D. Antonii Gueuarae Commentaria in Habacuc. Ad illustrissimum dominum D. Gasparem Quirogam S.R.E. cardinalem, archiepiscopum Toletanum, summum de fidei catholicae negotijs cognitorem

491쪽

plurimum erga Deum assidua iusti deprecatio. Dum igitur multis propositis antiquarum misericordiaru exemplis Deu precatur,ne populusibi peculiarem calamitatibus ac ruinaeChaldaeos oppres suris inuoluat,audit subitb,n5 solum inuoluendu no fore, veru in id Babylonios excindi,ut Israelit iaper captiuitatest Ieribus expiati,eade captiuitate soluatur, liberiq; , & honorati ac laeti in sedes pristinas,desideratamq; patriam, deniq; ad primos illos & antiquos patres ibide con

ditos,reuertant tu .

- . Hi vero qui Prophetae huius literate sensum exponunt Sunt aute paucissimi,prqcipue in hoc capite tertio, confugientibus uniuersis ad litissimos capos allego alaru Vatem prae horrore maloru,qua euetura Babylonijs audierat,adeb graui-

. ter Commotuvolvt,ut Veter eius coturbatus fuerit.&labia eius a percepta Voce tremuerint.Tristes essi&atroces etia hostiu

casus naturaliter horrore incutiui. Vnde Isaia quoq; dum praeuidet Babylonis de- p. 2r.3. solationem, dixisse autumant. Propterea

492쪽

impleti sunt lumbi mei dolore, angustia possedit me sicut angustia parturientis:

corrui clim audirem, conturbatus sum clim videre i Emarcuit cm meum, tene brae stupefecerunt me. At nonnulli Christianorum atque etiam I udaeorum in te

pretum, haec ipsa Isaiam in persona Bal- Dan . . c. salaris regis Babylonis, non in propria dixisse decernunt, qui cum grande fecisset

conuiuium, manumq; in pariete contra Eandelabrum scribentem vidisset, facies eius commutata est ,& cogitationes eius conturbabant eum,S compages renum eius soluebantur, genua eius ad se inuicem collidebantur,ut Daniel testatur.

Conuenitq; plurimum quod Isaias e v stigio subiungit:Babylon dilecta mea posita est mihi in miraculum. At illi, quos diximus,loci huius nostri Vatis interpretes,dum hunc ex illo Isaiae confirmare explanare cona'tur, Isaiae Utique verbis tantam Venturorum malorum clade &magnitudinem notari constituunt , Uta ipse,qui narrat,horrore superatus, et am

inimici populi damna plangere compel

latur.

493쪽

ratur. sit nisii r & I abacuc Chaldaeoruin commodis condolere, affetituque humano commoueri arbitratur, eiusq; verborum intelligentiam ad hunc modum componunt atque eo aptant. Haec quidε mirabilia' opera, quae superitis hucusque recensui, te fecisse frequenter pro salute puli tui cotra illius hostes audiui:atq; ad eundu in modum,te' rbuelante, etiam rursum te factu iam inpellexit futuram*tam diram calamitatem hostium nostrorum,Vt ob eam a me praevisam,prae horrore conturbata sint in me omnia interiora mea: δύ propior vocent tuam,quam auribus mentis percepi, etiam labia mea contremuerunt, ut ad loquedum inepta sint facta.' At parum est .vi sunc ad temni horrore ventui man natorun grauite com mouear, hi utive 3pti putredo ingrediatur in ossa meaZcebulliat atqueertimipat sub immhoc est,uchorror binula mea interiora depascatur δcerti mpatis ex eriora: modo id mihi aliquando detur vi

quiescam in tempore vcntur superimpios , qui nos opprim int, tribulationis.. Et tunc

494쪽

Et tunc ascendere possim e Babylone ad populum nostrum 'forte & bellicosum,

es cum eo rursum obtinere terram pro

missionis. Futura est enim tanta terrae hostium nostrorum desolatio, ut ficu non floreat, & no sit germe in vineis. Fructus olivae frustrabitur expectatione, quae est de illo,& agri non producenx cibum. Auferentur de ovili greges ouiu, dc non erit .armentulo pr.esepibus. HactenusCornelius Ian senius erudixistimus sane vir,&inexpo tendis dminis oraculis nulli, mea sentcntia,nostra tempestate secundus. EGO vero magis existimo, tota h nc periodum: - s conturbatus e Ivem ter meus, a voce contremuerunt labia mea: m-grediatur putredo in Viibus meis,ssubter me sateat. Laetantis atq; gestientis vocibus affectibus esse plena. Porro aute, cum laetitiae motus fictu S tristitiae, denique omnisi sensuum,excorde oriatur, eode. desinar, ut placuit Aristoteli: si cor nimia laetitia opprimatur, non solu conturbari necesse est, sed etia nonnunqua interimi.

Narrat. T.Liuius post insignem illa cla-

495쪽

dem a Ronianis ad Thrasymenum acceptam,foeminas duas Romanas prae gaudiosuisse exanimatas. Vnam in ipsa por-xa, spite filio repente oblato,in conspectu eius expirasse: alteram, cui mors filij falso nuntiata fuerat, moestam sectientem domi,ad primu conspectu redeuntis filij ghudiorum io exanimata Legimus apud Plutarchum, cum ciues una uersi Polycri. bilia prodeuntes gratularetur, eius virtute atq; pru dentiam admirates sumamis laudibus e Greentripsam tantae laeti tiae magnitudinem noni iustinentem, in omnium conlpectu lad ivitatis portam

repente expirasse. Sed min us mirem ur,lmulieres.Immodica perijt i titia Laced moniusChilo,cum situ in coplexibus te, nered Olimpiς coronatum.Sophocles Ni Dionysius Siciliς tyranus,vterq; accepto Tragicet victorii; nutio et ut Plinius testat Lucianus&Sotadesaeotra Plinij sentetia, Sophocle acina vuς perijsse tradiderusiae Valerius Maxunus&V6laterran Plini, partes sequuti sunt. morti etia vexillum sequitur Politianus in Nattritia dicensitir

496쪽

Nisi fortasse ide Philippide intelligi mauis na&Philippides comoediographus; ciun in certaminc, hoetarum praeters vicisset ac propterea l issime gauderet; inter illud audium repete ni agoras RhodiusNuna tres filios Athllatas eodeni die anceri: δ dc victores coriis

nari ridisset, populusq; gratulabudui ct

rex undique in e am 'latarent .l in: midio spectante popul9,in oculis &l manibus filiorum anilitariu efflairit a laetitia.Ve& Cice , in stulanti cimtrionibus,dc Gellius in nossibus Atticis pari consen su testati sum fraeter quam quod Cicero duos tEntu a, Eos Diagorati domitatos; tres Gelliqstribuit. Ilin tu uel tisi a. Consu cum in Cossica, qua nuper subegerat , sacrifidaret, receptis literis decretas eia Senatu supplicationes nuntianti bus metito illas antimo legens; caligine orta, ante foculum collapsus mortuus, humi iacuit.Neque quid aliud, quam nimio gaudio enethum,Valerius Maximus arbi-

497쪽

arbitratu . ni qui dicant; Chrysippum philosophum risu coprehensum obijsse.

Nam cum asinus manducaret ficus, ancillae dixi', vinum asino sorbendu propinaret: nimioque risu detentum exhalasse animam. Verum hoc ipsum Valerius ut faximus tribuit Philaemoni poe-tq,hunc enim cRm videret asinummcus menst paratas comedentem,tanto diffluxisse gaudio scribit, ut ex eo expirauerit. Philistion Nicaeus poeta comicus qui Socratis aetate floruit nimio quoque risu mortuus est. Politianus in Nuttitia:

tandem .

Denique prouerbiali .hipisbole, Risu

emori,non tum Terentilis in ἡucho est usus: sed compita nunc &fora eirc sonant. Vsurpauit de olim Homerus dicense ir Deindepraeoru Undidaturia 'o M. Tra risu moriens nimiosuHollis ad arur A tramam s. 'Lachrymari, iuxta cum doletibus, nimia laetitia

498쪽

laetitia correptos, non singillaris xempo' vis aut gentis mos fuit, natura mortali- Tob tin. bus ingenerauit.Tobias cum uxore sua,

incolumi recepto filio,amho flere coeperunt prae gaudio, I cob ingredienti Egyptum obuiam ascendit Ioseph, videns eum irruit super collum eius,& inter amVe. s. 1 . plexus fleuit.sdem Ioseph,clim amplexatus iecidisset in collum Beniamin iratrii sui, fleuit:illo quoque similiter flente super collum eius.Oscμl tusque est omne Hattus Dos Iosepb,S plorauit super sint guloniPenelope Homerica Vbi Vlisi emmaritulogo iam tepore nonvisum,picter expectationem ex coniugali lectuli descriptione agnouisset achrymanso urrit. Inquit enim II merus ad verbum L

. Sic dixit. Mus ilia solutasunt genua s di

sictum cor, -

- Sem recognsentis, quae rana discit Lugebat itidem maritus, addit enim: Sic dixis. cauumadiac magis desideria

mouit luctus. Flebat autem habens uxorem iam pru- , , dentiassientem. .

499쪽

Virgilius porrb, apud inferos Anchisen

nee filio in hunc modum congredientem inducit: attendemem aduersum per 'amb radit Enean, alacris palmas vir e tetendit: usea genistiGI ,ψvoxexciditore. Lachrymatur etiam&ipse 2Eneas,sequi

turenim:

Siememoras largo letusimul ora rigabat. Electra pari modo apud Sophocle, Orestem fiatrem,quem plorauerat mortuu,

vivum conspicata, his verbis alloquitura deoque viatum quando conspicio tuum, inuetur,ut stillanti se regena, Pragaudis auumid lachrymis anti quomodo unqua teperare alachrymis Mihiqueam,qua temporis puncto breui Et mortuum vivum te cosmeri Stupet utique sensus ad subita gaudia, ingensque oc inopinata laetitia non satis sui compotem animum improuidum esse sinit. Apud Sophoclem in Trachinijs, Deianetra Herculis uxor,his verbis alloquitur Lichan:

Nouim

500쪽

ssitam . exceperim, vidisti r Respondet autem Lichas: Misa ι nevole, ut diu ' . a gaudioattonitum miticor pu-. Philippo Macedoniaerege superato,clim ad insigne spectaculum tota Graeciaconuenisset, Quintus Flaminius tubae signo silentio facto, per praeconem haec verba recitari iussit : Senatus, populusque Ro manus, M Quintius Flaminius Impera- tor omnes Graeciae urbes, quae sub ditio, , ne Philippi regis fuerunt, liberas atq; immunt scue iubet.Quibus auditis, maxi-

mo dc inopinato gaudio homines pereulsi, primo velutin5 audisse se quae au-

dierunt,credentes, obticuerunt. Iterata deinde pronuntiatione praeconis, tanta ovium clamoris alacritate copleuerunt, Vt certe costet, aues quς superuolabant,

' attonitas patiente'; decidisse. Legimus a lx it in eo istibus Apostolorum, venisse Petruad domum Mariς matris Ioannis qui cl gnominatus est Marcus,vbi erant