Institutio astronomica iuxta hypotheses tam ueterum quam Copernici & Tychonis dictata Parisiis a Petro Gassendo. Accedunt eisdem varii tractatus astronomici...indicabit

발행: 1680년

분량: 332페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

111쪽

Porro, cum Adspectus Alus coniuri ionis syrysia dici increatu, solet tanten vox etiam tribui de Oppositioni , & Adipectibus cattetis: a

usu quodam an)pliationis. i l . . Praetereo autem solere adseectum aliquem dici partilem, clim planeta unus distat ab alio exquisitς, ter aliquotam partem; PIaticum vero, cum aut niinuta, avi gradus illum aliqui desunt. Et cum Partiss spe Atiinconiunctio ea sit, qualia tἡ sirut in eadelai Longitudinu eam conis

ctionei si dici Centralem , 1 Corpoream P qua itidem exsulant quoque iri

eadem latitudine, & inserior sapponit suum centrum centro si perioris , corporequesto ejus corpus tegit. Quod idcin proinde proportione est ite quovis Planeta, tanquam inseriore, respectu Fixarum, quibus applicatur , vicendum. Prae-Diuitig o by Coos e

112쪽

A s T R O N o M I C AE. L I B. II. 99 Praetereo item hosce Adspectus factos esse potissmuin celebreis apud Astrologos, qui ipsis tribuunt vim maxit nam tum in ciendis variis aeruantitati bilibus; tum in moderandis hominum fortunis; docentes, praeter caetera, Oppositionem, & Quadratum adspectus esse malcficos; Trinui & Sextilem Bencsicos , Conjunctionem indisserentem. Praetereo rursus, admissis tu in quinque illis Adspectibus; constare Venerem, & Mercuriuiu referri ad Solem non poste, alio Adspectu, quam Coniunctionis; cita illa quidem, vix unquam, plusquam sesqui- signo; hic, ne signo quidem iritesro abitis recedat. Praetereo insuper Keplerum induxtile miper adspectuum genera longo plura; nempe Semi- sextum, seu Duodecilem, Decilem, Octilem, Quintilem, &c. quatenus attendit non posse ex iis solis quinque admissis, rationem roditi mutationum omnium in acre observatarum.

Plaetereo demum quas speciatim Conjunctiones Magnas & Maximas vocant. Nam,ut Conjunctio quatuor inseriorum Planetarum simul, intc dum Magna dicitur; sic frequentius Magna ocat iri quae Saturni ac Iovisci , & vigcsimo quoque anno contingit; cum & Magna propric , seu potius Maxima ea sit, quae trium Superioruin est, & contingit solum octingentesimo quoque anno; uti contigit anno hujus saeculi quarto. .

De rariis Luna Phobus, pro varietate adspectuum, Ce Iurationumve .i in cum Sole. . . .

ia Luna cc rpus sphaericum, opacurnque est, de lucem illam erimariarii, argMeamve mutuatur a Sole, as ab ipse semper dimidia sui parte caut etiam aliquanto amplius , i prou minor est) iIIustratur; necesse

est, ut, cum aliunde situm circa nos, ac ipsi soli interveniendo, continenter commutet; necesssest, inquam, ut ad nos convertat nunc amplius,mmE intilis mill inso dimidio; sicque quod ex illo apparet,variis sor-niis,'si μέθ' 1lias pluseis dicunt, exhibeatur . Solent vero Pirasea censem , ac nonunari quatuor , pro quadruplici illo prim .hbcitato 'gneis assediuum nam ut aliunde ipsa Coniunctio minus proprie adspectus est, Phasi, proprie tunc est nulla; utpote parte illa nata exsistentetota a nobis aversa, conversaqtre in ipsum Solem.

N a Non

113쪽

roo INsTI Tu TIONI sNon memoro autem Lunam, donec est inconspicua, sitientem, silentemque dici; & cum totum id tempus Interlunium vocetur, ipsum speciatim diem Conjunctionis appellari, Norilamsivli itemque Enιο . M. νέαν, quod Luna eo die si Tetinac Nora. - Ptiina itaque Phasia dicitur, cum Luna a Conjunctione recens, ves reque emergens e Solaribus radiis, obvertit nobis portiunculam,& iplam

quidem quasi excavatam partis illius illuminatae residuo, quod sepra, caelum respectante ac tum dicitur, At maxime quidem sub ipsum Sextilem adspectuin, Corniculata, FaIcataque.& Graece ob sermam videlicet propriam, quam, quae imitantur caetera, Lunulata appellitantur. Secunda est, cum Luna sub septimum jam,aut octavum diem,quo quadrante a Sole abest, cavitate illa jam evanida, obvertit nobis integrum il- Iuminatae partis dimidium; ac idcirco , seu Bisecta dicitur, quod ex semi- globo nobis obverso dimidium adhuc obscurum sit; &ut scini- globus nobis ob distantiani quasi discus apparet; sic communis illa Lucis,& Umbrae sectio, quas recta linea discum hunc bisecans, appareat. Tertia est, cum exinde Luna ad oppositionem properante,& maxim E sub Trinum adspectum, plius quam dimidium illuminatae partis ostentat , ac ideo vocatur Aμφ-πνος, utrimquegibbosa, quod non amplius altera parte cava, aut recte secta, verum tumida ex utraque videatur.

Quarta demum est, cum provect ad Oppositionem Luna, obvertit nobis inter Solem, ipsamque consistentibus, atque adeo ipsi ad eandemr ionem cum Sole spessitis, totam partem illuminatam; ac integro proinde disco splenove orbe fulgens, plena dicitur,& Grme Πανσέλην ,

Notum porro est easdem Psaseis funae decrescenti sed ord e te mys adb quae sunt increscenti attributae, competere; prout iter .sib Trinuiti adipectum , sub Quadratum , sib Sextilem

Notum & eam partem Lunae, qua est uiribra, esse scyler a sple ave sesam; ac ipsa specillim cornua in Ietere Luna spectio adoc88 recente spectant ad Ortum. ori Potest haec Psaseon. varietas Lquente si ura nc rςpi Nil quasi Lunna a conjunctione orbem situm percurrens, talis succeden ex appareat, qualis heic per circula parteis, albas relictas, exhibetur. ι- iMoris

114쪽

Α s T Ii o N O Μ 1 c AE. LIB. II. IolMoris vero est , ut radon varietas stura proxime consequente .

representetur , ut intelligi quadamtenus pomi , quemadmodum cireumeunte Territa Luna , Sol quidem ipsius dii nidiuh continenter illuminet , sed ejusce dimidii nunc amplius , nunc minus, nune nihil nobis obvertatur. Tametsi semicirculi ad Terram , Ocu lumve conversi concipiendi sunt, quasi sem Iobi, & curvatura. quae in plano: repraesentari non potest , imaginatione supplenda est.

116쪽

Α s T R O N O .M I LIL . II. IOI Pauca quaedam hela adnoto. Unum, quando rcquiritur, Quare, cuin Phases Lunae omnes dei nonstrent Lunam easdem semper maculas I enae obvertere, admittatur tamen eam volvi circa centrum Epicycli; quo casu

pars globi illius antica facti in Αρosaeo, deberet postica fieti in Peligaec Responsionem esse, idcirco id heri, qubdipsun Lunae corpus ita revolvatur circa sui centrum, ut quantum a motu Epicycli avertitur, tantum a proprio convertatur.

Alterum , Lunam a conjunctione primum apparere tenuissima sal-ce , aliquando uno , aliquando altero , aliquando etiam tertio solum die Ruod idem proportione de ejus ante conjunctionem occultati ne dicendum est) Quoniam prout est velocior, aut tardior, &partim propter Zodiaci siturilia' pari fiopter sui latἱtudinem , nunc rectius nune obliquius occasura post Solem est; aliquando citius, aliquando tardius a crepusculi claritate sic eximitur, ut conspicua efficiante sui occa

Postremum; sani circulari, qine in Luna nova, vetereque, praeter argentea cUrnua est , reliquumque discum exhibet conspicuum , ac Secundaria dicitur , Lunaeque nativa vulgb reputatur , referendam esse ipsi Terrae acceptam e quatenus Terra refcctente in Solein , regionemque ipsi circumpositam quos ab ipse recipit radios , repcritur Luna intra eam regionem , fitque illius .partieeps Argumento enim inter caetera esse , quod a quadratura ea lux evanescat, ut Luna nimis procul abeunte , aut nimis procul adhuc absente extra reflexionis illius regionem. Dieendum quidpiam videretur de Phasibus Veneris ; sed sequente libro de ipsis commodius. '

CAPUT XVII. De Eclips Zma.

Quae Graece , Latine Drstrem, seu Deliquium dicitur ; & in Luna potissimum vocatur praeterea Labor, aut Labores. Est autem Eclipsis Lunae nihil. aliud , Pam privatio lucis solaris in Luna, Propter interpositam Terram, Scilicet, cum Terra sit opacum

117쪽

io . . I N's T I T u T I o N I s, . corpus, non potest Luna ipsam habere sibi , Solique interceptam , quIn Solis luce , ob quam fulget , spolietur, & obtenebrescat. Suppono vero rem familiarem ; comus opacum , sphaericumque projicere umbram in partem a lucido averram; & aequalem quidem, seu eylindricam, si ipsum opacum fuerit aequale lucido; decrescentem , seu conoidalem, si minus: increscentem, seu calathoidem. si majus cne interim memorem opaci dimidium in primo ea illustrari: in secundo non- nihil amplius; in tertio aliquanto minus, ut vel ipsa inspectio schematis sequentis manisestum facit. Nimirum exinde intelligitur, cum Terra minor Sole sit, de conoid lem, seu turbinatam umbram in partem a Sole aver continud proiiaciat; esse quidem Lunam immunem desedius, si dum est Soli opposita, extra hunc conum umbrosiim sit; sed necessuio deficere, si intra ipsum

is mergatur.

118쪽

Constat vero debere Lirnam esse Soli oppositam , sive per ipsum Plenilunium ; quoniam alias Terra non potest ipsi, Solique interlici. Constat & ipsam non ideo in omni Plenilunio deficere , quδd projiciente semper umbram Terra in Eclipticam , Luna platrum- iue ob deflexionem Oibitae suae ab Ecliptica, latitudine ejus diit, ut talem umbram nunc versus Boream, nunc versius Λustrum praeter fugiat. praeterfligere autem vix potest senis quibusque proxime mensibus et quod Sol percutrem Eclipticam bis in anno transeat Per Nondos ; seu semia per Caput, & semel per Caudam Draconis s ac tu, Sose versante prope unum Nodum , vix fieri possit, quin Luna ipsi opponatur nunc amplius nunc minus prope alterum 3 ucque in umbram plus, aut minus, vel ad Boream, vel ad Austrum Eclipticae, ia-

currat.

Vix autem, dico; quia rard quidem, sed interdum tamen contingit, ut Luna umbram praeterlabatur intemerata penitus , etiam per annum integrum et quemadmodum speciatim anno ab heinc quinto eveniet. Dico praeterea, nunc plus, nunc minus; quoniam, si exstiterint quiadem Luminaria in ipsis Nodis, aut proxime illos; tunc & tota Luna immergitur in umbram, creaturque proinde Eclipsis Totalis, totiusve disti; & Mora inter tenebras major, aut minor est, prout centrum Lunae per centrum, sive axem umbrae, aut propius, aut remotius transit: ut taceam biic quoque quidpiam facere velocitatem,' aut tarditatem in

Scilicet, eum diameter umbrae sit, habeaturve propemodum triplo major diaen 1Lunae, occupetque adeo unum prope gradum cum semisse, qua Luna transit idque aliquando altius, aliquando humilius, prout Apogaea, aut Perigaea est) ipsa aliunde Luna non pervadit, nisi unum gradus inmissium intra unam circiter horam.

Potest porro Eclipsis Totalis, & centralis quidem ex proxima Figura intelligi; ut in qua sit A B quidem Ecliptica; C D orbita Lunae; E L

na primum ingrediens in umbram; F Luna ultimum egrediens; G Luna in ipso umbrae centro. . O Non Duiliaco by GOoste

120쪽

AsTRONOMICAE LI3. II. Io Nota veth, Eclipscis Totaleis, quae maximae sunt durationis states autem sunt praesertim centrales vix paucis minutis quatuor horas excedere , ac saepe consistere infra, quod motus Lunae per id tempus non sit semper tardissimus. Nota & dimidium pene hujus temporis consumi in mora intra totaleis tenebras ; scilicet tempus Incidentia: hoc est ab initio Eclipseos, ad usque Immersionis, Obscurationisve totalis momentum non- nisi unius plus minus est horae; ac tempus Regressus hoc est a m

mento primae Emersionis, re parationisve Iucis ad ipsum usque Eelidi seos finem consimiliter. Sin fuerint autem Luminaria remotiora a Nodis ; tunc potest pars dumtaxat Lunae per ipsam umbram transcurrere, sicque fieri selum Ecli sis Partialis ; ipsaque seu major, seu minor, prout dsitantia ab ipsis Nodis

minor,majorve fuerit; ac propius adeo; remotiusve ab umbrae centro L

mrtransierit.

Et cum Lunae diameter intelligatur dividua in duodecim uncias, seu parteis aequaleis , quas appellant Digitos ; solet defectus Quantitatis per digitos cae digitorum etiam minuta repraesentari; ac maior, minorque haberi, quatenus plurium, pauciorinnue digitorum fit obsc

Potest vetδ etiam Eclipsis Partialis ex sequente uno, alterove schemate intelligi. Repraesentatur autem in utroque duplex Lunae orbita, ut latelligatur qmmobrem Eclipsis nunc in Austrum, nunc in Boream

fiat; cum prior aliundὶ iusinuet deficere interdum Lunam, priusquam ad Nodum pervenerit, posterior, postquam iam saperaris. ae eadem pre nione sint circa posteriorem Figuram Totalium Eclipseon supplenda.

SEARCH

MENU NAVIGATION