Joannis Luyts ... Astronomica institutio, in qua doctrina sphaerica atque theorica, intermixto usu sphaerae coelestis, & variis chronologicis, pertractantur. Adjunctae sunt in illustrationem argumenti pluribus in locis figurae aeneae diversae

발행: 1692년

분량: 343페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

211쪽

Vulgo

in meridiem, & septentrionem, sicut jam vidimus; hinc, ut hasce divagationes complecterentur Astronomi , Circulum quendam latum, seu potius ranam conceperunt , quae hinc inde ab Ecliptica ad aequale intervallum se extenderet. IuXta Veteres quidem per sex gradus, ut universa ejus latitudo esset trigesima pars longitudinis Eclipticae ὁ juxta Recentiores per Rradus septem, octo, quin ec decem, ut secundum hosce integra latitudo viginti gradus adimpleat, quo quasvis Planetarum, etiam maxime digredientium, digressiones contineret. Circuculus hic communiter dicitur Zodiacus , Signi ser, Circulus Obliquus, dc Via Solis ac Planetarum, atque a Veteribus depictus suit tribus Circulis Parallelis, quod nunc abiit in desuetudinem.

Caeterum dum Planetae sub Zodiaco motus suos instituunt, di dispari velocitate , ut ostendimus , aliter esse non potest, quin continuo diversos ad se mutuo Aspectus seu Configurationes acquirant. Est autem Aspectus Planetarum mutua uaedam habitudo, qua se invicem respiciunt, dum indive s Zodiaci partibus collocantur. Et quamvis haec Habitudo variet in infinitum ; solent i, men Astrologi ex innumeris Specicbus potissimum quinqueeX pendere , arbitrati Planetas , quando his modis sc mutuo adspiciunt , diversas imprimis in rebus naturalibus operationcs cicre. Sunt autem Conjunctio, Aspectus Sextilis, Quadratus, Trigonus, &Oppositio. Conjunctio, quae alias Congressus, Coitus, & Synodus appellatur, accidit, quando duo, vel plures Planetae consistunt sub eodem gradu Zodiaci. Sunt , qui Conjuncti nem ex Aspectuum numero expungunt, quia Planetae in hac positura se invicem illustrando non respiciunt. Alii, quamvisam proprie , eam inter Aspectus computandam csie existimant ; quia Planetae in hoc Aspcctu constituti, omnium potentissime, vi nempe unita, in Inserioribus operantur. Aspectus Sextilis, sive Sexangularis est, quando Planetae se respiciunt ad intervallum sextae partis Zodiaci, seu duorum

Signorum.

Quadratus, alias Quadrangularis, Quadrangulus, & Quadratura, accidit, quum Planetae per quadrantem Zodiaci, seu tria Signa a se mutuo dissident. Tri-Disitired by Corale

212쪽

SECTIO. POSTERIOR. I 83 Trigonus, seu Triangularis, Trinus, Triquetrus,&Triplicitas, fit, cum Planetae triente Lodiaci, seu quatuor Do- do temoritvab invicem dividuntur. Ultimus denique, seu Oppositus, Diametralis, Extremus, VIII.&Oppositio, evenit, quando Planetae, quousque Possunt, a se mutuo removentur, sive per sex Signa Zodiaci. Quo autem clarius,&distinctius hi Aspectus intelligantur, IX. conferri potest sequens Figura; ex qua simul videre est, quo in- OMON Fidicio communiter quisque Aspectus ab Astronomis indicetur. AOP A. Disj jZoo by Cooste is mul

213쪽

X. Planisis varia eonis - veniunt.

434 INs TITO T. ASTRONOMICAE Caeterum Luna , ac tres superiores Planetae hos quinque Aspectus recenseos patiuntur, & erga se invicem , & Planetas residuos. . Venus & Mercurius nonnunquam Sextili intervallo a se mutuo sistiti sunt secedere, neque alios inter sese A sp etus, praeter jam dictum, instituunt. Ad Solem vero relati ne quidem Sextilem complere possunt; quemadmodum evide ii Emum est ex iis, quae de utriusque motu superius inculcavia

mus.

Vulgare est Aspectus dividere in Platicys, & Partiles. Paristites, alias Stricti, seu Persecti, accidunt, quando Planetae exquisite a se mutuo absunt per tot Gradus, quot desiderantur ad hunc, aut illum Aspectum componendum, Platici, vel Laxiores, seu Impersecti fiunt, quando aut Minuta , vel Gradus quidam seu redundant, seu deficiunr. Dividuntur etiam Aspectus in Veros , & Medios. Hi sunt, quum linere Mediorum motuum; Illi, cum ipsa Plan tarum corpora aliquem Aspectum essiciunt. Aspectus Medih sicut & Medii motus semper inter sese conveniunt; sed Veriori' on aliter ac motus Veri, Iono variant. Aspectus Ucrisia s servantur in Lunae Conjunctionibus, ec oppositionibus, seu/ Syzygiis; sic illas Ptolemaeus peculiariter nuncupat. In reis inuis Aspectibus computandis Astronomi ad Medios motus selum attendunt a quia calculus verorum in hoc negotio laist Lmosior est, quam utilis. - - - -

Multum etiam loquuntur Astrologi de Maximis, &Mas Unis Conjunctionibus, quas, dum sumus in Aspectibus, int grum non est praeterire. Maxima Conjunctio , alias Tot lis , & Climacterica, dicitur, quando Saturnus, dc Iupiter conjunguntur circa principium zodiaci , postquam omnia ejus Signa Conjunctionibus suis percurrerunt. Post hanc Coniaciunctionem singulis viginti fere annis Gbnjq riones Magnae mmccedunt, Saturni nempe, & Jovis, quin serumque triuA dis eriorum Planetarum , sed triente Zodiaci a priori Coniun.

xl. Aspectus

Et primum quidem Triplicitatem Igneam vocant; Α-ietem Sagi inrium, & Leonem. Etenimn qu ndo Conis ..... , junctio m3 Pa accidit in Meto, post xx pcn uinos Magna

in orbem

214쪽

aeeidit in Sagittario, post alteros XX in Leone , tune denuo pol h novos xx in Ariete; complectiturque unius Triplicit iis revolutio annos Propemodum CC, quibus transectis trantatur ad novam Triplicitatem , Terream, quam constituunt Taurus , Capricornus , Virgo , in qua per idem temporis spatium iterum commorantur. Hinc progrediuntur ad tertiam Triplicitatem, Aeream; Geminos, Aquarium, Libram. quos quando intra dictum jam tempus trajecerunt, ad ultimam Tripliritatem, Aqueam, seu Cancrum, Pisces, Scorpium sese conserunt, ec his cons his novam denuo Conjunctionem maximam in principio radiaci instituunt, elapso inter hanc , ic proxime praecedentem Conjunctionem: maximam , annorum serine estingentorum curriculo. Talium Conjunctis numMaximarum,ab orbe condito usque ad finem anni tertii hujus Saeculi, octo solum numerantur, atque cum iis insigniores res gestas copulatas iuvie, Historiae annotant. Hinc Astrologi hos Aspectus praedicant inter reliquos omnes .cacissimos , maximasque ita mutationes portendere; quamvis neque caeteros velint viribus suis destitui. Sic Con--Mtio, Sextilis, ec Trigonus habentur boni Adspectus, m li Quadratus, & Oppositio. Conjunctio ut plurimum validior dicitur oppositione; oppositio Quadrato ; Quadratus Trigono, dc Aspectus Partiles Platicis.

Domus Caelestes. Earum Erectio. Finis vasus. Porro volunt Astrologi, Planetas, prout in hac aut ista 3.

Coeli parte versantur, essici sortes, aut debiles. Hinc est, Dsimus quod Caelum distribuant ad analogiam xii Signorum Z diaci in xii aequalia spatia, quae Domos, seu Domicilia numcupant , & a se invicem dirimuntur per sex Positionum Cimculos , qui dividunt in partes aequales, juxta antiquos quidem Zodiacum, juxta alios Verticalem Primarium, aut Aquat

rem.

Hunc modum inter alios usitatissimum, imprimis secutus est II. Ioannes Regiomontanus, qui assumptis praeter Horizontem, Duri A a . & MO

215쪽

i 36 Isset et Tox. As TR NOMICAE& Meridianum aliis quatuor Circulis positionum, interierantibus se mutuo in communibus intersectionibus Horizontis ac Meridiani ad austrum & boream, .mquatorem in XII aequales partes dispescit, Zodiacumque in XII inaequales; hinc nascuntur duodecim Cesti Domicilia, atque ejusdem quidem magnitudinis, quorum sex supra Horizontem Conspicuum perpetuσCommorantur, & totidem sub Horizonte inconspicuo indesinenter delitescunt. Initium cujusque Domus Caelestis ducitur ab illo Eclipticae puncto, quod Circulus Positionum transitu suo assignat; &'' qui huic proximus est, finem ejus ostendit in Ecliptica. Ordo Domorum , qui apud omnes Auctores unus ec idem esh, incipit ab Horimnte ortivo , progrediturque juxta successi nem Signorum per inserius Hemisphaerium, atque ex eo per superius, donec ad principium suum revertatur. Nobilissimae harum Domorum habentur quatuor Cardina- les, I, IU, VII, X; proximum ab hisce locum tenent, quae iis immediate succedunt, uti sunt II, V, VIII, XI. reliqua III, VI, IX, XII, quae Cadentes vocantur, minimam dimitatem obtinent. Summam virium cujusque Domus sequentes Uersiculi ex ordine exprimunt: Ι. II. m. IV. V. VI.

Vita, Lucrum, Fratris, Genitor, Vati, Valetudo,VII. VIII. IX. X. XI. - XII. . Uxor, Mors, Pietas, Laus, Fidus amisus, ta Hostis. Vulgare est duodecim haec Domicilia depingere in plano per Figuram xis Triangulorum , quibus loca Planetarum inscribuntur. Typum. ejus sequente Pagina eXprimimui. Diuiliasu by Cooste

216쪽

III. LM V

Ut vero sciatur, quomodo Domicilia sese habeant, ad datum m. locum, dc tempus , & ubinam Planetet commorentur, Glo- -stigmbus in antecessum ad situm Geli disponatur, & in eo firmetur; dein Circulus positionum qui est semicirculus ex aere par tus , & ad Globi gibbositatem inflexus , ac circa suas eXtreismitates super binos Polos, aut Pinnulas mobilis, & vice Circulorum positionis defungitur assigatur in communibus sectionibus Meridiani & Horizontis ad austrum ac boream, &quidem ab occidentali Globi latere. Tunc observetur, quis gradus ex AEquatore Horizontem occidentalem perstringat, atque ab hoc , qui vocatur descensio obliqua Domus septi-

217쪽

ΙNs Y Tu T. AST mu' a CAEmae , numerentur in AEquatore sursum gradus XxX , & teramino numerationis Circulum positionis appone , is monstrabit in AEquatore descensionem obliquam Domus Octavae, &in Ecliptica cuspidem , seu initium ejusdem Domus, quod

signetur.

VI. Abhinc alteros gradus xxx Circulum positionis promoveia, . u. ἡ in AEquatore , di habebis in AEquatore descensionem obli quam Domus Nonae, atque in Ecliptic1 ejusdem initium', o sive cuspidem. Cuspidem Domus Decimae Meridianus, qui hoc in casu Circulus positionis est, ostendit. Cuspidem Undecimae & ascensionem obliqvam obtinebis , si Circulum positionis ab orientali Globi latere, ut oportet, assiXum, appli- ces xxx gradui .aequatoris, a meridiano in ortum numerando. Similiter reperitur initium , Nascensio obliquae Domus Da decimae. Initium Domus primae Horizon demonstrat... Cognitis ita sex Coeli Domibus, quae sunt supra Horim infra .am tem, c*tem , quae infra eum eXistunt, gradibus oppis. μα. sitorum Signorum cognoscuntur 3 nam Circulus. lositionis: quia maXimus est , Eclipticam non esu i bppustis punctis intersecat. Tantum igitur noscendum , quaenam Signa i &Domus sint oppositae , quod ex appositis Tabellis illico intelligitur.

IX. Post delineatas hac ratione Coeli Domos, superest, ut sua L m ' cnique Planetae assignetur. Verum quum nullus Planeta in δώω Db. Globo depingatur , neque ullius orbita , u Solem excipias, meridιιι mspiciendae sunt Annuae Ephemerides Planetarum, ut ex iis hauriatur ipsorum locas, quem ad datum diem & horam posisidenr, dc Globo, seu Figuret planae TD Triangulorum, de qua supra, uti inventus est , inscribatur.

Circa Dissiligod by Gorale

218쪽

S A C o P Os TERTOR. ID Circa Ephemerides Hro observandum , quod exhibeant X. tantum Planetarum longitudinem ad certum Meridianum,& Horam diurnam duodecimam, ac latitudinem Plerumque, i. Mm, os Lunam excipias , non ad singulos dies, sed de des dierum. ι--. . Nempe notant latitudinem Planctς ad primum mcridiem me sis, item undecimum, ac vigesimum primum. Ut igitur fine vitio Κ emerides adhibeantur sub alio MN XI. ridiano , quam ad quem extrustae sunt, Oportet eXaminare horum Meridianorum intervallum , & id in tempus convertere. Ponamus exempli loco Ephemerides Compositas esse ad Ae.ti

Neridianum Romanorum, & aliquem , qui iis uti intendit, vivere sub Meridiano, hinc in occasum per gradus XV abeunt dum hic Sol creat meridiem, Romae Prima pomeridiana est, ut liquet ex iis, quς de Meridianorum disserentia SECTioNgPRIORE inculcavimus ; adeoque Planeta, qui dato die honii Duodecima Romae habet istam longitudinem , quam anno- ant Ephemerides, eandem non obtinebit, quando sub M Tidiano isto occidentaliore erit Duodecima, sed istam, quet ima promeridiana ejusdem diei deprehenditur. Quum vero longitudo Planetae ad hanc horam in Ephem xu.

ridibus non eXprimatur, observetur eX iis, quantum Planeta PM RM-

inter diem datum , & qui proximus aderit, longitudinem sit M p Variazurus, atque hoc cognito scitur statim per Regulam pro- γ portionis variatio longitudinis ejusdem Planetae per horam, qui si adjiciatur in proposito casu nisi Planeta sit retrogradus) longitudini, quam Romae obtinuit Duod ima, habe.. tur longitudo Planetae ad Duodecimam sub Meridiano per xv

gradus occidentaliore.

Similiter inquirere oportet longitudinem Planetarum ad omnes alias Horas sub eodem isto Meridiano. Sic si inidem Erra mainquirenda sit longitudo ad horam quartam, . quintam , se pM tam pomeridianam, inquiratur ad horam quintam, sextam, septimam, & longitudo ad hasce horas juxta Meridianum Romanorum quadradit indictas horas Meridiani alterius. - Si vero usiarpandae sint Ephemerides in Meridianis orien- XIV. talioribus, inquiratur, quae hora sit in Meridiano, ad quem V m

supputatig sunt Ephcmerides, quando est hςc , aut ista hora in Meridiano orientaliori, & juxta illam horam longitudinem

219쪽

aua basis

infirma.

XUII.

im IssTITU T. AsTRONOMICAE investiga, atque habebitur Meridiani orientalioris longitudo. Pari ratione ex Ephemeridibus eruenda est Planetarum latutudo ad quosvis alios Meridianos. Inventis ac notatis hoc modo Planetarum longitudine aelatitudine, atque collatis cum Domiciliis Coeliante repertis, comparet in quo Domicilio quisque Planeta ad datum locum M tempus commoretur; atque adeo beneficio Globi Coelestis hujus loci ad horam propositam erectae sunt, ut loquuntur Astrologi , Figurae Coelestes , seu duodecim Coeli Domus. Si vero data hora erigendae Figurae Coelestis incidat in pumetum Nativitatis alicujus hominis , erectam Coeli Figuram vocant Figuram Nativitatis, Thema Natalitium, item Genesin, dc Genituram. Est vero Erectio talis Thematis praecipuum Astrologiae tu damentum , sed perquam debile; quum ne dicam Astrologos in modo erigendi Thematis minime consentire, ut nec in eo, quando sit verum istud Nativitatis instans , quo infans

vitali hac aura ui incipit, in quo tamen juXta eos omnis negotii cardo pene vertitur) neque potentiam DOmorum, Π que virtutem Planetarum. ratione ex rei natura petita, docere possint, neque experientia comprobare. Quandoquidem idem Thema Coeleste. Si Planetarum Aspectus non revertitur, nisi post multa Saecula. Vanissimum igitur est, quod velint Astrologi ex Astrorum motibus, congressibus, aspectibus, similibusque aliis qualitatibus certo ptaedici posse non tantum universales effectus in Mundo hoc Sublunari, sed & singulares Aeris mutationes. quin omnia hominum fata, & fortunaes, adeoque otare Fatum Astrologicum. Rectius dixit Cicero , hanc Astrologiam Judiciaria in esse delirationcm incredibilem. Quam dum proscribimus , non ideo proscribimus omnes influentias corporum Ccelestium in Sublunaria, aut quasvis ex iis praedictiones. Planetae enim pro ratione sui luminis in Terram influunt, atque imprimis Luminarias uti ex Physi logia clarum est. Quin certo dc insallibiliter praedici potest dierum, dc noctium quantitas in toto terrarum Orbe, varusque ipsius latitudinibus ; Crepusculorum duratio , in quantum avariis aeris accidentibus non dependent; Siderum ortus & . casus; Disiligod by Cooste

220쪽

casus; Lunae Phases; Eclipses utriusque Luminaris; ecquae plura id genus , quorum praedictio solido iundamento innitiatur, ac de quibus pro majore parte superitis nobis actum est.

Parallaxis Varia.

UIso Stellarum cum inerrantium, tum errantium motu, IN qus eX eo proveniunt, proximum est , ut dicamus P - - de earum distantici, ac magnitudine, ad quas Parallaxis viam sternit, quam igitur oportet praemittere. Parallaxis alias dicitur evariatio, permutatio, Commutatio, aberratio Visus, item aspectus diversitas , ac aspectus diversitatis, estque arcus Circuli Verticalis interceptus inter Rerum locum alicujus Astri, & visum, seu apparentem.

Est autem locus Verus Astri punctum ' quod assignat recta, II. ducta e centro Terrae, sive Mundi per Astri centrum, in Cir- L culo verticali; & locus Visus, seu Apparens punctum, quod

recta ex oculo Spectatoris per ejusdem Astri centrum traducta, liti Paraι- in eodem Circulo ostendit. Binae hae rectar in centrum Astri M*Concurrentes angulum componunt, qui dicitur Parallacticus, seu quantitas Diversitatis Aspectus, & mensura Paralliceos. Magnitudo Parallaxeos non est eadem. Cetteris paribus Paral- III.

Ialii quam patitur Astrum, dum in Horizonte est, est omnium Parin xis maxima, & quo longius ab eo abit, eo fit minor, sed sensim; nam Parallaxis prope Horizontem diu similis serὸ permanet. rio ι Astro autem ad Verticem magis appropinquante, notabilius imminuitur; quin Astrum , quod Zenith pertransi, tempore transitus omnem amittit ParallaXin, lineis, quae Verum ecVisum locum in Circulo Verticali demonstrarent , omnino' congruentibus , atque in eodem Circuli puncto terminatis. Quando Astrum derelinquit Lenith, & in occasum delabitur, denuo increscit Parallaxis, & maximum rursus incrementum in Horizonte acquirit; adeo ut idem Astrum in eadem Altitudine citra. & ultra Meridianum eadem gaudeat Parallaxi , quemadmodum & duo Astra, quando paris sunt distantiae amrrae centro, dc altitudinis.

Porro Diuiti eo by Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION