장음표시 사용
561쪽
33o LIB. IV. C A P. III. esse illa composita: & Ciceronis verbis, in Catilinam declamatis,
quali in publicum parricidam debacchatus cst. l. I. op. ιmp. ωρ. T. 2Ο. o a 3. tum uti libris quatuor antea editis ad Bonifacium contra duas Epistolas Pelagianorum, prorsus eos Augustinus suppeditavit ; ita hos lex aduertars Iulianum , opus claboratum ipse nuncupat: ι. 2. Retract. c. 62. cui proinde neque Iulianus, neque Pelagianorum ullus, quidquam roperit quod opponerot : Claudio Episcopo dedicatum , a quo sibi volumina ista quatuor Iuliani mista fuerant. Qitare hallucinati sunt , qui existimarunt hosce sex libros, aliis Octo Iuliani oppugnatos fuisse, cum iis octo nihil aliud sibi re-lutandum Iulianus sum serii, quam secundum librum de Nuptiis de Concupiscentia, ut testatur ipse Augustinus i. I. Op. imp. c. I. Ita quidquid Iulianus, magno studio N laboriosa totiloquentia Vndequaque exsculpserat, quidquid alicuius momenti Ac roboris videbatur; maiori eloquentiae, rationum , ae Scripturarum pondero Augustinus prostravit.
Errores Adrumetinorum qui fuerint, oequando coeperint.
ADRUMET vM, Bizacii, unius ex Africae regionibus, ciuitas est, inter Aphrodisium & Leptim paruam. Ab ea monachi quidam AD Rura ετ a N3. dicti in Gratiae doctrina errare coeperunt , Anno circiter CCCC. xxv. Id Ionge verisimilius est, quam quod Diqitigod by Corale
562쪽
ADRUMET. AB ERRORE CURATI PER AUG. sset
quod opinatur Baronius, accidisse circa Annum istius saeculi deeimum octauum , septem nimirum antea.
Etenim ad eos Monachos seripsit Augustinus ante Pascha r ut patet Epist. 46. 67. quo tempore Anno decimo octavo, occupatus erat in Synodo Carthaginens rebus aliis: ut colligi ex iis potest,quae supra retulimus. Vtrumque praeterea volume ad Monachos scriptum. postremo loco recensetur in opere Retractationum: quod sane opus Anno sequente scribere aggressus est postquam successorem Eradium desgnauerat: ut mox dicemus. Porro Adrumetinorum error in eo versabatur: quod quidam inter eos quinque numero s ut fatetur Valentinus Epist. 116. sic praedicarent Gratiam , ut nc garent hominis esse liberum arbitrium t quodque grauius est, dicerent, in die iudicii non redditurum Deum unicuique secundum opera eius. Dist. 46. Eduxerant hunc errorem ex Epistola Augustini ad Sixtum R manae Ecclesiae Presbyterum: quam, praelegente siue dictante Floro, male intellexerant. Dum enim in ea Augustinus contra Pelagianos
agit, qui dicebant Gratiam Dei secundum merita nostra dari; ut qui gloriatur, non in Domino, sed in seipso glorietur, hoc est,in homine , non in Domino ostenderat probaueratque per testimonia Scripturarum, id esse falsissimum: adeoque & bona opera nostra, di pias orationes, di rectam fidem , nullo modo in nobis esse posse anili haec omnia acceperimus ab illo, de quo dicit Apostolus Iacobusromne datum optimum , O omne donum perfectum desursum est, defenderis a Patre luminam: haud interim excludens vel bonum piorum meritum, vel malum impiorum,ob quod utrumq; Deus saluat & iudicat mundum: quodque dici minime posset, si non esset liberum arbitrium. Nam, Si non est linquit Dei Gratia, quomodo saluat mundum ι Et si non est liberum arbitrium, quomodo iudicat mundum ' Epist. 46 iCum igitur Monasterium Adrumetinum esset ob hanc dogmatis nouitatem nonnulla dissensione turbatum ; ad Augustinum pros cti Cresconius& Felix ex eadem congregatione, litteras ab eo obtinuerunt ad Valentinum monasteriarcham, quibus Epistolae suae Ic ius iam meminimus sensum declarat. Subditque: Melius autem facitis quod multum rogo si ipsum a quo dicunt se fuisse turbatos, ad me mittcre non grauemini. Aut enim non intelligit librumeum, aut forte ipse non intelligitur, &c. Dist. 46. Ad eumdem , atque
563쪽
sset LIB. IV, CAP. IV. iisdem ex caussis, compellente lut ait mutua charitate, scripsit librum cui titulus est, De Gratia & li ro arbitrio. tius. ιbri cap. I.
s. II. Gratiam es Liberum arbitrium Augustininiuncta et oluit.
LVctatus ergo hactentis sanctus Aruisses cum iis qui Dei gratiam,
sublato in thronum S imperium libero arbi trio, abolcre S .p-l rimere nitebantur; nunc hoc ipsum, propter alios errantes, stabi-iendum duxit : ut cum Grati si liberoque simul arbitrio rectam tenere viam edocti, neque in dexteram nimium, neque in sinistram
Hinc postquam prioribus Libri iam memorati capitibus oste disset Scripturarum testimoniis sanctarum, ad bc ne vivendum &recte agendum esse in homine liberum voluntatis arbitrium ;ostendit deinceps similibus testimoniis necessitatem gratiae , sine qua nihil boni agere possumus. ιιbro de grar. O lib. a b. cap. 6. I. O 6. Neque hoc totum, sed cadem opus esse etiam ad credcndum, imo ad credendi voluntatem : Apostolo , qui licet dixisset, sdem struaui, liberum insinuans arbitrium ; addente , m cordiam consecu-tinsium, ut fideiursem. Non enim dixit, Misericordiam consecutus sum, quia fidelis eram ; sed, ut fidelis essem : hinc ostondens etiam ipsam fidem haberi, nili Deo miserapte, non posse: &esse donum Dei. eod. l. c. 7. ct r4. Nec obstit quod scriptum est: Si volueris, conseruabis mandata. Ad hoc enim valet istud, ut homo qui voluerit Sc non potuerit, nondum se plene vclle cognoscat: & orct ut habeat tantam voluntatem,quanta sussicit ad implenda mandata. Sic quippe adiuuatur, ut faciat quod
Magnum, inquit, aliquid Pclagiani se stire putant, quando dicunt: Non iuberet Deus, quod sciret non posse ab homine fieri. Quis hoc aesti ai l Sed ideo iubet aliqua quae non possumus , ut nouerimus
564쪽
ADRUMET. AB ERRORE CURATI PER AUG. ssa
quae ab illo petere debeamus. Certum enim est, nos mandata seruare, si volumus: sed quia praeparatur voluntas a Domino ; ab illo petendum est ut tantum velimus, quantum sumiat ut volcndo faciamus. Certum est nos velle cum volumus; sed ille facit ut velimus bonum, de quo dictum est, Praeparatur volumas a Domιno: cic quod ictum est, A Domino gressiss hominu dirigimur , ct νiam eιus volet: de quo dictum est, Deus est qui operatur in nobu ct velle. Certum est nos iacere cum facimus; sed ille facit ut faciamus, pr bendo vires em-cacissimas voluntati qui dixit: Faciam νt in iustiscati Omluti meis ambule- tu, oe iudicia mea obstruetis ct Iaciatu. Cum dicit, faciam ut aciatis; quid aliud dicit, nis, auseram a vobis cor lapideum, unde non faciebatis; & dabo cor carneum, unde faciatis i Et hoc quid est nisi auferam cor durum, unde non faciebatis: & dabo cor obediens, ut faciatis Ille facit ut faciamus, cui dicit homo, Pone Domine ιustodiam ori meo : quoci beneficium Dei iam fuerat consecutus, qui
dixit, Posui ori meo custodiam. eod. lib. c. I 6.
s. III. Summa Libri De Grat. π Lib. arbitrio: πParane sis ad Adrumetinos.
ATque his, aliisque pluribus ita habentibus subiungit: Satis
me disputasse arbitror aduersus eos, qui gratiam Dei vehementer oppugnant, qua voluntas humana non tollitur, sed ex mala mutatur in bonam, & cum bona fuerit, adiuuatur: & sic disputasse; ut non magis ego, qui m Diuina ipsa Scriptura vobiscum locuta sit , euidentissimis testimoniis veritatis. Qui Scriptura Diuina, si diligenter inspiciatur ; ostendit non solii m bonas hominum voluntates quas ipse facit ex malis, &a se factas bonas, inactus bonos Sc in aeternam dirigit vitam ; verum etiam illas quae conseruant saeculi creaturam , ita osse in Dei potestate, ut eas quo volucrit, quando volucrit faciat inclinari, vel
ad beneficia quibusdam praestanda, vel ad poenas quibusdam inge-
565쪽
33 LIB. IV. CAP. IV. rendas sicut ipse iudicar; occultissimo quidem iudieio, sed sine ulla
- dubitatione iustissimo. eod. I. c. 2 .Quapropter ad Monachos postremo couuersus ; Repetite, inquit , assiduo librum istum : & si intelligitis, Deo gratias agite: ubi autem non intelligitis, orate ut intelligatis: dabit enim vobis D minus intellectum. Mementote scriptum esse: Si quis vestrum indiget sapientia; postulet a Deo qui dat omnibus affluenter, & non improperat: & dabitur ei. eod. l. c. 24. Semel lectum , nullo modo arbitremini , satis vobis innotescere potuisse. Si ergo eum fructuosissimum habere vultis; non vos pigeat relegendo habere notissimum rvt dilucidissime sciatis, quibus & qualibus quaestionibus soluendis atque sanandis non ibi humana , sed diuina occurrat auctoritas: a qua recedere non debemus, si volumus peruenire quo tendimus.
ι. de corrept. O grar. cap. 1.
s. IV. Adrumetini a priore errore curati , in ahum
LIber Augustini ubi Adrumetum delatus cst , ingenti gaudio
Valentinum, totamque Monachorum societatem perfudit: ut sicut Apostoli Dominum post resurrectionem prandentem secum, non audebant interrogare quis esset, sciebant enim quia Iesus est; ita nec nos vqluimus, inquit Valentinus, nec ausi sumus in terr gare de libro, utrum tuae Sanctitatis esset: cum ipsa fidelium gratalia in eo liberaliter commendata nobis, suis, Domine sancte Papa, eloquiis vivacissimis contestetur. Epist. 236. Narrat deinde ut eo libeo, tamQuam medicamento , curati sint omnium animi: ut gratiam simul& liberum arbitrium, ncm ait rum sine altero, ad bona opera concurrere faterentur. Denique adiungit : Ora Domine Pater, ut non urgeat super nos puteus os suum , ut salvemur in descendentibus in lacum, ut non pereat cum impiis anima nostra pur superbiam nostram , sed
566쪽
sime Pater, ut sugiat Diabolus de eonfregatione nostra i & amointa omni alienarum ouaestionum procella , nauis propositi nostri, epibatis quietis onulla , intra stationem tutissimi portus secure
consistat: &dum nauigat per hoc mare magnum S immensum, in illo portu , intra quem iam non erit metucndum vitae naufragium , mercium indiscrepans accipiat pretium placitarum. ead. η'. 2I6. Sed non suit haec diuturna tranquillitas, quando in alium mox errorem praecipitati sunt. Nam cum unus is hic Gratiam secun dum appellationem suam, a gratuita Dei beneuolentia dependere intellexistet ; repente commentus est, Neminem corripiendum,s Dei praecepta non facit; sed tantummodo, ut faciat, pro illo Orau
s. V. Et ab hoc errore eos liberat Augusti=-s libro De Corrept. ου Gratia.
HA nc opinionem falsam sedulus Antistes vi ab unius errantis,&quorum uis aliorum animis eriperci; ad eosdem Monachos Adrumeti nos alterum librum conscripsit , quem De Correptione& Gratia praenotauit. ι. 2. Ret. c. 67. In eo ostendit,neque Gratia prohiberi correptionem, neq; correptione negari gratiam: ideoq;sic praecipiendam iustitiam ; ut a Deo gratia, qua id quod praecipitur fiat, fideli oratione poscatur et & noc utrumque ita eue faciendum , ut iusta nullatenus correptio negligatur. ι. de cor r. ct g t. c. I 6. In hanc rem cum multa elegantissime ae solidissime disputasset: Patiantur, inquit, homines se corripi quando peccant: nec de ipsa
correptione contra gratiam argumententur, nec de gratia contra
correptionem: quia & pcccatis iusta paena debetur, & ad ipsam pertinet iusta correptio quae medicinaliter adhibetur, etiamsi salus aegrotantis incerta est. Vt, si is qui corripitur, ad praedestinatorum numerum pertinet, si ei correptio salubre medicamentum; si autem
567쪽
336 LIB. I V. CAP. IV. non pertinet, sic corrept a poenale tormentum, &c. l. de Corrept. ct
Corripiantur itaque a praepositis suis subditi fratres, correptionibus de charitate venient: bus , pro culparum diuersitate diuersis, vel minoribus vel amplioribus. eod. l. c. i s. N cscientes enim quis p r- tineat ad prae scilinatorum numcrum , quis non pertineat; sic assici debemus charitatis affictu , ut omnes volimus saluos fieri. Hoc quippe fit, cum singulos quosque ut occurrerint cum quibus id agere valeamus, ad hoc conamur adducere, vs iustificati ex fide, pacem habeant ad Deum. eod. l. 9 s. Adno. ergo , qui nescimus quisnam sit filius pacis aut non sit, pe Iinet , nullum exceptum faccre, nullumque discernere, sed velle omnes saluos fieri quibus praedicamus hanc pacem. Neque enim me
tuendum est ne perdamus Deum, si ille, cui praedicamus, non est filius pacis ignorantibus nobis. Ad nos enim reuertetur, id est, nobis proderit haec praedicatio , non & illi: si autem super eum pax praedicat requieuerit; ek nobis, & illi. Quia ergo nos, qui salui futuri lactinestieries .Omnes, quibus praedicamus hanc pacem , salvos fieri velle Deus ilibet ipse in nobis hoc operatur , diffundendo immch ritatem in corda nostra per Spiritum sanctum qu datus est nobis. Potest enim sic intelligi, quod omnes homines Deus vult fatuos fieri, quoniam nos facit velle: sicut misit spiritum filii sui, clamantem A, hapater, id est, nos clamare facientem. eod. c. I 3. Quem huius loci sensum iam allegat, licci praecedenti capite assis' otaut hune multis enim modis intelligi hic locus potest, ut ibi ciem fatetur vi per particulam omnes, intelligantur omnes prae id ustinati: quia omne genus hominum in eis est: sicut dictum est Pharisaeis, Decimaru omne olvi : ubi non est intelligendum nisi omne olu quDd. habeba utiet, neque enim omne olus quod erat in toto ores
Nerum quidem est quia nemo perit, nisi filius perditionis; sed
ait Deus per Mechielem Prophetam i Ille quιdem in peccato sim ρ' inrtur .sanguin- πνὸ e- de manu speculatuνu inquiram. Proinde quantum ad nos pertino , qui praedestinatos a non praedestinati l viscemere non valamus, & ob hoc omnes saluos fieri velle debe-- omnibu , nc pereant, vel ne alios perdant, adhibenta in
568쪽
ὶ nolns medicinaliter seuera correptio : Dei est autem ii is eam tacere utile in , quos ipse praesciuit & praedestiuauit contormestinaginis filii sui. eod. libro cap. 16. Videri potest libro Enιhirid. cap. 32. vhi hunc errorem attingit, priusquam nasceretur. Adrumeti itaque protenus pacata sunt omnia.
s. LIam pridem id agitauerat. -
STatuerat pridem sanctus Doctor cum haud dissiculter aduer. Anne, litat ex corum se numero esse , qui proficiendo scribunt &4iis. seribendo proficiunt omnium quaecumque aliquando seriiserat Iedideratque, inire examen: si quid in iis reperisset vel incautius vel indoctius a se positum;sime configere.siue emendare,siue in meliorem sensum interpretari. Hinc enim Marcellino ante plures tumos scribens, dixerat: Si mihi Deus quod volo praestiterit, ut omnium librorum quaecumque mihi rectissime displicent, opere aliquo ad hoc ipsum inlli tuto , colligam atque demonstrem ; tunc videbunt omnes, homines κqu,m nos sim acceptor personae mea 7. . Ac paucis interiectis: ia ι Romani, inquit, maximus auctor Tullius eloqui j, de quodam refert, .nullum Vmquam verbum emisisse, quod reuocare vellet. Vertundam haec, quamuis praeclarissima videatur; credibilior ta- νὴ men est de nimium fatuo, quam de sapiente perfecto- Nam & illi v S vulgin Moriones vocant, quanto magis a sensu communi dise irent, maguque inlurdi & insulsi sunt; tanto magis nullum ver
bum emittunt, quod reuocare velint: quia dicti mali, vel stulti, vel
569쪽
138 LIB. IV. CAP. V. incommodi poenitere, utique cordatorum est. Sed si in bonam partem accipiantur, & quempiam talem suisse credamus, qui, com iapienter omnia loqueretur , nullum unquam verbum quod reuocare
vellet emisit: hoc potius de hominibus Dei, qui Spiritu sancto acti locuti sun i quam de illo quem sic Cicero laudat, saluberrima pietate credendum est.
Ab hac ergo excellentia tam longe absum , ut si nullum verbum quod reuocare vellem protulero, fatuo sim quam sapienti similior. Illius quippe scripta summa sunt auctoritate dignissima, qui nullum verbum, non quod reuocare vellet, sed quod reuocare deberet, emisit. Hoc quisquis nondum est assecutus. secundas habeat parteS modestiae , quia primas non potuit habere sapientiae: quia non valuit omnia non poenitenda , diligenter dixisse ; poeniteat, quae cognouerit dicenda non fuisse Cum ergo non sicut quidam charissimi mei putant, nulla, vel pauca, sed potius plura fortasse quam etiam maledici opinantur, verba dixerim, quae mallem reuocare si possem ; non mihi Tulliana illa blanditur sententia, qua dictum est: Nullum umquam verbum quod reuocare vellet, emisit: sed angit me plane Horatiana sententiar Nescit vox milia reuerti. ead. Di t. 7. Quo facit, quod & alibi aiebat : Sicut laudabile est, a vera sententia non amoueri; ita culpabile, persistere in falsa : quam numquam tenere , prima laus est; secunda
mutare: ut aut ex initio vera permaneat, aut mutata falsa vera sucincedat. l. 3. coni. Crescνη. cap. 3.
s. II. Coadiutorem adsciscit Eradium Presbyterum.
OVod igitur tam diu seriouue agitauerat, Opere nunc complere statuit. Obstabant Episcopalis dignitatis munia, quae ad hoc agendum , otium haudquaquam permittebant. Id sane experimento didicerat, quando quinque saltem diebus vacare aliquando per missus non est, ut Scripturas tantisper erueret quibu6 falsitas demonstraretur Pelagiani erroris. ζ
570쪽
AVGUST. A SE EDITA RECOGNOSCIT.
Ea propter occurrit recens Seueri Episcopi Mileuitani exemplum: vi, sicuti hic morte instante succussorem nominauit, quem deinde accepit; ita iam id aetatis Augustinus coadiutorem desgnet, in cuius hum cros transserat occupationes , quibus admodum distrahebatur: doncc peracto operum suorum lustro, quidquid offendere poterat, castigasset. Id ipsum ut reliqui Patrum effecissent , uti vehementer optamus ; ita prorsus nocessarium plures ob caussas in Augustino fuit: cui hanc perinde cogitationem non alius , quam pater ipse luminum suggessit: di perficiendi ex parte otium, vires, vitamque indulsit. Videamus quomodo id agcre sit aggressus. Gloriosissimo Theodosio duodecies, & Valentiniano Augusto iterum Consule , sexto Kalendas Octobris , cum Augustinus' Episcopus, una cum Religiano & Martiano Coepiscopis suis, con- sc d i siet in Eccesia Pacis Hinponensium Regiorum erat illa ut existimo Cathedralis praetentibus Saturnino, Leporto, Barnaba , Fortunatiano , Rustico, Lazaro, & Eradio Presbyteris , adstante Clero & frequente populo , Augustinus Episcopus dixit :Quod hesterno die promisi charitati vestrae, tropter quod Vo
volui frequentius conuenire. & video frequentius conuenisse , m
ra omni postposita hoc agendum est. Si enim aliud velim loqui ;in illud suspensi , minus auditis. Omnes in hac vita mortales su- mus, & dies huius vitae ultimus, omni homini est semper incer-
tus. Veru mtamen in infantia speratur pueritia, B: in pueritia spe- ratur adolescentia, & in adolescentia speratur iuuentus,& in iuuen- tute speratur grauitas, & in grauitate speratur senectus. Vtrum con- tingat, incertum est: est tamen quod speretur. Senectus autem aliam fi aetatem quam speret , non habet. Incertum est enim, ipsa sene-ctus quamdiu sit homini. Illud tamen certum est , nullam rema- aetatem , quae possit succedere senectuti. Quia voluit Deus, ad istam ciuitatem cum vigore aetatis adue-
ni: de tamen iuuenis sui , & senui. Scio post obitum Episcopo- rum , per ambitiosos aut contentiosos solare Ecclesias perturbari: M& , quod saepe expertus sum & dolui, debeo quantum ad me attinet, ne contingat huic prospicere ciuitati. Sicut nouit charitas vestra, in Mileuitana Ecclesia modo fui : petieram enim me fratres, ε