장음표시 사용
331쪽
atiamen transit,inquit, nec mouetur. Qtiare: Qtata
altas non esset illa forma se nima vegetans qualem ex Arithotele supponit. Veri maduerte quam melius,me quidem iudicio procedam,ab absurditate consequentis, ad salsitatem antecedentis. Non potest transire de parte in partem ni per se moueatur. Hoc ut clarissimum non erat negandum. At per se moueri anima non potest ex Aristotele Ergo non potest de palle in partem transire. Hoc certum est. Rursus. Non datur anima vegetans qualem vult Aristoteles, ni de parte in partem sat eius transitus. Sed .talis transitus est impossibilis. Ergo impossibilis anima quae transitum impossibilem requirit. Ecce quomodo ex falsitate consequentis, qualis est transitus animae sine motu,arguenda est salsitas antecedentis, ex quolizec consequentis nascitur absurditas. Non autem, ut principium quod Aristoteles posuit, per fasin nefas tuearis, quaecunque inde nascuntur absurda non videnda. Verumtamen non nostris argumentationibus. sed eius responsionibus veritatis vim perpenda mus. Ita pergit, Se siquid hac de re dicipotest, illud euquod Pomponatim dicit libro suo de accretione cap. s. eaque mihi videtur tata, 1 maque responsis, animam ve-ptantempartim materialem, partim immaterialem esse, ut Aristoteles dixit in contextu a primi de ortu interitu, quem locum Pomponatim optime intellexit mater alam quidem, quatenus de materia educta GJ, ct est necessario addicta materia quanta sine qua exi iere non pol si,materialem verὸ,quatenus transiit secundion partes eis di corporis ad itformanda clamatetriasimilem, de
332쪽
qua non est educta, ropterea quod non est ita addictu sta
tuta materiae, ut ad ali a transire non possi eo scilicet modo quem in prioris dubitationissolutione declar uimus quum igitur protendatur eo modo anima a parte materiae ad parare hoc praestat, quatenus immaterialis O indiuidua est,nο qitatevim materialis atque diuidua, id autem quod immateriale Ἀκdιuiduum est. vi locum non occupat, ita nec loco moueri dici potest:ideo transitus ille non est vocandia
localis motus,neque omnino motus, quia Mon molietur, si
id quod corporeum est sed est acccsitosubita rei ηρ materia. Iis. Non iuuat putra dicere his similia. γλωτ'ει παλιν χοίρ/ουν, neque iust aliud quam seiulam sapit. Nequi duiei sum condimentum impedit, quo ait ius ea te maneat absurditas , quum vult Zabarclla anima vegetantem transire de parte in partem suae motu . Quid ablurdius amabo, quam animam spiritualem e materia educi vel eam forinmam quae e materia procedat , esse spiritualem 3 quam eandem animam elle simul matelialem, cspiritualenas in materialis e materia proditi, qua vero spiritualis, unde Z vel quomodo id quod natura sua materiale est, simul est spirituale Homo quidem materialis est xspiritualis, sed secundum
diuersas partes, materialis quoad corpus, spiritu lis quoad animam Idem ne est de anima vegetante,ut habeat diuersas partes quarum hae sint m teriale soli spirituales Quod idem corpus humanum, post resurrectioiam,sit aliquo modo spirituale futurum, nemo nescit hoc natura ordinem
transcendere. Q aenam igitur isthaec philosophia
quae nobis dat formas quae naturaliter sint materialesci spiriti tales:imo materiales Mimmateriales'Sed hoc diligentius inspiciamus. Transitus
333쪽
Transitu ille , inquit, est accessio subita rei im-
materialis. Quomodo ver inamaterialis, quae a materia venit materialis est Quia transit subit b, in momento. Quomodo transeat in momen
to quae materialis est 3 Quia est immaterialis. Vel quid alitia Zabarella ZSi enim quaeras , cur anima Vegetans, cum materialis sit, transeat sine motu: Respondebit, quia propter suam excellentiam est simul lina materialis Proete unde norit hanc eius excellentiam , ut sit immaterialis quae ex materia orkur,re pondebit, quia transit de parte in partem sine motu. Quid aliud hoc est , quam ludere in petitione principi j Sed haec forma cum transit, perdit ne suum esse materialeῖ quis hoc dicatiEst igitur semper materialis,& siciles materialis transit sine motu. velim notet lector, quam hoc loco animam Zabarella pressus asserit indiuiduannalibi eandem diuiduam ad corporis diuisionem, caepro sesso tueri ut sequentibus clarebit. Haec tamen sunt qua ad propositas obiectiones dicenda esse putat, ct profitetur biper illa ita esse satisfactam, ut de hac re
non dubitet Multi vellent tales nanciscitan eratores qui in exigendis debitis eiusmodi satisfactioniblas coleti essent. Quid tamen virum latu coegit, ut his ineptiis nec elsarib acquiesceret Quia non ii uenit modum alium meliorem. Cum enim
rem ipsam ita sese habere constanter existimet, de modo quo ibat, cῆietus esse vult eo quod in re difficillim insen su maxime latete assequi ct coplecti humana ratio potest. At re loge aliter se habere multis inuictis prorso,
rationibus couicimus; nullamque tale anima vegetate, aut nati ita singulare dari Proinde male profecto Zabatella, non coriter, sed ignorater re ita sese habere existimat. Vt ideo no mirussit,cu mo-
334쪽
item planta haberepartem illius anima, cuti nos dixi mus,sed per abscisitonem rami a planta, corrumpi partem
illam amimae. quae in ramo coriiuncto erat, segenerari satim in illo ramo alium nouam animam eiusdemspeciei, ad quam nouam amimam ramus illeprius erat inpura potentia Sed haec expositio admittenda non est quia multa eam
seqtrantur absiuro. Primum emimsequitur, quo orma substantialis educeretur de materiam νDprauia disto rione equitur etiam,quod sit transemutatio substantialis deforma mili adformam milem insterie, quod est impostibile. Fieret etiam mutatio siu stantialis in instanti absque ulla alteratione, o allaplura eiusmodi absurda sequerentur quisquisique considerare potest. Ideo aduertendum eIt,quod quando Aristoteles inquit in planta tota unam esse aminiam actu plures eropotestat non debemu intelligere, quod in planta inondum diuisa illa plures assiima ita habeant
esse potentiale, vim inpotentia adesse sinpliciter , ct adesse reale Hoc enimsalsum esset, propterea quod iam actu sunt habent esse reale sed non ha ent esse diuisum,
esse totale,sed 'artiale qualibet ηim existis ripars animae, non vi anima tota, sunt igitur in pote alia ad se state. O iutamur ab e se partiali ad esse tota hoc signiscat hic Aristoteles. Non autem dicuntur est inpotentia ad se reale , nec mutantur de non esse simpliciarer, ad esse simpliciter, sicut illi imaginantur. Haec Zabare ita , cuius tertimonio etsi res per se
clara non egebat, iuuat tamen notare animi ingenui candorem , qui quod ingenisses perspicacitas non potuit ignorare, dissimulare non valuit. Licet, qhio viris contingere solet, in quibus viget ratiocinatio, memoria parum felicis suille videatur quandoquidem ipsius haec sententia euertit quae libro de nutritione tanti
335쪽
pertinaciter astruere conabatur:nostramque sententiam ab omni dubio vindicat. Sed hoc videndum est. Si quaeratur, an haec animae arboris pars quae inest ramo fuerit actu pii usquam ramus ederetur,quid respondeat meget Ergo falsum quod
ait animam pr existentem se ad notiam materiam informandam extensione sui insinuare. Si enim prius non erat acta, ergo iam de nouo aggeneratur illa pars animai, ergo non qua prius esset extenditur. Alioquin si animam de parte in partem extend=,ess t partem eius de nouo produci, non tantum sudallet Zabarella in exponendo, quomodo, sine migratione atque motu, fieret imaginaria illa anima transiitio dixisset nempe animam extendi esse nouam eius partem in noua materia produci. atque hac confessione, dixisset quod negauit,ac serib impugnauit. Dixerit ergo Zaba rella animae partem quae est in ramo priusquam ramus ederetur , eandem actu fuisse in arbore nec de nouo productam. Hoc posito sequitur omnes animas salicum v. g.quae suerunt,sunt,&erunt per uniuertim terrasi ab una prima salice prodierint, ut seri poterat, in illa prima coaceruatas fuissu, quod est insanis sinum. Id non egebit longa disputatione videre tamen iuuat. Accipiatur prima salix aqua caeter omnes ortae sint. Quod de hac dixerim trs, de aliis omnibus quae ab ea prodierint, intellectum volumus. H qc salix prima,etsi quam plui imo sedat
Tamos,in eorum ramorum ortu nihil animae genera tui, sed eadem trunci anima in eos sese insinuat sui extensione Scindantur omnes illi rami, eandem
336쪽
eandem habent animam quam prius non de nouo illa sectione producta, ut Zabarella agnoscit. Plantati,atque radicati rami illi eandem animam seruant, quae quidem ut de prior falice, se extendit in ramos qui ex qualibet salice fruticantur. Nihil
enim formae de nouo productum Volunt. Hi rursus rami excisi eadem anima praediti sunt, quam plantati diffundunt in taleas quae ex se prodeunt, sine nouae animae productione Atque hunc in modum si in infinitum procedas, quotquot salices a prima traxerunt originem idem esto de aliis araboribus,nihil animae habent quam id ipsum quod
erat in prima quoad esse H eale, ut ait Zabarella, nec de nouo productae sunt quae prius actu essent, licet non diuisi quaeque procedente tempore in phirimas salices diuisae, necessario longe pauciores sint in singulis, quam ei an in illis prioribus, ex quibus tanquam ex solo nimis anguit in diuersas colonias hae salicu animae trasmigrarunt.
Quiquide insania est tribusAnticyris insanabilis. Quid ad haec re sideri possit Producunturiae
animae de nouo et Si no productitur. Ergo actu erat omnes in illa prima arbore. Si produciatur. Q. an- do)N6 quado ramus exciditur.5t enim ibi rerum pHexistetiu diuisio,no nouaru productio. Hoc veritas coegit Zabarella fateri. Quado ergo hae ramoru animae generaturὸ Curami fiucλ Nequaqua.
Negat enim tuc quicqua anim de nouo gigni,sed
latu arboris anima in ramu extendi, ab ima in qua quae praeerat id inquam animae quod adhu erat, volunt e trunco per extensionem migrare in t
leam. Atque hoc pacto lucet,qtiam sit necessarium id quod intulimus aeum nihil animi usquam
337쪽
nunc vivit cum cauda, vixisset tunc cum capite. hoc certum est. Et quidem , ob superius deductas rationes eadem anima vixillet qua prius, neque enim sectiones, nouam ea pars an iniam acquisiuit. Diuisum vides , nil genitum. Aduerte animum. Cum haec anima iam sit cum cauda, non est anima capius a quo separata est. Staret tamen haec a
nima iuncta capiti. Non ergo hec est anima caudqquipa cauda separata persisteret. Quod aute de hac particula monstratu ost de singulis quas in serpete notaueris , asseri iure intelligis. Ergo manifestum est tot vel animas, vel animae partes actu elle, quot
sunt acti partes anguis in quas ipse possit dissecari nullam lite assignari posse partem quae animam propriam non habeat, qua vivat si serpens ibi diuidatur. Sed mitto serpentes, mitto alia animantia id genus, ut omnem sectorum naturam in quibus hoc sere ordinarium est. Age cum animali cuipiam auris, vel pes,vel membrum quod uis,aut pars co poris abstinditur , quo se recipit forma illa, atque anima partis eius ' reuertitiirne in corpus reliquum, quando uno Veluti mometo membrum illiid exciditura Estne eadem anima quae petit, quae vivit in corpore Vel dixeritne Zabarella animam partis reuerti in corpus sui contractione3 Ipsum contra se audiamus lib. de partit animae cap.6. Dicere possemus compertum esse quandoque membrum aliquod abscissum corpore pollum tempus vivere fuit Alexander in I lib.de Anima , a p. xli. Fandoque caput humanam a toto abscissum vixi se paruo quodam tempore c. Deinde pluribus interiectis per
hoc tamen non sat , 'in seri possit, ut merebrum
338쪽
separatum pluat paruo aliquo tempore, t moia dicebanivi. nae Latiar ulla. Dicant tamen ab Deam animae patetem sui contractione reuerti. Non quaero quo se receptura Deum reliqui corporis nulla sit pars informis, quam partem informaturari an partes
quae illam recipiunt plus formae habeant quam lmusa talia id genus absurda quae Toletus , alique ante ipsum notauerunt. Quaero quando eam partem relinquati Cum partes quaedam caes inmodb vel filo tenui pedeant,si resuantur,sacile coalescant; nondum anima ea parte excessit, alioquin priuatione ad habitum non fuisset regressus. Cur sibi metuens,no se contraxit an quia nondum erat necesse,de quia,cum sit indiuidua,ut volunt,potest per spatium individuum transire,ac proinde expectauit, dum ad tale spacium facta es- 1 et concisi, Quid si operi suo accuratius attenta serrum tam subitum non aduertit, vel fellinans r dire in os aliquod vel partem duriorem illisa est; vel, ut fit,in ta arcto meatu,pars quae in extremitate erat,ab ea quipraecedebat tralitu prohibita est3 Sed mittamus haec ridicula, quae merit,ritimus. Iam serio Potest Deus cum aliquod membrum obtruncatur,impedire,quominus ea membri ser-ma in reliquum corpus se contrahat .Qui id negauerit,parum sane de Dei potetia sentire videatur. Ea vel in eo membro conseruabitur Dei cuia, velintei ibit.Si intereat,idemne fuit quod interit,&id quod in corpore superstat rii seruetur, erunt Iam duae formae diuisae, nec quicqua nouum in brachio
vel mebro alio exciso productu est:sed' c brachij excisi Drma manebit res ea de quae pri his n utit,rcs eadccureliqui corporis anima Ergo propter,
339쪽
rationes, quas de ramo exciso fusus examinauimus,nunquam fuit res eadem cu illa.Ergo semper fuit ea forma diuidua atque ex plurimis partibus conflata. Quid horum non est certissimum 'quid non claris limum'quid non maxime necessariumὸ Sed quid opus supernaturali Dei operatione,
cum id naturaliter fieri videamus ut membrum amputatum naturaliter animam retineat Quippe calcaria capis recisa, eorundem cristae exectie loco insita coalescunt atque nutriuntur. An quae anima caeso calcari in crus se receperat, prorepto
ad caput gradu se rursus in id calcar appotitum insinuauit Aci a priuatione ad habitum factus est re-greliust quae pars mortua erat, reuixiti Qil in digitum penitus excisum , si adhibito medicamine conueniente resuatur,nihil prohibet coire. Zaba- rella, qui modo pro impossibili tenebat formam substantiva sine praeuia dispontione in instanti fieri, minusae absurdum putat eam sine praecedenti
praeparatione,atque mutatione in instanti interireὶ vel saltem hoc membrum relinquere Sed calcari amputato anima excesserit,quae noua forma aduenit, sermane cadaueris, sine prquia dispositione'Sed rursus cucalcar capiti appositu anima subiit, quae dispositio praecessit'Tempus terimus. Ce tum est non posse ad eandem vel numero, vel spe cie formam neri talem regressum. Ac proinde certum est in digito vel calcari capi, vel alio Dembroc so non statim animam interire. Videm us hoc naturaliter fieri, non tantum supernaturaliter potabile. In serpente conspieuum est , non minusquam in planta es cuius ut de serpente monstrauima nulla pars est, quae ab alia quavis separata,
340쪽
licet non sola non queat vivere. Abscinderatnu, pars caesioni proxima terrae mandata radices suae vitae testes emittet . quae pars si caesura paulo superius facta esset,arbori haerens in ramos,&fondes pullulasset. Idem de quavis parte sentiendum quarii ramum excisum comitatur, cum illo vivit; sin a bori coli ret ibidem,eadem tamen vita qua prius, propria utique,propriaque anima,non arboris, neque ram si quidem ab utrovis eadem partis huius anima separatur, licet ut possit subsistere, necessariam habeat utriusvis adiunctionem. Constat ergo non modo animam ex plurimis partibus componi, sed unam eius partem ab alia posse separari; ita ut vel utraque vivat, vel altera vivente altera moriatur. hoc certum est. Quo tamen casu non tantum aliqua pars matbriae corpori perit,sed partem quoque animae intereat, necesse est. Quid liqcZabarellaλQusstio erat an abscedente parte materiae pars animae periret Videmus a te materia abscisi partem formae abscindi hoc clarum est. sormae pars non recipit se in corpus, sed suam sequitur materiam. Cur in decretione, vel nutritione anima non sequatur fluentem materiam cur se ad aliam partem corporis contrahat Quid ' tot animae partes quae vastum Crocodili corpus vestiunt, erantiae omnes simul cum ex ouo prodiit Crocodilus LQuot millia partium animae, partem unam materiae tegebantiNam cogente ratione,fatetur Zabaressa tot elle anime partes quot Corporis, neque partem animae magis esse aliam, quam haec pars corporis sit illa, quamve pessit manus,aut auris sit oculus , nisi quod omnes ani-inae partes vult eiusdem esse naturae, ut omnes aquae