장음표시 사용
211쪽
Eerusia Sanctae Μari e q. Ut lite pendente , yc. Cum quidam d tineret pineisiones , quae de iure spectabant ad Ei clesiam Sanctae Mariae in via lata , timens sibi restitutionem fore faciendam, ad fraudandam Ecclesiam lose desiit easdem detinere, di in altera varanstulit, unde impotentem, se reddidit alillas restituerulas . Quaesitum est , utrum , hoc non obsta me, posset Contra Ipsum haberi actio, perinde ac si in illarum detentione pesse Ueraret ρ Ad quod affirmati ve respondit Innoc. m. praecipiens, ut si possessiones illas restituere amplius non valeret, eo quod illas alienasset, &non posset ree perare, taltem restitueret tantumdem posses- sonum aequivalentium ad arbitrium bono. rum virorum, quia, qui dolo desiit irassidere, reputatur per fictionem Iuris tanquam posses- r; unde contra ipsum: datur utilis aestio.' a Ratio sequitas hv jus regulae est ma nifesta: quia vitium, & dolus non debet ita patrocinari, ut eximat ab oMigatione restituendi: ex qua etiam ratione notant Auctores cum Gloss. haberi eam stem pro possess,e quoad sui damnum, non autem quoad commodum ista non debet eommodum a sita malitia reportaret Videri potest Dynus in ex- plicatione 'hrius regulae ubi occasone ejusdem regulae in varias quaestiones digreditur
Uriae nou debet per inutiis vitrari.
212쪽
Tit. m. Reg. XXXVII. zor lve arbitris , aliisque textibus ex utroque Iure desumptis , quae hic citantur a Glos. Casus figurari potest ex c. Dilectus I9. de Praebend. Quidam Episcopus de mandato Papae assignaverat Titio Canonicatum in quadam Ecclesia , sed Capitulum ejusdem Ecclesiae recipere ipsum in Canonicum recusabat. Pro controversia definienda r quisitum suit judicium Legati Pontificii, qui rem ita composuit, ut Titius reciperetur in Canonicum a Capitulo , sed fructus psaebendae percipere non deberet , nisi loc' Proximo . vacaturae. Iudicium igitur Legati duas p3rtv ntinuit, quarum prima fuit , ut Titius reciperetur in canonicum ι altera
autem , ut expectaret praebendam vacat ram. Prima pars fuit utilis utpote conformis sacris Canonibus ue secus altera pars, quae fuit contraria decreto Conc. Lateram IIL quod refertur in cap. a. De concessione
praebenda, ubi prohibetur tribui, vel pr . mitti beneficia antequam vacent. Numquid igitur totum illud judicium debuit annullari propter partem vitiantem 3 an quoad eam partem annullari ; & quoad alteram confirmari Θ Resp. confirmari debuisse quo ad par m utilem , & quoad partem in tilem reprobvi , licui de iacto confirm tum , dc reprobatum , fuit ab Innoc. III. inciti cap. Dilectus e quia scilicet utile per inutile non vitiatur. 2 Haec regula locum habet in iis , in quibus plures articuli continentur, quorum unus isti utilis, aut a lege concessus; alter autem sit inutilis, seu invalidus , & a lege reprobatus, pro quibus in praesenti re .
213쪽
2o2 Tit. III. Reg. X VII. decernitur, articulum utilem non invalida ri per articulum inutilem - . 3 Hoc tamen intelligendum est pro casu, in quo illi articuli sint i dividui; & separabiles : secus enim accidit juxta communem Canonistarum doctrinam in artic lis individuis, & inseparabilibus, quorum unius utilitas, seu invalidit/s etiam alterum vitiat. Exemplum habes in c. Ad probandum Ση. De sententia , & re Judicata .
Commissa fuit simul pluribus Iudicibus delegatis quaedam causa cognoscenda, qui vigore hujus commissionis super eadem causa sententiam simul protulerunt. Postea tamen C gnitum est, unum ex iis Iudicibus fuissb inhabilem ad sententiam proserendam , e quod esset publice excommunicatus, ade
que invalidum fuisse id, quod ab eo gestum
est. In eo casu tota sententia prolata etiam a reliquis Iudicibus ceteroquin habilibus, He- clarata fuit invalida, adeoque utile vitiatum
fuit per inutile. Ratio est: quia jurisdictio competebat omnibus illis Iudicibus simul
sumptis, &una omnium sententia debebat causa terminari; adeoque res erarindividua ,& inseparabilis 3 inseparabilia autem non possunt pro parte vaIere pro parte non valere, sed vel sunt penitus', & adaequale valida, vel penitus, ct adequare invalida η Quaerν potest quid dicendumst pro casu, in quo aliquis actus, puta aliqua Electio fiat ab Universitate, seu Capitulo, in quo erant aliqui inhabiles propter excommunicationem , utrum 'actus ille censendus sit simpliciter vitiosus , itaui etiam quatenuSponitur per personas habites reddatur invaliduS
214쪽
6. III. Reg. XXXVII. 2oylidus per admistionem personarum inhabilium, adeoque utile per inutile vitietur.3 Resp. cum distinctione . Vel illi excommuni tr admissi furrunt scienter, hoc est ita , ut resiqui admittentes recognoscerent eos excommunicatos 3 vel admissi fuerunt ignoranter. Si ignoranter , tunc eler
etio alius subsistit, iupponto quod sustragia
personarum habilium convenientia in eamdem personam Electi sint in numero sussi,
cienti, sta supra medietatem Capituli, inesquidqua' noceat ejus validitati, quod inscrutinio fuerit aliqua pars suffragiorum in
valida , unde tunc verificatur r*gui3 praersens, quod utile per inutile non vitietur. Desumitur haec responsio ex c. ust. de Pro
curat. Ratio autem est, quam tradit Panori
in idem caput n. q. quia actus Capitularis, Puta electio propriae sampta non sunt illa suffragia, quae dantur in scrutinio, sed est illud Decretum, per quod unus nomine tortius Capituli statuit, α declarat aliquem Electum, quod decretum est subsequens ad scrutinium . Illud autem Decretum est actus proprius universitatis, qua igiis, quae est per- sona ficta , & nomen Iuris , quod refertur solum ad eos, apud quos est jus universit*tis, adeoque solum ad habiles 1 unde sustr
gia data ab inhabilibus non attenduntur, ct consequenter Electionem non vitiant. Secus accidit, quando excommunicati. asmittuntur scienter; tunc enim Electio nata vitiatur, quemadmodum tota vitiatur , si simul. cum Clericis admittatur etiam ad eli gendum aliquis laicus, ex cap. Messana 6- de Elect . quia tunc etiam ad mittenteS sunt
215쪽
in culpa, adeoque puniri meremur per i ritationem electionis. 6 Notandum tamen hic est ex eod. c. ult. De procur. doctrinam istam de validitate electionis procedere, dummodo illi excommunicati 'inhabiles expressi non sint in ipso decreto Electionis capitularis, ct in dispositione actus. Si enim expressi sint , vitiatur Electio, dc actus, quia tunc electio consideratur prout individue, di inseparabiliter procedens, tum
ab habilibus, tum ab inhabilibus. Quando autem plura sunt indi vidua , & iiis rabilia
utile per inutile vitiatur, ut dictum est. Rur sus ex eod c. ult. notandum est, eamdem doctrinam Nocedere , dummodo inhabiles tanquam majores, & principales non pra buerint auctoritatem actui gesto ab univerinsitate : auctoritas enim est , quae dat robur , & validitatem actui Capitulari . Si igitur auctoritas est nulla utpote inter stata ab inhabilibus , nequit actus esse validus . Videri potest Panor. in cit. c. ult./Pro evrat. ubi hanc quaestionem examinat . . 7 Contra regulam hactenus explicatam objici potest textus in I. Si libertus vers. Si quir plures , T de Iurepatronat. ubi donatio plurium rerum facta a Liberto irrita tota esse dicitur, quando per eam se red git ad habendum minus quam ICO. aureos. Pars enim donationis i Ilius, secundum se est utilis, seu valida, cum per illam do- aerion Libertus non se redigat ad , habem cdum minus, quam Ioo. aureos; & tamen ea pars donationis conjuncta cum alia parte donationis redditur invalida ; ix coas quenter utila per inutile vitiatur.
216쪽
Tis. m. Reg. XXXVIII. 2os S Respond. in ejusmodi casu, ideo: revocari etiam partem donationis, adeoque uti te per inutile vitiari , quia quando facta
est simul alienatio plurium rerum, non apparet , .iluare potius una pars donationis revocari 1 debeat, quam alia , adeoque non constat . de parte utili, quae manere debeat ; & propterea tota donatio declaratur invalida . Praesens autem regula procedit
in iis, in quibus constat de parte: utili.
Ex eo non debet quisfrustum cονδεριιι, quia nifus extitit impugnare. 1 T Esumitur ex c. Cum olim I9. de Cen- fibus, taliisque Iuribus, unde casus, ita figuratur. .aidam Epis*opus coptendebat sibi solvendas esse decimas , cetera jura Episcopalia ab Abbate cujusdam Ecclesiae absque nulla diminutione. Abbas in contrarium respondebat se non teneri ad illa omnia integre persolvenda, quia entabat instrumentum quoddam compositionis, in quo stabilita. erat aliquμ diminutio sol-
Vendorum quam vis ceteroquin instrumen
tum illud. fuisset ab Abbate multipliciter impugnatum, ut puta sub praetextu, qubae fuisset violenter extortum , aut quod esset falsum. Quaesitum est ., utrum in eo casu
instrumentum illud debere suffragari Abbati, ita ut aes vigore non deberet solvere , nisi part m eorum , quae de jure communi debentur Episcopo p Ad quod Innoc. III. in . citat. cap. Cum olim , respondit suffragari non ,
217쪽
rrois Tit. BI. Reg. XXXVII . non debere: quia videlicet Abbas ille non debuit beneficium consequi ex eo , quod conatus iuerat multipliciter impugnare. 2 Ratio, & fundamentum hujus regulae est in eodem c. Cum olim: quia videlicet, qui Wiquid totaliter simul , 5c adaequale impugnat , renuntiare censetur cuilibet commodo , seu beneficio, quod ceteroquin ex eo reportare posset. In hac etiam ratione fundatur id, quod decernitur in LiIR f. Meminis e ff. de inus imo testamento , eum
nempe: qui tessamentum aliquo impugnavit
coram Iudice, tanquam inomciosum, etiamsi postea feratur sententiae pro validitate testamenti, non posse eumdem impugnato
rem ex eo testamento commodum repor
tare, buta obtinere legatHm, quod in .eo
dem testamento ipsi relictum fuit; 'imb si legatum selutum ipsi fuerit, . aularendam ei esse, & dandum fisco, quia tripugnando testamentum tanquam inofficiosum, tacite' renuntiavit fundamento sui Iuris, unde quod recepit, absque jure recepit 3 Notandum tamen hic est, id intelligi debere, si ab ea impugnatione non destitit
ante sententiam, 'ut notat Glos incit. Ca P. Cum olim. Item si totum testamentum impugnavit: qui enim istam partem imp gnaret, non propterea prohiberetur fructum
eκ alia consequi Demum notat hic eadem Glos. quod si quis aliquid impugnaret ex necessitate officii , dc nomine alie
no', ς puta tanquam procurator ' vel tutor
alterius, non propterea sibi ipsi pr dicaret, sed adhuc ex -eo Ductum consequi
218쪽
Cum quid prohibetur , prohibeantur omnia , . quae sequunm I ex illa.
I Q Umitur ex cap. Nam coxcupiscentiamo q. De. constitationibus i. non dubium S. c. De Legib. aliisque Iuribus , ex quibus exemplum regulae sumi potest . In jejunio Quadragesimae prohibita est carnium Comestio. Dubitatum olim 'fuit utrum eodem tempore prohibitum quoque esset uti ovis,& lacticiniis IAd quod in cap. denique T. dist. q. responsum fuit , esisse prohibitum quia cum sit prohibitus esus carnium , UNdentur etiam prohibita , quae trahunt se mentinam originem a carne, atque ita de jure communi servatur in Ecclesia , eX ptis iis Regionibus in quibus per approbatam ab Ecclesia consuetudinem aliud statutum est . Item in cit. cap. Nam concupimscentiam dicitur. per prohibitionem generalem concupiscentiae fuisse generaliter prohibita omnia mala ; quia omnia mala Oriuntur ex concupiscentia, hoc φst ex pravo animi nistu , &.inordinata affectione
ad res creatas. ι ria Huic regulae parum dissimilis est alia, quam hic sermat Glos. fin. videlicet : aliquo prohibito , omne id prohibetur, per quod pervenitur Millud, cujus exemplum habes in l. Ora- IG. it. de Sponsali I. , ubi dicitus , quod, si per legem inter quasidam personas sint prohibitae nuptiae , eo ipso inter easdem censeantur etiam prohi-i
219쪽
w8 Tit. m. Reg. XL. bita sponsalia, etiamsi in lege prohibitiva nuptiarum nulla 'mentio, fiat de sponsalibus: quia videlicet sponsalia sunt medium
3 Notat tamen Barb. in explicatione hujus regulae, hoc intelligi debere de iis, quae sunt, per se connexa , seu quorum unum est medium per se ordinatum ad aliud . in Reliqua ad ulteriorem hujus regulae intelligentiam dicentur inserius in reg. accessorium cla. paulo post explicanda , quae praetenti regulae affinis est . . c
R E G. XL. Pluralis locutio duorum numero est contenta.
I π Esumitur ex l. Ubi numerus Iac ff. De Testibus, ubi dicitur, quod ubi numerus testium non adjicitur, etiam duo iussiciunt quia pluralis elocutio duorum numero contenta est. Potest etiam figurari casuS ex c. Is , cui I9. de Praebend. in GPapa dispensavit cum Titio, ut posset simul plura beneficia obtinere , aliud non declarando.. Quaesitum fuit, quot beneficia obtinere posiet vigore ejus dispensationis Θ Responsum est .a Bonis VIII. posse tantum Q tinere duo beneficia non curata. Quia ea dispensatio fuit odiosa, utpote derogativa Im ris communis, adeoque stricte interpretam da, quantum satis fuit ut possent verba Verificari juxta reg. Odia estringi I S. supra plicatam. Ut autem verba dispens tionis verificarentur , satis erat Τitio CO ferri duo tantum beneficia , quia plurali
locutio duorum numero est contenta... . a Us ,
220쪽
Tit. ΙΙΙ. XLL Ioua Usus, & applicatio hujus regulae, I cum habet regulariter in omnibus iis casibus,
ubi jus , vel dispositio aliqua loquitur in
plurali, nec determinat expressum num rum 3 ut V. G. si pro validitate alicujus actus requirat testes non determinando quot, si in testamento legata sit libertas servo acquirenda post annos, IIon explicando a norum numerum 3 de quo casu sermo est in l. Libertas 17. g. Post annos T. de manu
missis testamento, & sic de reliquis. In his enim , aliisque similibus , duo regulariter sufficiunt, puta duo testes, ut in cit. l. Ini numerus 3 duo anni, ut in cit. f.Post annos lyc. 3 Secus accidit ubi in eadem , vel in alia lege, seu dispositione certus aliquis numerus exprimitur servandus in aliqua materia φquia tunc dispositionis, aut legis illius statutum in materia illa servandum erit. Plura hujus rei exempla habes apud Gloss. in
praesent. reg. praesertim circa numerum t
sium requisitorum ad testamenta de antiquo Iure civit, ex quo regulariter T. tes es pro Testamentis requirebantur, l. Hae eonfultif-fima a I. C. De Testamento; I. procodicillis , l. s n. g. ult. C. De Codicissis, oc sic de aliis, quae videri possunt in prςcit. Glos. . RE G. XLI.
putari non debet et , per quem non stat , si non faciat, quod per eum fuerat