Cl. Galeni Pergameni Ars medica, quae et Ars parva dicitur

발행: 1548년

분량: 742페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

461쪽

A I QR v A. γB venis in eas partes refusam. Hae itaque turae aegritudinis notae sunt, si quidem solita opera non impediant. Alioqui enim non futurum sed iam praesentem morbu significatarent, quem ab actionis solitari offensione metimur. Nam tum demum aegrotare corpus dicitur,ut Galenus scribit, cum munus suum citra noxam obire nequit sanum vecro esIe,quurn potest.

O circa eande aflectione curuli'

comparata am morbosam et neutram etia dictim M.Na pro uirtuti s robore uel

facile stret uel iam uictae, baru quaes aut morbum est,aut neutra ab ctio.

Eandem affectione verbi gratia, capitis gravitatem, aut dolore, aut aliam qualibet ex eoru genere quae praeter naturam sunt,in diuersis corporibus nota esse morbi oraeseritis&futuri costat. Na ita affecti, si quiadem validi sint adhuc,munia vitae necessaria obire citra nodia possunt: proinde non dum morbosi,sed neutri dicuntur. Contra si imbecilli sint, solita opera probe exercere non possunt: quare non amplus neutri, sed morbos existunt.

Eo de modo et quae in sensibus fui,

Dion quae maioria et minoris ratione

462쪽

inter se dis russed quae ex genere prae

ter natura sunt morbos assigna exstunt, Disser du exigua sunt,et nodura solitis opibia homine ab duere possunt. Eius a modi aut sunt,eu gustui uel salsum uel

amari uel alique altu saporem omnia qedutur Erlibutur repraesentat:aut etas nihil assismatur, tuis saliua apparin

Sensuum affectiones, no quae maioris minoris ratione dis ferunt(na hae toto genere tecundit natura sunt, ut ante declaratum est sed ex eorum genere quae praeter natura

existunt, morbosa signa sunt, id est futuros morbos praenutiat,siquide exiguae rint. Massirae enim no futuros Ddua praesente mors os ostendut,utpote quae a solitis operibus auocet: quales sunt quae in sensibus cernun tur. Claugitur in lingua sapor amar aut salsus aut a ciclias aut alius quiuis alienus senti tur,sive bibedo Mededo, siue etia citra rei alicuius cotactu, certia est hanc esse vitioso humore imbuta.videlicet flauabile, si amaror atra,fiacorea pituita dulci, si dulcedi ne:salsa ,si salis sapore repraesentat. Quod indicium est redii dantis in vasis eius humoriS, cuiuS sapor in Ore sentitur . proinde I

463쪽

In odoratu verosium fine rei offoraeprcentia qualitate aliquam sentim unaut cum plura diuersas narib M obitacia, eundem omnia, ac si essent similia, odorem repraesentant: sepe uero nihil

omnino odoramuriaut cum foetore alia

quem,etiam inibi adsiit quod grauitero leuisentimus.

Priores cerebri vetriculi vaporosum spiritum continent,rerum odoriferarum halliatum excipientem. Ab his nati nerui quos G mamillares vocant, iuxta osseium quae eth moide gramis appellantur,initium desinentes,primaria odorandi sunt instrum eta. Natura igitur narium foramina cartilaginibus distinxit,&commemorata ossa spongiosa fecit,internamq; membranam ad instar coli perforauit, cum propter alia,tum ut ad cerebri ventriculos reria odore peruenirent. Itaque resolutis his partibus,,uin ante diactis obstructris, nullus omnino aut certe paucus odor sentitur Obstruuntur autem polypo, aut alio tumore praeternaturam,uelut inflaminatione,& humoribus recrementisq; cerebri, ut in destillatione trauedi-Hne, incum frigus humorem exprimenS,&calor colliquans, pliores cerebri ventric los

464쪽

so e L AvDII MALE NIlos replet, atq; interdum etia immutat, contentumq; in ipsis vaporosum spiritum: retaluitq; earisi partium robur, quocirca ab obiecistis odoribus non afficultur, nec sentitit nec distinguut odores. Inu gneS quoq; ear Upatatium colusiones ac sectione odorationem prohibet.Vitiatur aute ac deprauatur odor ob instrumentoria inteperiem,praecipue calidam lumidam, quae humores corrumpit: quorum halitus in ante relatdsventriculostras missus,talem facultati repraesentat odorem, qualis ipse est. Ab aliis quoq; partibus,

ut cerebro,pectore,&,etre, putriti ac cor

ruptorum humorum exhalatio sursum fer. Atur,atq; odoradi sensum varium efficit pro variis ac differetibus vaporibus naribus ob tectis. Quod si imbuta odorandi instrum ta prauo humor edint,quicunq; forinsecus naribus obiiciuntur vapores etiam differetes, eundem odorem repraesentabunt. Si igitur deletus omnino odoratus sit, aut vehementer debilis,signum est aut resolutae facultatis,aut viarum quibus odores in cerebi uim runtur, obstrucstionum V tria autem horum sit,ante declarata methodo inueniemuS,nimirum praesentia repraeterita considerantes. Si vero deprauatus sit,coniicere licet ii Bbuta odorandi instrumenta prauo humore esse, aut ex vicinis partibus reliquove cor pore

465쪽

pore putres sum os exhalare,ferriq; in prio

res cerebri ventres.

In auditu autem sonitus et strepitu

praeter naturam fiunt.

Affecstiones quae auditui accidui, aut absente aut praesente re forinsecus adueniente fiunt. Siquide sonitus,strepitus, sibili, tinni tuS,Vmurmura aliquado audiutur nulla foris resonum efficiente.Interd(im aute sonus vel nullusve exiguus ad modii auditur, etiaosi in aegrotantis aurem valide inclameS.Interdum vero audiutur quidem,sedio qua te reuera existunt mimiru graues vel acuti, aut cum clangore aut striduli,aut turbulenti, aut obscurii rauci: ut mox docebitur. Auditatur autem eiusmodi soni, cum in cerebro multus ac crastus flatus est: qui cum exitum liberta non habeat,sonos elidit varios pro eius multitudine impetu propelletisse. cultatis,taviari a quibus exeunt, latitudine.

Nam si lata via est, siflatus crassius Vmul tus violenter impellatur sonus grauior cmaior audietur. Sin angusta via est, multus quoque status valide impulsos,sibilus elide ratur. Quod si vehementer foras non expeta latur,aut solumodo intus agitetur sine exi tu ,audietur tumultus remurmur, quale est aquarum in vase aliquo operculatos uentium

466쪽

cx CLAvDIT MALE NItium Ag tatur autea vaporibus sursum ascedentibus,ut in ebrietate,aut feruore inflammationis alicuius :aut ab alia re eiusdem generis. Quod autem spiritus dum foras ex pellitur, has sonorani diffferetia gignat, ex rebus externis facile intel igi potest Nam si valide ac magno impetu ventus per foramealiquod magnum transeat, sonum grauem ac magnum edit,sin per angustum, sibilum,

de reliquas sonorum differentias pro impul sionis vin viae qua transit, latitudine Ea idem vitia accidere possunt cum eitra etiam aeris crassitiem magno sensu pollet sentiendi instrumentum. Sed non facile, ut scri

bit Galenus distingui potest an ab hac an illa affectione hae innorum dicterentiae iacbeant originem: quare artificiosa coniectu ri longo tempore id scrutari oportet. Si igitur paulatim eius modi soni superueniat, ac per interualla, si praeterea graum, senatiatur, praecesseritque vietus ratio quae flatus gignere adonea sit , coniicere licebit eius modi sonitus Acrassis spiritu ortum habere, praesertim si a medi inentis quae in Peidendi extenuandique vim habeant, a tactus mitigetur. Vt autem lsatus eiusmodi i paulatim gignitur, ita paulatim orat in L. gnitu revi paulatim discutitur , ita paula

rim cessit sonus. Contra si nullam opem

467쪽

A PAR v A. haec ferant, sineque intermissione sonitus audiatur nec praecesserint quae flatum tagnere possunt, nec grauitas ulla sentiature potius a sentiendi praestantia has sonorurn species, quam a figatus crassiti fieri coniice re oportet. Audiuntur vero qui foris ad tantunt soni,non quales quidem existunt, sed

aut acuti, aut graues, aut striduli, cum lata inmen, ut modo dicebamus, tale non sint. Acutusqiridem auditur, cum meatus angustior factus est ob tumorem aliquem comprimentem, vel sordem aut rem aliam obstruentem , nota quidem totum meatum, Nam tum nihil audiretur , ut mox dic tur Grauis vero, cum latior solito memtus est Clangor autem fit , cum membrana meatum auditorium estiens reficcata est: quod fere ex ardentibus febribus accidere solet, quae non solum cerebrum, sed, totum corporis habitum reiiccant, maxime si maiores ac diuturniore sint . Quod si iam exasperata membram , fonum efficit tremulum ac stridulum H Raucus vero mobscurus appaXet, cum eadem men ibrana humidior est, aut etiam aer sono forinsecus recipiens crassio ac turbulentior Surditas autem atque u

diendi grauitas nascitur, si resolutum imiumentum iu , t ea cerebri portho, ex

468쪽

6 CLAUDII IMA LENI qua neruus auditorius prodit aut cotulam aut vulneratum: aut etiam auris meatus ita obstructus occlususq; sit, ut per eum exteranus sonus ingredi non possit:aut si is possit, admodum exiguus sit. Adde quod si resiccatus absumptusq; aer sonum recipientisit, auditum vel minuit vel omnino tollit pro absumptionis magnitudine.

Similiter et quae oculis nigra, obscurasaesia rufa, et flaua apparent Ais Ahorum alia rotunda esse, alia oblonga, medam gracilia,quaedam crassa: omnia

autem uolimre uidentur.

visio,quemadmodum reliqui sensus aut in tot si periit, diciturq; caecitas: aut tantum imininuta est , aut deprauata ac corrupta. Imna inutae visioni S disterentiae, a spatii per quod res cernutur, longitudine&qualitate, Marer si quae oculis subjiciuntur, coditione

mutur No nulli enim distatia longeq; ab oculis semota melius distinctiusq; qua pro pinqua,alii cotra propinqua quam loge ab oculis seposita videt quead modii sunt qui Bin tenebrosis obscurisq; locis quam lucidis, contra alii in lucidis quam tenebrosis res oculis obiectas perspicacius intuetur. Porro autem quae cernutur,alia oculorum propria sunt,

469쪽

A PAR v A. 6ssunt, alia aliorum etiam sensuum comunia. Propita enim sunt, lux, coloriam omniUm differentiae. Comunia vero,magnit Udo, numerub, figiara, sitii, , Vmotus: quaerio solum

visu,sed hi actu percipititur. Ab his igitur, ut modo dicebam, hebetis ac debilis visio

nis differetiae sum utur. Si enim quis melius vel deterius in luce Dam tenebris, vel conira in tenebris quam luce,aut candida quam C atra, vel contra atra quam candida, aut huc quam illucolorem videat rinproprii obie- a conditione noxa costituta est. Si loginta qua quam propinqua, aut contra propinquaquam longinqua melius obiecta cernat: in spatii longitudine. Et si in luce quam tentabris,aut cotra in tenebriSquam in lucem: lius videat:in spatii qualitate vitum collocatis est. Sed haec in eo tu genere quae secti dum naturam habent .posita sunt Rursus a

spatio,& obseetarum rerum c5ditione cor ruptae vitionis disterentiae accspitatur. Nam

si spatium quod reuera lympiduni purumq;D est, nebulosum tenebrosum, caliginosum, vaporosum vel fumo put velo cuipia extenso simile appareat, in spatii etiam qualitate collocatum vitium est In subiecti vero coditione,cuna fulgida obscura apparet, Vcontra obscura sulgida Similiter aut e si ii

gra alba ' alba nigra videntur: Vcu quic-

470쪽

6s et AvDIL MALE NI quid oculis obiicitur, unicum refert colorem,ut in ictero flatius haec inquam omniam proprio visiois obiecto sunt posita: que admodum incommuni, si unum plura, aut plura unum referunt. In magnitudine vero, si maiores aut minores quam sint, obiecta res appareant. In figura, si quadrata rotun da, aut contra rotunda quadrata, hintegra

mutilanaequaliter plena perforata:si muta Escae,cimices,&auia quae reuera non exist ut,

oculis repraesentetur. In motu, si quieta moueri,aut corpuscula quaeda,aut muscae,& id genus alia ex insectorum genere obvertari volitareq; ob oculos videantur. Quoniam autem haru noxarum causae non facite intelligi possunt,nisi omnibus videndi instrumetum constituentibus partibus perspectis, de ipsis prius disputare oportet: ostendereque quid unaquaeque ipsarum agat, quod of fictu queq; usum in visione praestet. Quod ut fiat, scire licet visionem absolui perficiq; ex potentia&instrumento. Illa in cerebro est,quod spiritii rerum spectra recipientem ggerit. Ex partibus prima ac praecipua,

cui reliquae omnes oculi partes famulantur,

humor purissimus quidam ac lucidissimus est, quia glaciei similitudine Graeci vem

socino fiet dicitur, huic reliquae omnes oculi

partes iniunctione videnditamulantur, ni mi

SEARCH

MENU NAVIGATION