장음표시 사용
271쪽
xii AN IH A D V g R s o ' v Mcalamitatem clamitant, doctos seipsos innuut arbitror sua messe fraudari,laborum inustus intercipi, ipsos in ordinem redigi, nillill a Latinis hominib.graecae linguae imperitis, quos isti pro numeris habenr,discrepare lectionis opibus criminant: quos ego rogatos uelim, ut paulisper aequis mea uerba accipiant auribus: quod si nolint, secum illos cornicari &dicteria mea motis labris trutinare libeter pasturus sum. Nam quu uti praeclarea Stoicis disseritur ad tuendam societatem humanam coniunctionem lanimoruunienda, qua sine in bellu ina feritate abire omnia necessum est, nihil sit prius, nihil fortius, nihil tenacius ratione atq; oratione quae duo affinitate uocu parum diuersa, re ipsa pene unum, Graeci rectius quam nos uno uerbo coplectu notur hae autem in mutua institutione, comunicatione,& iudicio positae sint: quid obsecro in
mentem istis uenit, ut luce de rebus tollere contendant alios quibus aut non par ocium,aut non eadem discendi uoluntas in teneris rudi
bust annis fuit, doceri prohibeant, ut non dicam, liuore perciri inuideat Priscis temporibus
quum adhuc nuda uirtus placeret, uigebant a res ingenuae,summumq; certamen inter homines crat, ne quid profuturum seculis diu laterer, ut cum Petronio Arbitro dicam:& nunc ista utilitatis publicae ac iuuandae rei literariae ratio exolescet, & in culpam uocabitur procul absit
ista ab artibus non sine iusta grauit causa ingenuis dictis,macula. At demiror hos ipsos non
272쪽
uidere, quam multa Cicero e Platone, Xenophon re,aliis, ad uerbum penetranscripserit, illorum flosculis superbiar, ut etiam glorietur alicubi,myrothecion se omne Isocratis consumpsita se:sed occaecauit illorum oculos teterrimum liuoris uirus. Sciunt Emnium libros Euhemeride graeca in suam, hoc est, Romana lingua con uertisse. Plautum, Terentisi, quis nescit suarum comoediarum bonam partem e Menandro, A
pollodoro,al ast Comicis haud dissimulanter conuerti Fatetur & Cicero appendisse se suis
hominibus aduersarias orationes duorum nobilistimorum oratorii Aeschinis de Demosthenis: ite Arati Phaenomena,&Xenophontis Oeconomicum .Pythagoram a Zora Assyrio plera que sua hausisse S ab Aegyptiis refert Alexander cognomento Polyhistor libro de Pythago rae symbolis, quae ille suis proculdubio communicauit. Quorsum magno memoriae detrimen to tempus teritur in perdiscedis uarijs linguis, nisi ut audita, te sta compertat ad nostru usum trahamus,aliis communicemus, non solis nobis sapiamus in in igitur Pythagorae, Zamol-ri, Platoni.caeteri si Platonicae scholae sectato ribus, ut Plotino, Iamblicho, quotquot deniq; exoticam ab Aegyptiis 3c Hebraeoru libris hausere philosophiam,& eam graecis ac barbaris, hoc est, suis hominibus communicarunt, diem dicunt Cur non &Ptolemaeum tantopere a scriptoribus laudatu in ius uocant, qui magna cum coquisitos undis etiam barbaroru libros in
273쪽
as 4 ANIMA DUER.s o RVH graecum transfundi sermonem curauerit Mo- .net sapienter Cicero, dc identidem inculcat, non solis nobis natos nos esse. Et Aristoteles
nebuloni stipem conferens, humanitati illud sedare professus est. Quur non 8c nos similiter,siquid Graecorum autorum lecto ne uulamur, in commune libenter id proferemus,ac promi scuum genus hominum tum eorum qui non dum adamussim graeca perdidicerunt, tum eo
rum qui linguae illius prorsus rudes fuerint, eo munere, quod haud ambiguo diuini nominis beneficio obtinuimus , demereri satagemus
Scio Lysidem Pythagoreum publicari nolle prscepta magnis parta sudoribus, ut in quorum
His manus ueniant, exemplo mysteriorum E
leusiniorum, quae profanos excludebant. Scio insatiabile Alexandri Macedonis pedius com mouisse sditionem auscultatoriorum librorum Aristotelis. Nec me fugit Aegyptios δυσμετα- δοτιο apud Strabonem audire, quod difficulter sua dogmata peregrinis communicarent. At nim isti non inuiderunt discendi auidis suarum traditionum cognitionem, sed profanari eas Nillotis pedibus proculcari, aut sannionu mat riam fieri nolueriit: quomodo & Plato, qui mysteria ex Hebraeorum uoluminibus altiora,suis passim libris interspersit, Geometriae imperi tos,hoc est, primarii scientiaru cognitione non imbutos a sua schola excludendos censuisi di ctante istud scholae titulo. Enimuero momo Ligurino hi mihi uidentur iniquiores: ille nata pin
274쪽
in Venere calumniabatur sandalium stridulum nimisq; loquax, caetera collaudabat. at isti Venerem illam transmarinam e Graecia hospite prorsus denegant S subtrahunt oculis profane eruditorii,sic eos nuncupantes, qui Graeca aut non salutarunsia ut non satis callent. Quorsum uero
consumitur ista inuidia an ut soli sciant, solisa Pere existimentur atqui occinet illis lepide Persius: Scire tuum nihil est,nisi te cire hoc, civi alter. An uero ut in suis scriptis asci titio ex aut ori bus raris &quos nisi graece do fius legere ne- mo possit, cultu splendeanr, atque exuberent Huc eorum si spestat ratio, quid culta illa & nobilia sua scripta cenant aedere, agricolis similes. qui post labores multos subigendae terrae im pensos, maturam messem colligere negligunt: nisi fortassis hoc consilio celandis furtis suis o bicem strui posse credanr, ne plagii arcessan tur, neue iuxta apologum graculi alienis con- tecti plumis deprehendantur.Atqui diuus Hie
ronymus iudicat satius esse alieni operis in te pretem existere,quam informis corniculae modo, alienis se coloribus adornare. Verum exincusabunt sorte pudorem quo minus aedant: quin ergo aliis industria fortasse neutiquam inferioribus istam prouinciam cedunt Siue tenim sua publicant, siue non publicent, utrobique peccant, & inuidiae suae poenas tu
unt : ut enim aedant aliquid, eadem certe ridunt, quae e Graecis mutuati sunt, quos publicatos Latios donatos calumniantur: siue non
275쪽
aedant, socordiae ista in dubie est S malevolen tiae seges. At hic supersedeo plura uerba comutare cum irritabili genere. Euclidis Geometrae theorema ad Pythagoram relatum, & a Vitruvio explicatum, & dissensio
autorum eodem pertinens.Item Lacriij locus emendatus,Ciceronis indicatus. Cap. IX.
EV lidis Megarensis, quem νωιχειω ἀυ appellat identidem Procius, a tradendis Geometriae elcmentis tyrociniist, nobile legitur theorema, quod prima fronte obscurit,mulo torum autorum testimonio ad Pythagoram Samium refertur, ordine quadragesimu septimii. quod ita Latine sonati In trigonis rectangulis, quadratum lateris recto angulo subiacentis, quale est,quadratis laterum rectum angulu es cum scribentium. Cuius quidem obscuritatem ingeniose admodum discutit Vitruvius architecturae lib. s. cap. a. 8c ueluti dispulsa nube ob oculos clare exhibet, tres areas statuens, quaru prima sit trium, secunda quatuor quini pedit ter tia, quae tamen prioribus duabus par faciat spatium mam quum prima triplicato novenarium numerum impleat .secunda quadrifariam increscens, sedecim constituat:tertia pari ratione in
surgens, uiginti quinque aequabir, duabus illis quantitate respondens, atq; aequale spatiu complens quippe quum sedecim superaddita noue nis, in uigintiquinq; incurrant, quot pedes area tertia continet. Sed quid moror autoris ipsius uerba adscriberes Nanq; si sumatur regulae tres. equi
276쪽
e quibus una sit pedes tres, altera pedes qua tuor, tertia pedes quinq; hae p regulae inter se copositae tangant alia aliam suis cacuminibus e tremis schema habentes trigoni, deformabunt
normam emendatam.Ad eas autem regularum
singularu longitudinesti singula quadrata paribus lateribus describantur, quod erit pedum
trium latus, areae habebit pedes nouem: quod erit quatuor sexdecim: quod quinq; erit, uiginti quinq;. Itaq; quantum areae pedum numerum duo quadrata ex tribus pedibus longitudinis laterum & quatuor efficiunt, aeque tantum numerum reddit unum ex quinq; descriptu. Id Pythagoras quia inuenisset, non dubitans a Musis se
in ea inuetione monitu maximaS gratiaS ages,
hostias dicitur iis immolavisse. Hactenus ille. Quod autem iste Pythagorae inuentum uindi cat Thaleti tribuit Pamphila historica scimina, quem primum trigoni orthogonion descripsis se asserit ab Aegyptiis edoctum. Sed a Vitruvio
stant plures autores. Siquidem Procius Diado chus lib. . Euclidis theorema istud demonstratione astruens, sic inquit: Qui uetera perscruta ri satagunt audire est, theorema istud relegantes ad Pythagoram inuentorem, dictitantes eo inuento bovem im molasse. Graece est εγέντων αυτ τῆ osse . Istud dictum alid supra dem extollunt hecatomben, hoc est, boum centuriam immolasse illum scribentes: nam Apollodorus calculator, quem λοισι ιν in Pythagora Laertius, appellat Athenarus lib. io.
277쪽
id est, Hecatomben sacrificasse, quod inuenisset, latus subiectu rectagulo trigono, tantunde ualere, quantum ambientia. Quae uerba apud Laertium & Athenaeum paucis mutatis leguntur, nisi quod Epigramma eam rem cotestans, uel pΟ-tius Epigrammatis pars corruptius legatur in Laertio, hoc pacto ex Athenaei lectione resti
Hlo. id est: Pythagoras quando inuenit praenobile chema, multa binc gratificans caede boum superis. Vnde elucescit, quidnasir nouit illud, ob cuius inuentionem Cicero Pythagora bouem immolas e ait, sic scribens lib. de natura deoru tertior Pythagoras quum in Geometria quiddam noui inuenisset, Mu sis boue immolasse dicitur: sed id quidem non credo, quoniam ille ne Apolliniqui de Delio hostia immolare uoluit, ne aram sanguine aspergeret. Sentit istic de ara Pioru di Ela, de qua antea diximus non ulla. Meminit huius rei S Plutarchus in sympos lib. 8. cap. r. huc in modum scribens: Inter maxime geometrica theoremata,vel problemata potius, extat illud, Duabus formis datis aliena ad icere, partim ae
qualem, partim simile: quo in uento Pythagora sacrificasse diis perlubent: multo nan subtilius
278쪽
LIBER QUINTV s. aisi id est S cocinnius illo theoremate,quod de monstrat latus subiectum idem ualere quod i
tera circa rectum angulum constituta. Qu. Septii nij Florentis locus a mendis Vindicatus. Cap. X.
EVt x Septimii Florentis Tertulliani, uiri
antiquitatis omnis scientissimi, sed laban te simul cum imperio & Romani sermonis elegantia, iastylo durioris, liber de Pallio. monstrosissime impressiis, cui non positim non
Paeonia manu addere, quatenus dat sanando locum unum attalterii nam omnia mendarii porrenta resecare no unus Hercules queat, uel multis Iolais adiutus. Ac primu ubi legitur: Quanquam Tullius quingentis millibus non unum orbem citri emit, qua bis tantum Asinius Gallus pro menda eiusdem Mauritaniae numerat. Hic ego, loco, no unum, legendia autumo, nummum: pro, citri, cedri pro menda mensa: idq; Plinn autoritate innixus, unde ista mutuatus est: isnano lib. i3.cap.is. loquetis de Cedri arborea pud Mauros plurima ad mensarum insania cx
petita:Extat, inquit, hodie M. Ciceronis in illa paupertate,& quod magis mirum est, illo aeuo empta H-S. decem. memorarur& Galli Asinii H S. undecim. Qui locus, si summa precia spe Etes, longissime exorbitat ab immani precio quod Tertullianus repetit.Etenim Tulliana ista Plinia mensa, decem sestertiis aestimata, lioc est, decem millibus nummum, ducentorum quinquaginta Coronatoru aureoru sortem impleti
279쪽
at illa Tertulliani quingentis sestertiis,sive, millibus nummu penditur, hoc est, duodecim millibus & quingentis aureis.Itam propiore confinio capitum, legendum in hoc autore putarim
hoc pacto: Quanquam Tullius quindenis millibus nummu orbem cedri emit. tametsi alterius
uel codicis uel scriptoris fidem secutus, etia bis tantum in mensam cedrinam insumpsisseAsiniuGallum praedicat, ubi uno sestertio plus in sum ptum refert Plinius. Sed transilio ad ea quς mox sequuntur. Item qua lances centenarii ponderis Sylla molitur uereor sane ne parua sit ista truti na, quum Rutilianus equidem seruus Claudia quingenaria promulsidem aedificat supra scriptis fortasse an mensis necessaria, cui si officina extructa est, debuit Sc tricliniu in mergo aequd
scalpellum acerbitat et .Ego sic lego: Quii Drusillanus equidem seruus Claudii quingenariam promulsidem aedificat, suprascriptis fortasse inmensis necessariam, cui si officina extructa est. debuit & triclinium .nam quae sequuntur uer' ba,me non intelligere fateor ingenuer. Res nota
est ex Plinio lib. 33. cap. ii. ubi sic loquitur: Nostra aetas fortior fuit Claudii principatu, seruus eius Drusillanus nomine Rotundus, dispensa
tor Hispaniae citerioris, quingenariam lancem habuit,cui fabricandae officina prius exaedificata fuerat. Quo loco obiter nota promulsidem a Tertulliano uocari, quam Plinius lancem dixisi diuersa significatione quam a grammatici S ex ponatur, qui potione ea uoce notari annotant, conuiuis
280쪽
conuiuis loco mulsi ad excitandam cibi auiditatem exhiberi solitam. quo sensu apud Cicerone lib. epistolarum nono accipi uidetur, ibi: Non
eum quem tu solitus es promulside coficere. Redeo ad Tertulliani uerba, quae paulo post sequutur. Qua Asinius Cetus mulli unius obsonium seris detulit.Huic loco Plinius optime medebitur,qui lib. s.ca. et . de pisce mullo uerba facies. ita scribit:Asinius Celer et consularibus, hoc pisce prodigus, Claudio principe unu mercatus octo millibus nummu . E quibus uerbis in Soptimio ita reposuerim: Qua Asmius Celer mulli unius obsonium sestertiis odio detulit. Sester tia enim odio, idem caput constituunt quod Octona millia nummu . Fuit aute procliuis lapsus,quii imperitus excriptor, ignat iis quid sibi uel lent hae notae, sex. 8. quibus sestertia octo significabantur, imitatus rudem picturam, uocem ae
que sibi ignoram,sexis,delineauit. Rursus in eodem sic legitur: Qua Aesopus histrio ex auibus eiusdem preciositatis ut canoris & loquacibus quibus p centum millium patinam confiscauit: forte legendum rectius,co flauit. Aliter Plinius
lib. ro. cap. s i. patinam hanc sexcentis sestertiis taxatam ait, ut fortassis non centu, sed sexcen
torum millium,Tertullianus ipse scripserit. Sed
non minor in uerbis continenti serie annexis:
error est, ubi ita scriptum inuenio: Qua filius e ius post tale pulpamentum potuit aliquid sum ptuosius esurire margarita. Nanq; uel ipso no mine preciosa dehausit,credo ne mendicius pa-