장음표시 사용
122쪽
A s T 3t o N Ο Μ I C AE. L IB. II. Ios. Praetereo hela Diculam illam , quae in deinciente Luna observatur quaeque per totalem praesertim Eclipsin tanto rubicundior, obscuriorque evadit, quanto magis Luna versias ninbrae axem k centrumve accedit)esse videri ex refractione radiorum Solai tum, qui praetergredientes atmo sphaeram terrenam, versus umbrae axem ita deflectuntur, ut ipsam umbram veluti dilutiorem efficiant, ac tanto magis, quanto minus a margiane receditur; tanto minus, quanto magis ad axem acceditur, quo radii iam pauci, nullive perveniunt, quibus Luna vix, ac ne vix quidem interdum visibilis fiat. -
Praetereo Ze Penumbram illam, seuGbscuration , quae initio peccineonspicua, addensaturi sim ad marginem Lunae tot porro priusquana disci icineratio quasi falcata apparean ex eo creari, quod Terra sensim subeunte Solem, lux in Luna lensim minuatur ; & is ejus margo evadat
sensim, seu magis, inagisque obscurus, cui plures plurisque Solis partes praeripiuntur. ruod idem proportium dicendum de Penui libra illa, quae sub Mein Eclipuo , restituto janas ita , superstes, ictiri sensun ev nescit, quod pli res, pluresque Solis partes, subducta paullatim Terra,
De Ecli, Sola. αα Eclipsis dicitur Solis, apposite magis diceretur Terrae; quir
pe Terra est, quae tunc luce Solis, Lunae interiectu, privatur, ut Luna deficiens privatur interjectu Teletae euis alioquia Sol lucem illib tam rethaeat. Sed dicitur tamen Sol Eclipsin pati, quatenus respectu nostri deficit.. Deficere porro nobis Solem ob Lunam interpositam , vel ex eo manifestum est , quod monmisi per Novilunia , seu ei Luna ipsi est coniuncta, deficiat. Quod autem non in omni Novilunio deficiat , causi est latitudo Lunae 3 quippe ob quam Lunae aut sana ad Boream , .aurinsta ad Austrum praetereat, neque directe inter nos , ipsumque S.lem transbit; transeat autem solum , cum est in eodem prv
123쪽
Do INsTI Tu TIONI sxtaeve Nodo , in quo Sol ; sicque Eclipsi ; Solis tum silum eree tur , cum ambo luminaria sunt aut simul in Capite , aut simul in Ca da Draconis svel certὸ quam-proxime ut ex nac Mura intellio pottest. Illud senassis mirum videatur , quam ob rem Ion ὸ plures Lunae, quam Solis Eclipses appareant: Sed causa est, quia glA Lunae, quo nobis Sol eripitur, esita E minor globo Terrae, quo Sol eripitur ipsa nae; ut proinde longe racilius Luna incurrat in imbram Terrae, quam visus noster in umbram Lunae. Q quam id accipiendum est de loco Terrae determinato, ut hoc, In uo nos degimus: Nam spe o alioquin toto Terrae disco, dimidiore Riperficies, quasi planc, to nihilo sunt Solis Eclieses Lunaribus i Bequentiores; siquidem per senos ut plurimis metaeis, aliquae aut hei illela terrarum contingum.
124쪽
Id autem ideo evenit, quod Luna, ut m,x die tam est, longe minor , quam Terra , non possit toti Terrae disco ad Solem converso eripere Solem ; sed umbram solum in. aliquam ipsius pasetem transmittere, nunc quidem in hanc, nunc t veto in illam , unde &klet fieri, ut alicubi Tem . rarum Eclipsis Totalis tum sit, cum alibi partialis iselum, alibi etiam nulla est. Res intellectu ficilis erit ex vulgari hoc schemate , in quo ubi sol sierit Α , Luna B, Terra C ; constat Solem eripi totum a Luna linterposita habitanti in puncto Terra: D di- l, dium habitanti in E ; nihil habitanti in F; 1 I Iveluti etiam plus, aut minus habitantibus in cae- I O ter vero adnotare licet ex hoe silien - , iij
Parallaxi solliciti sinti. ac non ea solum quae j
Altitudinis , veritin elum ea, quartara Longi- I
i Cum Partiana, Eclipta est, repraessentati so-l Flet hρο serias, i di designari etiam per duodenas P 'diametri parteis, sive Digitos, eorumque minuta. CNihil interim mirum est, posse totum So- - -hlam propter Lunam deficere ; quoniam tametas Luna sit minor , est tamen etiam nobis propior 3 ut propterea possit apparens ejus discus apparenti Solis disco exaequari, sicque nato-- Id tamen discriminis est inter Eclipsin Solis Totalem , & Totalem Lunae , quod ista piae-rumque cum lasgni sit Mora , tanquam non valente se Luna ab umbra terrena brevi expedite ; illa vel b neqneat Diuitiaco by GOrale
125쪽
ria ΙNSTI Tu TIONI sesse eum Mora , saltem valde sensibili neque aded possint esse valdὸ diu turnae, quae interdum densissimae, etiam sub meridiem, creantur tene-btae; adeo ut stellae conspiciantur, aves condantur, aut Procidant, &c. qubd Luna motu suo in ortum Soli subtercurrens , statiin ae limbo suo orientali orientalem limbum Solis attigit. Solemque aded totum operuit, incipiat ipso occidentali oceidentalem deserere, Solemque adeo reve-Qui etiam contigit interdum, ut quia apparens discus Lunae Apo gelae minor est, quam Perigeiae, atque ideo minor, quam ipse discus S lis; contingit, inquam, ut dum Apogeia subtercurrit Soli, & eentrum centro conjunctum habet, superia ex Sole totus circum limbus, quasi armilla aurea , aureusve quidam circulus I totum scilicet non tuente Luna. l . . . p . - Qubd si requiras , quae maxima Eclipseos Solis duratio sit; -peia spicuum esse ridet illam 'duarum plus miniis esse horamnet. dipe cum Luna singulis horis. conflatat plus minus unius gradus ut-midiimi, quanta transcurrenda Solis diameter est ;' ideo necesse est,
ex quo Luna limbo suo cuientali' occidentalem Solis attigit, Eelia psique primipium secit , horam insumat , quousque idem limbus ad osentalem Solis perveniat, medit que ' Eeli eos efficiat. Eequia ine Esem l limbus Lunae occiduus .ad occidiiuni Solis, pesve, rnit, & mox relinquit, adeo ut cessante Incidentia , ineipiae emo ; heceti Et horam iterum insumat , quoad usub idem limbus ad orientalem Solis perveniat , & ab eo excedens Eelipsi findin
126쪽
Quos : itatis Curem in Sot u ς μνηda fuerit. sit jam dicendum, appendicis locor de Systemate , juxta mentem Coperitici; t & sebinde quidpiam de eo , quod non multum, Braneus ipsi substituit ; Matiandum, quicquid a nobis de priore praesertim die
tur , eo spectare solummodo , ut Monum e ' evasit , cuiusnodi sit , erilicetur , &quemadmodum propugnetur a ruis assertoriis bus t Neque enim nos alioquin sponsores , vadesque ipsus praesti
Principis vero, eum Systema, Hypothesisve Copemici moveri Tellurem opponat; ideo sciendum est opinionem, quae Terrae motum tri buit, esse antiquam admodum; nempe cum etiam Pythagorae, Pytha P goraeODiuiligod by Corale
127쪽
goraeorumque fuisse ostendatur; taenetsi non omnes is unum modo e posuerint, defenderintque. . Aliqui enim voluere Terram in centro Mundi exsistentem revolvi in Ortum, circa proprium axem, spatio horarivn 1 . & exinde fieri, ut Sol, caeteraque Sidera videantur eodem spatio temporis revolvi in oec
Ita Ecpliantus Pythagoreus, & Heraclides Ponticus, ac plato, iuvenis dum enet, & nonnulli praeterea alli. Notandum est autem illos non idcirco ademisse omnem Sideribus motum; sed ademisse selum diurnum, tanquam affictum ex motu Terrae ; & reliquisse quibusque proprios, ' ulini Lunae inenstruum, Soli annuum, Marti biennem , &c. Videlicet alia ratione explicare non poterant Coniunctiones , Oppositiones , Adspectus alios Planeta
Ex quo fit, ut mirari liceat censuisse Niceram, apud Ciceronem, Caelum, Solem, Lunam, Stellas, supera denique omnia stare, neque praeter Terram aliquid movet L- Alii voluerunt imprimis duo quaedam constare immotar nimirumhese Sphaeram Fixarum, quam ut moenia Mundi habuerunt; helae Solem, quem in centro degentem appellarunt Iovis custodiam, & universi L reis, seu Focum. Deinde inter Fixas, & Solem, secere mobileis PI
nctas, ae inter ipsos Terram, quam & defenderunt moveri, non m do diurno motu circa proprium axem, verum etiam annuo circa ipsum solem.
Ita Philolaus Aristarebus Samius, Plato iam maturior, itemque S laucus Mathematicus, & Hicetas, sive Oicetas utroque enim nomine videtur idein intelligi, inad elium sorte nomine Nicetae, ut proinde ejus opinio potuerit sivile non undique ipsi Ciceroni perspecta) insuperque alii nonnulli. Iam Nicolaus Commicus, qui filii Canonicus Torunensis, & ante annos paullo plus centum floruit, imitatus est hoste posteriores ; sed ita nihilominus, ut suppleverit aliqua, quae iuisse a veteribus animadve
sa Authores non tradunt.' Ex quo autem opinio instaurata ab illo fuit, neque enim perinde restitui a Cardinali Cusino , motus Terrae propugnatore , saeculo antet uno , potueratὶ amplexi, sunt Rheticus, Rothmannus,' Maestta Disiligod by Cooste
128쪽
ΑsTRONOMICAE. LIB. III. Lissilinus, Landsbergius, Schichardus, Keplerus, Galileus, Vendellam Hortensus , Bullialdus, aliique pene innumeri. 'Atque id quidem ne origanum , Loneomontanum , & aliquos
alios ex recentioribus memorem , qui adnarrentes prioribus , det; nentesque I erram in centro , tribuere ipsi motum diurnum ; & tum reliquere Planetis motus proprios explicatius quam veteres ; tum concessere Fit mamento, seu Sphaerae Fixarum motum illum lentum, hoc
est revolutionem unam , intra annorum visenti Quinquc millia , de qua superiore libro dictum est. Heic adnotandum , nomine Terrae , Tellurisve intelligi globum hunc compactum ex Terra speciatim vocata , & aqua ipsi intersisse,& corporibus esede prognatis. Pluiusnodi autem corpora habenda sunt, Animalia, Plantae, Lapideuos talia, Veteora, runis ipsi.
vrout ex pinges, quae terrena est, triateriacreatur. Ae etiam,seu Λt sphaera quatenus aliud nihil est, quam tcxtura quaedam vaporum, coimusculorumve ex terra de aqua , mistisque rebus exhalatorum ipsaque non altila admodum evecta , ac solidiorem interim terrae , &aquaestiens.
'Oproinde tu, atque ordine Terr. Siacraquo habueriti INtelligenduin porro est ex subjecto heic siliemate , quaenam sit Terrae, ac Siderum, partim juxta Copernicum, recentioresque dispositio. Videlicet Regio Fixarum habetur pro Mundi extremo , ip sue penitus immoto , & quantum quidem ad sensum patet, orbiculari, seu sphaerico ; tametsi illius figura designari certo a nobis non po- eest , qui neque superficiem illius extimam videlirus , deprehendis musve in quid , uui , quomodo desinat , neque intimam etiam ulla ratione discemimus , qui quicquid est sursum , repone usque superioris aeris , quasi in eandem distantia , superfici ve constitutum solo visi duce habemus ; cum & possint Fixae propius remotiusque. P E dispo-
129쪽
Iris I NsTI Tu TIONI sdispostae esse ; 8c quae inter ipsis apparet inaequalitas tala esse valeat propter minorem , majbremque distantiam, quam propter majorem, minoremque corporum molem.
130쪽
Α s T R ό N o M I C AE. LIB. III. II sol verb habetur pro centro adspectabilis hujus concamerationis, seu potius illius centrum occupat; ipse pariter exsistens immotus. Quantitiam licet immotus sit, quatenus e loco suo non excedit; arguitur tamen in ipsolam , seu circa suum axem revolvi intra dies viginti septem, ex ipso motu incularum, quae in illo sunt observatae, poliquam Telescopium adim
Hisce autem duobus quasi terminis immobilibus constitutis , disponuntur in interstitio ipsi Planetae mobiles; utpote , qui varios motus circa Solem, & sub r gione Fixarum, obeant. - Αc primo quidem proxime Solem collocatur Mercurius , - ut qui circuitum circa ipsum omnium brevissimum describat , cun-rdemque citissime abiolyat , nempe intra menseis quam .proximὰ
Secundo loco statuitur Venus, quae ut ambitu superat Mercurium, sic velocitatς superat sequenteis, videlicet circuitum intra menstis septein cum scinisse a luens. l. . u Tertio ipsa Tellus, quae ut suo circuitu complet :tur Venerem, ita linsim tardius ab luit; ut puta soliun intra menseis duodecim, sive annum
Quarto Mars, qui & Telluri circumducitur, & non absolvit circuitu nisi annis proxime duobus.. Quinto Iupiter, qui & Martem pari ratione circumit, & circuitum, nisi
annis proxime duodecim non absolvit.. Sexto Salumus, cujus circuitus caeteros omnes complactitur,& a silVitur solummodδ intra annos proxme triginta. . Adjicit Copernicus Terram inter Venerem , Martemque locatam tanta inter meare ab utroque distantia, ut in ipso eomin interstitio circumductam sibi habeat tanquam asseclam Lunam, quae una cum ipsa ira
transvehatur circa Solem nratu annuo, ut interitu tamen motu menstruo
ipsi Terrae circum at . . Adjicere deinceps licuit incedentem . pari modo Iovem inter Martem , ac Saturnum , ea ab illis ferri distantia , ut in ipsorum interstitio circumductas sibi habeat tanquam asseclas quatuor quas Lunas , sive mavis stellulas solo Telescopio conseicuas , &Medicea Sidera a Galileo indigitatas ; quae una cum ipso Iove ita Solv vetamur motu duodecenni, tu interim tamen motus