D. Bonauenturae s.r.e. episcopi card. Albanensis, doctorisque Seraphici Ord. minorum. In primum °quartum librum sententiarum elaborata dilucidatio. Collectis vniuersis prioribus editionibus; quidquid aut elegantiae, aut eruditionis in illis anteà spa

발행: 1573년

분량: 1141페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

641쪽

Gni,qua uidet. Si ergo hoc secim do modo accipiatur insorinis fides, sic concedi potest eam reperiri in daemonibus. Habet enim aliqua notitiam,&credulitatim de articulis,di credibilibus,quae quidem potest diei fides, siue credulitas propter hoc quod non est meis uisio apelta. Et illa 'litide cognitior tim fuit eis indita a priana condisione, partim ex acquisitione. Aprima enim conditione sua habuerunt c0gnitionem allia

quam de articulis pertinentibus ad Trinitatem,quae & si tunc non meretur dici fides, inimo potius cognitio contemplationis spreres,sentiam aenigmatis: reccato tamen superueniente, δέ aenigmate subsequente,illa cognitis meruit dici fides,ctim sit cognitio aenigmatica de his,quae spectant ad divina. Quantum autem ad articu

bitus insusbs, tum quia volant eorum magis prona est ad i pugnandu uctitate,& pietatem,qua ad assenti dum ei. Vnde concedendae sunt rones, i hoc Oiledunt.

cot artum de auctoritate lacobi,& de Glos quod informis qualiatas est isdsmonibus. Dic dum,stin utrisque repremi r sdes, sed tamen aliter,& aliter, scut prius dictum est.Christiani enim nominetenus uoluntarie assentiunt: Scilla fides poteti cistaeuia ad uirtutem,& quodammodo rectificaecorum mentem, & si non plene: non se aute est in daemonibus, a

ipsi credunt coacti, S quasi cum

quod obi jcituri confitebantur Christum essestium Dei.Dicc du,quod sciit dicit Aug. in Lib. de ciuitate Dei, ipseChristus in-Ios spectantes ad humanitate est notuit daemonibus non per id qgin eis cognitio acquisita per milia est uerita S Iux; sed per quosdata miracula, & experimenta, &quasi extorta necessitate quada. Dum enim daemones uidelit aperte cos,qui Christum credunt,&ei conserinantur,non posse danis nari manifesta ratione coguntur crederesdem credentis in Christinia ueram essetac per hoc per c5 seques,credunt onmia esse uera, suae uirtutis effectus. Vnde qa ii

si uidebat mira Chritu uirtutem in suis effectibus, cui oullatenus poterat resilere,cognoscebat lysiim G purii homine, sed et Dea esse. illa incredulitaso erat Mdes informis, secundum fides insorinis eii uirtus, quia no adlis rebant ipsi primae uerstati .ppter Christiani credunt:&ex hoc se. AD iLLvo,qa obiicitur, etiam perterretur: propter quod gnoscebat Deli esset: inu & uiis. dicit beatus iacobus i. auod cre Dicendum, villa cognitio indaedunt,& contremitamia Π uer i lo monibus erat derelim ex cogniquamii de fide insorini, secundu tion quam habuerunt ex primamc im ut irimo mora, uigrin sui conditione. Secundi: M. st με Aouten i ab ius uirimus,ar cit Diony. in Lib. de diui ncunia agnus uuius.S E aluntariua nib. iiij. Data daeni ibus dona hoc mo & si reperiat nequaquam ipsa mutata esse durus uiatoribus, non hi uotcit te imus. sed uirit integra, ct splen-riri in damonibus tum quis ipsi didissima, quamuis ipsi non uiu

642쪽

LIBRI

tivas veritates: & sic non oportet ponere in Lemonibus habitu fidei inissae, cu talem notitiam habuerunt a prinia naturali sita conditione, liccteam habeant quoda

Daeomuino expellatur.

DE ipsius fidei insorinis dura

tione. Et est qu silio. Vtrumsdes informis omnino expellatur per aduentum gratis. Et st sic uidetur. Maior eli conuenientia fidei formatae ad gloriam, qua fidei sorinatae ad fidem informem, pro eo quod gloria non est aliud, quam gratia consummata sed gloria superueniens euacuat habitu fidei tarmatae sicut uult Apollo-lus : ergo sit perueniente fide so mata, tollitur fides informis,&

sorbet minus lumen: ergo s lumegratiae gratumsacientis saperexcellit incomparabiliter lunae gratiae gratis datae: uidetur er o qa sides informis per gratiam superuenientem habeat expelli. la EM. Fides informis ounquam est nisi in

eccatore, nam in omni iusto est

des formatas sed gratia fratu sa- icus nunquam poteti esse cu peccato: ergo nunquam poteti esse cum fide informa: ergo neccilario ea sit aductu suo expellit. ITEM. Omnes uirtutes simul infundun- Gergo cu infunditur charitas,

infunditor sides formata: scd4mpossibile eli duo accidentia ciu Dd in spectui esse in eodem subiecto: ergo impossibile est ditas s-des elle in cadem anima; ergo neccile eli fidem informem expelli

id a uetitum pratiae. Irs M. Aut

TERTII

lumen gratiae gratumsicitiis su

fidit ad crededum,aut non. Si n6: ergo gratia gratula faciens no suescit ali promerendam salutem. Sisiis it: sui et quum est facere perplura,quod porcii fieri per pauciora:ergo uidetur quod sit perireniente grazia gratiamfaciente, superi tua: habere fidem in Mimem.

SED CONTRA . Gratia no expellit nisi culpoam, uel conscques ad culpam: sed fides insormis nec est culpa,nec consequcia, ad culpa: ergo fides informis non expellitur a gratia superueniente. IaEM.

Sicut se habet a iiii, ad actuna ita se habet habitu 1 ad habitum: sed gratia gratum facietas facit credere in laeum, & gratia gratis data

facit Deo credere. Si ciso credere in Deum non expcllit credere

Deo, sed potius praesupponit, ui detur quod gratia pratum sic ensnon expellit fide informe. I aEM. Magis conueniunt dona infusa cainsulis,quam insus a cum acquisitis: scd gratia gratumsaciens cum infunditur, non expellii habitus acquisitos: ergo multosortius noexpellit habitum fidei informis, qui eii insusus. IrEM.Sicut se habet culpa ad fidem formatam: ita se habet gratia ad fidem informe: sed culpa cum superinducitur, αs cxpellat scormam fidei, non ia me ex pestit ipsam fidem : quia ia

a i homulem infidelem: ergo i ratione gratia gratumfacies elisi perinducitur. D si tollar it

statuiuat luci non inuit olatia distantiam bitus M. M habitus ei informis inuitur in Hii incatione impij: ergo cum ali

qujs recidiuat in peccatum, autes liciti iri r . intut ei Motius habitus fidei sed infidelis no

643쪽

essi itur,sicut patet, nec nctius habitus dat ira quia no dccet ut peccanti in ipso actu peccati insundatur donum gratii datum: cssio non uidetur i, habitos fidei into is Per gratiam sup xuenientem ii Leat expelli.

PEsPON. Ad praedictorum intelligentiana cii notandum, st cum dico fidem informent,dico tria, uidelicet habitum,& ipsius habitustissim,& desectum annexum. Et quantum ad haec tria potest tripliciter intelligi, quod sides informis expellatur, siue emacuetur Per gratiam superuenientem. Et iecundu hunc triplicem modii intelligendi, trcs suerunt circa hoc opiniones. allidam nanque dicere uoluerunt,sta gratia superueniente fides insorinis expellitur non solum quantum ad informi tatis desectum, sed etiam quantuad usum,& quantum ad habitum. Et hoc quidem dixerunt propterea, lura gratia superii eniens s cum fert omnes uirtutes: & quia non est opportunum,nec est ponsibile in uno, ct in eodem esse fides duas,cum fides sormata super inducatur cum gratia, & quantuad formae complementu, & quarum ad ultim,& quantum ad habitum: ideo ad eius ingrcitum s-des informis omnino expellitur: sic ponunt cam expelli , Ppter incompossibilitatem, & unitate.

Et si tu obiicias eis, quod tunc Pculpam si homo infidelis. Respodent breuiter,quod Deus sua graviata bonitate, qua non permittit hominem totaliter cadere, insundit ei habituna fidei informis,

ne omn: no pereat in eo land mentum spiritualis aedifici j. Vnde licui ex malis eliciuntur bona, sic contiosit in clilpae trans- .grestione alicui iii fundi habitum in sol mein.Sed quia illud non uidetur multum rationabile, quod

Deus dona gratiae ipsi peccanti,& se a se auertenti infundat in ipsa aueisione: ideo alius modus et dicendi: st sicut per peccatum non introducitur habitus fidei insormis, sed introducitur defectus,& alius credendi modus: sic etiam per gratiam non excludiatur ipsius ridet informis habitus, sed solum usus &desectus. Et situ obiicias, lubd frustra crit l, . bitus sine usu. Respondent,quod non frustra est, pro eo st cedit in dispositionem respectu fidei for- .matae. Praeterea remanet ut ii

mo utilatatem habeat de eo in tepore opportuno: scd quoniam actus, ct usiis sidet iii imis est credere, & assentire primae uera- tati in omnibus articulis r& iste usus potissime competit usui gratiae,ctim aliquid non tollatur nisi per tuum oppositum, non uidetur rationabile usquequaque diacere, per aduenti ina gratiae tot latur fidei usus informis, cum m. tius uideatur in ea perfici,& com pleri.Et propterea est tertius modus dicendi, qiu uidetur probabilior esse praedictis, quod fides in-ts armis per aduentum gratiae Excluditur quantum ad ibium deis.ctum saluo habitu, & usu: & hoe , quidem uidetur satis rationabile cum gratia opponatur habitui illi

infuso soli im ratione informitatis,sicut habitus opponitur priuattioni.Concedendae sunt ergo rationes,oscndentes habitum fidei

644쪽

informis per superuenientem gra sorinis nominat desectum sortiam non expelli.

AD iLL vD,quod obiicitur, prim, in cotrarium, quod maior est couenientia sidet formatae ad gloriam, quam informis ad gratiam. Dicendum,quod maiorconuemctia dupliciter potest attendi Aut

secundum comparationem aliquorum in genere gratuiti. Aut secundum ordinationem habitus ad actum.Si primo modo: se maior ei iconuenientia sdei solio

tae ad gloriam,quam ad sdem informem,quia utrumque est gratiae grata facientis. Si fecitndo mo

dei formatae ad insormem, quam fidei sormatae ad gloriam, pro cust actus fidei informis non hal toppositionem cum actu fidei sormatae:sed actus fidei formais,qui

quidem eii credere non apparentia,S uidere per speculum, S in

aenigmate, magnam repugnantia bet clini statu gloria rideo non sic euacuat, sicut euacuatur: hoc autem infra melius manifestabimae, non secundum quod nomianat habiti m. Et ideo ex hoc non

potest concludi, quod per gratia

aduenientem tollatur fidei in-sormis habitus, sed ibium quod tollatur informitatis desectus. AD ILL vo, quod obi jcitiar, quod omnes uirtutes infunduntur simul. Dicendum,quod uertina eii quantum ad illud, quod

cuin eis formale: quantum autem ad materiale, siue ad habutum iubitratum non habct ueritatcin, niti quando non inuenit habitum in subiecto, quem informat: & dco com gratia adu niens inueti habitum fidei imiormis, non opinet quod superinducatur noua sdcs. Praeterea,

ratio illa in alio deficit, quia gratia gratumsaciens cum gratia gratisdata non est eius deni speciei: de ita procedit ex salsa suppositi me, AD ι M vD, quod obijcitur , lilod lumen gratiae granii Dcientis debet suificere ad credendum. Dicendum,quod sunt-tur,cum de euacuatione fidei age cit gratia gratumsaciens,cum praetur. AD iLLvD,quod obijcitur,st

maius lumen absorbet minus lumen. Dicedum, st illud non intelaigitur de luminibus,quae sunt ad inuicem ornata,sed de his,quet habent quandam oppositionem, &repugnantiammiu intelligatur absorbere quantum ad apparentia. Et 'uoniam lumen fidei informis ordinem habet ad lumen gratiae, non opposition cm: hinc cu ab ipso non ab ibetur,sed magis inesse saluauir. An ivtivo, id obiicitur,quod fides informis non est nisi in peccatoribus, ct cuna pec earo . Dicendum, quod hoc ii tiun est ea ratione, qua fides in-

siippositione tamen gratiae gratis datae. Dona enim gratiae gratumfacientis,non excludunt dona gratiae gratis datae, imo magis illa in suo aduentu compicnt,

ct perficiunt, & quodammodo ab

eis uigorantur, & perficiuntur: ideo non sequitur, quod adu niente gratia gratumiaciente, s

perfluat habitus sdei insormis: nec remanente habitu informi, propter hoc lumen pratiae gratumfacientis sit insoniciens. Vnsi- quodque enim donum Dei sis i- cicia, est secundum illud,ad quod habet ordinem. - - t.

645쪽

An fidei informi, formata fat

E ipsius fidei informis forma tione,& est quaeilio Vtru ad ueniente gratia fides informis sat

sormata.& quod sic uidetur. Antequam aliquis peccet,non habet nisi fidem sol malam: cum autem peccat,incipit habere fidem informem: si ergo in peccando non .in funditur ei nova fides,necesse est: quod per peccatum fides formata fiat informis : si ergo fides in : sormis ante suit formata, uidetur

Q si aliquis restituatur in gradum

pristiniim per aduentum gratiS, fides insorinis fiat sormata. Gratia adueniens insormat natu ra: si ergo fides informis plus approximat gratiae,quam ipsa natura,videtur quod per locum a mi- nori fide, informis habeat P gratiam insormari. ITEM. Plus conueenit habitus insusus cum gratia, i quae est infusa, quam habitus acquisiti: sed habitus acquisiti per

aduentum gratiae insormatur: ud. patet,quia in eorum exercitio, &

usu homo meretur e ergo multo

fortius habitus fidei informis sor

matur per ipsam gratiam superuenientem. ITEM. Opera mortificata per aduetu gratiae uiuificatur:

scdm l coiter di: ergo pari rone ει habitus mortuus: si ergo fides .isormis est limoi,uidetur p aduentum gratiae habeat informari. Iτε M. Nihil aliud est dicere habitum uiuum esse, quam per illsi uitam aeterna mereri posse : sed credere fidei informis,quod est aisen

tire primae uelitati propter se, &super omnia,superueniente cha. ritate, habet omne quod necessa

tur quod si actus eius est meri, rius, qubd habitus sit uiuificatus. Quod autem habeat onme, quod neccssarium cis ad meritum, planum cli,cuna ipsum opus de se siebonum, de rectit ira, Ssc achariatate imperatum. ITEM. Omne illud, quod dicitur elle mortuum ex solo defectu alicuius, illo superueniento,uiui ficatur : sed fides informis dicitur esse mortua ob defectum gratiae , & operationis fructuosae:ergo ipsis superuenientibita reuiuiscit. sed cum reuiuiscit formatur:ergo fides informis

potest fieri sormata. Et hoc est quod habetur in G lo. si per il lud

Iaco. a. Fides sine operibus mortua est.Glo. Rciuuiscit ex operibus fides: sed si fides ex operibus reuiuiscit:ergo ex aduentu operuhabet uitam, & formam. SED CONTRA . Nullu peccata poteti seri formatum: ergo nulla

uirtus pol seri informis ; ergo si des formata no pol fieri isormis: pari rone nec informis pol serisormata. ITEΜ. Nullu opus mortuum potest fieri uiuum: opera

enim quae in peccato lsacta sunt,

nunquam reuitii sicantur per gratiam,ut sint digna remuneratione aeternae uitae: ergo si fides informis mortua est, uidetur quod Per gratiam non habeat uiuificari; ergo nec informari. IT E M.

Nullum accidens potest alterari, secundum quod uult Boet. Sed fides insorinis est accidens et ergo a iterari non potest: sed omne, suod de informi fit sormata. alteratur: ergo impossibile est fidem informem fieri formatam . ITEM .Ex his,quae sunt diuersa ganere non potest fieri unum per

646쪽

LIBRI

habitum unum per essentiam er-

go impossibile est ipsam contiare ex gratia gratumfaciete, &gratia gratisdata. Si ergo fides informis est donum gratiae gratisdats, videtur quod impossibile sit ip- sim fieri formatam superueniente gratia. ITEM. Fides informis

per aduentum gratiae non transmutatur nisi accidentaliter: ergo

si per aduentum .gratiae esticitar uirtus formata,accidit fidei quod si formata: si ergo nullum genus accidit speciei,fides non est species uirilitis proprie dictae: quod si hoc elisa lium, ergo & illud ex: quo sequitur, uidelicet habitus fidei informis per aduentum

gratie formetur. ITEM. Sicut se

. nabe. anima ad potentias, sic set habet gratia ad uirtutes suasis sed quotiescaque anima infunditur, fert seca potentias suas:ergo quo' riel cunque infunditur gratia,fert

secum uirtutes: ergo cum insun

ditur gratia, infunditur simul s-des formata: ergo fides formata honest eadem cu illa, quae prius - erat iis anima: & si hoc, restat st fides informis per aduentum gra

tum forma sit. REspoN. Ad praedictorum intelligentiust notandum, quod praeter ilias positiones,quae dicebant

fidem insolinem ad aduentu gratiae excludi secudum illos, qui dicunt ipsum habitum fidei infor-

mis remanere csi gratia superueniente,triplex est adhuc modus dicendi. a iidam.n. dixerunt, habitus si dei informis non sormatur a gratia superueniente,nec ab

aliquo ui sit a statia uel cum gra

tia Alij uero dixerunt,st qua uis

non formetur a gratia, formaturta ab aliquo, id infunditur simul cum uatia. Tertii uero dixersit,st ipse habitus fidei informis sormatur ab ipsa gratia. Ratio aut εhuius diuersae positionis est propter diuersum modum intelligendi infusionem gratiae, & uirtuta. Quidamia.uoluerunt dicere, Psicut anima est totum potentiale respectu suarum uirium, & cum insunditur anima simul portat secum suas potentias, & cum egre

ditur simul trahit: se & de gratia

dicere uoluerunt,t gratia simul secum seri uirtutes ipsas,quibus informantur potentiae,simuletia secum trahit. Unde nulla uirtus formata cilicitiir informis,nec aliqua insormis eisicitur formata: insunditur. n. quaelibet uirtus plene,& integre cum ipsa gratia, itast nihil extrinsecusintrat eius essentiam nec quantum ad materiale, nec quantum ad formale. Sed quoniam experimento uidem aliquam uirtutem quatum ad id, quod est in ea materiale, minimuinfundi,ut cotingit uidere in paruulo baptizato , qui post gratiae infusionem indiget adhuc attic lis fidei erudiri ad hoc quod in actum fidei exeat:no uidetur iste modus intelligendi infusione gratiae,& uirtutum omnino esse conueniens,nidelicet quod cum ipsa gratia uirtutes insundantur quantum ad ipsarum totalitate,& integritatem, hoc est quantum ad id, quod cit in eis materiale, deformale. ET PRO PiERE A alnis modus est intelligendi infusione gratiae si, cum ipsa gratia insunditur formale omnium uirtut si in

Senore gratuitesquod quide esieri

647쪽

art. I.

l. r.

Haliter, dissert ab ipsa gratia, s- se seminarium, facit eam germi

cut potentia animae citentialiter nare,donec ueniat ad fructum co

differt ab eius substantia. Et illud pletum: sic intelligendum est de quidem formale uirtutis cuiusli gratia respectu habituum i plabet insusum cum gratia potens rum uirtutum quantum ad iplo- est suum materiale educere de po rum esse primum. Non sic autem tentia in actum, si non sit adhuc potest sacere lux s perinlitia ex- eductum in acta. Si uero iani est terius respectu colorum Sed si coin actum eductum, potest ipsum paremus colores ad lucem, & h facere gratuitum,&uitium.Et isti bitus uirtutum ad gratiam gratu- dicunt & sentiunt,et habitus sidci Acientem quantum ad esse lectinii tarmis sormetur per ipsam uir dum,utpote quantiam ad esse c tutem fidei, quae simul cum gra . lorum in genere lucidi, talia insunditur: &similiter eis ei. . tuum in genere gratuiti: tunc entur informe, quando illud, quod similitudo expressa, ut si Tulformale fuit in fide, simul cu gra ti colores in una domo tenor:

tia recedit,&expellitur:& secu- sa existentes essiciuntur luminondum hanc positionem, gratia qua per unam luminositatem super- uirtus dicitur gratuita, dissere ab uenientem,& ab illa informatur, ea, tua anima dicitur Deo grata. & decorantur,& uenustantur: Dc Sed quoniam in una anima una habitus uirtutiim informes exi- sola est gratia gratum faciens, se- stentes in anima uenustantur, Nondum in secundo Libro osseu decorantur ab una gratia supersum fuit, D qua accepta est Deo ueniente Et secundum hunc mo-

anima, & eius potentia: ideo est dum intelligendi infusionem gra S. PM. adhuc tertius modus dicendi,& tiae,&uirtutum, lacile est intel- q. . intelligendi infusionem ps tiae, tigere, qualiter habitus fidei im rit. qo.&uirtutum,qui uidetiri esse pro formis tarmetur per ipsius gra- i . ar. babilior,& Acilior, tuam praedi- tiae aduentum. Dicitur enim Or s. enecti: uidelicet in ipsa gratia grato mari,sicut color tenebrosias sor-q Ior- faciens G paratur ad habitus utra matur ad luminis ingressum: & nimis a tutum substratos, sicut compara- sicut-colore, & lumine super- gratiatur lux ad colores. In hoc tamen infuso non si unum per essentia, est differentia, quod lux ista cor sed unum per ordinatione qua- te cha poralis non ita emcaciter potest dam: sic nec ex gratia gratum sa- ruare. educere colores de potentia in ciente,& informi fideintelligitur actum quantum ad esse, quod ha seri unum nisi per quandam orisbet color in genere coloris: sed dinationem,&relationem, quia ipsa eratia existens in ipsa anima s des informis per aduentum grapotest facere germinate habitu, incipit complete ordinari iauirtutum. Ipsa enim gratia adue- snem,& in Deum tendere,& ei-niens in animam carentem habita dem complacere. Concedendae tibus uirtutum, si habet quasi oti sint ergo rationes ostendentes liginale principium illorum quan- dem insolitiem fieri sormata pertum' ad eas prurium: unde sicut aduentum gratiae, ,

usu ia infusa terrae habeati tu Ao iovo uero,quod obii

648쪽

primo in contrarium, nullu peecatum efficitur formatu : ergo &c.

Dicendum,' non est simile. Facilius minae ii aliquid deformari, qua in mari: quia plura exigu-tur ad bonum, quam ad malum.

Ideo non sequitur, quod si habitus substratus uirtutis possit obliquari Q peccati in sc uitiu possit tecti sicari. Et ex eadem cauta nose i ii ur, 'ubd si peccatum non possit fieri sormatum, quod uirtus non possit fieri informis. Aliter edam potest dici: quod peccatum dupliciter potest accipi,uidelicet abstracte,& concrete. Si a fracte accipiatur, impossibile est peccatum posse informari, cu sit malitia pura si autem accipiatur

concrete, ut dicatur peccatum alirua habilitas animae, in qua est

formatio malitiae, utpote cum

ali piis abliinci propter uanam gloriat ipsa abstinentia eis citur ei culpa hoc modo ratione talis habitus substrata,quod deformatura culpa, pol informari a gratia: Et per hunc modum dicimus urnutem formatam essici in o mem, ratione uidelicet habitus Dbstrati quoniam indisserens est ad statu culpae,& gratiae. AD IL-2 D, id obiicitur , QOPus mortuum non poteli fieri uiuum. Di

cendum,st non eii simile. Opus

enim transit,nec manet in sua r

dice . ideo impossibile est aliquod

opus uiuiscari, quod a rcidice uiuente orta non sumpserit. Et pro tanto dicimus opera facta in charitate posse leuiuiscere: quae au- te extra charitatem facta sunt,u

nificari non possie. Gratia. n. illa non posset attingere,cum simpliciter cellerit tu praeteritu: non sic

alii ea det habitibus uirtuta insor

TERTII

natu, qui manet in anima post ipsius gratiae aduentu, & per ipsam

gratiam possint nullari: & decorari, & in finem ordinari. APILL vo,quod obsicitur, quod nullum accidens potest alterari. Diacendum, i hoc uerum est secuta dum propriam mutationem, sed nihil prohibet intelligere alter tionem fieri in accidente rationet 'alterationis factae in subiecto, sicut albedo modo est clara, modo obscuratur ratione alterationis sactae in subiecto proprio: & color modo est tenebrosus,modo est lum nosius ratione transmutationis sectae in perspicuo sibi coniunctorsie fides modo est informis,modo formata rone alterationissa in ala, quae mo habet gratia,m5 pri uatur ipsa per culpa. AD 1LLum

quod obiicitur,st ex bis,q sumes

uersoru senerum, non sit unu perecturia,iam patet responsio. sicut pr. aedictum suit, insormatio habitus informis uirtutis a gra tia non est per essentialem uni nem, sed magis secundum quandam ordinationem, & dumio in finem. Nam proprie loquendo

accidentia no habent materiam,& sormam. Sed indicitur habitus informis ege materia fidei, & iblud,quod superinducitur,esse sorma,hoc est secundum quanda co- parationem, sicut prius dictu est de lumine,& colore. Vnde sicut quando dico colorem illuminatum, lico duo tamen per modum unius: propter hocst ordinantur ad unum actum,uidelicet ad in

uendum visum sic quado dico tadem sormatam,duo dico, uideliacet fidem, & gratiam: tamen modu unius, propter hoc stordinantur ad unum opus meritoria

scilicet

649쪽

scilicet ad credendum in Deum. Αo i LLvo, quod obiicitur,2 s-des informis non tras mutatur nisi accidentaliter. Dicendum, Ptransmutatio accidentalis ingenere naturq potest esse essentialis in genere morum. Sicut patet de aliquo actu, qui per priuationem

alicuius circuntiantiae accidentalis est in genere uiti j,& per positionem eii in Aenere uirtutis. Per

hunc modii euii uelligendum in proposito. Qiuamuis enim illi habitui accidat esse cum gratia, uel si e gratia,essentiale tamen est ei esse cum gratia, prout eli principium meriti. Praeterea, ipse habitu, fidei informis et gratia circu- scripta, tenet rationem uittiitis: ideo ex hoc non poteli concludi, quin fides sit sub genere virtutis tanqna sub proprio genere. AD rLLvD,qlobi jcitur,o sicut se habet anima ad illas potentias sc se habet gratia ad uirtutes. Dicedu, D non est omni: moda similitudo, procos, non est tanta diuersitas ipsius gratiae ad virtutes, quam si ad earum principium formale, si-

cut animae ad suas uires, qtiead-

i modum in Secundo Libro osten' sum fuit,ubi fuit haec quaerio pertractata. Virtutes.mnon dicunture se uirilites ipsius gratiae, P quas ipsa gratia operetur : sicut anima operatur per suas potentias Neeeli intelligendum Q gratia sit in diuersis subiectis. Hoc. n. ducit in imag nationem falsain, in hac ui

, delicet, i gratia omnino ita ue- . . ni M in animam, & eius potetias, scut anima uenit in corpus, &eius organa. Tunc enim neces sario oporteret,quod gratia abeuter peccatum,e pelleretur om, quos seca

r IO XXIII. 3o et

deseri, quod ex ipsa experientia planum est esse salsum.Et ideo ratio illa non concludit, quia accipit pro simili,quod ualde est dis

simile. Potest autem accipi simile de infusione gratiae,& uirtato in pluuia,& terra seminata: sicue de informatione uirtutum a gratia accipitur in lumine,& colore. Si enim una pluvia adueniat in terram, in qua sunt plantata diauersa semina, quae non germin uerunt,facit illa germinare,& secundum diuersitatem seminu diuersas plantas producere. Si uero iam alias germinauit,sed propter desectum aquae iam aresactae sunt planis,tunc pluuia denuo uenies facit illas platas uirescere.Sic gratia aduerues in anima, in qua sunt seminaria habitua uirtutum, acla

ipsam germinare,ita ipsa liab

is,babentur per cosequens&uir tutes:st continue sacit illa crescere, quousque perducatusque ad persectionem Et si contingat merito peccati humorem gratiae auferri,habitus illi uirtutum eis ciatur quasi aridi: & postmodu si re-itituatur pluuia,& humor grati non oportet, anima iterum de nouo germinet, sed illa,quae germinauit,per humorem gratiae ad , uenientem iterum reuiuiscat. Stesatis aperte intelligi potest,qualiter gratia cum uirtut bus simul insundatur in animam, & qualiter aliquando simul dicitur insundi cum habitibus substratis, al,

quando uero minime:cum tamen

gratia, quantum est de se, insu datur semper uniformiter. Quod autem seminaria uirtutum qua tum ad habitus substratos sint

plantata in natura mentis rati

s silao

650쪽

gustino in multis locis, &a Ber- quaestione proposita, 'iuxta sennardo in io. cap. de amore Dei, tentiam, & opinionem Magistri' in Libro decollationibus san- illa positio uidetur esse uerior, ctorum patrum,& in aliis locis quae dicit, 'fides informis pecpruribus. aduenientem gratiam fiat forni hoc, tu ita qolita alibi habet locii, ta, siue sormetur ab ipsa gratia ad praesens tm sussciat dixit te de mediate, siue immediate.

DISTINCTIO XXIIII.

De fide quantum ad eius obiectum siue materiam. . I C qt ritur, si fides tantum de non usis est,quomodo veritas Apostolis ait, Hunc dico vobis

prius uam fiat, vi cum factum fuerit credatis: ubi innui uidetur, quod fides illis fuerit de factis s. super quo Augustinus mouet quaesitonem drῖς absoluit,ita inquiens, Quidsibi vult, Vt cum factum fue-.-n credatis' Haec es laus fidei, si quod creditur usu vid

ii, ijae. tur. Nam ct Thom 'cui dictum est, alia uidini, me re 'ν. in Lilisti: non hoc credidit, quod uidit. Cernebat enim O tan- 'it q. rebat carnem uiuentem,quam uiderat morientem, O cr 8 debat Deum in carne ipsa latentem. credebat ergo mente

quod non videbat, per hoc quod sensibus corporis appar bat. Si vero dicuntur credi,quae uidentur, sicut dicit a nuisquisque oculis fuis crodidi fer non ipsa en quae in nobis aedia catur fides: sed ex rebus quae videntur, agitur in nobis Ni ea credantur, quae non Nidentur. Ex his aperte intelligitur,quod proprie fides non apparentium est. Nec illa sit des,qua in Corino aeri camm , quia dicimus usitata lo-

a cutione , nos ea crescre,quae videm p. Alibi tamen dicitii tari Augustinus rem esse de rebus praesentibus, quod erit in

ei au. e. futuro , cum perspeciem Deum praesentem contemplas 3β-iρ ε mur: quae tamen non proprie dicitur fides, ea veritas. Est, inquit, fides qua creduntur ea quae non uidentur. Sedia men eri etiam fides rerum, quando non verbis,sed rebus ipsis praesentibus creditur , quod erit cum per Occiem mani- .fAiam se conto'plandam sanctis praebebit Dei sapientia. Sed non proprie haec dicitur fides, imo fidei 1 rces dcuam credendo peruenitur :νt ex fide uerborum transeat iustus in filiam rerum.

SEARCH

MENU NAVIGATION