장음표시 사용
161쪽
Praetoriani ibidem milites, excitato tumultu, Maxentium Maximi ni Herculi j silium, in Imperium extulerunt. Quod cum sibi Maxentius, fugato primum Seuero, post etiam consternato Licinio, sati confirmasse videretur; ut protenus etiam stabiliret, nihil prius habuit, quam subditorum animos cneque tantummodo Gentilium, sed de Christianorum quomodolibet deuincire. His itaque restitui iubet Ecclesias, & quaecumque fuerant ablata et demum & fraenari persecu
Mensurius Episcopus Carthaginensis, Romam
QEd priusquam haec edicta ederentur, Carthagine Diaconus qui-odam, Felix nomine, famosum libellum de tyranno Imperatore conscribit. Deprehensus, Proconsuli ut se stat, appellatur. Felix
periculum metuens, in latebrasse abdit. Fama erat, apud Mensurium Episcopum latitare. Is Diaconum producere iussus, publice d negat. Proconsul vim non ausus inserre, rem ad Maxentium desere. Rescribit Maxentius, ut nisi Felicem diaconum Mensurius prodat, ad se sub idonea custodia mittatur. Hic Mensurius consilii inops,deque Ecclesiae thesauro, quem apud se reconditum habebat anxius, constabat partim opinor aurea, partim argentea supellectile cum neque asportare secum posset, neque ob temporis angustiam humi defodere; tandem Senioribus quibusdam, quos probos maxime fidosque habebat, sub acceptilatione committere, optimum ratus est. Id chirographum Matronae cuidam, aetate& moribus graui commendat: addens ut si quid ei accideret humanitus, aut aliud quod reditum prohiberet;tum suo in Cathedra successori traderet. Nauigat Mensurius: dictaque caussa redire iussus unde venerat, in
itinere moritur. Mors eius, Edictaque Maxentii, quibus Christianis sex de libertas dabatur, simul appellunt. s. rati
162쪽
Menserio siuccedit Cacilianuae.
TAntum gaudium quia sola Antistitis mors nubilabat; Carthagi
nensis populus alium poposcit. Ibi tum Botrus & Celesius, haud postremi Ecclesiae illius Presbyteri, in spem Episcopatus erigit operam dare ut praeteritis Numidis, qui longi us aberant, vicini tantummodo Praesules vocarentur. Pragentibus Episcopis; totius populi Carthaginensis suffragium, in Caecilianum, tum Λrchidiaconum luit: isque operante potissimum Felice Apiungitano, ordinatur Ecclesiae Carthaginentis Episcopus: Botro & Celesio, spe utroque sua frustratis. Optat. l. i.
Conspiratio aduersus Caeciliaram: perniciosi' Schimalis origo.
Ihil tum neque in Caecilianum, neoue praesentes Antistites, Ee praesertim Felicem Apiungitanum,habuit vel inuidia quod camperet. optat. 1,ιd. Sed cdm Matrona, Quam acceperat a Mensurio lyngrapham, siue Ecclesiastici thesauri libellum,Caeciliano attulissetii pseque depositum reposcit, quod inter se partiti auariter senes erant3 ibi repente complentes omnia tumultu , non paucos improbe subuersos aut subornatos, a Caeciliani communione abduxerunt. Horum se partibus mox adiunxere Botrus &Celesius, dignitatis Episcopalis ambitorest & ne quis sexus deesset; aecedit etiam Lucilla semina Hispana, nobilis, praepotens, opulenta, sed non miniis factio
Solebat haec Eucharistiam sumtura, mortui euiusdam os hominisT 1 c Marty-
163쪽
2 SLIB. II. CAP. I. Martyris fortasse, sed nondum vindicati, uti optatus loquitur a Iubare & osculari. Cuius rei caussa, cum Caeciliano Archidiacono semel esset correpta; pudore & indignatione frendens, discessit, at vero ne disciplinam subiret, superueniens mox persecutionis tempestas impcdiuit. ιQuare eius ignominiae iniuriaeque memor, occasionem adesse existimauit, qua te posset ulcisci. Conspirat cum ceteris in Caecilianum, suosque omnes sacrilego sciasmate, ab eius communione auetitit. tar. L . . . t Ita tribus personis , totidemque caussis sputa seniorum auaritia; Botri & Celtiij ambitu; Mulieris iracundia & odio obstinati schismatis iacta primum sundamenta sunt: L I. coni. Parm. c. 3. & ne se cessisse ob nihilum viderentur; comminisci causas extemplo corporunt, quibus Caeciliani ordinatio videri haud legitima posset.
s. X. Secundus inuocatus aduersim Caecilianum cogis Synodum.
L Egatos igitur cum litteris ad Secundum Numidiae Primatem,& reliquos illic Episcopos mittunt: qui aduersus Caecilianum concitatos, Carthaginem euocent. Contrahit prope septuaginta eius regionis Antistites Secundust inter hos, quibus in nupero Cirtensi Concilio consessis traditoribus crimen ignouerat. Carthaginem appulsi, ab ambitiosis, ab iratis, & iuratis Caeciliani hostibus , atque in primis a Lucilla, pecuniosissima factiosissimaque
semina, hospitio suscipiuntur. Optat. ι. . Aug. LI. coni. Parm. c. 3. Vt autem Caecilianum iam in cathedra inuenere firmatum, ac plebi prope totius fauore atque consensione tutum ; quin & celebriorum per Africam Ecclesiarum, imodi transmarinarum, adeoque totius iam orbis communione munitum et visa res ardua, quidquam adue
Reditum itaque cogitantibus plerisque , instare Caeciliani aduersaris, Obtestari, atque urgere; neque prius desistere, quam compulsos
164쪽
I. I. coni. Gaud. c. 37. in suam sententiam traxissent. Qua in re insignem operam Lucilla nauauit, quae ira feminea, ceu cestro percita, odiisque furialibus aduersius Caecilianum incitata, I. I. coni. Cresi.c. 28. O Dist. 162. nihilo misit, quod ad expugnandos praesentium Episcoporum animos faceret: neque prius quieuit, quam promisso magno auri pondere, non tantum modo Caeciliani depositionem, sed de Maiorini Lectoris, domestici sui, surrogationem obtinuisset. Quamquam nec deerant inter Episcopos ; qui a Caeciliani damnatione non admodum abborrerent: gnari, quam odiose traditionis suae crimen publica fama ventilaret: iperantesque sub umbraculo reatus alieni, falsi licet, vulgb si non innocentes, ast saltem purgati apparere. Optat. l. I. August. Epist. I 61..ta. coni. Donatist. Iul. B. Non erat quidem frequens horum numerus, neque magna, nisi Secundi
societate qui territus eis pepercerat auctoritas; sed qui suapte proni, facile sunt seducti: Epist. I 62. incitante potissimum Donato, Ca- sis nigris in Numidia Episcopo, homine inquieto, & in simpulo fluctus excitare valido: Quique Caeciliano adhuc diacono,schilma Carthagine suscitarat, qua de caussa incertum. har. 69. Costat. 3. c. ra.
Inerat etiam quibusdam animi dolor non nullus, de superbiae typho descendens, quod ad noui Episcopi, atque totius Africae primi ordinationem vocati non fuissent: Epist. I 62. tamets neque illi, depositionis Caeciliani consilia, opinor, umquam agitassent; nisi auaritia coecatos, Lucillae munificentia subuertisset. Ergo & hosce cum ceteris, non in Ecclesia aliqua, sed in diuer sorio Secundus adesse iubet. t. l. i. Quod ubi populus sensit, &Praesulis sui exauctorationem tentari; cum Clero certatim conuolat ad Ecclesam : quae deinde, ut post dicemus, Restitutae nomen acce pit. Vbi dum una cum Caeciliano rei eventum opperitur; Secundus communi nomine missis aliquot suorum Episcopis, euocat Caecili num : seque ut Concilio sistat, pro imperio mandat. Caecilianus contra, ut in Ecclesiam ipsi veniant. ibi proserant, si Quid habuerint: Optat. l. I. paratum se ad obiecta respondere: nolle dcferta Ecclesa in priuatam ire domum, aut se hostium iudicio committere. Conc. 2 . in Ps. 3 6. Imo ut velit; obstare plebem, quae frequentissima tum in templum conuenerat. Epist. 162. Legatis vltro citroque saepius commeantibus, neque auferentibus
165쪽
aliud responsum; cum sorte de ordinationis vitio , verbulo attigi sient; irridens Caecilianus, renuntiare iubet, ut, si Felicem nihil in se contulisse putarent; venirent ipsi, & tamquam adhuc diaconum, de
integro ordinarent. Opi. I. i. Aug. Coll. 3. c. I s.
Quod ubi auditum in Concilio fuit; parricida Purpurius Lima - . tensis, solito furore succensus, quasi & Caecilianus, sororis eius filius esset ; Exeat huc, inquit, &quasi imponatur illi manus in Episcopatu , quassetur illi caput de poenitentia. optat. l. i. Concilium ubi ad se Caecilianum exire nolle vidit, veluti in contumacem agere statuit.
Damnatus Caecilianus , Episcopatu deiicitur.
ITaque secundus, proposita accusatione, quam aduersarij suggesserant, irritam videri Caeciliani ordinationem ait i quod Epiis scopi qui eum ordinassent, traditores in persecutione fuissent: publi-κis id gestis doceri posset adeoque secundum Ecclesiae siue Canones siue consuetudinem , non licuisse talibus Episcopalia munia exer
Hos inter nominatim accusati sunt Novellus Tyzieetisis,& Faustinus Tuburbitanus, Proconsularis prouinciae Episcopii Cossat. 3.c. 1 . l. post Coll. c. 22. maxime vero Felita Ariungitanus, ita vi fons malorum omnium diceretur': Coll. 3. c. t . ι de νη. pr. c. IS. Epist. 68. Ly. mur. CNμι. 6 . Caecilianum his communicantem . & benedictionem, manusque impositionem ab eiusmodi accipientem, taciti utique consensione, tanti criminis factum esse participem t Liacent. Pgm. c. 3. qui tamen cum esset Diaconus sub Μensurio, victum aD ferri Martyribus incustodia constitutis, diserte prohibuisset: istaque perinde omnia, intolerabili fastu & arrogantia cumulari , dum totieretis Praesulibus, ad eorum prodite confessum , saepius licet euod Lus. bsturate Crantemst. Coliat. s. c. I q. Quare non solum ob illegitimam ordinationem, Episcopum non esse; sed eo ordine videri indignum: dignum vero qui excommunicatione percussus, ab Ecclesia veluti anathema expellatur.
166쪽
Haec ubi nulla documentorum,aut testium fide munita md neque
adstante accusatore, Psa m. conti Donat. ivt. F. peroravit Secundus ;pronis omnium auribus & animis excepta sunt, asserentium & Cathedra , & Ecclesiae communione Caecilianum excidisse. Coll. 3. c. 4.
I tum porro ad singulorum sententias, duce Secundo : quas ubi ad extremum conspirasse vidit; eum, unaque Felicem Apiungitanum , Novellum Tyricensem & Faustinum Tuburbitanum , ceterosque Caeciliani collegas & ordinatores, Ecclesiastica communione, de - Episcopali dignitate priuatos declarat: ab omnibus idcirco vitandos, & ad humillimum poenitentiae locum redisendos. Et quidem ad perpetuam rei memoriam tuere huius Concilii Acta, iam tum litteris mandata: atque a Donatistis exhibita in Romano sub Melchiade Concilio ; di Augustini tempore in Collatione Carthaginensi; sed quae deinde haud immerito perierint. Recitauit ex eis Cresconius Grammaticus, Sylvani Cirtensis in Caecilianum sententiam i quam tamen Augustinus praeterivit, Cresconi j argu
mentum ex ea rosellere contentus et t. s. coni. Cres. c. 27. exstatque
adhuc Martiani cuiusdam, his verbis expressa: In Euangelio suo Do- ,, minus ait, Ego sum vitis vera, & pater meus agricola: omnem pal- is mitem in me non Merentem fructum, excidet di proiiciet: & Onem manentem in me & fructum ferentem, purgat illum. Sicut er- ,, go palmites infructuosi, amputati proiiciuntur; ita thurificati, tradi- ,, tores,& qui in schismate a traditoribus ordinantur, manere in Eccle- , , si a Dei non possunt, nisi cognito ululatu suo, per poenitentiam re- ,, concilientur. Vnde Caeciliano in schismate a Traditoribus ordina- isto, non communicare oportet. I. conι. Fulgent. c. 26. D
EVadit autem ex hisce manifestum, quam non pacis siue vultatis studio, sed criminis eiusdem conscientia territus, praesentibus confessisque traditoribus, in Cirtensi Concilio Secundus ignouerit; quando hac, ubi maius erat dictasionis & schismatis periculum, tam nulla
167쪽
rs x LIB. II. CAP. r. . nulla pacis habiu ratione, absentes, inauditos stantum abest yt eonuictos adecque innocentes, maxima temeritate damnauit. Quod perinde amplificat Augustinus, Epist. rsa. attingit, libro I. coni.
Si quidem aduersus incognita sibi crimina, nec discussa neque conis uicta, nulla denique iudicis forma serua a processerunt : quod Ego vobis, inquit Augustinus. ostendam: Attendite caussam Felicis Ap-tungitani,& primo legite quam vehementiores in eum fuerunt. Sic ergo & ceterorum caussam nouerant, sicut huius,qui tostea innocen- tissimus, diligenti & terribili i nquisitione probatus ci . Quanto itaque iustius,& tutius, & citius innocentes eos existimare debemus; ruorum crimina ab istis leuius accusata sunt, di parciore reprehenione damnata et quando ille inuentus est innocens, in quem multo immanius sevierunt ' Epist. 362.
s. XIII. Catiliano Maiorinus susscitur: si Altare
VBi totius Concilii decreto damnatus, & Episcopatu deiectus
Caecilianus est, instante & urgente largitionibus Lucilla; Maiorinus domesticus eius, unus e Lectorum ibi numero sussicitur, &imponente potissimum manus Secundo, ordinatur Carthaginensis Episcopus. Opr. Lia Aug. l. de ruit. Eccl. c. a 8. l. 3. cent. Crem . cap. a 9. Atque ita tum homines improbi, ac veri nominis traditores, dum pratcipitato iudicio,innocentes atque inauditos condemnant; sacrilega secessione Christi corpus lacerarunt: disicissaque Ecclesiae unitate, erexerunt Altare contra Altar Cathedram contra Cathedram, Episcopum contra Episcopum: int. l. t. Aug. Epist. I62. Subiret equidem mirari haud mediocriter tantam impudentiam ., nisii Optatus impresse prohiberet, dum ait: Frequenter solet eru- , besti de crimine, sed illo tempore non fuit cui eruDesceretur et quia, praeter paucos Catholicos, peccauerant uniuers, & quod imago fue- , innocentiar, inter multos nefas admissum. Paruum erat traditi
168쪽
nis facinus, quod per Donatum Masculi tanum, & ceteros supradictos constabat admisium ; etiam ingens flagitium schismatis, traditioniiunxerunt. Optat. lib. I.
Soluto Concilio, adhuc Carthagine positi, praecesserunt se epist
lis suis, quas Synodales vulgo vocant, ad omnes Africae Eccle sias liuore dictante conscripta si quibus indubie , uniuersa quae gesta fuerant complexi; criminibus,quorum ipsi erant rei, Caecilianum sociosque decolorarunt: eo fine, ut & infamiam suam in silentium mitterent, & alios exauctorasse videri iustissime possent. Θι. I. I. Aug. L
Episcopi, Ecclesiaeque procul postae,fidem litteris extemplo commodantes, ratam Caeciliani damnationem, & Maiorini surrogati nem habuerunt. Salua enim conscientia, litteris Concilii crediderant: neque enim ab hominibus, de aliis hominibus, aliquid incredibile dicebatur. Sed posteaquam illi suriosam pertinaciam, usque ad dissensonem sacrilegam contra totum orbem Christianum contentione obstinatissima perduxerunt; atque innotuit bonis fidelibus, quos a Caeciliano alienaverat falsa criminatio; viderunt se, si in illa communione persisterent, non iam de quodam homine, vel de quibusdam hominibus, sed de Ecclesia toto terrarum orbe diffutii, prauum habere iudidium et adeoque maluerunt Christi Euangelio, qu mCollegarum Concilio credere. Itaque illis relictis, mox ad Catholicam pacem multi & Episcopi,di Clerici,& populi redierunt. Nonnulli etiam bonae uoluntatis,gr carnalem caliginem, etiam post confirmatum contra Ecclesiam ei malignorum furorem, in illa dissensione diutius errauerunt. Quidam quoque & apertissimae veritati, malo studio contradixerunt. l. ia
Quare hi, Carthaginense exemplum secuti, dum ad Caeelliani communionem Episcopi redeunt, alios, qui Maiorini partes sectav rentur,
169쪽
rentur, in suis urbibus Episcopos elegerunt, & multo maxime schisma propagarunt. Iam enim hac animorum dissensone factum enut in omnibus prope ciuitatibus Episcopi geminarentur:quorum ali iMaioristae, siue, pars Maiorini; alii Caecilianistae dicebantur. Sed hi, partis nuncupationem abhorrentes; non aliud, quam Catholici dici , ct esse voluerunt: ut eis idcirco hoc nomen peculiare propriumque
Denique ut nihil ad summam secessonis deesset, nouas etiam Basilicas extiruere coeperunt, & separatis conuenticulis orare. optas. l. 3. In hoc Carthaginenses praei uere ceterh. Nam cum Caecilianum t tius plebis, ut diximus, istudio communitum, Basilica sua exturbare posse desperarent; procurantibus Numidis, maximcque Donato Calonii, impensas autem ut simile vero est suppeditante Lucilla; amplam sibi Basilicam erexerunt: quod ceteri mox alibi secuti. Atque hic seditiosi turbulentique apud Carthaginem Conciliic uti Augustinus appellat, L ct νAit. Etal. c. as. finis exitusque fuit.
s. XV.Contra Schisematicos Caciliamu se tuetur.
SEd neque interea rebus suis Caecilianus indormit. Quapropter &ipse ad Africanas plerasque Ecclesias, quas aduersus eiuscemodi
calumnias, robustiores norat, litteras mi itit, I. I. coni. Parm. c. s. quibus
hostium suorum impudentiam aperit: oratque ne suam prius communionem deserant, qua m sint redditi omnium certiores: Paratum enim se, ad ea quae obiecta sunt respondere. Eodem argumento scribit ad Romanum Pontificem et ad vicinas Hispanias,ac praesertim Hosium Cordubensem Episcuum,celebrem tum fama virum. His ij litteris moti, in Caeciliani communione permanserunt: eiusque rei testes, reciprocoad illum, non ad Maiorinum
miserunt. Epist. I 62. ἰ S. XVI. Diuili do by COOsla
170쪽
s. X VI. Schismatici, cum Pontificem Romanum seducere non possunt , quemdam ibi e suis P ulem flatuunt.
Porro aduersarii hoc Caecilianum facturum subodorati, anteuer tere statuerant i atque in primis Romanum Pontificem suarum partium facere, antequam Concilium dissoluerent. Sed quia cornicum oculos Caecilianus confixerat, eorumque fraudem sua iam sollertia praeuenerat; quoscumque illi studere comperissent, Cathedris suis excutere decreuerunt, aemulasque erigere, uti iam Carthagine
Ac primum in Luci liae possessiones, quas in Hispania obtinebat ampli limas, missus ex Africa quispiam est,qui colonis illic eius mancipiisque Episcopus praeesset. I. I. coni. Pet. c. vlt. l. de Puit. Eccl. c. s. Iussique omnes, Maiorini, quem ignorabant, communionem amplecti. Cui deinde mortuo, alium post alium, multis annis successoremdedcreo
Romam vero missis initio sertim interuentoribus quibusdam, i de νη. b.st. c. I 6. qui Afris ibi paucissimis quos circumuentos, suos secerant ) patrocinarentur; tandem Episcopum etiam petentibus submisere Victorem Garbiensem : Oρr. I. a. qui Cirtensi Concilio nuper,& Carthaginensi iam interfuerat, non postremus aut segnis schismatis adiutor. Visa enim bella idoneaque res, in urbe totius orbis principe, partis suae Cathedram habere: qua nimirum viderentur Romanae Apostolicaeque Sedi communicare. Maximi id esse momenti, & phalerarum instar ad populum. Garbiensis ergo in Urbem ut venit; praeter paucissimos, ut dixi, Afros, atque adhuc crraticos, nec gregem ibi, neque caulam habuit. Optati verba sunt: Erat ibi filius line patre, tyro sine principe,discipulus sine magistro, sequens sine antecedente, inquilinus sine domo,
hospes sine hospitio, pastor sine grege, Episcopus sine populo. Neque