ab homine homo enim plura a Deo
percepisset:) ergo ratis in Alus reparationi humanae magis cogrueret. ITEM. Modus ille magis congruit reparationi senecis humani, in quo magis eruditur homo ad executione diuini mandati, &imitatione dei; sed homo debet remittere, & condonare alii cui pam,& pqna. ergo si Deus hol debuit dare empla persectionis,vξ magis Deum decuit reparare genus humana totu relaxan-do,q satis iooe aliqua exigendo, i iEκ. lle modus reparadi magis decet Deri,quicti a Deo immediate, o qui cit a Deo mediante adiutorio creaturae. Quoniam sicut decuit magis per icipsum creare, sic maris ud cub decens Pse ipsem recteare: led reparatio Psau,tactione ea mediate creatura
satisfacientGergou Est magis decuerit Deum reparare genus humanu absit; omni satis iactione Pseipsum, quam mediante satissa actione per creaturet adiutorium. REsoLV T IO. Et propter nostram glarificationemo' propter nubam iustis ι
REsPON. Dicendum, labsque dabio magis congruum suit genu, humanu reparari per sari,factio- zm,et per aliam uiam seciuidumst dicit Ansel.& Augii: i. Et ratio huius est ex parte D i,S eg partv nostra. Ex parte inquam Dei quia uniuersae uiae donatu i misericordia, & ueritas, cum ipse se summe iustus , ct misericors. Et ideo i reparatione generis hunetani, quae est excellenuissima uia, rum Dei, congruum cli ut simul currat misericordiacit in iussitia. Et ideo decens fuit, ut Deus ab homine satisfactionem exigeret pro iniuria sibi facta : Et si homo non posset, tunc misericordia diu uina subueniret dando sibi medicitorem,qui pro eo satisfacerct: scille modus magis suit coi gruuisquam alius. Nam si Deus culpa non dimisisset,sed uindictam exe sisset,non manifestaretiir eius mis ricordia.Si uero omnino dimi- silet, nec satisfactionem exeginset, non mani sellaretur eius iussilia. Si ergo ille duae conditiones sunt in I rei opere seruandae praecipue, magis cogruebat humanam naturam reparari per satisfacti' nem, quam per alia uiam ex parte Dei reparantis. Magis etiamc5gruebat ex parte nostra,pro eo Preparat:o nostra ad hoc erat, ut nor reduceret a culpa ad iustitia, amis