Cl. Galeni Pergameni Ars medica, quae et Ars parva dicitur

발행: 1548년

분량: 742페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

471쪽

AR. PAR v A. 6Zmirum humor candidus hvitreus,que graeci oeshobsi vocant. Tres ite tunicae, quae ab iisde, edito hedrero a & -αλ vo me nominatur. Et spiritus,quem modo a cerebro in oculu transfundi dicebamus. Duo quoqunerin per quos i in oculum fertur U-ivbet

G Graeci vocant .Haec igitur sunt quibus visio absoluitur Crystalloides autem in horum omnium medio colsocatus est, ut ab ipsis

maiorem comoditatem reciperet, minuSq; iniuriis externis pateret. Ante leuiter planus

est,quo facilius rei uimagines reciperet. Plana enim figura plures reru oculis obiectaruradios qua orbicularis excipit, quae obitactu tur oculis corpora,quat uuis exigua sint,

in plura distinguit exactiusci: discernit Cadidus humor ante pupilla positu est, ne repete ad cn stat Oidem,sed sensim lux xc loris species gradiantur. Ide humidus est, ut Hab externi aetas ariditate crystalloidevindicet,& pupillae rugas impleat. Tenui quoq; est, ut per euad crystalloidem retia oculis

obieetarum formae facilius perueniant: quas ne obscuret,claritate ac synceritate praeditus est. In posteriore veto parte crystalloi das,humor alius. que a Graecisi, aloide vocari modo dicebam',posit' est,ne sanguine statim crysalloides aleretur, ei osq; colore

472쪽

loide, lyaloides sanguine nutritur. Prs-mam octili tunicam, quae graeci i se Ioctes dicitur rassam ac duram natura finxit,quo mehu ocu usque totum ipsa ambit tueretur,ante pupillam extenuatur, ut per eam facilius rerum spectra intro ferrentur Lucida Aquoq; eit, ut spiritui splendorem praebeat. Huic interior adiuncta est tunica, quae ut dixi edidio Jta nominatur,& quo natura gaudet)colore caeruleo donata,media parte fenestratur fitq; pupilla recto foramine cd caia ua(siquidem visio per restas lineas fit angustior quam amplior, ut spiritu impleri possit. Deinde tenuissima tunica quae Graeceaeax vo Hile dicitur, media subsidet, humoremq; hyaloidem continet,venis Marteriis plena, ut humori hyaloidi, hyaloides vero crystalloidi alimentum suppeditet, ut ante

declaratum est. Eiusmodi autem partes vel Binteperie velis nitatis solutione, vel obstriictione obstipationeque laborare possunt. Harum igitur intemperies visioni noxa ad fert, magna magna Vmediocris mediocre. Calor enim humores liquat spiritum dissipat habsumit cerebri imq; re siccat:proinde spirituum inopiam efficit, neruo Utunicas

indurat Vcontrahit,si quid ingens sit. Fritagus aut densat ac stringit siccitas spiritus absumit, resiccatq; humores, cerebrum alias

473쪽

A Ru A. AD alias modo comemoratas partes pupillaq;cotrahit,rugat:humiditas vero tenebro fos spiritus gignat, reliquaSpasteShumet elat ac laxat: unde in se tunicae cocidunt, visionemq; laedunt. Unitatis solutio cerebri, spiritus generationem impedit, in pupilla&Derul SqUOSδ iri de appellari modo dicebamus .genitoS spiritu non continet. Tunicae veto ceratoidis, ii quide integre forata sit, humorem oculoru effundit, atq breui tepore oculum re siccat. Rupta aut rhagoides, vel alio quouis modo soluta, candidum isti morem ad ceratoide usq; transmittit, conciditq; in crystalloide Spiritus quoq; vel per

vulnuS, vel per ulcus ei uit,unde pupilla distorquetur Humoria omnium, spiritu Mua poris ceratoidis,corpusculorum iuxta hyaloidem c5tentorum color, similia visa repraesentat, albus quidem alba, flavus flaua, ruber rubra Vreliqui pari modo Crassi

ties vaporis,spiritu S, humorti, aulascarum, rerum species minus recipit, sed tamen rece pias diutidscotin et Tenuitas contra facile

quidem recipit,sedio diu seruat, dispergit enim statim ac difffundit Constipatio autecerebri,neruorum, supillae, spiritui viam praecludit. Constipantur autem haec ab ali

quo tumore praeternaturam. Eade vi praedi

474쪽

quidem, non facile impleri spiritu potest. Dilatatur autem rhagordis siccitate ad oritaginem reuocante,&humorum influxu. Im Epleta enim ad vesicae instar distenditur ,&vltro citroq; distrahitur ipsis in medio spatatio inter ipsam incrustalloidem collectis. Imminutio pupillae ex se quidem parulaedit. sed quae ex morbo fit, quatenus quidem cotracta rugataq; est, scilicet effuso aliasq; deficiete tenui humore, visionem offendit. Humectata laxataq; rhagoides noxam visioni adfert. Concidit enim xcrystalloidem impedit quo minus species forinsecus aduenientes internoscat. Hyaloidis aute humoris redundantia crystalloidem obruit, eiusq; unciione impedit. Eius vero inopia snon alit:proinde ipsam minuit, ac imbecit Jam reddit: quemadmodum respiritus penuria recipere externas imagines non sufficit. Eius ver Acopia, praesertim puri ac aetherei, maxime potest modo ne nimia copia

pupillam distendat dilatetq;,atque ita hebetem reddat Clystalloidis hum iris, arque adeo totius oculi sedes mutata visionem offendit, ut post dicetur.Visionem igitur ab

soluunt ante dictae partes contemperata re teque compositae. Spiritu igitur a cerebro transnassius puruSacaethereuS, multurq;

albus humor clarus ac syncerus, ceratoideStuni

475쪽

G tunica candida,& splendens crystalloides

humor,inculpatam ei ieiunt visione eamq;longissimam. Siquidem oculus lis dotibus praeditus,tam e longinquo quain propinquo clarissime ac distin sime cernit. Elonginquo etiam videt sed non distincte si multus fit tum spiritus,tum iurnor, sed turbidus impurus,ceratoides quoque, qua pupillae opposita est crassa lumida. Distinae vero, sed non e longinquo, ii spiritus ac humor paucus sit,sed syncerus& clarus, ceratoides

vero compacta Nucida obscure autem tam e longinquo quam propinquo, indistin Iucteque, si paucus spirituso humor sit rideq;

humidus mimpurus, ceratoidesq crassa, humida,caeterum splendida ac indis da In loco etiam splendido facilius rerum spectabilium species sustinet videtque ocUIUS, praesertim si spiritum humoremq; multum habeat eundemque crassum mobscurum, crystalloidemque parum lucidum ce rato idem crassam Chumidam. Contra obscurat in obscuro loco melius videt

spiritu paucus, clarus tenui ac DruS, crysta tredes humo luci dus,in ceratoide tunica rara tenui lucida ' Obscuras

porro quae reuera tale non muc,re repraesentant,ac velut per tenebras per sumu, per nebulas&3 porem ac caligne diuinus,

476쪽

d et CLAVDra GALENI humoris ceratoidis tunicae crassiti PS, denuriatas ac humiditas Crystalloidis humorisc5 Apacta solita substantia res quam sint mmiore repraesentiat MagiSenim refringit rerum cernendarum radios. Eiusdem humo ris pars prior si natura planior est, idem praestat, viqiuae plures radiOS excipiat. Ide quoque ceratoidis tunicae crassities efficit, quae specilli modo radiorum concursum recipit, ac, ut ante dictum est, receptos diutius seria uat. Spiratus quoque& humoris desitas eandem vim obtinent. Non enim aliter atque per aerem densum res quam sint maiores apparent,& quam si per rarum tenuem puruq; aerem conspicerentur. Singula bina appare Bre facit crystalloides imo totus oculu e

propria sede dimotus. Multa simul conspicci, quae reuera multa sunt .prohibet pupillae foramen a crasso humore aut alia materia obtenebratum non quidem totum, sed ubi pars aliqua pura vacuaque superest,sed exi gua. Visionis enim conus fit angustior, que- admodum his accidit qui per strictum fora men insipiciunt. Figuram autem talent efficit crasSities quae in pupilla est, quale id est quod vacuu purumq; in ipsa relinquitur. Si igitur quadratu est,quadrata quae cernutar

apparebunt:li triangulii, triangula:&reli Cqua similiter. Integra mutila videtur, siqua

477쪽

in pupille ambitu crassities aut alia materia est velut luna cum tota non delinquit,mutila apparet. Eadem perforata videtur cum in oculi medio exigua materia est, stolus ambitus vacuus Phantasmata mimagines rerum . qua reuera non sunt,apparere facilitcrasia in oculis corpuscula ditiuisa,no cohaerentia,& crasti vaporis copia,quod his qui e somno expergiscuntur,maxime autem pumris accidit:&his qui plurimo vino madent, aut alio quoui modo vapore repletis, ad instar nubium, quae aliquado diuersas intuetibus figuras referunt. Eiusmodi autem Vapores aut in cerebro gignastur,aut ex stomacho reliquo corpore in caput feruntur,ut in suffusionibus, Vcu per nares sanguis fluxurus est, aut vomitu speratur. Caeterum suffusionibus maxime obnoxii sunt hi quibus oculorum humor exquisite purus est:&ut semel dicam quibus videndi facultas praestantissima est. Porro autem omnes eiusmodi imagines,suarum causarum figuras Vcolores referri t. Nam si quae in oculis sunt corpuscula,vapores,& spiritus,candida exist ut,

candida: si nigra,nigra: si flava,flaua:si rubi

cunda,rubicunda apparent:& quales inoem Hlo sunt figurae tales foris videntur. Quae igitur in oculo sunt corpuscula, alia cimiceS, alia muscas,alia alias res repraesentant Va-

478쪽

CAAvDI AONI pores verru, mores tales referunt hu-ras,quales nobis in nubibus apparent: immotas quidem&quietas si in oculo non moueantur: contra vero,si contrarium accidit. Que admodi enim spiritus, vapores, aliaq; id genus in pupillae foramine mouentur tataris moueri creduntur. Itaque si spiritus vapor in gyrum volvuntur, terna re eo dem modo circumagi videntur. Obscura, tenebrola&caliginosa videre putamus, si vapor spiritus tumor humidus, turbidus Fhobscurus sit: quemadmodum fulgida, ii sanguis hex eo natus vapor spiritus symeerus sit: qualia saepe in morborum risibus apparent. Externarum vero rerum color talis repraesentatur,qualis est spiritus humor, vapor, Malia quae in pupilla continetur corpuscula,mceratoide tunica In ictero enim flaua, in hyposphagmate vero rubra omnia

apparent

In tactu autem,clim inaequalitas quaeridam,uel densitas, uel grauitas, uel tenet

fio,vel stupor, uel ulceros ascetio in

toto corporis habitu sentitur Pari mota Silo in unaquaque corporus parte uel ten

sio uel ontusio uel mors , uel grauiat cinec magii nec stabiles sint, neu,

479쪽

trium esse affectum significant,morbum

uer praenuntianti

Tactus iri toto corporis habitu singuialis eius partibus deleri, imminui hcorrisipi

potest. Deseri quide vel solus,vel una cum motu voluntario. Prior affectus, stupor ac torpor dicitur totiuscorporis. si totis corpus

affectis est, partis vero,si tantum pars aliqua H sensu est priuata. Posterior vero,apoplexia valida sifortis ab Hippoc. dicitur, si sensus

Omninocti motu totjuScorporis periit. Sin

tantum imbecillus, ab eo de autore debilis nucUpatur. In parte aut ali qua ,siquide totus sensus una motu sublatus est,paralypsis: sin tantum obscurus,senti edi difficultas appellatur. Corrispi vero tactus dicitur,cis res aliter atque sit sentitur: ut si quod reuera laeue est,asperitate reserat Sub deprauato tactu intelligere licet dolore, inaeqfialitatem,ac pruritu. Sub dolore viceris testonis Vinflamationis sensus continetur: quem densitas, grauitas& morsu comitantur. In doloris A quoque genere torpor collocatur. Tactus igitur . quead modii Mallorii sensuu Mi Teniatio ad facultate Morgana sentiendi referenda est. Potentia in cerebro est,morgana nerui sunt:qui ex quibus partibus ortu beant, o in quas distribuantcir ex Galeniana

480쪽

6 et AvDII MALE NIanatomicis libris petendum est. Necessaria enim horum cognitio est o solum ad causarum laesi abolitiq; tactus inuetionem, sed Mad eius vitiorum curationem Tactus igitur tollitur solutione unitatis inrefrigeratione compressione&obstructione cerebri,neruorum. Soluitur unitas sectione, di stentione,& aliis saepe iam commemoratii. Refrigerantur ab ambiente, frigore coniam stringente sifrigidis medicamentas,comprimuntur ab aliquo tumore praeter naturam parti vicinae, obstiuuntur vero cerebrii neruorum principium a crassis xlenti Flu moribus. Ab eisdem causis tactus imbecilliatas oritur. Corrumpi vero dicitur, cum reS,

ut modo dicebam,aliter ac sit sentitur: ut si quod frigidum est,calidum appareat: contra si quod calidum est frigidum. In hoc genere continentur inaequalitas,dolor, Vpru ritus. Eadem est reliquarum qualitatum ratio. Dolorem efficiunt,ut iam saepe dictum est,unitatis solutio, primarum qualitatu Cmaximeq; caloriso frigori violentia. Si citas enim moderatum parit, humiditas raro nullii. Doloris disterentiae,ut ad repraefentem attinet,a sentiendi qualitate sumuntur. Aut enim viceris,aut tensioniS, aut inflammationis sensum dolor habet aut graia uitatis,aut torporis,ut ante declaratum est.

SEARCH

MENU NAVIGATION