장음표시 사용
251쪽
2M Tis. In Reg. L. pus: quia non habent certam, dc essentialem verborum sermam praescriptam, neque ulla lex prohibet in iis conditionem, aut diem apponi. s Notandum tamen hic est actus legitimos , de quibus loquitur regula praesens , quamvis appositionem diei, & conditionis
excludant, posse tamen recipere modum.
Ad hujus intelligentiam supponendum est discrimen inter modum, & conditionem in eo esse, quod conditio proprie sumpta habet essectum suspensivum , itaui quamdiu non fuerit actualiter purifieata , acius non intelligitur perisistus . At modus proprie .cceptus non suspendit dispositionem , de persectionem actus; sed tantummodo obligat ad aliquid aliud ponendum concomitanter ad effectum actus , unde etiam eo modo nondum impleto adhuc actus suum effectum habet. Exemplum habes in l. quibus dieb. 4o. g. Thermus minor E De Conditi nibus, O, Demonstrationibus, ubi narratur, quemdam condidisse testamentum , & declarasse haeredem , ac postea adjecisse, ut idem haeres teneretur ad dandum mille pro aedificando quodam monumento . Ea adj ctio . non fuit adjectio suspensiva, ita ut ha res non posset . adire haereditatem, quamdiu illa mille non solvisset, sed solum fuit adjectio modi, unde in cit l. declaratur, pro adeunda ea haereditate satis fuisse, si haeres cautionem daret de solvendis illis mille..6 Hinc habes rationem disparitatis, quare actus legitimi conditionem non recipientes, recipere tamen possint modum: quia scilicet ideo conditio ab illis actibus excluditur, quatenus vel ex natura sua, vel ex dispo
252쪽
Tit. m. Reg. ta a Isitione Iegis , non misunt habere esse chum, & validitatem uiam suspensam: atqui adjectio modi hon reddit effectum, & validitatem actuum suspensam, ut patet ex expliacatione tradita ue quin imo etiam modo non adimpleto adhuc actus perfectus est v ergo adjectio modi illis actibus non repugnat. Atque hic adverte doctrinam hanc potissise imum valere pro iis actibus , qui postquam semel persecti sunt, non possunt amplius re vocari, seu invalidari, prout sunt Meramenta nourae legis, quorum collatio, postquam valide posita est, revocari postea, seu invalidari non potest. Idem proportionaliter dic de actibus ei vilibus , quorum validitas non ius penditur usque ad impletionem modi , adeoque etiam ante ipsam validi sunt, nisi tamen fuerit intentio ponentis tales amas, eos non valere , niti, impleto illo onere , ita quo casa censerentur positi subiconditione suspensiva ..7 Objici, potest rextus in I. I. C. De his , quae sub mouis, ubi dicitur modus in te gatis, sideicommissis ascriptios pro conditione observatur, unde inferunt Iuristae m
dum , & conditionem iis jure aequiparari: ergo si actus legitimi, de quibus agitur in
praesenti regula , Conditionem non. ree piunt, neque poterunt modum recipere 3
vel e converso si modum recipiunt, pol runt quoque recipere conditionem. 8 Resp. cum Glos. alcit. legem V. pro coΗ- ditione, aequipararib, ct esse similes condirionem, & modum, quoad necessitatem adimplendi id , quod in dispositione, sive condi, hi ali, sive motali adjectum est: secus a L 3 tem
253쪽
tionis. Unde ut ad vertit eadem Glossi u aliquid relictum tibi sit sub modo, potes agere ad ilIud recipiendum etiam antequam modum adimpleveris, praestita tantum cautione de eo adimplendo; non posses autem ita agere , illudque exigere, si dispositio fuisset conditionata, & nondum conditionem adimpleveris . 9 Ex hactenus dictis clare deducitur, t tam hanc regulam procedere circa condiriones de futuro, dubioque eventu , quarum proprium est reddere dubiam, di suspensam dispositionem , feci actum conditionatum , quamdiu conditio non purificatur . Unde
Nav. in man. c. 26. n. 12. inseri non excluta ab actibus Iesitimis conditionem de praeterito, quia talis conditio non redditanum dubium, dc suspensum. Hanc in rem facit cap. 2. De Baptismo, ubi pro aliquo casu conceditur praemitti posse formae baptigandi aliquam conditionem de praeterito , ut puta si prudens dubium sit , an aliquis sit baptizatus, baptizari posse his verbis praemissis: s baptizatus es , non te baptizo: seo nondum baptizatus es, ego te baptizo, i c. Io Quaerunt hic noni stae, utrum inter reliqua Sacramenta , etiam Matrimonium sit de eo genere actuum legitimorum, qui conditionem non recipiunt, hoc est, utrum possit Μatrimonium conditionem suspensi-Vam recipere necne λ In qua quaestione divisi sunt in diversas sententias , ut videri potest apud Barb. qui tandem in eam sententiam inclinat, ut censeat Μatrimonium conditionis propriae, ac suspensivae esse capax . Ratio ipsius est : quia Matrimonium
254쪽
non habet certam verborum formam pra
scriptam , nec aliunde datur ulla lex prohibiti va, quae directe, vel indirecte prohibeat Matrimonium contrahi sub conditi ne suspensiva : ergo &c. Nec obstat per ipsum, quod Matrimonium sit verum , reproprium Sacramentum τ, Nam Christus Dominus substantialia Μatrimonii quoad
materiam , & sormam , naturamque contractus illius non immutavit, sed totum illum, contractum elevavit ad eme Sacramentale. Quare , si quatenus contractus est recipit conditionem, recipit etiam, seu noli excludit quatenus Sacramentum. II Contrarium tamen sentiunt plerique ex Theologis, inter quos S. Th. in A. dist. 29. q. un. art. 3. quaestiune. S. Bonav.&alii, quos citat Th. Sanch. de Μatrim. I. S. diis. 8- n. 3 in sis. & Fagnan. in c. Super eo . Luconditisn. appositis n. 3. in sine . . Ia Hanc quaestionem sufficiat hic tantum indicasse ue pertinet enim ad tractatum de Matrimonio , &. aliunde per temporis angustias eam pro dignitate examinare, &re-1blvere non licet. Si quis tamen ejus notitiam. habere velit, consulere poterit pra dictos Auctores in citatis locis. - ε, R E G. 'LI.
Semel Deo dicatum non est alta usus humanos
a Esumitur ex C. Adbaeca . De religiow.l I domibus , & ex aliis textibus, quOS abunde citat Gloss. in eod. cap. Ad haec P. Maadanis usibus; ex quo etiam casus figu-L ci rari
255쪽
xari potest. Deputatus fuit quidam locus at choritate Ecclesiastica ad usum hospitalitatis ,& provisionem pauperum. Post aliquod tempus voluerunt quidam eumdem locum convertere in domum saecularem . Au id liceret , interrogatus fuit ab Episcopo Ariminei si Urbanus III. qui respondit, quod , si locus ille fuerat ita deputatus, non debuit amplias mundanis usibus deputari, cum esset locus religionis: sicut de vestibus, & ligneis v sis, & aliis utensilibus ad cultum Religionis per Pontificem deputatis, antiqua constret do indubitanter observat, & venerabilium Patrum edocent sanctiones, ut scilicet ad
saeculares usus non convertantur .a Haec regula inducta est favore Religionis, & cultus divini, cui postquam semotres aliqua dicata est, non clacet eamdem ad usus saeculares redire ex qua ratione regula extenditur hic a Glossa etiam ad rem alienam, supposito quod fuerit consecrata, ut puta si artifici subripiatur Calix, evindemque Episeopus consecret, non debet amplius
reddi artifici ille Calix , sed i ntummodo
ejus. aestimatio, qui casus est specialis, in quo res non debet restitui suo priori; domino, juxta textum expressum in C. Comperia Iq. q. 6. Quod autem dicitur de Cali-ce,. intelligendum quoque est de qualibet alia re inanimata. Dixi de re inaximata. quia in re animata, id aliquando non procedit, ut habes exemplum in Servo, qui si Sacro. ordine initietur , contradie te suo domino. ,. ejusque servitutem nescientibus Episcopo, ordinante, & Praesentatibus, reddi dehet Domino suo ue: ex. caP. frequeris ML dist. Sq
256쪽
ra. III. Reg. LI. dist. 34. quini statutum fuisse videtur , ne praeberetur servis occasio Iiberandi se culpabiliter a conditione captivitatis. 3 Notat tamen hic eadem Gloss. ad prae sentem regulam, quod hic dictum est de re Deo dicata ulterius non transferenda ad humanos, seu saeculares usus, intelligi debe. Te, quamdiu res eamdem sermam retinet; secus autem serma mutata, ut puta si urgeat necessuas redimendi captivos , aut aliquid simile, & aliunde pretium non suppetat,
venduntur nonnunquam sacra vasa etiam laicis, coufracta tamen, & minuta, non au tem integra, ex c. me ius a. IO. q. a. Idem
notat diei ita regula Dieatismi unde infert bona Ecclesiae non dicata vel consecrata posse transi νe ad humanos actus. Notat demum particulam illamis usus bumanos, idem signiMare ac ad usus saeculares, seu saecula . vium per natium: censet enim non esse uni versaliteri prohibitum per hanc regulam alia quid Deo dicatum converti in aliquem usum Clericorum, nisi aliunde ipsa rei qua litas, dc specialis conservatio talis sit, ut inderens quoque videatur eamdem ad usum Clericorum converti
Φ occasione hujus regulae institui posset
quaestio , Utrum Religiosus. lemniten Deo dicatus per prosessionem, possit saltem eκ dispensatione Summi Pontificis transferri ad vitam incularem contrahendo Matrimonium P Sed cum haec quaestio aliquas habeat difficultates, non est locus hic immorandi .
Videri potest S. Th. 2 . a. q. 88. art. I P. Bariam Collectani ad c. Cum Μο serium. 6. De
257쪽
I 6 Esumitur ex I. Si se noπ obtulit I Condemnatum T De re iudicara l.
non putavit 8. g. Npn quaevis ff. De bonorum possessone contra tabulas , aliisque pluribus textibus . Casus poni potest ex c. Si verum 2. 3I. q. 2. Titius sponsalia contrahit cum Beria infantula nolente , & pro viribus contradicente , ex qua ratione non fuerunt valida . Postea idem Titius contraxit Matrimonium cum alia volente, & assentiente, in qua nullum erat impedimentum. Numquid iste secundus contractus validus. fuit eidemque nullum impedimentum praebuit primus contractus Sponsaliorum fastus cum Berta 8 Responsum est affirmative : quia prima illa sponsalia fuerunt nulla: quod autem nullum est , non praestat impedimentum. Item casus figurari potest eκ c. Congruato S 3. De Elect. Canonici Capitulares convenerunt ad eIectionem Praelati, ex quibus risua suffragia dederunt in favorem Titii, alii IS in favorem Caii. Quia tamen Cajus erat indignus propter imperitiam litterarum, adeouue inhabilis ad Praelaturam, ideo reliqui I 3. fecerunt capitulariter decretum electivum Titii, &petierunt illud n- firmari a Summo Pontifice, exponentes quod electores Cati valde deliquissent, eligendo sciemer indignum, unde. in poenam censendi erant pro ea vice privati potestate eli-gen
258쪽
Tit. III. Reg. LII. 247gendi. In eo catu numquid confirmanda fuit electio Titii faeta a minori numero, an potius eidem impedimentum praebuit elactio Cati facta a numero majori, & nondum per sententiam casiata Θ Resp. est , fuisse confirmanda melectionem Titii supposito quodi Ca jus electas a majori uumero non sit . idoneus ad regimen pastoralei quia elestio Cati fuit de jure nulla, ideoque in pedimentum praebere non potuit confirmandae electioni Cati a Ratio, & fundamentum hujus regulae est manifestum: quia quod de jure nullum est, non producit effectum, adeoque impedimentum non praebet, cum perinde se habeat, ac si factum non fuisset. Inde est , quod, ut habetur in I. Si dari a I. T. de Verbor. obligat. Si factae fuerint duae stipulationes, quarum prima non valeat, secunda subsistit . Item si alicui relictum sit Iegatum, ut ex pluribus servis unum sibi eligat, aut ex pluribus vasibus unum vas, quod placuerit ι ipse autem unum eligat, sed electione invalida, ut puta quia loco eligendi servum eligit liberum, aut quia ei non fuerunt exhibita omnia, inter quae facienda erat electio; tunet datur locus iteratae electioni, ut sumitur ex l. 2. cum tribus seqq. E. De isticise , vel Euci. legata; &sic de aliis similibus ia3 Notandum hic tamen est, particulam illam negativam ι Non sortitur efectum intelligi debere universaliter, ita ut omnem effectum excludat: conisngit enim aliquando aliquem actum fieri, qui quamvis secundum se sit invalidus, attamen aliquem effectum ponit, .& impedimentum praestat ad
aliud . Exemplum habes ςxi Iure Civili l.
259쪽
de adimendis , vel transferendis legatis , intestatore, qui legavit Titio I . sed postea illud Iegatum transtulit in C um non ea- pacem illius legati : quamvis enim in eo casu' illa translatio Legati in Carum fuerit invalida, non propterea dieenda fuit perfi-stere dispossitio facta is favorem Titii ; adeoque eadem translatio legyi quamvis invalida, habuit tamen hunc euectum , ut Titius praetendere non posset illud legatum. Ratio est: quia pro adimendis legatis atten ditur nuda voluntas, Legatoris', quae fatis cognoscitur nolui me, ut Titius legatum haberet, quando illud, in alium transtulit.
4 Aliud quoque exemplum habes in jura
Canonico veter, expres is c. miro. De
sponsalibus olim ex sponsalibus etiam invalidas, & nullis , dummodo non essent nulla in desectu consensus, oriebatur impe dimentum iustitiae publicae honestatis , per
quod Sponsus prohibebatur contrahere Maiatrimonium cum Cosanguineis Sponsae, devicissim Sponsa contrahere gum eonsanguineis Sponsi. Ainus igitus de jure invalidus praestabat impedi mentum. Sed hoc ideo suid, quia ut ibidem explicat Glos. Impedimentum iustitiae publicae honestatis introductum fuit propter honestatem quamdam, & decentiam, quη petebat, ut post eonsensum datum intinam non contraheretur cum conlanguinea
ipsius; quae ratio militare videbatur , quiae iam ex illis oriebatur ea eommunis hominum apprehensio non posse amplius absque indecentia consentiri in consanguineam illius, Cum qua primo consensum fuit, uia an
260쪽
Tit. IIL Reg. Lm. 2q9 ubi sponsalia ex alio capite essent invalida . Nunc tamen aliud juris servatur post Concit. Trid. quod sessi. 24. De resorm. Matrimonii C. 3. prorsus tollit justitiae publicae honestatis impedimentum, ubi sponsalia quacumque ratione valida non erunt: ubi autem valida fuerint, decernit, ut primum gradum non excedant: quod decretum procedere tantum in sponsalibus de futuro, non autem in Matrimonio, declaravit authentice S. Pius V. in constit. quae incipit ad Romanum edita die prima Iulii anno Is 68. adeoque in Μatrimonio durare impedimentum in omnibus illis cassibus, & gradibus, quibus de jure veteri ante praedictum d
cretum Concilii introductum erat.
Demum ejusdem rei exemplum est in transgressionibus legis, &actionibus malis, quae quamvis a jure approbatae non sint, &debeant pro infectis haberi juxta regulam inferius explicandam: suae contra Jus funt, debent utique pro infectis haberi, relinquunt
tamen effectum aliquem nempe reatum ad Poenam, ratione cujus transgressores illi sae- pe sunt impediti ad hoc, ut promoveantur, aut i aliquod commodum acquirant , quod ceteroquin consequi potuissent, ut sumitur ex C. I. a. & 3. dist. So.
R E G. LVII. Cui licet , quod est plus , liret utique quod
est minus. I Esumitur ex l. Non debet a I. si deI reg. Iuris. Casus fgurari potest ex