장음표시 사용
91쪽
mirum fragilia ,. pueriliburque consentanea crevi pundiis sunt , qua vire , atqs opes Φumana vocanis tur ; Affluunt subito , repente dilabuntur, nuIIo in loco , nulla in persona stabilibus nixa radiciabus eonisi unt, sed ineertissimo flatu fortuna hue , atque illiae acta quos in sublime extulerunt, im proviso cursu desitutos profundo eladium miserabiliter immergunt ia). Nisi poti us illa non ver Ebona, sed potius indifferentia putaveris; siquiisdem Perinde sunt, ut illius animus , qui ea possidet e
IV. Quid vero de nobili, gravissimaque Stoicorum sententia putemus , quam antiquis temporibus adeo mirifice floruisse jam diximus, cuna illi posthabita corporis voluptate in sola sapien, tia, sive virtute persectam hominis Desicitatem collocarent λ Non aliud certh, nisi quod a Cicerone dictum accepimus, fieri nimirum non posse, ut ab homine ejusmodi sapientia , se a virtus acquiratur, quae nullis aegritudinibus, nullo dolore, nullo corporis incommodo perturbetur; ideoque vanam hanc esse sapientiae speciem, nec ulla ratione veluti summum hominis bonum , ultimumque finem haberi posse , cum ab hominibus comparari, vel sperari quo que non possit. Hine Dionysius Heracleotes, Himae Zenone fortis esse didiei hises, a dolore deductus es ;camque ex renibus, aut oculi lippitudine, ut Laertius refert , Iaboraret, ipso in eju/sιu cIamitabat falsa esse illa, qua antea de dolore sen- m. g. Ε δεμ
Ier. Max. c. o. b) Terent. Heaut. o. f. H. a. v. Cum in oculorum dolorem incidi ilat, eo cruciatus acri.
ter dolorem dicere noluit indifferentem. Laert. m. f. 1 H. υ cic. H. Fis. ι. 3 .
92쪽
s, et ta), atque deinde voluptatem esse summum
hominis bonum asseruit. In errorem itaque absum dissimum lapsisunt Stoici , ut eum abseverent etiam in Pbalaridis tauro beatum esse sapientem , cogantur fateri vitam beatam aliquando esse fugiendam . Exaggeratis enim malis corporis cedunt,
atq; in rerum molestiis gravi mis abscedendum ex Bae vita esse decernunt ib) . Nam si bonum, Iiberi, miseνa orbitas a bonum est patria, miserum' est
exilium, bonum valetudo , mrferum morbus; bonum integritas eorporis, miserum debilitar ; bonum 'ineoIumis aries , misera earitar. Qua si potest sapiens singula consolando Ievare , universa quomodo sustinebit Sit enim idem eaeus , debilis , morbo gravissimo afflictur, exul, orbur , σων , torqueatur equuleo , quem bune appellas Zeno e fBearum, inquit, etiam beati mum . . . sed , si Bd populum me νocas , eum , qui ita sit adfectur . beatum nunqu- probabis; si ad prudentes , aIte-νum fortasse dubitabunt sitne tantum in virtute , ωt ea pradiιi oel in Phalaridis tauro beati sint gaIterum non dubitabunt quin ω Sibiei eonvenien-ria sibi dieant , nam illud flebementer repugnat eundem ω beatum esse, ct mulitis malis oppreo
sum ἀ . Melius itaque Plato beatitudinem secti
ex Stoicorum sententia definiens asseruit, vim rutem fulsisere quidem ad bene, beater; vivendum .eaeterum instrumentis induere , corporis bonis , ro bore , sanitate , integritate fensuum , ea teris iagenus. Exterioribus item , puta opibus, generis elaritate , glorist. Ea etsi non affuerint, nihilomi
nus tamen beapum esse sapientem se . 'U. Nobilior est itaque, & accuratior'Ari-
93쪽
DIS P. L CAP. . III. s stotelis opinio, qui ad talicitatem hominis non
modo cum Stoicis virtutem ipsam, animique o splendorem requirit, sed caeteras etiam corporis, & fortunae dotes, aut commoda , quibus integre, persedisque hominis natura salietur, ut possit homo beatus vivere ex hominis natura undique perfecta , ω nihil requirente . Ubi obser. vari facile poterit Aristotelem superiores Hetilli, Stoicorum , aliorumque sententias ita completacti, ut cum illi putaverint in sola rerum cognitione , vel animi virtute , vel tranquillitate beatitatem consistere . ipse ad beatitatem haec omisnia requiri docuit, ut ille talix haberetur , qui nihil horum requireret,&cui nihil deesset, quoa ad naturam hominis undique perfectam optari
UI. Illud tamen in hac ipsa Aristotelis opinione reprehendi plurimum debet, non modo quod eiusmodi talicitatem in hac ipsa mo tali vita acquiri posse putavit, ut in sequenti Capite ostendetur; verum etiam, quod ipsam non in solo Deo, vel infiniti boni, ultimique
finis possessione collocaverit. Quemadmodum enim moκ ostendetur, atque Aristoteles ipse fatetur , persecta talicitas in.vita undique perfecta consistit, ω nibiI requirente , quis vero h minis vitam , ac immortalem animum nihil aliud expetere, vel requirere existimet, quam ut beatitatem iIlam , & commoda, quae in haz solum labili, brevique, ac miserrima vitae conditione consequatur aut quis ulla ratione fieri posise arbitretur, ut animus ille . qui se coelestis , divinaeque originis esse cognoscit, qui se Deo simillimum intelligit, qui se rebus omnibus corinruptibilibus , atq; creatis longe puriorem , nobi-
Iiorumque sentit, creatis ejusmodi rebus, illais
94쪽
Tumque amore , & usu angustis veluti limitibus se circumscribat 3 Ad nobiliora certE, ac magni ficentiora nati sumus, quam ut ingenitam animis nostris cupiditatem in hac vita perfici, vel ext sui posse putemus, quam ut ipsa natura creatis, finitisque rebus contenta nihil undique brequirat, quam denique ut vera felicitas in iis omnibus, quae ab Aristotele mirifice commen.
dantur, posita eXisti inetur. O .... . st .a
. VII. Quae cum ita sint, eximium, ac di vinum sere Platonis ingenium satis mirari, vel com mendare non possumus, qui , cum ultimum hominis finem, summumque bonum inquireret, illud non in aliquo objecto , vel re collocavit, quae in hac variabili, mortalique vita compa rari posset; cumque intelligeret nos a Deo veluti fonte , sive principio prosectos ad Deum ipsum veluti finem natura ipba dirigi, animosinque corpori superstites in illo puriori, nobiliorique statu , quo a carporeis hisce vinculis, veluti carcere solverentur, beatitatem esse habituros, Deum ipsum veluti summum bonum , finem ultimum , perfectamque hominis Delicitatem esse putavit. Atque hanc quidem Platonis' sententiam veram, ac sinceram esse . atquc ab - omnibus admitti oportere non modo clarissimis autoritatibus sed manifestissimis etiam ra-t tionabus erudimur. r δι. Si etenim finis ultimus hominis ille esse debet , ad quem ultimo a natura ipsa, vel a Deo dirigatur ; ille nimirum, cujus amoreis Deus hominem eondidit ; ejusmodi certe finis a-- liud esse non poterit , quam Deus ipse qui non
Universa piopter semetipsuui operatus- est Dominus -
95쪽
DIS P. I. CAP. 11Ι. ες alterius objecti amore vel gratia , sed propter se ipsum solum operari potest , ne ad aliquid vilius, ct ignobilius se operando dirigatur, emgo Deus ipse ultimus finis hominis haberi debet. 1. Deinde finis est ille, qui inquiri, appeti , Nel amari potest; ideoque finis ultimus est ille, qui ultimo amari potest , omnemque amoris vim extinguere , sive complere, unde etiam stim--mum bonum vocatur; sed Deus solum infinita bonitas est , infinita bona complectitur, vel, ut Augustinus ait, bonorum summa nobis Deus est , leuin est nobis summum bonum a , ideoque ν plet in bonix . desiderium nostrum tb , vel insati, bilem humanae voluntatis ardorem persecte eκ- tinguit,ergo finis ultimus erit, summumq; bonuin. 3. Et certe quid aliud irrequieta ,& snsatiabilis illa cordis humani cupiditas, qua eX nius obiecti creati amore in obiectum aliud re- pente transilit, quid , inquam . aliud ostendit, -nisi quod in rebus singulis finita quaedam , te . nuis, ac limitata bonitas, vel amabilitas repe itur, quae incredibili , vel infinito sere cordis desiderio satis complendo par esse non potest ideoque voluntas ipsa ad bonum infinitum ta-ycita quadam , sed sorti, ae vehemenii vi trahitur . ae impellitur , ut optime proinde ciκeuit Augustinus fecisti nos ad te , Domine , inquietum aes eor ninrum donee perveniat ad te sc) . i M. Nec aliud sand finis ultimus hominis esse poterat quam prima caussa,primumq; principium,
o da sunt, inesse debent in summa bonorum, ut is . . qui eam adeptus sit , ni bit praeterea detuderet. Ge. Hη.
96쪽
Tumque amore , & usu an stia eteni in resse circumscribat Ad nob nobilius .ficentiora nati sumus , e se cautiae ,.a quamis noliris cupiditatem r erit nomo , quanis
extingui poste putem: γ mi, quanto nimirum creatis, fi miisque te it, atque illo fruitur ;requirat, quam deni ae his , ejusque beatitudo ,
Omnibus, quae ab M illud erit, ut optime Midantur, posita exi nisi reditus creatura i UII. Quae cui di incipium; nec in alio con fere Platonis in se, qua Deo arctissime adhaemendare non in Scripturis alpba , Θ omega , minis finem, ' fisi i sa) appellatur. illud non in . de creaturis omnibus hoc intel-
quae in hac Ieari potest, meliori certd jure derari poisset Aigitur, in quo nobilior pars est luti fonte vel spiritualis; ideoq; persecte sat lix
ipsum vi otest, nisi praeter esse , quod invariabiisque cor . Erat f quae sola corporum persecti O ,rique xitas esse potest J intellectus etiam cem luti c que clarissima cognitione illustretur, ros, Muntas purissimo honestatis amore perner λ; quod fieri certe non poterit, nisi ipsae
Addi postremd poterit , quod homines in quodam pondere, ac impetu in illa diri ἀntur quae sibi: similia sint , singuli enim, utraeclare inquit Plato , in id, quod sibi fimillimum si, natura feruntur te) . ideoque persecta Delicitas
cai. c. i. v. 8. b Aur, de civ. VIII. e. 4. υ deci . 'tiis Pusam. Cognoscet, conjunctamque curri
97쪽
DIS P. I. CAP. III. Ircitas hominis, ultimusque finis consistere debet illo, quod homini simillimum sit ; sed ejus-
objectum non aliud essingi poterit, quam Deus, ad cujus imaginem, & similitudi- 'us est homo, quem eleganter exprimiti lectu, & voluntate , ergo in Deo prema hominum Delicitas, summum istium collocari debet, ut proinde optimet Plato finem esse Deo similem fieri sa . III. Haec, aliaq; id genus plurima, quae posit afferri, satis, ut opinor, ac evidentissimEitendunt ultimum finem, summumque bonum, ac Delicitatem hominis in ulla creata re, sive corporea, sive spiritualis etiam, vel incorruisptibilis illa sit, collocari non posse, sed in solo, Deo , ad quem natura ipsa dirigimur. Id unum itaque nunc explicandum superest quomodo hoc ultimo fine , vel summo bono, Deo nimirum, homo beatus , ac Dei ix esse possit, aut quomodo Divinam hanc talicitatem acquirere , vel comparare ille possit, quod sequciali Capite demonstrabitur.
98쪽
Heraclitus regnum contempsit, ut rerum cognitioni liberius incumberet; Crates etiam Thebanus, Democritus y Anaxagoras agros , iis patrimonitim suum reliquit, ut discendi . quarendiffs divina delectationi toto se animo dederet saὶ ; atq; ut innumeros alios. Ommittam, Diogenes incredibilem rerum venalium copiam conspiciens jucundissime exclamare solebat quam multis non egeo . Quid vero de honoribus h potestate , ac imperio putabimus, nisi quod illa divitiarum inis
star, cum labore possidentur, cum invidia conservantur, eosq; ipsos, quOS exornant, Onerant,& premunt bjλ Si etenim imperium honeste, atque ad sanctissimas aeuuitatis leges gerendum est , quam variis curis ,& aegritudinibus publiaco bono, sive faelicitati consulere debet Princeps, privataeque anteponere , &Non ibi. γ fed toti natum se eredere mundo asin vero injustae tyrannidis instar, imperio ab q-tatur , quam variis fuspicionibus, angustiis, timoribus illius cor torqueri, distrahi, cruciarique debet dum sibi ab hostibus insensis, ab amicis etiam continuo timeat, nec ullum proinde vitae momentum sit, in quo libere, quiete potestate fruatur , ideoque sat lix haberi possit. Id innumera quidem, omnibusq; notissimaTarquinii, Caesaris, Annibalis, aliorumque plurium eXem pia manifestissime ostendunt, nulli bi tamen clarius effulget quam in Dionysii vita , quam proinde Cicero elegantissime exponit, ut ostenderet ejusmodi viros omnium miserrimos, ac in is Delicissimos esse e). - Ηaec omnia itaque fortunae bona eaduca ni
99쪽
tur a affluunt subito , repente dilabuntur, nuIIo in loco , nullἄ in persona stabilibus nixa radietabus eoni unt, sed incertissimo flatu fortuna hue , atque illuc acta quos in sublime extulerunt, imis proviso cursu desitutos profundo e Iadium miserabiliter immergunt ta). Nisi potius illa non ver
bona, sed potius indifferentia putaveris; siquidem Perinde funi, ut illius animus , qui possidet et Qui uti sit ei bona s illi qui non utitur recte , tbὶ . IV. Quid vero de nobili, gravissimaque Stoia corum sententia putemus . quam antiquis temporibus adeo mirifice florui me jam diximus, cuin illi posthabita corporis voluptate in sola sapien, tia, sive virtute persectam hominis Delicitatem collocarent Non aliud certe, nisi quod a Cicerone dictum accepimus, fieri nimirum non posse, ut ab homine ejusmodi sapientia , se a virtus acquiratur, quae nullis aegritudinibus, nullo dolore, nullo corporis incommodo perturbetur; ideoque vanam hanc esse sapientiae speciem, nec ulla ratione veluti summum hominis bonum, ultimumque finem haberi posse, cum ab hominibus comparari, vel sperari quo que non possit. Hinc Dionysius Heracleotes, eamae Zenone fortis esse didieifer, a dolore deductu; es acumque ex renibus , aut oculi lippitudine, ut Laertius refert , laboraret, ipso in Gulatu clamitabat falsa esse illa, qua antea de dolore sen- m. U. E RH
ia MIer. Max. n. c. v. cν Terent. maut. Act. I. se. 2. No Cum in oculorum dolorem incidillat, eo cruciatus lacri
ter dolorem dicere noluit indifferentem . Laert. VII. f. 161. υ Cic. H Fis. l. 31.
100쪽
Aser is , atque deinde voluptatem esse summum
hominis bonum asseruit . In errorem itaque absum dissimum lapsisunt Stoici, ut eum asseverent etiam is PBalaridis tauro beatum esse sapientem , cogantur fateri vitam beatam aliquando esse fugiendam . Exaggeratis enim malis corporis cedunt, atq; in rerum molestiis gravissimis abscedendum eκBae vita esse decernunt ib). Mam si bonum Iiberi. misera orbitas ν bonum est patria, miserum' est exilium ; bonum valetudo , mferum morbus f bonum integritas corporis, miserum debilitar ; bο-num'ineolumis aries , misera eaeitur. Qua si potest sapiens singula consolando Ievare , universa quomodo fustinebit Sit enim idem eaeus , debilis , morbo gravissimo afflictur, exul, orbur, egenν , torqueatur equuleo , quem hune appellas Zeno se ybeatum , inquit , etiam beatissimum . . . sed , si Bd populum me vocas, eum , qui ita sit assectur , beatum nunquum probabis ; si ad prudentes . aIte-νum fortasse dubitabunt sitne tantum in virtute , kt 'ea praediti tel in Phalaridis tauro beati sint galterum non dubitabunt quin o Sidiei eonvenientia sibi dieant, nam illud flehementer repugnat eundem oe beatum esse, ct multis malis oppreo sum d . Melius itaque Plato beatitudinem sere ex Stoicorum sententia definiens asseruit, vim rutem fulgore quidem ad bene, beatὸq; viven/um orae rerum infrumentis indigere, eo oris bonis , robore , fanitate , integritate sensuum , ω eareris id genus. Exterioribus item , puta opibus, generis elaritate , gloria. Ea etsi non affuerint, nihilomi nus tamen bea um esse sapientem se . 'U. Nobilior est itaque, & accuratior Ari-