장음표시 사용
141쪽
Ideo no est mirum si ad utilitatem populi Dei Madia- F nitarum,&traderet Madian in manus Istael. Quod
nate quoq; datus fuerit spirmis propheticus ad hora. 1 ut per hoc confirmarentur Israelitae in proposito pugnandi. Non en hoc aliud nisi gladius Gedeonis fila Ioas viri Israelitae. Scilicet totum istud somnium intelligitur de gladio Gedeonis. Tradidis enim Dominus in manus eius Madian. Scilicet populum Madian, dc per hunc intelligitur etiam Amalec,5c omnes alii populi orientales,
qui conuenerant in valle. Et omnia cama eius. Scilicet,
quia gentes occidet, dc castra diripiet. De quo Deo intellexerat hic vir im, quὸd tradiderat Madian in
manins Gedeonis. Quaest. X v I II.
U AE R E T V R de quo Deo intellexit hic vir G
c iste quod tradiderat Madia in manus Gedeonis. Rei ondendum sicut supra dictum fuit, quod iste virc posuit somnium per spiritum propheticu Sc sic iste nihil dixit.nis qd Deus posuit in mete eius, sed Deus locutus est de seipsis; ideo neces le erat, τ intelligerentur haec de vero Deo qui ista indiderat cordi viri. Sed tunc restat dubium, cum iste vir nesciret se moueri a Deo exponedo hoc,l ed putabat, a s eipso ista loquebatur, quem sensum ipse habebat. s quem Deum ipse putabat esse, de quo loquebatur, quia torie intelligoret de alio nimis diueris, sicut fuit de Caypha, qui prophetice dixit: Expedit ut unus homo moriatur pro in puto,ic non tota gens pereatlade hoc dixit a spiritui an- etiam pugnaret Deus Israel contra Deos Gentilium
ipsemet dixit Num. 3 3 . quod iecit iudicia in omnibus diis Ae ptiorum, confringendo eos: confitebantur autem istud bellum Philisthini dicentes, quod Deus Israel percutiebat Deos suos i .Reg. 6. scilicet Dabitis gloriam Deo Israel, si sorte releuet manum suam a vobis,dca diis vestris, Ma terra. Dicendum ergo veris L milius eme, suod iste vir exponens somnium intellexerit, quod Deus Israel traderet Madianitas in manus
Gedeonis: nam Madianitae nouerant potentiam Dei Israel, cum effent vicini Iudaeorum.
cum orentiatur,'expositor eo inuerint deHructionem Maiadian certissis, ctim mouerentur a Deo, cur non feceruas Madianitas de loco recedere, O c ter c B. XIX.
QVAE R E T V R ulterius cum isti duo viri,scili
cet somniator, de expositor cognouerint destructionem Madian certissime, tum mouerentur a Deo, cur non fecerunt, ut recederent Madianitae de loco, vel saltem ut adhiberent super se maiorem diligentia.
Respondendum,quod quamquam isti duo viri aDeo
moti sunt ad somniandum, bc exponendum non putauerunt se moueri a Deo, ted lomnium esse de communiter accidentibus: expossitionem vero non esse, Deo sed per artem ita ana, quam in expositione som-cto Io. II. iple tamen accerit in hoc sensu, q) expedie- Il ni otia ob:eruabant, d quia somnia cepe fallebant eos,bat ad bonum statum urbis Ierusalem,Sc vi no periret illa tota ges, occideretur Christias, quia si non occid retiar venirent Romani,& tollerent getem dc locum: Spiritus San. protulit ad significandum, φ expediebat Christum mora pro salute totius genens humani, ne omnes perirent, ut ibidem exponitur in litera: ita hic
potuit esse. Respondendum,* vir iste potuit de hoc Deo concipere dupliciter . Uno modo, q1 iste Deus esset quida Deus supremus inter alios Deos, qui tamenon plene cognoscebatur,&quandocunq: nomina tant Deu non exprimentes nomen intelligebatur de hoc, quia erat suprema virtus. Athenieles autem, qui ceteris gentibus peritiores erant de Deo illo, abundi lichi interdum verum reperirent,non multum attenderunt ad hoc, tantes esse sicut in aliis. Quod autem illi,quamquam a Deo mouerentur,non intellexerint
se moueri ab illo, patet: nam somniatoribus sic saepe accidi disic suit in Ioseph, qui habuit somnia a Deo sugnaua praelatione suam super patrem dc fratres, Gen.
37.δc ipse non intellexit tunc: postea ver quando a cidit completi illa, scilicet inclinatis coram eo iratri siris,recordatus est somniorum, suae aliquando viderat, Ut patet Ge. a. p. sic etiam Pharao habuit a Deo somnium, sicut dixit Ioseph Gen a. tamen non putabat Pharao se a Deo moueri, sed quod ista acciderent,
ut comuniter accidit. Sic etiam de Nabuchodonosortius senserunt, constituentes ei ara inter ceteros Deos, i sinit,qui vidit duo i omnia, Dan. 2. de sic utrumq; iuit Ecconcordaverunt in multis proprietatibus eius cum
Beato Paulo: Λ h. i . sorte autem intellexit vir iste de hoc Deo. Secundo modo poterat concipere de Deo Hebraeorum: nam quaelibet gens Deum suum habebat,dc putabant aliae gentes Deum Hebraeorum esse, sicut Deos ipsarum, sicut dixerunt Syti serui regis Benadab dii montium sunt dij eorum, ideo superauerutnos: led melius est, I pugnemus contra eos in campestribus,dc obtinebimus eos, ut patet 3. Reg. o. 5c tamedii montium sunt quidam dii speciales apud Gentiles,
qui vocabantur Iugatini. Quicquid tamen effet sui hant Deum Hebraeorum este potentiorem diis Gen- a Deo: ipse tamen non putabat a Deo prouenire, lea Daniel dixit ei, quod Deus volebat ei per hoc reuelam futura. De expositoribus etiam, quod interdum ne sciant se moueri a Deo patet, quia sicut per aliquos ad denunciandum sutura loquitur Spititus sanctus de ipsi non putant se moueri a Deo, ut fuit de Cairha Io. ii. ita ad exponendum aliqui illuminabuntur 1 Deo, de non putabunt se a Deo dicere motos. Ita etiam siquis petat a Deo spiritum intelligendi, vel respondendi in aliquo tempore necessitatis, si deuote petit , dc considenter, dc est honor Dei, certissime Deus dat,dc tameinterdum isti loquentes accepto spiritu loquuntur, Mnesciunt an ex se,vel a Deo dicant,nisi cum interdumtium: sic dixerunt Philisthim i. Resia Venit Deus in
castra,& ingemuerunt dicentes δε ae nobis: non enim .. magna dicunt, quae alias non nouerunt suit tanta exultatio heri, de nudiustertius: vae nobis, qs
nos lemabit de manu Deorum sublimum illorum3 si sunt dij, qui percusserunt Aegyptum omni plaga in
delerio. Concedebant etiam imo astruebant Gentiles bella Deorum, quomodo quaedam shabebat Deos x
Pugnaste pro Graecis,dc Venus pro Troianis, de Venerem fuisse .in bello vulneratam. De hoc Ouidius in libro de Remedio amoris, dc de Arte amandi, dc Uir- filius in Io. Aeneidos. De hoc August.de Civit. Dei ib. I. ita Gentiles putabant quod Deus Iudaeorum pugnaret pro eis contra Madian, bc contra Deos Madia,
Quomodo haec ansscentur Gedeoni. Quaest. XX.
QVAERETUR vlterius, elim totum istud si-- gnuna dicatur de Gedeone, sicut dixit exposito ut nihil aliud est,nisi gladius Gedeonis: quomodo haec applicentur Gedeoni. Respondendum,quod si
cundum Rabbi Salomon: erat panis ille hordeaceus. quia tunc erat festum a morum, in cuius se da die offerebatur manipulus spicatum hordei: Leuit.23. . Sed hoc non stat quia tunc non erat Pascha, ut deciaratum est prae m. I tem, quia dato, q= est et Palcha, nihil
attinebat ad iomnium Panem hordaceu eae, vel non.
142쪽
Dicendum ergo,quod Gedeon significatus est in pane hordaceo, quia est hordeum alictuid contemptibile . dc non accipitur ab hominibus in cibum: ita Iu
subcinericius ves iter Qrmatur, δί coquitiar, dc non expectat tempus sementandi: sic bellum Ge. deonis filii ves iter, α inopinath fictum : namnem opinantibus Madianitis iis peruenit eis Gedeon: videbatur etiam panis iste volui super castra Madian, idest descendere rotando, eo quod Madiam tς posuerant castra in valle,& Gedeon stetit cum vitis suis in summitate montis, & postea defendem nt ad castra in impetu, quasi descenderent rotando: dicitur et quod percutiebat ille panis castra Madian & mcquabat terrae tabernacula, quia Gedeon nihil reliquit de castris Madian, sed deleuit Omnia.
Q modo sed auditosomnio,o Intre et arisne confortarus est. Quest. XXI.
QVAERETUR. vlterius, cum Gedeon descedit in castra, de audiuit ismnium de interpretationem,quomodo colatratus est, quia videtur quod non poterat conmrtari, clim non posset intelligere, clim ille gentes essent multum disteretes ab Heursis.
Responderi potest , quod Gedeon intelligebat lingua istarum gentium, quia istς gentes erant conubcine terre Chanaan, dc omnes quasi habitabant interminis illius. Vel potest dici quod cum Deus mitteret eum ad castra, quamquam non intelligeret prius linguam gentis illius fecit eum intelligentem illam, dc cognouit quς dicebaurusimelius tamen est primit: nam sequenti cap. habenu quomodo Gedeon loqueretur adde ς, de Salmana reges Madian dc tamen ibi non est necessitas ponendi miraculum, clim non ageretur aliquid quod pertineret ad Deum dicenduergo quod lingua erat altematim cognita propter vi
cinitatem prouinciarum. cumque avidinisset Gedeon Νm Humo interpretationem enu, adorauit. Scilicet dedit gra
tias Deo inclinando se in terram dc adorando, quia ostenderat ei tale signum, in quo manifestabatur totalis vuloria eius certimina. Et reversus es ad castra Israes. Ista castra erant trecentorum virorum, qui erat laeti Gedeonis: reliquerat enim eos in loco latibuli. cum ipse, dc Phara puer eius descenderunt ad castra
Madian. Surg te. tradidit enim dominus Madian in ina rus
nostras. Id est paramini ad bellum, scilicet acccipiendo tubas, SI lampades. a Dciu tradidis castra Madian in manus nostras. Idest certi 1 Iimum est, quod tradet.
Diuisitque trecentos viros in tres par-xes , dedit tubas in manibus eorum lagenasque vacuas ac lampades in medio lagenarum. Et dixit ad eos: Quod me facere videritis, hoc facite: ingrediar pamtem castrorum', d quod secero sectamini . Quando personuerit tuba in manu
mea, Vos quoque per castrorum circuitum Ediues Clangite , conclamate domino & Ge mare ab deoni. Ingressesque est Gedeon dia trege deno. centi VIII, qui erant cum eo, in partem ca-
xv stiorum, incipientibus vigilijs noctis mc-
A diae, S custodibus suscitatis, ceperunt buccinis clangere, & complodere inter se i genas . Cumque per gyrum castrorum in tribus persen arent locis , & hydrias confregistent, tenuerunt sinistris manibus lampades, de dextris sonantes tubas, clamav
runtque gladius Domini & Gedeonis: sin
guli iii loco suo per circuitum castrorum nostilium . Omnia itaque castra turbata Thestus sunt , & vociferantes, ululantasque si, iis αλῖ gerunt: & nihilominus insistebant trocenti viri bucccinis peti mantes. Immisitque Dominus gladium in omnibus castris,& mutua te cς de truncabant, fugientes via
que ad Bethsetta, de crepidinem Abelminula in Tebbath.
Diuisitque. Hic ponitur tertium hultas capitia. scili-
cet assecuratorum certatio, de dicitur. Diuisit trecen- tos viros intres partes. Solum eram trecenti, & diuisit latio. eos in tres partes: centenos, de centenos, ut consiste
C rent in diuersis partibus in circuitu eastrorum Madia
Et dedit ira talus in mumbtis. Seilicet cuilibet dedit mnam tubam, quia pugna eorum erat nunc in buccinado, Ac non in mouendo arma. Et lugenus vacuat. Scia
licet singulo unam lagenam, ut intra eas serrent lampades, ut viderentur multi esse exercitui Madianitarum. Ac lampades in messio lagenarum. Idest posueriit lucernas in medio amphorarum. Vocantur lampa- Lampadesces,ut volunt Hebraei carbones iqniti, vel torres, aut quid mo
aliquid aliud incensum , quod satis magnum lumen 'pristare poterat, de non poterat faciliter extingui. Ex quo patet, quod non erant lucem ς simplices. quia faciliter potuissent extinctui a patente aere post cotti Etionem lagenarum. litae lampades merunt positae D in lagenis qliado exiverunt Israeliis de castris, 3cerat lagen evndique clausae prster quam in orificio supe
riori, ita ut venientabus Israelitis tra castra Madian
nullum venire viderent, si in ellent lagenae stacte,vel ex aliqua parte aperte vidissent Madianitae venientes Israel irasad castra a longe,ut interim se pararent ad Iesistendum eis. Et dixis ad eo , quod me vadebitis facere. Me facite. Ante hoe non dixerat Gedeon sociis suis. quid agere deberent: nune aute, ut auferat sibi onus semper praecipitat dixit eis quod me videbitis facere, hoc tacite, idest non expectetis alia mandata a me. sed quidquid ego faciam, vel meam, hoc vos iacite,& dicite. In Hebr habetur. 4 me Uribitis ficeris . idest vos videbitis me facere aliqua δί illa facia-Ε tis, quia idem est. Ingrediar partem casurum. Scilicet partem,in quaerant vigiliae. sic enim fuit prius quando venit Gedeon in castra Madian, venit solum in partem castrorum in qua erant vagiliGut patet supra. Et
zi Iecero sectamuri. Idest sicut ego clangam, de tene- lampadem , de complodam lagenas, ita de vos quando personuerit tuba in manu mea, vos suoque tuba clangite , scilicet quilibet de vobis Hangat: nam quot viri erant, tot tubas habebant: de ptimus debebat esse Gedeon, ut daret signum aliis. vi scirent quando oportebat clangere, ne facerent
143쪽
curre Gedeon , creau socis habuerint nunc tubas, o lampa- F detur quod non fuerint trabe ille. quia illae suemr i ludes: an fuerit propter fallanicitatem dationis lagis Ut. XXII.
in AER ET V R quare Gedeon, de socii sui ha
- baecinat nunc thibas,&lampades. Respondet Rab Mo. Rabbi Salomon, quod hoc factum fuit propter imiennitatem dationis legis quia tunc sonitiis tubarum' φημ' erat,&apparebant lampades . Sic patet Exod. decimo nono scilicet: Iam dies tertius aduenerat,de mane inclaruerat: θc ecce ceperunt audiri tonitrua ac mi, care fulgura, Sc nubes densissima operire montem,& clangor buccinς vehementius perstrepebat. Sed dicendum quod hoc nihil ad propositum attinet, qalum due,ut patet Numeri decimo, isti autem habile. runt nuc trecentas tubas. Sed ad hoc respondebitur quod non sequatur, quia quamquam iusserit Deus Aloysi facere duas tubas, non vetuit facere plures: ideo pollea muliς factae leguntur: nam in bello contra Iericho, quando circundabatur ciuitas sacerdotes clangebant septem tubis Iubileorum, ut patet Iosue sexto. Dicendum tamen adhuc est,quod non fuerulistς tubς sacrK: quod patet, quia licit multe tubae s
Cre essent. tamen no herent tot, ut ellent trecci qUiailly solum fiebant,ut clangerent in bellis. & ad sacrisici de similia de quibus Mume. Io. in quibus non requirebatur tantus numerus tubarum. Item patet esti
hic agebatur de opere bellico, de non de commemo G cacius, quia tu sacrae solum erant, ut clangerent in ratione sestorum : potis lime, quia tunc non erat s num Pentecostes, in quo dicunt datam fuisse legem ut asserit Rabbi Salomon, sed sellum azymorum qi est quinquaginta diebus prius. Sed dicendum,quod me re p. fuerunt ob aliam causam. Quod enim haberent ii dii Gedeonis aliquam buccinam,causὰ erat,quia semper in buccinis clangendum est ad bella, qtata sunt ad dandum signum inchoandi, vel desinendi,vel iaciendi aliquid . Aliud etiam quia incitant animositatem Propter sonitus iratos. De hoc Arist octauo Politicorum . Et ob hoc onines gentes ututur classicis in bello. Erat etiam specialis Cauli in Iudeis, quia Deus iubebat, quod in bellis clangerent tubis, ut Deus te eis sacerdotes,ut patet Num. io. scilicet: Filii Aaron Sacerdotis clangent in eis: hoc erit legitimum senapi ternum in generationibus vestris. Sed isti euntes ad bellum non erant lacerdotes, ted de filiis aliarum tribuum, indicatur pr edenti ca. quod conuocauit tribum Manasse, Aser Zabulon,&Nephthali.Et de his solum manserunt trecenti viri ad extremum, ideo Oportet, quod essent de aliqua vel aliquibus harsi tribuum: ideo non liceret eis clangere tubis sacris. Sed aliquis obiiciet, quod quamquam non esset licitum hoc regulariter. lacuit nunc ex dispensetione . sicut Gedeoni licuerunt alia praecedenti cap.ut facere sacrificia. & altaria constituere. Dicendum,quod nostat, cordaretur eorum . de hoc Numeri decimo, icilicet: id quia non fuit aliqua dispensetio : nam tube iste no Si exieritis ad bellum de terravestra contra hostes,qui contra yos dimicat clangetis ululantibus tubis, dc erit
recordatio veliticorun Deo vestro, ut eruamini de manibus inimicorum vestrorum. Quod autem esses it totum, quot tube alia causa est, scilicet quia De volebat . ut bellum illud Iliae litarum non esset in ammis , ted inci uigoribus, ut Madianitς videntes per noctem subito sit per se tot tubas putarent tantum esse
exercitum, quantum requirebat tubarum pluritas. si autem elliri una tuba vel pauce, non putaretur esse tantus exercitus, nec crederetur venire ex omnibus
partibus castrorum, sed sol iam ex una. De lampadibus autem causa est ad terrendum Madianitas, quia cum ipsi subito viderent tot iaculas in circuitu suo: ita , t quasi essent callia undique vallata, putaretur conuenissent super eos valde magni exercitus,qui tantum lumen exigent, ideo conturbarentur magis. Sed dicetur,quare non erant solae lacule, vel solae tu . Respondendum, quod neutre tu iliciebant: nam si solet iactile ponerentur, dc non audiretur aliquis alius strepitus bellicus, M.tia ianite putassent hoc esse miraculum qualia sinit illa, que a Deo accidere Iolent, de nocrederent esse exercitum, ideo quamquam in se timore concuteremur, tamen non mouerentur in teipsos tanquam in hostes: si autem solas tubas audiuitia sent non videntes lumen non putarent esse tantum exercitum, nec scirent a qua parte veniebant . Etiam carrogationem prorupi ut iuberet hoc dici: quia& potuli me, quia cum iii ς tubae sonarent intra castra Κ in hoc videtur victoriam Deo, de sibi ascribere: ses fuerant specialiter assumptae ad istud ministenu, quo postea vlus fuit in eis Gedeon, sed ferebantur ad bellum, cum iret multitudo magna, scilicet triginta luamillia, de tunc remit is omnibus ad loca sua pretet trecentos de tubis aliorum sumptae sunt tubc pro his de cibi .vi patet supra in litera, ergo non erat dii pens ito, led serebantur tubς multς aqaicis venientibus de diuersis tribubus. Cum autem arguitur, quod Deus iubebat in bellis firmi buccinas argenteas, quas secerat Moyies. Dicendum quod illud erat verum in belulis totius Israel, quando totus Ilia et ex communi coas iv,vel princeps populi iaciebat bellum contra hostes: nam tunc portabantur buccing sacre, de ibant sacerdotes ad clangendum in eis: istud aute non fuit bellum totius populi: sed Gedeon cum viris de familia sua luit, oc pollea congregauit tibi quoidam de populo: ideo non oportebat, quod serrcnt tubas lacras Et clamare: Domino a Gedroni. Idest quando buccin ueritis interdum voces emittite clamando de Deo. MGedeone, scilicet dicentes: gladius domini, α Gedeon , ut patet infra.
Quomodo Gedeon in tantam amantiam prorupit. ut iuberet hoc dicere. Quest. XXIIII.
. VAE RETVR quomodo Gedeon in tantam
Madianitatuni, scilicet in prima parte castrorum putaretur, quod istae tubae erant vigilum de non tantum terreretur Madianitae, sicut visis iaculis,dc tubis,ideo
simul ruerunt tubs, dc lampades.s An Urs iube quas strabam socv Gede is, essem tuba sanctuaris. Lyssi. XXIII.
QVAERETVR ulterius, an istae tubaequasseia
rebant socii Gedeonis, estent tubae lanctuarii, quas iusserat Deus fieri. Aliquis dicet quod sic,quia Deus iussit quod elangeretur in bellis illis tubis, oc eL selum recorda ne coram Deo. In contrarium vi nulli hoc fas est,ciam victoria totaliter a Deo sit, rotiis me nunc. Nam hoc totum nairaculo gestum est,cuGedeon. & socii tui nihil egerint. Re rondendum, quod non fecit hoc Gedeon ad aliquam arrogatiam, sed ad incutiendum timore Mad antiis, sicut ipsi conceperant. Nam in expositione tonanti dictum est: non est hoc aliud, ni a gladius Gedeonis filii Ioas viri
Israelitς cum autem nunc nomen Gedeonis audiret, crederentioni muni verum luisse, de ficilius timore concuterentur. irem iactum est ad hoc, quod cognosceret ut dux exercitus: nam interdum quidam duces sunt terribiles hostibus , quorum nomine audito Pa
uel Gint hostes, quos i nunata in bello valde bonum
144쪽
est nam accidit, quod aliqui pugnantes interducum aliquibus viras fortibus, si putem eos debiles poterunt
prevalere, citia pugnabunt confidenter tanqua prς- ualituri, & se putent eos viros sortes pavebunt, vocatur isti Qrtitudo per ignorantiam, de qua Aris . .
Ethi. ponit ereptum,dicens quod Argei solebant pu. nare contra Sicionios. qui debiles erant, & pr ualeant: semel autem contingit,quod pugnarent contra Lacones, qui erant fortiit ni, a quotum facie sileo. gnouissent allico metituri erant Aigei: putauerunt tamen eos sicioniosiore. de confidentes Grciter pugnauerunt atque prevaluerunt: nominandus ergo erat Gedeon, quia hostibus teribilis habebatur. I, Ires seu o Gedeon. o trecenti viri. qui erant cum eo. Hic descenderunt Gedeon. & locii sui ad eastra Madiani rarum,& ingrelli suat omnes treeenti, ut omnes simul clangerent, id clamarent. In Hebraeo habetur.
Et centum viri, qui erant cum eo. D. cendu in quod varietas in largit.quia Gedeon introiens castra Madian diauist socios hi in tres partes, ut poneret eos ad tres partes castrorum Madian,ut patet in litera, scilicet cuque per gyru me uorum in tribus personarent locis: c in qualibet parte erant centum viri: ideo Gedeonsuit in uua parte in qua erant centum vir de de his intelligitur litera Hebraica. scilicet. centum viri,qui cum eo erant. Idest in patre sua: luera autem nostra voluit Ponere omnes vrros Gedeonastideo posuit trecentos In partem camorem. Scilicet in primam partem ca-srorum, in qua erant vigiles.
Α licet vigilibus. C erunt buccinis clangere. Scilicet tunc accedendo ad Cistracςperunt clangere. Deci stodibus suscitatis poteti dupliciter intelligit uno modo. erat media nox, quinao ceperunt litae tuae introire castra. M tane vigiles praecedentes suscitauerunt a Q. no viqiles noctis mediae, Sc in illa suscitatione vene runt i scaeluae. Aliter potest intelligi de melius quod
vigiles castrorum circa meaeum noctis sopore graua.
tiuierunt, Sc tunc venit Gedeon, dc ii ii iiii, nec excitati si intcustodes quosque caerit strepitus.&cium Gedeonis apud castra: de sic etiam ipti vigilem putauerunt esse hostes intra castra. qu)a non viderunt eos vementes: unde omnes conturbati sunt, dc in te conuersi. Et complodere inter se lagoras. Id est caeperunt per-B cutere eas inuicem, dc sic lunt stactς : habebat enim quilibet lagenam unam, de complodebat eam cum lagella alterius, M sie frangebatur cuit lue per gyrum ca-Hrorumn tribus persona eniscit. Isti vita diuisii fuerunt in tres partes per centenos, Sc centenos erant in trib locis ui circuitu castrorum : 5c iroi Hauseriant om nia castra ne Madianitae non videntes locum e traden di irruperent per mediu clangentium, de occiderent aliquos eorum. R eliquerunt autem partem quanda
apertam, ut per illam polsciit fugere Midianite, Mne iactum est: nam pars orientalis verius Iordanem, Per quam erat iter ad terram ipt bruin mansit aperta, quia illa erat, perquam ipsi magis fugere cuperet. Et hydriai consere sent. Scilicet confregerunt lagenas C inuietem collidendo eas. cum suis Gedeonis venerunt ut introirent in primm partem castro m. QU. X X V.
QV AE R ETVR quare socii Gedeonis venersit,
ut introirent in primam partem castrorum: nacuiri commouerentur Madianuς, poterant percutere socios Gedeonis, sicut te alterna de truncabant. Respondendum quod Gedeon cum viris luis introierunt in primam partem castroruacilicet in qua erant vigiles, 5c non in aliquam partem castrorum multitudinis: ibi enim potuissent percuti: quia citent intra ipsam multitudinem, quae tumultuabatur, sed in loco vigilum nequaquam illi autem vigiles confugerunt in castra populi. M oportuit Gedeonem cum ibciis esse cominacios caltris, quia alioquin nondum putaretur quod aliqua exercitus holtilis introisset in ca fra M idian, dc non mouerentur in alterutrum: nunc autem cum liarent coniuncti castris tenente, faculas εc buccinas putabat Madiam te.quod reliqui de exercitu hostili introierant intra castra Madian ad percutiendum,dc illi manebant exterius ad illuminandum, Ecob hoc putantes Madianitae esse hostes inter se Perunt mutuo te percutere laquam contra hostes pugnarent. Incipientius νιgil s notas medie. Idest tu cerat media nox quando introiuit Gedeon cum iocris tuis. leon Causa autem Pare illo te re introirent, fuit, quia eum locus voluit iubito Gedeon terrere hostes, de istud esset, si sum quam nec iffsi hostes dormientes, nec vigiles rum cogno
stra Maia si venissent dum manerent alii vigiles, qui vigilauerat GD . a principio noctis scirem illi,quod nulli essent ingre Ls castra: dc non commouerentur in te lubito Madianitς.quamquam viderent in circuitu tubas, bc lampades , et lent parati siquis eorum Castra introire vellet: nunc autem vigil nondum erant excitati, 'ui vIgilare debebant in principiis mediae noctis, ita Gedeon. de socii tui excitauerunt eos, ita ut subito viderent eos apud castra dc tunc ne icierunt an aliqui essent intra ca. stra vel non, dc turbati Iunt. Ea camabas suscitatu. Sci- si rare Istaellus eoGraxerunt Iagenas. QU. X XUI.QVAERETVR quare confregerunt lagenas.
Nancrisidendu, i fecerunt pP duo, primu erat, quia ipsi portauerum igneminita lagenas, texistentes in castris non viderent: nam si essent faculς patentes, possent Madianitarum vigiles, vel aliqui de caltris viderea longe venientes Israelitas cum Gedeone, de cauerent sibi ab illis: nec timerent poliquana venii sent scientes, quod nullus introierat in castra: Sc sic D non concitareiatur in seipIbs postquam autem accesserunt ad castra, si non confregissent lagenas, mansi 1ent lampades occultae . dc nihil viderent Madianite, ideo ut viderent subito luper te tot faculas, oc puta-iant hostes itigressos in castra, Oportebat, victim accederent ad castra constingerentur lagenae, de iubit,nea appareret lux. Secundum erat ad terrendum Madian ita ut putarent esse fragorem exercitus: simul. itibuccinarec perunt, bc concutere trecentas lagenas, ut Iecundum multitudinem tubarum, dc faculatum ita putaretur multitudo exercitus: δί quia ille fragortuit factus apud castra lubito expergefacti Madianitae
Putauerut super te irriuste Gedeonem cu magno exerci modi mox ut expergefacti sunt conuerter uiri gla-E dios in se invicem. Tenuerunt sint IIxis manibus lampades. S: licet tractis lagenis tenueriit faculas manibus, ut putarentur illuminare exercitum, qui introierat in castra Madiati. Et dextris fonsues tubas. Idest in dextris manibus tenuerunt tubas,& ci agebant: est enim manus dextra aptior ad hoc quam linistra, quia sinit irael ad motum inepta, dextra ad applicandum ad quecunque locum eleuando, Vel deprimendo aptior, ut ait Indorus undecimo Elyma ciamumint: Gladiss d mini, O Gedeonas. Idest consortetur gladius domini. M Gedeonis luser castra.
145쪽
suaere clamabant, gladius Domini, o Gedeonis non pugnam Fribus Israelitis contra Madi miras. 1l. XXVII.
V AE RET UR eum nullus de Isaelitis pugna
ret contra Madianitas, quare clamabant gladi Domini le Gedeonis. Respondendum,quod Israς- lite volebant per omnem modum innuere Madiai uiatis, quod magna multitudo exercitus introiuerat in castra eorum, de ad hoc dicebant gladius domini, de Gedeonis. ideli gladius Gedeonis, qui ell intra castra conmrtetur per gladium Dei: Sc tunc Madiaturς ρο- tauerunt quod intra castra eslentiam hostes cum Gedeone, de illi. qui clangebat buccinis clamabant hoc ad conQrtandum,Se concitandum bellatores suos. GNam in bellis ista classica, vel juva habentur ad clangendiam, quia conditio corum est excitare iram. vel animo litatem & generaliter in omnibus instrumentis, que habent longum tractum, δί angustum. Scnon habent multa spiracula. De his octauo Politi.
An peccarint Israelitae faciendo fravdes , ut conuerterent Madianitas ad bellam istosi et .
QV AE R ET V R ulterilis an peccauerunt Israe-
. lite faciendo istas fraudes, ut fallerent Madia-Γitas,dc conuerterent eos ad pugnandum contra seip Flios. Respondendum, quod licebat, quia Deus tul- sit, Fc quidquid Des iubet etiam si alias malum esset, bonum ei licitur: sicut iussit Abrahae occidete filium suum,dc licuit Gen. et r. iuilit Israelitis latari bona Ae-Ryptiorum , dc licuit: Exo a. de ii . atque i 2. Sed adhuc dicendum, quod dato, quod Deus non iussi illat,
crat licitum: nant ii licebat Iiraelitis occidere Madianitas: Ergo licebat eis occidere illos quomodocunq; Pollent. Bellum autem licitum erat, cum Madiani-tς quolibet anno sine causa inuaderent terram Israeli. tarum, & demolirentur illam, depascerentur um-ueria. Sed obiicietur, quod hoc faciebant Madianit propter peccata Israelitarum ut executores diuinae
iustiti ut patet praecedenti catacilicet. Fecerunt Israeo Ilite malum iii conspectu Donaim,qui tradidit eos in manu Madian septem annis: ergo non peccabant.
Respondendum,quod Madian ita: ibi lim permittebatur a Deo venite luper Iiraelitas propter peccata e Drum .d alia non permisti sullsent: non tamen iube-hantur a deo venire, nec ipsi sciebant se venire adeo millios, sed veniebant propter deuideria sua, scilicet ut lucrarentiar, dc dominarentur Draelitis. Et adhuc dato. quod dicerent te missos a Deo,nesciebam, dc peccabant: sic patet de Sennacerib, qui dixit regi Ezechie semissunt a deo. quarto Reg. I9. dclia. 36. de secutidum veritatem sic crat, ut patet Iia. I o. ta Ine ipse non putabat te imitum a Deo, nec in virtute Dei hςc agere quamquam illa diceret. Sic patet eodem Capit. scilicet. Vς Assur virga iuroris mei, de baculus ipse: in manu eorum indignatio mea, ad gentem tallacem mittam eum, dc ad populia suroris mei mandabo illi taliterat spolia, Sc diripiat praedam: ipse autem
non sic arbitrabitur,oc cor eius non sic exiitimabit, sed ad conterendum erit cor eius dicet enam ituquid
non principes mei simul reges sunt dc ceti peccabant ergo, quia contra conscientiam agebat bella iniusta. Cum ergo Ista litae haberent iustum bellum, licebat Cis Per quemcunque modum occultum pugnare, ocronere insidias, sicut tu ilit Deus Ioles. quando pu-suatum est contra urbem Hai,
QVAERETUR ulterius an liceret Israelitis pu
gnare contra Madianitas agedo ista, si manifes luesset eis, quod Madianitae mittebantur a Deo, SI Petiam ipsi Madiantis no mouebantur desideriis suis , sed solum,quia Deus eis expresse iussisset. Respondeadum, q) iste callis est dulicilior qua supraposinis, quia
tunc constabat Israelitis, quod Deus permittebat super eos venire Madianitas propter Peccata, ut reuel uit eis vir Dei veniens ad eos, supra praecedenti capit. tamen sciebant, quod Madiani te non erant expresse millia Deo, sed mouebatur ex affectioniae suis, ideo legiti md poterat responderi eis, ut peri is priuatis: nam persona priuata etiam proluistissima causa non potest nam ullam infligere. Sed adhue dicendum quod quamquam constaret eis, quod Deus expressentisisset Madianitas ad pugnandum contra illos, non tenebantur non resistere illis, sed licite resisterem. Causa est,quia quocunque esset, Deus non mittebat illos, ut i udices, sed ut hostes, hosti autem resisti semprotest. Ad hoc autem,quod deus milteret illos,vtia dices oportebat, quod mandatet Mandianitis, quod irent in terra Israel,&delerent illam propter peccata. Etiam, quod denuntiaret Israelitis, quod obedirent Madianitis volentibus destruere terram: dc tunc ex mandato illo erant obligati Israelite no resistere,alias uam. Causa est, quia ut est determinatio Om- gom
iactorum,S habetur I. Sententiarum dist viti. imo 'non tenemur conformare voluntatem nostram Deo
in volito, sed in radice volendi Sc in fine stilicet quod
sicut iple ex charitate vult, ita de nos velimus,& sicut istim diu ipse omnia ad bonum finem vult denos ad bonum is nae vcl intsinus. Unde si vult quod pater meus moriatur,x hoc mihi constet, non teneor velle imo voledo quod moriatur pecco dc volendo itque cotrarium exorando. de conado ad illud mereor,nisi deus expresse mihi diti xer. t.quod illud velim: quia tunc non oblisor ex vinluntate Dei cognita, sed ex praecepto imposito: ita hic quamquam determinate deus itississet Madianitis, ldelerent terram Israel.& ipsi venientes nihil praeterirent de tarma mandati, hoc constaret Israeliti Κ, ad huc non tenebantur parere Madianius, sed poterant i Ilos occidere, ut hostes. peccarent Istae tae innuenter Madianitis, qu)d introisset exercisus magnas an casta e rum, cum nullus in rcisset. Quor. XXX.
in AE R E T V R ulterius, an peccarent Israeliis
te innuetes Madianitis quod introisset exerci,
rus magnuS in castra eorum, cum nullus introisset.
Aliquis dicet quod sic, quia hic erat mendatriam,& illud semper est peccatum. Resis uidendum. quodno suit illicitum. quia omnia sevi fecerunt Israelitae De lieri iusserat. Sed adhuc dicendum quod praeter mandatum Dei licebar, quia ubi est iustum bellum, licet hosti contra hostem occidere, de pt dari de conseque ter omnia, sine quibus ista fieri nequeunt: sicut si alia
cui delegatur caula, ut sententi et in G,delegatur Om
nia sine quibus non potest sententiare. Extra deos ridera seisicio dele.cap. praeterea. solii in autem cauendum est Danda ho in hostibus, ne i*dera imposita violetur, vel in aliquo si bus. mentiantur, quia tunc peccant: de Quodcunque bellum inde lectatum intuitum iit, quamquam alias iustu foret ex caula, pro qua fit. Ratio diuellitatis est,quia cum quis scit aliquem cite hoste na iuum,scit quod ille inquint ei Oiunia mala,quae poterit,dc debet sibi cauerc
146쪽
es: ii si, uete ab illo.& si homilias sit publicata inter illos, qui A suit quate non carcui dederunt omnia castra, selli
uibui . a vicissim bellum indicere Pollunt: non OPOriet, quod cet ne Madianitae voleti es sugete cogeremur irrum. Eieitum. aliquis eorum moneatur, sed quod obierit et se p Om- Pere per medium clangentium, re occideret aliquosnein modum: quia miles hostibus illicitum est. Unde quocunque modorotuerit unus occi sere alterum, siseue perinlidia uae pet fraudem .vel quocunq; modo licet,quia non vocantur ibi miidiae . nec fraus cum ius gentium illa concedat dc ubi ius aliquem monuit no oportet ad illud amplius admoneri: sicut dies inter- Polita ad aliquid aetendum .vel soluendum pro homine interpellat, Mnoa Oportet admoneri debitorem ad soluendum intermino. Cum autem interponi iacorum. Et iam non expediebat, quod aliqualiter discederent a castris, ne Madiani re putarent eos fu3ere, de persequerentur illos. Secundum erat, ut Maaiani-tς putarent quod isti non erant pugnantes. led illumi. nantes exercitum Pugnatorum, qui erat intra castra: ad illuminandum autem non expediebat, quod a cederent, oc recederet, sed i manerem in eode loco. Omnia itaque castra turbata u. Idest Omnes qui erant intur s era, vel quecunque verba pronii: tionis inter hostes, illa fiant omiuno seruanda de iure gentium, ideo castris turbati fueriit, quia i libito viderunt stiper se tot lumina, de buccinas, dc fragorem tanti exercitus. Et vociferantes vlulantes fugerunt. Idest videntes se sic cir- qui colatra illa secat tanquam violator iuris Peccat, M II cundatos,bc putantes esse liostes in castris suis suget ut omnia bella facta praetextu staudis huius meracii, Vel nescientes contra quem pugnarent.& in fuga vocis
piorum federum iniusta sunt. uamquam alias sint i 4 4 -
ita ex caula: sic tenet Aug. dcc eclaratum eli super
Iosue capiti octavo, hic autem non intercidit aliquod mendacium, quia Israelitae nihil promiterunt Madianitis quod violarent, nec aliquid locuti sunt, quod falsum esset, ideo non peccabant. Quod autem vellent, quod Madiam te intelligerent esse exercitum magnuhoitium in castris ipforum, non erat mendacium, li- Insidiae in cet conarentur occultate veritatem. Nam qui ponithaolitis insidias vult innuere hostibus, quod no sim plures bellatores, quam qui apparent: oc quod non ilunt alibi quam ubi apparent,&falsum est: tamen istud licitum
rabant,& vlulabant. Iste voces non erant exortatium ad bellum, nec compellentium ad fugam, sicut dicitur Exodi 2. ita erat vox meroris fugientium. Et nihilominus insistebant trecenti viri buccinantes. idest quamquam fugerent Madian iis semper sequebamur cosum Gedeonis buccinante S. cum Madi taeessent in fugam conuers. oe viri Gedeonum n essent mos illas, quare illas persequebantur.
rip. XXXII. V AE R E T V R eum Madianitae, essent comest, ut tenet Aug. 6c declaratum est Iosue Octauo. Ra- C uersi in fugam, α viri Gedeonis non essent reotio diuellitatis huius de medacii quod est in voce, est, cui iuri illos, quare Pi Equebatur eos de insistebat seni quia de iure gentium est, quod hostes te inuicem fal- per buccinantes. Relpondendum , quod omnia, lant, vi poterunt, dc quod insidias ponant, ideo qui- quae Gedeon faciebat,erat ut Madianitae putaret ho- libet debet esse praemonitus ne hostis suus ei insidias stin esse in castris,&conuerterentur in seipsos tanqua suetit: sed si faedera tamen interposita sunt vel qcu in hostes : Madianitae autem mox audito fragore, ito
que verba inuicem habita,de iure gentium teritanda, ob hoc hostes non te obseruaret inuice super hoc tanquam nihil mali passuri.&pollent faciliter perire: tuc quomodo que in verbo mentiti peccatum est, sicut in quibuscunque aliis communicationibus humanis : quia ibi sicut non est licitum verbo metiri ita neci audes vel dissimulationes fieri Sc hoc ad fallendum animo luctandi. vel alium laedendi animo tameeuadendi ricula, vel damna licet quibusdam disti. Danu latronibus uti in rebus licEt non in verbis,ut declarabitur pitino Regum decimo sexto capitul. Licuit ergo Iiraelitis dicere, gladias Dei, o Gedeonis: quia Per hoc non in ciuiebantur,cum non assererent illum esse in castris, sed orabant, ut conmitaretur, dc volobant quod Madianitae sic intelligerent. Stantes in loca suo singuli. Idest illi viri trecenti diuisi fueram in tres Partes M in tribus locis,Mubi quilibet confregit lagenam suam, ibi mansit. Ter cuc uirum c. in m. Hostilium, non est intelligendum, quod essent totaliter in gyro, ita quod ambirent omnia castra ut supra dictu Lit: sed solum erant in tribus i s per circuitum, Mnianebant aliqua partes mediet per quo Poterant exsere fugiendo Madiat ut . Emare quisbet semum virorum stabula loco piar. α' p. XXXI.
QUAERETUR, quare quilibet istorum viro
tum itabat in loco suo, scilicet quod non introibatia calita, vel non recedebat aliquantulum inde. Respondeiidum, quod propter duo. Primum ut non occiderentur a Madianitis: nam mox ut iiii buccinis increpuerunt turbati Madianitae conuersi stant in se putantes in hostes agere, M ii accessissent ad partem Interiorem Gedeon, de iocii sui inuoluti sutilent in mortem gladio Madianitarum. Et illa eadem caulaeonuersi sunt in si ed iugerunt, ideo si viri Gedeonis mansistent in loco, suo nihil iactum esset,quia fugientes Madiantis putarent, quod hostes non per se lumbamur eos,vel quod non eram in castris, cuin videret buccinatores cum faculis nianere,& non haberet motitium conuertcdigladios in alterutriani cum autem viderunt quod temper persequebant eos putauerunt in hoc facieba quaa erat exercitus Gedeonis intra Madianitas: ideo conuersi sunt in se tanquam in hostes.
Immisitque Dominus gladium in omnibus cortis. Idcit con citauit Deus Madianitas in omnibus patribus castrinrum suorum, ut iii alterutrum pugnarem. Et mutva
se e e truncabant. Idcst unus occidebat alium sicut ho- item. Erat autem facilis ilia occisio quia omnes erat inermes,dc coniuncti loco & turbati, ita quod non leobseruaret alter ab altero: unde in breui mortui sunt valde multi, scilicet centum viginti milia, ut patet ii quenti capit. In Hebraeo non habetur mutua te cruetruncaban ied est explanatio literae praecedentis. Luamodo factum est,ut Madian a in ste conuerterenturatidis percutiendo nemine illos per time. Map. XXXIII.
OVAE RETVR quomodo sactum est, ut Ma- .
Q dianitae in se conuerterentur gladio percutietam do nemine percutiente illos. Respondet Iosephus 'uinto antiqui. quod hic erant multς gentes linguis dii cordantes, bc ob hoc putantes se hostes conuerim bant in alterutrum gladios. Quod autem diuersς g tes essen patet quia praecedenti capiti deluc dicitur. quod erant Madiantis , dc Anialecit GSc rei equi oritatales populi,dcisti linguis discordabaiat. Ista causa satis verisimilis est, δί nunc potissime mouere poterat eos,quia liabito excitati a somno viderunt luper se tot buccinatores de Iaculas, putauerunt hostea elle in castris,
147쪽
uia ineidientes Ioaui audierunt inter se lin. F ubi fuerumias miraculum in diebus Iosaphat ves ta biluturbatio signatur ta dicitur: immisit dominus gladiu Rei pondendum, quod maius tuitan dello Iolaphat: in castris. id est perturbauit eos, c tecit quod vicii sim nam hic habita fuerunt multa incenti u. 1,qus non fite se gladiarent. Est enim in potestate Dei cor hominis runt in bello Iosaphat: nam istud fuit facitam per no-- , Prouerbio ai. csicut diuisiones aquarum,sic cor regis ctem, in qua minus poterant iudicare an hostes essent in manu domini. εἴ quocunq; voluerit, vertet illud; inter eos. Illud autem fuit per diem. Item hie vi ita de cordibus omnium aliorum virorum intelligen derunt Antonitae buccinatores subito tu per se conane pnuit dum est ideo potest Deus mouere corda ad quamcu clamantes: Gladius Domini,d Gedeonis, Ecit te inue pallionem, se licet ad iram , gaudium, triti titiam, Pirum lagenarum quasi magni exercitus. ex quo timorem, vel infamam vel dolorem. Parcidciralia Putabant hostes esse in castris: ibi autem nihil tale vi uit , 6 scilicet qui remanserint de vobis dabo pauore G derunt: nam consilios suos venientes viderunt.Item in cordibus eorum in regionibris hostium, terrebit hic Madianite eram dormientes quando irruit Ge- eos sonitus folii volantis, de ita fugient quasi sudiu, deon, ideo turbari verisimile erat, illic autem utemue cadent nullo persequente, de corruent singuli tui cc cxercitus vigilabat, de contra se veniebat. Item hiestat res suos quasi bella iugientes. Simile PaIct L U- non pug n. uerunt Madianitae contra aliquos extrinsea i scilicet terrorem meum mitta in precurium tua COS ad quos irent, sed putates intra castra esse hostes, occaei idem Deutero.rs. p. De gaudio, vel cic me an seipsos laquam in hostes conuersi sunt: illi autemtia patet Estheria. nani cum introiuit Esther cratAs Viderunt ioci suos venientes, dein illos tanquam insuetuς quasi fur. bundus, dc Esther occidenda crat, P hostes impetum egerunt,per quae olla, oc plura mat accessit non vocata, oc si ibito Deus conuerrit Astuc' riς disterendi colligi intur conferendo ea, quae haberum in elementiam, de gaudium, α ipse nis labo' ac tur hic, dc secundo Paralipo.vigesimo capit. Fu ictito Elther tanquam sororem. Aliquando mutat i in ira, TAM veri seca. Ista est ciuitas quedam ui terra Israel ci- sicut quando peccabant istaeiliis, Deus ciacitab)x Pin tra Iordanem, de ulque ad illa durauit intellectio,quia pulos iiiiiii inos in ira contra eo M peri nebantural serie ibi illuxit dies,&Madianitae cognouel untiet Plos , sic patet supra. scilicet. Addiderum filii Iliaci ia- H sos atque desierunt in alterutrum pugnate, de sic nolicere malum in conspectu domini,qui Asortauit ad occisi sunt omnes Madianite. Ter crumin Abelm uersus eos Fglon regem Moab, de copulavit ei filios halam Tebbath. Idest etiam persecutiliant eos Abel Ammon de Amalec. Sic etiam erat quandocunq; mellula vibue ad locum Tebbath per quandaliri repiconcitabat alios populos, ut Assyrios, Chaldpra: qit dinem, idest montem primi nam quia noerat via plavat et clare Iia. io scilicet. Vc Assur virga furoris inci na, sed per abrupta: A quandocunque sors Obiul: er, . I baculus ipse: in manu eorum indignatio mearergo serebantur pre turbatione in pr eps. de Israelitς petoo , Doricitabat istos ad iram. ut per eos vitaiceret ut cademio a persequebantur 3. In Hebra o habetur. Paralipo. vigesimo car.
Oreb, Zeb vero in torculari Zeb. Et persecuti sunt Madian , capita Oreb, de Zeb
portantes ad Gedeonem transquenta Iordanis.
148쪽
Conclamantes autem. Hic ponitur quartum, sci, licet adiutorum associatio. t cilicet, quia fugientibus Madianitis coniuncti sunt Gedeon .dc viris eius alii lis raeluς ad persequendum hostes. Conclamantes autem diri Israel de Nepbthali, er, o omni Manasse persequebantur Madian. Idest fugientibus Madianitis alii lira,
lit scilicet de Nephthali, Sc Aser, &Manasse, idest de istis tribubus conclamabant, id est conuocabant se exhortantes ad persequendum Madianitas.
stmodo Israelitae ad persequendum Madianitas comuuari poterant.. U. XXXV.
QV AERETVR quomodo Israelitae poterant
conuocari ad persequendum Madianitas: nam lMadianitae c petunt sugere media nocte, de non cesse cauerunt iliger equousque euaderent de periculo, sed dum venirent Iiraelitae eon orati effugillent Madianite. Aliquis diceti quod istae tribus, quae nune iuerunt ad persequendum Madianitas eram parate in aliquo loco, ita quod poterant mox,ut ipsi iugerent petsequi eos. Quod patet, quia istς metitibus sunt,quq
Pr cedenti capitulo commemorantur venisse ad Ge, deonem, scilicet misit nuncium in uniuersiam Manat 1e,qui secutus est eum. Alios etiam nuncios in Aser, Zabulon, Nephthali, qui occurrerunt ei. RelpO dendum, quod isti non erant in aliquo loco expect tes: nam Gedeon nesciebat euentum belli, ut iuberet illis expectare, ideo cum Deus iussisset, quod re- Ccederent, ipse hoc etiam iussit, oc recesserunt in domos suas, ut patet supra in litera, scilicet omnem reliquam multitudine praecepit ite in tabernacula sua.
Aliter dici potest, quod istud factium est, quia Madiantis erant intra terram Israel invalle Iezrael precedenti capitulo. ec cum fugerunt transierunt per multa loca Israel sicut hic in literadicitur: dc de illis locis exitant viri ad yersequendum Madianitas, de illi coniungebantur Gedeoni. Sed hoc non stat quia isti cogregati eram de Manasse, Nephthali,de Aser,ut patet instera: sed non occurreret Gedeoni, de viris luis persequendo Madianitas transire per loca omnium liarutribuum. Dicendum ergo, quod ista tribus conuenerunt per vocationem, quia videns Gedeon iugi illa Madianitas, misit nuncios per omnes tribus propin- 'uas,ut periequerentur Madianitas. Quod pate quia dicitur insta, et misit Gedeon nuncios in oem monte Ephraim dicens: descendite in occursu in Madia. Ita ergo mittere poterat ad omnes alias tribus, de quibus hic. Cum autem oblicitur, quod priusquam aliqui de istis vocatis veniren essugerem irinitus Madianitae. Dicendum quod non putabat hoc sic futuruGedeon. Et causa erat, quia iste tribus erant in via.
Per quam fugituri erant Madianus, vel quasi: ideo Prius quam Madian iis accederem ad loca illa,acced rent nuncii Gedeonis vel quasi, M sic latis conueniet et poterant exire de illis tribubus. Et quamquam Madianite prςcederent. cum ipsi iam ellent latii, dc Israelite recentes ad laborem turgerent, breuiter conse'ui possem eos. Alia cauta erat de potissima. quia ad hoc quod Madianitae egrederentur de terra lirael in terram stram, necesse erat. ambularem sorid plusua per duos dies, vel tres, M in his necesse erat q) iterum requiesceret pp labore,& ad sumenda cibos: dc tunc Israelitς poteram consequi eos, quamquam multum prςcederent eos Madianitae: de sic iactum est, quia sequenti ca. dicitur ' cum Gedeon persequer tur Madiani CH, reperit Lebee.do Salniana cisi exercitu suo requiei cetes in pace inter urbe Nobe,dc Iecbaa,Mriinc irruit super eos iterum Gedeon: viri quoque L plurum tenuerunt inultos ad vada Iordanis instavi
. I, tera. Alia causa erat, quia ad hoc quod sugerent Madianitς in terram suam, debebant primo transire Iordanem,qui pontem no habebat, sed vada angusta,
in quibus transeundis moraretur multitudo Madian sorte vita die, cu esset tanta, Minterim poterant venire Iuraelitς vocati. Et dedit dominus victoriam populosi
Israel in Ee illo. Duplex victoria mit. una quam Deus per se solus secit, nihil agentibus Israelitis, scilicet inquantum Madianitς conuersi sunt in seipli,s: de ista fuit,quia perierunt quasi centum viginti millia. Secuda victoria suit, in qua Israelitς aliquid egerunt, scilieet quia ipsi persecuti sunt Madianitas. δί occider sit multos apud Iordanem, de postea isequenti cap. Misit
Gedeon nanctos in omnem montem Ephraim. In sortem Ephraim . Vocatur tota sors Ephraim mons, eo lerat montuola, sic enim nominatur ubique, It patet Iosue I 7.M IO.&2I .lci Lupra . deI. Reg. l. ad istos misit quia propinqui eranti
An peccaris ottion vocando pugnarores, cum D us
priui iussisset multos Israelitas debella recedere. U. XXXVI.
QVAERETVR an peccauit Gedon vocando
pugnatores, cum Deus prius ivilisthi recedere de bello multos de Israelitis. Respondendi im quod non, quia Deus volebat quod essent pauci in bello, ut non postent usurpare sibi victoriam, ut ipse dixerat Gedeoni supra in litera: nunc autem iam bellum, quod Deus facitatus erat, finitum erat, scilicet quod Madianitae in seipsos conuersi multos trucidarent, io quamquam Deus nihil ei nunc locutus est credidit noesta iniuriam diuinae ultionis, quod Israelitς congregarentur ad persequendum iam Madianitas, qui actsi aliquos de illis occiderent Iiraelitae, imo&si omnes superstites occiderent, non poterant sibi usurpare vita oriam. Rationes huius iupra eslignatae sunt. Dic res, desi redite biocotrsium Madian. Scilicet descendite de montibus, in quibus habitatis, de ite contra Madia
ilitas. Et occupate aquas Wque Bethbera, atque Iordanem.
Idest octipate omnes aquas Iordanis vique Bethbera, H lueta videtur quod deberem Ephrait occupare alia flumina, que erant vique Bethbera, & iplum fluuium Iordanis. Sed hoc non stat : quia Iordanis est
qui circuibat terram Chanaan in parte orientali: Nu- me. 3 dc per illum transire debebam Madianite, nec oportebat aliquas occupari aquas, nisi Iordanem: sed
erit lentiis. occupue aquas usque Bethbera atque Iordanem.
Idest occupate Iordanem, qui est in directo ibriis vestro. dc omnes aquas eius vique Bethbera. Pro quae sciendtim, quod caput tortis Ephraim erat aeud Iordanem,& apud illam ex parte meridiana erat 1Ors Beniamin, quae etiam perueniebat ad Iordanem, ut patet Iosue is . Mapud illam ad meridiem iis losue, quae etiam perueniebat ad Iordanem Iosue i s. erat autem urbs Bethbera, de qua hic dicitur in termino sortis Iude, ut patet loliae is . unde est sensus quod Ephrait occuparem Iordanem , s cilicet qui erat iii dirccto sortis eorum: de omnes aquas eius usque in Bethbera; quia sorte usque ad illum locum erant vada Iordanis.
de per illa transire debebant Madianit sic ut aliqui volunt. Sed melius exponetur secundum quod litera innuit, de sine aliqua distichil tale, scilicet quod inter locum, de quo fugiebam Madiantis vique Bethbera
eram aque, idest numina, quae hebant vada in certis locis lolum , dc illas aquas debebant occupare Ephraite, ut non possent transire Madianitae, de occiderenturita, id postea occupare debebant Iordanem, ubi erat principium impediuuii hostium : quia illud numen erat magnum,dcerat in paucis locis vadabilis.
149쪽
F nus horiam vocatur Zeb,alius Votari r Zebee. Et peris Iecuti sunt Madian. Scilicet Ephraite eram apud Iordanem, id istas aquas praedictas, dc cima veniebant Mais dianitae percutiebant eos: illi vero non curabant principaliter pugnare ne interim congregaretur totus Icrael, de opprimeret eos simul, sed transibant aquas, dum percuterent, Sc sic tua sierunt Iordanem , de omnes aquas de occisi sunt multi de eis,& capta: nam me capti sunt duo principes eorum scilicet Zeb,de Oreb,& cum transissent omnes Madianitae Iordanem . ipsi quoque Ephrai te trantierunt post eos, ut rursum sequerentur eos a tergo, de occiderent. capita Oreb, OZeb portantes ad Gedeonem trans fluenta Iordanis. Hec , --, portabant in signum victoriae magnς. scilicet quod sic tacui ni est. Clamatique omnis Ephrai. Id est omnes C Occidissent duos reges Madianitarum. Aliquis tu Epitra ite exhortati sunt te ad veniendum, dc venetiit babitur in hoc quomodo Ephraim praeoccupauertit Iordanem, scilicet antequam transirent Madianite, de steterunt ibi occidentes de eis dum transibant, α postquam transierunt ipsi quoque Ephratis transierunt. Quomodo ergo non liauuerunt obuium G deonem, sed merunt ad eum trans Iordanem quo patet, quod Gedeon transierat antequam ipsi venirent: sed tunc lhqueretur inconveniens. scilico quod Gedeon transii erat Iordanem ante Madianitas, quod falsum est,clim persequeretur cos. Dicendum ergo, quod Iordanis habebat plura vada, de Madiantiatae iugientes diuisi sunt ad plura vada, ut facilius, Sc velocius transirent: Gedeon vero secutus fuit ali suamcuomodo poterant FHraiis ire ad praeoccvadam quuo Iordanem. ibas. XX XU II.
QVAERETVR quomodo poterant Ephrait ε
ire ad praeoccupandum aquas, de Iordanem: nanon est hic timile et,quod supra dictum est: eo quod inter locum fugae. Sc Iordanem non erat magna distantia. R ei pondendum, quod Ephraitae erant prore viam iugae de poterant cito venire. Item quam que aquam deberent transite Madianitae cum ementvalde multi . necessὰ esset, quod morarentur magno spatio, bc ob hoc dum transibant aquas priores polerant descendere Ephraitae in Iordanem ad occupandum eum, Sc ad aliquas aquas coniunctas Iordani, M
ad aquas: nam ipsi velociter per omnia loca sua pro-Pinqua miseriint nuncios, dc deiceridebant priores, qui poterant de urbibus. quibus primo facta est voca
tio: deinde de aliis urbibus. Tra occupatis aquas, arat' e Iordanem. Scilicet conit inierunt magnum exercitum
apud Iordanem, de apud singula flumina per quae tra ituri erant Mad ianae,ut cum venirent illi dispersi occiderent cos Ephrailc. o nubens p. e viros Madian. Ide si duos viros principes Madian, scilicet Ephraire manentes apud Iordanem niter c teros Madianitas, ros occideriint persit illos duos principes Oreb, Zeb vivos. Et interfecit Oreb in petra Oreb. Scilicet occidit elim suita est petra Ore hatur petra Orebuit. Zeb vero in restricularι Zeb. Id est occiderunt Ephrai- te Leb in torculari quodam, quod postea vocatu est torcular Zeb ab euentu. Quomodo nat quod Baiis occiderint Oreb Zeb. uast. A XXυ III.
. V AE R E T aliquis, circa hoc quomodo
stat, quod Ephra ite occiderint Oreb, dc Zeb, quia tequenti ca.dicitur,quod Gedeo occidit Zebee. Aliqui respondent quod Oreb, N. Zeb, de Salmana, de Zebee simi idem : quod patet quia sequenti cap. laisti duo, scilicet oreb, de rab, quam illi duo, scilicet Zebee, de Salmana vocant ut duces, vel reges: M satis apparet, quia Ephraiis duxerunt capita eorum trans Iordanem infra in litera: si tamen tiuissent viri paruς conditionis non duxi issent Israeliis capita eorum tras Iordanem. Sed hoc non star, quia dicitur hic Ephraitae Occiderunt istos, sed sequenti capL dicitur quod Gedeon per te occidi i Lebee, de Salmana. Nec potest
aliquis obi j cere, quod quamquam ista fecerint Ephraitae, quod ascribantur Gedeoni, quia facta sunt si ib ducam suo, sicut iactum est de Iosue in quibusdam, ut declaratum cli solite Ii .quia hic ponitur quo Ephraitae occiderim Oreb, de Leb: de ponitur locii Zeb regum Madian.
CAPIT VLVM VII LIXERUNT QVE ad
eu viri Ephraim : Quid est hoc quod sacere vo
luisti, ut nos non Vocares cum ad pugnam per-- geres cotra Madian 3 Iur gantes fortiter, & prope vim inserentes.
Quibus ille indit: Quid enim tale facere potui, quale vos fecistis 3 Nanne nisior est racemus Epharaim vindem ijs Abiezer
In manus vestras Dominus tradidit prin
cipes Madian, Oreb , & Zeb. Quid talefacere potui, quale vos fecistis 3 Quod cu
locutus cset, requievit spiritus eorum, quo unum in petra alium in torculari: sed de Salmana , dc K tumebant contra eum. Cunque Venisse
Zebee ponitur sequenti cap. quod Gedeon dixit filio suo, quod Occidcret eos, dc non aulus est: deindei ple irruit in eos, dc occidit i llos. Item sequenti cap. de hie dicitur, quod Ephrai te attulerunt capita Oreb, de Zeb ad Gedeonem trans Iordanem, dc Gedeon ait quid tale facere potuit quale vos se cestis Dicendum ergo, quod iiii viri erant quatuor viri principes Madianitarum , dc duos ceperunt Ephraitae apud Iordanem, bc duos cepit milea Gedeon vltra Iordanem inter Nobe, bc Iechaa, ut patet tequenti capitu. Quod autem situ quatuor distimat patet Plat.12. cum dicitur: Pone principes eorum sicut Oreb, de Zeb, dc Zebee,5 Salmana. Dictauiu cum nomina, quia V
Gedeon ad Iordanem transuit cum cum
trecentis vitis, qui secum erant: prς lasse studine fugientes persequi non poterant . Dixitque ad viros Soccoth : Date , Obsecro, panes populo, qui mecum est, quia valde defecerunt: ut possimus persequi Zebee, & Salmana reges Madia . Responderunt principcs Soccoth : Forsitan palmet manuum Zebee, & Salniana in manu tua
150쪽
cur conquesti sunt Ephra taede Gedeone. U. I M.
QUEARETVR ulterius cur conquesti sunt E.
phra ite de Gedeone. Respondendum quod noc ruit quia putauerunt se contemni erant enim superbi Ephrai tW: ideo faciliter putabant se contemni, icilicet si non obseruarentur eis mulis ceremonte honoris. Erat autem motivum hui' pricipitum. quia Ephraim, dc Manasse erant pars tribus loleph, sed Iacob pater Israelitarum ex priuilegio speciali fecit Ephraim, dc M irrasse esse diras tribu , dc quamquam esset Manasse aetate Maior, Iacob benedicens posuit manum dextram super Ephraim, de dixit eum dila-B tandum ingentes,& Manasse lis lumia populos, δίς minor state esset maior honore. Gen. s. Ob hoc constitutus est Ephraim tanqua princeps, de sub eius
vexillo erat tribus Manasse ita deserto Nume. a. capi. nunc autem quia Manasse erat maior secundum catinem contendebat interdum cima Ephraim, de dignitate. M ob hoc quidquid agerent viri Manasse attendebant viri Ephraim, an in contemprum eorum agerent, vel ad preeonendunt se eis, dc quia Gedeon erat de tribu Manasse supra 6. p. de perrexit ad bellum, novocata tribu Ephraim, putabant Ephraitae fecisset Gedeon in contemptum eorum, ut ipsi de Madianitas obtinerent victoriam , de videremur maiores Ephraitis.
Quare potius Ephraeis conquesti sunt, quam asstribus. U. IIII.
QV AE R E T V R, ulterius quare potius Ephrai
tae conquesti sunt, quod non vocati fuissent, quaesiς tribus. Respondendum, quod sorte hoc facium est, quia non vorati Hetant primo ad bellum: nunc autem vocabantur ad fugam .in qua esset labor perie quendo hostes, dc non esset honor, quia non coni querentur inde magna victoriam, sicut in bello principali . Sed hoc non stat, quia etiam aliς tribus no vocati Heruta principio de vocat fuerunt postea, imo quod grauius est alique tribus repullae fuerunt a bello D 2rias de postea Ucate Aerui, scilicet Nepthalo. Aser. Labulon, Manasse: Ephraitas autem non decuit tunc nominari. Potissimum ergo quod commouebat Ephraitas erat: quia putabam quod Gedeo, de viri Manasse egissent hoc in contemptum eorum. non erant autem aliquae tribus, quibus cum tribu Manasse esset aliqua contetio super aliqua prelatione alterna sicut erat inter Ephraim. 5c Manasse : ideo isti potius conquelli sunt. Alia causa fili quia cum filii Manasia se ei lent competitores sui, dc Obtinuissent nunc magnificam victoriam. scilicet quam Deus per illos exercuit,lc non per Ephraitas inuidet ut eis Ephraita quia noluissent.quod in hoc videretur excellentiores eis filii Manasse, si tamen Manastitς non obtinuissent nucE in bello, vel non sui stet tam memoranda victoria non contendistent, quare non vocaverant eos: ita io m te a principio, si casset eos Gedeon dedignati suissent ire cum eo, ne si abiicerentur ducatui sutorii M nasse. In Hebr habetur. Dixeruntque viri Ephraim. Sed istud est per impropietatem idiomatas, In quo numeri, dc perion ς, oc aliae proportionalitates non se uantur. Iurgantes fortiter, o prope vim inferentes. Idelicii haec dicebat itum Ephraim non pro: erebantur ea pacifice, sed ciui masno iurgio, oc iniuriosis verbis, dc quasi volentes interre vim,idest facere bellum contra Gedeonem, quia non vocaverat eos. oc sic ulciscerentur utiuriam)uam.
& s inti idcirco postulas, ut demus exercitui tuo panes . Quibus ille ait : Cum ergo tradiderit Dominus Zebee, WSal
mana in manus meas , conteram carnes
vestras cum spinis, tribulisque deserti. Et, inde conscendens, venit in Phanuel: locu tuique est ad viros loci illius si illata: Cui illi responderunt, sicut responderant
viri Socoeth. Dixit itaque eis: cum reuer
sus fuero victor in pace, destruam turrim
hanc Di nipis. Deseripta in praecedentibus hostium
expugnatio. hic ponitur victoriς persectio quomodo, scilicet occisi fuerunt plures de Madianitis. 8c etiam reges eoruna. Et diu laitur in septem partes. Primo ratione victoriae ponitur qusdam contentio; Secundo malis norum derisio ibi. Cumque velisset Gedeon. Tertio nostium comprςhensio ibi. Zebee autem, O Salmana. Quarto dentorum punitio ibi. Revertensique debella. Qinto aduersariora in occisio ibi. Dixuque ad Zebee. Sexto prςde diuisio ibi. Et tulis ornamenta. Septimo nascitur quaeda haec transgressio ibi Fecuque ex eo Gedeon. usu uc aliqua mutatio, o aenim messiate facta postprscedentia. Quen. I.
QVAERETVR circa primum an ea, que habentur hic habeat ordinem continuatum ad praecedentia, via sit aliqua mutatio, dc an sumnth f cta immediate poli prςcedentia. Ad primum dice dum quod ordo continuatus est, quia supra ponebatur quomodo persecutus sit Gedeon principes Madia hic autem subdior qualiter comprehendit eos, bc divisit pima in. se que alia consequetula ad bellum, ideo necessario suntli post illa. Ad secundum dicedum, quod illa facta fuerunt immediate post prςce. dentia: nam dicitur supra quod viri Ephraim perutoreb. de Zeb. Ecdecollauerunt eos, duxeruntque carita ad Gedeonem transiens Iordanem. Hic autemronitur contentio habita inter Ephraitas, dc Gedeo. nem respectu huius belli: Sc fuit tune facta quando obtulerunt ei capita Ze dc Oreb, de sic non suit m ra aliqua vel interpositio inter ea, quς habentur pr e
denti cap. Echic. Dixeruntqua ad eum viri Fphraim. sci
licet clim stipetbia quadam. 5 tumore protulerunt quaerelae verba. Quid est quod facere vesuisti. Quasi di
cat malum est, quod secisti. Ut nem vocares nos. quasi ei rem nos vocandi eramus. Quomodo Ephraiis dicunt se non ocator. est. II.
QVAS RETVR quomodo Ephraiis dicunt se
non vocatos: nam prFedenti cap ponitur quod leueon miserit nuncios in oeni montem Ephraim,& de aliis tribubus non ponitur quod vocatae fuerint. Respondendum quod Ephraitς conqueruntur quod non fuerint vocati a principio, cum mit Gedeon ad
bellum, cum factum est principale bellum: na nucnon fluit bellum prscipuum, sed perlecutio holitum iugientium, Ac quia inior honor erat existentibus in praecipuo bello conquaesti sunt.