장음표시 사용
121쪽
i i a Liber m Tit. VIII. Ιx. X.
Vorum conditionem, quando persona libera contrahit cum persona conditionis Servilis , quam ignoravit, matrimonium eSi nullum , nisi cognita dein servitute facto aut Verbo consensum renovet. C. 2. et fin h. t. lit sic dispar conditio quoad statum liberum aut servilem ad impedimenta matrimonium dirimentia refertur. Est hic unicus error qualitatis consensum reddens nul
b Iuro Romano inIer marem et seminam servilis conditionis non matrimonium , sed coutubernium iti- tercedebat. l. 3. C. De incestis nuptiis. Liberi ex tali Contubernio suscepti naturales, non legitimi habebantur. Naturalia tamen cognationis , imo et alsinitatis jura in servili etiam copulatione agnoscebantur a Romuuis. l. 14. f. a. et S. D. de Ritu nuptiar. ibic Quoniam in contrahendis matrimoniis naturale jus et Pudor insPicitur. c Henricus Wagnerech in Commenlar. ad c. un. de natis ex lib. ventr. animadvertit; etiam hodie servos originarios , siVe mancipia iam duris conditionibus vivere , Praesertim in Westphalia , Polonia et Bohemia , ut dubitare liceat de valore matrimonii cum errore aut ignorantia ejusmodi conditionis inii l. Etsi enim matrimonia invitis et cout radicentibus dominis inita apud Catholicos habeantur pro validis, c. a. h. t. tamen ibidem deciditur: Debita et consueta serDisia non minus debent Pruriis dominis exhiberi. Alii autem Passim censent , ob ignoratam istiusmodi conditionem improprie Servi- Iem non dirimi matrimonium. Cons. Joann. Κugier de
g. III. Si ex conjugibus tinns sit Iiber, al
ter Sereus , partu S Sequitur ventrem. C. un de
natis ex lib. Ventre, nisi contraria sit loci consuetudo. c. 3. de conjug. Serv. I. u.. D. de Statu
hominum. Ex cit. c. 3. deduci potest idea aes
contrONerSia Status ' quae ad quaestiones praeju
diciales refertur. Pontifex ait: Videtur nobiε ra
122쪽
De eonjugis Leyros. Serv. etc. II 3tione temporis , et favore libertatis , Pro Pa te viri securius judicandum. Ob eundem favorem Jure etiam Romano liber eensebatur na- sci , qui e X matre aut conceptionis aut partus aut medio tempore libera nascitur. Princ. Instido Ingenuis , ibi: Quia non debet calamitas matris ei nocero , quι in ventre Gl.
123쪽
DE EO, QUI COGNOViT CONSANGUINEAM UXORis SE E , VEL SPONSAE.
DE CONSANGUIN1TATE ET AFFINITATE.
I. cognationis naturalis idea , et schema g. I I 8. II. intra certos gradus impedit nuptias com-Put tione canonica. g. iis. III. Evenditur Fingilatim linea recta. g. I 23. IV. xt obliqua g. las. V. AUnitas ceu impedimentum matriamonii secundum jus novum. g. i 36. VI. etiam ornicastione contraeta. g. 34ο. VII. Ius Vetus innitatis. I. a. i . VIII. Regulce pro decidendis casibus dubiis. ibid. o. quorum Pra οι Pui enumerantur. g. I.3. x. Quasi a xnit M , Seu impedimentum publicin honestatis. I. I. 7.M. 'cognatio spiritualis. g. I 48. xII. GgG lis. g. I 5O. g. II 8. COGUATIO est triplex, carnalis, spiritualis , legalis. Posterior utraque ad imitationem prioris adiuventa est. Cognatio camalis aut
124쪽
naturalis est propinquitas seia vinculum perSonarum a se vel a communi stipite descendentium, carnali propagatione contractum. Adnota: I. Ρropinquitas h:ec sita Θst in communione Sanguinis , diciturque consanguinitas quasi sanguinis unitas. a. Singuli quidem ab utroque parente Communem sanguinem hauriunt. Si autem plures fratres aut sorores spectantur , Vel utrumque parentem habent communem , Vel patrem tantnm , vel solam matrem. Unde fratres et sorores appellantur germian ι , ConoGΠguinei, uterini. Sic etiam ii , qui remotiores sunt a communi stipite, quam frater et Soror, Per Viros, aut seminas cognati esse possunt. S. Haec propinquάtas fundamentum est jurium diVersorum circa prohibitione in nuptiarum , haereditates et successiones in seudis et fideicommissis , circa delicta incestus , parricidii, circa testimonium ferendum in judiciis , circa tutelas , quae proximioribus agnatis deseruntur , circa obligationem praestandi alimenta propinquis a . .. Propinquitas hetec oritur casu duplicii primo siqxue
person .e a SeSe immediate aut mediate descendunt. Secundo si non a se, sed a communi quodam stipite immediate Vel mediate descendunt. Priores casu cognatio exhibetur per lineam rectam : poSteriore , per duas obliquas , quae incommuni stipite concurrunt , seu angulum es-ficiunt. 5. Tum in recta, tum obliqua linea propinquitas propior aut remotior esse potest. Habet ergo cognatio lineam rectam ascendentium et descendentium Obliquam seu transversam latere junctorum: stipitem, a quo in linea recta ordo descendentium inchoatur: vel in quo iuncti a latere conveniunt: habet gradus propinquorum. AtquS .h:ec exhibentur per schema Tabula I. propositum,
seu Per Arborem consanguinitaruis D. 6. In hae
125쪽
arbore duo expendenda sunt , Primo ordinata series graduum sine hiatu : secuncto appellationes , quae propinquis in certa linea , certoque gradu competunt cλ. Solent autem gradus in linea obliqua exhiberi quatuor , ad quos nimirum prohibitio nuptiarum pertinet. 7. Quia autem 1 I. tota he ee propinquitas , eamque exhibens arbor consanguinitatis in communione sanguinis fundatur ; sanguis autem aeque in licito ac illicito communicatur coitu : Sequitur, ut etiam ad propinquos ex illicito coitu ortos pertineat ; ac nullum in consanguinitate ejusque gradibus sit discrimen inter liberos legitime aut illegitime natos. 8. Discrimen tamen fieri solet, utrum duae person: o ratione sanguiniS conjun-Ctae Sint per viros , an per feminas , uti si in stipite vel gradibus intermediis semina contineatur. Priore casu dicuntur agnati : ejusdem que nominis et stemmatis sunt et posteriore cognatι Specifice, ut adeo cognatio et genus sit et Species. l. Io. g. u. D. de Grad. g. I. Inst. de leg. Egnat. tui. Atque haec uno videbantur Ioco Congerenda , ne discentium distraheretur attenti O. Ο L. go. pr. D. de gradib. et assin. ibi: Iuriscon
Sulfus cognatorum gradus , et Asinium nosse debet ;quia et . Oὶ Arbor consanguitillatis ruipsa est graduum descria Ptio , vel generalis vel adplicata ad hypothesin certae genealogiae. Mentionem de illa sacii diistiniauus g. vll. I. de gradib. cognationum, ibi: Sed cum magis Meritas oculatas , quam Per aures animis hominum insga- Iur. ideo necessaritim duximus, post narrationem graduum , eos etiam praesenti libro inscribi; quatenus Pos- σι ut et Guribus et oculorum inspectione adolescentes perfectissimam graduum doctrinam au*isci. Eadem arbor inserta est Decreto Gratiavi mus. XXXIII. q. S.
126쪽
De cognat Spir. de consang. re affin. III
calione ab eodem lacta an . IS T. quia vero rami arborio utraque ex trunci parte iid om sunt , eosdemque coti-
tinent gradus; hinc facta quodammoda 1ectione arbor dimidia instar vexiIli exhibetur. c Iustinianus g. 7. Inst. de Grad. long. facilius esse ait , resPondere , quoto quisque gradu sit , quam Promia cognationas amellatione quemqu- denotare.
g. Il9. In computatione graduum distingui oportet Primo inter Iris canonicum , quod ob servatur in matrimoniis contrahendis, adeoque in delictis incestus : et Ius civile, quod spe clatur in successionibus, aliisque ad Iudicia secii laria pertinentibus. Secundo inter lineam rectam ascendentium et descendentium, in qua com- Putatio utroque Inre eadem est: et lineam Obliquam , in qua gradus aliter computantur Iure Canonico , aliter dure civili. Regula I. In li-ΠEia recta Iure utroquo tot Surit graduS, quot geuctrationes , seu quod in idem recidit , tot grradus, quot Personin una demta. Titia enim, ejusque filius efficiunt unam generationem, Suntque personae duae in gradu primo. Nepos adjicit secundam generationem ; Suntque personae tres, Titius, filius, nepos in gradu secundo etc. R. gula LI. In linea collaterati Jure canonico fit distinctio inter aequalem et inaequalem. Jure ergo canonico person m in linea re quali eo gradu distant inter se , quo gradu alterutra distata communi sit te: in linea inrequiali eo gradu distant inter se , quo gradu remotior distat a communi stipite. Regula III. in linea collate rati Jure civili nulla fit distinctio inter aequalem et i me qualem , sed generatim eo gradu person cie distant inter Se , qtiot sunt generationes utraque ex Parte numer tin , SiVe eo gradu, quot iatraque ex Parte Sum Personin demto com
127쪽
muni stipite qui idcirco in siguris aliqnando omitti solet. Uti fig. 3. l. et Κ Jure canonico distant gradu quinto : Jure civili gr3du di i Duo. Fig. I. B et D Jure canonico distant gradu secundo: civili autem tertio. Fig. u. B est G Jure Canonico distant gradu quinto: civili distant gradu sexto. Unde tritum est illud : Per rectum filum concordane utraquo jura , Per tranSUCr-εalem stipsi ant legalia jura. g. I 2ο. Prohibitio nnptiarum sive impedimentum consanguinitatis mAtrimonium dirimens in lin a roeta semper idem suit, eritque in posterum 3 cum ex Jure naturali censeator provenire, quocunque inter se gradu sint ascendentes et descendentes. In linea obliqua olim extendebatur ad gradum septimum inclusive , postea ad quartum inclusivct reductum per Concilium Lateran . t r. c. 8. de consang. Et Amri.
ibi i Quoniam in tiliorioribus gradibus jam non Potest absque gravi dispendio hujusmodi ρrohibitio generaliter obse Nari. De imp dimento igitur consanguinitatis matrimonium dirimente bris cest Regula L si linea recta matrimonium di-Nimitur quovis gradu Inter ascendontes et descendentes. Regula II. In linea Obliqua consanguinitas Iure canonico co utata matrimonium
dirimit usqua iad quartum gradum inclusive 'nee init discrimen, utrum parsonae gradu qudrto comprehenSae per Viros , an feminas copnat e , aut ex licito vel illicito coitu prognat:e suerint. g. O8. N. R. et 7. Regula III In linea obliqua si unus contra hentium cst extra gradum Probibitum e. g. in quinto ; quocunqn. ὁ G
du relate ad communem stillitesna sit alter , matrimonium valido contrahitur. Sici de linea inaequali Gregorius 1X. c. 9. da consang. d'cidit,
quod vir , qui a Stistite quarto gradu , et mu-
128쪽
De cognat. Spir. de consag. et illin. rassier quos ex alio latere distat quinto, licite possint matrimonialiter copulari. Addit Pontifex rationem deciden uir Secundum rogulam approbatam . qua dicitur : Quoto gradu remotior difieri a stipite , et a quolibet per aliam lineam
descendentium ex eodem. Fig. 3. decisio pertinet ' ad matrimonium inter virum G , et mulierem K. Sensus regu be est: quo gradu nempe quinto remotior Κ. distat a communi stipite - eodem gradu quinto R. distat ab A, C, E, G, per aliam lineam ab eodem stipite de Scendentibus d).
Ex his resolvitur casus Fig. I s. quem rarissimum vocat Gobat agens de cognatione uaturali. Gabriel Aa
homo Hispanus silium Gomesivm et filiam Geri ruta dem B genuit; qui si lius propagavit genus usque ud
quintam generationem G , ita, ut vivente adhuc ejus sorore Gertrude non solum Datus fuerit Gorgonius Mabnepos Gomesti et Λlnepos Gabrielis sed ita adol verit , ut pubes faetus Postulaverit in uxorem ipsam Gertrudem sororem sui ahavi Gomesti , et filiam sui Aiavi Gabrielis ; potuitne citra dispensationem concedi ipsi Τ K. luisse re ipsa concessam , testis rat Michael Ferro Matirique Quaest. Vicariat. P. a. q. 39. ex Regula approbatu , uti Gregorius IX. ait cit. c. s. Dicunt
Nonnulli , tuter personas , quarum una immediat est infra communem stipitem , altera remotior, intercedere respectum Paternum, Sive Paretalelam, qua instar parentum et liberorum loco haberi debeant. Sed iste respectus plus fictionis , quam velitatis habet, nec latitus est, ut a generali regula per Concilium Lateranense statuta, et a Gr gorio lX. cii. c. 9. ipSoqNe HSu 3Pprohata recedi debeat. c. 8. de consang. et nisin. ibi: Ho-hibitio copulin conjugalis quartum k Onsanguinitatis elai initatis gradum de cetero non exceaal, de . qua retiasi a g. lib. Momorata Gregorii 1X. rmula narratur etiam in c. o. Eoia. Cum hac bPerie lacti , quae cod tigit sub Carle,titio II i. antecessore Innocentii III. sub quo reducito graduum in Concilio Latoran. saeta est. Cum
ergo prohibitio nuptiarum usque ad septimum fradum
129쪽
Inclusive adhuc vigeret. Legatus Apostolicae Sodis Ioco quodam concessit matrimonia in gradu sexto vel f pii mo contrahi ; quae concessio erat initar dis p nsationis , seu privilegii contra jus commune 2, Poteratque sumistrictius , si pars utraque contrahe ilium esset in sexto aut seprimo gradu, vel latius, si modo ianuis Contrahentium esset in sexto aut soptimo gradu , etsi alter esset in secundo vel tertio. Quia autem privilogia contra jus Commune strictae interpretationis sunt , Caelestitius III. approbavit interpretationem strictiorem , taliorem re-Probavit , ita , ut separari debuerint matrimoDia con- raeta inter personas , quarum rana quidem Sexto vel septimo gradu , altera secundo vel tertio essent conjunctae.
g. I 2I. Cognita gradum computatione tam canonica , quam civili satis est , nosse , a mnltis jam seculis canonicam computatii nem in contrahendis matrimoniis , atque in foro utroque receptam esse. Quando inducta sit haec
disserentia utriusque inris , nondum liquido exploratum est. S. Ambrosius in Epistola M.
ad Ρaternum usus est computatione civili , dum fratres patrueles ponit in gradu quarto 'BVunculum et neptem ex sorore in gradu tertio. Prioris casus exemplum est Fig. 4. in D et E. Posterioris Fig. I. in B et D. Quorundam Patrum mentem dubiam reddit varia notio stipitis. Nam S. Isidorus can. Series i. XXX . q. 5. gradus collateralium ita computat , ut fratreanet sororem sumat pro Stipite , seu trunco : ne
potem et neptem F. 3. C et D collocet in pri
mo gradu et pronepotem et proneptem E et F. in Secundo: abnepotem et abneptem G et Η. in tertio : atnepotem et atne ein I et K in qua to gradu. EX his patet tamen t quod gradus eπuno tantum latere numerarit Isidorus , quem ad modum canonica regula etiam nunc obsereat.
130쪽
De eognat Spir. de consang. et non. Iars. Gregorius M. in Epist. ad Augustinum Anglorum Episcopum data , duorum fratrum liberos in gradu Secundo collocat, et a secnnda generatione in nuptiis penitus abstinere vult Anglos , quantumvis ne ophTtos. Unde Alexander II. in can. ad Sedem α. g. 5. XXXV. q. s. infert , Gregorium canonica graduum computatione usum fuisse. Sed dicunt: Si Gregorius
duos fratres , aut fratrem et sororem pro trunco
et stipite, aecepit, uti Isidorus; tum eorum Iiberi
secundum Jus civile , quo generationeS Seu per-Sonae numerantur ex utraque parte , erunt in .gradu secundo. B. Isidorus duos fratres, aut fratrem et sororem Sumens pro stipite , gradus numeravit ex una parte tantum: nec Conmstat , quod ad eam stipitis significationem simul adhibita fuerit ratio civilis personas numerandi ex utraque parte. Certe in Jure civili fratres non pro stipite sumuntur , sed ponuntur in gradn secundo. g. 2. Inst de gradib. cognationum. Ex regula Iuris civilis semper generata Per Sona gradum adjicie. g. 7. Inst. de nuptiis. Et fratris sororisque nepos neptisque eodem Inre censentur in gradu quarto. g. 4. Inst. eod. Ergo fingi nequit, Gregorium M. , qui Iuris civilis haud sane imperitus erat, pestsecundum gradum fratriS SororiSque nepotem , neptem que intellexisse e . est Anglis principio conversionis Gregorius interdicto gradu secundo matrimonia concessit in tertio et
quarto gradu. Sed hanc indulgentiam noluit extendi ade alias provincias , neque ad ipsos Anhlos pro sequenti- hiis temporibus , Postquam firma radice in faeitierine solidali. Cau. Ptiardam lex 2o. XXXV. q. I. ubi sit mentio de Epistola Felieis Messanensis Episeopi ad Gr gorium , et responso Gregorii ad Felicem. Id Responsum lanqam supposititium impugnant nonnulli; ac Be-