장음표시 사용
151쪽
nem rem agi litatem trahens, id est, reminum3, ω formans, & ordinans omnia. In operibus sex dierum in genere suo bona, singula creata me
morantur nec tamen creationis uniuersalium.
mentio aliqua lacta est : nec oportuit quidem, si et sentialiter singularibus unita sunt,aut si Platonicum dogma obtineat. alioquin unde esse habeant, aut caeperint, pusquam memini me legisse. Ergo duntaxat intelliguntur, sicundum, cra', uniuersalia: sed in aliu rerum nihil estruod sit uniuersale. 1 modo enim intelligendiguralia haec,& licenter quidom, & doctrinaliter,nomina indita sunt. Nani omne quodihomo
est. illi IA ille Q, id est, res singularis est: sed quia intelligi potest homo, ita quod nec iste intelligatur, nec ille, ilec aliquid singularitate essentiae unum, & secundum intellectum illu delibe. rari potest de re subiecta, si . actualiter exemplificari. ob intellectus communitatem,res quae 1 intelligi potest,&sia nullo intelligatur dicitur esse comunis: res enim sibi conformes sunt, ipsamque confortalitate deducta rerum cogitatione, perpendit intellectus. siquidem homo homini consorinis est, in eo quod uterque est homo re si personalibus proprietatibus differant. HaSet autem commune cum equos a quo tota specie, i. , uniuersia naturie suae forma s&, ut sic dixerim totii facie dissidet qubd via' uunt 3c sentimat, sdili. . quod animalia sunt. Il- luditaque in quo ebnueniunt homines, natura forma similes,& solo numero ,γ6d hie stilis, 'cet unus, &ille alterin differentes, speeiel cen. setur nomine. Quod autem diuelsarum sorm
152쪽
rum quasi communis imago est, generis suscepit nomen. Ergo, ex sententia Arist. , genera &species,non omnino quid siunt, sed quale quid quodammodo concipiuntur: & quasi quaedam sunt figmenta rationis, seipsam , in rerum inquisitione, & doctrina, subtiluis exercentis. Et hoc quidem fideliter, quia quotiens opus est, agitationis suae manifestum in rebus producit exemplum. Sic & ius ciuile sua figmenta nouit & dis ciplina qua libet, ea per quae ipsius procedat
Vlus, excogitare non erubescit, sed propriis quodammodo figmentis gaudet. Gaudeant inquit Arist. species, Monstra enim si1nt; vel, se-
Cudum nouam trissationem cicadationes enim
si1nt aut si sunt nihil ad rationem. Quod etsi de Platonicis ideis possit intelligi,habita tamen ratione aequivocationis, qua Gu,vel essu distinguitur, pro diuersitate subiectorum, species & genera utrumque non sineratione, else dicuntur. persuadet enim ratio, ut ea dicantur elle, quo-Tum exempla consistuntur in singularibus quae nullus Ambigit ese, Non autem sic dicuntur genera&speciςs ςxeinplaria sing*arium,Yt; iuxta Platonici dogmatisi senium, formae sint exemplares, mi in mente diuina intelligibiliter constiteriny ι antequam prodirpnt in corpora:sed quonia i quis eius qRod com uniter concipitur ,audito hoc nόmine, nν, aut quod definitur,cum dicitur homo esse animal rationale mortalo. MKrat exemplum , statim ei Plato abusue hominum singulorum ostenditur , ut 'communiter significantis aut definientis ratio
solidetur. Pollant & monstri dici quoniam in -
153쪽
uicem res singulas mostrant, & monstrantur ab eis. fit enim nunc per priora, nunc per posteriora rerum manifestatio. Quae autem communiora sunt & priora quidem simpliciter,nam&in alijs intelliguntur, Quae vero singularia,p steriora. Sed plerumque quae naturiliter prIorai sunt, & notiora simpliciter ignotiora sunt nobis. Namque solida, magis, familiariora sunt sensibus. quae vero subtiliora longius labsunt. ut enim ait Arista punctum , qdoniam prius lianea. Et simpliciter euidentius , sic dc linea. superficie,Superficies soliditate pynitas, num .ro , quoniam eius principium est: littera quoque , quam syllaba,&sic in aliis : Nobis tamen e contrario quandoque accidit. Nam haec quiadem, i. posteriora,magis quolibet, Illa amem, priora, magis subtili, & abundanti intellectu comprehendere est. Unde licet per priora merilius ba aisignatio posteriorum,&disciplinabilius sit hoc ubique temptare;Vrgente tamen necessitate, ob impotentiam sensuum, priorum saepe fit per posteriora explanatio . . ut cum diacitur punctum lineae linea lupurfici superficies soliditatis,terminus esse. Itemunitas principium
numeri momentum temporis, orionis et
mentum. Sunt itaque genera & species exemplaria singulorum: sed hoc quidem magis ad inationem doctrinae Si Aristoteles verus est . quam ad causam estentiae procedit.& haec monstruosa , ut licentius loquar : figmentorum speculatio usque ad ventillationem singula rium ., & cum 'aaelibet subctantiarum ex proprietatibus constet, quarum collectio ea
154쪽
dem non reperitur in alio abstrahenti intellectus opera,per se rem quamlibet contemplatur. Ctun enim Plato esse non possit informis,& expers loci aut temporis , eum ratio quasi nudum deducto respectu quantitatis, & qualitatis aliorumque accidentium, simpliciter intuetur . Mindiuiduum nominat. Sed & hoc utique doctrinalis instantiae,& subtilioris asitationis figmen, tum est. Nihil enim taleri rebus occurrit: tale
quid tamen fideliter intelliitqr , hinc fortὲ est illud in analyticis: . inmenes inter dia semper est. Aristomenes autem non semper, quoniam cormptilis est. Et hoc est quidem singulariter individuum, quod solum quidem ainiat posse de aliquo pr dicari. Plato enim Aristidis filius nee
quantitate ut atomus,nec soliditate, ut adamasi sed nec praedicatione,ut di unt,indiuiduum est. Ego quidem opinionem hanc vehementer nec impugno nec propugno. Nec enim muldum referre arbitror, ob hoc quod illam amplector indifferentiam in vicissitudine sermonum , - sine ἔua no credo quempiam ad mentem auctorum
deliter peruenire , Quid obest si quemadmodum genus de specie verum est, ita Sc Plato iste sensibilis de filio Arsstidis verus sit, si ei solus Plato est filius. siem enim homo animal, & illet est. Plato hoc enim, ex opinione quorundam sensisse visus est Aistotelas in analyticis dicens,
Omnium quae sunt, hae quidem sunt talia, vide nullo Hispraeia.ntur rere Iniuersiaiter, ut Cleos & Callias , & quod singulare sinynde, δε hu autem aliar
i a quidem I de Em praedicantur, de M autem, ali
155쪽
priora non praedicantur. M a autem in ipsa δε alii- δε his alia : t homo de Callia de de homine animal. Quoniam ergo quaedam eorum quae
sunt, de nullo nata sunt dici palam, nam sensibilium paene unumquodque est huiusmodi ve de nullo praedicentur,nisi ut secundum accides, Dicimus enim quandoque album illud Socratem elle, & veniens , Calliam J Sane inepta videtur haec distributio , nisi sensibile contingat praedicari non tamen dε alio nisi secundum accidens. Si enim me de se,nec de alio , ut secundum accidens, praedicatur, nec dicti veritas nec ratio constat exempli. Quod si nec subiici res sensibilis potest. Aristotelem nullus esse mentitum ambigimul nugatum. Itaque hic,sicut Malibi executus es tuod decet liberalium artium praeceptorem, agens, ut d sol et, Minerua pinguiori, ut intelligeretur nec in generibus, de speciebus, hayc statuit discultatem, quam ipsi doctores 'equeunt intelligere nedum sussiciane aliis expla rό. Ex hac Miueruae pinguedine, dictum est ii d in Topicis, Differentiae omnes,aut species, aut indiuidua erunt: siquidem sunt inia malia: Nam unumquodque animalium, , aue species est , aut individuum Similiter & illud Boetij , Omnis jecies est Gum genus. Nam omnishoitio animal, omnis albedo color. Quid ergo prohibet, iuxta hanc licentiae rationem, ea quae si1nt sensibilia , vel praedicari vel subhei. N ee opinor autores hancvim imposuisse sermoni vealligatus sit ad unam, in iuncturis omnibus. significationem, sed doctrinaliter sie esse Iocutos, ut ubique ser inant intellectui, qui comin
156쪽
moesissimus est,& que ibi haberi prae caeteris ratio exigit. hoc ipsum ergo quod dicitur praedicari ab adluctis,plures significadi cotinet modos.
Poterit tamen forte ubique aliquam quodam O- do conuenientiam vel inhaerentiam designare. Nam cum sermo de sermone iungibilitatem
quandam terminorum verae assirmationis innuit , cum de re sermo dicitur praedicari, ostenditur , quod ei talis nuncupatio aptatur. Rem vero de re praedicari interdum notat quoniam hoc est hoc:puta Plato homo: interdum quoniam hoc participat hoc, ut pote subiectum accidente. N ec erubesco confiteri, quod res de re prae dicetur in propositione: etsi res in propositione non sit: chm hoc in mente mihi versetur,quod res significetur praedicato termino verae assir mationis,cuius lilbiecto aliqua de re agitur, aut res aliqua significatur. Itaque non aduersandum literae arbitror, sed amicandum, eique mos gerendus est, in admittenda licentioris verbi indifferentia : nec ad omnem translationem, aut usu
pationem disicolae, ut ereditur, dictionis lectorem vel auditorem decet, dentem exercere caninum. ρ--efers, assuesceferes. E t plane ingratus est,inc tam impudentis, quam imprudentis ingenil,qui ad omnia,se docentis, verba mouetur, & ei in aliquo obtemperare detrectat. Sequamur ergo figuras auctorum , & singuti dicta pensi me causis Attendi. inde enim fidelis seme da est intelligentia. sed & rei nomen latius pateat, ut possit uniuersalibus conuenire,quae sic, auctoreAristotele intelligutur abstracta a singularibus,vi tame esse no habeat,deduci is singula- .ribus.hoc enim icut, ait ille asserunt, qui genus
157쪽
ME TALOG. LIB. II. - usvnu numero elle dicunt. Id autem faciunt, qui formas solas ponunt;ideas sciliciet, quas cu auctore suo Platone, quoties datur occasio, vehe- meter Impugnat.Vnde licet Plato coetum philo.
sophoru grande &tam Augustinum,quam alios plures lavstroru in statuedis ideis habeanassertores. ipsius tamen dogma in scrutinio uniuersalium, nequaqu1m. sequimur, eo quod hic Per pateticorum principem Aristotelem, dogmatis huius principem profitemur. Magnum quidem est, & quod Boetius in secundo commento super Porphirium, minus arduum fatetur, tantorum virorum dijudicare sententias: sed ci qui Peripateticorum libros aggreditpr, magis Aristotelis sententia sequenda est: forte non quia vetior sed plane quia his disciplinis magis accommoda est. Ab hac autem longissime videntur abscedere, tam illi, qui gcnera & species , voces esse constituunt, aut sermones,
quam alij, qui, praemissis de rerum inuestigatione opinionibus, distrahuntur. Et quidem omnes ab Aristotele puerilitis aut stolidius evagantur. quam Platonici, cuius sententiam agnostere cedignantu C. haec opinor debere sufficere, quod nec fideliter cum Porphirio, nec utiliter cum introducendis, versentur , qui omnium , de generibus , & speciebus recensetat opiniones , omnibus ob viant, ut tandem suae inuentionis erigant titulum : cum hoc I proposito auctoris Om
&aliis articulis, aeque necessarijs scitu, locum inquisitionis este non sinat. r.
158쪽
N N i fere viginti elapsi sint. ex quo me ab ossicinis, & palaestra eorum qui logicam profitentur, rej fa liaris,auulsit angustia, de
consilium amicorum quibus non Obtemperareno potui. Exinde,ut exanimi mei sentetia verum fatear. nec in transitu, vel semel Dialecticorum attigi scripta, quae vel in artibus vel in comentarijs aut glossem matibus scietiam
pariunt aut retinent aut reformant. Alijs nam
que, & non modo diuersis sed aduersis fere, occupationibus interim disractiis se ira : ut vix vel ad horam , & hoc quodammodo furtim, philosophari licuerit. siquidem Alpium iuga transendi,decies, egrestiis Angliam . Apuliam secundd peragraui, dominorum & amicorum n gotia, in Ecclesia Romana saepius gessi.& emerge ntibus variis causis non modo Angliam, sed&Gallias multoties circuivi. Ad haec, cura rei familiaris, lollicitudinum concursus I gerendo. rum instantia, literis dare operam non sinebant. Unde me excusatiorem habendum puto, in his quae obtusus & incultius a me dicta lector inueniet. Ariditas enim linguae, torpor sen-strorum, domestica negligo instruinenta, sed
159쪽
suum , partim praemissis, partim curialibus nugis,ascribeda sani partim aduersarii dolo, & impudetiae, qui in stati aperuicaci prouocauit incautu-V tcumque respondere coegit inuitum. Mihi itaque illud ethicum facit. omu fert as, animum quoque, caepe No longo
Iam fgislsa. None ergo mecu inique agitur, si illa iuuenilis exigatur apilitas , si lacritas seruentis ingenii, si
memoriae fides in lato tumultu retum, & aetate, circa seria duntaxat occupata, nisi quatenus aut infirmitas carni haut negligetia spirit' ex his sub- Orta, pectami tepeccati, malitia, serietate minuit aut extinguit utiq. sicut Virtus, que annos prque
nit,sidae illa, quae deficietes no deserit, accepta tur. insigne fecit Ascantu. Numanus prost ratus a puero, &accessit Entelli titulis, emerito seni,ced es tri his inelitus Dares. Hori stimum enim ψιsi 'urruti natura cedere ideatur. Ego aut ia emeritus& tam aetatis. quam professionis , aut ordinis priuilegio, si iura procederent, tutus, quodammodo protrahor ad arenam, & deserta& desueta cogor instaurare certamina. Coditio dura&dira mihi proponitur, ut aut conflictum in- eam ; quod non expedit, aut quod omnino perniciosum est, victus confessione turpi, mendacio adquiescam. Turpitudinem itaque malui de .clinare. cui aut soli,aut pcie caeteris, philosopha tis propositum aduersatur. Et quia propriis non abundo, mi cstrum omi i im iaculis indifferenter uxor. Non enim, more coaetaneorum no-
160쪽
ea tanto familiarilis apprehendo, quanto ea certius noui esse fidelium munera amicorum. Rerum enim veritas pormanet incorrupta, nec Vn qtiam, quod in se verum est, attestatione noui auctoris evanescit. Quis autem , niti insulsus, aut ingratus, propositum habebit autenticum,
eb quod illud Coriscus Brisso protulit, aut Melit Eri: aeque omnes ignoti, nisi quatenus ab Α-ristotele exempIi gratia, nominati sint. Et illud idem reprobabit, eb quod a Gilleberto, Abailardo.& Adpim nostro,sit prolatum. Vtique non sum ex eis, qui bona temporis sui oderint & coaetaneos suos inuideant commendar posteritati. Nemo nostrorum,quem nouerim, asseruit quoniam non est contradicere:aut quod moueri non contingit, aut stadium pertransire, aut quia terra mouetur quoniam omnia secun , dum Heraclitum imoueri contingit qui sicut ait Martianus, et dum tot in igne e ex quo omnia primordialiter compositaesse contendit. Et hae quidem acceptae fiant opiniones veterum,
eo ipso quod veteres, & nostrorum longe probabiliores, & fideliores, eo quod nostrorum, sunt reprobantur. Dicat unusquisque quod sentit. Ego hoc ab inuidia plerumque arbitror prouenire. cum Vnusquisque in eo Rae reputetaerogatum, in quo aliquid laudi collatum testalienae. Ast ego propriam gloriam non affecto. sed illius a quo est quicquid in me vel in aliis bonum est. & illorum honorem desidero, qui mihi contulerunt modicum illud, quod suo veloprior quoniam academicus sum:idemque mei profectus non erubesco laudare auctores. Vt