Theologia universa ad usum sacrae theologiae candidatorum auctore r.p. Thoma ex Charmes Continens tractatus de virtutibus in communi, etc. 5

발행: 1837년

분량: 323페이지

출처: archive.org

분류: 철학

291쪽

-- Tra elatus

Resp. Licet auetoritate publica, et problitur, tum Exodi 22. maleneos non patieris Mi re , tum quia respublica se habet ad singulos homines, sicut homo quisque ad singula membra; atqui homo quisque potest abscindere membrum putridum pro salute totius ;ergo et res p. potest abscindere membra putrida ob suam incolumi .

talem.

Dixi: Auctoritate publica: quia auctoritate privata non licet ;nam non licet occidere peccatores nisi ob honum reipublicae; atqui proentatio boni publici pertinet ad publicam potestatem, ergo. Hinc Alex. VII. damnavit hanc prop. non peccat maritus occiis dens propria auctoritate uxorem in adtillerio deprehensam : et

Cone Constanti ense des nivit Don Iicere subdito principem

suum tyrunni e regentem occidere. Quaeres 3. An etiam liceat auctoritate publica innocentem Occidere p . . . Resp. Nunquam licet per se, directe et ea 2ntentione, nisi accesserit speciale Dei mandatum. Balio est, quia pubblica auctoritas nullam aliam in vita suorum subditorum auctoritatem habel, quam eam quae sibi a Deo fuit collata; atqui Deus hanc rei publicae non dedit potestatem , cum expresse prohibuerit dicens : insontem et justiam non occides b); ergo. mne Don licet insanies, uxores hostium , clericos, etc. in bel Ioeliam iusto capios occidere; nec rabiosos suffocare ne aliis noceant, sed debent includi et alligari. Dixi per se directe et ex intentione: quia interdum ob gravissi. mam causam in directe et praeter intcntionem possunt occidi innocentes: sic in bello iusto licet ad hostes expugnandos, dirigere toris mentum belli eum in turrim , vel arcem in qua innocentes aliqui

praeter intentionem perituri Suni; nam utenti lure suo non imputa. tur esseclus praeter intentionem Secutus. Otiaeres 4. An liceat abortum prociarare Nota; Ahortus est praematura ejectis fetus ex utero matris. Resse. Certum est apud Omnes , nullo prorsus modo cum eliam moriis imminentis periculo licere directe Procurare abortum, sive laetus sit animatus, quia lituo verum est homicidium causans irreia lgularitalem. o sive nondum sit animalus, quia hoc repugnat couis servatino, speciei humanae; unde Innoc. XI. damnavit hanc prop. Licet procurare abortum ante animationem, ne Puella deprehensa oeeidatur aut infametur. Sola ergo quaestio est de in directa procuratione abortus, quae ut solvatur. tiae es 5. An liceae matri cui non potest aliter succurri, praebere phsemacum cum imminenti Periculo abortus pcM Sess. i5. Oὶ Exodi 23. pers. 7. Q Cop. ao. de homiciae.

292쪽

Resp. eum distinet. Vel pharmacum ex natura sua est ordinais tum ad ejectionem foetus, vel non est ordinatum; Si primum, DonIicet illud matri praebere, sive laetus sit animalus, sive non, quia

esset procurare abortum dioecte, quod per Se malum est. Si secundum, iterum distinguo, vel socius est animatus, vel non; si est animalus, vel si dubitatur an sit animatus, tunc non licet, quia Salus aeterna prolis in extrema necessitate, praeserenda est vitae corporali matris. Si certo non sit animatus, probabilius est id licere ; quia

tunc si abortus conlitigal, non Ceusetur Pro utatus, sed permissus: Nam Praeter interiti Ovem contingit, matre utente iure quod habet Eumendi remedia ad vitae Conservationem Decessaria, nec ordinataud abortum procurandum, sed solum ad sanitatem recuperandam. Resoloes: Mortaliter peccare mulierem quae ex sua notabili negligentia abortum patitur. vel quia nimis saltaoit, pel nimis inominnate Ioborapit, pel propter inordinatas lasciolax, ait sanctus Antonio. Item peccat mulier nutrix quae parvulum suum in lecto iuxta se positum etiam in advertenter suffocat; quia advertere debe-Lat et saei Ie polerat. Hinc in dioecesi Tullensi excommunicatione feritur qui infantem nondum biennem seciana in lecto ponit, si periculiam sit ne somnus ponenti obreρα a . Quaeres G. An liceat homini injustum inrasorem oecidere Mob eo occidatur Resy. Licere serpato moderamine incu*atae tutelae. Prob. Ex Innoc. III. dicente: omnia jura et omnes Leges Pem

mittunt pini pi repellere b) ei quidem

1. Lex naturalis , quae dictat propriam potius Conservandam Esse vitam quam alienam . iuxta ordinem charitatis.. a. Lex dιμina quae declarat Exodi 22. occisorem sutis nocturni non esse reum sauguinis: quia nempe praesumitur venisse animo

Non solum furandi, sed etiam occidendi, ut explicat S. Aug c . 3. Lex Canonica quae docet: non occiditur fur diurnus sine cu*a, nocturnus autem sic d) : 4. Lex eloilis dicens: quod quisque ob tutelam corporis 1ui fecerit, jure fecisse existimetur e . Dices: Tenemur plus diligere salutem animae proximi, quam

vitam nostram corporalem p ergo cum invadens sit damnaudus si occidatur, ei per propriam vitam consulendum est. Resp. dist. ant. Si sit in extrema necessitale spirituali, conc .ant. BIias nego. At cum invasor non sit in tali necessitate, sed in voluntaria malitia, non eget ope invasi , sed potest sacile se a Pericula Iiberare desistendo ab injuria.

293쪽

292 . - TraetatuI . Si qui Patres videantur contrarium asserere, intelligendἰ gunt vel

de defensione facta ex odio, ira, vindicta, vel in casu persecutionis, quae cum inseratur jubet te principe, per vim repelli Dori potest. Dixi in res p. seroato moderamine inctilpatae tiatelae , id est eum observatione modi debiti, ad quam requiruntur quatuor. Primum, ut invasus invasoris mortem uoti intendat, scd solam sui conservationem; alioquin convinceretur agere ex vindicia. Secundum, ut mors invasoris ad vitae defensionem ita sit necessaria, ut alio modo conservari non possit, nempe Piecibus , minis , fuga, etc. Tertium, ut sit actualis aggressio, nam non opus est de sensione

tibi non est aggressio ; hinc damnata est ab Alex. VII. ista pro p. Iicet interficere falsum accusatorem, falsos testes, ac etiam Itidi

Cem a quo iniqua certo imminet sententia , si alia pia non potest innocens damnum epitare. Non enim est actualis aggressio , Sed caltim uia.

Quartum, ut in defensione invasus tion excedat; unde qui vitam tueri potest percutiendo, mutilare non potest ; et qui mutilando ,

non potest occidere, alioqui teneretur restituere pro ratione e XCessus . . Porro obiter observandum est nos posse contra invasorem Pro xl

mi quidquid potest ipsemet invasus; titrum autem ad id leneam v

Resp. Nos teneri ex charitale , secluso tamen gravi nostro ii commodo, ita ut ni proximum in hac necessi late positum succur-Tere negligit, mortaliter pecceti tiou autem tenemur ex justitia ita ut ad restitutionem teneamur , nisi ad id leneamur ex ossicio vel statu; prout tenentur Princeps, Magistratus , Praetor, qui ratione ossieti stii publicae tranquillitati invigilare tenentur. . - . a Quaeres P. An liceat occidere pro defensione honoris et famaet Resp. negat. Ratio hujus est quia honor et fama quae in hominum versatili opinione consistit, longe inferioris est ordinis, quam vita et membrorum integritas; ergo non possunt tueri per occisi Ο-nem hominis. Deinde vindicta nunquam est licita r sed oecisio in tali casu est vindicta, non defensio , cum non impediat quominus quod dieium vel facium est, dictum aut factum non sit; ergo. Confirmatur responsio damnatione duarum propositionum. Prima ab Alex. VII. pir equestris ad Gelliam pro Mocastis , Pο- rest illud acceptare, ne ii ditatis notam 'ud alios incurrat. Secunda ab Innoc. XI. 1 3s est νiro honorato Oecidere in forent, qui nititur ealumniam inferre, si aliιer haec ignominis pitari nequit: idem quoque dicendum, si quis impingat alapiam. νel Iusto Percutiat, νει posι i actam alapam, pel ictum fustis, fugiat. Dices: Scriptum est a): euram habe de bono nomine: ergo licet oecidere in defensionem famae ei honoris.

294쪽

de Dirtutibus , ete. 293

ResP. nego conseq. Quae falso supponit hominem posse boni nominis curam habere per inimici sui occisionem; cum revera hae Cura consistat in eo quod homo nihil turpe agat, sed veram virtutem Sectetur. in qua sola consistit vera fama. Inst. Licet occidere invasorem vitae , vi o a sortiori invasorem famae. Nam honor est quid praestantitis νιta, iuxta Axioma, eigo cum liceat occidere invasorem vitae, a sortiori invasorem sanaue. Res'. dist. Probat. Iuxta Bxioma Scripturae, patrum, Catiouum neeo : iuxta axionia mutidanorum. hominum, qui non tu caelo . sed in ore laudantium quaerunt etiam Post mortem vivere. couc. Itaque coram Deo hic vere laudandus est, qui Christi et Sanctorum exemplo benedicit maledicentibus se, orat pro calumnianti bus . et pectitienti dexteram maxillam, Praebet et alteram.

Ouaeres 8. An liceat inpasorem Pudicitiae interficere . dum nulla alia pia suppetit ad eum defendendam Res'. Cum Div. August. id minime licere , ia) ratio eius est. quod pudicitia sit virtus in animo residens; ergo a oiolente stupra rore eri i nec iρsa potest. Susticit ergo invasae, si sicut tenetur modis omnibus obsistat . fugiendo, clamando, manibus et pedibus se defendendo, etc. quibustiora obstantibus si exterius opprimatur, debet resistere peccato per displiceni iam sormalem et tunc poterit dicere quod Olim sancta Lucia lyranno si me inoitam jusseris piolari, castitas mihi duplι-

cabitur ad coronam.

Dices: ex D. August. b stuprum est immanius stupratoris Oc

cisione'. Ergra.

ResP. 1. retorq. argumentiam. Stuprum est immanius mendacio

ergo licet mentiri ad stuprum vitandum ; quis cousequemiam ad ml lat pResp. itaque a. disi. textum. Stuprum formaliter quatenus est, peceatum , immanius est occisione , cono. stuprum materialiter . quatenus est violatio integritalis corporis, nego: vita enim corpori si perioris est ordinis, integritale ejusdem eorporis. Iust. Ergo licebit oecidere stupratorem ob periculum consentiendi. Re P. nego illatum: Cum apertum erimen non possit pro lucerio Periculi eventu, fieri; nec sini facienda mala ut eveniant bona.

Quaeres 9. An liceat oecidere furem pro defnsione bonorum

Resρ. Quantaciamque sint haec bona, numquam occidere Iicςt,

aut periculo mortis exponere.

Prob. 2. Exodi aa. Expresse prohibetur ne sur diurnus occidatur, quia, ut notat S. Aug. e , poterat discerni quod od furiau -

295쪽

Traelatus

dum, non ad occidendum renisset ; ergo non Iicet larem oecidere qui venil lantum ad surandum. Prob. a. Bona temporalia longe inseri Oris sunt ordinis, quam vita; ergo est contra debitum ordinem charitatis occidere proximum Pro conservatione bonorum temporalium. Uucle Innoc XI a

Contrariam opinionem damnavit ut scandalosam: et Clerus Gallicanus fi) tanquam legi Dei et ordini charitalis contrariam. Dices: cap. Interfecisti de homicid. dicitur : interfecisti furem

aut latronem ubi comprehendi poterant absque occisione, si ter que liberando, non teneris ad Poenitentiam ; ergo. Res'. nego conseq. Nam in his verbis, te tuaque: partienta et Sumenda est copulative, non disiunctive, adeo ut sermo sit de lare, qui hona simul et vitam invaserat. non sussistit autem altera pars.

Inst. a. Vim vi repellere omnes leges et iura permittunt 3 atqui vim inseri, qui bona temporalia vult eripere ergo.

Resρ. dist. in . Permittunt, cum ea moderatione quam reclaratio et ordo etiaritatis praescribunt. conc. Secus. Nego maj. at la

Iis ordo non servatur cum occiditur homo pro defensione bonorum temporalium, quae longe sunt inferioris ordinis vita hominis. dist. a. Bellum iuste insertur pro fortunae bonis , idque non sine multorum clade; ergo licet occidere, etc. Res . dist. conseq. Licet auctoritate publica , cono. Privata , nego conseq. Princeps enim ut eos ex subditis qui res alienas abstu

Ierunt, legitime interficit, sic et eis qui injuste sua detinent, legitiqvie bellum infert quia hauc a Deo potestatem aecepit. Quaeres o. Qui alium occidit aut mutilat, quocuplex et damnum inferat ZResyond. duplex, nempe Primum naturale seu personale quod

in privatioue vitae vel membrorum consistit. Secundum est reale quod ex occisione vel mulitatione oritur. Quaeresiis. An injustus homicida aut mutilator teneatur reia alituere damtatim naturale rResp. Probabilius est occisorem aut mutilatorem pro vita aut membro praecise sumptis , aliquid restituere dcbere se).Pm b. Omne damnum injuste illatum resarciri debet quantum et eo modo quo potest, nec impotentia restituendi ad aequalitatem , Iiberat debitorem ab obligatione solvendi id quod pol est: atqui OQ. Cisus vel mutilatus vere patitur damnum, cum Privetur uSu vitae . vel membrorum ad quem verum habet dominium ἔ ergo. Diees: Vita et membra hominis liberi non sunt pretio temporali

296쪽

de Virtutibus , etc. 293 estimabilia; ergo occisor aut mutilator pro ipsis praecise nihil

enetur restituere , cum nemo ad impossibile teneatur. ResP. dist. ant. Non sunt pretio aestimabilia, absolute et in se. conc. ant. in ordine ad usus humanus, nego, itaque non datur Pe Dunia ut pretium vitae, vel membri, Sed ut compeusatio damni, vitae aut membri, et ut tollatitur effectus hujus damni, Dempe moeror. dolor arii mi, etc. Quaeres Ia. Quaenatu damna realia istisius occisor aut in Metilator teneatur restitia ere , et quibus ZRe .lia juvus occisor. etiamsi capite plectatur propter iniuriata illa lam reipublicae , nihilominus tenetur restituere occiso , vel haeredibus I. Expensas facias in curatione vulneris, vel morbi inde secuti, et compensare omne damnum inde emergens et Iucruni Cessans ei itidustria, ossicio, aut arie occisi, vel mutilati , ut definitur in iure ia); est enim horum causa iniusta. a. Tenetur restituere iis quos occisus iure stricto obligatus, alebat eX operis et quaestu, tales sunt parentes, uxor et filii, qui solitus strictum habent: ita sere omnes. 3. Tenetur solvere debita occisi vel mutilati, si occisio Vel mutilatio in causa sit, cur creditoribus non sint soluta ; qui enim est causa damni proximo illati, illud proculdubio resarcii e tenetur Sed Nota: Quod si haeredibus restit ulnm fuerit quidquid cessavit i eri, aut emersit damni, iam nihil debetur creditoribus , qui quod sibi debilum est, ab haeredibus repetere Possurit. 4. Nihil dc bel solvere pro expensis funeris quae faciae fuissent, si occisus obiisset morte naturali ; si tamen majores saetae sint pro-Pler homicidium, ut si extra patriam occisus esset, eas tenetur so vere, quia earum fuit eausa iniusta. g. II. De injuriis in corpus per stuprum et adullerium

et necessaria restitutione.

Quaeres a. Quid debeat restituere stuprator Arginis pRespond. Qui virginem sponte eonscia lientem, et absque ulla Vri fraude, importunitate piecum, et promissione matrimonii deflora vit, nihil ex iuui ita eidem tenetur restituere in foro conseientiae. Prob. responsio explicatione ejusdem. Dixi I. Virginem sponte consentientem e quia scienti et sponte Consentienti iurique suo cedere valenti, non fit iij juria; ergo nulla compensatio est facienda. Dices : puella iuri suo cedere non potest r. ergo semper ei sit

iniuria.

Resp. diu. ant. Iuro suo cedere non potest quoad elaustrum Vir - α L. tile. A. de his qui e derint.

297쪽

am . ' Tractatus Rinale, cono. quoad reparationem damnorum ex violatione claustri

virginalis obvenietillum, Neg. ant.

Dixi a. Absque ulla pi, fraude, importu vitate precum: quia quitiis mediis viliavit virginem, lenetur Compensare omnia damna Virgini et ejus parentibus inde obvenientia; quia est illorum causa Periniuriam; ergo tenetur i Ila resarcire pecunia, vel cam ducere si ali inter resarcire nequeat o . Dixi 3. Sine promissione matrimonii; quia talis promissio est

adimplenda, siue fuerit Mena, lune enim est Verus Contra lus Onerosus sub conditione quae suit impleta ab una parie; iis fuerit f-clai tunc enim deceptor tenetur deceptionem tollere veram promis sionem faciendo, et sactam praestando. Excipiuntur quinqtie castis, in quibus eam non lene lur ducere rPrimus si corrupta finxit se virginem , nobilem, divitem , eum Non esset . quia iniuste decepit, et in injuriis datur compensatio. Sectandus, si corrupta postea fornicetur cum alio, qtii a latis iniuria illata, est susscietis causa resiliendi. Tereius, si corrupta sic tam esse promissionem potuerit deprehendere, V. g. ex magna dispari tale conditionis iti nobilitate, divitiis, etc. tunc enim deceptionem sibi debet imputare. Quartus, si ex matrimonio promisso gravia timeantur incommoda et scandala, v. gr. graves discordiae inter samilias, in seli 4 exitus, etc. quia tunc non est rationabiliter in vila, modo damnum aliunde reparetur. Quintus, si superveniat impedimentum dirimens . in quo Papa non soleat dispensare, v. g. Si susceperit sacros ordines. Dixi Ex justitia: nam probabile est stupratorem, si dives sit, teneri ex charitate virginem denoratam pauperem dotare, quia ut plurimum pauperes tu sui deflorationem non consentiunt, nisi sub spe dotis; quod in praxi est sequendum. Dixi 5. In foro conscientiae; quia in sero externo Praesumitur virginem seduxisse, nisi contrarium probet. Dixi 6. Eidem: nam si non consenseritii parentes, tenetur Stu Prator reparare damnum quod ipsis intulit; si nempe majorem Postea dotem conferre debeant siliae, ut aeque bene nubat , ac nupsisset ante des orationem. Quaeresa. Ad quid teneatur adulteri Resp. Vel ex adulterio secuta non est proles , vel certo Secuta est. vel dubitatur an sit secula. Si proles non sit secuta , adulter nihil lenetur restituere marito adulterae, eum nullum sit secutum damnum ; et pro injuria ab Onatii damno separala non debeat fieri restitutio, Sed solum quaedam Salis factio honoraria per signa doloris, si sit cognita injuria. a S. A Moniu. Σ. ρωι. tit. Cap. 6.

298쪽

ι de Virtutibus , etc. 297 Si proles ex adulterio certo moraliter nata sit,' ut si eo tempore

maritus adulterae steril vi,seus; aeger, etc. in tenetur aduller h. ali menta subministrare proli ab anno tertio ad tempus ciuo sibi de alimen iis providere poterit; imo ab ipso partu, tu defectum matris quae primo triennio tenetur alere silium natum , ut colligitur ex utroque Jure nὶ 2. Compensare omnia damna quae marito adult erae, uti et logitimis haeredibus ex suppositione spurii consequuntur, propter eius sustentationem et Iiaereditatis partitionem ; quia est carisa damni quod pati uulur. Si aduller sil in dubio an nata proles sit sua ; probabilius est , adulterum pro rata parte dubii ad restitutionem teneri : ratio est . uia quando constat crimen admissum . fuisse de se sum eiens ada innum inserendum, praesumptio est Contra nocetilem. clatrinumque ei tribueudum, nisi probet illud sua culpa Don conligisse. Dices eum Lessio bi: in dubio melior est conditio possidentis ;Resp. dist. ant. Si de actu dam uisico uou constet, conc. ant. si

de eo constet, nego Gut . . .

Inst. Atqui in dubio melior est conditio possidentis , etiamsi de

actu damnifico conflet; nam nemo leuetur aliquid solvere, et re sua se spoliare, uisi eam ConStet se debere; ergo. Resp. dist. ant. Nemo tenetur, etc. Si alteri incumbal prohatici Contra eum iacienda, con . Si C. non teneris alteri reddere rem quam Possides putans eam esse tuam. Disi alter probet ipsam esse suam. Nemo tenetiar et e si ipsi probationis faciendae obligatio incumbat. nego. Verum adultero incumbit onus probandi ex sua actione damnifica nullum damnum obvenisse.

Ouaeres 3. Ad quid teneatur adultera, si proles sit seeuta Resp. Vel fuit corro pia simpliciter invita , vel secundum quid invita. vel libere Consul sit. Si fuit simpliciter invita; ipsa ad nullam restitutionem tenetur , Cum non intulerit, sed paSsa sit injuriam. Si suit secundum quid invita, tenetur quidem adulter prior restituere, cum sit principaliter causa; sed ipso deficieti te tenetur adultera, quia absolute consensit, ei per actionem tu iustam tu damnum

influxit.

Si lihere consensit. aequaliter cum adultero omnium damnorum restitutionem dividere tenetur: ratio est quia aequaliter cum adul- cro in damnum concurrit; hinc desciente adultero, ad lolum dam- Dum resarciendum obligatur. Quaeres 4. Qia id praestare debeat adultera ut damnum repareit Re . Si habeat bona paraphernalia , ex iis teuctur damna iIIala compensare; si vero non habeat, lenetur rem familiarem dili. α Cai'. a. de conMers. insidet. L. 9. COd. de Patrιa Pote4ιale. b Leas. t. a. cast. IO. dubit. 6.

299쪽

Traelatus gentius administrare: de cultu corporis sui et solitis sumptibus de . trahere quantit ira Paritur conditio flatus, valetudo, etc. imo juxta multos α), de hel statum religiosum spurio suadere , si ad eun idoneus videatur. Quaeres 5. Si adultera non possit eo modo damna illa resarcire, teneattιrne crimen suum Meris haeredιbus . vel syiarro aperire t Resp. negat. Ratio est quia consessio illa solet esse valde noxia, et parum utilis; est valde noxia quia ex illa timeri solet gravis adulterae infamia, mariti in illam excandescentia , imo et periculum mortis. Et parum utilis, cuin non teneantur lilii matri adulterium Suum prosere tali credere, iuxta regulam iuris, alleganti suam turpitudinem nulla debeliar fides. Quaeres G. Quid sentiendum sit de fornicariis, adulteris , qui

Protes stias ex onunt Resy. Peccant mortaliter, nisi propter extremam indigentiam . nullo modo vel laborando, mendicando , eos alere Possint. Tum quia filios exponendo. saepius mortis periculo eos committunt , tum quia hospitalia ad huiusmodi proles nutriendas , erecta Sutit tantummodo in Pan perutii subsidium; hinc si fornicarii, vel adulteri possideant media sufficientia ad alendum puerum , tenentur hospitali relandere alimenta tali puero ad mitiis irata.

De injuriis in fama et honore, et necessaria restitutione. Nola: Fama. quae est interna existimatio de alieta ins excellere tia , laeditur per detractionem, calumniam , iudicium temerarium

et susurrationem.

- Honor vero qui est externa s gni Datio excelIentiae alteri res , Iaeditur per contumeliam et irrisionem ; unde Agemus i. de detractione et calumnia ; a. de iudicio temerario. et susurratione ; 3. de contumeliu et irrisione ; et de neeessaria reastitutione , triplici paragrapho. S. I. De detractione et calumnia, et necessaria resti titione.

Iuoeres a. Quid sit derenetio r

esp. Est iniusta es o ulta famae alienae denigratio. Dieitur I . injustat id est sine iusta eausa quae solum desse cera setur, cum damnum nobis aut proximo impendens, averti non potest nisi hae criminis delectione. Dicitur I. occulta: ut distinguatur a contumelia quae fit in pra sentia illius, cuius honori detrahitur, aul cum intentione ut ad aures eius perVeniat. L

300쪽

de Virtutibus , etc. 299Resp. Est LIsi criminis vel delectus imposilio Calumnia sub detractione quasi species sub genere continetur , ut palet ex modis quibus fieri potest detractio. Quaeres 3. Quot modis feri possit detractio tResρ octo, quorum quatuor Priores directe, quatuor Posteri res indirecte famam proximi laedunt. Nimirum .

. Falsum crimen aut desectum imponendo. I. Aug ndo verum crimen aut desectum. 3. occultum delegendo. 4. Allerius recte sactum, Sinistre interpretando. 5. Bccle iacia et do es alicujus negando. s. Illas dotes et recte lacta minuendo. 7. Tacendo bona allerius eo loco et tempore quo siletilium Pro tacita vituperatione inter prelatione interpretabitur.

8. Adeo frigide alterum laudando,ut sacile sentiatit alii eum que in laudas parum tibi videri laudis dignum. Hos detrahendi modos exprimunt versus Sequentes. Ponens, augens , manifestans , in mala Menens, Qui negat, aut minuit, reci et, laudatoe remisse. uaeres 3. Quale sit peccatum detraetio et calumnia tes . Detractio et calumnia, licet fiant solum ex quadam animi Ievilale vel loquacitate, et sine intentione laedendi proximum, ex

genere suo Sunt peccata mortalia contra charitalem et iustitiam. Prob. Nemo est dignus morte, nec excluditur a Tegrio caelorum.

Misi propter peccatum mortales atqui detractores, iuxta Apos l. a sunt digni morte, neque regnum Dei possidebtint. b). Ergo. Dixi I. licet font solum ex quadam loquacitate etc. quia praevidere poterant et debebant, quod alterius fama graviter laederetur,

sive ex loquacitate, sive animo laedendi, famam alterins laederent. Dixi a. ex genere suo : detractio enim venialis esse potest 1. oti indeliberationem. a. ob levitatem materiae, cum timo graviter laedit.

Quaeres 4. Unde detractionis gravitas pel laepitas destimenda sit Rem. Desumenda est ex circumstantia d fetus, vel viiii quod narratur relative ad personam laesam: nam fieri potest ut quod re- speeiu unius est materia gravis, sit levis respectu alterius ; v. g. Si dicas de puero, vel famulo quod sit mendax, materia est levis ; si idem dieas de praelato, vel religioso , aut laico honorato, materia est gravis : nam inde graviter laeditur fama ipsorum , cum ii qui mendacio sunt dedidi, parvi fiant, maxime si ex statu, munere, DR1icio etc. eaeteris virtute praestare debeant. Item leve est dicere de milite quod duellum commiserit, et C. O Rom. I. M. Mich i, Cor. 6. r. I.

SEARCH

MENU NAVIGATION