장음표시 사용
151쪽
De Gingiva male Habente. Atrona quadragenaria haud parum scorbutica Conquerebatur de atrocissimo dolore gingivae, quae valde CXesa erat, ac ad levem Contactum statim fundebat sanguinem, & praeterea dentes anteriores vacillabant. Patiens secundum methodum vulgarem post venaesectionem jam saepius per alvum purgata fuerat, sed in
Quomodo acidum aliquatenus corro1 vum hujus doloris causa extiterit, gingivam CXederit , dentesque vacillare fecerit, hic explicare supersedebo, quandoquidem illud per se satis clarum esse eXistimo. Malum hoc aliquando degenerat in miserandum illum affectum, quem belgiCe nuncupamus de materstanster I ideoque non parvi faciendum. Volui, ut aegrota, quantum posset, ab acido sibi caveret, ac internὰ eidem pruinavi spiritum, de quo locutus sum in praegressae Decadis Observatione ultima, simulque praescripsi sequens medicamentum externU UsUr- pandum ' Tinct.
152쪽
Chirurgica Rationalis. 13 931. Tinct. gumm. lacca M.
Spir. cochlear. 5iij. Ol. tartari p. d. Git. xij.
Hoc medicamento quater quotidie tangebatur ac lavabatur gingiva, & sic paucis interjectis diebus aegra a dolore liberata fuit , sanguinis ex gingiva profusio cessabat, deniciaque non vacillabant amplius, sed pars exesa gingivae non redibat, quod mirum videri non debet , quoniam aeque impossibile est con sumtam gingivae partem regenerari, ac digitum semel abstisium iterum renasci. Aliquando materia quaedam lapidea dentibus adnascitur, quae scabritie sua gingivam
lacerat, quo in casu praeceaens medicamentum nequiCquam adhibebitur, nisi prius haec materia idoneo instrumento fuerit sublata. Si scire desideres modum praeparandi tincturam gummi laceae, oportet, ut adeas Fredericum Dechers, PractiCum Celeberrimum, in exercitationibus practicis circa medendi methodum p. X DAntequam finiam hanc observationem, Cohibere me nequeo, quin taxem frequentem eorUm errorem, qui oleum vitrioli adhibent ad dealbandos dentes nigricantes, nam licet hoc e vestigio dentium nigredinem tollat, tamen deinde dentibus nocet, quoniam sal v latile corrumpit, quod magna Copia natura
153쪽
I o Praxis Medico liter in dentibus esse reperitur , longe prae staret, ut illi, qui dentium nitore delectantur, semper post pastum os suum aqua pura eluerent ac purgarent, semelque in septimana dentea pulvere terrae porcellanae frica
Si quis tandem sit, qui mihi credere non dum vult, aut potest, dum dico, quod dentibus noceat acidum, ut oleum vitrioli, alia-
ue similia, credat saltem salomoni, Regum apientissimo , qui Dei spiritu actus ait in
ProVab. Cap. IO, vers. 26. quod acetum denti bus , quodsumus oculis , hoc piger en iis, qui eundem emittunt;
Sijam acetum dentibus, teste Salomone, adco inimicum sit, quid damni non afferet oleum vitrioli, quod multo acrius existit ae magis corrosivum. Ons ERVATIO II. De Ambu=one.
VIxo annum agenti trigesimum pulvis
tormentarius accensus omnem faciem Cum utraque manu ambusserat, unde m X rubor ac dolor provenit atrocissimus, ad quem demulcendum , quod forte ad manuS erat, atramentum imposuit aeger. Si conspexisses hoc in statu patientem , di
154쪽
Chirurgica Rationalis. I Idiabolum te videre assirmasses, nisi cum aethiopibus Diabolum album esse tibi persu deres , cui opinioni favere videtur Thomas Browne in pseudodoxia epidemica , saCraescripturae innixus testimonio , quae dicit in Apocalypsi Johannis cap. I 0, Vers. 2 , quod Satanae domicilium sit stagnum ignis ardens sulphure fumus autem accensi sulphuris, ut author mox Citatus philosophatur, Crebra eX- perientia teste , dealbat vestimenta lanea, ut caligas, aliaque, &sic, quicquid in inferno reperitur, album esse concludit ; sed his obi ter dictis transeamus ad id, quod res est. Accersitus partibus hesis imposui ciepas Cum melle communi contusas, quod medicamentum valde prodest partibus ambustis in principio adhibitum, si cutis adhuc integra esse reperiatur , nam eadem laesa dolor Mehemens inde absque dubio secuturus hoc medicamentum tunc minime convenire do-
Postero die multae vesiculae per manus ambas vultumque sparsae in Conspectum venie-hant , quae tertia a Combustione luce forpice apertae haud parum aquae limpida: funde
155쪽
in cujus consectione notandum, oleo & cerae prius liquefactae addi debere pulveres subtilissime tritos & cribratos, ac ubi haec ferme restissuerint, intermisceri debere pulpam praeuictam, quae hoc pacto extrahitur , radices scilicet prius purgatae ac in orbiculos scissae in aqua communi Coquuntur ad mollitiem , sicque per linteum rarum trajiciuntur. Hujus Ceroti unciis tribus admiscui .lantundem unguenti aurei, cujus descriptionem nobis exhibet pharmacopaea Amstelo damensis , atque hoc medicamento lintea
subtilia ac mollia inuncta partibus laesis imponebantur , dc sic aegrotus noster brevi senatus est. Unde rubor 8c dolor prodierit, facile intelligere potoris, si modo Consideres, quod pulvis pyrius accensus & sic in motu positus celerrimo dc valde vehementi multas Cutis fibrillas laeserit ac disruperit; hinc namque facillimo negotio deduci potest dolor in ipsa ambustione se manifestans, cujus Continuatio CXOriebatur eX eo, quod ob disruptionem fibrillarum multi tubuli obstructi sint, in quibus humores stagnabant , sicque partes Vicinas
156쪽
Girurgica Rationalis. I 43nas distendebant, ac deinde etiam acescebant, fibrillasque hoc pacto scindebant ac lacerabant ; vesiculae autem excitatae sunt ab humoribus stagnantibus pC coacervatis circa Cuticulam , quam, utpote a flamma constrictam, penetrare nequibant. Caepas autem cum melle applicui, ut Co pioso 1uo sale volatili poros Cuticulae Constrictos & obturatos reserarent, humores aces'
centes temperarent, eorumque Circulatio- .nem restituerent, .
Vesiculas autem tertio demum die aperui, quia alias nuda cutis subjacens ab aere ambiente , ut ec a medicamentis nimis patitur &dolet, sed tertio die saepius iterum adest novae cuticulae rudimentum. Applicui tandem Cum unguento aureo Cerotum praescriptum ad acidum peccans tem perandum.
Ubi partes tantum leviter ambustae sunt, hoc est, ubi fibrillae cutis ab ignis vi tantum valde agitatae sunt, nullae autem aut pauca disruptae, ac ubi cuticula tantum leviter cor TUgata , tunC oleum tartari per deliquium fusificit, si eo nempe pars affecta leviter tangatur , quia ita pori cuticulae ac tubuli cutis aperiuntur. dc acor humorum stagnantium temperatur, ut in me ipso non ita pridem expertus sum , ubi pedem tinctura fervida Comeambusseram non sine dolore ac rubore.
157쪽
SEptuagenarius in scroto vexabatur tumo-t se valde magno ac dolorificio , ejusdem Cum cute sana coloris; tormina sentiebat in abdomine ac evomebat, quicquid assumebat; jam per viginti quatuor horas hoc in statu constitutus opem meam implorabat. AEger inter eXamen a me institutum retulit se jam per longam annorum seriem laborasse hernia, quae saepius eum, intestino in scrotum prolapso, mirum in modum molestabat, ac iterum nullum afferebat incommodum, cum intestinum in locum suum recessisset; intestinum autem hoc nunquam antehac tamdiu extra abdomen exulaverat, quam jam; &quicquid moliebatur aeger , illud reponere non potuit. Morbum hunc satis periculosum esse, amicis praedixi, quia tam-diu extra abdomen permanserat intestinum ; sic vir quadraginta annorum Ultrajecto Arenacum pedes profectus incidit in herniam scrotum infestantem cui herniae antea etiam obnoxius erat, sed tantum in inguine) & tamen adhuc per qua tuor horas incessit pedibus, Unde tumor valde excrevit, eratque valde durus & dolens ;
158쪽
Chirurgica Rationati . Iqs aeger interim semper vomebat, ac frigori expositus in stramine per totam noctem jacebat apud rusticum ; postero die curru advectus est
MiXtura aegro propinabatur satus discutiens, sed eadem mox vomitu rejiciebatur; tres pneterea clysteres injecti sunt, sed sine fructu; aeger in bono situ positus est, solus humidi siccique imponebantur parti affectae , sed his nihil juvantibus aegrotus quarto aegrotationis die e medio sublatus est, pulsu sensim
Aperto cadavere intestinum iteum inventum fuit gangraena affectum spithamae longitudine , ac situm in scroto cum flatibus & excrementis duris; praeterea magna parS omen ii Continebatur in scroto convoluta instar pilae Cum vasis sanguiferis valde distentis. Interea autem amicos aegri admonui, ne animum nimis desponderent, ac eum in finem iis narravi observationem octavam mverio Communicatam a Domino Ozia Aimar Chirurgo Gratianopolitano Celeberrimo, inqua post multa remedia per novem dies in castum usurpata intestinum per totidemluces in scroto commoratum repositum suit feliciter incisione facta usque ad productionem peritonaei, quae intestinum strangulabat; modum autem, quo haec instituta fuit operatio, in mOX citata
159쪽
14s, Praxis A sedlao Sed inde provenit, quod in hernia intestinum prolabatur in scrotum, aliasque partes Θ ob relaxationem peritonaei, quae CXO- Titur eX eo, quod multi ejusdem tubuli α- struantur, inque illis stagnent ac coacerUCntur humores, qui progressu temporis se insinuant inter fibrillas peritonaei, illudque hoc
Cur jam intestinum in scrotum nostri patientis delapsum non tam facile rediit in abdomen , quam inde egressum est , cum via sit eadem p hoc praecipue contigit, quia intestinum tam diu extra abdomen permanse rat, ubi minor est calor, nam pori intestini eo modo aliquatenus obturati impedivere, quo minus vapores ob minorem calorem etiam aliqua ex parte condensati ex intestino in scroto decumbente libere quaquaversum egrederentur, quapropter illi coacervati sunt
in intestino , illudque distenderunt flatibus
vulgo ita nuncupatis. Hinc igitur satis manifestum evadit, praecipuam hujus mali medelam consistere in eo, ut pori intestini extra ventrem exulantis obstructi recludantur iterum , ac vapores ali- quousque condensati majore motus ac agitationis quantitate donentur , ut sic rursuscitato gradu circa propria sua centra roten
Utrumque hunc eflectum consecutus sum lino
160쪽
lino nendo recentercontorto ac nondum Co
ctione depurgato, nam ubi soc, prius in lacte dulci coctum , calide per quadrantem hora fuisset impositum parti affetae , intestinum blanda manus agitatione in abdomen aegri in bono situ collocati remigravit. AEger hoc pacto ex vicinis Orci faucibus ereptus postea cum piscatore ictus sapuit, ac
gestavit vinculum ferreum externe vestitum ad intestinum intus retinendum; nam homines Provectae adeo aetatis a tali malo prorsus
velle sanare, est oleum ac operam perdere ;Contingit enim admodum raro, quod Fabritius Hildanus refert in libro suarum Observationum, nimirum sexagenarium perviginti annos hernia magna laborasse intestinati, quae a nullo Medicorum aut Chirurgorum potuit sanari, eumque senem postea sine medicamentis in totum esse restitutum pristinae sanitati, postquam morbo aliquo periculoso decubuerat in dorso per semestre spatium, ideoque optimum contra herniam remedium Citatus Author esse assirmat quietem & decubitum in dorso. Hernias vero puerulorum saepissime sanatas esse vidi, & quidem praesertim circa octavum aetatis annum, bona fascia ex linteo Consecta ac emplastro carminante Sylvii extenso super corium, quod reperitur Praxeos libro primo, cap. XI v, titulo Lviij, in quo tamen unum er-