장음표시 사용
461쪽
L1B4 R. Ecce qu vel inuitos necessitas copulit, scilicet 't multiplicia illa, atque inexplicabilia error una inuolucra fugientes, in Empedoclis doctrinam
incideremus,cuius mentem de motu quem identidem quies interrumpat , non mod declarauiamus, sed quam alij ciiderent,eam velissima necessariamque demonstrauimus: sine qua imposIibile sit sine grauissimis absiurditatibus ac portentosis repugnantiis motum orbicularem cocipere. Quem qui tueri velint, nequidem latebras inueniant ubi tuto delitescant. Verum haec quoque luculentiora fient intentione sequent,
Ancontinui, motusque dentur partes indiuiduae.
su repugnantes Philosophorum sententiaeponuntur Motum,&continuum ex partibus indiuiduis constare tenuit Plato cum multis ex vetultioribus inter quos fuit Zeno, cuius sentetia fuit Aristotelis tepore comunis. COtra quam Aristoteles lib. 6. Phys. multis argumentis conatus est euincere,nulla tantilla posse dari vel temporis, vel corporis,Vel motus particula, quae si coponature pluribus, quaeque non sit in infinitum diuidua. Nos in re dissicillima,&obseruissima, ne Lechoris obruamus in oenium sussicere putauimus, si referremus quod 'olei'abide gratest. i.animaduertichis verbis Licet quaestio haesisscienter a nobis fueris GP. Ia, tamen quoniam hac de compostisne cotinui
462쪽
oo DE MOTU perita eiusmodi est,ut praclara etiam semper ingenia muL
ium in ipsa diuque laborarint,conabor hic ad calce antecedentis quaestionis,quo magis veritas illucescat, omηes quast aduersus id potero maioris momenti obiectiones, ct dubia cogerere,ctdiluere o praesertim uino desintnostra etate qui opinione illa Antiquorum inlosophorum eram arbitretur. Haec Toletus. Ponit autem nouem argumen ta aduersus Aristotele, quq ibi videri possunt. Tum solutionem adiungit argumentorum Aristotelis. Tandem ita concludit.Nihilominus,licet dubia haec :
perius propos: magna videantur erre dispisultatem,commendum est insupradicta Aristotelissententia , tque o
commanust, o vera rationi conformis.&c.
Post pauca iaciti ic primu suda metu. Primὸergo nota id quod Aristoteles libro de lineis insectilibus text. 3.cum in has ipsas diuisonis continui salebras incidiset egregie obstruauit,Imbecillis,ctignari est,ita ipse loquitur,optinionem aliquam quam euidens ratio persuadeat, propterea deserere, quod alicui argumenta onposiisplene satisfacere. Sunt enim apud nos transalsa permista reris, meas emens nostra aegre distingvat. Haec ille Equidem fateor non propter aliquas dissicultates a veritate recedendum. Verum quaerimus ubi sit ea manifesta veritas quam sequamur. Nam in argumentis Aristotelis certum est nihil esse roboris nili conir ipsum.
ARTI Q II. uo quadamconcessasμπολ ω. Toletus loco citato, Indi uisibilia, inquit,sunt iu
463쪽
Prior pars probari potest ex quatuor capitibus. Primuntes tactu ρ μω Duo erim corpora ut experientia mon-srat si adaequat tangant, re igitur in aliquo diu blati. Et hoc non quia illa duo diui ilia adhuc non ad-aqssate tangunt, is sicundum aliquid sui, ergo tactas est in indivisibilici Sed isse tactu est verus , O realis igitur pere studiuisibile reais, puta superficies secun-gum quam est tactus corporum. Mitto alia eius arguntenta post quae haec addit, indivisibilia nou sint di sincta a continuo re,nissimi pars continui ab ipso toto iaindiu bile a continuo. Pluribus interiectis haec addit, Et est notatu dignum, quod ratio partis non consistit in siparatione a toto imo in coriiunctione , quod aliiqui non aduertunt , dicentes esse partes in potentia, sed non actu in continuo isi cum separata sunt quod quidem illium It cim cum separantur iam nouacti partes sed tota quadam dicuntur , flum in toto mire, actu partes sunt. Haec idcirco citauimus, quia digna sunt, ut quae verissima nec parum ad huius quaestionis elucidationem conducentia. ARTI C. III.
Quiex isti, suppostionibus in det ole&- alliditur. Fortissima aduersus Aristotelicos ibidem re
sert Toletus Veterum, recentiOIrimque ar
gumenta, atque in illis diluendis plurimum in se dat, quae quia longum esset referre omitto: Atque ex veritate quam agnitam salsius est aduersus:-psum , Aristotelemque procedo. Ait partes actu esse cum sunt in toto. Non dixit quasdam partes esse acti; sed quotquot sunt partes , actu es,
464쪽
tendum. Neque enim potius dixerit tres quam octo , neque potius octo quam centum. Sed cum ita loquitur, de omnibus partibus loquitur. Alioquin nisi de omnibus id pronunciatum intelligat, certu est de nulla parte posse intelligi. Ergo omnes continui partes sunt actu.Peto, finit ne an non finitae: Alterue duobus fateatur necesse est. Non dicet actu non finitas, seu infinitas, quod ideest. Ergo acti finitas. Nec est quod confugiat ad illam distinctionem quam necessitas fabricauit. Partes illas non esse infinitas categorematice sed syncategor ematice. Hoc est non esse rein finitas sed posse diuidi in infinitum Satis est mihi quod cum omnes partes continui lateatur re lactu e se,eas neget esse infinitas. Qii in si quis dicat eas partes esse non actu, sed potentia infinitas, ostendit Toletus non sic euasurum vim argumenti Zenonis , de quo ipse hisve ibis. Ouintum est argumentum Zenonis agatum ab ArisIotele non factu solutu motus Mnpotest esseperstasium aliquod, nisiprius mobile transeat minus, quam maius ed quacunque parte data alia, minor est, ct hoc in infinitum ergo nonpotest motus seriperstatium. Ins
ro erra aliAd a Zenone, hic enim motum non ese concludebat ego inferoci Cum motussit, non componetur recinuideturistatium in insultum Nora idem Zenonem in tu si , per deductionem ad absurdum. Quasi vel beten negas dari nio tum Pergit Toletus.
Restondet Arist. quod in statio non sunt ni in sinita
parte potentia. Sed hac solutio non videtur intestigibilis nam ut diximus argumento primo cum istae paristes ibi sint, nec per diuisio m multiplicentifr, imperti , timi est, quod diuisa non μι; nam nec dua medietates
465쪽
pnius continui diuise , at motus perpnampriis quam per alteram feri debet quod si isto modo dat partes in Asnitas, re vera, nunquam motus ad terminum persi
niret . Ergo ostendit Toletus siue actu siue potentia partes illas in toto esse dicas esse pros Et finitas in recte. Quod vero ad dies, in solutiones, partes illas etsi finitas re ipse effeta. men infinitas syncategorematice hoc est posse diuidi in infinitum , est effugium vanissimum. Si enim non sunt infinitae neque actu neque potentia, sunt finitae, estque certus in se earum numerus etsi nobis incognitus, at non Deo, qui potest eum diuidendo numerum partium absol
Propterea inutilis est illa euasio Toleti, cum ad Theologorum argumentum petentium an Deus non norit distincte omnes partes continui , respondet ita nosse distincte quod norit eas non esse distinctas At non sic euaserit. eisto an medietas una continui sit distincta ab altera λ Negabit opinor, inagis distinctam quarti sit vlla pars ab alia . Nunquid nouit Deus distincte hanc medietatem Nemo negarit. An nosse distincte hanc medietatem, est nosse non esse distinctam ab alterari Qui hoc dicat, fuste dignus sit. Similiter , estne nosse distincte si gulas continui particulas, scue eas non esti distinctas ab inuicem Petunt enim Theologi , an quemadmodum Deus nouit distincte medietatem continui, licet non sit distincta , ita norit distincte singulas eius partes , quamuis minime distinctas Muid responderit Toletus quid alii Ec- CC a
466쪽
cenouit Deus distincte partem dimidiam quartam, octauam , centesimam, millesimam . etsi non distinctie sint hae partes quidni singillas norit et si non diitinctassVel si Deus notrit octauam parten Mnegarintne nosse millesimam Si millesimam, quidni omnes Vel ubinam terminabitur illius potentia, ut non possit ultra cognoscere dii tinctri Sane aut alicubi vis eius limitabitur , ut nequeat herius partes
quotas distinct dignoscere, quod aegre admis
rint,aut prosecto, quemadmodum qua tam , duodecimam centesimam distincte nouit, quamuis
non distinctam , ita singultis licet non distinctas
distincte percipiet. Imosi essent infinitae contuntii partes, nihil obstaret,quominus Dei vis infinita eas distincte cognosceret. Quant magis, cum sint finitae 3 finitas enim eas agnoscit Toletus, dia actu, potentia, quoniam videt non alites Zenonis argumento poste responderi. At cum hoc sateatur, ponit tamen impossibiala; Scilicet rem cuius asserit partes actui potentia finitas, posse in infinitum diuidi. Qua in illud est impossibile, ut rei partes sint finitae acturi potentia nihilominus res ipsa in infinitum diuidi piust Audi tamen quomodo id declaret. Pro quo aduerte quodsi alicui vii tofut in infinitum adsectis alicuiussistiti, nunquam proditi insiuitum , nisi in sinata additiones aut aequales, quod non essepotest, Pg. M ama'
nius binarium , adiueinitatem , erit ternarius, rernario
adiice,erit quaternarius denique licet in infinitum addas ipsi unitatem nunquamsacies in simitum,ctc. Et post paurca Ilo ergo quod dico de adiectione in numero , acciparitiam de detractione incontinuo.
467쪽
Ego verb, ut rationum constet a qualitas, pe- eam,Vt, quemadmodum partes continui, in quas
diuidatur, sunt ibi cita partes ex quibus numerum iii in sim uiri augere proponit, sint praesentes. Ait namque partes continui esse de actu& potentia os idque ut Zenonis argumento respondeat. Eodem pacto statuat ibi finitas actu partes ex
ἰt arum acceptione crescat numerus. Ex partibus
finitis, vel ex unitatibus finitis, poteritne crescere numerus in infinitumὶ Sane vel illas unitates piae- sentes oportet esse infinitas, vel ex illis non poterit numerus crescere in infinitum. Similiter cum individuum non habeat partes
neque actu neque potentia infinitas , impossibile est diuidi in infinitum.Nequit enim diuid in partes nisi quas habet habet sinitas, i fatentur. Ergo nequit diuidi in infinitum. Partes enim in quas continuum diuidi potest, sunt ibi, etsi non diuisae Suntne vel non sunt 3 At Toletustate tur esse. Neque id negari potest. Vbi enim essent, vel quid essent Iunt ergo ibi .Ergo uel finitae vel infitiitae. Si infinit nunquam transiri poterunt, ut recte Zeno Si finitae nunquid poterit Deus finitas particulas ab inuicem distan-gcta Praeclaram dic subtilem responsionem. Sunt
uidem continui partes actu sinita imo potentianitae, attamen continuum potest diuidi iii infinitum. Credite TyroneS.
Pergo,ex iis quae verita sexto sit a Toleto, quaerere,Nunquid Deus possit auferre id individuum quo corpus tangit alius Fatetur enim id indiuiduum esse reale, neque potest dissiteri. Fatetur e se partem continui, retae quidem. Non poterie
468쪽
Deus eam partem seruare seorsum mon poterie ei addere aliam simile imo centu mo plures 'Ex illis plurib. partibus simul iunctis i esu abit continuum, quod quidem ex certo numero partiu co- stabit, ultra quam nequeat amplius diuidi. Sed transilio metam, susticiebat enim ut possiet dari individuum , si enim potest esse unum, non dubium est posse esse innumera. Ecce fatentur individuum , dc quidem reale quo se duo corpora Contingunt. Nec potuerint negare quin Deus illa
partem corporis possit a caetero corpore separare.' Verum mittamus quaerere, quid Deus possit, agamus de iis quae fiunt. Cum illud quo duo corpora se contingunt, mouetur, individuum mouetur. Motu ver,continuesmetitur spacium sibi aequale. Cum enim primum incipit mutare locia,eo
relicto proxime occupat aliud spatiit, 'uidem spatium individuum. quo relicto rursus aliud fractum sibi aequale occupat, hoc relicto alitu &iterum aliud Cotinue namque ingreditur spatia noua sibi aequalia ergo spatia indiuidua. Non dixerint transiisse infinita. Transiit tamen quotquot
sunt in illo spatio indiuidua, quideminu post aliud. Rursus quaero, cum illud individuum quo duo corpora se contingunt , primum relinquit suum spatium Ingredituriae aliud spatium Mico cum primum relinquit suum: Non possint negare. Iterum cum relinquit alterum pactum , non egarint ingredi aliud : rursus cum relinquit tertium, rursus cum quintum,S sextum. Negabun
ne posse metiri sex pacta sibi aequalia 3 monon potest mutare locum quin cum primum exit
metiatur aequale sibi pactum a quo non potest
469쪽
LI E R. exire qum proxime alia aequale occupet rursus aequale. Id igitur certum esto iam peto cum sexies id individuum mensum est spatium sibi aequale, ansiitne aliquid spatij necne si negent. Ergo nunquam transibit Petam enim cum mensum est centies, millies spacium stoiaeqtiale,an aliquid malistransierit. Id negare nemo possit. Etago erit pactum quod in mille tantum partes indiuiduas possit diuidi,imo spatium quod sexduntaxat partibus indiuiduis constet, ut demonstr
Neque dixerint partes illas indiuiduas spatij esse imaginarias, quin verissimae sunt spatij partes, quae vero ac reali locato respondet. Verum autem reale est illud individuum quo duo corpora se contingunt.Cui quidem indiuiduo reali hae pariates spaci aliae post alias respondent. Hae sunt nostrae meditationes, quas malui in
subsidium veritatis mittere, quam aliorum argumenta tametsi fortissima producere Sufficientenim haec maxime ubi rationum Aristotelis sutilitatem ostenderimus. Nec enim sat erit, si eius argum et diluamus, ni insuper propriis veluti iaculis eum confodiamus; adeo nimirum nullam vim nisi in ipsum authorem habituris. ARTI C. IV.
G Aristoteli argumenta displuuntur Osatisitatis conuincuntur.
DE hoc agit Aristoteles lib. 6. Phys cap. r.
1 fatim ab initio PhilTumque eius argumentum procedit a definitione continui, contigui. Quod continua sunt ista quorum extrema unt,nu. Cotigua ero quoru extrema sunt ut hinc infert im-
470쪽
possibile esse dari indiuiduas partes quae non potilint in plures diuidi. Secundum argumentum nititur eodem fundamento.Ex ea namque contigui definitione inferi,si indiuidua dentur, ea simul Lse ac se penetrare. Quia indiuidua cum non habeant partem , se contingunt secundum totum. Quae ver b se contingunt, ex illa definitione cpntigui putat esse simul. Si ergo secudum totum se
contingunt secundum totum sunt simul. Primum ergo discutiamus hanc praclaram continuorum , contiguorumque definitionem Sint manus ambae contiguae,nemo negare pro iit,
extrema illa quibus se contingunt est aliquid.
Meminerimus acertioni oleti. Quaero de illo extremo manus dextrae , quod dicunt esse cum extremo manus sinistr* atque
ita quaero. Id extremum continiuatur ne cum reliqua manu)Negari non potest. Ergo si toto continuatur cum sit individuumvi non habeat partes. Haec suit Aristotelis ratio. Praeterea: Quia se toto continuatur,vult Aristoteles esse idem cum parte cui continuum est. Si idem,ergo exeod illa partes et via uindiuiduxi. Eod indiuiduli rursus u roa chi sequenti parte cotinue tuta Quis nege GErgo,propter eande Aristotelis ratione, vina ridem est cu illa parte,vnuq .ex diuobus sit indiuiduit. De quo etia peto ut prius,& de sequeti;atq. ita de singulis partib.Itaq.ex hac cotium,&cotigui desinatione per eade Aristotelis ratione euinca, nullam eis manus profunditate,omnes et, illius partes Ls unum quid individuum, amque superficiem. Sed de illa manus parte interiori cui extremuit-lud cohaeret, peto, an queadmodu extremu tangit