D. Bonauenturae s.r.e. episcopi card. Albanensis, doctorisque Seraphici Ord. minorum. In primum °quartum librum sententiarum elaborata dilucidatio. Collectis vniuersis prioribus editionibus; quidquid aut elegantiae, aut eruditionis in illis anteà spa

발행: 1573년

분량: 1141페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

901쪽

DIs TINCTIO XXXIII. 4r

xionent,sed qualitatem per mode assciuntur, praeponsit Ioasenae. Diligebat enim dominus ne Petro, quida uero lenti ut ecoroanne, sicut dicit Chry. masis uerso. Sed qs eorsi apud Deu sinacmili riter py ingenita maulue liter fuerit carior, hoc meliusscie tudine,& propter uirginalem pu mus in gloria,& melius Dii experitatem,& etiam propter iuuetu ctare,q hic temete diis ni re. Hoeeem,qtiae etia caeteris paribus sa tN dixisse sussciat, qa ille altio-cithoiem diligi magis tenere. re in coelis, q ii finaliter maiorem H is uisis patet rutio ad q6ne, charitate habuit in terris. Et hoc

Sad obiecta, qui iiii duo in dile situ ad magnitudine pinii subita

ctione Dei scam diuersas cos de tialis. Na qtsi ad decore aureole, rationes se mutuo excedebant & q rfideico: metiquirginali,nsi est

iuae est st scamst altu diuersi- in ovenies ioane Petro p poni.

DISTINCTIO XXXII.

De virtutibus cardinalibus. Π praedisia de cluatuor uirtutibus,quae principales vel cardinales vocantur, di eredum est, que sunt iustitia, Fortitudo,Prudptia,Temperantia, De quibus Aug.ait,Iustitia est in subuenie do mi Sap. s. seris:Prndetia in praecauendis insidijs, Fortitudo in perserendis molesti's,Teinperantia in coercendis deles attonibus prauis,de his dicitur ivi Lib.Sapietiae: Sobrietate oe prudetiam docet,lunitiam ueritatem.Sobrietatem uscat tem ha uiris perantiam, uirtute voeat fortitudinem. Hae uirtutescar t*tra imdinales dicutiιr, ut ait Hier. quibus in hac mortalitate bene vivitur, post ad eternam uite peruenitur,qiue in Christo pleni sim uerunt O sunt,de cvius plenitudine n0sacce D. pimus. In quo habuerunt usus eosde,quos in patria habet, hira em qη di ct ν .Veruntame an hs virtutes, cu or ipse in V I aio esse incipiant, qui ea sine illis prius esset, tame animus erat, desinant esse, cum ad eterna perduxeriat non nulla; questio est. Tribusdam visum est eas esse desithras, de trivus quidem prudentia. .fortitudine, temperantia, cum hoe dicitur, nonnihil dici videtur iustitia enim immortalis

est, ct magis tunc perficietur in nobis quam esse cessabit, Tia .

cum beate vivemus conte latione naturae diuine, qus creauit omnes csterasque innituit naturas , qua nihil melius

amabilius cl. Cui regenti subdisum esse iustitie eii.

902쪽

LIBRI TERTII , Et ideo immortalis est omnino iustitia,nec in illa beatitudiae

esse d sinet: sed talis ac tanta erit,ut perfectior maior esse non possit. Fortassis C aliae tres virtutes,predentia si ullo iam periculo erroris, fortitudo sine molema tolerandorum malori ,temperantia sine repugnatione libidinum erunt in illa felicitatervi prudentiae ibi sit nullum bonum . Deo praeponere uel aequare: fortitudinis,et firmissimὰ cohaerere: temperantiae nullo defectu noxio delectari. Quod ue ro nunc agit iustitia in subueniendo miseris, quod prudentia in praecauendis insidiis,quod fortitudo in perferedis m lsijs,quod temperantia in coercendis delectationibus prauis,non erit ibi omnino ubi nihil mali erit. IIta ergo virtutum opera huic mortali uitae necessaria , sicut fides ad qua referenda sunt, in praeteritis habebuntur. Ecce aperte hic dicit August.quod praedictae virtutes in futuro erunt, sed alios Uus tunc habebunt quam modo. Cui Beda assentit super Exod. dicens,Columnae ante quas expansum est velum, potestates coeli sunt quatuor eximiis virtutibus praeclarciti fortitudine,prudentia, temperantia, iustitia, quae aliter in

coelis seruantur ab angelis animabus sanctis,quam hic a fidelibus. Et consequenter assignat Beda Uus illarum virtutum secundum praesentem Ilatum g futurum,imitans

gus. in praemissas nationibus. ' ist , in qua Ma

gi ster determinat de habitibus gratuitis,put ab inuice distingi iuntur, dititia fuit in tres par tes. in quarum prima determinat de habitibus uirtutum theologi earum. In secuda de habitibus uirtutum cardinalium. In tertia de habitibus donorum. Prima parte determinata, hic incipit seci inda pars, q ic continet diti. phtem. Dividiti ir autem pars ilia in palles quatuor secundu in quatuor quS deici minat d ipsis uirilitibus cardinalibus. In prima determinat de ipsis quantum ad numerum,&diit. In secunda uero quantum ad

ad nominis rationem,ibi. Ha uirtutes eardιnales dicuntur , .c. In tertia uero mouet quaestione de ipsarum uirtutum euacuatione,

ibi.Veruta mean ba uirtutes,Crc.

In quarta uero subiungit quaestionis determinatione. ibi. leuibusediam nisi meIλ , eas esse desiturai ,

Cre Et illa ultima pars subdiui

potest in quatuor. In quarum frima respodet ad quaestionem pro I ositam qu tum ad iustitiae ii

bitum. In secunda uero quantum

ad habitus uirtutum aliara, o ita dens

903쪽

dens secundum quos actus in patria remanebunt ibi. Fortasse cratia tres uirtutes,Crc.)In tertia uero praedeterminata epilogat. ibi. Ecce aperte Aug. e.) in quarta

uero auctoritatem confirmat.ibl.

consentit super Exod. . c. 1 tina est itu subiuniendo mise ris,oc JContra.Videtur quod male dissiniat iustitiam hoc in do,quia iustitia distinguitur contra misericordiam, aut inisericordia est pars iustitiae uirtutis: cum ergo ipsius misericordiae sit subuenire miseris,uidetur male hic' nptificari habitus iustitiae uirtutis. Item. Iustitiae est reddere unicuique quod suum est: sed aliquibus debemus honorem, aliqui bus subuentionem: ergo praedicta notiscatio non conuenit uniuersaliter iustitiae. Obedientia enim eli pars iustitiae: & in obeis dientia non est pars in subueniedo miseris,sed in obediendo madatis. Respon. Dicendum, v Magister,sive Aug. cuius haec uerba iunt,non intendit dissini re ipsam uirtutem generaliter, sed scam suum potissimum statu, in quo,

& scssin quem consormatur ad

Christum Et qm in isto flatu iustitiae,& si multi sint, maxime cosormamur Chrillo. s. in subueniedo miseris: ideo iustitia P actum iustum notificatur, non quia generaliter omni iustiti et coueniat, sed quia couuenit iustitiae in suo potissimo statu: ex hoc th potest colligi eiusgeneralis notificatio, quia sicut miseris debemus sub-

entionem,ita alus generibus holum alia, & alia debemus. Vii generalis notificatio ipsius iusticiae ex hoe pol elice: qa iustitia

est uirtus reddes unicvim et suum o XXXIII. 41s

est. Et sic patet thsio ad illa duo

obiecta. Notandum in est, quod subuenire miseris pol aliquis dupliciter, aut prout mouetur subrone debiti,aut prout simpliciterco siderat neccssitatem proximi, cui copatiendum est. Et primum est iustitis, secundum misericor- die. Veruntamen sicut dictu est misericordia cotinctur sub iustitia cardinali, licet aliquo modo iustitia distinguitur cotra misericordia. Propter quod nota,* iustitia dicitur multis modis. uno modo large prout dicit generaliter rectitudine animi, siue in declinando a malo, siue in iaci edobonum Et hoc modo iustitia est uirtus generalis, secundum qua

quilibet ho sanctus dicitur esse

iustus. Alio modo dicitur Ppriciustitia rinitudo ordinans ad altera in reddendo ei, quod suum est. Et sic est uirtus cardinalis. Tertio modo dicitur iustitia magis proprie,secundu st dicit rectitudine in reddendo id, quod est poenet:& accipiuir ibi iustitia.pro seueritate. Et sie iustitia distinguitur cotra misericordi5,& est pars iustiti et cardinalis. Si aut quiras, quare iustitia magis accipiat g neraliter, quam alia uirtus, hoc est quia non e imponitur ab oris dine rectitudinis,qui generaliter

conuenire potest omni uirtuti. Prudintra in praecauendis instadisi, circ. Contra. Quia cum insidiae sint in cotingetibus suturis,& occultis,& ista non cognoscantur P uirtute aliqua, sed potius per donu prophetis, non uiri notiscatio illa conueniat prudelig.

Iten . Tres sunt parces prudentiae, sicut dicit Tullius, uidelicet memoria,intelligcnua,& proui-

904쪽

8e sola prouidentia est respectu sucii ri: emo ipsa sola est in

Praecauendis inladiib; ergo non ui

det, e ista horificario ipsius pru-

. dentiae sit comunis, di generalis. Respon. tisicendum, i licui prae dictum est de iiii itia , ita intelligendum eii de prudentia, quia summus actus prudeliae consiliit in praecauendo insidias, ideo Magistcr peractu illum diffinit prudentiam. Vndc veru eli st noti ficatio i ita accipi edo praeci se convenit uni soli prii detiae parti,quae eli prouidentia: tamen large accipiendo omnes partes prouidentiae, ordinantur ad illam,quia memoria praeteritorum ordinat ad

camelam futurorum: parum. n.ua

let esse circuspectum his. quae facta sunt,nisi per liqc sat homo circv cctior in his,quae sunt facienda. Ad illud ergo quod obiicitur,s, nemo poἰcu praescire se ruras. insidias nisi propheta. Dicendu, . quod quamuis non positi prssci-rc cognrtione certi diudicis, pote itin pretici re cognitione coniecturae, sicut in lignis praesentibus no

tiscat homo suturum euentum. Fortitudo in pertimendis mole

stiis c 'c.ὶ Contra. Divinitio ista v idetur male alsgnata, quia secu dum quod dicit philosophus, in hoc dii tinguitur patiens a sorti, quod patiens patitur, R deducitur,fortis nec patitur, nec deducitur. ergo non uidetur, quod sortitudo sit in perserendis molestiis. ITEM. Omnis uirrus est circa deis. Iectationes,& tristitias ergo sortitudo non tui est circa ea, quae molellant, sed etiam circa ea, quae delectant. Et rursus. Cum omnis uirtus sit circa delectationes , & tri

stitias,uidetur quod praedicta no

tificatio omni uirtuti conueni, Resp. Dicendum, P serre mole sitas,& si habeat iunctum sibi pati,tamen plus dicit actionem,qua passionem. ille. n.dicitur molestias perferre, qui perfecte fert, hoc est qui in eis non succumbit, sed qui eis superessertur:& talis

uere dicitur fortis,quia non sista non deducitur, uerumetiam magis agit , quam agatur: & hoc est proprium ipsius fortitudinis. Licet etiam omnis uirtus circa delectationes, S tristitias cosistat per modum electionis, & fugae: sola

tamen uirtus sortitudinis confistic per modum supportationis ,& tolerantis:& sic manifesta sunt illa duo, quae opponit.

Temperantia ira coercendis delectationibus prauis me. Contra.

Clitillus potissime habuit temperantiam,& Adam in statu primortamen nec iste, nec ille pro tempore illo delectationes prauas arcebat: ergo no uidetur,quod praedicta noti sicatio sit recte assignata. Item. Persccte coercere dei ctationes prauas,hoc est ipsas nos eiu ire: sed hoc est priuatio, non positio : ergo cum quaelibet uirtus habeat actum positiuum, per quem notificatur, uidetur quod temperantia male dissaniatur.

Respon. Dicendum,quod hic di finitur temperantia secundum statum naturae lapsae, in qua delectationes praus oriuntur, S per uir

tutem temperantiae refraenantur;

& circa hoc cosistit maxima difficultas temperatiae in uiatoribus:& in hoc conformamur Chri Ρ, licet non omnino, quia Christus huiusmodi delectationes nec sensit,nec eis consensit: nos autem , ae si non consentimus , eas tarpenseatimus:

905쪽

conformamur, & tunc delectationes huiusmodi coercemus. Vnde coercere potest dicere quandam resistetitiam respectu huiusmodi delectationum, quet est in earum repressione: uel poteli dicere omni, inordinatae delectationis absentiam,& ptiliationem. Et pri- tuom eis hominis in statu naturae

lapii: iecundum uero potest esse Christi, & hominis initituti. Ad. illud ergo quod obiicitur, quod

. omnis actus uirtutis est positivus. Dicendum quod eli loquide actu interiori,& de actu exici Tiori. Cum ergo dicitur quod omnis actus uirtutis est positiuus . . Dicendum, puerum est de actu interiori, scd de actu exteriori no. est generaliter verum melle. n. carere aliquo, quod non decet, uirtutis est: ct uelle abstinere ab ali, quo,quod non licet:& sic ad uir- . tutem spectat silentium, & ieiunium: quamuis enim non loqui,

di non manducare sint priuatio- nis, tamen uelle non loqui,&non mandncare sunt postronis, & actus uirtutis. Hae uirtutes carrinales dicuntur ut ait Hier. me. Contra. Non uidetur recta ratio nominis assignari. Per hanc en in rationem uidetur omnis uirtus cardinalis esse, quia omni uirtute recte uiuitur:

di omnis uirtus est uia peruenien. di ad regnii. Item Cu cardinales dicantur,quia sunt principales,&'principium mouendi,cum chari. . tas si nugis principalis,& princi, pium mouedi,uidetur quod charitas sit illitus cardinalis. Item. Cum ipsa sit non tantum uirtus, 'sed etiam auriga uirtutum,& aliarum directiva, uidetur quod ipsa

TIO X XXIII. 42s .

possit dici cardinatior aliis. Iuxta hoc quaeritur, quare huius: modi uirtutes cardinales dicuntur politicet magis,quam theologicae. Respon. Dicendum, quod huiusmodi uirtutes dicuntur,consuetudinales, reli licet, & cardinales. Consuetudinales dicuntur ratione sui principij originalis, secundum quod acquiruntur exstequenti bene agere. Politicae uero dicuntur ratione operationis, Rexercitii: sibi dcbiti: quia sicut

theologicae dicuntur, quia ordinant hominem ad diuina, & quasi saciunt hominem diuimini: sic istae uirtutes dicuntur politi Grata- quia reddunt hominem bene 'r νύ Iuedinatum ad uiuendum inter ho- νω par3mines r unde politica uirtus di- ιει imiscitur a polis , quod est plurali, probabitas. Cardinales uero dicuntur ra is, eibiatione finis ultimi, quia per istas momest ingressus ad coelestia regna. Duplex est enim porta ingrediendi in coelum, uidelicet per obser

uantiam mandatorum,secundum

illud Matthae. is. Si uis ad uitam ingredi serua mandata. Et per tolerantiam tribulationum , secundum illud Act. I . Permulistas tribulationes oportet nos &c. Ad ista duo principaliter ordinant iste quatuor uirtutes,& ideo dicuntur principales S cardinales. Ideo autem istae uirtutes principaliter ordinant, quia sumuntur a nominibus praecipuis, secundum quas homo debet uersari in agendis,& patiendis,In omnibus agendis,uel patiendis debet ho attendere arduitatem,secundu quacoditione atteditur sortitudo: &squitate,scδm qua atteditur iussilia: & honestate scam qua attedi

906쪽

vam attenditur prudentia. Et quia istae quatuor uirtutes cardinales,ad quas reducuntur omnes uirtutes, inducunt ad recte age

dum , uel patiendum: ideo istae, quatuor uirtutes di csitur cardinales, S principales. Et sic patet, qua te istae uirtutes sic nomine tur. Et quod ratio Hier. quae ponituri luera,est ualde bona. Nec natet illud, quod obi icitur de uirtutibus theologicis, & de charitate, quoniam ipsae theologicae uirtutes tanqua excellentiores sortiuntur nobilius nomen : Praeterea n6 sumuntur secundum illas quatuor c6ditiones principales, quae requiruntur ad uirtutem,r6 ne quarum istae uocantur cardinales. Et per hoc patet illud,quod obiiciebatur primo & secuὸ o. Ad illud uero,quod obiiciebatur ter tio,similiter patet resposio: quia oes uirtutes istae aequaliter dicuntur cardinales, pro eo quod istae

oes rones, penes quas accipiuntur , aequaliter sunt neces Iariae ad uirtutem , uidelicet ratio ardui,

di honesti,& debiti,sive pulchri, &eligibilis.

Innuit hic Magi fler stultitia in

vis.ε. sutura beatitudine non desinet, nec a liae tres uirtutes, uidelicet prudentiaesortitudo,& temperantia.Et quaeritur ratio hilius,de ordine illarum quatuor uirtutum, quia Magister semper hic praemittit iustitiam,& secundo subiungit prudelia, & tertio sortitudinem,& quarto teperantiam. Sed in cotrarium huius est,st Philosophus in prosecutione harum uirtutum primo ordinat sortitudine, & s

cundo temperantiam. Item. Videtur et prudelia deberet omnibus

aliis praemitti, quia os Edit uiam aliis: ergo sicut palpebrae debent

praecedere gressus, sic uidetur Pprudelia ordinada est ante alias. Item. Sap. s. prs mittitur cotinentia, & subiungitur prudentia, &tertio iustitia, & quarto sortitudo. Ait.n.sic: Sobrietatem docet,& sapientiam,& iustitiam, & uirtutems A. Dicendum,st istae uirtutes possunt quadrupliciter considerari,secundu st quatuor sunt,& secundu quadruplicem considerationE quilibet primo loco potordinari. Habet.n.uirtus compa

rari ad subiectum, & habet c5p rari ad obiectum. Ad subiectu autem coparatur dupliciter, aut se cund si ordinem in acquirendo;&sic oportet incipere a cotinentia: quia sicut medius color aliis cq-loribus substernitur,sie mundicia carnis praemitti debet aliis uirtutibus:& iste ordo consideratur in lib. Sap. ubi pinmitur aliis. Alio

mO coparantur uirtutes ad subimctum secundum ordinem in perficiesdo: & quia in persccto exe citio uirtutum cognitio pr edi sic prudelia olbus aliis habet, praeponi. Et sic praemittit eam Bem.

ad Euge. diccns ς non tantum est virtus,ueruetiam auriga uirtuta. Si aute considerentur per c6parationem ad obiectum,hoc pol esse dupliciter: quia obiectu uirtutis est bonum,& difficile,secundill dicit Philolbplius. Si coparantur ad obiectu sub rone d issicultatis, sic potest esse sortitudo,quae magis considerat dissicile,& hoc moordinat Plii losophus in Ethicis praemittens sori tudinem aliis:&inde gradatim descendens, secundum ' maris & minus habent rationem dissicilis. Si autem c6paramur

907쪽

rantur sub ratione boni, sic prima olum uirtutum est ipsa iustitia, cuius est maxime ordinem considerate,& aliis bonum suum c5icare: dc hoc mo ordinat Airg.& Magister in litera. Et per hoc patet respolio ad obiecta,patent etiam ea, quae dictitur in litera. Ex his, quae qussita sulat,possunt formari sex problemata praeter illa, quae uaesita sunt, quatuor videlicete dissinitionibus hara quatuor uirtutum, & duo sequentia de earum uirtutuna nomine,& ordine:

Silla sussiciant de uirtutibus cardinalibus in sua generalitate. i

Qv Aas T I o I. praeter virtutes theologicas Carmares etia ponenda sint

Dintelligetia huius

partis totalis,& distinctionis breuis incidit - hic qode uirtutib. cardinalibus in gnati: & circa hoc breuiter possunt sex quaeri. Primo quaeritur de ipsis uirtutibus

cardinalibus quantum ad earum necessitatem, kue utilitatem.Secundo quantum ad diuersitatem. Tertio quantu ad subiectu . Quarto quatum ad numerum Quinto

quaeritur de ipsis quantum ad originem. Sexto S ultimo quantum ad distinctionem finalem.

V T η v M oportunum sit prae .

ter uirtutes theologicas carin

dinales ponere. Et st sic uidetur. Sap. 8. Dicitur in comendatione sapientie,.sobrietatem,& prudentiam,& iustitiam,& uirtutem docet,quibus utilius in uita nihil

est hominibus t sed per illa quatuor intelliguntur uirtutes cardinales: ergo sunt nobis maxime

utiles,& oportunae. ITEM.Prhiationes harum uirtuta , siue uitia eis opposita perducunt ad moriste,sicut gula,luxuria,auaritia& sed sicut priuationes sunt perniaciosae, sic positiones sunt utiles,& Oportunae: ergo uidetur ' sic magna necessita, habendi uirtutes cardinales. ITEM. Nullus psit pertingere ad regnum coelorum nisi per impletione mandatorum Dei: sed quaedam sunt mandata, ad quorum impletione uirtutes cardinales habilitat, utpote sunt mandata secundae tabulae: ergo uidetur st ad obtinendam salutem ualde sint nobisnecessariq. ITEM. Sicut quis perdit uita per peccatum in Deum, ita etiam pol pe dere per peccatu in proximum: ergo sicut necessarium est habere

virtutes ordinantes ad Deum,ita necessarinm est habere uirtutes ordinates ad proximum,& ad seipsum. Sed uirtutes ordinates ad Deum sunt Theologicaerordinantes ad se, & ad proximu sunt eardinales: er o uti tutes cardinales sunt necessariae. SED CONTRA. Rom. I . Qui diligit Pximii,lege impleuit: sed et lege implet, het omne illud, qa

sibi necessariu est ad salute: ergo qui habet charitatem, no indiget alia virtute ad proximu ordinarite: habitis ergo uirtutibus theologicis, uidetur st furerstrant ca dinales. I iEM. virtutcasiat inecessariae princi Paliter ad ordinandum animae affectiones, secundust dicit Aug. in Lib. de spiritu Manima: sed omnium affectionum principium est amor , secunda a dicitur in i . de civi. Dei. Cum ergo charitra sussicienter ordinatamorem: videtur st qui habet rectitudinem

908쪽

oitudinem charitatis, no indiget in Deu,oportuna fuit ponere μrectitudine alterius uirilitis. cepta iecudstabilis,qui ordinat ITEM. Virtutes sunt ad resor man ad proximum: sie et in habitibus. du potentias aiae: sed potetis ani est intelligedum:& Spterea praemae resormatur per gram, Stres ter habitus virtutum theologica uirtutes theologicas, in quibus rum necessarium est ad salute poattenditur imago reformationis nere habitus uirtutu cardinaltu, per gratia: ergo ui stillis habitis sicut rationes ad prima parte ii nulla sit necessitas, uel utilitas ductet ostendunt: & concedendae

cardinalis uirtutis. ITEM. Virtu- sunt,quonia uerum concludunt.

tessunt ad dirigendum in actio- AD iLLvo uero, quod primonibus,& passionibus: sed per fide obi jcitur in contrarium, st ille si sumeteter dirigitur intellectus, diligit proximu legem imple. Redis charitate dirigitur assectus: spoli. st hoc non dicitur pr hoc ergo turtutibus theologicis ha- implere legem sit ipsius dile bitis, uidetne quod cardinales ctionis tantu ratione sui, sed hoc superfluant. est id habet alios habitus ann REsoLvYro. Σo , qui ad ipsius dilectionis, &Vt potentia anima contra diff - charitatis imperium quodammoeultatem fulciantur, er eoutra do moti dirigunt, & habilitat ad iniquitatem rectificentur: ue- Obseruanda opera mandatorum, cessum suum cardinales uirtuis sicut mandatum de non fornicantes ponere. do obseruat quis per castitatem

BasP. Quod generalis necessitas elictive, sed per charitatem im- uirtutu est ad rectificandu poten perative: hoc aute attribuit Apotias animae contra obliquitatem, stolus dilectioni,& charitati: qm D st. Σφει ad uigorando contra difficul- ipsa eii mater,sorma, & finis Om arti. i.

tate.Virtus. n. facit potentia reo nium uirtutum,sicut superius ta- metam, Sc uigorosam: A quoniam ctum fuit, & in sequentibus suo dis. 35. conuenit sominem ordinari ad loco melius explanabitur. AD 2.6. Deum, conuenit nihilominus ho H. LUD, quod obijcitur, stomnis minem ordinari ad proximum, allectio ortu habet ab amore. RQS seipsum: & in his eisdem po- sypn i S si Ois affectio ortu li test obliquari, & impedirr, si- beat ab amore tan litam ex asse De retardari: hinc eli 0 non sol si ctione principali ipsius ais: amor indiget habitibus ipsum uigora- tu non eli tota causa aliarum antibus,& rectificantibus,prout di- sectionunt: ideo nec regula ipsius recte tendit in Deum, cuiusmodi amoris in se sufficit ad rcctific sunt habitus uirtutum theologi- tione animae, nisi sint uirtutes in carum: sed et indiget habitibus ea alios assectus regulantes, & di ipsum regulantibus,& rectifican- rigetes, Et pyca illa ratio potest tibiis,prout ordinantur ad seip- dii solui: quia procedit ab insulsi sum,& ad proximo, & tales sunt cienti. AD ILLvD, qa obi jcitur,

habitus uirtutum cardinalium. uirtutes s uni ad reformandum Vnde sicut praeter praecepta pri- po entias. Dicendii init nerum

et tabu quae directe ordinant c. scd iacies potetiaru ait duplex

909쪽

est sic in duplice proportione, &inipli e eius conuersione,uid cli. cet ad inferius, sc si perius, ad bonum creariim,S ad bonum increatum,& ad fine, & ad illud qd cliad sile. Idco cum dicit, qd an inrasuisscicnter Ermatur, ct rc&rmatur per uirtutes theologicas. Dicendum,quod uersi est per coparationem ad superius: sed ex hoc no sequitur, st cardinales uirtutes superfluant: quia ipsam alam inimi mant,dc reis: mat per coparatione ad creatum, quod cli ad

fine ordinatum. Et si tu obiicias, j uirtutes theologicae .non tantuin finem,icis et in his quq iunt ad finem,ordinant: si cui patet in charitate. Dicendum,st illud non est principaliter, sed ex consequeti. AD iLLvo, id obijcitur, st uittutes sunt ad dirigendu actus potetiarum. Dicendia, Quires animae quosda actus habet ordinatos ad uita conlcmplati ua,quosdam ad uitam activam. Et uriosque actus neces lariu est ordinare, sta uterque modus uiuendi cst necessarius ad hoc e p6ssit quis beati indinem promereri. Ciam ergo dicit st fides,spes,char: tas dirigunt actus potentiarum animae. Dicendum,e S si hoc possit concedi in actibus, qui spectat ad uita conteplativam: no th uerum est in agedis siue in actibus qui spectat adnitam activam;& ideo non sequitur, quod uirtutes cardinales su-rerfluant. Qv AB s T r o II.

An uir:utes cardinales una uirtus

sint uel plures pDE virtutibus cardinalibus q-

tum ad ipsarum diuersitate rquaeritur utrum omnes uirtutcs

io XXXIII. ut

cardinales sint una uirtus, andi. uersae. Et e sint diuersis, ostendit. Primo p potetias. quas dirigunt: qa prudelia dirigit ronale, t cperant aco piscibilem, fortitudo irascibile: tu ergo potentiae sine propria stibiecta habitnu, δἰ proprijs subiectis di vcrsiscatis fomnialiter,necelsu et hipsorum habit is se maliter diueissicari: S p- dictae potentiae alae sium diueris, itidetur' nec larisi se cardin tes uirtutes csse dii linctas , 8c ensentialiter diucisas. 1 M. Hoc

ipsum ut p actus, quos eliciunta illi alius est actus ipsius prudeliq formaliter loquedo alius teperatiae sicut pater: cu ergo habitus diuersificetur P actus duaersificatione tarmati, Sessentiali, up Ῥnecessariu sit habitus cardinaliuuirtuti ina es lentialiter distingui. ITEM. Hocipsum ostenditur per obiecta, quia teperantia eti circa dilectiones,& rtitudo circa parsiones: cu ergo i . dii l. habituum ortu heat ab obiectis: ut ergo ide la prius. lTEΜ. Hocipsum luarto loco osiditur p uitia, cotra quae sunt.Si. n.uitia,quibus opponunthm6i u,rtutes, simpliciter sunt diuersorii generu Sc priuationes disingi iuntur, & diuersis cantur Pipsos habitus: uξ ergo st necessarium fit habitus uirtutum cardinaltu Armaliter, & essentialiter abinuicem dili ingui. ITEM. Ho ipsum osteditur per medietates, secundu M. as huiusmodi uirtutes attenduntur: si. n. huiusmodi ut tutes cardinales habent medietates krmaliter disserentes,cii m dietates respiciant uirtutes secadum ipsi cum ratione scirinalem rur ergo θ necessarium sit ipsas uirtutes tardi ius cilentialiter,

910쪽

LIBRI

' formaliter esse differentes.

- ., SED CONTRA. Augu. de mori

bus ecclesiae. illud,quod quadripartitad: citur uirtus,ex ipsius a. νς - 1 uario quoda affectu quan tum intelligo dicitur: sed hoc ii5 dicit diuersitatem secudum euentiam, scd solum secutam relati nem: ergo uidetur quod uirtutes cardinales solumodo secunfluna comparationem habeant distingui,no ieci indu substantiam ab- ea. I s. solutam. ITEM. Augia. in lib. desom. I. quacitate animae.Virtus est aequalitas uitae, undique rationi cosentiens: sed squalitas uitet undique, non pol este secundum unam coisparationem, sed secundum com- Paratione to ad oem actum, & ad omne obiectu ergo si hec dissint. tio uirtutis recte cli allignata, uidetur st quaelibet uirtus adia mactum, S ad omne obiectum habea: anima ordinare:sed hoc non esset, si uirtutes distinguerentur per alius,& obiecta:ergo uidetur quod uirtutes cardinales non habeant aliquam essentialem diuerentiam. ITEM. Nulls formae ad inuicem disparatae,& diuersae se ipsas denotant: 'litamuis .ia. uere cicatur,e ma ficum sit album:tamen nullo modo conceditur, lmusica sit alba: sed uirtutes cardinales sccudii et vult Pernard.&Rug.) seipsas denominant; quia sortitudo eii prudens,& Prudentia sortis: ergo uidetur st non habeant essentialem disserentiam . ITEM. Iustitia secundum dicitro dia Anselm. est rectitudo uolutatis: de sed omnis cardinalis uirtus cst re Verita ctitudo uolutatis. ergo omnis cardinalis uirtus est iustitia : si crgo iustitia nominat una speciem uirrati .uidetur 2 cardi les virtu-

TERTII

tes non habeant essentialem disse. rentiam,sive formale. ITEM. Cui libet uirtuti essentiale est inspice re medium, cuilibet etiam ene tiale est medium seruare: cuiuia

libet etiam est aggredi dissiciter cuiuslibet etiam cst ordinare. Si ergo medium inspicere est ipsius

prudentiae,medium seruare temperantiae,aggredi dissicile sortitudinis,ordinare ipsius iustitiae, uirudetur st quaelibet istarum uirtu- tu intret essentiam alterius. Non ergo forma liter distinguuntur .REsoL v T i o. Virtutes cardinalis quatum ad formam, per et atra vatuita,c meritoria sunt; uniuntur adina iacem , nec dimnguatur: At uero

quantum ad formam, per g amhut ordinata ad Pectulci disseremias adiuum,sentitatur, e formaluer diuertiscant-.I PON. Dicendum,st est loqui de uirtutibus cardinalibus quantum ad forma,p er quam sunt gra tuitae: & quantum ad forma, per quam sunt meritoris: & quatum ad formam,per quam sunt ad speciales actuum dinerentias ordinatae. Si loquamur de forma , per quam sunt gratuitae: sic in illa potius uniuntur , udiit inguuntur ;quia illa forma cit aracia gratum faciens; quae licet sit una: th gratam reddit Deo aniniam cum uniuersis potentiis eliis,& habitibus virtuosis: sicut in a. Lib. ostensum fuit diiiiii. 17. Similiter silo quamur de ipsis uirtutibus cardi nalibus quantum ad formam, per i qua sunt meritoriae, & liabent r5 nem merendi persccto: sic magis

connectuntur, δέ uniuntur, v di stinguamur; quia illa torata est charitas, Pςr quam incute, crutera:

SEARCH

MENU NAVIGATION