장음표시 사용
931쪽
huhismodi habitus ad propria subiecta,& ad sua opposita, & ad fines 43ximos,& ad actus proprios. Secundum primam comparationem tentaverunt is liri assignare
differentiam sic, dicenes st cum lib. arb.sit principium meriti,oes habitus iucundu quos metemur, sunt in libe.arbi t. collocandi: sed cum lib. arbi. sit facultas rationis, Ec uoluntatis,habet perfici habitibus duplicis generis. Habitus inqua uirtutum perscitur, inquatum est facultas uoluntatis, habilibus uero Honorum inquantum est sacultas rationis. Et si, illud si uerum,nituntur persuadere Pipsam donorum diu crentiat, quae pro magna parte respiciunt actu cognoscendi: species vero uirtutum econtrario magis ad affectu habent reserri. SEcvMnvs avtcmmodus assignandi differetiam a tenditur per comparationem illorum habituum ad sua opposita. Habitus enimvirtutis,& doni opponii tur ipsi, uitiis, & effectibusi per peccatum introductis.Pecca. tum autem duo mala facit. Prima est st tollit rectitudinem iustitiae. Secundum est et debilitatuigorem naturae, S eam dicitur vulnerare. Vnde sicut in morbo
duo sunt, uidelicet ipsa humoru inaequalitas,& synthemata quae- dam, siue sequelae ipsius morbi: Sic intelligenda est in morbo spi, rituali: cum ergo duo sint in ipsisl morbo spirituali, uidelicet ipse morbus deordinans,& sinthema concomitans, ipsa culpa, & eius, sequela, ipsum telum ,&uulnus
ex telo derelictum: habitus uirtutum sunt contra ipsos morbos
peccatorina .r sed dora sunt con
tra sequela, ipsorii, itast per uirtutes cxpclluntur tela,& 'erdona expelli intur vulnera , siue synthemata derelicta. Et hic modus dicendi confirmatur per Grego. in Moral. ubi assiguat opposita donorum dicens, i contra stultitia est sapientia,contra hebetudine intellectus, contra praecipita Nonem consilii im ,contra pusillauimitate sortitudo: S sic de alii, consequentibus Haec autem non
sunt peccata ,sed magis synthemata iidain ex peccati, derelicta. Et qui sicut dicit Aug. aliud est cxtrahere telum; aliud sanare uu l-nus: hinc est habitus uirtutum& donorum abinuicem differunt ratione eorum, contra quae sunta TERTi us ast modus assignandidofferentia attenditur P comparationem ad fines proximos. Habitu .n gratuiti nobis dantur,ut c6sormemur Chrisso. Christus aut oimodam persectione habuit, di in agendo,& in patiendo: & ideo sunt aliq habitus nobis dati,quibus conformamur Christo in agedo i ct hi sunt habitus uirtutum, qui sunt ad recte operando,& ad hoc snaliter ordinatur, vi r i lios
habitus sic ordinantes ad rectam operatione in agendis conso emur Christo. Ssit praeterea,& alij babitus dati nobis,ut consorme
mur ei in patienio: & huiusmodi habitus sunt dona, per quae Chrimis erat dispositus ad sustinenda rectissime passione ad gloria dei, & nostra uillitate: & per habitus limoi donorsi debemus sibi csitarmari in patiendo. QvARTvsasit modus alligi adi differentia atteditur penes coparatione ad actus proprios. Sunt. n. quidam actus qui
932쪽
da medii, Si quidam ultimi, siue gnandi differentiam interuim
persecti. Sicut uerbi gratia pol su- tes,&dona. VERvMTAΜEN pruemus uidere in actu cognoscedi, st mus modus non est per propria, ptius est credere,fecitndo intelli- imo magis per appropriata. Pergere, tertio uero mundo corde ui propria inquam non est, quia sidere secundum illam trinam quis uelit dicere, st omnia dona disterentiam actus sunt in nobis sint inrone, Scoes uirtutes inuo tres differentiae habituum gratui- luntate, vana sella habet instantiatorum, itidelicet uirtutiim, dono in donis quantum ad timore, risi, & beatitudinu; ita st uirtutes tituit: ne, & pietatem, quae sunt a sunt adactus primos,ut patet, qa partu affectus in uirtutibus quan-sdes est ad credendum ; dona ad tum ad iidem,& prudentiam,quae actus medios,quia scam q patet) sunt ox partenues lectus. I il. Hzcmo donum intellectus eii ad intelli- la differentia aut falsa esst,aut nuldis dice gendii; beatitudines uero adactus la;au: est per appropriationε qua uide ulliuios,ut patet;qai auditia cor- dam, in hoc uidelicci,q, plura doturi uta discii admu uidendu . Et qui in na sunt ex pari ronis, qua uolunri Sc.. primis actibus potentiae rectisca tatis; econuerso uero eii in uirtuq di.34 tur, in secundis expediuntur: & tibus. Secundus ueto modus assi n c. in tertiis,& ultimis perficiuntur; gnandi disterentiam per copar renti, P hinc est st habitus uirtutu sunt ad tionem ad Opposita abundat a pridonis Fu agendia recte, habitus donorii ad ino, quia re iera est per propria; agendum expedite,habitus beati in hoc tamen deficit, quia non est aerum G tudinu ad agendu,siue pati edum per priora, sed magis per post Ut persecte. Postqaute illi habitus riora. Cum. n. habitus donorun , sunt inaia,est consequenter in ea &uirtutum apponanti ruitiis, si
'- si statu, quida quietationis, S dele cui habitus ad priuationes: & E disti ctationis. hi hac aute delectati, bitus naturaliter prius sit, tua pricta pa- ne duo cocurrunt,iii delicet quae uatio, non distinguuntur habito πινα da spirit lis resectio,&ipsius re scam priuatione, sed magis econfectionis spiritualis perceptio. lo uerso scd in rem,& natura; plura ad ista tria genera habitui addun mendistingui stam cognitionem tur fructus, S spirituales sensus, nostra impersectam, quae ut lie- qui no dicunt hic nouos habitus, quenter est per posteriora. Te sed habituli praecedentium expri tius autem modus assignandi di Gmunt persectu statu,&usum. Rur ferentiam abundata primo, Ss sis iiii ad haec omnia habeda per cundo,quia est per propria,&per nos nossessicamus,nobis data sunt priora; in hoc tamen descit, tu adminicilla sacramentorsi,in qui. non est illa dii serentia secundum bus pro diuersitate suoru este iuu oeni ilatum, quia nec secunda narratia datur ad inchoatione perse tum iraturae institutae , nec secum H,&consummatione o iuni habi dum statum gloriae, in quibus fite tuum praedictorurn,licet illa scite runt, se erunt dona, & uirtutes;Reta principaliter ha ant respcctu th nec ordinabatur,nec ordinabaad morbum cui adum. Sic ergo pa tur ad patiendum. Nihilominiistet, θ qisa vis μιι inodus assi tame illa di cnua recte assignatur
933쪽
Ur secundum flatum, in quo nucsumus.Quartus autem modus as
'naiidi differentiam per comparationcm ad actus, est ueriis, &proprius,& abundat ab omnibus
praedictis: quia est per propria &per priora secundum ratione cognoicendi,& p ea, quae Oi statui
sunt c5ia. in omni. n.statu c5petit homini, ut operetur recte, & expedite, εἰ persecte. Et quod ille modus assignandi differentia rem sit sumptus, satis manifestatur,quia secundum st prςtactum est) non solamodo secundu illam uia assignatur differentia donor si ad uirtutes, sed etiam apparet differentia omniu eorum,quae computantur ini et munera gratiae, uidelicet uirtutum,& donors,beatitudinum,seuctuit, sensuum spiritualium,& sacramentorum. Nam
Irimae tres differentiae nominantabitus duae uero sequentes nominant status, & usus: sexta uero differentia nominat praedictoruadminicula, & adiuvamenta. Ex his patet non solummodo disserentia praedictorum secundum rem, sed etiam secundum nominadi rationem. Na habitus rectificates recte dicuntur uimates, proco,i uirtus de ratione sui mi, dicit, id ad agendu erigit, & uigorat. Habitus uero cxpedientes recte dicuntur dona, pro eo, i discunt quandam ulteriorem abua dantiam bonitatis ad agendu: ac
per hoc magis attestantur diuinqliberalitati: & propter hoc recte
censentur nomine iani. Habitus uero perficientes recte dicuntur. beatitudines, pro eo, quod tales
habitus faciunt hominem proximum Deo, & consorinem ipsi
gloriae sumatae, di beatitudini ui
qua est reperire summam pers ctionem.Status autem, in quo est resectio, recte dicitur fructus, stactus enim a frui diei ina est. Vsus uero secundum, quem illa perce
ptio suscipitur, recte dicitur sensus spiritualis: quoniam sensus
est cognoscere rem,ut prεsentem. Postremo adminicula omnium illorum,in quibus datur gratia animam sanctificans,& a peccatis curans,& ad omnem sanctitatis persectionem adiuuans, rea: ssime dacuntur sacramenta. Patet ergo zxpdictis,u, inter uirtutes, & dona est diiseretia. Vnde rationes ost dentes haec concedendae sunt. AD ILLvD uero, quod primo obiicitur in contrarium per auctoritates sanctoru , quod dona sunt uirtutes,& uirtutes sunt dona. Dicendum, O contingit nomina e
tendi,& proprie accipi:& nos i quimur hic de uirtutibus secum dum quod proprie accipiuntur.& diuiduntur per tres theologiacas, & cardinales quatuor: & de donis secundum,in diuiduntur Pseprem differentias,quas assignae Esaias. Auctoritates uero glosa rum, & sanctorum loquuntur de dono secundum quod nomen doni ampliatur,& large accipitur ,& similitet de uirtutibus: ut uirtus dicatur omnis habitus, qui expedit ad bonum , donum uero omne, quod diuinitus statis datur. Et sic concedi potest, quod idem est donum & uirtus: hoc
autem modo non quaerimus dedisserentia donorum , ct uiri tum : quia de re quaerimus ,
non de nomine . AD i L L V D, quod obiicitur, de conuenientia diis nitionum dolii, & uiri tis. Dicendum quod illae notifica
934쪽
tiones large datae sunt secundo mgeneralem rationem illorum nominum. Attamen in diuinitione
virtutis potest fieri uis in hoc ψdicitur,qua recte uiuitur. Na cur pr: us tactu est ) tu hoc disterta donis, quia habitus illi sum ad rectificandum, habitus uero donorum ad expediendum. At, iL
Lvo,quod obiicitur, st per idem peccatum obliquamur, & sumus proni ad peccatum. Dicendum, v non est simile,quia sacilius ei imale facere, S declinare a bono, quam benefacere, & in bono expediri : si ut facilius est aliquem vulnerare, Quulneratum sanare: ct ideo plures habitus sunt ne
dari j ad persecte sanandum, di
reparandum, au8aa ad deordinandum. AD uLvo quod obiicitur,st eiusdem uirtutis naturalis est currere, & expedite currere. Dicendum, st uerum est loquendodo potentia prima: uersitaincia D.
cilitas superaddita potentiae prirnae non est eadem cum ipsa, sicut patet de naturali potet a, Sc impo tentia, quae dAr dis sines,& qualitates superaddits supra radice potentiae naturalis. Praeterea no etisimile, quia multo dissicilius est recti sicari,& cxpediri,& habilitari in his operibus, quae sui risi prai naturam: quam in his, litae lubi, cent potetis naturali. AD iLLvD, quod obiicitur, st habitus uirtutum sessici cnter ordinant anima ad Deum secudum omnem eius com arationem. Dicendum se licet sui scienter ordinent quatum ad ea quae sint rectitudinis, & necessitatas, utpote quatum ad illos actus primos, in quibus primaria rectitudo consistit: tame ultra hoc
liberalitas benignitatis diuinet P uidit homini,& contulit habῖtus,
per quos expediretur non sistum ad opera necessaria rectitudinis, sed etiam persectionis,& super rogat ni, VNDE si obiiciatures
idem est habilitare potentiam,α eam expediret ita st eadem sit uirtus, quae tacit rectum, & expediatum. Dicendum, ς, illud et fuerurespectit operis eiusdem generis: sed respectit operis a iterius, & alterius gradus, & rationis non habet ueritat . Magis autem dicatur dona expedire, qua uirtutes: quia, & si uirtutes expediant adactus proprios,adhuc tame remanent *ntemata, per quae homo imped itur in bene agendo, di 1 tione quorum adhuc ineptus est ad opera maioris excellentis,nisi ad haec iuuaretiit per habitus donor si . AD ILL v D uero, quod ultimo quaerebatur,tam patet res P
sio per ea, quae dicta sunt. VAE sit o. I l.
virtute quantum ad ordinE. Et quaeritur, utru dona sint primra uirtutibus;an ecomici sis. Et stilona praecedat,uidetur. Matth 7.
ubi super orationem domini amdicitur in Glosa. In precibus ei
ut impeti emus dona: in donis,ut peremtir mandata: de operati ne beatitudines se lituntur; ergo
uidetur st perscctio hominis incipiat a donis Vscd illi habitus pra- tuiti sunt priores, in qbus inchoatur principium bene agendi ergo dona sunt priora uirtutib'. ITEM. Prius est sanari bene operari sed per na sanantur potentiae,& per uirtute, habilitantur ad bene operandum: ergo dona priora
935쪽
runt uirtutibus. ITEM. Prius est, ' declinare a malo, si sacere bonu;
sed per primum inter dona declinamus a malo, per uirtutes ordianamur ad bene faciendum; ergo dona sunt priora uirtutibus.
Li; i 4 l τε M. Prius est generans,st genede lai. ratum; sed per scientiam genera . I. tur fides, secudum quod dicit Aum di . gu. i de ciuitate Dei,st scientia η3.3, cst de his,quibus sides saluberrima gignitur, nutritur,&roboratur ergo donum scietis prius est, quam fides; sed fides est prima uirtutum; ergo dona sunt priora uir tuti, ITEM.Intellectus est prior,
quam affectus;ergo habitus intellectivi priores sunt, si habitus an sectivi; sed dona ex maiori sui parte sunt in rationali, uirtutes ex
maiori parte sunt in assectiva ; ergo priora sunt dona, quam sint
Iob. j. Ventus uehemens Sc. ibi dicit Gregorius.Spiritus ante omnia mente ornat septem uirtutibus , ergo naturaliter habitus uirtutum primo sunt a gratia,qua habitus donorum. IrEM.Tren. a. Praecipitauit omnia moenia eius; ibi. Glo. in his rectus ordo seruatur,quia cum peccatrix anima relinquitur, prius ab ea dona uirtutum, quae data sunt ad manifestationem spiritus, auseruntur,deiade sundamenta fidei,spei,& charitatis euertuntur. Si ergo is est ordo in destruendo ut prius destruatur illud, quod ultimo suit in coponendo; ut prius auferantur dona, quam sundamenta uirtutum: uidetur quod prius sint uirtutes
quam habitus donorum. ITEM. Prius,eii recte agens,quam expediem in codem smetu. si crin
habitus uirtutum sunt ad recti ficandum, & habitus donorum ad expediendum;ergo dona n5 sunt
priora uirtutibus. ITEM. Timor
est primu donoru, sicut sides est,
prima uirtutum: sed fides prior est,qua sit timor quia timor orta habet a fide; ergo simpliciter vρ quod uirtutes sint priores donis; quia si primum in uno genere est prius primo in altero genere, noe simpliciter est illo prius: secadum consideratione Philosophi. ITEM. Is est ordo habitatum, quieti ordo actuum. Ideo enim fides dicitur prior esse spe, quia credere prius est, quam sperare. Cum ergo uirtutes sint ad actus primos,dona ad actus medios, sequitur necessario, quod uirtutes sine
ante dona. RrsoLVTIO. suo ad Originem dona , tr uirium simul avnt: quo autem ad
RE s p o N. Dicendum, et dupliciter est loqui de habitibus uirtutum, S donorum. Aut quantum ad ipsorum habituum originem , aut quantum ad usum. Si quan . tum ad originem, cum omnes habitus gratuiti ortum habeant a gratia: sic omnes simul sunt origine; quia omnes habitus gratuitismul infunduntur insus a gratia, quae est ipsorum principium. Si uero loquamur de ipsis habitibus
donorum, & uirtutum in compatatione ad sequentes usus: se concedendum est,quod uirtutes princedunt dona. Licet enim actus alicuiusdoni specialis prccedat acta
alicuius uirtutis, sicut actus timoris actum spei; quia tamen actus Pri e virtutis , ni delicet fidei
936쪽
praecedit actum primi doni. s. timoris: & generaliter actiis cuiuslibet uirtutis praecedit actum doni sibi correspodentis, sicut actus primus praecedit medium: hinc est ' generaliter concedi potest,u, habitus uirtutum per comparationes ad actus, 3c usus priores sunt respectu donorum: & hoc dico re: pcctu eiusdem. Vnde concedendae sunt rationes, & auctorita es,qui addiicebantur ad partem issam. AD ILLUD ergo, quod primo obiicitur in contrarium, quod in donis est inchoatio bene agendi, Dici potest,st dona ibi accipiuntur pro uirtutibus: aut si accipiuntur pro donis proprie dictis,sccadum s uidetur litera praecedens dicere, tunc operatio mandatorsi ibi stat non pro qualiet,scd pro operatione expedita, in qua cosistit prosectus, per cuius progres sum beatiuidines subsequuntur. Vnde preces illae impetrantes in
uirtutibus radicantur: alioqui noimpetrarent,nec efiicaciter mererentur. AD iLLvD,quod obiici
tur, ς prius est smari,quam bone operari. Dicendum,st illud ci uertim de quadam ianitate, & de quadam sanitate falsum est. Est enim sanari a morbo,& eli sanaria sequela motbr. Cum ergo dicitur quod prius est sanati,qua bene opei ara. Dicendum, ς hoc est uerum de sanatione, quaec6Mlit in amotione morbi,& culpor non autem de ea, luce consistit iii amotione synthematis, & sequelae. Cum autem dicitur, se dona fiant ad sanandii,hoc tio intelligitur desinatione primo modo, sed secundo modo. Et sic patet quod illa ratio non concludit. AD ILLYD ,
quod obiicitur, prius est declinare a malo, qua sacere bonum. Dicendum,' hoc est uetum : sed declinare a malo non solummodo est donorum,sed etiam uirtutum,sicut patet de poenitentia,sciustitia. Quod autem declinatio a malo attribuatur timori, hoc Epropter expeditionem, quia donum timoris facit a malo secilia ter declinare. AD iLLLvD,quod obiicitur,st generans est prius generato. Ibicendum,quod est uera
de eo,quod est generaliter prin cipium generandi reliquum: sed scientia non est sit principium si dei: nam in eodem prius est Meu quam sit scientia,quae est fidei generativa. Vnde uerbum Augustini intelligitur solum particulariter,&respectu diuersorum: quia scientia in praedicante, uia est ad generandum fidem in audiente. A D ILL vvD,quod ultimo obiicitur,l intellectus pretecedit allectum. Dicendum, lubd uerum est quantum ad actus,& habitus,qui sunt eiusdem coordinationis. Vade cognitio dirigens ad assectio nem est illi praeambula, propter id prius est credere, qua amare:
sed de habitibus, ct actibus, q notant eiusdem ordinationis no habet ueritatem, quia non est prius videre Deum,quam amare Deo, immo econtrario : & quonia habitus domorum, & alias n6 sunt eius de coordinationis csi habiti. bus,& actibus uirtutu, quia actus uirtutis sui in primo gradu,actus nero donorii in medio: hinc e qano est necesse dona ec priora uirtutibus, quis habitus illi magii respiciat intellectum, &illi magis respiciant assectum. Qv
937쪽
RY AE s T I o III. - virtuter praeferantur donis tDE comparatione donoru ad uirtutes quantum ad praecellentiam& est quaestio.Vtru ui tutes sint excelletiores donis, an econuerse. Et quod habitus uirtutum sint excellentiores uidetur. Primo per Apo: iotu. i. Cor. I 2. Adhuc excellentiorem uiam uobis demonstro. ibi Glo. Demonstro uobis uiam eundi ad Deum rid est charitalcm, quia maius Oibus donum est.Si ergo uirtus est, uidetur quod uirtutes sint excellentiores,quam dona. I iEM. Philosephus distiniens uirtutem,dirit; st uirtus est dispositio pers cti ad optimum. Et alibi dicit, raperfectum eli, cui non potest seri additis: sed si aliqui habitus essent plectiores ultra habitus uirtutum, esset additio ad perfectu: restat ergost dona non sunt uirtutibus persectiora. ITEM. Alibi Philosophus dicit, quod uirtus cultimu de potentia: sed eo quod est ultimum in potentia: nihil est
maius, neque excellentius: ergo
non uidetur quod ultra habitus uirtutum possint esse aliqui habitus in anima maioris persectionis,& dignitatis. ITEM. Tanto habitus excelletior est, & psectior: quanto actus eius magis appropinquat ad medium: ita habitus uirtutum maxime immediate c6sssunt quantum ad suos actus: ergo non uidetur, quod ultra habitus uirtutum sint aliqui habitus excellentiores. ITEM. Nobilitas habituum atteditur quantum ad ratione gratuiti,&meritotii: sed habitus uirtutum maxime appropinquant ad gratiam,quia immediate sivunt ad ea , dc circa actus
uirtutiam maxime attenditur meritum, unde & charitas dicitur esse merendi principium : ergo uidetur, quod habitus uirtutum excelletiores sint inter omnes alios h. abitus. ITEM. Sicut se habet imago creationis ad e e naturae ipsius animae, sic se habet imago recreationis ad esse gratiae: sed imago creationis attenditur quatum ad
id quod est excellentissimum iu
anima in esse naturae: ergo i go recreationis attenditur qua
tum ad illud, quod est excelletissimum in anima in esse gratiae:
imago autem recreationis attemditur quantum ad habitus uiri tum theologicarum, uidetur e
go quod nulli habitus sint excellentiores illis habitibus. SED CONTRA. Bernardan Lib. de amore Dei cap. 2s. Amor proscit in charitatem, charitas in sapientiam: sed non est prosectus, nisi p progressum ad aliquid ex cellentius ; ergo donum sapie tiae est excellentius charitate;e go simpliciter dona fiunt excelletiora uirtutibus per considerationem Philomphi: quia si optima
in uno genere melius est optimo in alio genere,& smpliciter hoc illo melius. ITEM. Nobilitas,&dignitas habituum dinoscitur peractus: sed actus donorum sunt excellentiores,stactus uirtutum, sicut ex praecedentibus patet, Puirtutes sunt ad actus primos, dona uero ad actus medios; erso&c. ITEM. Quod se habet ex ad tione ad alterum in genere bon, excellentius est illo: sicut bene uruere melius est, quam uiuere. Caergo dona se habeant per additionem ad uirtutes, & uirtutibus
sint rosteriora, & sint ad agene t
938쪽
dum expedita: ergo dona sun sectiora,& excel lentiora, st uirtutes. ITEM. Illi habitus sunt excelli iniores, qui iaciunt homine mari; limitem itatui gloriae, & per-
sc tioni, quae fuit in Christo: sed dona sitiat huiusmodi,quae omnia suerunt in Christo,& sitiat in statu gloriae, quod no potest dici de
uirtutibus;ergo uidetur quod dona sint cxcellentiora uirtutibus.
REsoLVTIO. Diuersa consideratione virtutes tum aequantur, tum praeferuMurianis.
v xspos . Dicendum,st de habitibus uirtutum,& donorum sub ratione dignitatis est loqui tripliciter, secundum triplicem illorum habituum comparationem: aut ineomparatione ipsorum ad gratia,
ipsos habitus informalem, &gratuitos facientem:aut in comparatione ad actiis egredientes: aut ineomparatione ad ilatus conicquetes. Si in comparatione ad gratia ipsos habitus informantem, cum ipsa sit una reddens squaliteranimam acceptam Deo, S ipsius potentiam,& habitus, ct operat ite aequalis dignitatis ,& meriti sunt euncti habitus exilientes in cadeanima.Si aute loquamur de ipsis
in comparatione adactus ingre d:entes, sic unus habitus est nobilior altero,si ut uirtutes theolo . picae suiu excellentiore, cardinalibus,cum actus earum immediate tendant i n Deum,& inter theologicas charitas est excellentis linia. Si autem loquamur quatum ad status consequentes,cum usus uirtutum habeatur in itatu impersectionis, usus uero donoro promoueat hominem ad statum persectionis: sic dona sunt eΣcelle
tiora uirtutibus,sicut status proscienti iam persenior est statu incipientium:& hoc est,quia liatus ille secundus praesupponit statuna
praecedentem. Vnde sicut bene esse melius est,quam esse,qu a be . ne ce dicit ce,& adhuc amplius: se habitus reddentes potentias expeditas ad actus medios,excellentiores fiunt habitibus reddentibus eas expeditas primo ad actus primos,non ratione eius qa 'addunt solum, sed ratione eius, quod addunt, & praesupponunt. Vnde cocedendum cst, quod hoc modo dona sunt excelletiora uirtutibus; & rationes concede et sunt,quae hoc ostendunt. AD ILL vo,quo robiicitur,lcharitas excelletior est omnibus donis. Dicendum,quod Apostmliis comparat charitatem ad illa,
quae possunt sine charitate haberi; sciit fides,&s es,&illae aliae uirtutes,quae possunt sine charitate haberi. Sed quia dona spiritiis facti charitatem praesupponunt, ct ultra habitu charitatis aliquid addunt, sicut habitus sapietiae addit aptitudinent, & promptitudinem ad faciliter degutiandum, isuauis sit Dominus:hinc quod comparatio illa non habet hic locum, pro eo quod alterum in altero clauditur. AD ILLvo, quod
obiicitur, quod uirtus est dispositio pellacti ad optimum. Dicendun ,2 eii persectio suis cienti & est persectio excellentiae,& ea
persectio superabundantiae. Prima est perfectio in genere, & secundum quid: ultima uero est Psectio simpliciter. Huic alite in Psectioni. f. primae aliquid potest addi; quia ultra susscientiam necessitatis est excelletia supererogationis
939쪽
utionis, quae illi potest superad est medium inter supersitum,&di. Cum ergo dicitur, quod per duminutum. Medium vero exisfieri additio, hυ no cellentiae est illud ,quod maxime intelligitur de psecto primo mo recedit ab omni inaeqtialitate, &do dicto,sed ultimo. Cum uero ab omni imperfectione: & hoc dicitur, quod uirtus est disposi , medium magis attenditur quan tio persecti ad optimum,hoc in- tum ad actus donorum, & beati telligitur primo modo, sed no ut tudinum, quam quantum ad a- timo: quia si4ficit,quod ad opti ctus virtutum. R DiLLvo,quod .mum disponita AD iLLvo,quod obijcitur , quod ille habitus dia obiicitur,qa uirtus est ultimum gnior est, qui plus habet gratui: potentiae. Dicendum, quod illa ti,quam meritorij. Responden distinitio data est de virtute natu dum est per intercisiptionem mirati:& ideo non habet hic locum. noris: quia charitas, quae est in Aliter etiam poteti dici, quod si anima rispectu habituum existe-cut habitus virtutum dicuntur in titim in eadem,aequaliter inquit, medietate consistere, non quia &squalirer reddit eos gratos, αs ut medium purule, sed quia ad in aAibus suis meritorios . Et si inedia puncta te appropinquant: obiiciatur,quod meritum primo
sic etiam virtus dicitur vltimum attribuitur charitati.Dicendum,
de potentia,non quia ponat ipsa quod hoc non obflat: quia sicut potentiam in summo,sed quia is dictum est) dona in actibus sitiacit ipsam appropinquare ad sum praesupponat charitatem, & eius. maum. Et propterea ex hoc habe actum, ac per hoc,& meriti comrino potest, quod ultra habitum plementum. AD iLLUD, quod virtutis non sic ponere illum ha- obijcitur,quod imago recreatio, bitum virtutis excellentiorem. nis, quae est nobilissima in esse AD ILLvD, quod obiicitur,quod gratiar,attenditur in uirtutibus. actus uirtutis maxime coastit in Dicendum quod illud est uerum medio. Dicedum,quod illud est quantum ad primum esse gratiae: verum in eis habitibus,in quorsi verunitamen quantum ad malo' actus potest esse excessiis:hoc aut rem prosectum in bono non tannon est veru in omnibus actibus, tum consistit imago recreationis nec in omnibus virtutibus, sicut in auima in habitibus virtutum , patet in virtutibus theologicis: sed etia quantum ad habitus d di propterea ratio illa non cosit, norum , & beatitudimini: quoa sicut patet: quia melius est ter patet, quia nostra cognitiva priuare continentiam uirginale , t mo reparatur per habitum silet, omnino uidetur ad extremum de R deinde amplius reparatur per clinare, quam continentiam con donum intellectus, ct post per
iugalem. Melius est etiam omnia munditiam cordis, quae pro Deo relinquere,quam quae dam dare, quaedam retinere. Aliter potest dici, quod est medium excellentiae: & est medium suifi
cientiae . Medium sussiciemi quidem disponit ad
940쪽
AD 'ro 'r rc rr tutes ex parte cognitisae, uideli. cet fides,& prudentia: ergo tan- QE AE s TI O Ita duo deberent esse talia .ex Ansertem tantum praecisesint dona parte intellectivae eis correspon- Spiritus fati m ρOus QvENTER quaeri tur de donis sectinducoparationem, quam
habent ad seinuicem. Et circa hoc quaeruntur tria. Primo quaeri uir, de donorum numero,& distinctione. Secundo quaeridentia,uidelicet scientia,& uitellectus : superfluunt ergo duo dona a lia,uidelicet consilium,& sapientia: ergo uidetur, tantum sint quinque. iis Μ. Videtur, 'deberent csse tanta quatuor: quia dona sunt cotra sequelas, uel sinthemata, quae ex peccato reli tur de ordine, & combinatione. quuntur: sed ista sunt quatuor taTertio,quaeritur de ipsbrum eua tum uidelicet ignorantia,& infircuatione siue duratione. mitas,malitia,& concupiscentia, VTRVM sint praecise tantum se sicut dicit Beda; ergo&c. I aEM..ptem dona Spiritus ancti. Et Videtur st deberent esse tantum ostenditur,quod sunt praeci se' , R duo: quia quot modis est reperi- tantummodo septem. Primo au- re bonum, tot modis est reperire malum: sed tantum unum est d num,qiiod expedit contra malo, uidelicet donum timoris ergo uidetur, unum itum deberet esectoritate Isaiae ii. Requiescet super eum spiritus domini,spiritus sapientiae,& intellectus,spiritus,
Sc. ubi septem dona enumerantur,& non plura. Si ergo omnia se,st habilitaret ad bonum,& sic dona suerunt persecte in Chri- tantum duo:& sic uidetur,' non si ergo uidetur, quod numerus sint septem, immo multo paucio donorum completus sit in septe- ra. ITEM. videtur quod in duplo nario. ITEM. Super illud Iob. j. plura debeant esse. Si cnim dona Nati sunt ei septem filii. Grego- sunt ad expeditionem uirtutum,
i. rius ibi: septem si ij Iob spirit a & sdes habet duo dona ipsam ex adi. ii intelligedo, sunt septem do pedientia, uidelicet intellectum, eis a na Spuitus ancti. ITEM. Super tu & scientiam, uidetur quaelibet uuia jud is iae. q. Apprehendent septe uirtus deberet habere duo dona :
mulieres uirum unum,dicit Glo. cum ergo uirtutes sint septem,dost per septem mulieres intelliga na deberent esse quatuordecim. . tur septem dona Spiritus sancit.
quia dona sunt ad expeditionem
uirtutum; ergo cum uirtutes sint Iib. I.
It EM. Videtur,' saltem deberet esse duodecim: quia quatuor dona sunt circa expeditionem rationalis scilicet scientia,& consilio, tantummodo septem, uidetur st intellectus,& sapientia. Cum e dona septenarium numerum non go quaelibet aliarum duarum ui- excedant. rium indiget expediri, & fanari SED CONTRA . Videtur quod sicut rationalis, cum quaelibet sit tm debent est equin'ue,quia do- tantum, uel magis infirma: ergona correspondent uirtutibus; er- quslibet earu debet habere qua-D cum due sint tantummodo uir tuor dona. Et si quael bet earum