장음표시 사용
691쪽
. habet ipsi pluribus modis conii -- cieram Similiter circa humani ra- tem non cli reperiri, nisi septem articulos principales secundum, septem actus Chri sti redemptoris,qui ordinantur ad noli ram re Icmptione. Q 'oriam primus est incarnari: S de hoc est unus articulus . conceptus Uy de Spirι, to Dii Je. Secundus eii nasci:&de hoc est alius articulus. POιus exalaria Vir ne Tertius eli pro
'nobis precium soluere: & de hoe est alius atticulus. Passi, sub Pon
ι purius. c. artus est infernum spoliare,di de hoc est alius articulus. Descendit ad inferna. Quin us est. de morte triumphare, & de hoc ealius articuluς. Tertia die rejurreis xit a mortuis. Sextus est coelestia transcendere: R de hoc est alius articulus. Ascendit ad cortis,filaet id dexteram Dei patris omnipoten- . tis.Septimus adiudicium uenire: i S de hoc est alius articulus. Inde
menturus est indicare vinos, m mor
uoi. Et M pater, septem sunt articuli spectantes ad humanitatem; in quibus uniuersitas fidei continetur: secundum p significatur in primo Apocal ubi dicit Iohannes se uidisse septem candelabra, & in medio septem candelabrorum similem filio hominis, dii pe habebat ad dexteram septem Bellas. Per septem naque stellas
luminosis,quae sunt de naturalesti intelliguntiir septem articu-Ii spectantes ad diu rimatem. Persepicio autem candelabra aurea, quin si int deteri cna materia;ue - iumtamen optima,&depurata,intelligunt ii r septem articuli respicientes humanitatem: & ideo dicit quod in medio holum uidit si CTIO XXV. 32
milem filio hoin:uis. Quonia emgo isti dii ecim articuli cotinentur in symbolo Apollotico hine est ipsa fides continetur in illo symbolo si issiciezer,& plene quatum a i illa,quae principaliter Sue credenda. Et ideo concedeiidae sunt rationes ad illam partem. AD I LLvD ergo , quod primo obt,q, Paulus, S Barnabas nihil ibrposueriit. Dicedu,st Paulus ScRarnabas,electi suet ut post diuisonetApostolotu ad pdicandu ,sicut patet in actibus Apostolorii, Et quoniam symboluin debuit constitui ab omnibus, S simul c5 gregati ut sie singula essent a singulis per exprestionem, & totum a quolibet per approbationem,
hinc est quod nihil ibi apponit,
quod Paulo,&Barnabae approprietur:nee tamen ex hoc argui tur insufficientia,quia alii suersit In numero completo, & perse-cto,in quanto numero Deus elegerat suos Apostolos. Praeterea multitudo condentium non facit ad maiorem persectioiaem symboli conditi , luauis faciat ad maiorem auctoritatem: ita enim potuisset unus Apostolus in aliquaiierborum serie enarrare fide sus-ficienter, sicut omnes scemini in illo symbolo per cocordiam edito : magi s tamen sie sacere uoluersi sicut praedictum est propter
maiorem fidei unitatem seruan dam , ct propter maiorem elusedem fidei firmitatem. AD 1LLum quod opponitur,quod multa sui credenda, qsar in symbolo non continentur. Dicendum, quod uerum est de antecedentibus, sicut et i hoc , quod est Deum cisse. Et de consequentibus sicut sunt multa alia, quae de ipsis articulis
692쪽
elicit sacra scriptura, ct doctrina theologica, sicut Christum a sua conceptione habuisse plenitudinem gratiae,& consimilia: nullum tamen eli ci edibile a fide, quod non possit reduci ad articulos in symbolo contentos, sicut ad principia diligentia, & stabilia fundamenta. AD 1LLvD,quod opponitur de insusncientia ipsorum articulorum , quos credere corpus Christi in altari, hoc itidetur pertinere ad atticulum fidei. Uιcen.
dum quod iste non est articulus principalis, i.d sub aliquo articulo continetur, sicut& alia sacramenta. Volunt autem quidam dicere, quod reducitur ad articulude omnipotentia. Alij autem reducunt ad articulum de pauiolas,
quia illud est memoriale passionis.Sed melius cst ipsum i educere ad articulum de unitate cccleis peccatorum remissione, sicut & fides respectu alioru sacramentorsi. In ipsis. n. sacramentis fit peccatorii rc missio. in ipsis et attenditur totius ecclesiae sancto munio.Vnde in symbolo Niceno additur. Confiteor unum baptisma in remissionem peccato.
1si: Vnde sicut dicitur de hoc sacramento ut reducitur ad alique articulum principalem. sic intelligedum csi de alus sacramentis. AD ILL D uero, quod obi jcitur ex parte diuinarum conditionum,&operationum. Dicendum si conditiones respicientes diu uiam essentiam non faciunt nouos articulos
ditiinctos ab articulo, qui est de
unitate citcntiae diuinae. tu hoc. n.
quod credo ipsum Dcii esse ui si, credo ipsum et se immesum,2 simplicem, sternum,omnipotentem,
ct finitia: alcioquin si unum de
ter non de omnibus onerationibus debet cile articuli,sed de operationibus principalibus: maxime de his, quae ad noliram reparationem, S salutem ordinantur,
ad quam dirigit fides nostra. Possunt tamcn omnes operationes
Dei reduci ad illas tres. Omnis enim operatio aut respicit esse naturae, aut elle gratiae, aut c ste gloriae. Vnde conteruatio potest reduci ad creationem: similitet distinctio ornatus: punitio uero potest reduci ad lucticium. Vel potest dici, quod non est sc cuudum
principat zm intentionem, quia non eli secundum uoluntat cm cosequenteni. Similiter operationes Chri lii,ut conuersationis,& apparition: s , ad illas polliint reduci: quia apparitio ordinatur ad ma ni se stationcm ueritatis resurrectionis, & conuersatio ad manifestandam ueritatem incarnationis. AD ILL v D, quod obij citur de additione aliorum symbolorum Dicendum,quod alia symbola duo, uidelicet Athanasi j,S Niceni cociiij addita sunt ad fidei maiore explanationem, S ad haeresum consutationem. Quia symbolum Athanasij doctoris praecipui maxime ordinatum suit contra errorem Arij:& ideo ibi maxime exprimit unitatem essentiae,& distinctionem personarum: luomodo Christus eli aequalis patri secundum diuinitatem, minor patre secendum humanitatem. Symbolum uero Niceni concilij conditum fuit ad consutatione multimodarum haeresum pullulantium . Vnde adduntur aliqua adnia. orem Expressionem, perque
possint haereses consulari:& pro Pterea
693쪽
ea ad elidendam Iiaeresim Manichaei non tantum dicitur. credo in Deum, sed credo 1n unum Desi.
Nec tantum creaιorem tar ι, Grierrae, sed etiam linin , critiuisit ullum. Ad confutationem uero haeresis Arianae non tam lim dicitur. cr do in Iesum che tum
dominum vestrum, i ed etiam additur. Et in unum dominum Issum
christumsilium Dei unigentium, usque ibi. Pεr quem Omma fa Larid consutationem uero liqresis Euticis,& Neistorij, tui dixerunt 1 piritum sanctum seruum esse patris,& filii,non dicitur tantum. credo in stiritumsanctum, sed additur, Dominum, . Qu. c. intem, qMex tui re proc dit, Sc
Latini addiderunt, Alioque, propter eriorem Grscorum. Eui cum
patre,Colio simul adoratur, v c. Et additur, ἁ- loc-ius est per prorti ias,) ad destructionem erroris quorundam, qui dixerunt,
prophetae locuti lint, siciit phanatici. Et sic Pater,quod illa symbola non superfluunt, nec tamen
symboli im Apollo lorum fuit diminutum : quia quamuis in illo fides sit ilici cier contin tus quantum ad propriam, simplicem
fidei constitionem: tamen oportunum fuit aliquid addi ad explanationem Propter consutan-ὸam haeresum prauitatem. AD I LI UD , quod quWritur ivltimo de symbolorum diuersitate quantum ad continencialia, ct frequentationem, iam patet respolio pro magna parte ex his, quae dictassent. Nam symbolum Apollo-
Istrum pauciora continet, quam aliud, quia eii ad praecisam articulorum ex prellionem. At a ne-
corum confutationem. Vnde re si in aliis addatur quantum ad exprestionem quorundam articu lorum,non tamen ari: culi exprimuntur magis plene, imo S in symbolo Niceni concilii omittitur articulus de dei censu ad in-
seros, siue quia circa hunc pauci, uel nulli erraverunt: siue quia in ipsa cosessione descensus Chrilli ad inferos possit oriri Error: ideo maluerunt illum stibiicere,& implicite illiini intelligere in rcsurrectione Et inde est quod symbolum Apollo lorum dicitur
esse maius, non quantum ad continentiam uerborum, ted quan tum ad continentiam articulorum,& quantum ad auctoritatem componentium. Maioris enim
auctoritatis est illud symbolum, quam alia dito: binc est quod etiasymbolum Apostoloruin,P continet ipsiam fidei sundamentum, quotidie recitatur in ecclesia, dc
Dequentatur:alia uero duo : quae sunt ad haeresum confutationem, non recitantur nisi in diebus solenibus,quando ad ecclesias conuenit populus. Hinc est etia st symbolum Apostolorum dicitur sub inisse,quia est ad propriae conscietiae securitatem: ali. a uero dicuntur alie, quia sunt ad compescendani haereticorum garrulitatem.
Hinc eli etiam quod symbolum Apostolorum dicitur bis in die, mane uidelicet,& serost qa Edes
est bonarum operationum principium,& scutum ad uictori)m tentationa,& operationes bonε potissime sui in die,& tutationes de nocte in si irgunt. Alia Dero duo
symbola d Arde die sol tim, S praemittitur sγmbolum Athanasii,&disitur hora prima. Symbolii san
694쪽
ctorum patrum dicitur in Missa, pro eo ς' plures ibi haereses eliduntur,& maioris suit auctoritatis. Compositum enim suit a ter-cetum,& decem di octo patribus, qui praefigurati sunt per trecentuct dece & octouernaculos Abras, quos numerauit, quando prolirauit quinque reges, qui Loth cum sunsiantia sua capriuauerat. ideo autem magis dicitur in mi illa, si in alia hora, quia tunc populus magis c6uenit: S dicitur poli euaselium, ut ostendatur esse tractu de euangeli; veritate: dicitur etiaante communione, ut per ipsain sidcm praeparentur corda sdritu, qui nolunt corpus Christi suscipere,ut possint digne manducare sacramentaliter,uel saltem manducare spiritualiter. Et sic pater qualiter syiubola diuersificantur infrequentia, c continentia, ius tamen concordant in suis cietitia. QVAEsTIO 1 I. antiquis patribus suffecerit ad
salutem, ea tantum credere,quae
ad diuinitatem spectant 'DE fidei sussicientia quantuma eos, qui praecesserunt adiiciitum' rilli. Et quaeritur uitsi eis suffecerit ad salutem credere ea tantum,quae spectant ad diuinitatem. Et st sic uidetur. Heb. ii. Oportet accedentem credere,qa est,& quia remunerator est. Si ergo A postolus determinat sufficieter illud, quod erat fide toportunum, videtur, illud sufficiebat eis credere. Sed totum illud credi poterat nihia credendo de humanitate Christi: ergo uidetui quod tunc temporis ad salutem susticiebat sola fides diuinitatis. ITEM. Fides,quaesiissicienter dirigit ad sperandum, & amandum lacum,
sussicit ad salutem.Sed sdes, qua
quis credit Deum cruatorem , taremuneratorem suum, sufficieter
dirigit ipsum ad sperandum, αomandiam: ergo uidetur,l omni fide humanitatis exclusa, tides solius diuinitatis ad salutem susE- ciebat. ITEM. Multi laluati sunt
sine fide passionis Christi: pa
cissimi enim praecesserunt in vuteri tellamento, qui crediderunt filium Dei crucifigendum pro salute generis humani: si ergo saluari potuerunt sine fide pastionis, e dem ratione sine fide incarnati nis:ergo & sine fide mediatoris. Ia r M. Nullus homo tenetur nota se, quod ignorant angeli: sed ante Chrasti aduentum ignorabat an geli Chricti incarnationem: ergo& homines non tenebantur illam credere. Maior propositio in se manifesta est,minor probatur per
illud quod dicitur Esa. . Giseli ille,qui lienit de Edom s ibi
Glo.aperte declarat,e quida an gela donec impleretur my sterium
incarnationis, non cognouerunt.
Et Ephe. 3.dicitur. Vt innotescat principibus,& potestatibus in coelestibus:de ex aliis pluribus locis poteli haberi: unde Chrysostomus super Ioan. in tertia Homi LMilliu honorati sumus, ludd n bi sciam angeli per uocem loannis didicerunt. Et idem habetur in
Glo.super illud Ephes. 3. Quet si dispensatio ministeri j absconditia saeculis in Deo. Ia EM. Qui implet de lege euangelica quod est
de dictamine eius,peruenit ad salutem, similiter de lege Mosayca: ergo pari ratione qui impi iaquae erant de dictamine legis o citrae,ad salutem Ierueniebat, si cundu ur innuit Apostolus I o. a. oll.
695쪽
ergo tempore legis naturae non oportebat credere ad salute, nisi quod erat de dictamine legis naturae.Sed Deum incarnari, S esse mediatorem sututum non erat de dictamine legis natu rae; ergo non videtur, oportebat hoc illo te. Pore crctvrc. iTEM. Nullus toneis tur operari illud ,ad quod non rorest se erigere uirtus liba Operatuva: ergo nullus tenebatur credere illud, cuiu, ii otii iam non poterat acquirere nec per inuentionem,nec per doctrinam. Si ergo tempore legis naturae cognitionε de mediatore non poterant per se inuenire, nec erat qui exterius doceret,nec adhuc erant reuela. tiones propheticae, uidetur quod tunc temporis de mediatore nihil credere tenebantur:ergo sine fide mediatoris poterat peruenire ad Murem. CONTRA hoc sunt auctoritates multae, luas Magistet adducit in litera: & hoc ipso in ostenditur ratione: Christus eii caput totius ecclesiae ergo nullus potest saluari,nisi fi t membrum Chiilii. Sed membrum Christi no potuit quis feri,nisi credat in Christum; ergo sine fide mediatori s nullus unquam saluari potuit. ITEM. Nullus potuit ingredi coetu nisi aperti ianua sed ianua no potuit aperiri nisi per passione Chrissi : ergo nullus potuit saluari nisi merito passionis Christi: sed meritu passionis Christi non ualet nisi eis,in quibus habitat Christus: si ergo Christus inhabitat per sde,
εἰ charitatem,quet habetur ad ipsum, impossibile luit aliquem taluari sine fide mediatoris. IT E M. Nullus . poteti fainari sine remi iasione peccati originalis: sed or
ginale peccatum non potest remitti nisi per sdem, uel per ali. quod fidei sacramentum, quod sit ipsius mediatoris signum: erisso nullus potuit peruenire ad salutem ante ad uerum Christi,qui
non crederet mediatorem. lTEM.
Nullus potest peruenire ad salutem nisi qui spciat: sed nullus rc-cte lycrat, nisi qui credit ad salutem se peruenturum per merita, quia spes procedit e x gratia, &metitis. Si ergo illi,qui praecei serunt Christi aduentum, saluabantur,credebant se per merita saluari aut ergo credebant merita propria sibi iii facere,aut meritis alienis indigere. Si credebant appria merita sibi sufficere: ergo Mer . bantur,& decipiebantur: ergo nosal bantur. Si credebant se alienis meritis indigeret: ergo habebat fidem de mediatore. ergo nullus saluari potuit post lapsumiusque fide redemptionis.
6 set,adbne explui ιὸ opus esset. REsPos. Dicendum,' sicut multis autouratibus probat Magister
in literasoli lapsum Adt nullus
saluari potuit alisque fide mediatoris. Nullus enim ab illo peccato originali poterat liberari;nisi in illum mediatore crederet, uel ipse pro ise si esset adultus, uel altu, pro ipsis si esset paruulus. Et ratio huius est: quia cumgra tia, S ueritas per Iesum Chostii facta sit, & liberatio ab illo peccato originali sit per merita Christi:& merita Christi non se exte- dant nisi ad illos, qui efficiuntur eius membra,& ei copulatur per
696쪽
sdem: sicut impossibile est nunc aliquem salitata, nisi eidem copuletur per fidem, uel fidei sacrametum : sic & impossibile fuit tune aliquem poli lapium perirent re ad sa lutem, qui aliquo modo in
Chri illim mediatore non crede ret. Ideo aute d ico aliquo modo,
quia fides mediatoris poteti haberi duplic iter,ur delicet implicite, di explicite. Explicite, ut si quis crederet filium Dei assumptursi
nostram humanitatem, nasciturude uirgine palsimam in cruce,r surressi ruin tertia die Et hoc modo e plicite credere no erat omis rubiis opportunum , sed his solii quibus erat a Deo reuelatum, sicut sanctissimis patribus. Implicite uero credere, est credere rede-ptore uenturum taliter, &eo modo,qualiter, & quomodo illi credebant,quibus a domino cil reuelatum:& hoe quidem erat omnibus oportunum. Et hoc est, id dicit mari iter Hugo de Sancto Victore in Libro de factamctis. HScsuut,inquit, quinti ab initio nihil minus rina fides unquam habere poturet, credere uidelicet uiasi esse
ctorem uniuersori na, ipsum quidem tum esse mali auctore: eorsitame qui in malis suis misericordiam eius quaererent,& expectarent suturiam redemptorem. Hoc
simplicium fidei in initio suffecisse credimus: Ne tamen fidem natiuitatis cius passionis, & resurrectionis.&alcensionis suae, in hoc eos ueti si me habuisse dicimus, 'a credentibus,& scientibus hoc, nde,& deuotione adhaeserunt.Sic ergo concedendum est, quod nullus post lapsum falliari potuit absque fide mediatoris: qua quia philosophi carmeriint, seis messistis, εἰ uirtutibus inhaerentes: ideo
tanquam superbi, & a Christi me is,& meritis separati, octinliine gaudijs paradisi.Concedendae sunt ergo rationes ad ista partem adductae. AD iLLvD ergo, quod primo obiicitur de auctoritate Apollo iali. Dicendum , quod Apostolus praecise non intendit determin re totum,quod est ad salutem ne cellarium, sed illud,sine quo non potest esse salus. Dicit enim, quia hoc eli oportunum, sed non dici quod hoc sit sufficiens. Tangit autem illa duo potissime: quia n cessaria erant omiti statui naturae, non solum statui naturet lapsi,sed etiam statui innocentiae. AD I L-LUD, quod obiicitur, quod fides creatoris, & remuneratoris sufficienter dirigit ad sperandum , Scamandum. Dicendum, qabd sausum est secundum stataim naturae lapsae: quia cum lpes procedat ex meritis ficut in opponEdo tactu est si quis speraret talitari ex meritis proprijs, sine meritis mediatoris,non recte speraret, sed potius praesumeret: ideo Des no sufficienter dirigitur per fidem creatoris,& remuneratoris. Similiter nec charitas: quia non tantum debemus amare,quia creator, & r
munerator, sed magis quia redemptor. AD II. LUD, quod opponitur,quod multi saluati sunt sine fide passionis. Dicendum, lubd si loquamur de fide explicita, u riini cli: si de fide implicita, non est uerum: omnes enim sa luandi ex pectaueria ni redemptorem laturuin: & etiam in suis sacris ij & oblationibus hoc praefigurabant,in quibus omnibus Christus fg
697쪽
huratur osserendus. Unde quo munmodo profitebantur satio oeculte,quamuis uerbo non proferrent manifeste Similiter no oportebat incarnatione explicite credere,sed sudiciebat credere,quod aliquis uel iret, qui genus humanum red mere pollet, sciret, &uellet. AD ILL vo, quod ob ijcitur quod homines non tenentur nosse,quod 1gnorant angeli. Di
riunt incarnationis non cognoueriint ad plenum, tam n nullustitit beatorumi quin sciret genus humanum esse redimendum: &ideo ex hoc non concluditur, Pnon oportuit fidem habere de mediatore, sed qui, non oportuit credete explicite, sed lassiciebat credere implicite. AD iLLUD, quod opponitur, quod omni tempore suilem implere, quod suit dedi miiae legis illius,qugerat in illo statu. Dicedum, qabo hoc est uerrum, secundum quod hoci uelligitur de lege naturae, uel de lege scripturis,secu dum quod est adiuta dono gratiae.Sine enim dono gratiae in nulla lege contingit ad salutem peruenite. Quan Nurs autem lex iraturae delimita
auxilio gratiae non possit aliquid dictare de ipso mediatorer prout tamen est adiuta per gratia, dum sentiebat infirmitatem Iuam, B: miseriam, & aduertebat Dei iustitiam,& misericordiam satis dictare poterat, quod homo reparatore indigebat,& quod diuina bonitas date disponebat.Vnde semper suerunt aliqui famosi Dei cultores ab initio modi, qui hoc profitebantur suis oblationibus, ad quorum aspectum, & exemplum alij poterant eluditi. AD I UD,
quod ultinibopponitur,qudd nopoterant illud scire per inuentionem, & doctrinam: iam patet
responsio: quia diuina gratia omnibus prsilocrat,& natura ad hoc manu ducere poterat ex consid ratione suae miseriae, & citruitatis,&ex eruditione quadam g nerali,quam accipere poterant a uiris, qui erant in cultu Dei s nrusi. Vnde cum non cisettsic prophetla,nec reuelatio aperta, non tenebantur omnino ad fidem exisplicatam. Indubitanter tamen uerum eii, quod eis praesto erat notitia mediatoris, quanta Cpor inna erat secundum ex: genti untemporis, tum ex dictaniane naturae,ium ex aliena instructione, tum etiam ex Dei inspiratione, qui se offert omnibus,qui eum requirunt humiliter. Q V AE s T r o III.
ad eos, qui aduentum Chriat si sunt subsecuti. Et est quaestio.
omnes articulos explicite post aduentum Christi. Et st sic tud tur. D t. 27. praecipitur, si lea lucide, S aperte scribatur iuper
lapides. Et ibi dicit Gloc quod laici,& simplices sunt lapides: ergo si scriptura illa est per cogniationem,uidetur quod laici teneatur legem coga cere lucide',i Scaperte: ergo multosortius uid tur ' in nouo testamento tenentur cognoscere doctrinam fidei icatholicae. II EM. Leuit. l 3. dic tur de leproso ut offerat sextarium pro emundatione. ibi Glo.
S rarius e ueritam fidei etsiseia
698쪽
a . LIBRI so. ubi si plus est, effundit, si minus est , deficit: ergo mitetur ad hoc quod aliquis postat a peccatis purificari,q necesse est habere plenam mens iram fidei: ergo.
Didetur, i 3od omnibu, sit neces sarium nolle omne, articulos ex.
plicite,' dii tincte. ITεM Sicut se habet cibedientia respectu praeceptoriimota fides respectu articulorum: sed non est uera obedien-t a,n. Ob diat omnibus praece- Pt ,: reo nec uera fides nisi explicite, d distincte assentiat om. nibus articulis. Minor probatur
per illud, quod dicitur Gala. s. Testis eor omni homini circuncidenti te,' sit debitor omnis te giς faciendae. Et laco. r. Si tota legem serit auerit,offendit autem in uno,nctus est reus omni u. ITEM. Sicut se habet estaritas ad diligenda sic se habet sdes ad credibilia. Sed charitas quantuncunque sit parita,& in quociiq; st, facit amare omne,quod eit amabile: neces-strium cli enim cuilibet ad talutem,l diligat Deum,proximum,& seipium : ergo pari ratione necessarium est fidei quantu cunque parus,omnes articu los credere diuiti M. Ii EM. Non uitatur malit,
nisi cognitum: scd quilibet qua
tuncuque simplex, tenetur uitare coorem contra quemlibet articulum: ergo tenetur credere &scire quemlibet articulum. Qilia auteteneatur quilibet uitare errorem conrra quemlibet articu lum. manifestum est quoniam si ignorantia noexcusat ita agendis, ari r tione uidetur,l nec excusare debeat in credendis. Esto etiam aliqua simplex uetula audiat s eerdotem praedicantem errorem,& cotta aliquem articulum fidei,
& credat ei, constat 7 ista no e
cusatur: quia si ad prAicationem, sui sacerdotis committeret aditia terium,uel homicidium inequa .rquam excusaretur: sed constat se Illum errorem, quem praedicatsia,cerdos,uitare non potest,nisi e :gnoscat oppositum illius erroris
esse uerum. redit ergo illud quod prius inserebatur L quod oes articuloς sdei distincte credere cuilibet sit necessarium. I r EM. Omnes articuli aequaliter arctant ad as sentiendum: omnes etiam indisserenter se habet ad ho ut per auditum manifestinita Si ergo ςqualiter obligant quantum ad asse sum,&aequaliter obibant quantum ad auditum, uidetur φ e εmodo omnes articuli se habet ad fidem credentis: ergo uel omnes tenentur credere,vel nullum: sed non nullu credere tenentur, quia tenentur credere aliquem:ergo tenentur oedere oes, S sngulos. CONTRA . Super illud Ioan. s. Colligite,quae superauerut frag- meta,ne pereant :Glo.d cit Fiagmenta sunt secreta mysteria, quae populus communis capere no potest: ergo si illa secreta mysteria sunt maxime ea quae spectant adai uculos fidei Chrissianae, uid
turl populus no teneatur ad ea cognostenda. lTEM. Ad hoc se aliquid sciatur scientia demoniiratiua,su dicit si sciatur ita uniuersali, di non oportet i sciatur in particulari Si ergo cognitio fidei co- tenta est minori curtitudine, si sit certitudo scietiae dcmonstrativs,
uideturq, non tineatur quis pcrfide creat re omnes articulo, cxplicite. lx EM. Pauci sunt nisi sine bene periti i theologia, qui sciat articulo, symboli beae dili inguere,ci
699쪽
H,S munerare. Si ergo oes tene. tior nunc es atticillos fidei seire distincte&explicite;pauci saltiarentiir, quod est ualde crudele dicere. Irr M. Siomnes tenereri. tur nunc scire omnes articulos tadet explicite,cum in ueteri tes a. non tenerentur; sicut supra probatum est, uidetur' multo grauior est lex euangelica, quam mola L . Si ergo incomteniens et thoe dicere, restat P non tenentur omnes ad credendum singulos articulos explicite,&dillincte.
stiani tenetur credere omnes a ticulos. Hoc aut tripliciter potest esse. Aut οξs eredere implicite aut omnes credere explicite, aut
quosdam implieite, quosda exuplicite. Credere simplicite stfidei diminuit: non enim sum cirmodo alicui, qui habet usim r&inis, in generali credere redepto.
notitia quorundam alticulorum nisesta est, xii d nullus habesnsum rationi ,ignoret,nisi omnino negligat & contemnat Dei cultum, & sa lutem suam. Credere asit quosdam implicite, quosdam explicite,hoc est ad fidei salutem necessarii inar psit.n. fidei simplicium sussicere. Ad illos autem tenentur explicite credendos : quos manifestat eis non soli im prirdicatio: sed etiam ecclesiasticus usus,& chnsuetudo: sicut est de unitate R trinitate, qua postunt nosse ex ipsbia tu consignationis:cAsignat
enim se in nomine patris,dc elu, T I O XXV.
& spirituι sancti Sc sicut est denatiuitate, passione. resi irrectione.& peccatorum remissione quos cognoscere possunt ex ipsis s Iemnitatibus,quas ecclesia cel brat,& actibus sacerdotum t ideo ab horum cognitione, & notitia nul lus ratione utens excipitur. nec ignoratia excusatur: quia is potest esse talis ignorantia sine negligentia & contemptu. Alios
etiam articulos non ita nianis stos tenentur utique credere implicite. Implicite autem uoco credere, ut in generali credant uni auersaliter Omne, quod credit -- crosancta mater ecclesia, ita ' in particulari a nullo illorum dissentiant,nec aliquem articulorum discredant. Credere autem omnes
articulos distincte, S explicite, est s dei iam prouectς, hoc enim non est de generali fidei necessitate: sed si necessarium est alicui, illis est necessarium,qui incognitione fidei profeceruit & illis potissime. qui fide aliis explicare,&manisest are tenentur, uel et qui officium docendi, & praedicandi
assumunt, sicut sunt habentes curam animarum, Si praedicatorex uerbi Dei, & Doctores sacrae scripti irae, & alij quorum conuersatio itersatur circa fidei uetitate.
Hoc tamen non credo esse oportunum omnibus, qui saluantur.
Multi ii sunt boni simplices, qui
quamuis sint paruae cognitionis, stant tamen magnς deuotionis:&tales pium est credere ad salua
peruenire.Et proptetea concedudum est,st licet oportunu sit on nibus non inlum credere omnes
articulos implicite, sed et quos dam explicite post adu etsi Christi:non tamen e Getaria om-
700쪽
nibus maxime simplicibus credere omnes explicite. Vnde conce., dendae t unt rationes,qitae sunt ad partem illam.
AD IM. v D itero, quod primo obijcitur in contrarium, quod super lapides debebat scribi lex lucide. Dicendum,quod illudniandatum non erat datum laicis, sed Bli qui debebant eos legem docere. Vndo ex hoe non potest concludi, quod simplices teneantur credere omnes orticulos sdeic sed D illi, qui ha ent curam animais
rum iptorum, tenentur credere,
uod obiicitur,qubd sextarius dei consiliit in plena consessione ipsius. Dicendum,quod sextarius ille, qui signat consessionemsdet,impleri habet plenitudine sufficientiae,& plenitudine copig. Tunc impletur plenitudine susticentiae,quando qu is omnes articulos credit,ita quod nullum discredit:aliquos tamen credit implicite,&aliquos explicite: ita Pan credulitate sua,siue i illis quos credit implicite, siue in his quos credit explicite, nihil addit, nec minuit de his, que credit sancta ecclefia,& dicit lancta scriptura: Shunc sextarium se impletum
debent omnes offerre. Tunc auteest plenitudo copiae, quando quis ηistincte,&explicite nouit,& credit ea, quae spectant ad articulos fidei,& ea que ad ipsbs consequatur:&haec mensura non eis omnium, sed magis capacium. AD ILL v D, quod obijcitur tertio, &quarto, i sicut se habet obedientia respectu praeceptorum, & charitas respectu diligendorum: sica fides res,ctu redeadorum.
Responderi potest duplicitemptimo dicendum, quod non est simile: quia cum fides consistat in cognitione, S cognitio potest scitqaliquid in uniuersati,ita tamen 2 non sciat in particulari: Se ita scire uno modo,N ignorare alio mqdo: potest & ipsa fides aliquid credere implicite, quamuis non credat explici temon sic autem est de obediςiuia, quae consiliit in mandatorum exeninione: non enim
potest mandatum impleri in uni uersali, quin impleatur in particulari. S:militerva, quaei charitas diligit, ita sunt mana secta,u non pollunt latere. Aliter poteti etiaresponderi, quod quodammodost simile: quia obedientia non tenetur omnia mandata exequi in opere,nisi pro loco, & lcmpore et sed lassicit quod promptum reddat,& ii oluntarium ad exeque dum omnia, cum fuerit locus, &templis. Similiter nec charitas specialiter diligit unumquemque, sed omnes communiter amplecti turtillum aut specialiter diligit, quem specialiter cognoscit Ideo ex hoc non in concludi, i al:M per fidein neatur oes articulos explicite credere, sed implicite. Explicite aut cum se osteri oportunitas,utpote qa aliquis articulus illi praed iratur, & ex plicat ab eo,cui debet credere. AD iLLvo quod opponitur,2 non uitat malum nisi cognitum. Dicendum, Puerum cst Sed cognitum potesse aliquid dupliciter,uel in se,uel in alio:& secundum hunc duplicem modum potest aliquis uitare malum, uel per notitiam propriam, uel per notitiam alienam . ille
autem qui habet fidem impliciatam de aliquo articulo,quamuis