장음표시 사용
421쪽
etis se sexgraim elementoram grauiorem, prasialebunt quinquegradibin ignis quando autem adaquam peruexerit , tunc gradus aquei in loco aqua erunt otiis quare non movebunt,iri aqua igitur non descendet ed potius ascenderi quoniam octo gradus elementorum leuit tribus terra gradibus praualebunt, quamobrem mistum illud quiescet inter aerem aquam, quod oleo, ct altissimilibus contingere videmus in tali igitur misto dominatur ab late ignea qualitas non tamen ab ea semper mouetur visu istud,qu 11iam ratione diuersorum locorum in quibus ponitur, ra- 'riantur qIalitates elementares dominantes atque mouem
Zabarella sequenti capite, qui ex Aristotele
motum omnem sormae illi imaginaria principaliter attribuit, merito Latinos omnes, mominales redarguit ut hac in re, quemadmodum, in multis aliis Aristotelis desertores. Sed neque nos mouet Ahistotelis aut horitas , nec illa forma quae
reuera nulla est:Mouent autem alia Tabarella argumenta quibus opinionis conuincit vanitatem, equibus susticiat hoc unum referre equetur dari possemifum quod et in aere fustensium, nec moueatur sursum, neque deorsum inams habeat decem gradus ignis. quinque aqua, ct quinque terra, aeris vero Pnum, istud iuaere neque ascendere H descenderepoterit, sed sustensum
manebit, idem continget .sgradiu aeris ponantur quot eunque,omnes enim in loco aeris erunt otiosi Cum auteiri
decem gradus grauium,decem gradibus ignissint aequales, neque hi poterunt illum sursum tollere, sque illi deorsum deprimere ac propterea manebit in aere. Sunt alia valida argumenta, quae breuitatis causa omittimuS.
422쪽
Zabar tisintentiamus que resa talio.
QVid ex ipse Zabarella Nullam aliam a
Disto causam agnoscit, quae ipsum moueat, tuam formam misti, quae ad locum mistoa Natura ordinatum tendat. Quam sormam etsi ostendimus commentitiam .demus tamen illam. Si forma ligni appetit locum inter aquam maerem , cur aqua infirmiori, lignea moles subsidit3cus locum ibi debitum inter aerem Mundam non seruat Sed de hoc satis Adeps in aere est carne grauior, in qua ver leuior, quippe subsidente
carne innatat adeps. Vnde hoc Si forma mouet, Vcique secundum elementorum proportionen Mouet inim secundum elementa quae praeualent. Alioquin si petenti cur adeps, quae per aerem velocnis carne descendit, in aqua natet , carne -m petente, respondeat, quia talis est eius formae
ratio,id est talis eius natura fuerit, profect respo sis indigna philosopho.Quis enim rusticus non ita possit de te quaque responderes Ergo petenda
causa ex elemento prae dominante secundum quod talis forma mouet. Quodnam est illud elementum Zibarella contra Latinos ponebat hoc ex eorum sententia sequens, pro absturdo, quod1ὶ queretur , etiam non posse elementum dominans sacere,
τ in lupi in loco illius elementi quiescat Hicet et Atmmaximn illic elementis excelsus, quoniam in suo omnullail vim .rbeat res tendi aliis elementis, etiam si plurimi in sent ejus gradu in Iomisto. Non ergo dixerit aerem in adipe dominari, quidem non modo non quiescit in aere , sed per aerem velocius deico; dic, in aqua minime. ita igiturri nemp
423쪽
L DB E R. 36t ignem At non sursum volat Terram It non per aquam descendit Aquam At in aere grauior est
terrestribus.Grauior enim carne quae cum per a
quam descendat,ostendit se esse adipe terrestriorem .Quod ergo elementum'
cus pera huim rei causa declaratur. MAlc ergo Latini cum negant elementa mi
sti in propria regione agere. Bene cu mo tum crus elementis attribuunt. Sed non satis.Cor pus enim ambiens plurimum confert, ut monstrauimus. Elementum quoque in isto, quod huic loco conuenit,aoit,du alia ei menta moratur quo
minus cpleriter ab eo loco recedat .lta scilicet Aer inmixto Aeris ambientis societate gaudens grauate ab illo recedit nec solum hac ratione cauta est cur istum segnius descedat, dum eius lapsum sua mora tardat, sed quia circundans Aer minus agit in istum, quod propter copiam Aeris interni. minus et Aeriambienti aduersutria Iam ad rem Caro quae poris plurimum aerem continet, tum tardius seipsam mouet, tum minus ab Aere ambiente deiicitur: In undam ver delapsa, ubi latex poros subiens aerem excussit, grauior
tacta subsidit. Adeps vero quo plus ignis habet, quippe q itam facile inflammatur,eo plus habere debet frigidi quod ignem internum coerceat. Duigiturin terraru aqua prqualent, ignis costrictus cedit,inodictimque prae illis, inest aeris qui res- stat, facilis fit adipis lapsus, maxime urgente Aere excerno, qui mistum propter aliena elementa ter-
424쪽
ram,aquam,ignem, ex quibus plurimum constat. conatur detrudere: cum in materia densa portici sint qui externum aerem recipiant a quo res ipsa sulciatur .Hς ergo causae,cur adipis per aerem des. census esset velocior. At ubi in aquam venitn Aqua non minus respuit internum illius ignem,quam Aer Qui quidem ignisvi pro modillo suo refugit aquae conscii tium. Simul inest in Adipe plus quae sorte quam terrae;
inestes aer, haee ergo tria elementa aqua,aer,ignis cum magnam illius narurae partem constituant, longe terrae praeualent, ut adipem in imum ferri nopermittant. Cur ergo in aere grauior erat qu1m caro Non quod plus haberet terrae,ut dictum est. sed quod plurimum constaret ex tribus elementis' a ae sunt aer heterogenea.Caro ver suis poris multum aeris concluderet. At in aqua aere poros carnis linquente; unde facile deorsum tendi incoi tra,quicquid inest aeris in adipe, manet idem, atque cum igne aqua conspirans obstat quominus deorsum seratur.
Cur aurumin aequali pondere citius aquam subeat quain argentum.
QVintus Rhenanius, Fannius,Palaemon libello ciuem edidit de ponderibus cap .vltimo hoc notatu dignum reserinargentum fulvos quis permisceat auro, uantum id t,quise id posis deprendere acto, Prima Syracusi mensproilidit alta magistria zuem namqaeferant Siculis quam voverat olitu
425쪽
Cesicolidii regi ex auro statuis e coronam, Coinperistite dehinc furto, nam parte retenti Tantundemque argenti vi ex immiscuit auro, Orasse ingenium ciuis qui mentesagaci Oo modus argenti fulvo latitaret in auro, Fenerit stasium quod diis erat ante dicattim. QVod te quale et paucis aduerte docebo. Lancibus aequatis quibus haec appendere mos est, Argenti,atque auri quod edax purgauerit ignis, Impones libras,neutrum vi praeponderet basique Submittes in aquam,qua pura vi ceperit unda, Protinus inclinat pars haec quae sustinet aurum. Densius hoc namque est Omlari crasitus νηda. Videtur causi satis clara. Qui dargentum aequa li,cum auro, pondere, qualiter per aerem conten debat, aequaliterque ab aere depellebatur. In qua Velo,quoniam argentum magis aqueum est, autuVer terreum magis; neque adaequale qua pellit argentum, neque ipsum aeque atque aurum deorsum tendit , quippe aqueum argenti quae similaris societate gaudens in mora est, quominus tam Velociter descendat. Atque haec Experientia luculenta contra tum Aristotelem, qui dicit omnia elementa praeter ignem in proprio loco descenderet, tum illos qui negant elementa misti in propria sphaera quicquam agere. ARTI C. V.Ciis animal quod vivum demergitur mortuum supernat
Non parum haec dissicultas torquet Philosophos. Πῖppe contra Natura rerum videtur
esse, ut animal lenii spiritus,ac loge leuius du vita
426쪽
est comes, in aquam deuoluatur; mortuum vero postquam extincto spiritu,multo grauius est, vi dis innatet Vanum prorsus quod quidam dicunt, pulmonibus aere plenis corpus mortuum attolli. Vnde namque aer ille qui pulmones sub aquam petat, potius accidit contrarium ut multi pulmonum pori aquam fugant qui prius aere distendebantur Pulmones inquam prius plus aeris habebant.Causa obuia fuerit illi qui nouerit certamen quod inter humidumi calidum est in animali continuum. Aduersus enim hostem intestinutandum aqueum animantis in aqua extima quaerit subsidiunm,in eam animal trahiti ibique ipsum con' tinet, donec absumpto extinctoque omni calore, nexuque humidi soluto,ac proinde eius attractio necessante, vis fluminis evomit ipsum pellitque, quo aer tendit quem continet. Quod autem iron propria grauitate deprimatur, argumento est ip-ῖus descensus non in imam quidem, sed mediam aquam , ubi veluti collectum neque facile imum
luminis tum robotis addet nostri dogmatis veritati Multa videmus quae integra natant,sracta subsidunt. Vnde'Ab eadem nempe causa qua folliculus integer resilit, fractous minime. Si enim aer
in lapidem illisus possit libere recedere, quod fit rupta pelle,sollis non resultabit Quoniam cedit eri vel exemti,si multus est,vel ipsum dilatanti sita
427쪽
L DB E R. 36 Spaucus Eodem modo aer ignis quire integra ab aqua premHimir, pelluntur, ac propterea retrahunt in altum: re dissecta expirant, atque aquae pellenti cedunt via nimirum per partium solutionem facta, quemadmodum visum est, cum de ignis solutione perpartium disiunctionem ageKmur. Debent igitur ignis,& aer ita esse conclusi, ut pressi nequeant exire, sed renitentes rem qua coercentur secum auferant. Vbi vero euaserint, cum res iulae non iam valeant aeri deprimenti resistere; nec aqua aduersus aerem eas sustinere,imo cum proprium earum pondus terrestre deorsum tendat, quid mi tum si eas aqua in imum detrudat3
Cur insimpleno dolio non fluat,nsae alio lii rediatur'DIcunt omnes causam esse, quia ni aer ingrederetur,daretur vacuum a quo natura n Axime abhorret. Milla longa quam paraueram, hac de re disputatione,breuitatis studio: peto quidni aer poterat tam sicile dolium subire per idem oramen quo fluat vinum, quam ingreditur lagenas per idem orificium ex quo vinum stillatiVino per lagenae pleia collum angustum exeunte, intrata vini locum suppleturus, quidni tam facilE aer ingrediatur per idem doli, tam spatium vini o Cupaturus PQuia scilicet vini maior moles instans impedit ingrestum aeris Contra egressa aliqua parte vini,etsi vinum magno impetu ruat, non im pedit aeris ingressiim per idem foramen, cur impediebat in principio ' Nolebat exires alioquin
428쪽
ramen Z Cur vinum non tam facile cedit aeriingressuro quam poste, Cur quod postea aeri copioso locum facit,ut abunde fluat tunc non modico saltem aeri transitum iacit,ut saltuatim exeat Ergo quod aer non ingrediatur,probat, vinum impedimento esse; quia nilnirum non vult emae re.Cur non vult'Nempe a similis consortio aegre
diuellitur; aemi vult illud relinquere, nisi in magna copia, facto lato exitu, fluat Ingres iero a-sunde,iam satis copioso aere, cedit vinum quod principio nolebat; etsi aere per idem ramen in-igrediente quo effluit. Cur iam cedit'Pulsum nimirum. Quippe aer ingre illis ipsum depellit. Atque idipsum est quod initio diximus,res ipsas non tantum strauitate interna deorsum rapi, sed ab aere ambiente facile aer subit lagenam modico vino renitente. In dolio vero vini copia aeri ingressum intercludit, donec aliunde obrepensae , vinum decutit , ut clarum est intuenti. Causam cur nolit exire diximus. Π
ctionem a simili, neque liquida in valde exi gua quantitate descendunt nisi depulsa;quod non parum conducit ad doctrinam de meteoris,ut,ibi I eo dante,videbitur: Neque ignea in tenuissima
Id. Grauiavi leuia mouentur partim ab interno principio, partim ab externos corpore sdilicet
429쪽
ambiente quod ea expellit. III. ista mouentur secundiim vim elemen torum prae dominaiatium quantoque minus elementum loci in quo sunt participant tanto velocius tum ipsa fugiunt , tum locus sortius ea sub
V. Hinc quae multum aeris habent tardius is aere mouentur, quae multum aquae segmHis in aqua descendunt. Etenim disssiculter elementa inlisi locum binatura em relinquunt,minusque se-uit locus in rem quae minus sibi est aliena. V. Cum quae sunt minutissima neque facile
transitum sibi laetant neque a corpore ambiente multum pellantur, quippe quae minimam faciunt partium ipsius diductionetii sequitur plurimas ignis,aquae, terra particulas adeo minutas posse in acie stabulari, quod similiter de aqua putandum est; le quibus planius suo loco.
. i. 'l'ςxmista se helciogenea depellit,ita
A qua Hinc ea in se delapsa, si plus aquae, terre participent, quod proinde descensum ulterid appetant,e deducit. Sin refugiunt,cum iis vim suam
coniungens aduersus aerem certant. Itaque quo valentior fuerit unda, quoque plus aeris ea mista Contanuerant,eo altius in aerem extolluntur Qub
vero minus aer in eis prieualuerit quoque unda sustinens suerit infirmior, eb magis Aer superior an aquam apsa deprini et VII. Hoc tamen intelligendum est, s molis
tuerit aequalitas, alioquin maiore natae etsi masis aeriam magis demittet in Aquam Aer quam in norem,etsi nuntis aeriam,modo tam erit ex illis in quibus aer praedominatur. Alias tenuis metalli
430쪽
particula potitis inimum descenderit quam ingens ligni moles. Quippe descensum in setius appetit metallum,non lignum.
De loco. ARTIC UNICUS. ET seorsum ali tractant de loco, quoniam
tamen plurimum,ut vidimus,locus consert admotum, visum est de eo paucis agere Scaligerae plurimi alij merithreilaiunt illam loci definitionem, qua dicit Aristoteles lacum esse her c , --porisproxime ambientis,non solum quia re locata iiii- mota,locus ipse continue moueretur, adeoq; mu taret locum sine suo motu. Etenim aere uel uesiuit illa superficies quam Aristoteles dicii si locum,fluit ergo locus re ipsa constante, Sc alia multa eiusmodi .verum quod longe est a sensu,atque aratrone alienissimum, fieret motus ad locum qui non esset C dmenim quopiam proficiscimur, lcum proculdubio petimus, in talem lociam ne dicimur at nondum est ibi imaginarius ille locis Aristotelis;quin saepissime nobiscum uult locu Pille;qtiente nimirum aere locus quem petimus, nos illuc comitatu res quidem, ut vult Artiloteles, cus aliud nihil est quam superficies corporis in latentis , . Ergo dicendu aliter . lemadmo tu lain froiigitis.