장음표시 사용
71쪽
us inde eligi potest & debet '; quod j, majore fiet cura qua i
alius extraneus acturus praesumiturq;: nec obstat quod ex illorum sit numelo penes quos Cligendi potestas est 44e aut ouod sit Praefectus universitatisque, dummodo illi soli non isit commissi electio, ut ipse se constituere possit 46. Nemo enim seipsum potest eligere 47, &suspcctus rcdditur qui se sponte ingerit 48. Immo si is qui ex universitate eligitur, etiam invitus cogi potest cum munus Syndici publicum, &personale sit, ideoque nolenti recte imponitur sis: quod se cus est in extraneo, qui adsumi quidem potest, at cogi non potest so. Et quamvis fere semper tantum unus aliquis cos stitui soleat, tamen cisam duos, tres, pluresve costituere perimittitur, quorum singuli in solidum constituti cen sciatur, etiamsi id expressum non sit 1a: aliter quam in procurator,bus privatis.
72쪽
DEε η v s o η appellatui qui sine mandato nudicium
pro Reo suscipit,& easdem partes quas reus lustineti. Dique alius Voluntarius,alius ecessarius: ille ut ero di sponte ex officio, sudio,amicitia, & propensione erga reum absentem liti se offert a; nec aliam desensionis caussam subire cogitur quam quae ab ιpso voluntarie fuit suscepta 3. hic praecise judicium pro reo subire, & omnes actiones quae intentantur dcfendere tenetur Quod fit cum quis dum agit reconvenitur, veluti procurator actoris defendere dominum suum in reconventione debet, quamvis ejus rei non habeat mandatum 1, & non defendentis poena est ut den setur ei actio 6. Similiter conjunctae personae rei absentis quae vocantur cum debet aliquid fieri in ejus praejudicium. Iane mandato defendere tenentur 7, nisi possint adferre justa caussam ob quam judicium accipere recusent s. Possunt QVtem omnes defendere qui legittimam personam standi in judicio habent .s: cum D cfensionis causa ita privilegio ex
CClleat, ut non solum personae conjunctae, verum etiam exatraneae absque mandato ad eam admittantur ι o, ne absentcs vel ignorantes damnum patiantur, nemine eos defendentuar: dum tamen Reus ipse non contradi t ra, nam invitus
4 repugnas nemo qui idem sui juris est, defenditur 13. I in ano etiam ipse Iudex. defensionem quae ex actis apparet, a nemo alius defendat, producere potest i , & in criminalia laus maxime caussis innocentiam absentis excusare, & tueri
debet i I. Qui veto legittimam personam standi in sudi '
73쪽
defendendum,seu interveniendum: ob quod nec minor ubginti quinque annis in caussis ex quibus in integrum resti. tui posset defensor idoneus est 16; neque mulier,neque mi- , neque qui reipublicae caussa ablaturus est, aut perpetuo morbo laborat, aut magistratum initurus est, & qui invitus judicium non patitur Iet. Rursus possunt omncs defendi qui vel absunt,uel impediti sunt i 8, sive criminali, sive civili judicio sunt rei 19. Vbicunque enim absens quis damnarisos test, ibi cujusvis pro eo defensionem,& innocentiae excia lationem admitti aequitatis ratio postulatao, nisi sit manifestarius delinquens, pro quo defensio locum non habet a r, aut Contumax, ut qui sorte non respondit positionibus a a. Aein omnibus actionibus etiam in iis quae in haeredes non danis tur admittitur defensio a 3, & in interdictis, stipulationibus, di aliis rebus quae ad utilitatem Rei absentis spectanti undedi jurat Defensor, & juramentum defert ad commodum dos mini a M secus si noceat as, & in jure interrogatus de omnis bus caussis respondet de quibus ipse dominus 26, nisi domis no veritas magis explorata esset: quo casu peti potest ut dominus ipse ad respondendum, & defendcndum veniat 17. Caeterum non aliter admittitur defensor nisi satisdationem praestet, de judicato solvendo 28, quod obtinet etiamsi d sensor esset pater aut filius vel esset locupletissimus, vel in loco judicii immobilia possideret 3 o. Nemo enim alienae rei, ac litis defensor idoneus sine satisdatione intelligitur 3 r quotiens scilicet ante litem contestatam satisdatio postulatur 3 a Nam si actor negligat a defensere satisdationem petere, constabit cum eo iudicium etiam absque satisdatione, di excludetur talis exceptio lite contestata 3 3: praeterquam fi in tetveniat defensor post litis contestationem, quia tunc stimare omnimodo tenetur 3 . Et hanc satisdationem praesstare debet vel datis fidejussoribus Iocupletibus, & idoneis 3 , vel obligatione omnium suorum bonorum 3 6, vel si hoc mo do satisdare nequi praestat juratoriam cautione quam
74쪽
o et o R d. v Vs 'Proin r. M' Iudex desert nam ultro jurans non recipitur 37ὶ ut juret se non posse fideiussores invenire 38, Nili defensor si uni us articuli, non totius caussae, utpote absentiam rei sorte mgrotantis allegaturus, ut Nuntii vulgo solent, aut amici a vel sit pranatus suae Ecclesiae, pater vetan qua legittimus administrator filii, vel probare exactis defensionem possit o. Praestita autem satisdatione defensor litis dominus censetur locoque domini habendus est et, adeo ut si is cujus defenssor extitit ante litem contestatam accedat, & proprio nomine judicium subire velit non nisi caussa cognita audiendus sit et . Sed praeter satisdationem etiam cautionem rati volunatarius defensor praestare cogitur, ne reversus dominus velit retractare id quod actum esset 43. Quin & conjunctae persos
nae,& alii a quibus mandatum non exigitur,se non facere co- tra voluntatem eorum quos defendunt, probare debent 4.
75쪽
CO Wxu vero personae pro se invicem sine mam
dato agunt, & interveniunt, licet alias nemo in iudicicio absque mandato pro alio recite consistati. Earuappellatione continentur paretes, liberi, fratres, mariti, coga nati, agnati, assines, & reliqui ascendentes & descendentes . in infinitum; collaterales utque ad quartum gradum a. Qui omnes sine ulla mandati interccssione possitiat ipse juris au toritate pro conjunctis 'experiri, procuratorem constitueret, tutorem pupillo petere , curatorem bonis absentis postuare s. Et pater nomine filii in bonis adventitiis recte agit,si ibo consentiente 6, etiam sine cautione De judicato solvem. do, & De rato 7, mater pro liberis in tutela ipsius constitutis femina pro parentibus morbo, t aetate impeditis, aut de.
stitutis procuratores, maritus tanquam legittimus curator
rerum uxoris in bonis dotalibus,& paraphernis, quae ultra idotem administrando accepit, pro uxore judicium suscipit, , etiamsi non praestet cautionem ratiliabitionis io, sine qua a. lioquin conjunctus neutiquam admittitur, &quod gestum est non praeiudicat conjuncto Ir. Vnde appellatio coniuncti nomine facta intra legittimum tempus ratificari ab eodedebet tr. Interdum tamen sine mandato non admittitur Conjunctus proconiuncto, veluti cum praesens est conjun. erus I 3, vel quando habet tutorem, aut curatorem ad qaemi actiones pro illo dertinent, vel etiam procuratorem in rem Praesente constituit r , quia ubi de expresso mandato con-nat ibi tacitum cessat rF, vel quando conjunctus est ex dam. nato conjugio natus, ut filius incestuosus, aut spurius, aliusve illicite iunctus sine mandato pro patre,vel conjuncto agmre minime potest I6. Ita in caussa spirituali, & ecclesiastica. ubi pater vel alius conjunctus pro filio, vel conjuncto sine mandato ne praestita quidem cautione admittitur r7: cum in beneficiis ecclesiasticis, sicut.&cin bonis castrensibus
vel quasi, filius familias pro majore,& patre familias habeatur M. Et in omnibus cauisis in quibus speciale mandatum requiri tua
76쪽
nx o et di x vs v I v d I et LI B. I. Meti,iritur conjunctus non potest pro conjuncto sine manda. to agere. ideo non desert juramentum in litem, nisi habeat speciale mandatum is . non restitutionem in integrum pro eo peti tro, nisi sorte pro filio furioso, aut prodigora, non solutionem pro conjuncto recipit licet ager possit ut solvatur 21. Neque etiam patri sine speciali mandato fili j sol.i potest id quod filio debetur a 3 , & marito debitum uxoris, receptitium sine ejus consensu,& mandato non recte sequitur nisi uxor marito tradidit instrumentum debiti, ex qua traditione satis probatur mandatum a.. Quod si conjunctus liarem instituit ut procurator, nec de madatorius apparet, non
potest postea agere, ut conjunctus,sed in ea qualitate in qua coepit finire debet icum in judicio insistenda sit prima forma comparendi as. Porro conjunctis personis aequi parantur secij, qui inter se tacitum mandatum habere intelliguntur in his quae ocietatem attingunt, & ideo alter ex facto alterius agere & pro socio conveniri potest a6. Non item amici, magna amicitia juncti 2 , etsi nonnulli existimant dilos quoque agere invi cem posse sine mandato cum cautionerati a8rio uorum sententia nec ulla legum autoritate, nec rastione probabili nititur. Nam licet amicitia magnam vina habeat, & possit amicus pro amico ab sente sine mandato ain Pellare caussas absentiae allegare, absque satisdatione j dicati 3o, agere interdicto recuperandae possessionis contra spoliatorem amici absentis, praestita cautione rati 3I, petere tutorem dari pupillo amici defuncti 3 a, defendere anticum
reum absentem 33: non tamen ex eo essicitur amicum pera
inde ut conjunctum sine mandato recte agere. Est enim dissi aratio,& plus valet ius sanguinis, quod non tollitur, quam iamicitia quae fac, dissolvitur 34.
77쪽
De Tutoribus. re Curatoribus Pupillarum, is Minorum.
Vr o κ pupilli nomine recte in judicio agit, sivere
stamentarius sitsive legittimus sive dativus i. Itaque si tutorem pupillus habet, cum tutore judicium Mesdum est et, si vero non habe cognati aut agnati vocandi sunt ut pupillum vel defendant, vel ei tutorem petant L Sed anstequam admittitur tutor ad agendum, primo debet probare per exhibitionem testamenti, vel tutorii instrumenti, se ture rem esse . deinde quod autoritate,& decreto Iudicis administrationem susceperit 3. & Inventarium consecerit o. nisi serie res ire se habeat ut nec dilationem modicam ferre posisit,vel consuetudo Inventarii confectionem remittat 7. deni . que rem pupilli salvam fore satis dederit 3, siqu idem legetiomus sit tutor; secus si testamentarius,& dativus. quorum ille ab ipse testatore adprobatus censetur, hic ut idoneus electus
: & ob id neuter cogitur satis dare, sed tantum jurat se rem pupilli utiliter administraturum, excepto si inciderit caussii ob quam Iudici aliter videatur io. Et si praedicta solemnia a tuto e non sint practita judicium omnivo nullum est 13. Si-
78쪽
D et o R D. α V s v et V D I c. L I 3. r. rimiliter curator pro minore rectὰ experitur praestitis jam dictis solemnibus; quia minor legittimam personam standi in judicio non habet ra. & si indefensus condemnaretur judis eum autoritas redderetur elusoria I 3. Quod si minor legittismum curatorem non habet, vel cum eodem litigat, ipse sibi curatorem ad litem dari a judice petere debet r4: si vero nollit judex officio suo ipsum cogere potest ut nominet curatos rem ad litem; & si tum quoque hoc facere detrectet, Iudex ratione sui ossicii curatorem ad litem constituit Is. quem res luctantem etiam compellere potest i 6. sed hic non tenetur facere inventarium i7, definito judicio cuiator esse desinit.
De Curatore Bonorum. CV R A τ ο κ bonorii datur,&praeficitur bonis debitos
ris absentis ut ea administret, defendat, distrabat, &creditoribus inde satisfaciat i. Pertinet enim ad ejus ossicium bona jusque debitoris quoad potest tueri, & adna,
nistrare, actiones omnes tempore perituras mercere, Invetarium bonorum conficere, & creditoribus exemplum ejus f petant exhibere Σ; tum administrationis suae non solum ereditoribus, verum etiam ipsi debitori rationem reddere 3, Perinde ut alij curatores, & procuratores tenentur Ante tamen quam constituitur vel statim post, Iudex citare debet omnes in editores, quos aliquod jus vel interesse in bonis deo bitoris habere constat, praefixo congruo temporis spatio in
79쪽
n ' A V s o N in P o p M atra cruod creditum, jus, ct interesse su um liquidum reddati velli lentium de hoc sententia judicis exspectent. Quo cladiso cum creditores cvocati ven crint, ' debitum,jusque suu in fuerint professi, missio in bona debitoris ex primo decreto conceditur, ad secundum decretum antequam perveniatur. Curator bonis daturus est, qui absentis bona tueatur1: nisi forte perieuluni sit in mora, ut non liceat huc processum ex spectare tunc enim sine cuiato te procedi quoque poteriquoniam in his in quibus periculum est in mora, ordo,& si Iemnitas juris remittitur 6. Quod si vero curator bonis desiuncti,jacentique haereditati dandus est, ut fit quando ha imiditas multo aere ali cno gravata est, ct haeres nondum apparet qui eam adire velit, sed adhuc spei atur haereditatem adui s. se, inprimis citandi sunt hi quos pii ma successionis caussa ex tet tamento,uel ab intestato attingit 7, ut intra praescriptutempus haereditatem adeant, vel repudicnt 8: quo finito ii haeres nullus appareat, fit immissio in bona ex primo decre--οo, &tunc curator bonis datur, contra quem deis ceps judicium instituitur,atque agitatur, & sententia sertur 9. Et in tali missione, & venditione bonorum in aliquo territorio existentium, adeundus est Iudex domicilii debitoris absens tis,vel fugitivi, ut de ea cognoscat, S dccernate quavis executio non possit fieri ab eodem judice, sed Iudex icrritorii bonorum deprokquenda executione adiri debetio. Nec
refert an unus an plures curatores bonorum constituantur,
an sint alieni, vel ex ipsis creditoribus; quoniam nemo invistus ad hoc cogendus est ri, an ex ossicio judicis, vel propria creditorum voluntate &consensione nominetur a a. Quod si plures sunt, quilibet tenetur insolidum, etiamsi se bonisinon immiscuerit I 3.
80쪽
COHio rus litis dicuntur qui jus commune,& cois
haerens in re de qua litigatur habent. Communitas enim,& cohaerentia caussae contioverse facit litis conui sortium I Vndem re individua unus ex consortibus agit, de defendit etiam sine mandato, vel ceteris invitis a. In iis autem quae divisionem recipiut ante litem contestatam pro sua Parte quilibet recte agit,& convenitur 3: at post litis cotest tionem non admittitur,nis expresse alii contradicant 4. Re quiruntur tamen nonnulla ad hoc ut Consors pro Coo iste agere possit, videlicet, Ut causa fit civilis, quando in crimis nati non habet locum litis con nium in qua Reus conven- 'eus ipse in iudicio adesse tenetur,nec procuratorem dare pintest 3: ut jus Confortum sit individuum, si non omnino, re saltem, actione,& intentione communi 6: Vt confoves sint .absentes, nec prohibeant N. Vt caussa non exigat speciale mandatum g Vt consors caveat de rato P.
De Advocatis. . AD voc/xus est caussarum patronus, qui in judia
cio postulat. Postulare autem est desiderium suum, vel amici sui in jure apud eum qui jurisdictioni prae est cxponere, vel alterius desiderio contradicere i. inodocere possunt omnes praeterquam qui prohibetur: quorumI trcs