Cl. Galeni Pergameni Ars medica, quae et Ars parva dicitur

621쪽

gerenti, medicamenti calor. Periculum enim es ne antequam ad profundum perueniatoresoluaturri neque tamen parates in superficie sita contactae molostium aliquam fientiunt, utpote quae a, fictae non sint. Quocirca nuli quorucque ad calidiorum simul et acriorium medicamentorsim usinaen haec duo conistingunt, nempe ut partes quem superasci sunt,tolerent, et prosuridae egeant.

Haec igitur ex as ctae partu positu iudi

catio simitur.

Dicebamus modo obstructiones quae alios affectus sequntur. no ante curari, Osse,quam sublatis ipsis ex quibus scilicet ipsae nascuntur causis. Quoniam aut multi sarupe affectus copulantur,plures erunt eoru curandorum indicationes, interdum quidem D inter se contrariae,interdum vero nide concurrentes,quales sunt simplicium morbori si,

ut calidio sicci, calidi lumidi, frigidi suci,frigidi lumidi Quum vero inter se

contrariae sunt hi aut simul omnes,aut alter prius curari debet. Qui simul curari pota sunt, aut ex aequo ominbus, aut uni proi

pue intendendum est. Quum simul curarie i

622쪽

i in v et xv Det I GALEDr non pos Tunt, ab eo auspicari curatione opot et,line quo reliqui curari ion possint, Semivertiana, verbi gratia,econtrariis mori

iussarempe bis iec pituita constat. Illa frigi cia haec calida remedia desiderat:quae aut alternis adhibenda simi, aut in ista ex aequo quidem sipar sit portio eiusmodi humo tu,

aut alier uberiore, si alter humor exce Etat. Quum vero contraria sunt,ab eo cura tionem auspicarinir,sine quo alter curari nopotest. Ponamus,verbi gratia sanguinem in partem aliquam influere,tantum quidem, ut non solum maiore sed, minores utarias atque inarria spatia impleat. Quoniam igitur sanguis calidus humidus est, in catalescitque magis ac magi praeter naturam, tandemque putrescit, vena marteriaS,ataque adeo totamquam occupat partem n

cessario calida orem reddit: ex quo liquet

affectum hunc compositum esse ex tum Te praeternaturam,&intemperie calida, humida,&venarum meatuumque obstru Fcticiae , atque, si allectu nigeri et . ni ratis solutione. Humor enim qui iam par tem occupat, ita nitaltitudine attendit ut continuitatem di iungat, at in abscessum saepe efficiat. Disquirendum igitur est ulta nam ex his afrectibus tam , qui secundd, qui tertio loco curari debeat, ad hunc

623쪽

mi A RA A. Ist hi ic modum Quoniam intemperies ab humori L calore , obstructio multitudine, qua distendendo partes a se disiungit ac se Sarat:nisi igitur eiusmodi plenitudo tolIa tur, neque ad naturalem temperiem asse e partem reducemus, neque ob stluctionem V delebimus,neque disiunetas part in Untam coniungemus. Qtitim enim sanguis partem quam praeternatura occupat, calfaciat, vias ac meatus obturet nipeique, Wima multi . tudine distendat ac rumpat,nisi sublatus sit, tolli omnino ante dicti anectus iopossunt. Igitur vacuarii, debet,aeq; sic tolletur ob-1tructio: doende ad temperiem reducetur et tandem vero soluta unitas coniungetur. Coalestere coniungiq; quae a sua continui, tale solutae sunt partesino pol Iunt, nisi qualitatum temperamentum adsit. Nec tempe orari qualitates positant, nec obstructio tolli, H nisi sanguinis multitudine quam diximus partem calfacere hvias obstruere, sublata,

Humor autem euacuatur,hoc est graece, vevult Galenus Aroxsvpetin, vel in corpuS Teia

meando, vel foras per affectam parte exeundo Intro remeat vel repulsus, vel in otiatrarium,vel in latus propinquum transatus

interpretamur quum non aliis modis inuxxo,quod in parte influxit, recurrere possit. Sunt

624쪽

cro CLAUDII MALE NISunt tamen qui putant humore etναeαν

κρθ- ,hoc est ut ipsi interpretantur trans mitti; intelligendum esse de vasis quae resumpto ab adstringentibus refrigeratibusq; remediis robore, quod influxit in corpus, retrudunt. Intro repellunt quod inffluxit, Amedicamenta frigida Madstringentia, Mab

his roboratae venae. Retrahitur aute in contrarium quidem ab inanitis partibus quod fami iace est ad se reuocantibus,& adhibitis retrahentibus remediis,veluti venae sectio ne, cucurbitulas,vinculis,&id genus aliis,de quibus in posteriore libro ad Glaucone a te disputatum est. Iisdem autem remediis in propinquum derivamus. Foras educitur vel scarificata vel secta parte, vel sanguine in vapore resoluto ac dissipato His modis vel uno vel pluribus, vel omnibus sanguis euacuari potest. Caeteriim sola refrigeran Ilia&adstringentia intro humorem repet

lunt aliquando etiam cum his vena secatur, aut cucurbitula aut vincula adhibetur, quae nonnunquam sola retrahunt simul& deri uant. Nam in humorum defluxu ingenta ,se Eta in cubito eiusdem partis vena solum re trahitu inpleuriti de vero eadem aperta&retrahit sideriuat,ut fusissime in commentariis nostris in libros Galeni ad Glaucone docuimus. Quod si cum ante memorati Saste

625쪽

ARS PARVA. traffectibus uniuersum corpus sanguine redundet,per affectam partem roras como de eduinci, ac intro repelli non potest. Neque ens mscarificatione aut incisionem, neque di eretia Lemedia affectus admittit, qua do scarificatio Mincisio dolorem inferunt, dolor vero fluxione cocitat iuget,digerentia vero remedia, utpote calida admota, plus humoris in affectum locum attrahut, quam in vaporem digerant. Sive igitur hoc siue illo modo vacuationem tenteS .pluctarde quam iuvabis, quod in arte tractanda summopere vitandum est. Nam aut iuuare, aut saltem

non laedere debet remedium:ut docet Hip pocrates. Sed nec solum pars affecta his re mediis lacessita attrahit, sedi corpus redudantia degrauatum,humores in locum affectum transmittit: nec intro repelli sanguis potest, quado nihil vacui est in quod se re

cipiat. In primis igitur totum corpus est vacuandii, deinde influens adhuc humor aueta

tendus,postea vero reliqua sunt peragenda: ut ante declaratum est. Sed ex qua parte,dubitari potest. Sunt qui primum ex opposito

latere vacuandum, deinde ex altero retra

hendum esse putant: rati Galenum in hoc loco id sensisse,quum dicat primum uniuersum corpus vacuandum esse, deinde quod in affectum locum influit, omnino esse reia

626쪽

trahendum. Sed hi non satis intelligunt ex

eodem latere commodius totum corpus vacuari posse quam ex opposito: quod Gale ae

nus testatur libro posteriore a Glaucone. Ponit enim adolescdtem aut iuuenem viri bus valentem, sangumeci; redundantem, laborare humorum defluxione in genu, idq; vere.& in teperata regione huic mitte dum

esse sanguinem docet ex cubiti vena eiusde lateris,ut quae affecto loco et directo respor deat,quod in omni vacuatione fieri debeare,cum in alii operibus, tum maxime in an

tediisto libro de cura si ratione ad Glauco nem scribit: tuo diis tedimus ad hunc modum: In dicistis affectibus vacuandit cor S, ,retrahe diis humor est qui in affectum in P fluit ocit, statim Fidem .si omnino fieri potest. Nam l5giore mora fluxio augetur, san guis spatiis intermediis infercitur, affigiaturq; ac putrescri hin malam qualitatem- corrumpitur, locusvaftectus incalescit &imbecillior redditur Incommodior igitur est vacuatio tetractio quae serius fit Coth travero eommodior ea est quae antequam auctiffluxio hini ammatio fit, tumores infercti, klocus imbecillitor redditus, fit:

tunc enim &facile cito xtutos ursus, fit humorum in corpus. Nam ante JUam vehementer aucta fugio sit, uniuersum coria

627쪽

A R Arabae et RG pus vacuati:r: sanguis nondu inseretrus prompte retrahmir: quum partis robumnon dum sit solutum, hunc valide impellit In tro autem reductus, nullam habet malandi

qualitatenM.quare nec febretia parit necno

uam det luxionem , quod si diu diu cunctem mur,augebitur de baxio infercietur humor, atque corrumpetur, tractu ici: mpulsui mi nus parebit, parSque affecta inbecilia tecti detur. Quare ab aspecta parte aegre humor

retrahetur nec imbecillitarum valide impeltalet,& quod in corphiri remeat, putrescit, auriam computruit: unde febri nascitur, aut sit in aliquam partem a natura propellatur,no.

Hi fit Vinaliam partem fluxime aut e redibit humor, unde effluxit. Rursus si ex

opposito latere pilus vacuemUS,Pelinqueta

mu partem affect ui respondentem adhut plenam , hi quam non possit humodi quem intro repessere studemus, sese recipe reta Quare interim sese in affectae partis intermediis spatiis affiget ac inferciet , pubescetq; , Maffectum augebit, Malea quae nunc retuli incommoda adferet . Addo quod nece Tario iteranda erit languini missio ex latere asse parti responciente,noo minor quidem quam prior: quod non sine incommodo fiet. Si vero eiusdem latet ix

628쪽

61 CLAvDIL GALENI non aliter atque ex opposito latere uniis uersum corpus, simulque ex affecto loco humorem retrahemus. Et partes hae vacua Atione inanitae a vicinis. otque hae ab aliis alia

trahentratque sic unita venae sectione corpuwacuabarrius,&humoris cUrsum iri contrarium reuocabimusape iterare langui

ni missione cogemutus quidem integra vires ferre possint. Sin minuS, hac in duo paratiri oportebit. Ex his perspicuum est retra ctionem tutia celerius . et ante quam impacta venulis ac inanibus spatiis sit fluxio fieri: quare ex eo de latere comodius quam opposito fit vacuatio. His peractis parte prius repellere,quam per halitu digerere tentabimus. Nam repulso miro humore, minus in Baffecta parte materiae relinquitur et unde meatus& vasa in quibuS hic continebatur,

expeditiora xlaxiora redduntur, proinde quod reliquum est perea facilius citiusquam si obstructa adhuc essent, digeretur. Repellemus autem e loco affecto adhibitis frigidis Madstringetibus medicamelis, quae

partis substantiam contrahendo, humorem exprimunt,que inanitae corporis parteS non folum excipiunt,sed ob indigentiam attra hunt: ut modo dicebamus. Omnibus autem his etia probe administratis, nonnu quam invenis minoribus crassa ac lenta materia re Cain

629쪽

linquitur, quae ab admotis medicamelis ob

cras Sitiem lentoremq; intro repelli non potuit. Nonnunquam vero in spatia inter me . dia effunditur tenuis humor,qui ob vasoruexiguitatem intro recurrere non potest. Curari agitur haec debent aut digeretibus medicamentis,aut scaraficationibus,aut incis ris,prioribus quidem,si pauca sit quae retenta est materia,ac non vehementer crassa ac viscosa posterioribus vero, si multa, aut crassa,aut viscosa Sed quoniam, ut ante di ximus, digerentia medicamenta omnia obcalorem plus attrahunt in locum affectum, siquam in vapores resoluat:&scarificatio dolorem concitat, dolor vero defluxione rimponenda sunt partibus supra sitis frigida

adstringentia, ut fluxioni scarificatione

admotis calidis medicamelis concitatae via praecludatur. Vitanda autem sunt vehementer calida,ut quae mordeant,ac dolorem vehementem in erant,proindeq; humore attrahant, maxime si ahiectus insuperficie sit. Adhibenda igitur mediocriter calida , ut quae nec dolorem nec defluxione excitent: praesertim si cum his coniuncta sit hurruditas Calor enim siccus acrior est , humidus E vero mittor ac blandior, minusq; mordax. Mediocriter igitur calidi humida rem

dia, qui in superficie sunt affectus, discutere

630쪽

chs CL AvDII MALE NI citra dolore possinit, qui vero in alto corapore clemerii sunt , calidiora, acriora efflag:tant, quod, tramitti vim suana amittant.

Deinceps lier confii Ieremus an ad eurationem aliquid defiit. De si enimno I pauca uidentur Ex a FEclis ediabu quae superuacuam fluxionem rectapiunt,aliae rarae fungose, ac molles natatura sunt:aliae uero densae, compa aedurae Priores facile uacuantur: posse, Hores uer acriora remedia Gyagi ut, quaes partium tenui te praediri sint, eo quidem maiore quo altius d litescui. Haec ruri altera sit indicatio, quae ab

Iectae partis substantia fiumitur.

Indicationes ad det uxiones dissipandaqa asseti ae partis conditione sumptas tradit Galent iS: unain quidem apolitu, alterain autem abis este partis substantiam concre mento, tertiam veto a conformatione si mul&positu , quartam a facultate partis. Quintam autem adiicit ad partis intempe mriem profligandam ab liu morum qualitate contractam. De ea autem cluxa potitu titur