장음표시 사용
61쪽
cOMMENTARIA IN BULLAM se profiteri seruu, idque maioris mali effugiendi intuitu, quod a S. Gregorio factum est; qui Romanam ecclesiam in summum discrimen coniecisset, si ius suum persequi, nec a Christiana humilitate rebus afflictis remedium postulare voluisset. Quand quidem Mauritius imperator admodum tyrannice Romanam ecclesiam diuexabat. Sed Iunius , si, quia eget, Imperatorem agnoscit Pontifex, quid faciat, ubi non egebit. Respondet Gretserus, iure suo utetur, & se, suosque a molestia, &oppressione' liberatos merito gaudebit,& Deo laudes, gratesque
laetus canet hunc, vel similem in modum: Cantemus Domino, gloriose enim magnificatus est, equum, & ascensorem eius proiecit in mare.
8, Vtinam Mauritius Imperator, ut fuit Catholicae fidei tenacissimus, fuisset & in reliquis aeque sincerus, sed dum libertatem ecclesiasticam conueli re voluit, ac contemptui habuit Pontificem Romanum,aliaque praua opera commisit, Dei vindictam meruit experiri. in in ille horrendis exterritus visis, optauit delictorum suorum poenas luere in hac vita . Proinde annuente Deo, a Phoca Centurione Imperator , Coniuge, ac liberis ante oculos eius trucidatis, iugulatur. Non alius Augustus aut maiorem cladem,aut sortius tulit. In suorum, ac sua caede- , Vna illa eius vox audita. Iustus es Domine,& rectum iudicium tuum .s Ecclesiastica potestas nullo modo politicae n
62쪽
SANCTI ANNI IUBILE L . 3 cet, sed valde prodest ; nam scut iuxta Theologorum axioma, gratia non destruit naturam, sed per ficit, ita Christus Dominus potestatem in terris spi ritualem instituendo, pro Reipublicae Christianae in astra directione, saluteque sui ouilis aeterna , mundi respublicas, regnaque saecularia destruere non intendit, sed perficere magis; nec eripere iustis possessoribus dominationes terrehas,qui, ut pia canit ecclesia,regna dat eaeustia, ae Nicolaus I. inquit, praeiudicium D i Ecclesiae irrogare; illa quippe nullum imperio ve ctro praeiudicium infert sed omne potius aufert. Et i nnocentius III. γ Neque enim 'manus Pontifex, aiebat grauissimus hic auctor,& Papa sapientissimus, super sceptra Principum, ιuraque, mi ea perturbet, aut imminuat ,potestatem habet ,sed super,
eorum conscientias, , animas, ut eas in aeterna calesiis imperi, tabernacula tuto, rectoque catholica ueritatis, charitatisque tramite deducat.
Io Multa exempla a Mauclero itas eruntur de 'pia, magnaque licitudine, cura, labore, affectuque charitatis Romanorum Pontificum in procuranda salute Principum,& exaltanda eorum principatuum gloria,& prosperitate. Martini l. solius nobis su sit ciat exemplu,cuius generositatem in execrabilesim peris grassatores, oppressoresque Christianorum Sarracenos plusquam virilem, nec non paternam illius in Constantem Heracli1 nepotem: Im- 'peiatorem, magni4 licet sordi datum vitiorum, scel' lerumquς
63쪽
lerumque contagi)s,charitatem, huius vitae scriptores admirantur. .i sua solerti sagacitate,magnanimo labore, paternaque prouidentia Sicilia a Sarracenorum incursionibus crudelibus immunem', liberamque seruauit, atque ne sebaci immanibus illorum armis Orientis Imperatori deperiret, summata vigilantia, generositateq; prouidic. Licet postea pro tantae pietatis in imperium, charitatisque mercede, illius; imperatoris ingratissimi , nefandurimi fidei catholicae persecutoris, ferali, tyrannicoque decreto ipse S. Pontifex in exilio consumptus aerumnis vitam glorioso martyrio consummauerit.
Ir sed si haec antiquiora prae termittamus, & in re cetusora paullo secula descendamus, nonne ex historis grauissimisque scriptoribus apparebit imperium in occidente valde debilitatu propeque collapsum , Romani Ponti scis auctoritate, studio, sapientia, pietate restauratum fuisse, posteaque solido robore firmatum Videat Lector haec omni apud Mauclerum. a
r. Declaratur heus Amstivis amd enim mihi de iis,miforis sunt uriereρ a. avid possit Papa in infideles. 3. Ecclesia punire poten haereticos . . aeges Imperaram: . exercet rini rem
64쪽
is. mretici admuum-nium ratio numportenta,praternostra 'ligionem. 7. sola enfides vera, e re omnes Qui apostatice defecerunt ab Ecclesia cathinea peν ipsam traduntur Principibus mularibus puniendi. s. Infideles in fideles postunt habere dominium. Io. s modo ea. III. misus est u-Dieeityndos Occidentales. I I. 'praebenduntur Lusitani ab Alinoribus sitanis. Ia. Qirando serui infidelium licite fugere possimi. a 3. Licite, Principes Chriseiani prohibent infidelibus hiarere mancipium chri anum. Iq. An Princeps iure a proprio teν ritorio expectat Gos. IS. Ecclesiantes euere infidelem,oui fidem semel sussceptam reliqint, ad eam denuo recipiendam. I 6. n Othecumeni sint sub potesate Papa. I 7..An cathecumeni sint in Ecclesia. 8. Otheeummus indulgentiarum fit capax. I9. An indulgentia permod suffragi his applicentur.ao. Ancathecumenus sepeliatur in Ecclesia . a I. cathecumenus saluari possit,sis itoaptismmn decedat. a 2. Haeretici, ct Apostata Indiagentiarum omni incapaces. 13. An Papaxonceden; MicruAndrientia . vprobet natum illius
enimo ibi de ijs, qui foris sunt iudii is His enim verbis Apostolus ec, clesiastiuam potestatem ecclasiae fini' bus circumscribit, & quasi intercan' cellos includit ue ait enim ecclesiasti .cam iudicandi auctoritatem ecclesiae fines nequaquam egredis atque eo infideles ccclesiastico iudicio non subesse. Obseruat hic Chrysostomus, non haec eo spectare, ut indicet Apostolus se curam ins
delitini penitus neglexisse s Cum re vera tantum doceat eos auctoritati,&potestati Apostolicae nonia subesse: nam alioqui strenue laborabat, ut eos ad
Christi castra perduceret, ut postquam fidei praebuisset
65쪽
huisset asensum , Christianis praeceptis imbueret, & ad omnem pietatem in formaret ; quandiu autem fidei reluctabantur, nullam in eos sibi arrogabat au- claritatem. Sic lustinianus in hoc loco.
a Qui etiam resert sententiam nonnullorum, qui Pontifici Romano, & in infideles auctoritatem tribuunt , quasi eos possit rerum suarum dominio, imperioque privares, idque aliquando factum fuisse contendunt. Sed ipse nihil dubitat ecclesiasticam Pontificis potestatem Ecclesiae finibus circum- scribi, nec quidquam posse iure suo in infideles statuere. Quod si gentiles Christianam fidem oppugnent, probris, & contumeliis afficiant; tunc iure sdesensionis ad propulsandas iniurias, contra illas agere potest. 3 Dices, si eos, qui soris sunt, non possumus iudicare s ergo ecclesia non potest iudicare, & punire hqreticos, S schismaticos, hi enim sunt foris, id est extra ecclesiam. Respondet Cornelius a lapide b eos esse extra ecclesiam, quia bonis ecclesiaestini priua. ti intus tamen sunt, quia eius iurisdictioni subsunt; hoc ipso enim quo characterem baptismi r tinent, manent sua prima professione ecclesiae de uincti, obligati, subiecti. Vnde tenentur ieiunijs, festis, aliisque legibus ecclesiae, suntque in ecclesia, sicut mancipia in familia, & rei incarcerati in
66쪽
gustini tempore Haeretici multabantur,erant iustς, ut scilicet locus haereticorum seruiens conuenticulis redigeretur in fiscum ; ut eis testamenta condendi , vel per donationes quidpiam offerendi,vel ex don tionibus , aut testamentis aliquid capiendi, adimeretur facultas. Legendus S. AugustinuS. c
e, lib. I. contra Epist.Farmen. ap.7.
ς Iure etiam ecclesia potestatem coactivam contra haereticos,& Apostatas exercet, qui ei fidem per baptismum aliquando dederunt; ut cogat datam protestari fidem , vel simpliciter puniat ob desese tam . Nec sunt audicndi ipsi haererici, dum dicunt fidem debere esse liberam ; quia fides libera est, antequam eam quis profiteatur: ceteru post eius professionem non amplius libera relinquitur, sedeam, quantum in se est , quisque retinere,ac tutari debet. Qv od patet in simili de matrimonio, militia, sacerdotio, &c. quae libera sunt ante acceptationem, non post.
Et ipsi Caluin istae, Mahumeto similes, specioso Euangelics libertatis pallio amicti,intrauerunt Germaniam, Galliam, A ngliam, Belgium, ut vulpes ;at postmodum durioribus exiiij, proscriptionis bonorum, excommunicationis, carceris, equulei, ferinri, deflammae stimulis, ad nouam Religionem Ca- . tholicos adegerunt. Eadem sane cum horum,& Turcica erat Arianorum iudicum sententias, Mutfubscribite, tab Fcclesiis recedite. Eadem factio, ea-
67쪽
. SANCTI ANNI IVBILEI. 43catur, unam duntaxat,Vt veram amplectatur,& prae una illa , consequenter ceteras salsas necesse sit, ut habeat, necesse ut damnet, .
3 Ecclesia Dei habet iustam, adeoque serim. De, cretis. & rationi eons δ' potest3tem Haereticos, qui ante chatolicae ecclesiae dederant nomen, sed apostatice,& sacrilege defecerunt, per Principe saeculares puniendi. Falsi Prophetae in veteri Tri. stameto iubentur occidi. f ιn nouo testamento non alio loco habentur hqretici, quam lupi rapaces, fu-xes, & latrones, a quia Videlicet oues Christi avellunt ab ovili.&sua pers dia occidunt, atqui talesti.
ite occiduntur,ne noceant. In Concilio Constantiensi h damnatus fuit cotrarius error Ioannis vis, quem, uti Hieronym. de Praga, tradidit brachio saeculari, a quo uterque in cinerem est conuersus. Sic laudatim mi Christianorum Principes Valent nianus, ει Marcianus, uitem Michael Imperator apud Paulum Diaconum, i poenam mortis decemnunt in Haereticos. Idem suadet ratio, tum quia hi-
resis Reipub. est perniciosissima, tum quia Haeretici omnes ordinarie sunt seditiosi, omniaque tumultubus, ac bellis implent. 3 payet 3 ergo Principes obligantur *mni iure eos exturare, si absque maiori incis gladio licite elimin i is, iF a Ad
comodo possint. Lan I0xtus; qua etiam testatur Caluinum ipsum Seruetum Hsreticum extremo rupplicio affici curasse-libellum edidisse de Hireti-
68쪽
abolendum. extra de Haret. L,Lquicumque, C. de haeret. l, cap-2qἰm, loco citato, quare 98.
s Infideles in fideles possunt habere dominium , tam despoticum,quale habet Dominus in sua mancipia s quam politicum, quale habet Rex in omnes suos subditos nec Ecclesia potest tales his dominijs Privare, quamdiu nec seruis ob fidem molesti sunt, nec in Christianos iniurii. Sic Conincx ex multis DD. v quia Ecclesia nec iure naturae habet hanc potestatem , nec a Deo vllibi ei legitur conceusa 3 quare nunquam tali potestate via est , immo
sem'r definiuit subiectos dominis infidelibus teneri ijs obedire, nec posse ab his fugere, si manci
Io Nec his obstat Bulla Alexandri UI. qua Regibus Castellae subiecit Indos occidentales, quia, per eam non transtulit horum regna, aut dominia in Castellanos, sed his selum deditius praedicatores fidei in ea regna mittendi , aut etiam aliqua ex iis sibi a quirendi , modo id alias licite fieret, ut cum alijs docet Bellarm. ρ Vnde, ut resert Bannes ρ, Paulus H I. in quadam Bulla definiuit Indos infideles esse vere dominos suarum rerum, nec posse ijs spoliari, scilicet nisi per iniuriam daret iustam causam, ob quam spoliarentur.
i Barbosa q arguit Lusitanos', &ipse Lusitanus, qui in Guinea Aethiopes in seruitutem iniusta redigunt
69쪽
digunt,illos scilicet, quos vident ad propria eorum-met Lusiitanorum nauigia per vim , & fraudem trahi, vel absque culpa pro delicto patrifamilias perpetuar seruituti barbare damnaris unde optima ratione hos liberorum hominum iniustos venatores arguit Rebellus, Lusitanus etiam.
Ir sed notandum, supradictum fuisse, quamdiu nec serui sunt molesti ob fidem,&c. quia hi alias pos sent fugere ; nam in hoc iniuriam paterentur, &sic etiam licite fugerent a dominis Christianis, si v ellent eos ad peccatum pertrahere . Item si inside-Ies essent iniurii in christianos , tunc per modum compensationis possent Christiani ab hs fugereta s&sic Turcarum mancipia licite fugiunt, &posset Ecclesialis fugam, si commode fieri posset, praecipere.
I 3 Ecclesa, ac Principes Christiani licite statu runt, ne ullus infidelis Christianis subiectus habeat seruum, seu macipium christianum. Est communis. Patet etiam iurei, ubi ludari priuantur iurisdictione in Christanos, & prohibentur vlla ratione ad similem iurisdictionem admitti. Et alibi ε statuitur, ut si quis i udatus, Paganus, vel haereticus habeat seriauum Christianu, hic fiat starim liber, & alio loco statuitur, ut si quis Iudaeus , vel Sarracenus seruum emerit infidelem mercaturae causa, qui postea vult
70쪽
4s co MMEπorat IN' BULLAM baptitari , nisi intrat tres menses venalem exponat, hie sat sine pretio liber, A similiteris, qui seruiti,
causa emptus,aut vernacula est.
i Potest Princeps ex proprio territorio expellere Iud-s, vel alios infideles ibi coni orantes , iustis de causis, ut in Regno nouiter ad fidem conuerso, quo facilius ibi christhina religio propagaretur, pes set indici Iudaeorum, & ceterorum infidelium expuIsio, ut Constantinum secisse in Ecclesia primiativa refert ex Host. & aliis Ricciulluss x qui etiam affert alias causas, ut si in Christianam Religionem evadant contumelios ,r ob hanc causam ex larunt ab Anglia, propterea quod Uuoruici pu tum Chrissianum, cui nomen erat Vuilmenes, in die parasceves, in nostW Religionis contemptum , Cruci affixerunt,idemque fecerunt Iudsi Nordon ci degentes, ut refert D. Ant. I si sed itiones exciatent, aut aliter in nos detegantur iniuriosi ; si in tam magnum numerum excreuerint, ut inde timeri posset proditio; qua de causa abire coacti sunt ex Regnis Hispaniarum si leges non seruent; & deniques ita diuites euaserint, ut ex facultatum augumento aliquid inconueniens suspicari possit, quia in hoc eam possent, vel in facultatibus ex aliqua part multari, vel in parte eini, pro vi casus qualitas e