장음표시 사용
141쪽
desiderata & Historiae Romanae parte Velleii Paterculi , totque Fastorum Ovidii Libris ; quum juxta rationem scribendi ceterorum Historicorum res ejusmodi minime fuissent, iccirco ab iisdem praetermissae. Civilibus autem in bellis , in quibus nihil vidisses, nisi Cognatasque acies, infessi que obυia segnis Signa, pares aquilas , oe pila minantia pilis 'in quibuS, Bella geri placuit nullos habitura triumpbos ' I in quibuS, Non ut superbas iniadae Caribaginis
Intactus aut Britannus ut descenderet Sacra catenatus via et
Sed ut secundum vota Parthorum , sua
Vrbs haec periret dextera, s a )in quibus denique pessimo invicem consilio Romani praestabantur, haud evocata hostium profecto Numina, haud Romam delati capti, victique Dii, sed flammis , ferroque, sanguine ,& caedibus , ut Flori verbis utar , direptarum Urbium diis litabatur. ) Gallicis, ac Germa
nicis in bellis frequens oppugnationes, expugnationesque Castrorum , numquam vero Urbium exaudiuntur, quod diversi, ac discreti, ut fons, ut campus, ut nemus placebat Populi colentes,
nullas habitarent Urbes, ne pari quidem inter se
142쪽
se junctas sede . IJ Non omnes demum viis ctas apud Nationes cultos arbitror in Simulacris Deos. Hispani veteres, ut ex Inscriptionibus paret, α) Deos habuere Urbium Ρ sides, Sed nulla e les, Simulacraque nota Deorum Majesate locom, Dcro implevere timore. s 3 )Quae Gaditano dicta de Fano quare aurum, a
Sentumque modo , aut armamen Orum copiam ,
relata legimus ex Hispanis spolia. Tacitus haud absimili modo de Numinibus loquitur Germa. norum' Ceterum, inquit, sq) nec cohibere parietibus Deos, neque in ullam humanioris speciem milara ex magnitudine Caelestum arbitrantur . lucos ac nemora consecrant, Deorumque nominibus v.
pellant secretum illud, quod sola reverentia vident. Aliquarum in Templis Gentium Simulacra aderant , sed non aurea, non argentea, aut aerea, s ed primorum potius simplicitati temporum accommodata, iccirco Romanis a Victoribus, aureis demum Gracorum , dc Asiae adsuetis, ut arbitror, spreta. Lucanus de Templo Jovis Amri
Non illic Libνcae posuerunt ditia Gentes Templar nec Eois splendent donaria gemmis. Pauper adhuc Deus es, nullis violata per aevum Γλυitiis Delubra tenense morumque priorum umen Romano Templum defendis ob auro. Et
143쪽
Et ea ratione solum potuisset illud etiam a Romanorum defendere rapina ' nec enim credere fas est, pauperes Quiritibus placuisse Deos, nec tot deserre Romam voluisse capta Deum Signa ;si , uti Ammonis illud , ita ceterarum Templa Gentium aureis , argenteisque donariis caruist
Frequentissima autem incendia ; & Barbaroarum inruptiones hostium , quae prioribus Chrustianae Religionis saeculis , & Imperio labente ;Urbem, ejusque aut partes aut Templa mise re vastavere , maximam Posterorum eripuere memoriae Signorum partem, quae obsessis ab Urabibus secum Victores Romani devexerant . De incendio Neroniano loquens Tacitus , postqvarri eversa opulentissima Templa numerasset, Iam
inquit, s I ) opes tot victoriis quaestae , ct Grae
carum artium decora , exin ornamenta ingeniorum antiqua , O thcorrupta , quamvis in tanta resum gentis Urbis pulchritudine , multa Seniores meminerant , quae repardrι nequibant . Suetonius paria
ter eodem de incendio : s 2 ὶ Tunc praeter ima
mensum numerum tistularum, Domus priscorum Ducum arserunt , hosedibus adhuc spoliis adornatae , Deorumque aedes ab Regibus, ac deinde Punicis , o Gallicis bellis istae, dedicataeque quicquitavisendum , atque memorabile ei antiquitate duraverat . Imperante Commodo immane incendium aedificia Urbis, ac Fana consumsisse notum , &
144쪽
Iaseum iis sacra periis spolia Hierosolymitano sublata e Templo, quae Vel pasianus in alterum Ρacis intulerat ' etsi Vasa quaedam ad Honorii usque tempora adservata fuerint , quae Vandalorum tan
Hisce ex omnibus videt jam quisque, minime pervium esse , ingentem Evocatorum copiam Numinum in medium adferre . Verum age , quae colligi potuerunt, enumeremus. Teste Plutarcho , et) Fabius Fabrianus Maximi Cognatus diripiens Tuxium principem Samnitium V bem, Venerem Victricem, quae apud illos colebatur , Romam misit . T. Quintius , exacto Praenestino bello , Romam reversus est , triumphansque Signum Praeneste devetitum Jovis Imperatoris in Capitolium tulit. s 3 ) Feruntur Roma-aii , inquit Servius , 4) expugnata Urbe Vale. ria , Jani Statuam illic inventam inde Romam deportρsse, aut saltem ei similem Romae fecisse, ubi sub hac forma illum invocarunt I S. ad Maro,nis illa: Iuppiter oe Turnum oe terras invisa relinquo.
Nec gens ulla tuos aeque celebrabit honores I
Constat , inquit , s s ) bella punico secundo exorav
145쪽
,am Iunonem e tertio sero bello, a Scipione sacris quibusdam etiam Romam esse translatam Signis a Mummius deυitta Achaia replevit Urbem , inquit Plinius , si) multa Luculli invexere ..... --Ies excogitatas videmus Statuarum , quas Colossos vocant , Turribus pares . Talis es in Capitolio pollo translatus a Lucullo ex Apollonia Ponti Urbe XXX. cubitorum CL. talentis factum . Signum etiam Iovis Imperatoris ex Macedonia captum
in Capitolio potuit Flaminius: Iovem autem Im peratorem , inquit Tullius, sa) quanto honore iis suo Templa s Syracusani) fuisse arbitramini R hinc colligere potesis , s recordari volueritis , quanta religione fuerit eadem specie atque forma fgnum illud , quod ex Macedonia captum in Capitolis
posuerat Flaminius. Etenim tria ferebantur in orbe terrarumi figna Iovis Imperatoris uno in gene-νe pulcherrime facta e unum illud Macedonicum, quod in Capitolio videmus; alterum, in Ponti ore angustis c tertium , quod bracum ante Veris rem Praetorem fuit . Illud Flaminius ita ex aede
sua susulit, us in Capitolio, soc es, in terreseri domicilio Iovis poneret . Quae ad verba animadvertit Graevius, s 3) per Flaminium intelligi a Tullio T. Quinctium Flaminium; quamvis Livius , ut mox vidimus , id tribuat Q. Cincinnato , quem Praeneste Romam id signum transtulisse scribit eique adstipuletur Victor in Urbis l
146쪽
sis descriptione, Signum Iovis Imperatoris Ρα-neste devectum putans . Arbitratum subdit Li-psium, hunc distensum ortum esse ex titulo hu jus signi , cui tantum T. suinctii nomen fuerit inscriptum, qui id in Capitolio sine cognomine dedicaverit . Itaque alios retulisse ad T. Quinctium Flaminium, alios ad T. Quinctium Cincinnatum , tamquam is Praeneste devexerit , ut Livius, & Victor. Hos omnes, utpote in Obsidionibus captos Deos, certum est fuisse a Quiritibus oppugnatis ex Urbibus evocatos .
Urbes aliquas , & oppida devota D e quibus
scilicet evocata suerant Numina ' hac enim caeremonia peracta , Hostium Urbes Diis devoveo santur Manibus J IJ enumerat Macrobius 'Stonios nempe, Fragellas, Gabios , Vejos , Fidenas intra Italiam , extra eandem , Carthaginem , Corinthumque. Minervae Signuna in bello adversus Phaliscos captum, Romamque a Victoribus translatum ait
Pa a licet videas Capitae Delubra Minervae , suae Dea natali coepit habere suo . Nominis in dubio caussa es - - quia perdomitis ad nos capi a Phaliscis Venit. hoc signum littera prima docet '
147쪽
28 Venerem autem e Siculis evocaram Urbibus me. morat idem I astorum Interpres Vates : I)Templa frequentari Collinae proxima portae Nunc decete a Siculo nomina colle tenent. Utque Sρracusas Arethumas abseulit armis Clauditis, bello Te quoque cepit Erix 'Carmine vi cis Venus es translata Sibilae, Inque s .e sirpis maluit Urbe cola . Solemnem, celeberrimamque Iunonis in O pugnatione Vejorum Evocationem lato tradit calamo Livius . Iam decem ab annis Udbs oppugnabatur jam ex Albano lacu aqua in agrose inissa Vejos fata appetere satis ostendebat jam reversi ab Delphis Legati sortem oraculi propitiam adtulerant ; jamque signis cum Faliscis , & Capenatibus collatis victoriam retulerat M. Furius Camillus Dictator , quum eX- tremam ante oppugnationem hoc ille Evocationem auspicato carmine peregit : Tuo διἱIM 'thice pollo, tuoque numine instim ius , per eo ad debellandam Urbem Veios e tibique hinc decimam partem praedae voveo. Te sinul Iuno Regina , quae nunc Vevos colis, precor, ut nos Victores in no iram , tuamque mox futuram Urbem sequare o ubi Te dignum amplitudine tua Templum excipiat . s a. )Expugnatis Veiis, amoliri tum Deum dona , i offique Deos Romani. sed colentium magis, quam rapientium modo caepere I namque dele I9 ex omni
i Lib. Fastor. IV. a Livius Lib. V. Decad. I.
148쪽
exercitu Iuvenes pure lautis corporibus , candidamine , quibus deportanda Romam Iuno assignata erat, venerabundi Templum iniere , primo religiose admoventes manus , quod νὰ Signum , more Etrusco , nisi certae Gentis Sacerdos attrectare esset solitus . Motam sede sua pami molimenti amminiculis , seqisentis modo accepimus levem, ac fa cilem translatu fuisse, integramque in chentinum, aeternam sedem suam, quo vota Romam Dictatoris voverant , perlatam , ubi Templum posca idem , qui voverat , Camillus dedi υit . Quam inique hoe Livii testimonium & factum interpretatus fuerit Plutarchus, egregie a Perigonio ostensum
Haud exiguum vero Evocatorum Numinum censum suo refert in Carmine Romana Sacra sollicitante Prudentius . Sic enim de victrice
Hoc Signum rapuit bimaris de strage Corinthi , Illud ab incensis in praedam siumst Athenis et siuasdam υicta dedit Capitis Cleopatra canini gies, quasdam domitis .ammonis harenis. 0rtica cornutas facies habuere trophaea. Sed multi duxere Dei per prospera Romam 'suos colit ob meritum magnis donata triumphis. Ergo age, Bellatrix , quae vis subjecerit, ede, Europam L iamque tibi, dic nomina Disumst
149쪽
Iuppiter ut Creta domineris, pallas ut Argis y nthius u3 Delphis tribuerunx omine dextro Uis Nilicolas, Rhodios Venus alma reliquit
Venat a Ephesum Virgo, Mars dedidit Hebrum rDesiluit Thebas Bromisso concessit ipsa Iuno suis Phringiis servire Nepotibus . hros, Et quam subjectis Donianam Dea Gentibus esse Si qua fata sinant, Iam tum tenditque, fovetque ιIussit Romuleis a fetam vivere frenis. Illud autem adnotatione dignum , Romanos videlicet, spoliatis hostilium Urbium fanis, o namenti sque sacris , ac donariis egestis , Numina etiam ipsa capta dixisse , Victa , ac evocata . Iudaeorum Deus , esto quis ille vere esset, togata Gens utique non sciret, esto sine Signo cultus , quod tamen , expugnatis Hierosolymis, Sacra omnia, Templique ornamenta Romam Victores tulissent , evocarus dicebatur , victus, captus , & triumphatus . Judaeorum solao misera Gentilitas f apud Minucium Felicem
sed palam , sed Templis , aris j v citimis , caere-
montis coluerunte cujus adeo utilia vis , nec potestas es , ut si Romanis hominibus cum sua μι natione captivus o Scilicet e jam recitatis principiis, quibus numquam inveniri posse, numquam adesse Deos voluisse novimus , ubi infortunia imminerent, ubi suarum ornamenta aedium ra perentur , ubi nullae divitiae essent quare &
150쪽
simpleY ille Christianus Vates Commodianus subi de Ammudate quodam ignoto Deo loqui. tur , inquit: si)Magnus erat illis quando fuit Eurum in aede. itebant evita sub Numine quas praesenti. Venium Ui ad summum, ut Caesar tolleret aurum , Defecit Numen , aut fugit, aut transi in ignem. Formulam, precesque s quibus ad evocandos
oppugnatis ab Urbibus Deos utebantur Quiriates , retulit Macrobius, cujus en verba: si) Si Deus, s Dea es , cui Populus , Civitasque Carthaginienses es in tutela, Teque maxime ille, qui bis hujus populique tutelam recepist , precor ,
venerorque, venianique a Uobis peto , ut Vos Populam , civitatemque Carthaginiensum desieratis , loca, Templa, seris , Urbemque eorum relinquaris, ahque his abeatis: eique Populo , C itatique metum , formidinem , oblivionem iniiciatis o pro. ditique Romani ad me , meosque veniatis : no Iraque vobis loca, Templa , Sacra , Urbs acceptior , probatiorque sto mihi quoque , Populoque Romano, Militibusque meis praeposti stis, ut sciamus , rntelligamusque ι Π feceritis , v eo vobis Tem.
Ma , iurisque fa turum. Verba illa: Si Deus , si DeMes, mi Ilies apud
veteres reperiuntur Auctores, cujus rationem formulae toti sunt ut interpretentur Recentiores ι Alii igitur ex ignorato Tutelari NuminctΙ 2 eam i Instrin. XUIII.