장음표시 사용
21쪽
intelligendum est , dummodδ peccatum veniale non sit tunc materia necessaria conses-ἐonis ex eo , quod Poenitens aliud peccatum non habeat. Ita Tolet. m. I. e.9. n. 1 Sed Uictoria an Summ de Confessione n. Iao dicit,qubdetiam si Poenitens habeat intentionem eff-ciendi materiam Consessionis ex venialibus, di mentiretur circa iIla, non peccaret mortiliter . Verum haec doctrina valet in casu , qubd Poenitens non unum, sed plura veni lia haberet. Vide Em. Si verb. Conses nu. I L. Bonae . de Sac am. disp. s. qπυ. I sin . . .2.
vem , tenetur ne ad castitatem , &ad persoluendum divinum ossicium p vel potest ducere uxorem λResp. Qui ad ordines Sacros per metum gravem , ct cadentem in constantem virum fuit promotus,si non hauit voluntatem illos . suscipiendi, non est valide ordinatus; si vero quando illos suscepit,voluit verὰ ordinari, licet, si non adesset metus, ordines quidem non susciperet, valide ordinatus suit, & recepit characterem , ut rectὸ notat ex Conin cho Diana p. IO. erari. I refa 8.dc est communis sententia. Dico igitur, initiatum Sacris ordinibus ex tali metu non obligari ad continentiam,nec ad persolvendum divinum o fietum s consequenter etiam uxorem ducere posse, modo tamen non Tatificaverit sponthordinationem verbis , aut facto, ut semel ,
vel pluries liberὰ utendo Ordine suscepto ;quia per illam liberam ratificationem virtualiter elegit in eo ordine permanere. Sed hoc intelligendum est, si sciens, di prudens exerceat actum ordinis suscepti inam fi per err rem faciat, non censetur ratificare. Ita docet Dicastillus apud Dianam supra vers Ses ex bis. Vide Sanchez de matrim. lib.7. dis x. 29. n. y. er seqq. Enim. Si verb. ordo m. se & alios, uuos citat Victore lius ibidem. Bonac. rom. I. ue Matrim. quo. . pun. 9 sub n. II. Tandem si non ratificat ordinationem verbo, vel facto, ut per erraem ratificat, remanet suspen-
sus ab usu ordinis suscepti,dc matrimonium
Walide, licitHue contrahere potest . Verum in sero externo debet probare coactionem , licet non desint Doctores asserentes , subdsi expresse non contradixit, quando suscepit ordines Sacros , teneatur servare casti tatem , donec probata coactione talis obligatio ab Ecclesia renaissa non fuerit; quod mihi durum videtur. Vide igitur Dianam De.
dicta sunt, intelligenda esse de metu injusto;
secus vero dicendum est in casii, quo quis initiaretur Sacris per vim , vel metum justa incussum ψ nam tune sic initiatus lege conistinentiae teneretur , & si nuberet, matrimonium esse irritum. Vide Leandrum p. a.
199 Inter. E. Estne validum matris nium ex levi metu contractum e Resp. Non esse validum , docet Navarr. Amas. cap. 7. sub π.29. er c.22. με n. 3I. & alii plures apud Sanchez de marrim tom I. lib. disp. I 6. nu. a. quia ad reddendum actum ineruficacem coram Deo lassicit quilibet timor , etiam minor iusto, quando est causa , ut sne
eo metu non fieret. Verum communis senistentia docet oppositum, nempe non lassicere
quemlibet metum , sed requiri justum , qui
cadat in constantem Tirum , quo minus malum majoris evitandi causa eligi tur,licet minor metus sit justus mulieri, quam viro; tamen qui operatur ex metu levi , non dicitur neque metu operari, imo imprudenter op ratur, cum si in sua potestate mitum repellere ; ideoque censetur liber8 operari, cum facile ex eo metu liberari possit et ergo metus levis non censetur iustus ad invalidandum matrimonium. Sanchra ubifup. Rebellius lib.
I. q. II. μιT . conclus 3. Basil. Pontius de m trim. lib. . c. 8. Σ. qui n. s. solvit objectiones in contrarium adductas. Emm. Sa verb. Metiar κ . Vide Dianam p. 3. trari. 4. reset 23O. B
in . 13 Inter. 3. Titius stupravit Beriam,sed metu mortis comminatae ei 1 Patre,vel Fratre dictae Bertae , nis ducat eam in uxorem , contrahit matrimonium cum ea, ne occidatur,vel saltem ne accusetur,aut prodatur justitiae,& 1 Iudice puniatur,estne validum tale matrimonium per metum celebratum e
Resp. Utor distinctione, Ecdico primo , quia si celebravit matrimonium cum Berta metu mortis inserendae ei a Patre, stat re,vel
22쪽
His consan uine dictae Ee me, invalidum
est matr. monium , uuia privata auctoritate metus incutitur moso illicito, α insulte a Patre,vel Fratre Bertae. Dico secundo,quod si contraxit matrimonium,quod offertur,vel exigitur in praemium,ne p datur justitiς, ca Iudice puniatur , matrimonium est validum ἰ quia metus juste incutitur , ut injuria compensetur per lententiam Iudicis. Ita d
Basilius Pontius de matrim. lib. cap I9. N. I . Dian. p. 3. tr. q. res 218. & alii communiter; sed hoc est intelligendum , quando Beria i voluntari ε violata suit, aut extet lex, quod stuprator ducat puellam violatam: secus autem nota erit validum matrimonium ut d cent praeeitati Doctores. 13Or Inter. 4. Contrahiturne valide matrimonium a Sempronio aegroto , quem M dicus curare nolebat, nisi propriam filiam duceret in uxorem ' .mυ. Dico esse validum matrimonium , ficontrahatur inter filiam Medici , ct aegrotum , quem Medicus alioquin mederi nol bat : & ratio est, quia metus mortis non est
incussus 1 Medico , set a morbo , ut ex Sanchez, Conincho, Filii uc. & aliis, docet Boia
r . sub n. 9. & est communis sententia. rsor Inter s. Si Uxor metu gravi cadente in constantem virum fornicetur, talis se
nicatio, & adulterium estne causa iussiciens pro faciendo divortio EA . Multi dicunt non esse causam suffisCientem, quia non ex malitia , & dolo suit
commissam adulterium. Doctores ita sentientes refert Diana ρ. 9. tr. 8 . re1HILDef.Sed Fquiseras. Ipse tametu sustinet oppositum, asserens illam uxoris sornieationem esse iussicientissimam divortii causam, ac posse maritum suam uxorem jure optimo L se repeli re , tanquam adulteram, quia metus, ille , quantumvis gravis, non excusat sceminam ,
culpa mortali, nec 1 poenis ad ulteris debi-- tis ι & pro se citat Coninelium, Sanchez,dc
cendum est, s uxor carnaliter cognita fuisset per violentiam , sue praeciso per vim fuerit oppressa , ut bene avertit ipse Bonac. & do-aed etiam Sylvest. Hrb. di rarum sub n. I I.
seu Pollutione, LITITULUS CXLII L
IIo3 TNter I. Peccatne, qui pollutionem A cspiam in somno non reprimit invigilia, imo gaudet de ea e
Resine. Non peccat ipsam non reprimendo ilnam iussicit non placere. Em. Si verb. Lux ria n. TO. Uerum v ob sanitatem gaudeat, vel quix isto modo stimuli carnis cenabunt, nonatatem ob pollutionem ipsam, nullum quidem peccatum committit . Est communis sententia. Vide Tolet. M . cap TD n. I. oeas
13 οφ Inter. B. Estne licitum aliquando desiaerare pollutionem, aut de illa jam secuta gaudere λ'
R ip Αffectu libidinis, vel propter ipsius
delectationem, nunquam est licitum k nam hoc esset consentire directὸ in pollutionem , quod utique mortale peccatum est : si autem ob sanitatem optetur, vel ob sedandam tentationem, modo tamen nulla ei detur causa, non est peccatum, saltem mortale ; nec est illicitum illam desiderare, aut etiam de illa jam secuta gaudere; ut d et Emm . Ω vob.
n ID Diana p. . tr Dresolui.zr. ubi praeter SI, quem Ego adduxi in Resp. antec. dum dixi , coeptam. in somnisi pollutionem non tener hevigilantem reprimere quod intellexi,dummodo absit periculum consensus alios concordantes adducit, quidquid in contrarium sentiat Tolet. M. . cap. I I. n I. ω alii. Caet rum gaudere de pollutione in somnis coepta , non ob delectationem carnalem, sestob sanitatem, seu quia ita tentationes cessabunt ,.nullum esse peccatum, neque veniale, asserunt Tannerus, Villatobos, Sanctus, Sanchez , & alii apud ipsos , teste Diana loco supratit. Vide etiam Dyman lib. . I. . π.II.& alios plures, quos refert idem Diana p. i. tract. s resol. 87. Quod autem pollutio voluntaria sit peccatum gravissimum , & quale remedium sit adhibendum, jam dixi in rix. I.
23쪽
Titulus CXLIV. MTITULUS CXLIV.
3os TNter. I Si Monialis ascendat supra A tecti tegulas, censeturne Mona1legii clausuram violasse s . θ. Sicut qui inventus est supra tegulas Ecclesiae, vel Monasterii, non potest capi pro aliquo delicto commissis, dummodo non sit de exceptuatis in Bulla Gregoriana, quia dicitur elle in ipsa Ecclesia, vel Monasterio, &ideo ejus gaudet immunitate; ita a pari Μωvitalis supra tecti Monasterii tegulas ascendens, dicitur esse in Monasterio , & consequenter clausuram violare non dicitur,d- modo locus ille , ad quem pervenit , non sit extra clausuram Monasterii,sed perpendiculariter illam respiciat . dia docet Texeda , ruem refert, dc iequitur Diana p. s. tr. r 3. ref
qui citat Sanchea , & Navarrum iax so6 Inter. a. Deflorans Monialem quot Ieccata committit di qua poena puniri de-Rs . Committit gravissimum scelus; nam committit stuprum , quia est virgo, sacrilegium , quia eii perlona Deo dicata, & etiam reductive potest dici, quod adulterium com mittat , cum Monialis sit Sponsa Christi Vi
s. ad 3. Poena vero, qua secundum legem civilem puniri debet, est Mena vitae ,3 imo tale scelus tantum attentans, capite plectituritabetur ex let. Si quis dieam rapere C. d. Disc. o Cuti & docet Ze . de cas reserv.
13O7 Inter. 3. Monasteria Monialium exemptarum postlintne visitari 1 Capitulo
Sede vacante fusip. Licεt hujusmodi Monasteria possint ab Episcopo visitari, tamen id facere nequit Capitulum Sede vacante , quia Episcopus
non Visore poῖςstatis ordinariae illa vilitare s
valet, sed tanquam Sedis Apostolicae delegatus, ut colligitur ex Clem. Σ. deflat. Mon eb. de patet ex Goncit. Trident .stis . cap. v. de Retul. Ac hanc esse opinionem Rotae docet Merolla 3 3. API. dub. I. nu. y . apud Dianam p. 8. te A. . ref 1 . qui alios pro hac lententia addueit. Dicendum est igitur , Capitulum Sede vacante posse visitare Mon a
lium coenobia , non autem exempla , ut resolvunt ΑZor. p. 2. lib. I. c p. 37. yM. F. Garzialom. l. de benes ρ. F. cap. 7. πυ. F. Francisc. L eo
dc alii plures 'penes ipsos, quidquid aliqui in contrarium sentiant. Vide Dianam secocis. qui ex Munio insis rem. I. reari. I r. q. Σ . ad argumenta contraria respondet, &iterum Dianam p. 7. tr. 12. 27. idem docentem . Et ita etiam docet Armilla veta. Capiatulum sub n. a.
r3C8 Inter. q. Tertiariae , quae vulio a pellantur Bizochae , possunt ne a Sacerdoti bus suarum Religionum in articulo mortissumere Viaticum,& extremam Unctionem,& post mortem , sine interventu Parochi , ad eorum Ecclesiam transferri , dc sep
ηίρ. Dicendum est , quod non , prout a paret ex Epistola Sacrae Congr. 7. umi annot 63ρ di retiam ad Episcopum Civitatis Mutinensis, quam per extensum refert Dianaparr.6. trari. g. resolui. 3Ο. ubi praeterea addit, quod circa sepulturam dictarum Tertiariarum in casibus oceurrentibus Parochi , &Superiores Religionum recognoscant declarationes Sacri Congreg. appostas a Iulio L
tiarii , ω Ter/iame, qui ex Bulla Leonis X. in Concilio Lateran. edita , plura refert notatu digna de Tertiariis, eorumque o ligationibus, & privilegiis , nec non pluri mas adducit Sacri Congregationis declarationes circa hujusmodi Tertiarios, & Γertiarias , seu Biz has , aut Beatas . Adi
ipsum, & noa pigebit. Ego enim brevitati studeo TITUR AE
24쪽
II ' TNter.I. Qisid est Monopolium, &L quo tu pliciter fieri poteti λ
θ. Monopolium ei l quaedam conventio inter mercatores, ut natius eorum vendat, aut eniat, nisi pretio ab ipsis determinato; &quadrupliciter fieri poteli. Primo , quando conveniunt, ut nullus eorum audeat emere, aut vendere, nisi sub uno pretio ab ipsis constituto. Secundo,quando conveniunt inter se ad emendum omnes merces,vel frumentum,&c. ut postea illa vendant pretio , qPod illis libuerit.Tertio,quando praedicti mercatores impediunt merces , ne advehantur in civitate. Quarto denique, quando Princeps concederet uni tantum , ut possit vendere aliquod fenus mercium,vel frumenti, &c ad hoc ut carius illa vendantur . Qui omnes modi pe
nopolii illiciti 'Reo. Utique dantur, ut ex aliis docet B
fiunt inter artifices, ut nullus perficiat opus ab alio incoeptum, vel nullus artem doceat, nisi soluto certo pretio,dicitur Monopolium illicitum . Ita etiam , si mercatores fingant litteras,in quibus exprimatur naves esse submersas uia cum mercibus certi generis , ut hac de causa possent pretium augere , vel si vendens sub assa apponit fictum licitatorem,
qui plus offerat,ut cς teri emptores aiccndavin pretio . Caetera viae apud eundem Bonac. lac. cit.Dian.ρ. I.rr.3.re 76.&Steph.1 S. Greg. ubi sup n. m. Ego enim brevitati studeo. IIII Inter. 3. Monopolium facientes , peccant ne contra charizatem, vel contra justitiam, in quo casu peccant contra justitiam, vel solum contra charitatem λ eo. Aliquando peccant contra justitiam, dc ad restitutionem tenenturi aliquando vero solum contra charitatem . Quando meris
eatores conveniunt, ut non excedatur pretium legitimum , non peccant contra justutiam , ted contra charitatem , quia possentem picres emere medio, vel infimo pretio ;sed si fraude, & minis impedirent alios, ne
minoris venderent, tunc peccarent contra
justitiam, & ad restitutionem emptoribus
convenirent, ut nullus emat, nisi viliori pretio insta insimum,non ellet contra justitiam. Si autem conveniant solum , ut emaut infimo tantum pretio, vel ut non vendant, nisi supremo, peccant contra charitatem, dummodo absint fraus , & minae, ne aliter vendant. Verum tamen est,quod in tali casu emptores convenire possunt, dc determinare, ut
nullus emat,nisi infimo pretio, & sic clavus clavo truditur , & Monopolium monopoIio depellitur ; sed cessante uno monopolio , &aliud cessare debet, ut squalis justitia sit inter eos . Quando autem fraude,aut vi impediunt ne merces advehantur in civitatem,ut ipsi carius vendant , peccant contra charitatem,& etiam contra justitiam, dc ad restitutionem tenentur, non solum illis,quibus impedimentum dederunt , ne ad vendendum venirent in Civitatem ; sed etiam Reipublicae,quae carius emit. Si vero conveniant inter se, ut omnes merces,vel frumenta ab ipsis emantur, S ad eorum libitum aliis postea vendantur, peccant item contra justitiam,&contra charitatem , quia causant caritatem,& inopiam in Civitate. Tandem Monop llum,i est Privilegium concessum a Principe vendendi aliquod genus mercium, vel aliara rerum,erit licitumin, concedatur taxato pretio, & rationabili causa interveniente; ten tur tamen ex ossicio Princeps impedire damna Reipublicae. Vide Lessium loco supr.cito
yn. 3μν ror. & Steph a S Greg loco proximo et t.qui suso de hac tractat materia, cc plures refert DD. a quibus multa alia fiaberi pos
Monopolio, potestne Iicite vendere merces pretio currenti, quod per Monopolium fuit auctum & quae est poena a lege contra M nopolia facientes imposita λResp. Nullo modo licet Mercatori, aut alis teri , qui Monopolio non intersuit, vendere pretio per Μonopolium aucto, quia est injustum,& contra justitiam commutativam. Via de DD. quos refert, di sequitur Diana p. I.re. 8. res iq. Poena vero contra facientes Monois polia est exilium, & publicatio bonorum, ut patet ex LI.C.do Monopolio,& d et Azor. IRιib. 8 e. 28.1y. I.teste Steph. a S. Greg. ubi sup. niara in fin. Imb in aliquibus Dioecesibus Episcopi recte sibi hunc casum reservant, cum Monopolium sit peccatum admodum Sraveia
25쪽
13 Ix TNter. I. In casu necessitatis , puta I mortis, est ne consessio facienda Dico, quando nullus adest Sacerdos st Resp. Certum est , non esse necessariam,vel debitam , quia non est praeceptum s. nec debet fieri eo sensu , & animo, ut sit veri S cramentalis consessio, & quod Laicus possit absolvere; nam hoc dicere esset haereticum,
prout habetur ex Tridem se I . capri. an. I P.
cum solus Sacerdos sit hujus Sacramenti mi nister, Ic ego breviter dicam ad Inr. sequentem Putant tamen quidam fieri posse ad majorem humilitatem, & contritionem,ad placandam iram Dei,& ad redimendam aliquam partem Poenae peccatis debitae , quia erubescentia cum sit valta difficilis, plurimum juvat, favente charitate, ad minuendam ejusmodi ρο- nam &c. Vide Sylvest. verb. Conscis r. D. nu. I. Victoriam in Sum.de confess. n. I 38. & pro hac sententia citant S. P. Iugustinum,S. Thom.& alios. Alios Doctores refert Dian. p. tritos 73, qui tamen eam non. admittit, imo in ptam putat consessionem illam , quam quidam naturae in tempestatibus,& periculis extremis , deficiente Sacerdote , essiciunt, alii aliis peccata sua confitentes; & huie sententiae adhaereo, licet negare non audeo , quod .lieith fieri possit ,&quod sit bonum, si fiat,
praesertim cum aliquo gravi viro, ac prudente ,. at oue magna adhibita circumspectione , non solum propter verecundiam,sed ad araxitium , vel consilium capiendum tamen quia hoc non est amplius in usu , idcirco mihi videtur in dicto periculo consulendum , ut fideles de salute curent peractum contritionis cum proposto tunc confitendi, si possent, ut dixi tit. i7. de Attritione , ad Inter. a. quod quidem suseit pro obtinenda salute, absque eo quod se diffament, sine spe obtinendi abs lutionem a Laico. 13r Inter. 2. Potestne quis, saltem iniextrema necessitate , utpote in mortis periculo confiteri sacramen tali ter non Laico, sed Subdiacono , aut Diacono e
R . Nunquam valide id fieri potest , quia
solus Sacerdos est huius Sacramenti Minister, ut patet ex Concit. Florent. Constant. dc Trid. fugi e. 6. Nam potestas clavium solum Sacerdotibus fuit collata a Christo Domino,
ut habetur ex Ioan. cap. I . quando dixit, A eipite Spiritum Sanctum,quorum remiseritis mecata, remittimur eis cte. & docet Sylv. veta abs
Iulio I sub n. Σ. in fine,'verbo Clavis B nac. mox citandus, & alii communiter . Ex quo satis constat, consessionem Sacramentalem factam Laico, Subdiacono, vel Diacono nullam penitus esse. Sylv veta. Confess. m. I. Bonac. c. dij. y q. 7. fieri. D pun. r. nu. r. Θρρ. &aeli comm . sent.13rs Interrog. 3. Qui eodem anno consessus est , teneturne iterum confiteri, quando est in probabili mortis periculo coniti tutus λRest. Maxime , quia praeceptum divinum consessionis , si unquam obligat, obligat quidem, & sne dubio,quando quis est in periculo mortis. Vict. in Sum tibi de conse . n. 123.d
alii multi ita recte docent iaI3r6 Inter. q. Qui non est consessus in pericula mortis, teneturne postea quam primum confiteri
η θ. Verum est , quod adest praeceptum.
Divinum confitendi in articulo,seu periculo mortis, ut docuisn Reston one antecedente ; tamen eo periculo elapso, non obligat. Unde qui haberet conseientiam peccati mortalis ,& praetermitteret ccitateri,eo transacto non teneretur confiteri quamprimum , nis per calum mortis adhuc perseveraret, quia praeceptum confitendi in articulo. mortis , seu probabili periculo obligat propter periculum idamnationis sed sublato periculo mortis, riculum damnationis abest : ergo non obligat amplius tale praeceptum . Ita contra Henri-queg docet Bonac. de Sare. ἀψρ. D q. s. se l. v. ρun. π.28. & ex eo Diana p ῖ. νη. q. ref I
di alii poenes ipsOS . IIII Inter. r. In articulo mortis, post
consessionem factam cum attritione Cognita, . teneturne quis necessario habere actum contritionis omnium mortalium , quae in. Vitai commisit pro obtinenda, salute λ. Rest. Assirmat Suar. in 3. ρsom .dsput. II:
h. 4. Tani erus, Praepositus ,&alii, quos citat, sed non sequitur Diana 3s . re1. 98. ωρ. s. tr. I. Q76. Et putant , quod saltem vir. doctus. teneatur in i morte actum. contriti niς elicere, vel amoris Dei super omnimalioquin mortaliter peccet , quia bona fides eῆ. tuffragari non potest, ut rusticis, & ignoran
26쪽
m Moribundis, ist adorti proximis. 2
tibus. sed ego teneo quemlibet eam sola attritione confessum in articulo mortis,debere actum persectae contritionis elicere, vel saltem actum amoris Dei super omnia dilecti, alioquin mortaliter Oeccare , quia praeceptum charitatis per se , ct ex vi sua obligat maximε tempore mortis, ut docent Doci
I I 8 Inter. 6. Titius in mortis periculo conititutus vocat Consessarium, & ei confitetur etiam quaedam peccata, quae sunt superiori reservata ἱ imo habet unum peccatum, cui annexa est excommunicationis pς-na , vel alia censura reservata I absolvitur a
simplici Consessario, deinde Titius conval scit , & ex illo evadit periculo : Quaero, an
Titius praedictus teneatur comparere coram Superiore quamprimum ad hoc ut iterum absolvatur a Superiore, tam a peccatis reservatis,quam ab ipsa excommunicatione, vel alia censura , & si hoc non faciat, quam Pgnam incurrat λResp. Pro casibus , seu peccatis reservatis,
quibus nulla erat annexa censura , mininio Comparere tenetur, quia in mortis periculo, omnis reservatio cessat. Tenetur tamen pro excommunicatione, vel alia censura reterva
ta comparere, sed non ut iterum absolvatur, sed ut obtemperet Superioris mandatis, &obedientiam prebeat Ecclesiae,& ut recipiat majorem poenitentiam, si 1 Superiore injungatur . 'quatenus vero nisn compareat, rei n-cidit in eandem censuram. Sylvin Sum.-H. Absolutis r sub 8. Navaran Man.capa 6 num 27. Teccus de Excommon 36.8c alii communiter.
Imo dico, quod Consessarius in dicto casu ,
antequa myς nitentem absolvat, tenetur linsum Nnitentem monere, quod si convaluerit , quamprimum se praetentet Coram Superiore Pro censura dumtaxat, non autem pro reservatis, ut dixi. Vide Dian*.3s .3.r se ε7. Vide etiam Iute seqq.13 I9 Interrog I. Absolvens in articulo mortis, seu probabili mortis periculo, a casibus reservatis, teneturne , si ex illo evadit periculo, comparere coram Superiore, scuttenetur, si fuerit absolutus ab aliqua censura reservata λResp. Non tenetur, quidquid in contrarium dieat Gaspar Hurtado de Sacram.Poemt. His . di . 13. nam haec opinio est contra torrentem DD.Vide igitur, quae dixi is Dr. immeriale aeredem . Siquidem,quod ibi fir.
mavi , est probabilissimum,& praeter Din
Tra, quos citavi, docent etiam SuareΣ, San
132o Interr. 8. Beria scit se eontiixisse matrimonium cum impedimento dirimente. quod tamen probare non potest , undε non vult, neque potest cum viro habitare , pr ptere1 fuit ab Episcopo excommunicata . modo quia reperitur in articulo mortis, V cat Conses arium,qui recusat eam absolvere, nisi juret se velle cum viro habitare , posito, quod ex illo evadat periculo; teneturne Ber ta jurare, in si non moritur, tale juramea
tum adimplere e Resst. Ad hunc casum respondet Navam.
debeat jurare, ad hoc ut 1 Confessario possit absolvi, se debeat concipere intra se condi tionem illam, si id sine peccato jurari possit. dc licet postea non adimpleat juramentum,
nullatenus erit perjurii rea . Ita Nauar. Sed mihi absolute respondendum videtur, nullo modo posse Consessarium cogere Beriam ad jurandum , & multo minus pol se ipsam utimentali restrictione, cum sit rcprobata ab
Inn .XI. ut patet ex 26. propositione in suo
Decreto edito Anno I 679. Dico igitair,quod Beria iurare non debet, & Confessarius idisiam absolvere potest , quia in foro conscientiae , & coram Deo , nullam excommunicationem contraxit: Excommunicatio enim supponit peccatum mortale , quod revera
in tali casu non adest & sc , quia nititur falsa praesumptione , ideo ut injusta in foro
conscientiae non ligat . Ita docet Bonacina de matrim. quo . q. punct. q. Num. 1 7. Vide quae dixi in tit. 97 o Fornicatione , ad orem
13ai Inter. 9. Qui mane Missam cel bravit , vel Sacram Mnaxim sumpsit, si post prandium incidat in mortis periculum , P testne eadem die licitὸ iterum communicare PR/θ. Circa tale dubium hine indo adsunt
scribentium auctoritates, ut videre licet
de probabile videtur id , quod asserit ipse Diana cum aliis, quos ipse reseri, nempὸ , ruod qui mane communicavit, vel sacrum ecit,possit licith per modum Viatici Meram Synaxim, hoe est Meram Eucharistiam , sumere eadem die, licet non si jejunus. Siquidem probabile est praecepto sumendi Vinia
cum non satisfieri extra mortis pericu in nec
obstat Ecclesiae prohibitio de non is menda
bis in die Eucharisti ut habetur si προώρον,
27쪽
f e bis. A me estp. se tit is consere. L .f. quia vel alius sacerdos pro audi eda e5sessone inis quando occurrunt duo praecepta, quae sim uilfirmi moribundi relinquere Missam inelloa-
servari non possunt, maius quidem praepon-itam etiam post consecrationem λderat ,& cst anteponendum . Unde quia de Dip. Si non sit alius Sacerdos,qui possit iuIure Divino tenemur communicare tempo-llius Consessionem audire, certo potest , aere mortis, ideo hoc debet praevalere praece-ldocet Parochus, aut quivis alius Sacerdos,
pto Ecclesiastico de non sumenda bis in diellicet sit in altari, Missam inchoatam relin- Sacra Synaxi. Quhd autem sit de Iure Divi-iquere,etiamsi peracta suerit consecratio: sed
no communicare tempore mortis . non taldebet servare hostiam consecratam in Ta- opus pluribus probare t est enim S. Tho. sen-lbernaculo,aut alio honesto loco & secum de tentia in suo ultimo testamento, scilicet 3 p. vote deserre aliquam particulam consecra- qu 8o. ari II. & cum eo sentiunt innumeri tam si adest , & extremam unctionem pro
Theologi . Vide Dianam Dii si Waritaris, oeicommunican/o infirmo, praebendo illi etiam p Uertim ρ.s tr 3.Vt 33 ubi plures relati hanciSacramentum extremae unctionis; & ita au- sustinet lcntentiam, & merit6,utpoth sev id ita ejus Consessione, di data Eucharistia, &rabilem , & multum consolatoriam in dicto extrema unctione, omissis tamen Psalmis p casu . Vide seq. Res p. ae etiam Pasqua l. G nitentialibus, redire debet ad Ecclesiam, &Priviletio eorum, qui inperieulo inertiι eon tuum Millam inchoatam perficere. Si vero con-t V, q. 272. docentem , teneri iterum sumere fessio infirmi fuerit ita longa , ut media hora per modum Viatici, praesertim si probabilelperfici nequeat, Sacerdos transacta dicta me- sit, qm d non fit supervicturus usque ad sh-ldia hora absolvat moribundum,dc dicat ei,ut quentem diem. post sacrum incoeptum completum faciat 322 Inter. Io. Potestne quivis Sacerdos eum vocare ad se , dc sic de novo audiat, &illico poli mediam noctem Nativitatis cele- absolvat. Ita ex Tambrano de Socram parn.c. Gbrare ad dandum Uiaticum infirmo pericli--firmat Diana par. yte 7 o. dcranti λ aut etiam post Meridiem λ rectε quidem. Imo nota, quod Confessarius Re P. Licet iure communi non possit cele-lpotest ablolvere Infirmum , quem credit sta-brari Missa, neque ante Auroram neque poli tim moriturum , audito uno tantum pecca-
Meridiem ς tamen casu raro,& existente ra-ito mortali, dc deinde reliqua audire. Videtionabili causa , ut est pro communicando j Ronacinam aer sacram. dijut. y ρυ . s. serit. 2. aegroto extreme laborante, puto licere, cum lyndii 3. -ncr. 17. dc sequentem Rei pon- Episcopi licentia , saltem praesumpta , Milia tionem .sam celebrare statim post mediam noctem & I32 Interrogat. m. Parochus dum sertires horas post meridiem Sarodoti rejuno . Na ad infirmum Communionem , si ei dicat juxta probabiliorem sententiam , ea de Iure velle reconciliari, dc inter reconciliandum Divino communicare tempore mortis 3 ut inveniat illum multas Confessiones invali-dOCOt S. Thomas 3.I .ρ 8o.art. Ir. de alii multiidas secisse , quid facere debet talis Par Theologi, quos reteri, de sequitur Dianaichus '3 3.et p. 9. r. 9.. f. .ver dicem vj. Idem Zambranus loco supracit. nu 6. m ed itque e c. ac proinde est anteponendul& 7 docet,quod si infirmitas si ita pericul Iuri postivo de non celebrando ante auro-lia,ut merito timeri possit mors, si Consessio, ram , aut post meridiem,' ac pro hae senten-l& ablolutio disserantur in aliud tempus, a tia refert idem Diana par Io. rra ra. ν f. 26.idiat illum Confestarius per dimidiam hora , vers. Nora εἰς plures Doctores,quos ipse sequi-inisi sorte dubitet fore , ut infirmus mortetur , qui etiam putat quod non sit necellaria corripiatu ν,& decedat sine absolutione, nam Epii copi licentiaiscit hoc ego non admitto tunc , ut docet Bonaei n. loco pro ime citat in calu,quo facile haberi possit. Vide quae di-lsu dicit unusertantum peccatum mortale auxi tir 3 de G Hatione Missae ad Interrog. I s dire, dc absolvat, & conveniat cum penite nam ad tale dubium astirmativ8 responὸi, ut te de ejus reditu ad perficiendam dicta Conmine facio, quidquid in contrarium dicatssessionem , sumpta occasione alicujus nego-HCnriqueZbi. 9.c-Σ . . s. & alii. Siquidem iii, & interim ministret ei Euchari illam hanc nostram sententiam , praeter Doctores nam ita occurritur omnibus incommodis , a me ibidem citatos, docet etiam Victoria deisubvenitur infirmo absolutione Sacrametali, Eo..iaris a mom9L Layman lib. tr T. 3 cap praemisia Consessione possibili pro temporis
& alii relle Diana par. I. traei. I ri. opportunitate, nil fratur viaticum necuis
33. rium, & vitatur scandalum, quod facile con-' . 13as Intur. II. Potestae licite Parochus ,1tingere pollet, si longillano tempore e
28쪽
De Mor bundis, siest Morti proximis . 2
ctaretur a multis Sanctissimum Sacramentucomitantibus. Si autem infirmitas non sit ita periculosa, & Consessionem per dimidiam horam integre fieri posse probabiliter non speretur , tunc Parochus curare debet, ut faciat verum contritionis actum , scilicet ut doleat de peccatis propter Deum super omnia dilectum cum proposito non peccandide coetero, & praebeat illi viaticam , monens insuper illum de obligatione, quam ha-: et, integre confitendi eo, vel secuenti die,
ccersito Consessario praetextu alicujus ne-kotii . ita namque occurritur icandalo, quod evenerit, si non communicaret, & ex alia parte est minus inconveniens communicare
in dicto catu sine Consessione premi ila,quam ea facta praepropere , & non integre , scut
dixi in ιι .r o. de Memoria Pecciatorum, ad
Interrogat h. de illo , qui dum erat cum aliis in circulo pro recipienda Sacra Synaxi , Tecordatur se esse in peccato mortali nam majora mala sequuntur ex scandalo,
quam ex Communione cum peccato . Un
de optime loquitur Tambranus in tali casu, quomodo Parochus, vel alius Consessarius se gerere debeat ; & iti etiam docet Iacobus Granadus apud Dianam loco proxime citato resol. 7s qui etiam addit, di bene, quod praecipue in villis, & parvulis oppidis advertere debeant Parochi, aut quivis alius Consessarius , antequam deserant infirmo Sacram Communionem, aliquem mittere , qui illum interroget , an velit de aliquo peccato se reconciliare ,
priusquam deleratur Sac. Communio , ut supradicta incommoda omnino evitentur. IIas Interrog. I 3. Si Consessarius inveniat moribundum , qui nulla contritionis signa dare valet , nec antea petiit Consessionem , potestne ipsum ab lolvere ρ . O. Si Christianam duxerit vitam , posse sub conditione absolvi, docend quamplurimi viri docti. Tamen oppostum est multo probabita . Vide Dianam par. .re. 3. i. g. 9.er IO.er par. trari. .ref 91. ubi utriuique partis assertores refert. Vides . Reo. 326 Inter. I . Monialibus nulla signa contritionis ostendens , potestne sub conditione absolvi.
Resin Dicunt quidam posse absolvi,qui sensibus omnino destituitur,& nullo pacto petit Consessionem , si constet suisse solitum vivere more Chrilliano. Hanc sententiam multi sequuntur Auctores, ut dixi ad Lnterrog.ant cedentem , dicam ad μιιν. sequentem , & est
quidem probabilis . Hos Doctores rGert
Diana in par 3. tract. 3. ref 8. 9.'Io. ωρ. 9se. 6.resa . & alibi. Vide Enam. Sa Mo Absol Hon . ΙΟ. qui fatetur huic affirmativae sententiae nune adhaerere . Tamen communis Doctorum sententia est in contrarium , ut testatur idem Diana cis par. 9.tr. 6.res Zo .in .
ubi adducit Card.de Lugo de renit.di p. II sies. validis, solidisque rationibus & auctoritatibus probatur . Nihilominus,in facti contingentia, posse absolvi sub conditione puto, quia Consessarius administrando hoc Sacram n tum cum opinione probabili, nullam illi injuriam affert s ex alia parte consulitur , quantum fieri potest; saluti morituri, qui in tali articulo potest praesumi saltem attritus, consequenter mihi quoque videtur teneri Consessarius ratione charitatis erga proximum ei illud administrare sub condit ione ut
3 27 Inter. Is . Si quis, dum actuaIi tegpeccat, incideret in mortis periculum, & ex improviso sensibus dest i tueretur , potestne sub conditione absolvi 'Resp. Doctores communiter docent, quδd
non , quia hoc Sacramentum , sicut coetera , constare debet materia, & sorma e Licet aliqui , & praesertim Tambur.an Metbodo expia. Conflib. 2.c. Io. Iia Arum. Ia. doceant absolvi
posse sub conditione; nam inquit Tamburi v. quod rarissime evenit,quod tam cito sensibus quis destituatur, dum peccat,ut vicinus morti non velit suo saluti consulere per aliquam
attritionem. i 328 Inter. I 6. Si Consessarius Poenitenistem in articulo mortis constitutum invenerit excommunicationis vinculo innodatum
ob omissam de nunciationem in S ossic scienter , & malitiose de sollicitatione sibi facta, potestne ipsum absolvere λ o. Potest , ac debet absolvere illum monendo tamen , ct injungendo , quod si ex illo evadit periculo , sub poena re incidentiae debeat ad Sanctum Oificium sollicitantem denunciare ἱ quod quidem certissimum est ,
& indubitatum . Uide Cabrinum in Eucbar. freflor. I .res z.F.9μσσ . Nam est communis doctrina I ast Interrog. 17. Potestne quivis simplex Sacerdos absolvere aegrum , vel alium in probabili mortis periculis constitutum 1 1 casibus , & censuris reservatis , etiam liadsit Parochus , aut alius approbatus Sacerdos λῆ . Magna quidem est opinionum diveris . sitar circa praesentem petitionem: Alli mirant
29쪽
Conc.Trid si . I . cap. 7. sine ulla limitatione declarat omnes Sacerdotes posse in articulo mortis ab omnibus peccatis, & censuris absolvere,& per consequens omnes facit equales . Verum haec sententia lic8t sit probabilis, tamen videtur probabilior opposita, eum
ipsos : & ratio suadet; nam aliquid quando conceditur urgente necessitate,concessio durat solum dum urget necessitas: sed praesente Parocho, vel alio Sacerdote approbato ad consessiones excipiendas, nulla adest necessitas : erso necessitas in dicto casu non urget, cum absolutio dari possit a proprio Paroe ho vel Consessario , α consequenter non est extendenda extraordinaria facultas ad smplicem Sacerdotem praesente Parocho, vel approbato. Aliae rationes videri possiant apud citatos Authores, & praesertim Cabrin. loco cit . quae certo concludunt : & quidem in praxi ita est tenendum nam ut bene advertit Cardenas in C THA. ἀθ.2 ρ 6.ns .in . ex duobus mediis , praesertim in articulo mortis,certius eligendum est. Ad quod conducit eruditio insignis, quam affert Nicolius
in lucubrationibus par. 2 lib. s.tis. 3 9. numHI. F. Verum tamen . Et per decretum Sac. Congreg.
quod se vidisse testatur in libro annotationub. m. Cardinalis Caraffae . Decretum verbest tenoris sequentis et Cusoditum semper fuiterc. Congregario censuit, Sacerdotem alioqui Moiamum , nan tamon ad audiendas Confessiones am
ὰ peccatis mortali 3 abolvere poenitentem in a rietilo mortiι consistitum , tibi citra mortis steri-ctitam baiari peres copia Saeerdotis inprobati: erisπὸ id minui, si ipso Parothus praesens id probi-beat , paratusque sit infirm. Confessionem audire, illumque abolvere, nec tilia stibin ea a Par ebiam ipsum recusandi. Vide alia ibi notatu
dignissima. 2 r. Αn liceat Baptismum infanti proxime morituro ministrare, si Ox illa ministra-
tione cognoscatur ei mortem accelerandam esse λ Εt an ,si moriatur infans, ipse baptizans irregularis remaneat ληαρ. Non solum hoc est licitum, d etiam omnino illum baptizare tenemur, ne absque Bapti l mo moriatur , quia non per se, sed per accidens ex tali actione mors sequeretur infanti , alias morituro. Imo nunquam debet omitti Baptismus propter periculum infantis morituri, dummodo tamen in administrΣ-do Baptismo omnis diligentia humano modo possibili adhibeatur, cum hoc non si directe occidere infantem , sed indirecte, permittendo scilicet vitae detrimentum , quod aliqua ratione proveniet ex actione bona, neminpe ex Baptismo & recto quidem potest quis exponere vitam manifesto vitae discritia in i , propter maximum bonum spirituale ρ unde cum ex Baptismo pendeat in dicto casu salus aeterna in hantis, licite permitti potest ejus vitae temporalis detrimentum ἰ ac proinde sequitur Baptizantem in casu nostro nullam
incurrere irregularitatem , quamvis rever1 sequeretur infantis mortis acceleratio . Ita firmat Diana pars. te. 3 resolmp. IO. tr. 6 refa .Pru.Sed ut verum fatear, in quibus locis plura videri possunt circa hanc quaestionem, &etiam plures Doctores , qui ce hac re perdocte agunt. Praeterea itidem vide ea,quae dico in tit.221. do vati ix.Sae. Eapi in reo ad Inistere. 1. quae sane valde faciunt ad propos tum
in supradicto easu , & aliis similibus, qui
solent , aut contingere equidem possunt ubique a.
133O TN terrog. I. Si Cajus praecipiat Ti-I tio, ut sibi praecidat digitum , &nisi id faciat, vult ei secare collum,& interficere , potestne Titius sine peccato mortali. sibi abscindere digitum p Ress. Hoc facere posse sine culpa , probabilius videtur mihi , quia tunc utiliter gerit negotium sui corporis ,. dc facit ad majus vitandum malum . Favet Tolet. 6bo .c.6su. n. . Ut de Inter. seq.I3 t Interr. 2. Si Iudex, vel TyrannuSminatur occidere Srium, nisi amputet sibi
30쪽
membrum, potestne sine peccato ipse S jus sibi membrum amputare ob metum mortis Reo. Dico, quod se, nec peccat, & ratio est, quia partem periculo exponit, ut totum servet, oc utiliter agit negotium totius corporis, cum homo plus diligat se, quam sui Partem unde quia majus bonum praesertini nori, ideo non peccat. Ita docet Tolet. Io De 6. Emm.Sa verb. bomistyn. 2 . .essiius, Ac Fili ucius , quos refert Ac sequitur Bonac. de
ref 31 si. Et tandem. Vide quod dixi ad Inter.
xyst Inter 3 Causa infirmitatis corporalis , ex medici consilio, potestne aliquis sne peccato sbi membrum aliquod abscindere 'Ress. Maxime, quia in hoc nullum peccatum committitur . Tamen non tenetur , ut docet Emm. Sa Vita sub n.i. Vide Dian. p. s. tr. ref . r 333 Inter . Pro salute spirituali animς, utpote aὸ repellendas tentationes carnales ,
estne licitum seipsum castrare , vel propter humilitatem , vel reverentiam, sbi digitum praescindere , ut fecit S. Marcus , ne seret
Res . Nunquam hoc est licitum , nee fieri poteit sne gravi peccato , nisi Spiritus Sancti motu fieret, ut secit S. Marcus, non Evangelista , sed Anachoreta , ut dicit Baron .ad anno t. s. sibi digitum abscindendo, ne fieret Sacerdos dc origenes se vastravit,sed minus recto fecit ; nam tentationes carnis multis modis possunt repelli,& superari. Vide Sylv.
ter , qui, consentiente filio , facit illum castrare, ut voce , & cantu Ecclesiae inserviat λ
uem refert Diana par. 3.rr. res 38 et ρ 6.re. . f. 31. 6. Sed quia dicit , quod pater non peccat in dicto casu: Tamen oppositum puto verius cum Diana loe.cit.& alii apud iplum, & ratio es , ut ait Diana, quia talis caliratioeli intrinsech mala , eum nemo sit dominus membrorum suorum, nec sunt facienda mala,ut eveniant bona alias rationes assignat ipse , ad quem me remitto, ut solitam brevitatem amplectar. Vide Dian. ρ. 6. yra I. 8 res 36. ubi sortioribus terminis id probat , ocetiam in tit. 7 de vi c. Inter. II.
eri ex mutuo,committit ne usuram mentalem λRes'. Qui sperat lucru ex mutuo non principaliter, puta quando etiamsi illud non speraret, nihilominus mutuaret ex debito conscientiae , vel charitatis, vel amicitiae . non committit usuram unde si aliquid ei donetur a mutuatario, licite recipere valet. Si vero spes lucri si principaliter intenta ,scilicet
quia mutuans sperat lucrum, itaut si non speraret, non mutuaret, proculdubio committituturam, sive talis spes antecedat mutui dationem , sive comitetur, sive sequatur , &quidquid post hanc accipitur ultra sortem , ut ura est, etiam si gratis accipiatur. Ita Iuribus , dc DD. at lcgatis docci Sylvest. rvrb.w
1336 Inter. a. Involviturne peccato usurae mentalis, qui non vult mutuare alicui, quem putat, aut novit ingratum, re libenter mutuat illi, quem videt gratum 'Resp. Nullam usuram committit, quia sequitur inclinationem, qua actiones nostras
ad eos, qui digni, & grati sunt, dirigimus.
Adverto quoque, & rect8 dicit; nam nemo i ne tur ingrato beneficium facere. Vide c. nis 3 ρ . I.
II 37 Interrog 3. Qui mutuat aliquid
cum pacto, ut ille , qui recipit mutuum conferat officium, vel Ecclesiasti eum Beneficium , committitue usuram , vel sim niam ρReo. Committit usuram , & smoniam simuli nam quatenus pro mutuo intendit rem spiritualem , quae de jure pro temporali dari nequit,simoniam committit. Quatenus aute ex mutuo intendit rem , quae licet de jure comparari nequeat, tamen est pretio aestimabilis, quia tollit libertatem collatori irae sta-di, & se usuram committit. Unde nabere tale Oiscium , vel Beneficium est usura , &non solum usura, sed etiam limonia . Vide Regi