장음표시 사용
91쪽
nutius diuisis,educantur , quibus tandem separatis, cineres haudquaquam amplius hanc acrimoniam ab adustione acquirent. A qua similiter ardente expirata,id quod phleg- Chymici vocant,partibus igneis secretum eb-que quamdiu volueris .si forte ordinem illum concipiet oleo pariter expresso, excrementa reliquaquam diligentissim .potueris tere , experturus an pressa in oleum conuertantur. Norunt quidem Spagitici saepius contritione,ac concoctione repetita,polse aliquid de nouo elici , sed sane diuersae naturae a prioris tandemque exacto quicquid inerat naturae lubtilioris, restare materiam quandam terrestrem plane inutilem, atque ex aqua nihil eliciaS. Iam ad id quod sorte quis ad nostras illas priores demonstrationes responderit Scilicet partes omnes in stipite, qui comburitur, fuisse homogeneas,ac naturae eiusdem sed necessario quasdam prius abiisse quia prius solutas .vel quia prellae non timul omnes exire potuerunt quae citius , non
diu vim ignis passas humidiores fui lia,quaeidiutius ignem sustinuerunt , siccata tandem arsisse: ut hoc inquam responderit, dixerit quod crasoribus erit probabile Verum si hoc ita habet, petimus quidni prim diutius ignis violentiam passae in flammam abeant Curion: cineres omnium diutissime An quia magis terrestres Ergo non generis eiusdem cum iis quae vel in fumum vel in flammam mutatae sunta Sed neque hoc verum esse, quod quae minorem vim ignis sustinuerunt minus calidae, miniisque
92쪽
igneae fiant, apertum facit in te plurima alia, aqua
ardens quae ex vino, aliisque rebus extrahitur ardetis liati quidem illa quae omnium prima exiguoq;
ignis motu egressa est haec facillime flamma concipita quae sequi Lur, minus minusque ignea naturae habet,etsi in longum tempus ignem experta Contra vel a quod ex aceto distillato, alii que rebus acidis primum soluitur,aqueum est cuius exitu sequitur spiritus ardentissimus. Vnde compertum habemus arilii interesse ad actimoniam,priore silean posteriores diuti)rniore, an breuiore ignis impulsu citatae aufugiant nihi que aliud ignem quacarum partium oluere nexione, qua quae prius liberata lunt, pro diuersitate compositi, siue stataqueae siue ignea priores abeunt, in eadem quam prius habebant natura, ac specie Quae clariora suo
ARTI C. l. Diuersitatem partium misti esse substantivam.
Vandoquidem hactenus dicta extra dubiui
osuerunt partes misti esse diu ei fas, puto in conti :ciersam non venturum. An secundu sta amnaturam,ac speciem seu formam inter se dissideat3 An tantum secundum qualitates, quas inter se diuersiis, uicemque pugnantes necesse esset agnoscere; prout sunt formae ad quas inclinant. Etenim litae ad formam ignis, cotrahia esset illi quae ad sormam aqir , particulam quam afficeret,insecteret. Cum autem Aristoteles neget sormas posse subsistere in tam minutis partibus; quin se ipsis marcet centes intercant 'uis putet in tam exiguis parti
93쪽
DE MATERIA ET MIXTOculis qualitates inuicem infestas perdurare posse 2 Cum ergo partes the diuerta sint, clarum est secundum substantiam ab inuicem discrepat c. Sed cur id negemus caeteris mistis quod in vino, aqua auro de argento; plurimi que similitermistis experientia vel inititos cogit fateri meque enim haec ab aliis mistis differunt, nisi qitia faci-
Iius resoluuntur, vel minus sunt Ordinate composita. Scrutemur enim uniuersam rerum naturam,nihil inii eniemus, cuius singulas partes maiusculas, ex diuersissimis particulis constitietas, earum cum generatio,ium corruptio non ania ciet.Nec opus est artis nostrae limites egredi. Hoc declarat lactis, in infantis ventriculo cocti partes, quarum aliae insedimenta facessunt,aliae in chilum conuertuntur:
rursus eiusdem chili in iecur prolecti ibiq; ex qui sitius cocti aliae partes in finguinem, aliae in pituitam n bilem,& melancholiam diuersicona muta tae, in regionem quaeque propriam amati dantur. Rursus eiusdem sanguinis in venis diligentius elaborati pars in corporis alimentum cedit; pars djlutior in urinas abit, pars in alia excrementa amittitur. Quippe idem Agens, eademque vis ex eodem succo quem aequaliter assicit,partes tam dissimiles educes, calidiores, frigidiores humidiores, siccio- Teo; leuioics,grauiores; dilutiores, spissiores; amariores dulciores;&plurimis aliis modis inter se dissisidentes, ibique contrarias, quid aliud praedicat, quam diuersarum putium ex eadem Passa facta dis lutione, segregationem 3 callidioretque i igidiorum; sicciores humidi, rum; spissiores liquidio-riim separatione facta, quas idcirco prius fuissὰ
94쪽
nc cesse est dum licet diuersie ab inuicem, quadam tamen proportione temperatae, num conflabant
ioquin si uniformes essent, nequidem ipse pollo causam assignatii, cur id agens ex aequo in omnes vim suaimm mittetis,eiusdem massς humidae,ac liqui de partes alias in sanguinem,alias inpituitam, alias in bilem alias in melancholiam transimularit mur ex eiusdem ligni particulis continuis fumos , aquam, flammas , cineres eduxerit. Cur quantumuis suam actionem augeat; atq, continuet,nec prunas inflammam, nec cineres inpruna iracvini phlegma,ut vocant, in aquam ardentem, nec recrementa in naturam eorum quae inde
expressa int, posta conuertere. Cur quo plus humiditatis illae,eo plus siccitatis hae acquirunt. Cur exhalatis calidioribus reliqua maneat frigidiores. Cur fragrantioribus exspiratis,aliae restent insipido ius cictiam faciunt uidentius virtutis rerum extractiones, atque illae quae praelo fiunt oleorum aliorumque succorum expressiones maxime vero omnium salium hymicorum, qui prius latitabat, ope aquae, artificiosa pioiectiones quos quanta volueris aqua quantitate si diluas identidem eadem leto calore evaporata,cum semper iidem, sed puriores cliadant, cestillimum faciunt, partes mitti non a natura propria recedere; ac propterea fal-iillimum esse ipsas eandem cum isto leu toto ra
tionem nancisci, ut partes aquς cadem, qua totum,na rura participant.
Nec eo absurditatis prositisset Aristoteles ii credidisset ac pro suntlameto supposuisset , ex quamlibet isti particula educi quatuor eleiueta: d
95쪽
DE MATERIA E MIXTO cum in fronte huius disputationis falsillinuim este
vel Caeco demonstrauerimus hoc everse fundamento, omnem illius de mixti ratione structuram vel intactam corruere non mirum est.
Qua Aduersariorum argumenta refelluntur.
νο rationes eorum ac dabia proporantur. DupRsus hunc Antiquitatis consensum, inconcussis illis Rationis, atque experientiae firmamentis fultum, quibus instructi argumentoriina macicinis Aristoteles cum suis alienam arcem inuadere conantur Videamus primum illos factionibus funestis inter se distidentes, atque in Peripateticam Rempublicam miseranda bella inserentes. Quoru distidia, quia laboriosum esset,& parum utile singula proferre; valde molestum ea audire; rem in compendium contrahens, dicam ex Toleto Irimum bifaria hac de re sectas eorum sententias , dum alij formas elementorum inmisto conseruant alij minime. Qui formas elementorum in isto astruunt eos laudiuimus inquatuor agmina diuisos , Quibus totidcm factio- Des opponit eoru qui eas sormas e misto eliminati
96쪽
Thomas ex omni sim elementorum formis&qualitatibus corruptis, unam duntaxat resultantem agnoscit in mixto qualitatem, quae quatuor illarium offectus virtute contineat. Cui sentetiae subscripsit Scotus cum suis. Ali duas volunt genitas inmisto qualitates; alteram quae ex calido,&frigido alteram quae ex humido siccoq; temperetur. Alii qualitates clementorum in istoaestare contendunt, remissas tamen, inter quos est oletus.Ali viTho-m ista omnes qui hanc sitam sententiam Thomae adscribtini,hac in re scilicet sibi non constanti, dicunt qualitates quatuor in isto esses; non tamen easdem numero quinerant Elementis, quas cum formis ipsorum corrupta opinantur; sed similes, cum forma misti ex alioru corruptione productas. Ita tamen hi, Milli quatuor agnoscunt in isto qualitates, ut sint in qualibet misti particula simul calida&frigida sicca&humida vel actu vel potestate. Nimirum ne si minus delirare videantur; quam qui quatuor Elementorum sormas in quali bet materiae particula reseruant, licet remissas ut eadem pars sit Ignis, Aci Aqua, Terra simul: qualia opinionum portenta plura profert haec alma contentionum, ac discordiarum mater, nutrixque philosephia; in qua ,si quid reperiant stibii dij, dabitur cogitandi tempus, ubi audiuerint quid suis argumentis respondeamus, quae sunt ista.
Primo negat Aristoteles esse mistionem, si eoruq lae miscetur partes quantumuis exiguae salua sub-Dstant; haud secus ac si hordea cum trumento consilia dantur sed mixti partes omnes esse homogeneas: similares, nec unam ab alia differre, sed eadem sim tu omnes inuicem δε cum toto habere
97쪽
3ι DE MATERIA E MIXTOrationem. Quod proculdubio non fieret,si iis quae
miscentur in minutas partes diuisis, eae particulae ab inuicem diuersae quantumuis patuae serua
Secundum quod magis commouet petitur ex hac noua ignis natura quae ipsum tam amplii patium petentem in tam arcto loco concludit; cu quemaxime urentem luci hin sinsus experitur puteas facultates ab eo Non separcs, quin ipsius nariiram destruasieti intiis bilem,&i rigidum, vel potius insensibilem facit. 3. Quam enim assignes rinam ignis quae non agat, sed otietur, cuia Ignis sit omnium maxime activus Qui fieri possit ut idem elementum si te ues graue leue extra mistum , graue in istor Qusmodo densium larum ξ Densum cur in misso,quod extra rarum est33 Qusmodo isti particulae continuae aliae snt calidae aliae rigidae alia humidae,aliae siccae ξε. Adde quod nullus esset motus in isti nisi vio lentus; cum si deorsum feratur,contra ignis,&ὰ ris naturam; si sursum contra aquae, terrae propensionem, tendat. . Qui possint elementa inuicem contrarialia secus alia quiescere fid enim non minus sit inii rabile quam si lupus cum agno , miluus cum columba pacifici stabulentur. Haec igitur sunt potissima argumenta veluti saxa ingentia nec motu, ut putant, facilia, quae quominus in veri eant
sententiam viam praepediunt. Quo
98쪽
Ouo ni tum arsotelis Argumentum a Scaligero in seipsum is aristotelem refutatur. C Caliger quem superitis audiuimus,ptitis exemtacitatione 6 in Cardanum, art. 3. aduersus Avicennam i inter alia, hanc Aristotelis hastam ita vibrat, Constantibiu autemsormis. quit, stro aceruus sit quemadmodum etiam insiccis corporibus, Etenim cui siue existentiam sequetur ua item cuiusque minimi na turalisqllamitas, non continruatio, ura vere essent atomi Democriteae. Igitur,sent certa quantitates, non tanquam misto partes, tinius:sed uumsibi quodque totum. Haec ille aduersus Avicennam quibus vellicat ut absurisiae postea ratione,& experientia cogentibus, Ut verissima comprobat, quemadmodum superius retulimus. Ponit enim inter misti species rama, hoc est vinum aqua dilutum , de quo liceat nobis ipsius verba repetere uuare non num es formaliter crama sed tot entia, quot sunt intus, ct extra partes. Vngνero per accidens, cui unum est rumenti,fabarumque camera hoc minus est sensibus manifestum sapientum intel-lictibus pion occultum Deinde nonnullis interiectis, ita artessissentficta, nullam crearent iii animis nostris diffisultatem sed quia liquida sunt alterum amittunt, id est, extremorum prascriptionem alterumstruant, scilicet
arma ipsas. Haec inquam longe plura quae ab ipse dicta,
ibi retulimus,si cum iis quae prius contra Au icennam hic dicit, conferas,ex diametro videas pugna tia. Ibi namque ratione mistionis in eo ponit, quod mistio est motus corporum minimorum ad mutuu
99쪽
contactilio, visu unio unde inseri quod rha eademque ratione P mo haec in omnibus quae recensuit didatur. Inter qua ponit hoc cruma mixtum ex aluo dc argento de quibus tamen dicit quod non sint quid unum formaliter sed per accidens, sicut unum eli fumentisabarumque umera, excepta continuatione de qua prius dixerat, Craminamque il-Iudis est aqua pinum dilutum non es' invisorma, sita fo-tinuationesola Continuant ergo qu diuersa sun r. ha caergo ille in illo satetur, qua hoc loco aduersius Avicennam, ut absurda,iacit:sermis, inquis, elementorum in misto constantibus, mi oaceruus est mne continuatione. Ibi partium diuersarum continuationem agnoscit , non est, ita quit, ynamforma,
sed continuatione sola Hic ver quido Constantibu3,moluit sorinis misso aceruus esset quemadmodum etiam insccis corporibuS illic. Etenim,inqui , cuiusque existentiam siequetur sua item cuiusque minimi naturalis
quantitas non continuatio hic eius ratio. Hic vero quid Palinodiam canens' rici inquit, illae altinius amittunt, id est extremorum praescriptionem, altersim sertiant scilicessormas ipsas In his fateor fui prolixiori, ut ostenderem quod lapius monui, quantum cofundant viros acutissimos haec tua principia, qui non milum si alibi secundum ratione, alibi secundum
A: istotelem loqfientes sibi contr. dicant. Tantum
in iis dictorum memoriam requirana. Iditur Sc ligero secundum Aristotelem urgenti, respondeat Scaligcr secundium rationemvi experientiam procedens, partes illas scilicet qrta non agoanum sunt inmisto quain hordeorum,oestumenti umera, amissa extremorum praescriptione ontinuarin quanto magis si optimo ordine inuicem collocenturi Sed de hoc ordine plu-
100쪽
LIBER I. 7 ne Plinibus suo loco. Ergo quemadmodum Diogenes Zenonis argum etaimotum negantis, deambulatione soluit; ita Se aliget argumentorum vanitatem Scaliger ipse refellit, re ipsa scilicet demonstrans in illo partes quae a pristina sorma
non recedrint, nihilominus este continuas.
ARTI C. III. Luo ex Peripateticora1n doctrina ignent calore ac lumine perduo condensatum adhuc seruari demonstratur. Alcis ad insessionem aquae,inflammationem alibi tractaturi aduei sus Scaligerum ieripateticos, nunc tiam causam eius afferat considerantes,videbimus cum illud sine necessitate ad mittere, quod ipse 3 reliqui cum Aristotele in hac veterum docti in maxime reprehendunt. hancciditur affert causam, In cultas, eatibus consiumpta gemina humiditate inest ignis Is aqua ingressumstgiens, ac sese in partesselidus in-ehens sipat stipsium atque acuitur condensatione. c. in id est, vel salii haae pluraque alia eius in hanc sententiam dicta contineant,alibi discussuri satius ierit, si modo observemus Scaligerum ponere particulas ignis ex lignoru combustione relictas, quae locum aqua ex calce cedentis subeuntes, licet minutiss: mae, ibi sine lumine, sine calore, sine actione, sine motu, sine leuitatevlla; sed inuisibiles, in se sibiles,otio ,immotae, grauesque logo tem pore stab talentur. Non sunt haec quae in Empedoclis sententia, magis irrision quam refutatione