장음표시 사용
351쪽
'per Aeoptum. V. e r. Libiae superi s. h. Libis interioris. 3. Thebaidos. 4. Agy-e pii. s. Arcadiae. Per Orientem. v Ii L Het.' pilaestins salutaris. i. Palimnae secunde. s. phoenices Ul bani. 4. Euphratensis. s. Syriae salutatis . o. osyhoenae.. ' L r. Mesopotamiae. 8. Ciliciae secundae. sedit Asianam. VII. Per ponticam. VIII Pet Thracias. III Le x Pisdi 1. Lycaonie. I. Phrygiae Pacatianae. . phrygiae salutatuae s. Liciae. 4. Catiae.7. Insularum. t. Honciti adox. 1. Cappadocia primς. 3. Cappadoeiae semidat. l. I 4. Hellenopontis. s. Ponti polemoniaci. 6. Armeniae primet. I. Atmemae secundae. l. Galatiae salutatis.c a. H mi Montis. a. Rhodopes. a. Mesae secundae. 4. sci-ε thiae .ahessaliae .l Epiti vetetis .i l Epiti nouae. Pet Lirticum . VIII. I Daciae Ripensis.
l pidiualitanae .l naidaniae LMacedoniae salutaris.
Dignitates Imperis Occidentalis.
illustres. Ptinctus torio Italiae sub quo Prouinciae XXIX. Piafatus Plaetorici Gallinum , sub quo Pruvinciae XXIX Praefectus vinis Romet. Magister equitum Matillet peditum. Pirpositus cubiculi.
Qusssor palatii . li pectabiles Clatissimi. Persectissimus.
Comes laigitionum. Comes priuatorum. Comes domesticolum equitum. -Comes domelticolain peditum
Cassiensis peculii. primicetius Notatiorum. Magistri Settiuorum . Iu Proconsul Miles ii vicarii VI. Comites rei militaris V r. . LDuces rei militatis XII. - Consulares prouinciatum XX r. l Correctores Prouinciarum ii I. LPraefides Prouinciarum x xx L spi ies Dalmatiq. a I ait: actita
ae veris,& quales Prouinciae.digni aIes, insignia uerint, abundε idem ipse Vi
dus post alios eodem secundo sui Commentarai libro disseruit, sutura & hilum is,& Iurisperitis non minus iucunda, quam utilia Quamquam si caOmnia collapsa, inuersa, & euersa consideremus, nihil est quod ad vicissitudines Regnorum, & ad fastum inanem Mundi contemplandum animum possit a rerum humana tum aestimatione magi duςς ς l l dili in Guo animo praesertim a militibus, o viris a*s nobilibus ad legendas historias sit accedendam Cap. XII L.
AT quoniam plerunque milites, & nobiles viri historias libentius,quam co-
teri legunt, iccirco meminerit quicunq; & ea legere utiliter, ac militiae adscribi voluerit, in qua set tum tractatur, mitissae sese alteri suisse iampridem adscriptum, in qua lucidius armorum genus altetum splendet,& hostes Hrtiores, da
qui sub aspectum cadunt iunt debellandi: Proinde sciat,& legendinac praesertim agu
352쪽
A do, praestandam sibi esse interioris nitimae fidem, finemq; illius acerrime retinendii, si ii tuis eae ternae disca plinam consequi velit. Hoc isitur, ut rectissime quisque faciat,eXpiet primo amnaum Sacramentis, sicuti & Bapta lino secit, tum ςum Christianae militiae nomen dedit . Neque vero semel hoc faciat, sed ut ad vires seroandas cibu corpori praebet identides'. sic ad lucem, roburque mentis diui ha illa esca sese pascat, qua tanquam indice discernat quid probum, improbum ve sit. Legendo aut e nil odio haheat eorum,quae Deus secit; propensiones leti pronitates ableget, ne assectu aliqu6, aut colore inseditis oculus caliGet, atque viridi uirescere, rubro rubefieri cuncta arbitretur a In omnibus uero id, unde maxim E diuini nominis gloria eluceat, attente consi deret, atque unde seipium agnoscens ad persectio items ndat in omnibus. Cum enim studiorum,ac reliqui rum actionum voluntas sit domina,& directrix, hae quo plus se B. ad sul exemplaris voluntatem componet eo magis diriget ur ab illo, cui se tradide- πιεχροι νώ.-rit inuituendam. Sic enim Moyses obseruat Theodoretusa non prius tantae homi- ' num multitudinis Dux est creatus a Deo,quam dexteram illam, quae male diuisura itotque res admirandas editura esset, insertam in sinum suum leprosam anni aduertit. nimirum ut homines in meditatione, tanquam sinu, intelligant, quid ipsi per se snt; quid munere ac beneficio Dei; atque illud factis experiantur,quod scriptum eii:
Ceteriim, ptinc ops, nobilis, ac quilibet alitis bonos versabunt Hist cc , ut cum, quod ad sese pertaendos attinet, inde sumpserint, reliqua Dei gloriae comendandae, detestandis pcccatis,fugiendisque viiijs, tanquam normam adhibeant, & maximam sese victoriam reportaturos de holi ibus, intelligant, si se ipsos a viiijs i immunes custoc Gieri uti Neque uero ideo legant historias, ut gentem suam iactabunde alijs praescirant animove plus uni, quam alteri nationi adhaereant, aut inde obloquendi de aliis captent occasionem. Quanquana enim in bello iusto ab ijs,qui militiae adscripti sunt, Pugnare, atque iccirco assici liceat erga illum,cui causa iusta adiudicata est, non tollitur tamen id ,quod Christus tam serio mandaui t Diligite, inquiens, intiuem,sicut dile- δε. 3 cae 3 L vos. Alioquin pessima nobis esset historia, quae charitatem, qtiae nis est oras de E- 'uangclium tolleret, sicut & Euangelium est et niutilum, si disciplina militaris suis ex culta legibu biiceretur,cu in Apostolus dicat, sedium no sine causa Prangi adum
dictam malinum, laurim et ero bonorum.
Neque uero abiiciet animum in legendo, non inchoatas relinquent historia non modo hanc, modo illam curiosius arripient, sed integras obseruent,ut & in reliquis rei, bus ad exitum adducendis, viros sese praestare cordatos, & strenuos assuescant. 'Porro aetas historiae studiis idonea temper est, tenerios quidem ad mandanda narimoris,qus audit,prouectior autem ad percipiςnda,aut ericienda, quς percipit. Prsterea cuna non eorundem,qui militis seruiunt sint eadem Oricia, artes,munera, ideo suus cuique status agnoicendus est, ad quem propris discipluis, S lectionis histo racs refuratur. Neque enim Sacerdoti, qui sequitur castra, versandi sunt libit, qui de racione arces expugnandi, strat agemata moliendi, copias in aciem educendi, . Cquitandi, cur Ium iri mari tenendi, ad scopum collineandi, & iaculandi, lanceas ad congressu a piandi, ac de alii 3 huiusmodi agunt, sed ii, quibus viis Christiang instituitio, aςc Oi scientis militum uincula,&solutio, exemplaque ad omnem uirtutem,&coliorti iones ad pietatem, heresum qu a; Dc Ethnicorum perfidis expugnatio, sa- E cratia corvili denaque ad inim strat io traditur Quorum omnium methodus, naonstrata est quinto seleeis huius Bibliotliecet libro . At & cum maritima alti, terrestria reliqua bella tractent, ita se uir militaris initio comparet, ut ne frustra in his lepus terat,quod legendis aliis sierat uilius insumendu.Qus quidem fuit caussa, ut quo ordine quascunque historias, prscipue uero Roma
nam,& Grscam ex uariis historiis utilissime post et quilibet lagere, suis locis infra in.
Hoc igitur animo qui ad legendas historias accesserit, aliis deinceps, que sequuntur cautionibus & legibus praemuniendus est.
Prima,ut nihil inde concipiat,ex quo tepescat in Christiana pietate,ac Religione. ii ' Catholica
353쪽
Catholica Romana, vel alienior fiat a re ierenti erga Catholicos Principes obsequio, Avel quicquam remittat de di silentia,& tortitudine rei,quae iusth, ac maturὰ a principibus legitimis deliberata suo inouenda sit. Itaque sicubi ab Historicis altistoritas, bo
numve nomen Pontificum, satum, Regum,& aliorum Principum, ae Rerti in publicarum carpitur,aut etiam non omi ino intuli E reprehend tur, hil praeiudicet;omnia veris ut non illico respuenda, sic neque facilli Dὰ credenda es tu arbitretur, memor it luis Dumit verbi. oedt,uuu es corde. Fieri enun potest, ut historicus, haud que alterius,atque principis gella,causa , perii asses hoc est circina stantias sit as Ire seriise aut si eas. noli erit, expedire tame non existimauem, ut quae ostent recenti stima dum i , de quibus a rebatur,crant superstitςsὶ omnia prodirent , n vulgus; unde videhcet erumperene dissichorum semina, vel populi irritarentur adfersus principes, aut composita aliqua pax turbaretur. Mitto spem praemiorum, assentationem, odium,ancet cras ahimi perturbationes,& alia, quae forsan vel pro sta, vel collata nonnulliis fuerant ut non ita res igioni sibi ducercnt, ii quid silentio inuoluerent, vel obseurarem, ves exaggerar ni, vel denique sellatone. Et ipsa quoque rerum sulcepta luna eonsilia, variaeque ratio sies,quae non statim omnibus liquent, plurimae esse possunt; puta sin id, Perknarum, temporiim, vi qumn historus reprehenduntur, non modo non a fines culpae, sed maxima potius laude assiciendi sint . Itaque,& suscepti consilii rerumque gestarutri ex rus tranquillo oculo spectandus est. Et fienim prudentiam inde, sortitudinemqiae Vi alicuius aequitatemvo, siue iniquitatem caulae haud semper rect 'colli. ges, quoniam & hec omnia possunt alienis peccatis impediri, quae pluribus haud in notuerunt tantam nihilo mi Ηs id lucem affert, ut planum fiat, Deum ipsum licet thd in viri principes cunctast, reε non perspexere eorum cordibus illapsum obfirmasse Cin his deliberationib. illorum animos, quae Historicis,l: reliquo orbi Chri Iliano, longissime a iusto videbantur abfuisse
Caurianes altae uniuersases in legendis Astirys. Cap. XLIT L.
AT de aliis eautionibus praemuniendus est animus, ubi propius ad hegendas hi
1ωrras accesserit nimiruin,utilitelligat si Graeci cum Latinis Historicis conserantur, hosce Graecis veraciores,ac proinde maioris fuisse auctoritatis; sed nec Latinos tamen semper esse veraces. Primum,q md Romanarum rerum historiam laudatio ibus factam filii semetidoliorem Cicero ipse fatetur. Deinde, quod haud semper viguere ingenia, qtiae pristis illis temporibus memotiam gestarum rerum po D steritati recth mandarent, ac cum Commentarii,qui ab iis dicti sunt Pontificii, publicaq; & priuata olim exiitissent monimenta, haec, Vrbe incensa, petierunt. Quam ob rem Liuius non soluiti reuocat m dubium quae ab Urbe condita ad eandem a Gallis capram, At inde ad nonagestiriam octauam Ojvmpia dein, mi inque conset ipserat tibiis ,
b int. Atqui de Plautiis Vopiscus, Sallustium, L mium,Tacitum,Troglim , maliquo ait esse mentitos. Et conciones quidem,quib. varios Littius facit loquelites,icimus ex mgenio potius ipsius,quam ex ipsa ueritate prodiisse; ae quae in Ciceronis laudem re
dundare potuissent, a Sallustio pleraque siti sise suppressa. Sed, ut haec vera sint, haud :E
propter a sunt abiiciendi,quoniam eloquentia, noritia rerum, atque prudentia plurimum in eo genere scribendi ita luere, ac sene utentibus possunt esse non mutiles; que- admodum Caius Caesar, Valeritis Maximus, TranquilluS,Tacitus, Marcellinus, Eurn pius,Cornelius Nepos,Q. Ciirtius, Sc alit. At,ut omnes,quonia Ethnici suerunt, uera Religione caruerunt, salsos que Deos,
quos ne ipsi quidem credebant, sed ut inquit Plinius, dei non strant autem rectitis Iustinus Martyr, Tertullianus, Sanctus Aligullimis, e alii plaboriosa mortalitas,& mortalium illorum caecitas sibi confinxerunt; cauendum est, ne quid animis, aut tenerioribus ; aut inquinatis inde maculae aspergatur. Nam de vidimus
354쪽
A ipsi in Christiano tuin castris,non minimam auguriis, sciri ibus, & d noniana responsis haberi fidem. Sed ecquid iacis non exhaurit maiiissimae gloriae stis, spesquc, &metus humanus Z Proinde,quae de his scripta sunt ab his opacis eorum lectitor uni, uti de daemonum oracula quae suo tempore iam an utile,ac vim amisisse fatetur Plutarchus homo licet Gentilis,N Graecus respuenda sunt, priusquam ad ethnicas lilii Orias legendas,quisqua in venerit. Quae sanctissima prolegomena, si ij,qiii historicos alijs legendos onerunt,aut citam in scholis interpiciantur, initio adhibuerint, Chri- -- -- stianum,ac pernecessarium praei labimi ossicium. Quod sane ut fiat nemineruit quod ad auguria pertinet Gentilium quoque ipsocum l luces ea spicuisse. E paminodas. n.
cum duo contraria auguria,quo tempore castra moturus Crat, apparuissent: quorum altero victoria,alicto clades portendebatur,anxios itide milites conspicatus ac sciens -.... 2 istiusmodi res ei se vanissimas,animos addidit militi lacum di xcrit, moneri altero exercitum si sortiter hostcm aggrestus esset, victoria ui promitti,altero autem intcrneci nem,nisi ordinem in acie tonuissent, vel Ducibus uim obtemperassent. Ac in miracu. t
culis quidem,quae Ethnici Diis,aut Imperatori b. luis ascripserunt,astum Satanae faci 'T I. IE agnoscet, quicunq; libri decimi de ciuitate Dei sextumdecimum caput D. August. ν - πυ- perleget. Sciebat enim Satanas de Christo Domino multa eiusmodi fuisse praedicta I - ,
a Prophetis, quae si similib. sed fictis miraculis obscurasset,diuinum ad se sperabat cui ha De νω- . tum detorquere,qualia colligi poterant ex tabellulis,alijsve donari is, quae in templis Aesculapij & Ilidis caeca fingebat antiquitas, quaeve adhuc in tabella marmorea cx- ρον ἀειπεν. tant,quam in Insula Tibcrina inuentatu, seruari Romae ab M aphaeis Romanis patri. ': cijs scripsit suo dc Gymnastica libro Hieronymus Nicrsurialis Ed spectant, quae non a C solum Tacitus Vespasiano tribuit,quod lum 'caeco, gressum claudo restituerit ac, 'quae Cicero de Augure,qui nouacula cotem abscid it, de Valςrius Maximus de Virgine Vestali hauriente aquam cribro, deque statuis,& brutis loquentibus, verum etiam C 'H- quaecumque, Haereticis, Iudaeis, Maho mcti,magicae malet arti,ac suturo Antichristo degenere hoc tribuebantur. Quae omnia, cum post ueteres Patres, atque Theologos, Ia- μ ιι bi. cobus Pamelius in notis ad Tertulliani Apologeticum capite a a. & a 3. ac Robertus Card.Bellarminus noster tomi primi libri quarti capite quartodccimo Dis pia talionii L . . Valeri suarum,& deinceps Benedictus Perrerius egregio de Magia libello optime refellant, μ' non est,cut ipse, hic aliud addam. Iam vero cum alitiquissime Tertullianus oracula, miraculaque daemonum refiita. U G ret ac dixisset, eorum operationem esse hominis euersionem, malitiamque spiritalcD a primordio fuisse auspicatam hominis exitium oroxq; addidisset unde illis haec laci Iis facultas suppeditetur,rationes aptissim ξ δ ffcri,quibus Ea conatur eXplicare, qua S' st j aque nos merito hic inscrutinus ad auertendos ab omni errore eorum animos,qui ctitanico aut alios historicos incauth legerent. Ibuntur emm ait praeimos quibus am, qu.e,s natura eorum cognostatu ,sol ma iam esse put.1h-us, Omnis spis sales es, hoc 'is': ...
355쪽
ἡ- c. ciar circuiator ν ursimys ludunt si se nia immittunt habe, es semel miti, rem ante Alorum, is daemonum a sientem sib/ pares aerem, per quos se eaprae,ct mensae Hui πι-e cosue. TZO uerum uama magis uti potestas de suo arbitrio, sepro seu neg=sto Itudeat otis et inbm 'peis T rarii quia alienae aeritat negotiatione' sinc Tertullianus. idem alitem ubi delato locuti sunt historici, dicendum est. Nam inde, vel hoc tem pore plerique hausere venenum, ut quo fibi mortis metum in pugnando adimer m , - si necessario fato putarent m ri,quiequid accideret. Quae opinio utariam ne solosim buisset Tuscarum animos, licet arte id meibus eorum fiat,ut omni sese periculo mili tes eκ ponat intrepidε. Et Satanas quidem per Ethnicos, Ne eos, qui in cpro peccat in mira demersi in Deum ipsum, siue in se talem necessi talem eulpa seorum scelerum coii M' ij cere eonabantur, ac saepissim ε errore hune pellitentem humanis mentibus iniecit, u quem tamen eum antiqui Patres exploserint,atque adeo a Philosophis magis sobrijs M. explosimi ostenderint, praelegenda essent, quae Eusebius quinto eapite sexti libri de Praeparisione Euangelica,& sequentibus capitibus seripsit; cum interim adolescenti Principi, siue alteri cuilibet, antequam inserat pedem in historiae lectionem , consul-- tissimum se turum sit,ut nonnulla ex oratione Coni tantini Imperatoris ad Sactorum .ic coetum inseripta, c ad operum Eusebij ealcem adiuncta,delibet; virilia hec sunt.
quaeriti et ore Iubiecta sit, sta enisis. o a' erit imm f Ium per Asinatura omnia cprocreet' aut quid putetur esse natura, stria i lex in in , se violari nequeat stramne iam ita gem quandam esse alem assemare persuae indicat,omnem Hiam legem opus esse tibus,qui eam promulgauit, suo fatum cum lex st, Dei moenium fini omnia profecto Deo subum p. m I se eius virtutis nihil est expers, ct salum ex Deo esse,se Mem reus voluntatem renstri,at8robamus, et erum quomodo Iupitra emperantia, o reliqua virtutes eum 'Io cohaereis e possunt' Unde ea, quae simi his contraria, Iniustuta, Intemperant avet I uois si prauitas ex libera voluntare non ex fatonastur, virtus quoque o recta uitae, morums mPIDIis. Preeasa autem; recto e fcta,qua Aint sonae, rectaei voluntatu propria, eum aliter aliquando emant,num foraunae, aut fato Urabenda sunt Z Omnia eI 1am quae ex aequitate,se ex et irtute, quae it que pro viguit te eurque tribuit uni, quomodo fato fleri dixerimus' leges item, eohortaIIones ad utramis avtrys aure Iiones, iams uem, o vi veratio, seniscia omnia donique, qua ad virtutis studium pel eiant, auertants a prauitate, quides, cur fortuna, rarasiss temeritate,non norma xus m , que eis Dei omnia noui en sua gubernantis, conliare Euantur ρ Nam propter varaam hominum uitae rationem,quod quisue meretur , HIud cui
'aia que aera is,interdum pectis, o Mura, modo annona caritas, modo abundantia sequitur.' qua quidem palam, o sprete et ore prope emissa, in Ieant qu/aesit,quamurem Esa,ab ris NMygeneris visa nostrae importentur. 'sa en1m Dei essentra, recta hominum Listur voluntate,ins' ' utarem omnium destitatur,moderationem animi amplecDtur,audaciam, o insolemtupo μ' quam bellurnam edit. Garum rerum demonstrationes, luet fors cma in primis exf nt, ante oculos eurusque posita. tamen quotus cogitationesnostras intra se conuoc mus,Gr mens s et, is sis acie velut in angustum adducia, causam earum nursum coquirimus,lostes multo citrius, β - , ct emaeensius elutent. ISuare uuam modente se prisciae instituere oportet, nec ammam sum
id quod natura patitur serre is dilud cogitatione sedulo complecti, factorum no,irorumnosis semper adesse ammaduerserem Deum. Ηsc Constantinus Imp. r Porro quae nos scripsimus aduersus Astrologiam syderatem,quam vocant iudicia-g- riam,huc quadan tenus taciunt: laciunt item, qui Theologi de lato circumspectissimri ae lapienter Iocuti sunt.
356쪽
Qua agitur de Historicis, qui Graece, vel de Graecis, siue item de aliis Gentibus scripserunt.
I Ui Graκε scripserunt historiam Ethnici, vel Christiani; hi huinanam, aut Ecclesiasticana,vel utranqtie simul complexi sunt'; in quibus id , quod de Chaldaeis. Aegyptus,atq; alijs suo loco scriba imi cauendum est; sugiendi nimirum qui nomen Christianum praeferentes,suis lis reses libris insperserunt; sed & patum, vel nihil curandi,qui fabulas pro histori s attulere, vel interdum inquinare magis,quam purgare atque illustrare legentium animos solent Iam vero ut lipe cautio sit circumspectio praestat summatim huc afferre, quae postea sere singillarim, ac plenius attingentur, ubi ipsa Graecorum historicorum opera
Neque emun iccirco abi elendae statim G cae sunt historiae,quod Scipio apud Liuiu in lib. i8.Cicero non vuo in loco in Oracpro Flacco, primo de Legibus,&, ad Q. Fratrem. Iura alis Satyri Io.Quintilianus lib. IO. p. I.&lib. 2. cap. . Plutarchus in Solone, Pali uias in Corinthiacis,& alij seripserint,Graecos ethnicos non coluisse te ' C simonio tu religionem,aut dixisse pugnantia siue mendacia, vel fabulas immiscuisse. Neque item prorsus respuendae aliorum aliquae qui Christiani cum suetint, ab Ec- λclesia cordatissitne sic notati sunt,ut tamen nota Omnia illorum explodi voluerit. νομερο Praenoscendum autem interea, cur utrique sint lapsi, & quibus in rebus haud i rutiles. Ac Philo quidem lib. I. de vita Moysis de Graecis ethnicis historicis sic ait: L se vera Musis quis fuerit non multis satis notum e fortasseepropierisurdων,-tρον visis Mosiis.
cris BDis Haetcr, quos reliquis mirandu- monumentum sva sapientia, ct a quibusiam a frae gemis senioribus, quι et Gera lectum simo adibam acidui , quom set ira hominu est mihi cognita. HS c Philo. Iosep tuis autem cum de dispersone Gentium in unii tersas terras post aedificatio- 'nem Babylonicae turris ageret . ugo ex rimpore,are,dispersi sunt pasim propter diuersita- rem tinguarumcolonysussae dedamsi es eam terram cum suis et nusquiseque eccupauit, ad
quam eos Deas adduceret, ut tam maritima quam mediterranea cultoribus νepleremur. Necd uerunt qui eo censes naui os ad Insulas habetandas traycet ent. Porrigenum quaedam ad c seruant demasam a sera conduorsius anel uoxem,querim raram mutauemm,ran A E nuctam familiarem aceatis, o nostinem et ocem sunt versa, Gram pora imam talu semcncla arae anc orasns. Hi enim 'aenota as secutis et Noem feceram gloriam siti et serpau ruor, dum gentes nominibus ibi nodis mugmum ἔ ae π.f. Ianquam ad sex intus attinerent,
mores quoque propries miliastauchum. Haclanus Iosephus Hinc ergo sapienter S. Hieronymus: Non debemus, inquit, rartim a Zenuati ac reissere qua um mendacia riseisamur. Et in Concilio Florentino decretum est, Graecora mea .mtior Acmanorum ethnicorum historia nequaquam in rebus dei es utendum. Quare &Innocentius solas Ecclesiasticas lai storias in caussis Ecclesie finiendis approbauit. d.' i a Quae licet ita se habeant j nihilominus ex ethnici; non inutiliter suo tempore te
gi poterunt,qui veraciores habiti, testimonium quoque a prudentibus,& Christia pae
357쪽
IN. Antonii posseuim Inm Ecclesi Iuminibus habuerunt qualis Polybius, Dion usius Halicai nassus,Thuc
clides Strabo Pausanias, Diodoruxi tena Siculus, quem Iustinus Martyr, Africanus apud Eusebi uin,Cyrillus,Tertullianus, Hieronymus,cona inendant, quidquid contra eum.minus vere scripseris Vives, quemadmodum paullo post de eo,ac de alijs, uti&primum de Herodoto dicemus. Ecclesiastici autem antiquiore qui Grscὸ post Christum Dominum historias co- scripsere, minus in his claudicarunt, tum quoniam post institutas Olympiades Gnci quod ait Eusebius intra cancellos vetitatis sese magis continuere; tum quod ob ipsum Religionis Christiane donum,magis a mendaciis abstinuerunt. Ac tamen sic isti lependi sunt ut Antiquorum Patrum,qui etiam luctu ne cnisdem gentis, monitane obliviscamur. Eusebium enim Caesariensem,quanquam merito Hieronymus collaudat, quod diuinorum librorum laetit cum Pamphylo martyre studiosissimus, atq; chronologiam eκ probatissimis Auctoribus libauerit,alibi nihilominus testatur suisse propugnaetorem Ariane impietatis, cuius idcirco cpistolam publicὸ lectam, quoniam Arianismum sapiebat, reiecit septima Synodus. Et Epiphamus scribit in omni b.opu .stulis potissimum historicis eum filisse Arianum,ac duplicis animi, ac Synodo Nicini subscripsisse Gelasiusq: Pontifex eo nomine respuit in his, quibus Origenem laudat cum ceteroquin chronica eius,& historica fide digna censeat,quae Meo, inquit, ς.quens etsis reaecauu Erilesta. Hi storiam vero Tripartitam, praeter quaedam, quae Socrat Theodorem, S on eno interdum tributurtur, id quod in Apparatu Sacro diximus, 'itiauit sua versione Andreas Musculus,additis Inscriptaonibus, quibus a veritate v treliqui selent hqretici)legentes auerteret. Quamobrem quam Christophor sonus conuert i t,ea potius legenda est, Musculi vero,ac si qua similium alia extat, prorsiis
Sed sanistissimi 1lIi Pontifiees,qui sanguine aedifiearunt Ecclesiam,& reliqui Graeci Patres,qui probatissimi sunt,Basilius,Gregorij duo, Chrysestomus,& alii nonnul
li,cum multa sui temporis,& maiorum suorum enarrauerint, inoffenso pede posui redecurrisiimmo fructii, solida voluptate, optimo Christianis exemplo. Verum enim uero, praeter antiquiora illa tempora, inter eos Orientales, qui Christiam agnouerunt,eum alij,postquam sese a Catholicae ac Romanae fidei regula seiunxerunt, mendaciis aduersus eam intexuerunt historias suas, ij caute legendi sunt,praesertim qui ab octingentis annis de rebus ad Religionem, imperium vespectanti b. egerimi. Cum enim in Latinos implacabile odium concepissent, cum item Patriarcham Constantino pol ita num primum aequare, deinde praeserre Pontifici Romano Petri successori conati essent,cumque Canones haeresibus aspersis; in Synodos ipsas latenter ausi sui stent ad perniciem orientis inserere,qim postea secuta est atrocissima, vix vlla ab iis prodijt historia, quae a mendacijs omnino fuerit immutars,quem adincidunt de Zonara, Nicephoro,& reliquis eiusmodi historicis infra dicetiis Ad Historico, qui Graece, ae praeque Graea scri rem, tuteli gendos,
I Am vero ad Historicos,qui GraecE, ac praecipud Gre a scripserunt intelligendos,
quattuor plurimum conserunt , prster illa,quae generatim reliquis aliis eiusmodi Scriptoribus ad usum adhibendis conducere diximus. Primum nosse Graecis ac finitimarum Prouinciarum naturam, delineationem, ac Ioca.Quae quidem, ut antiqui tradidere Geographi, Strabo, Ptoletnaeus, Dionysius de situ orbis,ita hoc seculo Michael Sophianus,egregiὸ ob oculos positit,nec defuere,qui eius Tabulam de Grecia explanarunt. Secundum. Vt quae non tantum ex Ethnicis,atque adeo ε Christianis Chronographis,verum etiam,qui ex alijs Auctoribus fide dignissimis,ac pisertim ex Patrib. diligenter collecta sunt de Regno Sicyoniorum, Argitiorum, atque Athenies una, ea sic percipi an tur, ut quasi eo filo recta ducamur in seculorum sequentili notitia: Quod quidem sequentibus huius libri capitibus,tertio,quarto,& quinto liquidius intelligetur. Tertium:
358쪽
υ Tertium. Vt innotescat qualis suetit Respublica Atheniensium,Lacedaemonio
ut ita dicam sparsim, dui' Attic te 3 libros de Republica Aillimiqnsium seripsi, quibus
postea tractationem adi it de twporibus Athenis uii uini, ac iocedaemonioriam.
enim additamento nil eges, Archoni
dem Pisistratidarum, Principatus,bella, auxilia, Oligar Pugs, DominatusAberationem,tum ab aliis,tim ab 'ntigoni dominatu; Deinde Lacedaemoniorum itide Re es distincte,ac breuissim' su jcit oculis. Porro liarς omni. cum separatam eaita fuissent,unico postea volumine Lutetiae prodierunt apud Iacobum du Puys annoni M D L. um eidem volumini likros. vadecini eiulde u Sagani dg Antiquo iure populi Romani praetasuisset. i ,i ii dici: μ oibc artum. Vt ordine legantur Auctores ij, eorumque particular libri qui λdsam Graecarum rerum historiam pertinent. Quam quident non Atticae lolum, aut Peloponesi intelliges dam velim ed eam irem, ad quam stactant Iones, Aeoles, Dores,qui in minore Asia,& Eutopa a Danubio, Ac cerauntis, & Hemo monte usque
Ordio emolim diximus inteljigamus sequentem,ut primo legantur . Mot Q ibo Hexodoit Halicarnassaei libri noueni ubi sparsim de Graecis agit usqueadi kgam Xerxis complexus historiam annorum a G.de qua postea agemus a m , Qq Q te ob. Deinde Thucydidis Atheniensis lita8.quibus asi A Xerxis, usque ad vinum cita ter ar,belli Pelu pones ci annonam sto historiam constra psit. 6nu tolli tis'. et Mox Xenopb tisi Atheoiensis libria clivibus hueyuidis narraqoneoa persequi i R eaxum rerum quae annis q3.iti Graecia gestae sunt, usque ad praelium Lacedaemo-.
morum,& Thebanorum, ad Mantineam . . uti Ilia . . mi Listia uat Sil a. Deinde Georgii Gemisti. libri duo taetidis, quibus Xenophontis historia eκ Hu Nh A. Di uro comi uua serie perpetuat , a praelio ad Mantinea musve ad sta
Diodiari bioth liber decimiis sextus,continuam item Gemissi narrationem prase, Q quitur Philippi Alexatulli Magni rebus gestis. ,Liui tot l. l . Ibi clD Deinceps Polybij liber secundus,quartus,quintus cum Epitome sequentium,& Liuij quarta Decas cum fragmentis quintae Decadisi, qui libri res Graecorum i mpi tam tur,quae cum Alexandri succetaribus gestae sunt ...' . iii muro D, Plutarchi Aratus, Philotamen, ac Demetrius plurimum conferunt ad posteriore Graecorum historias intelligendas . ii . ill tiLIlli uia δίιν ta i lPausaniae Caesariensis Attica, Corinthiaca laconisa, Messeniam, Elea, Achaica, Arcadic Boeotia, Phocensia, uti supra annuamus. ii l 3IO Orita a no A, Procopii libri .re γ sub Iustiniano gestariim . I t, ditat bid Ei δὲ ui .. Ioannis Zonarae tomus tertius a Constantino Magno usque,d obitum Alexi, Comneni, idest ab anno Christi Joo.vsque ad annum ii, I x3. ita uncMeubi A , E Annae Alexiados libri r , rerum ab Alexio Patre Imperatdregestam litibus Zo' pars nar tioneis persequitur. 1 Lot: inmo boos η, ιbn gillo miluia dNicephori Gregorei historia centum.&quadraginta quinqueannorumt,ia Thes doro Lascari, usque ad Andronicum Palsologum posteriorem. ori, diri, Nicetae Acominati Chomatae annorum 8 6. ab anno, quo desierat Zonatas, usq; ad exitum Murausuli Impexa totis, id est usque ad amia I xo 3.libris I s.comprehensa Q. Aemilius Probus, siue Cornelius Nepos,de vitis Graecorum Imperatorum. i'. id
359쪽
AC de Herodoto quidem sieuti &post hunc de Thucydide fiet,quartiloqui dein ex duorum istotu nOtitia poterit hauri Miquidior lux,&ad temes ultoricorum normam inspiciendam,& ad pendendam aequa lance veritatem. Quae veritatis opinio praesertim de Herodoto antiqin tu ac vali per manus tradita usque ad nostrum hoc seeututia,n ea fui qκ omnino de verace historico habenda est A mod eum ita tameα ς docti, & prudentes viri Herodotti ab eo crimine,plerisque in rebus vinὸ ait tint ptimum afferaui, quid de illo sivo sti Ethnici,siue nostri terentiores cetis uetuit. Mbx, quid de illo vere sentiendum sit . Denique quid ei ux lii riti fumniatia Eora plectartiit uitri illius possitissibulus;ctan, ad aliadum etiam ad imittit Scit tu Eaduersus eos cui had pernegarba historiam omnium veracitanam, si non cunip obtridam I
certe indicandam,atque afferendam. . . . b L. ii l l . nia
360쪽
R dammodo belIcum . nimisque assis curati Theseratu auderet tibertus , quam superiores, o nauus dicere. Sic igitur de Herodoto Cicer', qui & eum histori Ριrem libro primo de Legibus vocat.& in Hortensio,quemadmo
Accedit ad Ciceronem Quintilianus,qui ait: Itaque is confere pene et II mam orato arrem compositionis qua persi H,contigisse,ita rosyrsos habitum ιnter curas , Πν quantum adhuc profecerunt, puto.Neque enim mihi quambbet magnus auctor Ocero persu erit, siam,Herodotum,Thucydidem parum Rudisos eius fuisse . alia uanto post subditi In Herodoto vero eum omnia mi ego quidem senito semier flruipia diauctus habes eam iucunditatem τι latentes etiam numeros comple a τι caιur .
At cum libro sequenti, de historicis iudicium quoddam B Fripserepraciare , sed nemo duluas duos longe ceterispraeferendos risurim pene parem est consequuta . Densus, o breuis, G semper instans Ibι Thucydides , dulcis,ocandidus, o fuseus Herodotus; riae conratat hic rem v ast embus metioritia concumbus, hic sermonibusu incet ,hic voluptate. i hHm cum ita in utranque partem dicta sint de Herodoto, vinamus num vera sint , Aeptimum Thucydides Herodotum, quod sciam,inunquam nominatim ca Pit: quamquam verisimile sit, notasse antiquiores historicos,quorum m mentis,ueritatem rerum, ac maiestatem,ut ita dicam,grauiorum gestorum meriC egam autem non nego Herodoto obiecisse mendacium in narrandis Persicis re C bus quippe qui Ctesias,ut ipsemet inquit,in Persia,& apud Persarum regem vixerat. Verumtamen, ut ut Ctesias potuit esse veracior, huic tamen ipsi Ctesiae a Plutarcho exprobratur in vita Artaxerxis,& ambitio,& propter hanc salsitas aliquando in eiu historia. Illad Cer. inquit Plutarchus iam Ctesia nobιθ eu mend acium,qur se cum Zacynthio Pharsi se quiba ama*s missum re I ad Graecos. Nam aenophontem non latuIι -e in Regis contubernio Ctesiam. Guare Nuntium eum, o Iama legatiamis Interpretem n praeter siet ramum, ac Pharsii Zacyns mensionem isset, sed escitura am usCTas cI clusiaconam, o Clearcia Eudiosus ,pasiim in hutoria H quas sibι ιnburi partes, in quibus cum est, multa, o praesar a de Clearcho commemora Lacedaemone Atqui & idem ni eadem vita Plutarchus Ctesiam arguit non obscurE exaggerantem, dui ad Clearchi commendandam memoriam δ xkΠςhy'x' . --- . . D ' Strabo autem sequutus alios,& pletaque vix credibilia in Herodoto obseruans, &quod Geographica ipse verius nosset, atque accuratius scriberet, tanquam fabulosam historiam Hemdoti,ut diximus,agnoseit,vile reliqui fecerunt,a quibus Ob Musarum inscriptionem idem ab eodem Herodoto de sua historia cogitatum putarunt. sed de fabulis post. De inscriptione autem,constat, historiam hanc ab eo in Graeciae frequenti Olympiorum conuentu recitatam sic placuisse,ut libris nouem,qui adhuc ex tam integri, Musarum nouem indiderint nomina. Unde& Gricum illud elogium breuiantis quo Epigrammate Virum ita commendat. προδοτοs μύσαο ὐπελεατο τω δ αρ ἐκα Am φιλοξενίης β βλονεδοκιμίων.
Plutarchus sane magis negotium lacessere videtur, quδd homo gravis, prudens, eruditus,acer M Herodotum perstrinxit,edito aduersus eum libro;quem δμι hoc est , de mali uale Herodoti. inscripsit, quo quidem in libro cum initio 'otas quassiam afferat,quibus Historicus internosci queata calumniatore, reum facit Herodotum,quod plerasque Respublic. immerito atque indignE reprehenderat,qus Bibl.Selectae Sectio Secunda. Ee a