Elementa physiologiae corporis humani. Auctore Alberto v. Haller, ... Tomus primus octavus Sanguis. Ejus motus. Humorum separatio

발행: 1760년

분량: 506페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

241쪽

MOΤUS LATERALIS. g. V. Presto in latera arteriarum perpendicularis.

ali. Etiam majoris momenti est , quem nunc proponimus , sanguinis in arateriarum parietes effectus. Et primo quidem dudum ostendit J A c o a u sHERMANN, R Petrus Antonius M Ic HELOTTi d , sanguinis globulum , aut columnam , oblique per arteriam projectam , premere parietes suae arteriae secundum lineas , quae in ejus ambitum ad perpendiculum incudant. Facilis est demonstratio , cum obliquus iste ductus in duas rectas lineas resolvatur , quarum altera ad ax in &ad parietem arteriae rectissimae parallela est, altera ad utrumque verticalis. Sed arteriae nullo in animali a corde in rectitudinem cxporriguntur: earumque ipsum principium arcus est. Quare in a ortae potissimum ea prima sede, ejusque parte, in quam axis ostii coris dis ducit, aneurysmata frequentissima reperiuntur e , ita vero graeci vitiosam arteriae dilatationem vocarunt 2 quae nranifesto nasietur a nixu sanguianis arteriam undique distendentis . singulisque ab ictibus cordis incitati . Sed etiam in eadem sede frequentissime ossa praeter naturam generantur

1 2, in senibus tamen magis g : eae squamae musculosam inter & intimamaortae membranam h concrescunt, molles in principio &lutosae i , inde calli similes, demumque cartilagineae & osseae Eas inter squamas quodcunque molle

242쪽

α,1 L SECI'. I I. SANGUINIS PER ARTER1As

molle superest . id a vehemente cordis impetu, quem potentiorem nunc sustitiet , deteritur, dissolvitur h , in ulcera abit, & denique ita eroditur , ut arteria omnino funesto eventu disrumpi possit c l . Exemplum huiu, maximi & frequentis vitii & ipse vidi , & alii viri clarissimi descripserunt

in . Semper autem, quantum ego quidem nox i, Osse a natura cum ar tetiae dilatatione conjungitur, ut a cordis impetu & sanguinis in me in branas arteriae nixu, utrumque Vitium communem causam habere confirme tur. Ad idem denique majus aneurysmatis Periculum Natura respexit . quando nascentis a ortae arcum in conveXitate densiorem n γ fecit & cras.

si ori ira o ). Altera sedes an eurysmatis in ea parte a Ortae fuit, ad quam sanguis ab arcu repercussus adlidit p . g. VI. Porro conjirmatur. Sed aliae etiam causae sunt, magis propriae animato corpori, quae pressionem sanguinis in arteria sum latera determinant. Eas modo tetigi. Nem pe unda prior, ex prioribus nimis nunc saepe repetitis, tardius fugit, quam sequitur posterior, estque adeo huic undae pro obstaculo, cum ea progredi nequeat , nisii priorem impulerit sibiqtie 'iam coegerit aperire, sive quod

eodem tedit, non exit de ultima artesia tantum sanguinis, quantum prima cordique proxima arteriae Origo recepit Quare denuo, nascitur eadem re rum conditio, quam modo proposui, & Potest tota arteriarum univeistas pro

Ο Craitities convexae panis se habet ad concavae crassitiem uti 8 ad 7. 6 c. ibid. ρ dlx a a L l. c. P. 44.

243쪽

pro unico tubo haberi, cujus pars ultima angustior, atque adeo cujus ultimi finis pars caeca est. Et hic iterum , si persecte caeca foret arteria , eaque esset unica, totus cordis impetus consumeretur , partim in inpellendo eo caeco fine . partim in dilatando reliquo tubo arterioso , ut spatium sanguini pararetur , quem cor continuo submittit. Id autem spatium utique paratur per lateralem pressionem, quae potest haberi pro pressione sanguinis ab axi ad perpendiculum in latera nitentis. Nunc quidem finis arteriae caecus non est, & sanguis in venas pergit transire, neque adeo cordis vis penitus in parietes canalis impericlitur. Cum vero lentius in venas sanguis transeat, quam quidem a corde advenit, tanta pars pressionis a corde adhibitae in dilatandam arteriam impenditur, quanta est differentia velocitatis in primo arteriae principio , inque fine ultimo, eritque presso lateralis , si reliqua paria sumseris , tanto major q, quo lentius per minima sanguine movebutur, donec infinita sit, nempe sola motum cordis consumat, quando nutilus per minima arteriarum sanguis viam sibi aperit. In cochlea , cum hieme lentissime sanguis moveretur, aorta decies corde amplior facta est q . Sollicite in hac pressione demonstranda versatus est Vir Cl. Francisciis is o i s. si ER r) & quidem plurimum ea ad interpretandum muscularem motum

usus fuerat Richardus JoΝEs , neque eam pressionem Jacobus Juai N s

ignoravit. Conica figura, cum ostium arteriae ulterius minuat, adjuvat pressionem lateralem, non facit. Nam etiam cylindricae arteriae pulsu agitantur,

ut carotides c t . s. VIL EJus presionis mensura.

Hanc pressionem multa sunt, etiam in vivis animalibus, quae confirmant; ea nempe phaenomena omnia, quae Ostendunt, ambitum arteriae in vivo anumale creicere, vicinasque partes corporis repellere . pulsus equidem, de quo uberius dicetur, digitique percussio , arteriarum Hail naniatarum tumor, sulci, quos arteriae ossibus inscribunt, in osse sincipitis, frontis, occipitis, multiforis

244쪽

234 UL SE . II. SANGUINIS PER ARTERIA smulti sermi aliisque ; an eurysmata ; arteriae osseae obstructae cu) compressae κ ;ligatae y ; lavere, quas sibi an eurysmata in vertebris aliisque ossibus pa-

ia .rt, eoru inve Osii una caries Z ; arteriae a cordis impetu ruptae a . Melisura in prellionis latera lis ul. D. BERNO ULLIus definivit, ut sit a qualis velocitate integrae, quo sanguis de foramine libero tubi elaberetur , diminutae velocitate actitati , qua per arterias transiluit b), tubumque etiam proposuit. in quem sanguis de arteria nitatur, & in quo altitudo ejus prestionis mensura sit c). Difficilius est assignare, quanta pars motus a corde sanguini impressi in dilatanda arteria consumatur, & quanta progressum per venas eodem urgeat tempore. Magnam istam portionem , & priori majorem esse, ostendi potest, & satis ad mensuram veriorem a cedi. Nempe uti dilatatio arteriae et t. ita vicissim ejus, quae proximo tem pusculo sequitur, constrictio Sed ejus constrictionis effectus est sanguinis saltus, qui fit de incisa arteria, dum cor remissum languet. Motus vero progressivus aestimatur ex saltu. qui de arteria, quae tota resecatur, eo tempusculo fit, quo cor contrahitur . solusque , absque arteriae auxilio , fanguinem promovet. Sed iste quidem saltus , qui cordi debetur , manifesto eum superat, qui fit ab arteriae vi contractili, adeoque superat etiam presusionem lateralem , quae huic contractioni aequalis esL Alio etiam modo ostenditur minorem esse ; quod nempe procul dubio systoles cordis tempusculum longius est tempusculo diastoles. Verum in systole arteriarum rejicitur

Ο Ηγdro ou. P. 1 2. Cl. Boissi Est aestimat per quadratum velocitatis primigeniae sanguinis in principium aortae impulsi, diminutum quadrato velocitatis , quae stiper obita-cilla in fine arteriae superest de qlio quaeritur l. c. e a SaυvAcas de Disanun P. 2 8.

245쪽

citur a contractione parietum , in tubum medium, inque venas, ea portio sanguinis, quae easdem attestas in earum diastole dilataverat. Si plus sanguinis in venas mitterent, arteriarunt lumen minueretur coluinuo. Ea ergo copia sanguinis est mensura pressonis lateralis, quae arteriam dilataviti Nunc si tempus, quo cor languet, arteriaue contrahitur, duplam foret temporis. quo cor contrishitur & arteria laxatur, se tamen in systoles suae duplo tempore arteriae non plus sanguinis in venas rejicerent, quam in suta duplo tempore diastoles, dimidio ergo minor esset vis cordis in parietes a teriarum nitens, ea vi, qua sanguinem cogit in venas transire cd . A cuiatior mensura pendet a certiori mensura temporis in systole cordis impensi , qua caremus, & quae omnino inventu difficilis est e ). Sanguinis portionem. quae arteriam distendat, ad totius sanguinis de corde expulsiaeltun ut Scis Ru in E Rus f) , & olim Stephanis HALEs g .

Caeterum eo minor erit presso lateralis . eadem polita cordis vi, quo enpeditior sanguinis circuitus. &eo major, quo majora offendit impedimenta, major adeo , si arteriam ligaveris , Obstruxeris , compresseris, alio modo impediveris cli). Ostium aortae pro vario cordis impulsu inde a ad 4 o& so partes dilatari ci aestimat Vir Cel. Inde deducit IDEM Clarissimus Iair

mathematicus , in febre multo majorem 'partem motus a corde impulsi in arterias dilatandas consumi , neque adeo perinde aut antecedentis undae , aut sanguinis citcumeuntis celeritatem augeri, tritum vero in sanguine maximum oriri, inter undam insequentem, & priorem illam , quae ipsi est pro obstaculo l . Eam quidem observationem ita interpretor, ut sim memor, si magis dilatantur arteritae , etiam magis contrahi, atque adeo , nisi velis arterias in febribus in aneurysmata abire, utique celeritatem sanguinis intendi, cum &cor fortius eum humorem projiciat, & arteriae vehementius contractae eum potentius promoveanti

Carteium , quaecunque hujus dilatationis mensura fuerit, certum est, nisi G g a conti

246쪽

c ni Nun a contractione legitima repare i , n a 'e a feriam ci at,

ri. cum singulus pulsus aliquid diametro addat. Neque obstat. quod arteria tensa magis resistit ι . aut chordarum flexiones sint in ratione pomderum flectentium subduplicata , atque adeo aucta vi distendente ut 4, flexio arteriae augeatur unice ut a i ). & in dilatata arteria sanguis retardetur in . Nam sub an eurysmate contracta arteria adsectiones habet vasis pene clausi, & columna sanguinis arteriae dilatatae m or est.

S. VIII. Et in ius.

Membranarum arteriae densatio.

Ab eo effectu initium facimus, qui in omni animalium genere, inque omnibus arteriis locum habet. Nempe, dum secundum perpendiculum sanguis in arteriae parietes nititur , primam pressionem impertit intimae mem. hranae , eamque ab axi ad ambitum expellit , dum exterior illa, laxiorque cellulosa tela ab ictu sanguinis remotior. minus press a, non pari palla ab axi removetur : ita fit , ut arteriae interna membrana ad extimam propius accedat ,& anulus, quem arteriae parietes constituunt , minorem in qualibet sectione latitudinem aut crassitiem retineat, dum una in minus spatium compactae membranae densantur. Id phaenomenon equidem unice in arteriis frigidorum animalium vidi, in quibus dilatatio ab expulso de corde sanguine nulla sequitur : quin vero in calidis bestiis locum habeat , inque ipso homine , non videtur dubitari posse In frigidis certe bestiolis manifesto vidi, & frequenter, dum cordis vis languet. & sanguinis copia in arteriis exigua est. lumen arteriae parvum , sed insignem parietum et se crassitiem n . Ea autem arteriae conditio in systole arteriae calidi animalis utique adest. Deinde, quando redux Cordis vigor justam sanguinis penum in arteriam impellit , augetur in ranis arteriarum lumen O , & pari ratione membranarum crassities diminuitur. Sed is status diastoles arteriosae simillimus est. vidi autem lumen arteriae inanis

247쪽

τὶ n nT , cr ra, tales I: . v di m nra q), vidi duplo mitiua r . vidi dini rite in majori cia: . la triplo rrajus suill s , ut omnino sextuplo arteriae paries st minus latus , & una densior reddatur. Ita ex ipso suo elatere arteriarum membranae paulo post priorem statum , nativamque laxitatem recuperant, quae systoles arteriosae species est, a musculosa diversa , ipsisque arteriis communis, quae fibris carneis destituuntur. Non praetervidit penitus hanc densationem Jacobus KEi L t :exiguam vero fecit, & facilis dederim , in homine, quam in frigidi se guinis bestia. minorem esse, cum in his quidem extima membrana in t riori , a corde impulsae , inmota resistat, in homine vero etiam exterior illa cedat. In eadem membranarum arteriae densatione locum habet illa , P R Rc E p-T O RI u nostro celebrata , arteriolarum conpressio , quae inter majoris arteriae membranas ponuntur, cui certe compressioni magnam theoriae senii, decrementi π mortisque naturalis partem Ill. olim SENEx superstruxit. De senio alias requiretur : lassiciat interim monuisse. majorum arteriarum vascula ' per extimam cellulosam telam distribui , omnium ergo minimam a sanguine per magnum rubum inpulso pressionem pati : neque in vivis animalibus, ut certo vidi, ea vascula aut inaniri , aut expallescere : minima vero utique vascula , parumque nota, musculosam inter & intimam tunicam posita conprimi posse. Neque tamen hanc causam esse , quare adeo frequenter c z , in senio frequentius, arteriae Ossescant. Nam eam causam in sueco esse effuso , alias ostendi a , neque ignoravit vir Cl. J.

Caeterum haec ipsa hypothesis secit, ut &Ιll. olim BR RcEPTOR c ,& sequaces ejus viri discipuli d , staguinem alio tempore in tu-

248쪽

dias LIB. UL SECTIL SANGUINIS ΡER ARTERIA s

hum magnum arteriae recipi persuasi fuerint, alio in vascula , quae parietes arteriae percurrunt. Verum non est ea arteriae dilatatae pressio, quae vascula in exteriori cellulosa tela circumposita elidat.

s. IX. Dilatatio arteria.

Caute oportet hoc critico seculo progredi, quo vix quidquam est, quod hol Linum ing nium non sollicitaverit. Nos quidem calidorum animalium arterias dilatari, atque earum axin utcunque augeri, in diastole , sanguitiisque inpulsu perluademur. Sunt tamen , qui in universum in vivis anumalibus ait ei iae dilatationem videre non potuerint e) , lunt qui vicissim contractione in ab artii iis abesse docuerint f : sunt qui in pulsu arteriam potius transferri, alumaque in sedem migrare , aliamque a priori limam curvam describere posuerim g quam quidem dilatatione sua ferire digitum; persuasi, non esse in duabus unciis sanguinis voluminis satis , quod lusiaciat h , ut aliquod inde sensibus obvium in diametris arteriae incrementum nascatur. Sunt denique, qui hactenus arteriam dilatari dant, ut tamen a tera diameter decrescat, dum augetur altera , atque adeo alteria in diastole ex transversa ellipsi in ellipsin abeat i , cujus major nunc diameter ad priorem perpendicularis digitum ferit. Has clarorum virorum cogitationes primum considerare necesse est, ut pulsus. inde phaenomena continuo se mone liceat persequi. Milii quidem de phaenomeno ipso dubium nullum superest. Et si enim utique non rarum est, in vivo animale inciso pulsum nullum adparere neque videri arterias dilatari , tamen frequentes fatis observationes sunt . utique dilatationem & oculis ci , & tangenti digito fuisse manifestam , ut arteriae arcum majorem describsnt, diuia dilatantur in Potest autem putistis obscurari a debilitate, a sanguinis jactura, aut a Coagulatione. Mens

249쪽

MOTUS LAΤERALIS.

promissum satis intelligo , neque ceram aut argillam, cui prosa .aciorem M. veam arteria dilatata imprimat, naturae progressum indicare crediderim , quae dilatationi arteriae resilitati HALEs O , ut nuper vidimus, duas tertias partes sanguinis ex corde expulit in dilatanda arteria consumi posuit. cum tempus, quo arteria est in systole, duplum faciat temporis diastoles.

J. Alphonsus B ORELLys cpὶ arteriae dilatatae ad contractam arteriam

eam rationem tribuit, ut sint inter se uti 63 ad 6o , calculo quidem usus non optimo. In aOrta , ex calculo tamen potius quam ex Observatione, Cl. Bois si ER distentionem aequalem fecit uni quartae parti lineae q . Ad lineam integram auxit Cl. olim E ITER EcΗT r . cujus e re erat esse quam maximam. Sed ego qaidem haec omni, nondum liquere video.& in aliis & aliis arteriis aliter se habere. Utique tamen arteria poplitea impositum alterum semur memorabili aliquo intervallo elevat, & in pulsu

aqua intumescit, in quam sederis s .

Porro , cum Cl. EIT BREcli Ta dilatatione arteriae pulsum fieri ideo negaverit st), quod omnino nova unda sanguinis , ex corde effusa, non videatur tantum arteriarum systema ita dilatare posse , ut discrimen oculo manuve distingui possit, accuratius paulum oportet hanc dissicultatem repetere. Si nempe aortam pro unico tubo habueris , qui contineat sanguinis libras decem , unciasve Iso, tunc equidem duae eae novae unitae tu-hum arteriosum non majori ratione dilatabunt, quam octogesima : quae quidem mensura , si aortam posueris unciae habere diametrum , in ipsa aorta erit lineae pars pene Octava , in arteria vero radiali , cujus diametrum est trium . in exemplo , linearum , non excedit lineae partem 26. Si vero, in hoc phaenomeno, dilatationem arteriae vere observatam in diastole posueris aequalem quartae lineae parti, aut toti lineae, facile adparet, imparem esse tantae diltationi

pro duin

P. 3 . Numeros mutaUI, res eadem ea.

250쪽

LIB. VI. SECTIL SANGUINIS PER ARTERIA s

producendae modicam illam sanguinis copiam , quae nunc maxime de corde prosiliit.

Hactenus huic distacultati conatus est subvenire CI. Iosephiu B a u Ν u ,

ut arteriam in sua systole explanatam, in diastole in circulum abire persuade tur: & ita ut unice radius anterior & posterior arteriae crescit, aut lolus deonique radius anterior : in eo a PRIMI ROs Io diversus M , quod non perinde disertis verbis transversam diametrum dixerit minui. Sed arterias vivi animalis minime explanatas , & utique cylindricas γ esse Conicasve, . dum languine replentur, certum eli. sive in systole nunc constituantur , sive in diastole. 1n demonstratione etiam . quam non dudum dedimus g nihil est , quare latera lis pressio , in aliqua puncta arteriae, gravior incumbat. . Neque Ei TE RECHT nimis angustam intirpretationem a.dopto. Nam etiam rectae arteriae, & nusquam flexae , pulsu agitantur auterno, & parem habent diastolen. Addit Cl. ScΗ REI AER , in arteriis minoribus hanc translationem magis locum habere a Duobus modis autem ea , quam proposuit Vir Cl. solvitur objectio sive minorem facias dilatationem , sive omnino non soli undae tribuas , quae nunc de corde prodiit. Manifestum , mihi quidem , videtur, eam undini partim dilatare suam aortae portionem cordi proximam : partim impellere undas priores : ab iis undis, suam a prioribus pulsibus velocutatem retinentibus , & a novo impulsu incitatis, urgeri alias undas , quae a prioribus pulsibus a corde projectae sunt , Ω alias aOrtae regiones expandunt. In quot enim lubuerit, columnas diviso arteriarum systemate , . quaelibet columna anterior lentius progrediens, a nova , quae insequitur, urgebitur. Ab eo vero impulsu undae nuperae in priorem, pulsus potissimum nascitur. Neque ideo pulsus minus eodem ictu oculi per omnes arterias fiet: id autem unice inde sequetur, quod omnino sequitur, pulsum eundo debilitari , sive minus atque minus arterias in sua diastole dilatari , quo

longius a corde sunt remotae b .

x Obscuriores Cl. viri voces secerunt, ut eamdem utriusq te alustoris opinionem esse putaverim Mem. sur is mouo. sam p. Nunc in litteris rectius ment in Cl. B Uura edoctus, lubeas moneo, minus a nobis Cl. virum recedere, quUI Iecedebat.

SEARCH

MENU NAVIGATION