장음표시 사용
251쪽
4ι- redduntur. Nam quamprimum languet in mortem inclinatum animal, utique manifesto serius atque serius pulsus in arteriis a corde remotioribus percipitur , qualis sere p: ristallicus per intestina motus proserpit c). Quando etiam isto Ianguore debilius cor nunc salit, omnino solum principium magnae arteriae micat d) , neque ultra pulsus percipitur. ut tape me in hominibus moribundis, alias etiam in vivis bestiolis me vidisse, jam alibi exposui Cum polypi in utroque ventriculo essent, pulsus in carpo nullus , in pectore tamen aliquis c u . In vivido animale haec tempuscula, di itincta utique, ab ipsa sua velocitate confunduntur e, Quam exiguum discrimen sit satis facile intelligitur. Sint in arteria tres sanguinis columnae, neque enim numerus rem mutat; tempusculum ictus, quo secumda unda serit rettiam , differt a tempusculo ictus , quo percurritur a prima , unico discrimine velocitatis, quo secunda unda fertur, & quo prima. Tota velocitas est: ejusmodi, ut pes percurratur ab unda sanguinvis in parte minuti primi sorte centesima quinquagesima sive tertiis et D. Decrementum velocitatis maximum, a corde ad ultimam arteriolam, sit, ex clari
iri calculo ejusmodi, ut 6 ad 3 g), & ea in sede sanguis percu
rat II a. pedes in primo minuto, unumque pedem in ejus minuti parte Sit a corde ad arteriam radialem decrementum celeritatis dimidium ejus, quod nascetur ad arteriam usque capillarem ultimam. Sit decrementum in columna secunda natum, tertia pars decrementi totius. Liberalis calculus est. Nam diminutionem in minimis vasis majorem esse. in majoribus exiguam omnia consentiunt, R experimenta ipsa, alias producta ch . Percurrit ergo sanguinis ex corde exeuntis columna prima suum pedem in aψ tertiis, seritque secundam absoluto hoc tempus Io. Secunda idem spatium intra τὼ, ejus minuti primi, sive tertias et a P per.
curret, & feriet tertiam. Et tertia , aliquando lentius mota, seriet quaru
h uitae saluim in ramis exiguis arteriarum, non tamen capilliaribus, Ingeluem , neque multo minorem faciunt, vimii in truuco est. l. c. P. 42. εἶ
252쪽
αια LIB. VI SECT IL SANGUINIS PER ARTERIA s
tam, in re dii sulco p Isita a , post tittizs et I. T. tum ergo discrimen tem. Poruna, quo columiam prii arae, & iecun :ae. & teit .ae patietem arteriae seriunt, est trium teitiatum , live pallis vigesimae secundi minuti, & positis in minuto primo pulsibus , discrimen aequale erit Vigessimae quintae parti unius pulsus, quod quidem discrimen animis non percipit r) : aut certe raro , nam & Iosias M EI TER EcΗΤ h alio & alio tempore carotidem , alio carpi arteriam salire observat . & ego , obscuriorem aliquam successionem in corde & carpo nonnunquam percepisse niihi visus sum. Vulgo nulla temporis successio observatur, omnesque simul in toto compore arteriae pulsare vident l); alii, subtilius rem rimati nobiscum seutiunt
Haec aIterna arteriarum micatio est, quam medici pulsum vocarunt ἰquo nomine dilatatio quidem arteriae potissimum intelligitur, ut tamen, &imaginarium tempusculum utrumque systolen inter & diastolen interpositum , eo nomine comprehendatur, imaginarium inquam, perpetuo enim vel increscit arteriae diameter, & diastole a minima latitudine ad lummam pervenit : vel vicissim diameter a maxima ad minimam diminuitur, quod totum stadium est lystoles. Vix nostro aevo necelse fuerit pulsificam 1acultatem resutasse, quae nescio quomodo secundum membranas repat, &de corde sanguinem advocet. Cum tamen ad experimentum GALE Nus provocet n J, etiam nostri seculi audientiam meretur. Calamum in arteriam misit, qui progressum virtutis pullificae interrumperet; vidit, si fides est Cl. viro , sub eo calamo pulsum cessare. Neque nuperiores clari viri o ), qui parum caeterum GA LENI auctoritate movehantur, penitus nihil in hoc experimento veri repererunt.
Dudum tamen VESAL ius cp experimentum repetiit, & utique lab
253쪽
cum cordis systole conjungi , Realdiis Columbus reliquit κ , & H 1 R
ugi u s Sed nimis facile eli undae iter Iidere , quae ex corde advenit artet iamque elevat, e Xque arteria incisa prosilit: nimis etiam manifestum est, arteria ligata I, , aut obstructa a), pulsum cessire, quando sanguinis a corde in arterias fluxus avertitur , & perinde dei tructo corde, & una Iigatis umbilici arteriis. placentae arterias non pulsare , ipsius GALENI e perimento b & incise arteria , ut de ejus vulnere sanguis erumpat, urutra sedem vulneris pulsum tolli c ). Omitto aliquos recentiores medicos , qui ab elatere sanguinis pessum
Nimis manifesta oculis est& digitis alteriarum micatio . S in vivi hominis non uno membro ,& in an in alibus spirantibias neque potuit hominum memoriam diu effugere. Dignitatem vero nacta est , postquam medici &in china e . antiquissimis jam temporibus , & in Graecia signum morbi& naturae vires definiturum a pultu repetet e ceperunt. HIPPOCRATESH h a arteri
254쪽
α 4 LIB VI sECTII. SANGUINIS PER ARTERIA s
arteriarum pulsum non ignoravit , ad numeros tamen, adque subtilioni discrimina non est progressus. Praecipua loca, quae de arteriarum subsultu habet . paucis repet a. Quibus vehementer in cubito vena pulsat . ii ad i saniam proni sunt f, in velocissimis morborum pullus creherrimi &maximi de . In lethargo pulsus sepulti is h , Alia loca lector requutet i ). HE R o P ii i L us h , subtiliter in hac observatione versatus , pulsuum rhythmum ad numeros mensuramque revocavit, sed ejus quidem viri opera interierunt. GALE Nus l eo majorem in hoc signo laborem posuit. quod ab Hippocrate pene desertum videret. Divisiones vero & classes adeo subtiliter composuit, ut ad lectos aegri, pulsuum species dissicilius adgnoscas, quas separavit. Inter nuperiores medicos justo libro de pulsu Sistu Titi us egit m : ad numeros potissimum revocavit Iohannes F L o v x R ;ad notas musicas reduxit P. N. M A RQ U ET Π , novas species, earumque specierum significationes detexit Franciscris SoLANO de Luaugs n & longe ultra SOLA Nuri progressiis nuperus auctor o . M retur res, a medicis aliquot paginarum Patientiam.
s. XII. Piusus arteriosi sedes.
Diximus in calidis animalibus majorem partem arteriarum manifestonicare, minores vero arteriolas in san Oinon ine conspicuo pulsu non agitari p . Aliae tamen in corpore humano regiones su ut , in quibus pulsus & manifestior est , & a medicis frequentius interrogatur : sive . quod arteria paucis musculis protegatur , sive demum , quod os subjectum ha
pulsum primus definivit. co Meherises sin is potiti par rappret arm erifer Paris ars s. Eius viii obseivationes confirmavit Cl. Ma c u E L in otis suin is pono Paris 2 18. p p. aro. seq.
255쪽
heat, atque adeo firmiter fulta digito tangente melius resistat. Vulgo tangit ut pulsus in arteria radiati, dum radii leniter excavato fine sustinetur, primpaulo, quam conflexa circa radii finem ad dorsum manus se recipit c. q).Chinenses etiam in eo loco tres regiones arteriae distingunt . quibos piOptias suas significationes dii tribuunt. Proxima temporalis esset atteria, qua parte sapra jugum cutem inter r), & cellulosum durumque temporalis musculi involucrum adscendit. Sic labialis arteria, dum cutem inter s & marginem maxillae inferioris flexuosa ad faciem tendit e & arteria poplitea medios inter semotis condylos intercepta t , & ophthalmicae a teriae rannis rι , qui de orbita ad faciem erepit, & septi narium artetiae κ) , & digitorum 3 non obscure micant; manifestissime vero arteriae frontalis rami, qui in ipso sonte pulsatili puerorum cum aliis ab occipia tali trunco surculis et conveniunt. Sed etiam tibialis anterior arteriae pulsus inter hallucem proximumque pedis digitum facile percipitur ca γιDeinde de altero genere , ossibus non fulto , carotidum pulsus plerumque
in collo tangitur h , nisi adeps truncum sepeliverit, & in Iabii coronaria utraque c micatio manifesta est.
Non ideo non aliis in corporis humani partibus micantes arteriae pel cipiuntur. Aliquando alia a vulgari naturae fabrica est, uti vidi in dorso manus magis. quam in ultimo radio , evidentem pulsum fuisse , procul dubio, quod arteria radialis majori trunco ad dorsum manus tetenderit cuti vicinior, & simile apud Cl. virum exemplum reperio cci . Alias in morbo causa est. Ita in abdomine aorta duplo amplior pulsum effecisse
videtur e γ : in ubi sola macies secit, ut ejus arteriae pulsus per Ad
256쪽
L. VI. SECI'. II. SANGUINIs PER ARTERIAS.
minis tegumenta percip retur f . Est tibi gastro epiploica arteria g
aut coeliaca, siliens tacta ill h quo lien, pulsu na re sero . a Nicola ο T u L P i o descriptum i i, adeo non infrequens malum , ut prohinapimitate specifico colicae pictonum a FRANcisco CITO is h habeatur, & a Z , C C H I A inter hypochondriacoium syn plomata D seratur l . Obstructio quacunque , aut sanguinis major congellio, insolitae pullationis causa suille videtur Aortae forte pulsus fuit, quem inter scapulas hypochonaria coitim & hystericorum mulierum RAULINUS saepe e ζ- rei tus tit 1n . Sed et ana cordis pulsus non eodem semper loco Percipitur. Sursum dextroisum ad secundae & tertiae costae interv. illum migra erat i n) in aegro , cui a orta in magno arcu vitiose dilatata fuerat. Sed
etiam ego nuper in juvene totum pectus pulsare & vidi, & audivi , & tetigi . cum a morte pulmones densi & viscida pleni materie , cor autem insciitae molis esset. Sub cartilagine mucronata cor pia: savit n . Contra non absque exemplo est . in carpo nullum omnino palla in percipi potuisse, aut in altero o) , aut in utroque p . His homini. bus, si integiae valetudinis fuerint q) . potest arteria radialis minima fuisse, uti piissim arteriae diametro , perinde ut itinere , ludunt , & radi, alis arteria omnino nonnunquam exigua fuit , cum ejus locum vel intero stea arteria teneret cr) , vel ulnaris , praeter solitum amplior s). Potist etiam valde profundo loco posita ι arteria micationes emcere
257쪽
obscuriores : potest per vulnus tota ea arteria periisse u) uti certe duo-hus in juvenibus vinculo ipse arteriam medicam intercipi justi, cum chirurgi non alia ratione contumacem haemorrhagiam superare possent : potest contractior fuisse truncus, ut cordi angustia sua resisteret N), aut denique omnino densato sanguine repleta motum amisisse, qΗale ego vitium in aorta & carotide reperi I J. BONTIus in vena cava vidit et Aliquid ejusmodi subesse videtur in aegro . cubus sinistra manus absque pulsu calore & sentu fuit, & demum in gangraenam trantiit et ' ). S dde his vitiis, deque causis, quae pulsum in universum intercipiunt , alias
6. XIIL Pulsivum discrimina Pulsu frequens o celer.
Pulsus in universum mensula est virium , quas cor In promovendo famguine impendit; rariores enim exceptiones hic omittimus, quae faciunt, ut absque cordis vitio pulsus muzetur. Frequens adeo pulsus erit , quoties cor in dato tempore pluries contrahitur. Celer erit, quando cordis systole in quam minimo tempusculo absolvituri De celere pulsu & frequenti dubitatum est. num separari possint. Uti.
que diversos esse , & antiqui auctores sunt a & recentiores b ) , in. terque eos princeps Georgius Ernestiis ST ΑΗ L c). Sed etiam mihinianifesto differre videntur. Possunt perinde in minuto primo sexaginta pulsus esse, & tamen cordis systole in breviori tempusculo absolvi , quam prius
Hac coniectura olim STRUTηtus praesagium lanestum declinavit, quod a
258쪽
LIR VI. SECTII SANGUINIS PER ARTERIA s
prius solebat, ut diastole longior sit. Id ita se habere posse ex animalium frigidorum, exque incubati pulli contemplatione liqueti Nam frigidorum d animalium pauci in minuto primo pulsus sunt, quod intervalla duorum pulsuum maxima sint , non quod adeo lente cor contrahatur. Ita etiam in pullo ce), qui Ovo continetur, certus vidi , infrequentissimum equidem pulsum fuisse , ut in minuto horae quatuor, duo , & denique uni. ca cordis esset systole e & tamen singuli pulsus magna celeritate absolve
Id contra dederim Cl. viris, & contrariae sententiae auctoribus , Frid
sano, aut non insolitis aegritudinibus occupato, pulsum celerem dissicultet a minus celeri distingui h . Cum enim in unico primo horae minuto arteria octogesies micet, & tempus, quo salit, vix sit temporis unici put sus tertia , erit tempus systoles cordis i a minuti primi, sive tertiarum quindecim. Si his tertiis una aut altera tertia accesserit, aut si vicissim decesserit . non facile satis in tactu subtilitatis, inque anima velocitatis erit . ut exile incrementum percipiat vel decrementum. Si tamen rarissimus in homine pulsu a obtinuerit, non negaverim. facilius discrimen percipi, & distinxit certo STAR Lius, ut longissimum inter omnes pulsum faceret febris quatia. nae O. Iterum rationi consentire videtur plerumque celeritatem pulsus cum De quentia in homine conjungi, quamdiu Vires certe iussiciunt, ut idem pul. sus una & celer sit, & frequens. A stimulo enim fortiori , & abundan. Gori, cor & celerius contrahitur , & una frequentius h
Et frequentius cor contrahi & celerius intelligo, si stimuletur acrius aut stimuli sit impatientius. Ergo pulsum frequentem facit, unaque procul dubio celerem , magis irritabilis cordis indoles , ex qua fit , ut ab unda sanguinis
moibis distingui posse B e L B t N O s M urm. N m. Haec reciproca iacit T. M o x o a re l. c. sed non persuadet.
259쪽
sanguinis minori recepta, cor tamen essicaciter. ob innatam quasi prurigia notam teneritudinem, ad contractionem ibi licitetur. Hinc celerior pulsus nuper nati hominis l , infantum m , & juniorum animalium, & inum verium animalium minoris molis n . quibus uti tota corporis fabrica tenerior , & tenuiora nervorum involucra , ita sensus etiam acrior, & cordis musculi magis irritabiles sunt. Columbae pulsus sunt supra
Elephanto paucillimi, cum ei animali longissimum respirationis stadium sit s . Sed etiam cochleae adultae r γ . quam recens natae, pauciores pulsationes lunt. plurimae vero puncto salienti u . Senibus pulsus rarissimi ae . Haec denique praecipua ratio fuerit, quare seminis, & vegeti ingenii hominibus pulsu una, etiam in recta val tudine , major sit frequentia. Ob eandem ra ionem optum pulsus minuere dicitur γγ , sive intus sumtum suerit I . sive unice exterius cordi circina susum a . Altera causa , quae facit, ut cor frequentius Contrahatur, abundantia est stimuli. cuj is denuo varii sontes sunt. Simplicissimus ist , quia magno corde nascitur, magnum Voco . quod pro reliqui corporis portione magnum est. Majus autem cor est non junioribus solum, & minoribus animalibus
x Ad 3o. U. S a V V A c E s respiri disi p. l. 5 Ad a c. intrAE nimii tum Pulsus demit FI. TER P. rig. a Iti caue pulsus redierunt ad '6 ct 8s κ T YY Limi. EF nov. T. II. p. 299. 3oo. mim in caveam abdominis optum iniectum esset. Non recte vero cani pulsustribi it i o. Denique, sed debilitato & iam ni orienti animali pulsit, fueriint r. cum inventriculum optum injecuina suisset P. et 8a. Haec hoc toto non teiaro , qui nolim usum modicum opii pulsuum frequentiam augere. Ut que m iniere dederim, quando cordis vires vehementius fregit. Asm sur Ies pari sens T. IV. rhonse a M WHYTT. a in rana pulsus inde s ct c & p. aso. ita alia r s. q. & x. p. 186. & in Alia
260쪽
hus, sed inprimis in animalibus calidi sanguinis, quibus cctuplo b , quam
frigidi cruoris piscibus , majorem rationem ad universum corpus habet. Pauci adeo animalibus frigidi sanguinis in eodem tempore pulsus sunt
In rana & aquatica cochlea minori d) circa sexaginta numerati sunt, totidem in aquatica cochlea ce ; in anguilla 3o f , in vipera addis g , in te itudine terrestri tredecim h , aut non multo plures.
Exsanguibus cor rarius pullat i . Contra calidis bestiis minoris molis cor majus , & in eadem magnitudine multo numerosiores pulsus sunt h), hominique raro non ultra sexaginta. Nempe cor, pro vasorum , Ω reliqui corporis portione grandius , plus sanguinis dato tempore ejicit , & plus, ex eadem portione recipit, non editurum, nisi recuperaret. Verum ut sanguinis cor subeuntis copia, caeteris aequalibus Positis, ita stimulus in corde, & uti stimulus, ita contractio. Sed etiam aliae cauta, quaecunque sanguinis cordi remissam copiam augent, eae omnes pulsus faciunt frequentiores. Has inter motus musci lotum est l , deinde calor aeris, qui sanguinem etiam in experimentis movet in , expandit, cordique ex valvularum natura suppeditat Sic pediluvium n , & balneum o pulsum accelerat, inque languentibus animalibus calor externus sp) , quod quidem phaenomenon in puncto saliente , & incubato pullo q) frequentissime vidi, aliique ante me clari viri viderunt. Denique major respiratio , & ipsum suspirium , pulsum intendit q ' .