장음표시 사용
31쪽
ao DE MAN 'DATI s. assim Notarii nuncupantur, forte quia in Schedis,quae hinc
facile listae a Gregorio IX. nuncupontur, in cap. cum P. Tmbellio is . de . instr. contrahentium mentes, inde latius &ad formam authenticam producendas l. contracIus I 7 C. defae inseri breviter & Notis excipiant, ut ingeniose sensit Tholosanus: Synt. Iur. lib. 47. cap. 42. num. q. CUJus equidem sententiae non leve nobis praebet argumentum, copiolus pCTI X. nes Notarios clausularum caeteratarum usus; cui profecto modus aliquis adhibendus esset, ne inde publica veluti taude contrahentes circumventi videantur; dum prorsus ignari virium, quas clausulae complectuntur, quando extendumtur, eas apponi permittunt, quas alias facile recusarent: non secus ac easdem non pariter ignari Notarii ut plurimum adjiciunt. Hujus autem veritatis domestica mihi experien-
tia, Cum magno meo rerumque mearum incommodo, testis
est. in vita functo Pomprio Vietzanio,Bononiensi Senat re,Consobrino meo, frustra laboravi in Sacro Romanae Rotae Tribunali, ut immitterer in possessionem bonorum ab eo possessorum Pompeii ViZZanii Senioris,quem auctorem Bo
noniensis historiae satis diligentem habemus, quamvis ea subjecta essent certo fideicommisso Camilli ejus Patris: fultaque denegata immissio ex eo,quod in instrumento divisionis
haereditatis paternae, quam cum illo contraxerat Iason, mus& Auctor meus, Notarii imperitia clausulam ad habendum &Caeteratam adposuerat, quam, ubi extendatur, prae se ferro fidei commissi paterni renunciationem sensit Rota; dc Jure quidem,ut optime comprobant Dinorum auctoritates,congestae in decisionibus in illa causa editis, siciliceι in Bononiens isdeicommissi, de Vi an. is Iunii I 64 3. 9 IJ Ian. I 6 A coram Elchio, quibus ideo nulla expectata sententia, bene conscius XX. sapientiae & aequitatis illius Tribunalis, acquievi; Verum fi
stra quaestio illa de dignitate Tabellionatus excitatur in hoc. textu, quia hic disponit de Notario Principis,qui vere habet
32쪽
dignitatem, Tiraqueb late de nobil. cap. 3. num. 8. Boer. dees
alias Tabelliones potius dicantur habere officium, ut sentiunt Bariolus hic. num. 3. UT 4. Decius' num. a F. Oseqq. &Lotterius de re benefic. quaest. 28. num. as. qui asserit hujus XX Lmodi officium nobilitati generosae derogare, cum in se claudat quoddam negotiationis genus uxta sententiam glossae in cap. sicut. 8. V. Clericis, de cier. vel Mon. Quod tamen in- XXI I. telligendum non est de Scribis, & Actuariis,qui circa Princiapem, vel alios magnos audices actis gestisque consciendis adhibentur, quales erant Notarii ad Martyrum acta describenda olim electi, de quibus Caesar Rasponus, in suis de Bassetica.se Patriarchio Lateranem libris. lib. . cap. I7.g. S. Clemens.
er illi qui ad scribenda alicujus Magistratus acta d putantur , his enim nobilitatem adscribit Cicero in Orat. pro F D, dum ait se introductis in Senatum Iudicibus, constituisse, Senatores, qui omnia iudicum dic Ia, interrogata, or responsa praescriberent. & inter hos recenset C. Cosconium, qui tunccrat Praetor, & M. Messallam, qui tunc Praeturam petebat:& plene post Bariolum , Salycetum, Tiraquellum, Booriumς& alios, hoc idem sensit Rota, ea reddita ratione, quod hi immediate Principi serviunt, vel illius Tribunali, qua rationc differunt a Tabellariis,qui cum publice destinentur instru- mentis conficicndis, quasi publici servi, ideoque compellantur cuicumque indigenti inservire pro rogatu,nequaquam reputantur nobiles, decis 29 . per tot. CT FO .praesertim num. s. par. p. recent. Nisi tamen patriae consuetudo contrarium sua- XXIII. deat, quae semper attenditur ad dignosccndum an ars aliqua Nilis, vel honesta censeatur. Bart. l. p. Cis dignit. Tiraque deflobii. cap. D. n. p. o 3I. t enoch. cons H2. n. I 3. Eoia d. ederis S Ο num. 6 par. p. recent. cujus .veritatis cXemplum
insigne nobis praebet Roma ipsa,quaesistularias quidem, o or- .didas ct turpibus cupiditatibus subservientes artes, ut corpori-
33쪽
bus atque animis tractantium noxias fervis dr eneris exerrem das tradidit e longoque tempore pudori fuerunt Romanis opera talia, omnibus ingenuis retinaciter abstinentibus, eum Romani runc temporis siuo tantum prosequerentur studia incilicet rei militaris, ac rusticae, ut testatur Halicarnassaeus Antiq. Rom. lib. 2. xxiv. Postrema dignitas, quam hic recenset Imperator, cst C mitatus ; dum Comitibus etiam fi lcm denegandam esse ait, nisi Principis Mandata in scriptis cinibeant : Hac appellatione olim insigniti, qui Proconstites vel Praetores in provin- Cias euntes comitabantur, quorum meminit post Ciceronem
in epist. ad fatrem. Modestinus L abesse 33. 1. ex quibus
edulis mai. & Paulus in L legato tr. g. comites . de vacat. mum
de ac eorum salariis disserit Papinianus in L diem functo η. 1. de . ad U. Hoc inde nomen inditum fuit iis, quos Romanus Imperator, dum in bellum proficisceretur, aut Imperii ditioncm periustraret, in comitatum adsciscebat, quasi hi Q-rent in laborum Principalium curarumque consortium aD. sumpti a Principibus, qui per cos maxima quaeque S graviLsima negotia cxpedire consueverant: videbanturque ex univcrso genere humano dclecti viri, prudentia, consilio, morumque probitate insignes, quorum opera levior, Z portatu facilior Imperii moles Principibus esse posset, ut sensit PiuXXV. calius de Coronis lib. s. cap. 23. qui ibidem animadvertit, ex praenobili hoc mulacre vocabulum transiissc ad notam per pctuae dignitatis; de Coronae super insignibus domesticis d ' lationcm, Husque transmissionem ad hercdes de qua re ibid. in e) velut argumentum antiquae laudis & praemiorum, hinc originem habuisse. Comitum igitur nomine antiquitus illi sere omnes insigniti, quos peculiari cuipiam curae doli X XV L nabat Princeps :. Nam Comites Consistoriani fuerant, qui
Consistorii Principalis arcanis intercrant : Sullangen de Imp. Rom. lib. 2. cap. ao. m fine i se lib. 3. cast. 9. IS pariter, qui equis imperatorus erar pricctus, Comes inuorum, Vcl. etiam
34쪽
ΡRINCIPUM LEX I. ' Σ3etiam Comes Stabuli nuncupabatur. Cur alat. de Us. Curi Constantinopol. se ibid Iun. or Grefer. Busteriem de L . Romtib. 8. cap. I . Hinc in Corpore Iuris agitur de Comitibus Sacri Palatii, toto titulo de oss. com. Iacri palat. se l. . infra de divers. O . de Consistorianis, scholarum, rei militaris,
Cossicis lib. I 2. rit. Io. II. or I 2. de Comitibus divinarum domorum l. p. C. ut o . M. Commcrciorum L unica. e
Gottosted. C. de anno. ex capitat. &.de sacri patrimonii Ec rerum privatarum Orientis Comitibus cod. lib. p. tis. 32.9 36. aderantque praeterea Comites formarum & tus Vrbis, de quibus Cassiodorus, var. bb. r. 'cap. 6. Hr 9. &alii plures,quos enumerant Bullen rus de Imper. Rom. lib. q. cap. 3 o. & Pancirolus In not. Imper. Orient. cap. 87. 88. 89. 9 I. 97. IOA. I o. 9I I. & inde vox Comitis titit ad Magistratus Vrbanos .& Provinciales delata, L unica C. de comit. qui provinc. reg. Pantarol. qui plures recenset, 't. Imper. occid. acap. 7o. ad 77. unde etiam in Novellis adest titulus de C mite Isauriae. Vt ideo jure ab his Mandatorum exhibitio igatur , per quae ad provinciarum regimen dcstinabantur,
quorum Comitatus creationis formulam generalem resere Cassiodorus lib. . rape. & Civitatis Syracusanorum, Comitivae, Neapolitanae lib. 6. cap. 22. er 23. Gothorum p singulas provincias, tib. 7. cap. 3. MVennatis, lib. I. cap. I .
Inlularum, eq. I 6. & ad hujusmodi exhibitionem strictius tenebatur Comes sacrarum largitionum , qui S dictus C mes Thesaurorum, L omnes 2. Gut dign. ordo strv. I. unica eribi Gottostia. C. de quaestor. propterea quod plures ossiciales habebat sibi subjectos, L unica αδε υf. m. '. largit. l. 2. 6
fol. tit. C. de palat. scr. largit. Horum autem species & nu- . merum & inlignia receni et Panciriam InNFIit. INPn Orient. cap.74. in ristit. Imper. Occident. cap. 6 formulam C rum creationis itemque munia, Calliodorus mar. lib. c. X MILeap. 7. Iure autem Tribunoriim, Notariorum, & Comitum
35쪽
hic meminit Iustinianus, ubi de Mandatis Principum tracta tur,quia hos praecipue ad magna reipublicae munera promovendos esse ille profitebatur : dum enim Praetoris populi
dignitatem se velle crigere, & ornare testaretur, Novel. de Pratfop. cap. p. & ejus munera recenseret, ibidem cap. . or 6.
affirmavit ibid cap. 3. sic nulli inposterum eam dignitalcm traditurum, nisi magnificis, ligustribus, aut flectabilibus cim tibus consi orianis, aut clarissimis Tribunispraetorianis, o A
tariis, aut aliis administrationes agentibus.
XXVIII. Cum tamen praecipuis hisce dignitatibus fidem adhibendam esse,nisi Mandata Principis exhibeant,neget Iustinianus, nulla facta mentione Praefecti Praetorio , cui aequiparantur Cardinales , Iuxta sententiam glosis in. l. p. v. Iudicatui iussis Q. praef. prael. quam sequuntur Iason Ep. num. 8. vers. se patet 1. de V. pus. Corsitus depol. reg. p. 3. n. 16. Leonim de Substit. tit. de Compend. n. 2II. & Macc. de A est. quasi IGlimis. Io. num. p. omissa quaestione in Praefectis Praetorio, XXI x velut inutili, dubitari continget, an in Caminalibus militet haec dispositio; non indistincte quaercndo, an Cardinalis assertioni, vel testimonio fides necessario sit adhibenda, cujus quaesiti partem affirmativam tenuit Rota deci . 64y. num. 3. par. p. reci decis 228num. 7 coram Burat. in Romana depositias Decembris I 64s coram Cardinati Corrado in Placentina canonicatus I 6 Decembris I 6 7 coram Rostra se in Romana seu Velliterna ast Ius 2 Iunii I 6 7 coram Bichio; & Hus scntentiam novistinae , congestis usque ad satietatem aliorum Dd. auctoritatibus,sequutus est Cohellius in notis. Cardinat. cap. . I 6 privileg. s. haec enim quaestio, sic illimitate accepta, non est praesentis 4nspectionis, sed tantum si coarctetur ad si immiXXX: Pontificis Mandata, ut scilicci dubitetur an Cardinali, asse-.renti se Mandata Summi Pontificis habere, fides sit praestan- ιι vo da: Et tunc ejus controversiae status in tria potissimum capiti. in per D d. dividitur, ut scilicet sit quaestio, vel de Legatis a
36쪽
latere t vel de Cardinalibus Summi Pontificis Nepotibus, aliisve quos status Ecclesiastici superintendentes generales vocant; vel tandem de reliquis Cardinalibus reserentibus sibi factam fuisse de aliquo negotio commissionem vivae vocis oraculo: de his omnibus distincte disserendo : Quoad Car-XXXI dinales Legatos , quamvis Sedes Apostolica alienos legatos
absque signatis apicibus recipere non consueverit, ean. nobilissimus. 3. ct ibi glos. V. signatis quae nostrum textum alligat
dist. 97. quia tamen Pontilax eo casu legato litteras sui Principis non exhibenti credidit; inspecta ejus nobilitate, gravitate , & eloquiorum veritate. inde glossa sorte considerans his virtutibus ornatos esse Cardinales, & ratione suae dignitatis, quam late ponderat Cohelius in notis. Cardinat. cap. 8.esse quam maxime notos,ut inde jure censeantur nobilissimi, cum nobiles dicti sint a noscendo, veluti noscibiles, ut bene congestis veterum testimoniis observat Tiraquestus de nobilis. cap. 2. num. 3. seseqq. jure intulit, Cardinali credendum XXXII. csse, licet litteras legationis non exhibeat. d. cap. nobilissimus V. nihilominus. se cap. ad aposticae a. V. proponi destnt. se rejudic. in C & hanc glossae sentcntiam late confirmant Abbas, Felinus, Hostiensis, Butrius,& Ancharanus , quos r serunt Gabriel de probat. conclus. 3. num.p. Decius hic num. 17. Farinacius , qui de communi & magis communi t statur, detes. quaes. 6 3. cap. a. num. F s. & Cohelius d. priv leg. r. V. procedit etiam is in Comment. ad bu . bon. Regim p. 3 3. Num. - . qui eam adducit rationem, quod Cardinales extra Curiam prodire sine dignitate legati non consueverint: Quae sane ratio hodie sortius militat, quod Cardinales Romae compelluntur residere ex Constitutione Leonis X septima, g. a8. & Innocentii X octava, Cp. o ρqq. sed que si sorte mittantur legati, qui non sint Cardinales , t nentur litteras exhibere in ingressu Provinciae, Romanus cons3 87. num. s. Laudens. de legalis Principum. quaest. 8. o qu. 3 .E Barin
37쪽
xxxiii. Tarbos hic, num. s. Cobes. d. cap. 3 3. num. 46. Nec indistincte fides praestatur Cardinalibus Legatis,sed tantum in his quae veniunt in scnerali Legatorum commissione, quae scilicet de jure vel consuetudine Legatis Competunt, quatenus legati sunt: Statim ac enim Legatos illos cile credimus, cactiam facultate gaudere necessario credendum cst. Gabriel. d. conclus. 3. num. 3. es Io. Farinac. d. cap. a. num. Ι 8. Mincarae conclus. Iqo. num. p. Seraphin. deris I a num. p. VHL. Et ego de legat. quaest. I 6. num. 13. Idque nunc erit indubitatum , quod in Legatorum facultatibus generice concedi Consueverunt ea singula,quae ad hujusmodi legationis ossicum de Iure se consuetudinepertinent, ut in facultatibus Legati Bononiensis observavit Rota, in Eononiens bonorum, 17 Mariis XXXIV. 76 9 β. unde ultro. coram Elchio. quae inde intulit, Constitutiones, contra statuta a Papa specialiter confirmata a Legatis oditas, non valere: dc rationabiliter quidem; nam tunc resistit nostri textus dispositio, quae vult Principis Mandata ostendi, quae eo casu non veniunt in iaccellariam legationis XXXV. consequentiam : Et candem ob causam Legato sine litteri non cile credendum,moncbat Angelus cons. I 8a. cujus distinctionem approbant Decius hac l. nostra, num. 2 o. & Tira- quellus de nobilitat. cap. 2 o. num. 39. in his quae principaliter tendunt in alienum prae)udicium; quia specialis ad haeccxigitur facultas , quam necesse est legatum exhibere, alias juxta regulam nostri textus sibi non creditur : Barbos hicn. 6
Masarae conclus. 3I7. num. 2. Cohel, ae privileg. I. V. limitatur terrio Mantic. de tacit. lib. 7. tit. S. num. 2. Eoman. con
387. num. 3. Vista lego de Legato d. quae i. 6. num. 18. in n. AIertim deris. 1o8 num. s. nisi sorte alias hujusmodi specialia pluries exercuisset, ut sic esset in quasi possessione ea cxc Cendi , Dec. hic. num. I9. Gabriel d. Conclus. 4 num. I 1. VisD-rimi te d, quaest. 6 nom. 2o. Si vero sit quaestio de Cardinali bus Summi Pontificis Nepotibus,vel alias status Ecclesiastici
38쪽
superintendentibus, tunc ipsis creditur, & corum epistolis, veluti conscriptis de Mandato Summi Pontificis vivae vocis oraculo eis facto, ut sensit doctissimus Advocatus Consisto-rialis Vermi gliolus conue. Crimin. 38. num. 2. Genua descript. privat. lib. 3. de litter. Apostol. num. 9'Io. Gallus de credito, cap. 3. iit. 3. num. I S. nec inde quidpiam derogatum censetur huic nostrae legi, immo potius corroboratur Mus
dispositio, quia litterarum hujusnodi virtus suppletur ex motu Proprio superintendentiae generalis , in qua in specie datur facultas scribendi hujusmodi litteras, de cis co robur additur, ac si ex speciali Mandato Pontificis, ctiam vivae vocis oraculo super singulis specialiter habito, fuissent conscriptae ; ut sic ea omnia in specie appareant Cardinali commissa ex amplissima facultate motus proprii praedicti, ut bene ratiocinatur Rota coram Caes. de Grass. quae ibi contraria voluit, decis p. de praebenae se dignit. num. Io. se seqq. O deci . 2aonum. 6. eoram 'nia , par. p. Et simile exemplum nobis suppetit in Gubernatoribus Vrbis ex literis eorumdem deput tionis, quarum exemplum nobis exhibet Pii V. Constitui. 'Io .es Cherubinus in compend. FcIIam lom. 2. ad eandem confit schol. 1. Quod si tandem quaeratur de caeteris Cardin, XXXuII. libus aliquid a summo Pontifice sibi commissum increnti- bus, & iis creditur absque eo quod commissionem cxhibeant. lex consi Io 6. num. I 8. lib. 2. Cohel. notit. Card nat. d. cap. I 6. privil. 29. Farinac. qui de moreplures cumulat,
o de communi testatum detest. praesi. 6 3 num. 6o. Muos hic num. 6. Roman. cons. 79 num. s. se ibi Mandos liit. X. Rota decis 63 s. num. I. coram Sestamera. se decis 3 3 num. I. de probat. in antiqv. nec inde violatur nostri textus dispositio, XXXVIII quia non indistincte dictum hoc verificatur, sed tantum ubi Papa est praesens, quia tunc ad ipsum facile potest recurri pro certificatione , & sic cognosci, an id revera Pontis ae, mandaverit; hinc enim praesumitur quod Cradinalis non
39쪽
diceret mendacium, quod facile ob Principis praesentiam detegeretur: ut in generalibus terminis cujuslibet delegati, XLIX. quod suam delegationem exequi possit, absque eo quod delegationem probet, quando sit in codem loco, in quo delegans; post Romanum, Batrium, Imolam, Fclinum, Iasonem,
Decium, & alios,quos refert Menochius praesiumpi. I s. numio. lib. a. affirmat Mascardus concl. 317. num. s. & plenissim c Addens ad Bariolum hic. tit. A. & in praecisis hisce te minis nostrae quaestionis Rota decis 6s o. quae praeterea decernit , quod materia debeat esse verosuntlis, nec directe praejudicialis tertio. pari. q. recent. Duranus decis II p. num. 6. Veri gliolus cons crim. 3 8. num. 3. Barbosa ad hunc
XL. Caeterum praedictis omnibus videtur obstare Bonifacit VIII constitutio, inter extram lib. I. de elerit. I sine. in qua juxta hujusce nostri textus dispositionem asseritur,quod nec dicentis Delegatum Sedis ejusdem hoc est Apostolicar) creditur, nisi de Mandato Aposolio De doceat oculata. Ea tamen dispositio' Cardinales non complectitur, de quibus modo est quaestio: quia loquitur simpliciter de Iudice delegato, quem necesse est exhibere Mandatum ex dispositione Innocentii III in cap. cum injure. 3I. deus se potest. deleg. quae non complectitur Cardinales,. quia hic propter eorum Eminentiam sunt spectabili nota digni. Cohel. ad bul. bon. regim. cap. I 6.
num. 8o. Gonet a ad reg. 8. glus. 24. num. II. Rota decis q64. XLII. I. para. s. recent. Iom. 2. Et si ad ipsos etiam porrigeret suas vires dispositio, quia ex praedictis est valde ration bilis : Duran. deris. 67. num. p. esseqq: ta ea ratione, quae Cardinales ipsos etiam complectatur Felin. cap. ad accres. de rescript. num. I I. Lotten de re Mnes. lib. 7. q. 8. num. 8 I. se seta: Addens ad Burat . deci . I o. num. I 3. in . Seraph. XLIII. deris. II qq. num. 3. nec agitur de praejudicio inserendo
Cardinali cuipiam respectu specialis indulti sibi concessi, R .
40쪽
PRINCIPUM LEX I. 2ρta decis 664. num. T. pari. recent. tom. a. adhuc tamen
constitutio Bonifacii non obesset his, quae superius fuerunt deducti, quia ibi non asterebamus inclistincte fidem p standam elle Cardinalibus absque Mandatis, sed tunc tantum quando superius ponderatae circumstantiae nos certos
reddant de Mandati ipsius existentia: Ideoque Cardinali non applicabitur generalis illa dispositio , ratione specifici casus, quem in hac materia nobis ingerit dignitatis illius su limitas, ut recte distinguebat post Gambajam de oss. Di
Sed si adeo caute cumCardinalibus procedendum cst,quid fine asserendum erit de Legatis Principum,quos,ex hoc e dem textu infert Laudensis, delegat. Prin. quaest a s. debere litteras suae legationis exhibere: merenturne hi fidem, si Mandata Principum a quibus mittuntur non exhibeant licubit forte suspicari nihil injure Iustinianaeo reperiri, per quod praecise quaestio haec determinetur: quamvis enim &apud veteres Romanos ficquens esset hv jusmodi legati num usus, dum apud eos Legati dicerentur, ne dum illi quorum opera consilioque uterentur peregre Magistratus, sed praeterea qui forent Nuntii Senatus aut Populi: Varro deling. Lat. lib. 4. sic vocati, quod ut publice mittantur, legun rur , ut ait Varro ibidem lib. s. nulla tamen de facili occurrit in Corpore Civili de jure legationum hujusmodi determia natio, forte quia ad differentiam legatorum provincialium& municipalium de quibus infra num. 48. qui jure Civili
reguntur, unde sunt in Corpore juris tituli Digestorum, Codicis de Legationibus,) solo jure gentium ea determinantur , quae ad veras legationes spectant, eas scilicet, quas inter se illi mittunt, qui summi Imperii sunt compotes: ut ideo non videantur petenda ex sontibus juris civilis, quod etsi in totum a jure gentium non recedit, per Omnia ei non servit. l. jus civile 6.1. dejusi ob ur. Caeterum tria tan-