장음표시 사용
141쪽
318 Praxi, Medic dem , & si quis plura de his desideret, adeat experimenta Magdeburgica figuris aeneis
OBs En v ATIO VI ILDe Contusione subito sanata . VIr annum agens trigesimum in sphaeria sterio pilam a reticulo summa Ni imput sim accepit circa oculum dextrum, unde statim dolor exortus est atrocissimus. Patiens in memoriam sibi revocans alios, quos antea eodem modo laesos e vestigio vidit, sanari sola aqua frigida mox ab ictu continuo admota, statim applicuit parti contusae sudariolum suum aqua frigida madefactum, illudque , quamprimum intepescebat, nova aqua frigida iterum imbuebat. Postero die ictum subsequente amici, qui hoc infortunium accidisse intelleXerant, . aegrotum invisebant, sed utrumque oculum sanum ac belle habentem conspicientes prorsus obstupescebant, quandoquidem firmiter sibi persuadebant oculum , qui ictum adeo Vebementem acceperat, egregie debere ibvescere ae dolere.
Uerum quid hoc sibi vult Z an aqua frigida
m proderit in contusione ξ illa nocere potiaus videtur, quia sanguinem eXtra Vala pros
142쪽
sum incrassat, coagulat ac stagnare facit νnonne spiritus vini, aliaque medicamenta V quae sanguinis motum adaugent, hoc in casu Potius convenissent φUt hujus dissicultatis solutionem Clare Con- Cipias , scire oportet, in partibus a pila valde adacta laesis Mascula quaedam sanguistra valdCparva fuisse aperta, quae si jam sanguinem intubulos partium laesarum profudissent, tunc aqua frigida nocuisset; verum enimvero haec aquastigida adhibita fuit, antequam sanguis exiisset, & sic non tantum haec vascula valde' exigua suo frigore iterum occlusit, sed praeterea in causa fuit, quo minus novus sanguis haec vascula intraret per aliquod temporis intervallqm ; sic faciem nostram , rubentem non alia de causa, quamquia per ejusdem Cu'tim dispersa jacent multa vascula exilia sanguine plena, pallescere cernimus a frigore aquae, adiis , aliarumque rerum , quia illud Pro tempore prohiber, ne sanguis haec eXingua faciei vascula ingrediatur ; sic jucundum ac juvenes ad basia stimulantem labiorum in formosa virgine ruborem mutari eernimus in pallidum colorem ab aceto sanguinem a vas culis per labiorum superficiem disseminatis,
A tqui talia tentare velle, ubi tu li partium contusarum jam sanguine CXtra Vasa probes refleti sunt , extrema demcntia mihi vis
143쪽
33o Praxis Medico detur, uac non raro gangraenam in parte contusi exortam esse novi a frigidis dc astringentibus intempestive usurpatiS.
ΡUella quinque annorum malae diaetae assueta vexabatur per longum tempus abdomine admodum tumido, duroque, ac facies existebat pallida. Frustra jath fuerat usurpatum linimentum
sequens e. UV. alth. comp. Ol. lilior. alb. de lateribus M. M. S.
Quod tamen in simili casu non parum laud tura Clarissimo Sylvio in praxeos libro pri-
st Rem bene considerans judicabam sanguinem hujus aegrotulue existere nimis viscosum ac acidum , atque eapropter multas omenti glandulas esse obstructas, ac miram in molem adauctas ue dc quo pacto pallor faciei ex tali sanguine produCatur, unicuique notius esse Euro quam ut opus sit illud explicare. Mirabitur sorsan aliquis , neC Credet, glanx dula .omenti intantam excrescere Poste mag
144쪽
: Chirurgica rationalis. Ist . , nitudinem, ut Causa sint tanti, adeoque duri tumoris, qualis in abdomine hiijus puellae . tactu percipiebatur, sed illum inspicere volo Fabritium Hildanum, qui narrat in Centuriae tertiae obs. LXii, se aperuisse cadaver, cujus omentum ob glandulas intumefactas habebat pondus quinquaginta sex librarum. Rebus ita constitutis nihil proficuum magis esse judicabam emplastro styptico Para cessi, quod abdomini imponi jussi, post quam super linteum esset eXtensum ac inunditam oleo nucis myristicae. AC ut sanguinem viscosum dc acidum corrigerem, puellae quotidie bis exhiberi jussi guttas aliquot salis volatilis oleosi, atque hoc passi, aegrotula nostra paucorum mensum spatio feliciter pristinae sanitati restituta fuit.
VIR annos natus triginta alimentis viscosis nec non acetariis , Ut malus mos ost Gelris, quotidie abutens, incidit in manuum pedumque gravitatem , atque dolorem , gingiva magna eX parte consumta ad mini-mUm Contactum emittebat sanguinem; sali- va salsum muriae instar reserebat saporem. Rebus hisce attento animo ponderatis san-F 6 gui . .
145쪽
- Praxi, Medi guinem acidum nimis ac viscosum hie peecm-xe Judicavi, qui ratione aciditatis manuum pedumque dolorem inferebat, dc gingivam, ejusque vascula sanguifera eXedebat, respectu vero nimiae viscositatis tubulos manuum pedumque obstruebat ita, ut liber spirituum animalium transitus in musculos aliquatenus impediretur, unde gravitas praedicta eXorie
Loquor hic de spiritibus animalibus., nam quamvis liquor subtilis sit, qui per nervos ad
motum ciendum desertur in musculos, ta' men non video ,. Cur hic liquor nervosus minus mereatur spiritus nomine insigniri, quam liquor destillatione chymica eX Cornu cervi
prolectus, sed inanibus quaestionibus de nomine omissis , rem ipsam aggrediamur. Morbus hic in hisce regionibus valde fami liaris existit, ac plerunque scorbuti nomine innotescit; & dissicillime sanatur, ubi progressu temporis altas egit radices, quapropter ad hujus morbi medelam statim me contuli, . aegroto serio Commendans, ut acidis atque viscosis alimentis in posterum valediceret, dc sequens medicamentum praescri
N. Spir. cochlear. Salis armon. cum sale tartari desili. 5j. - OL tartarip. d.
146쪽
Sedecim guttas hujus medicamenti aegrum assumere Iussi ex decocto summitatum abietis ter quotidie, & quidem eum in finem. , ut spiritus cochleariae, salis armoniaci, & tinctiira vermium m alium cum decocto citato viscosum sanguinem attenuaret, ac acidum
ejusdem infringeret 3 addidi autem oleum tartari per deliquium, ut hoc pacto sal volatile sanguinis ab acido vinctum ac victum it tum pristinam libertatem recuperaret, atque ita sanguinem fluidiorem redderet ac magis vegetum , sicut videmus salem volatilem Cornu cervi aut alium quemvis cum spiritu coagulatum & Conjunerum ope salis alcalici& conjunctum ope salis scalici ac aquae Communis per destillationem iterum pristinae li-b ertati restitui ac ab acido separari. Quoad tincturam vermium maialium, notandum est, illam cum spiritu salis acido confici non debere, ut nonnulli facere consueverum, quia hoc pacto sal volatile vermium majalium infringitur & enervatur. Atquehoc pacto aegrotus noster eXiguo temporis intervallo sanatus est. Sed antequam huic tertiae Decadi finem imponam, difficultas non exigua adhuc eno. danda superest; acidum scilicet hujus morbi causam esse affirmo, ac interim refero, sali-
147쪽
334 Praxis Medicovam salso praeditam fuisse sapore ; quo pacto
haec cohaerent nonne illa ubi invicem mani feste contradicunt ' minime, tribus verbis hunc nodum me soluturum polliceor ue nimirum non parum salis volatilis in sanguine contenti cum acido fuit coagulatum, quo coagulo onerata saliva salsum hunc exhibuit linguae saporem , sic sal commune, quo in culina quotidie utimur, salsum gustari non desinit, quamvis non parum acidi secum ii beat permixtum, ut spiritus salis destillatione cnymica inde prolectus nos poterit do
148쪽
Mne tulit punctum, qui miscuit utile dulci , ut poeta; hoc autem utile cum dulci conjunctum nusquam melius reperire licet , quam in studio Medicina , quid enim utilius, quid dulcius homini cujuscunque conditionis excogitari potest , quam se ipsum tam in flatu morboso quam sano constitutum recte cognoscere j nihilsane , ideoque multipraeclari viri huic sudio operam dedere. Baconus Verulamius, magnus ille Anglia Cancellarius ac egregius Voliticus , inter tot negotia , quibus occupatus erat , adhuc subtile suum inge- Mum in scientia medica exercere u oluit , in qua uetantos progressus fecit , ut librum non inelegantem de Medietna conscripserit, cujus titulus est historia
Idem Verulamius haud illepide, corpus humanum comparat corpori Politico in corpore Poli- tiro apprime necessarium est, ut a populo tributa sol- .vantur summis potestatibus, quamvis vulgus hoc non ita perpendat, ac tributa plerunque tanquam per micro copia asticiat , non utens interim telef- copiis ad utilitatem inde ad subditos iterum re deuntemprosticiendam,cum tamen tributa conside
149쪽
randasint potius instar vaporum, qui quidem e telis lure , liceat crim vulgo Fc loqui , attrahuntu seu sum, sedpostea condensati rursus in magna copia decidunt ac sub forma pluviae terram fecundam, mariisque frugibus ferendis reddunt idoneam. Sic in corpore humano pummis potestatibus, hoc est, cordi ac cerebro tributa solvenda sunt ab aliis
partibus , os salsivam confert, ut ita cibum masticatum , ad comonem in ventriculo peragendam, reddat idoneum , ventriculus chylum coctum di mittit ad cor, pancrevi interim succum m ac vesculabileariabilem miscet cum chyloς sic porro; cor autem subtiliorem sanguinis portionem largitur capiti. Et sicut in corpore Politico tributa soluta postea impenduntur a summis potestatibus ad urbes ac arisces muniendra , aliaqueprastanda, ut ita populus secure vivat sc in corpore humano cor sanguinem suum distribuit, ac reliquis partibus a fert nutrimentum , in cerebrum per stiritus animales iisdeR
Splendidum illud vera philosophiae jubar ne- sin se quoque egregio cum successu in studio medico exercuit , , dum viveret, illud tanti fecit, utione sua methodi dicat, se decrevisse, quodsiispe
rerat vitae tempus, nulla alia in re costocare, quam in ejusemodi natura notitia comparanda, e qua in Medicina usium certiores regulae, quam hactenm
extiterint, depromi possent ded , proh dolor, mors intempestiva obfuit, quo minuι mimim noster
150쪽
philosephus propositum adeo laudabile executus
fuerit. - Elpraeter hosce duos mox nominatos viros complures allapraeclarapersonae afferri possent , quibus volupe fuit incumbere gnaviter studio Medicina. Utilitas tandem, quam ex hoc studio jambam in excolendo ingenio consecutus sium in me inposserum adhuc consecuturum spero , pariterque dulcedo , quam ex eo de die in diem metu magisquepe cipio , impulit me ad quartam hanc Decadem ob servationum Chirurgicarum conscribendam, quam pluresposthac, si Deus eo-usque mihi vitam extenderet , sequentur.