Cl. Galeni Pergameni Ars medica, quae et Ars parva dicitur

311쪽

Frigidior aute natura uenter, probe quidem appetitsed malle concoquit, cubos praeserim nimi dociles, ac 'igidos In ipso enim facile acescunt: quocirca ructibus acidis eiusmodi uenis D terest opportullus.

Appetentiam anina alem ex suctionis sensu nasci modo dicebamus, istic vero sensum inanitione fieri rinanitionem vel tum a malain dissipata in ambientem aerem ma teria cuti subiecta, tu partibus vicinis semia per trahentibus, donec vens quae ad ventre perueniunt,inaniaturatum fragore stringe te prementeqhac premendo inaniente. Qua ratione famelici sunt qui frigidum stomachuhabent. Sed ut multum appetunt, ita male concoquunt. Frigus enim torpidii pigrumq;corpus ad natum actiones omne redit: proinde cruditatem gignit :qua acor sequi Ttur,acidiq; ruetus, ut fusissime Galenus in libris de symptomatum causi docet.

Atque 'igidis quidem gaudet, sed abhnmoderato eorum usu facile olendiis tura militer autem et foris incidentium 'igidarum consortium diu feris

312쪽

re non potest quemadmodum neque ea uidus calidorum.

Vnaquaeq; res suo simili gaudet, ut ante dictum est. Frigidus igitur venter frigido potus cibo delectatur sed eoic immodico usu hedittar,ut qui intemperie augeat,eo qui de magis,quo frigus vehemetius, huius Psogior extiterit. Quo aut intemperies auctior est, eo est deterior,ut quae a mediocritate logius discedat. Hac ratione quae seris incidunt rigida, qualia sunt ambiens aer, aqua, unguenta,& id genus alia diu ferre frigidus venter non potest morum enim cothctu longiore vehementer refrigeratur, ac imbecillior redditur: quemadmodum caliadus venter rerum calidarum sin

Vetris uer inteperse ex morbo coae

tractimhoc ab ingenim diserunt, quhgno similia,queadmodumatium appetati s

omni animalia natura tributum est ut tueatur Tuetur autem se,similia, quae fecundum naturam sunt,appetendO,ampi istendoque dissimilia sibique contraria de clinando. Itaque natiua intemperati aerem nes similibus qualitatibus gaudent, calidae

quidem calidis frigidae frigidis, humidae hamidis,hiiccae siccis Fugiunt vero contra ri

313쪽

rias ut calidae frigidas frigidae calidas,humidae siccas xsicca humidas. Ex morbo autem contractae contrarias appetunt, imi aes vitant. Morbosus enim ventriculi calor refrigerari,irigus calfieri cupit: inreliquae H pari modo qualitates contrarias desiderat, similes auersantur. Quod autem morbo faequalitates contrarias appetant, hoc ideo fit,ut quod praeter naturam est, expellatur: quod non nisi per cotraria fieri potest. Contraria enim contrariorum sunt remedia Atquod secundum naturam est, seruari debet,

ut in omnibus in confess est: ideo similia desiderat,similibus enim similia seruantur.

coniugatae autem uentri intemptarantis exsimplicium compositione noAscuntur.

Copulari possunt,ut ante declaratia est,

agentium ventris qualitatum exuperanti aecum patientium exuperantiis, interdis viris que paribus,interdum alier maiore, idque vel in idem virisque conspirantibus, vel in diuersa agentibus. Cum igitur in idem eiusmodi exuperantiae tendunt, affeci uS,DOtaeque manifestiores sunt. Cum vero in diuersa,obscuriores:quemadmodum altera exuperantia maior,altera minor sit, utraque in v I

314쪽

3ro CLAvDII MALEN ridem etiam conspiret minus cospicuus erit,

Ventris siccitas verbi gratia , sitim adfert siccitati si adiunctus impar sit calor, aut calori siccitas, sitis quidem augebitur, nsed minusquam si utraq; qualitas ex aequo adaucta esset utraque enim per se hanc mouere poteit. Iuctae igitur maiorem sitim Escient:quod si cum frigore copulata sit si cita8,minorem. Tendunt enim in diu ei sa, quatenus ad mouendam sitim attinet, si cita & frigus Aut si cum calore quid sed

remis Siore siccitas, aut contia calor cum minore siccitate, minor erit sitis quam si utra que qualitas multum ex aequo excederet: ut modo docebamus. Similiter autem si ventris gus cum humore iunctiam Ut,ma iorem: sicli siccitate, minor acore gignet Caut si cum humore qui de led remisiore Ad eundem modum commistu culum ore calor metrus cocoquit, cum siccitate deterius, aut calor cum humore pauciore,vel largior hun)or cum minore calore.

Diligenter autem quae diximM attendenda sunt, di ab his quae di emus, diis stinguenda: quando non solus uentres thii adfert et adimit: nec frigidi aut cra

lidi potus appetentiam excitat,sed thois

315쪽

racis viscera, nempe cor, et pulmo. At qui ob horiam calorem siticulosi sunt,plus stiritus attrahunt, et longe Dexpirant: ardoremque in thorace senestiunt non autem in hypochondri , quemadmodum solant qui ob uentriseulum sitiunt. Nec protinu potu sitis extinguitur . Frigidus quoque pomquam uberiori idus eorum sithia meaelius sedat, hos uer frigidi aem maesti ratio restigerata nihil eos iuuans quibus uentriculus sitim attulit. Ad eundem modum qui contrario modo se

habent, frigida mi iratione manifeste

laeduntur

Cum sitis non ex ventris selum intemperie, sed etiam cordis & pulmonis accidat, notas docet quibus hanc ab illa vis stinguete Eoporteat. Quae enim cordis& pulmonis fit calore, amplius spirat, lauagius expirat. Inspiratione enim aer intromittitur re piratione velo oras expellitia calidus cfumosus halitus His enim modis, vi ante declaratum est,quii reliquum corpuS, is maxime thorax.& quae in eo Otinentur vastam

316쪽

ra, refrigerantur. Ad extinguendam igitur sitim quae pulmonis aeordis calore accidit, opus est aere frigido, tanto quidem, qudntus calor est qui itim attulit:& expiratione tam longa,quam multus quamque calidus est qui emittitur spiritus Longam expirationem intelligo,non spiritu longe emis Fsunt .ut is est qui vehementer flando aut si

bilado fit nam exiguus esse potest sed multum & qui longiore mora efflatur,sic enim multus redditur: quod necessario sit cum cordis repulmoni temperamentum caliduest, adivrbia enim non solum longum, sed multum magnum signiscat. Itaque qua ta sitis fuerit,quam quidem ante dictorum viscerum vior peperit,iata inspiratio tamque magna expiratio subsequitur Catea rurn cum calor ardorq; qui hanc sitim mota uet, in corde vel pulmone, vel utroque viascere contineatur, atque eiusmodi viscera in thorace sint collocata: is necessario in Gihorace sentitur,non autem in hypochon

driis, ubi positus venter est. Ex his palam est sitim qua pulmonis&cordis calore fit, frigido potu,nisi multo postque togam moram, iuuari non posse. Longa enim via est: per quam is in ea viscera fertur. Nam primi in in ventrem descendit, deinde perve mas in iecur transit,a quo per magnam venaim

317쪽

ARV PAR v A. 3Is in cor . a quo tandem in pulmones peruenit: atque transeundo plurimum caleth:proinde sitim quae ex eorum viscerum calore fit,no extinguit:aut si extinguit non tamen protinus,ut quae solo frigore sedari possit,hac ra aio ne,calida potione etiam liberabore iniunus sedari potest,quam frigida exigua vini, verbi gratia, arga potio minus quam aquae exigua hanc sitim mitigare potest, hinc fit

ut aestate utroque remedio ad sitim extina

guendam sit opus nempe a frigidi inspicratione,& potu liberaliore tum substantiatum qualitate frigido Ambiens enim aerii calidus fit,non solum pulmones hcor, sed di arterias,atque ut semel dicam omnes corporis partes tam inspiratu quam cotactu calfacit: unde sitis nascitur. Rursu cum coraporis nostri substantia non solum in vapo res sed sudores eo tempore dissipetur, tandem attrahentibus inanitis partibus a sibi vicinis,ventris nativus humor ab sui nituli qui Ano sola aqua ,sed&vino aut simili quopia reparari debet. Itaque sitis haec& qualit te frigidam,& substantia humidam, undes sarciatur insitus humor desiderat. Caetrarum cum pulmones cord reliqua corporis partes ut modo dicebamus calefiant, unde sitim etiam nasci diximus,inspirat aeris frigidi ad hanc compescendam est opus. Frigi

318쪽

,t et AvDII MALI NIdus enim aer inspiratus protinus in pulmones transit,&a pulmonibus ad cor deinde in reliquum corpus,statim igitur sitim quae ex horum viscerum calore nascitur, sedat: tandem longo tempore eam quae a ventris calore gignitur:quemadmodum contra ea Bquae a ventris calore sit,statim potu frigido sedatui processu vero temporis mea qua ex pulmonis&cordis calore generatur. Sut qui cum dictis visceribus, iecur annum rant Ted cum ipsum frigido potu quam aere citius refrigerare possit,suam temperiem respiratu prodere non potest. Ad ipsum enim

ex ventre statim potio fertur, non autem

aer, sed primum, ut dicebam ad pulmones deinde ad cor,postea ad arterias,tadem ad ipsum iecux, inreliquas corporis partes. Iuuantui igitur frigida inspiratione cor&pulmones calidi:calida vero laeduntur. Ad eundem modum eadem viscera frigida cali Cdo inspiratu iuuatur, frigido offendutur.

Atque hoc est maxhnim frigidi pul

monis argument . Quemadmod

autem frigidan iratio hos manifesthbdilf goriss sensum inuehit: ita calida est ipsis amica Sed et pituitosa ex crementi cum secreatu et tu in re ciunt.

319쪽

ARS A. Is unaquaeque corporis pars suo simili, ut saepe diximus.gaudet: quo si immodice taris, manifeste laedes,auget enim qualitas similem excessum. Si autem pulmo cito facio teque frigoris iniuriam sentiat, euidens est eius frigoris nota,quae certior erit, si calida inspiratione iuuetur FriguSenim tanquam contrarium calor expellit. Quod si cum his tussiendo excrementa pituitosa reiiciat,certissimum indubitatumq; frigoris erit signisi Crudam enim pituitam frigoris sobole esse iam supra declarauimu3.

Pulmonis autem scita excremenistis et pituita lacat.

Siccitas humiditati aduersa Pituitam piatuitos ave excrementa neque gignit neque colligit: ut ex his quae supia de cerebri sicci

notis prius diximus,constare potest.

Et uocem canoram reddit quemada Emodum humor fuscam et rauca in Maiorem uer acutiorems edere uoleti, Minterveniunt excrementa. Sed nec ipsa uocus magnitudo a calore fit: quenuidis modum nec exiguum a frigore uersen

illa asperae arteriae amplitudo perflatio ius es uehementia hanc uero contraria

320쪽

easse efficiun aque neque perpetuo neque primario, sed ex accidente solis

ingenitis 'ron autem aduentitis temptaramentis udicis tum magnitudo, taem exiguit M uccedit.Quoniam autem instruis sten alia aliam temperamet naturam usequuntur,mstrumentoris uer uomingenitam intemperiem concludere ex uoce licebit Etenim uox lauis, arteria leumtem argum quemadmodum a periratem astera.Itaque lauitas arteris temperamenti mediocritatem sequituri. eritas uero siccitatem Asteritis enita ab inaequalitare corpor duri 't. Caeterum simplicitum eiu3 partium siccitas duram efficit arteriam: inaequalem uerbissimoreris per has distes penuriaEodem more domes uox natura acuta sine faucium cingustia,neque grauis fine amplitudine o

fieri potest Angustia quidem insitae frugi iii est sobolesiamplitudo ver co

loris.

Pulmo,respirationis instrumentum est, gut