De Ajacis origine, cultu, patria: Accedunt commentationes tres: De Amazonibus, De Carneis, De ...

131쪽

Non semel vel bis vel ter Graeci e patria migrarunt, neque per unum modo saeculum talia sunt conati. Immo saepius per duo vel tria saecula votores Graeciae incolae a novis hominibus e sedibus suis detrusi trans mare novam quaesiverunt patriam, donec duodecim antiqua illa urbes Aeolicas volventibus tem, Poribus condidissent. Eduar Meyer Wisa ac das die sili

dio oldensage p. 63. Sint igitur conditae saeculo octavo, at post varias expeditiones, quae variis temporibus habitae ante- ierant, quarum una vel altera fortasse navibus in Asiam transmisit, cum cetera usitatiore via per Thraciam orientem petiverint. Neque dubitandum est de itinere quod elegerint; servavit enim Strabo viae notitiam transmisso Bosporo, Dascylium et Gygicum praeterierunt, Granicum numen transiorunt, sic venerunt in Troadem inde Lesbum atque in oram huic insulae oppositam. Oraecos igitur colonos, puta LocrenseB, iam ante septimum vel octavum saeculum in Troadem perveniBBe, Troiae in collo consedisse, vestigia sua ibi reliquisse, quid vetat 'Narrat trabo expeditiones statim post bellum troianum incepisse quidni inde emci liceat, populorum graecorum emigrationes in Asiam iam tunc temporis incepissh, cum Boιωτoὶ ἐξ

Locrensium ritum de virginibus Troiam mittendis iam ante annum Toom viguisse negari non potest; unde sequitur iam prius Graecos Minervam colentes in Troiae colle consedisse quod factum a d foldio verisimile habitum minime perturbatur historia Graecorum colonorum in Asiam migrantium. Ritum igitur de quo agimus, quid enim inter tot seria μυθoλογεῖ vetat sic nobis proponimus colobatur aliquando inter Locridis incolas priscos dea omnium rorum fartilitati prospiciens, cui agri mulieres pecus in tutela erant. Iuxta eam exstabat daemon masculini generis ipsa e terra natus, gigantis naturam atque indolem referens, ferox et audax Nie

132쪽

qua erat libidino deam saepius tentasse dicebatur, licet utpote terrigena ipsius deae illius haberetur. Conferri possunt, quae Eerodotus sIX, B tradidit de numine aegyptio deque eius matre:

Deae autem ob causam infra accuratius atque fusius a nobis tractandam virgines certis e generibus ortae offerebantur. Conferri possunt Agrionia Orchomeni acta, ubi Minyeides Bacchi sacerdotem ne ab eo interficerentur effugere solebant. Fabula quidem erat Minyae filias Bacchum despicatui habuisse, deum igitur victima placandum esse, sed e Plutarchi verbis Anton 2 3:,Aιόνυσο τοι πολλοῖσἐν ωμηστὴ καὶ αγριωνoc' satis apparet, agide numine quodam fecunditatis cui virginea piaculo offerebantur. victimis acceptis coloris omnibus benignam se praestabat dea,

Sacrificio autem omisso vel int misso civitas in periculo versabatur φθίνουσα μὲν καλυξιν ἐγκαρποι χ'oνόσφθίνουσα δ' ἀγέλαι βουνόμοι τόκοισί τε

ἀγόνοι γυναικῶν.

At sicut in Agrioniis postea nova quaesita est ratio, qua Minyeidum sacrisscium explicari posset, sic inter Locridis quoque incolas posterioris aetatis orta est fabula, cuius partes agebant tam illo torrigena quam dea ἐπιχωρία idcirco enim virgineSofferendae dicebantur, quoniam terrigena, vel heros in quem mutatus erat cf. quae supra observavimus de Aloeadis heroibus factis , in deam, vel potius in ius vicariam terrestrem, acer dotem, conamina sua libidinosa temptasse ferebatur. Nam cum aliquando rem nefariam in ipso deae τεμένει perpetrare conatuSaram, quo virgo confugisset, contemnere non dubitasset, tum dea torribili satilentia agros infestarat auditaque erat vox placari eam non posse, nisi virgines Locridos piaculum luerent. Quae autem a civibus destrictis ensibus, ut in Agrioniis petitae dolis vel celeri cursu manus letiferas effugientes deae

133쪽

aedom intrarant genibusque submissa vitam deprecabantur, ea lego vitam servabant, ut per reliquam vitam ancillarum munere se functuras esse pollicerentur. Sin aedem egrediebantur necabantur. Pro defuncta virgine novam dea exigebat, mortua vero utpote numinibus 1θoναι sacra lignis feralibus comburenda erat. Binis puellis dea contenta esse credebatur. Si propius inspicimus morem modumque, quo virgines vita defunctae e medio tollebantur, apparet duos ritus fuisse coniunctos. Comburebantur enim et cineres in mare proiciebantur. Mos autem comburendi obtinebat in iis sacrificiis, quae ovκαταχθονίοι flebant vocabatur 1οκαυτos ischol Oed Col. 23. In mare vero proiciebantur victimae τοι καθαρσίοι destinatae.

Sic initio in insula Leucade quotannis Apollini περί ma humanum a rupibus deici solebat; postea vero navicula victimam in mari excipiebat salvumque trans fines comitabatur Strab. p. lo23. Uterque mos in virginibus Locrensibus e medio tollendis observabatur, ita ut clare appareat tam dei χθονίοι quam καθαρσωισeas fuisse destinatas Tertius etiam mos in ritu latet cadavera enim illarum virginum igni mandabantur, quae a civibus extra templum interceptae lapidibus obrutae erant. Accedebat igitur

Ηunc ritum Locrenses in Asiam migrantes secum duxerunt. Ibi quoquo mos virginum sacrisscandarum semel patriae ob salutem institutus erat servandus, praesertim cum templum Aθην 'Πιεία - i. o. deae Locrensi, tam celebri loco poaitum omnium in se converteret oculos, talisque celebritas consuetu dinem inveteratam in desuetudinem abire non sineret. Sed cum Aiax iam in Asiam transmigrasset, deaeque sacerdos ab Aiace potita pro Priami filia haberetur pulcherrima, domu equibus virgines victimae eligerentur in Locride remanserant; ex ipsa igitur colonorum patria victimae in Asiam erant mittendae. Nam ut Tityus terrigena mala actus libidine Latonam arripuit ut Pallas primum gigas OApollodJ. I, 6, 2 deinde rex mythicua apud Lycabellum iuxta Minervam Pallenida honoratus hanc suam ipsius stliam est adortus, sic Aiax gigas locrensis

134쪽

cupivit Minervam Locrensium deam genetricem. Eoro autem, ubi Aiax factus est deam laedere non potuit, rapuit vero simul cum palladio quod virgo amplectebatur Cassandram Homerus quidem hunc raptum ignoravit, sed Priami θυγατρQν elao ἀρίστη, quam procus utpote F ικέλην χρυσέ p Aφροδίτη νέFεδνo ducere voluit, tali sorti erat destinata. Nam quis eam non cupivit 2 Othryoneus, Coroebus, Agamemnon, ipse Apollo, Aiax Troia, nam feroruelenam eam nominaveris. At si ritus e Locrido transmigravit in Asiam, o Locride ipsa si est oriundus, iure quaeritur, num forte vestigia ibi servata sint quamvis exigua, quibus reportis sententia nostra haud infirmum habitura sit fundamentum. Res certe digna est quae perpendatur, quamvis pro paucitato rerum Locrensium nobis ser vatarum vel levissimum indicium maximi sit aestimandum. XIX. De Dauniarum quodam more BOIemni. In Libro duodecimo Athenaeus nobis narrat Lydos subactorum incolarum mulieres dβρει eximia tractare solitos fuisse, donec una harum mulierum regina facta vindicaret offensum. Lydorum enim filias servis tradidit. Intelligis ista hic nobis proponi moris cuiusdam Lydii ab Herodoto descripti hisce verbis: του Λυδῶν δήμου α θυγατέρεσ

Bolebant igitur Athenaeo auctore Locrenses Epigophyrii τασκορα αφοσιουν ἔταιρισμῶ, atque id ob scelus aliquod olim com missum. Bod ubi loquitur Athenaeus de Epigophyriis non poB

135쪽

sumus, quin simul cogitemus de huius urbis μητροπόλει . . de Locride ipsa Vna1m autem dβρι nulla alia fuisse videtur quam Cetos Meντoc. Ecce ipsa in Locride sacrificii vestigia, dummodo verba ὰφοσιθον τα κορα bene intellegamus. Virgines Babyloniae, ita refert,erodotus .aπαξ ἐν τs divἐ γησαν δνδρὶ ξείνω . Pergum, neαν δὲ -χθῆ -oσιωσαμένη τf θεῶ ἀπαλλάσσετὰ ἐσ et ista 2 Domum revertitur puella, postquam dea genitrici virginitatem suam sacrificavit. Itemno virgines Locrenses lege evera coactae erant deae fertilitatis supra a nobis memoratae se metipsas tradere PFierine potest ut hac e consuetudine explicandus sit mos supra m8moratus, quo, ut coniciebamus, virgines aliquot numini piaculo offerrentur vel si talis explicatio nimia videtur temoraria iracultatibusque invictis obnoxia, ratione fortasse aliqua inter consuetudinem Epigophyriorum et morem Iliensium exstat' Res certo in solo Troiano peracta philologis non videbitur indigna, cuius originem altius scrutemur. At hic haeremus dubitabundi quid enim Virgines omnea Locris pigophyriis necnon fortasse ipsa in Locride numini lacunditatis florem suum debebant, cum Pinime in Troade ad deam placandam satis essent. Diversine igitur fuerunt mores Locrensium in Italia et in Troade degentium, licet uterque ritus ad unam eandemque referretur iτίαν ' An forte mos, qui in Troade paucarum exigebat sacrificium, ita mutatus sat e Locride in Italiam transmissus, ut tam numerus puellarum quam sacrificii genus discreparent Aliud enim est virginitatem solvere, aliud semetipsam toto corpore numini tradere. st sed non ita differunt hi mores, ut nullo modo inter se componi possint quaerendum est vinculum quo coniungantur inter Bose. Auxilium fert episodium de Cassandrae quodam in Daunia cultu tractatum in Alexandra ab Lycophrone vas 1128-II l . Observa hoc pisodium talem locum in Lycophronis carmine obtinere, ut nullo alio interposito statim illud, quod agat de virginibus Locrensibus in Troadem missis, praecedat.

136쪽

vaticinatur Cassandra:

άλκαρ μέγιστον κτώμεναι νυ γευμάτων,

κείναι ἐγώ δηναιδν φθιτο θεάψαβδηφόροι γυναιξὶν αἰδηθησομαι. Sensum videtur esse hic: GDauniorum principes Salpes ad rapas urbem Dardanum prope a lacu abii antea aedem mihi aedificabunt. Sed virgines matrimonii iugum effugere cupientes aversatae procos, qui tectoris more cincinnati a statura et genere tector Impares sint, relautiam meam amylacishMntur; sic maximum contra matrimonium sibi Dronte civistium Furi,arum aestabunt vestem, membra tingent Medicamino. Ab hisce vero mulieribus virgam aestantibus diu dea vocabor

sempiterna .

Apparet Diomedis in campo apud Salapiam urbem Apuliae

fuisse templum Cassandrae sacrum Diomedes enim cum mulieribus troianis, quae sibi sociisque suis post Troiam captam sorte addictae erant, huc appulerat, Dauno regi opitulatus atque in partem imperil exceptus urbes condiderat. Iuvenes Daunii Hectoris dehinc in honorem, etsi statura et genere heroi troiano essent impares, longos demittere solebant capillos X doli. Virgines autem, quotquot matrimonium respuebant, . Cresandrae in templum fugientes Furiarum vestitu amictae corpora medicamine tinctae virgam manu tenentes deae supplices steriatque manere solebant. Mittimus controversias quae his de versibus inter editores

137쪽

sunt ortae. Furiarum vestitus indicat puellas illas fuisse

xιοχίτωνασ, μελανείμονασ θρόνα φαρμακτήρια medicamina sunt

ex herbis oribusque confecta cf. Nonn. Dionys 82, 15 vel Theocr. II, 5s: My δὲ λαβοῖσα τε τὰ θρονα ταυθ ά πόμαξον etc.3, quibus faciem tingebant cf. schol ad s. 1188 - auctor est Timaeus - ώπαληλιμμέναι δ πρόσωπον πυρρῶ τινι χρωματ 3 quod ad ἐσθῆτα πεπαμέναι attinet, conferatur Aristoph. v. s. svi in comm Leeuweniana. Eodem verbo utitur Lycophron usa. b. et 52. Legimus quidem in vir . Ausc. 1os Daunios omnestam viros quam mulieres atris vestibus fuisae indutos, sed Lycophronis textus docet eum saltem cogitasse de Cassandrae supplicibus. Talia autem nunc mittimus. Constat virgines, quae a a sandra contra matrimonium peterent auxilium, atris vestibus fuisse indutas Pro reliqua vita in aede numinis seeoδoυλoι factae manebant αδμητε; Sed quodnam matrimonium est igiebant2 Verba Lycophronis sunt: δ παρθένειo Dyoν Mira dictio virginale iugum pro matrimonio. At dictio est quam apud nostrum auctorem non mireris Fieri potest. Neque tamen reticebimus aliam explicationem. Quid, si apud Daunios quoque ut apud Epigophyrios obtinuerit mos of τα κόρα ὰφοσιουν ἔταιρισμῶ'quid, si Dauniae quoque debuerint aπαξ ἐν τῆ ξό -χθῆναι viro alieno Nonne talo officium potius quam matrimonium nominaveris iugum viminiae Nonne virgines, quae talem rem effugere conatae Cassandrae ad aedem confugerent, ipsi Cassandrae Minervae ad aram fugienti simillimas dixeris Morem solemnem infringebant, at, ne dea patriae vitio id verteret, semetipsas numini dedebant, tota vita, severa castitate, poenas solventes. Sed quod initio virginibus cunctis fuerat refugium volventibus annis nonnullarum fiebat giocho is nova ratione explicatum aliquot virgines ancillarum officium in se recipientes sacrificium avertebant ceterarum omnium. Sic inter ritum Troianum et morem Locrorum Epigephyriorum terminus medius fit consuetudo Dauniorum. De fecunditatis virginum omnium exigit ζώνη inter Epigophyrios in

138쪽

Troade paucae solvunt pretium pro omnibus vel vita vel sacra servitudine, in Daunia mortis metus abest, sed plures servitium Q heoδoo1ae subeunt.

In fine disputationis revertamur ad nomen Oilei, rei filii Aiacis patris. Vidimus hoc nomen saepius inveniri sub forma Dei, quam Zenodotus vel omeri in carmina introducere volebat Schol.

6s , set, et 123. Quid hoc de Oileo nobis innotuit' Filius fuit odoodoci i. e. Orci Eustath ad B 581 . Narrat

Eesiodus h. 116 Ret. Apollinem Troiae cum aedificaret moenia, rem habuisse cum nympha quadam, quae nam eum acciperet. Idcirco Apollinis iussu filium ex ea natum nomen gessisse Ilei. 'nέα, τόν έ ἐφίλησε άναξ ιδ on Inoλλων,

Narratio satis frigida, sed illa de Ulixis nominis origine apud Homerum si illa d Ionis nomine apud Euripidem haud eiu

nior Amabat scilicet talia ingenium graecum. Iam Graeci nexum quendam inter Ilium et O ileum quaesi visae videntur. Nam licet fragmentum non iniuria puerile vocetur, intellegimus id voluisse poetam, e nympha ab Apolline amata genitum esse heroem, qui, cum sub ipsius Ilii moenibus esset natus, ex urbis nomine denominaretur Antiqui τὴν - 1o- λογία mythico vestitu ornare solebant Mythum igitur mittamus rem teneamus ac rogemus Verine est simile Apollinem, si, ut apparet, exstitit fabula qua O ileus filius eius audiret, habuisse cognomen 'Πέ vel Dia re Scimus enim o deorum mκλη-ι - quae aliquando ipsae numinum suerant denominationes, sae

139쪽

pius remansisse heroes numina quae, ἐπικλήσει designabant abierant in oblivionem, vel aliud nomen horum numinum divinitatem exprimobat, Nata1xim autem reviviscebat, non ut deus sed ut horos Exemplo sint nomina Περικλυμενοσ, ἰρυαλοσ, Κάρνοσ, ωρυνόμη, ἰρυμέδουσα, γαμέμνων, ἀφημοσ, quae sic nudo posita heroos vel homines indicant, sed cum deorum nominibus coniuncta melius intelleguntur 'κιδη Περικλυμενοσ,κπόλλων ωρυαλoc, o πολλων Καρνειοσ Mρτεμι Eoρυνομη μῆσψρυμέδων, ευ κγαμέμνων, Ποσειδῶν Σιφημoc vide Wontgel Epicleseis, qui haec et alia praebeti. Dolphicus mensis erat qui vocabatur 'Iλαλσ. Cohaerere Dioc, neoc 'Παιoc docent comparationes:

Observemus Apollinem per totam Iliadem verum Iliorum esse defensorem Apollo fuit qui urbem moenibus munivit, Apolloqui in arce templum habebat, Apollo qui Hectorem in pugnam

comitabatur. Sin vero in O ile vitam accuratius inquirimus, umbrae ad instar sub manibus nostris evanescit. Audimus matrem eius fuisse Laonomam, uxorem Erlopam, concubinam Rhenam vel

Alcimacham, e qua genuit nothum filium Medontem. Cognomen ei erat,toλ-oρθoc B 283, interfuit, sed apud auctores seriores, Argonautis Orphic Arg. 1sB; Val. Flacc. I 223. Nil amplius Natus est, uxorem duxit genuit. 'mτε καπν. Aχετο loruppe in ditissimo libro Grioch Mythologio und Relig. sesch. ' pagg. o Bos, os, 18 3 iam coniecerat in Locridis parte septentrionali Apollinem invocatum esse nomine I ιλέωσ, quod vertit Suhner . . Nach diesem utinamen heias diebemhmteste puntischeruoloni das vo Apollo orbavi Fuio, und Apollona in I ctio gegeugier Soh Fιλεoc toniac 'naoc odor 'αλεoc odor Vater de to riscnen Aias . Derlvat igitur Gruppe Apollinis cognomen a radice verbi ίλάσκομαι, ut factum est in Hesiodi fragmento 1 2' Ret supra laudato.

140쪽

Nos quoque credimus Oilei nomen derivatum esse ab Apol linis epicies locrensi neu vel Fιλευσ. Aiax locrensis, priscum illum volumus, qui tam maiorem quam minorem amplectebatur, nomine suos terrigena audiebat Patrem non curabant homi-nΘΗ. Sed, cum orientem vorsus migrans ad Saronicum sinum cum Telamone coniungebatur, non poterat, quin illi quoque Aiaci, qui in Locride remansisset, patri nomen quaereretur. Apollinis tunc cognomen ei pro patre fuit Avi vero nomen Eodoedocus veram herois originem indicare pergebat. Excogitarunt deinde homines fabulam, qua explicarent ubi, unde, quando, heros Ileus vel Oileus natus esset. Res ipsa ferebat, ut cum celeberrima Locrensium colonia, quae et ipsa ab Apollinis spiciosi nomen ducebat, heroem coniungerent Sero autem in carmine apparuit ille Oileus, ita sero ut heros magnarum rerum gestarum flori non amplius potuerit. Fac enim Locrenses colonos decimo vel nono . saeculo deum suum I ιλέα in Troadem secum duxisse, Troiae devastatae locum huic deo consacrame. Narrarunt deinde hoc numen semper Troiam habitasse, ita ut in carminibus, quae Troiae oppugnationem canerent, Ilii et Apollinis nomina coniuncta proferrentur. Sed cum omne8 Graeciae populos huius oppugnationis participes fuisse momo rarent hapsoedi, cum inter heroes locum primarium attribue rent Aiaci Telamonio a sinu Saronico oriundo verae herois patriae obliti, magnus ille Aiax δμώνυμον suum minorem ante Troiae moenia secum duxit. Eorum enim nomina disiungi fama popularis non sinebat. Unde factum est, ut Aiax minor maiorem fere semper in pugna comitaretur, relictis civibus suis Locrensibus. Hi enim, qui ipsi arci ore nou praebuissent nomen Bero domum in P pnatorum catalogum noli cogitare de B recipi poterant, ducebanturque a Medonte cf. N 686sqq. arcubus, fundis armati. Qui vero Oileum in carmina introduxit, rationis, quae inter hoc nomen atque illud Ilii intercederet, prorsus oblitus esse debebat, alioquin hunc heroem non extra Sed intra Ilii moenia ponere debuisset Fortasse formarum quoque discrepantia Oιλέω et 'mos hac in re aliquid valuit.