In Physiognomica Aristotelis commentarii a Camillo Baldo, ... lucubrati. Opus ... Hieronymi Tamburini diligentia et sumptibus nunc primum in lucem editum...

발행: 1621년

분량: 599페이지

출처: archive.org

분류: 철학

331쪽

non esse pIopeusiotium ad at inciam , .sed dia thotii ne in tacitim quamdam adessedimniis; illa autem perta stadrcitus potasitigrisue piopensio, 'uae nullis , aut mini I IS eget exercitationibus .divi perfecte ad operationem exeat 2 suum actum exeraceat , sieegregiam dicimus;habere potentiam , &propensionem ad musicam illum qui nullistere, aut in inimas eget adiumentisiad hoc tactu canat, & paucis actibus p ςxercitatio0ibus potentia ad pe cistum habitum deentelechiam traducit stat site x gent haecommaadesse in pedibus, & delude caput, di nasum, & ori & maia conia tramum indicarentando iamine tamquam mmonstro quod1m,&secundum haneparia tem praeter naturam affecto, Otiugi audaciae quidem agnoscemus aliquod, at tale tamen, quod facila rectra figi antequam tu emi in opus perficiat, & impediri pUM: Tales 3utem sant,qui: timida udatas dicuntur 9 qui plerumquecumaphriculo absunt, arrogantes sunt, in peraculo deinde purulamni euadund & cum leones incepertat

: Bede autem hos ii cerealistas certum est; gegos,qui pedestrem militiam exertita turi sunt ad statunamq. pugna n non aliter diupositos esseconuerriti unde, 6t immo, & Helvetiosi iptiuiiudiciandὲ plerumque elle latos qubniam, de eorum sinitaligdispasino talis. ὸ quesbium pedes tale; habent, sed reliquum corpus, plostium,

cunque habent pedos paruos seeundiim longitiidinem, 'ta sed iniim utitudinem , deuosdem in articulatos lenes ,-delicato ue,' I vise delectililli ,h fluisti sint pedes robusti,Ralli habent propensionemud molIitiem estin inimini ', dii audaceiae confidentiaeque, do patienti laborum s 'petieuldiumque oppossitus: Ghalat

Pedreps os didimus stedisparati bin- upclli,euius Rhe pedes, tum Bris rei portibus, quae sinit eiusdem specio; habent usqueest emit Ieth efecerit, Litilissim j minoi quam ilia alijs eiusdem speciei,quantitas matellae exist a , od enim fili ivi hi αἱ Α, dine deficit paruumdicituν. issicuti quod in multitudine paucum ;irgulint paria ipedesinateria eluisitatem, sicutj magni dicebiatex uni; ubi autem patielia ibateriae:& min, quam naturaliter es deberet , virtusquae nata est esse tu tali materix : 418que ipsa intens, &vivida pinentilesti iam eni dicturn est qu6mih6do in inlinos qὁxhib isdemspeciei 4arteris patibusyimin6Festvlim si1 id strantiam libutiviis εformati; stricta:n. dicimus; a lato opponitus Iald ab est,cuius partes iter si dissident;&disi indicesut,medium4tat bene Armatii esse, ustrestriind*lliEpponina, Rir in primo apotelesmate bona dicebar strinatione eteni in inarticulatii locet, naui siste arescultitu

332쪽

Commentarius .i 3 ly

die imus membrum . cuius partes distinistae sunt; e conuerso strictum, quoniam partes eonfusas habet, neque bene distis ustas, ideo in articulatum dicemus 3 videmus autem hoc clarum in pedibus mulierum, qui cum breues sint, rotundiores inarticulati etiam existunt, &paruos habent diSito .l nullum, aut ossium, aut tendinum apparet vestigium.

Et visis polini magis,quam robusti.

Differt bona formatio quae in pede virili ab hac, de qua nunc agimus pulchritudine. nam huiusmodi pedes dicuntur non simpliciter pulchri, sed visui delectabiles, quoniam sunt albi, & molles, & rotundi ,& nullam ossium habent suspicionem, sed tantum docent mollitiem quandam, quae sensibus iucunda est, candidi igitur, & lenes, & rotundi & d dicati cum sint, ait Aristoteles pulchriores, siue visu esse delectabiliores, quam sint robu-si,hoc est q*i magis placeant videntibus illos, quam proprium munus, cui destinati sunt, prompte exequantur, non igitur secundum formam iucunditas huiusmodi pedibusIde, quibus loquimur adest,sed a materia aquea, molli, dedelicata id passionis genus pendet;

ac prouenit., Haec igitur est una pedum certa ratio, quae indicat subiecto cui inest secundum cor pus eidem,etiam secundum animam inesse mollitiem, secundum quam homo facili, ,, est, ut persuadeatur, & timeat, neque resistere audeat periculis , &laboribus, pro prie autem mollia ea vocantur corpora, quae facile nata sunt ced erepellentibus,&in semet ipsa contrahi, & pellentem vim circuriisecti P ad huius corporis similitudinem , facta translatione, animum dicimus mollem, qui & facile cedit persuadentibus, mi nitantibus, &instantibus I qui facile mutari, turbarique poteli, qui labores, pauia . periem, doloremque sustinere nequit,hic igitur est verborum, quaeapotelesmac5stituunt,

Quod probat Aristoteles dicens: reserri ad scomininum genus, hoc est pedes huiusmo di esse foemineos,& foeminarum proprios;Na qui tales pedes habent,illi secundum pedeshminis sunt similes, quare, olentia quae in anima existens pedibus respodet vel quo niam ijs tamquam instrumentis praecipue viatur,vel quoniam illorum forma est, dirati γ. illa inquam, animae potentia foeminitis erit, de talis qualem foeminas videmus esse ser

titas, ut sit syllogismus. D

Omnis homo ius pedes simi parui, stricti, inatticulati, magis visui iucundi,quim ad usum valentes, ille secundum hanc partem similis est foemineo generi, foeminam refert; at omnis homo qui tamineum genus, ac taminam ipsam secundum sedes refert, ille etiam secundum animam mollis est, delicatus , timidus; imbellis; inaudax; dei aliens laboris; doloris, de malorum, ergσhomo cui pedes parui, destricti, & inarticulati sunt, & visu iucundi magis quam ad usum apti, ille est secundum ς' animam molli inaudax de imbellis ad labores, de aduersitates tolerandas; aestus, & pul

Hae propositiones speculandae suist, an sint verae, de propter quid sint, minor quod sithera non est qu inegare possit, nam si oppositorum , dc opposita formas habentium, oppositae sun qualitates, cum pedes his oppositi dicantur m sicut ini ergo iure hos tamhieos dicemus, propter quid autem huiusmodi pedes sint taminiles causa est quoniam arguunt

vim formatricem,calorem nempe naturalem esse debiliorem, & remissiorem,nam si inte sis, di viuidus magnos pedes, di sermatos bene facit, ergo non intensius, neque, uiuidus,non masnos,non articula's facie si enim affirmatio, ut ait Aristoteles, est causa

333쪽

3 In Pthysiogni Aristotelis

firmationi Megari etiam Milom critcausa at vividus calor malaulinus est ergo tibviuidus,scemineus dicetiaresquod igiturnain sit vera, ct propter sidexbisest manifest si Maior erat, qui id minetim gemis secundum pedes xeserunt, illis cundum animaui nolles sunt, inaud ses, in scaces,&laborum,ac erumnarum impatientes.

od sit uera non habetdissicultarem,at propter quid dubitandum est;quietenim scemineos pedes habent foeminas referunt, sceminisque similes sunt, quas in Lonfesso est, es

se secundum animam, molles,inaudaces, ct aerumnarum impatientes , imminarum enim

ploratus, & eiulatus est proprius,quod Hercules oeteus sentieni pudore suffustis dicebat.

Heis vir ratem me ore ratum edere, em vidit nemo ulli ingemisiensem mi o, . I.

Aippo pedes limoi potius mollitiem alae,qua dolo, infidelitateq. & sexcentas aliae

Demincη aiae propesiones judicent, inquirendum est ; ua nulla videtratis v qua animgin hem, & imbellem xuis pedum dispositio,di struictura doceat, An certe ratio adest,neq. aliasse potast, pr*tex hanc unam, quod nempe ab ijsdem principijs, & ex ijsdem fiat pe dum palis in corpureaispositio, Sin anima talis affectio, quam mollitiem nominat; que-icunque igitur duo sunt ira assecta, ut ab ijsdem causentur principijs in eodem subiecto, si unum illorum in subiecto reperietur,necesse erit etiam alterum adesse,ut flamma, fumus,cum abeo ςm Nincipio generentur in lisno,nempeab igne, si videbimus inflamatu rςςm lium dipemus esse ignitum , disi ignem habet calidus est torris; quare cum fumat calefacere apim est. sum inflammatusest, etiam sumat, ergo quando duae affectiones Dabeodem principio nρxae sunt fieri,existente una necesse est illud principium adesse, & M-

xeram etiam,&e contra,si altera existat,uel non existat,necesse est alteram etiam existerὀvel rion existere, sic etiam medici aiunt, si bilis naua peccat, & sebrim tertianam facit, &non e*cς4ςntem dusdecim hor , de si sebris non excedit typum duodecim horarum,e qWisita est tertiana, &bilis stasta peccat, R pas ne se mutuo sequutatur,quoniam ab ijsdem pendent principijs,nemini igitur est dubium,quod quaecunque due passiones ab iis dem principijs, αρ hs p dent, sirum illarum in subiecto aliquo reperta hierit, necesse

est alteram etiam jR in sublatis,&causas, quibu utraeqne pendent, omnino existς ie,huic prinsipio subdamua, sed pedum paruitas, &inarticulatio, & iud ditas aspectus Aorumdςm,quae in homine ce o existit, &mollitiesanimi,isunt duae qualitates in eode* 3'.suhi oo repertae , Oxyb j)Mςm pendent principijs, ergo cui inerit pedum raruitas, & fi

sura ςonstricta, & inarticulata secundum corpus,illi etiam inerit mollities secundum animam, quod autem eadem sint prisseipia quaesacight in corpore tales pedes, & in anima mollitiem,sic puto tendi;knimam iam diximus esieformani,&actum corporis, partς oryose 4 ςiuuςmesseinstrumentu qualia sunt instrumenta tales esse operationes,aut 'ginitemςgusam si ς idyriplici genere cause, &etiam ipsim uti proprietatibus maioxiae, gilare, frigore tamquam principijs actiuis instrumentesibus, deiecundum horum dispositi nem,& habitudinem quam habent inter se agere, α mouere, siccitatem autem, Δ humidis tem ab dem anima usurpari. tamquam principia passiva. & secundum ha- οxuna palsiuarum qualitatum dispositioimm,&rationem quam habent interse euici,ut haec,

vel illa dii passiua magis,aut minusadentelechiam accedat, ' ιρ 1

Cum igitur pede4p ruissent, delicati,parum adesse materiae terrestris, siuς siccitat smanii tam est, ergo in passi uis praeualet aqua,saltem secundum virtutem, unde efficitur, Ux parmih sit, & molli 4 pes, & cum indore quodam delicatus, & pulcher visu, &quoniain xalis est, ideo ad usum xst ineptior,quoniam non est robustus,nam si seret pes robustus pigualeret non solum s undum molem,sed etiam secundum virtutem terrea siccitas; sed quon istin vi aquae domin Ztur, ideo etiam est in articulatu a in humidi est dijsicile retiner ις inum,quamvis lituta facile capiat;tales is itur pedes arsuunt materiam, cXqua facti

334쪽

Commentarius. 3 9

sunt esse aquam, & terram, ita inter se coniuncias, ut secundum uirtutem aqua praedomi. netur terrar,hoc est,ut maior sit humidi portio,quam necessario requiritur, ad statuendos pedes secundum naturam perfectam,& minorscci,& in uniuersum minor corporeitas. At pudeas uit extremum alterum corporis,in quo naturaliter praeualere deberet uirtus terrae, cuius indicium est quod omnis sere animali spartes extremae, & quae vel pedes sunt vel rationem pedis sustinentissent caeteris duriores, di id rationabiliter.quoniam reliquum corpus sustinere debent, minus igitur quam aliae cedunt,quare cum resistant duriores existunt, alterum autem extremum est, in quo aquea vis praedominaturi in capite enim posita est cerebrum .& illud frigidum ,& humidum.1ς Haec igitur sunt duo diametri extrema in quotu altero naturaliter terra, in altero aqua praedominati, de praeualere deberet, centrum autem est circuli, in quo principium mo- ns,quod anima dicitur,praecipue politum est, quod centrum in medio d tametri existes,

virorumque extremorum rationem habet,nec non,& utrisque opponitur;cum emo extremorum .dc mediorum eadem sit materia effectum est, ut cum in pedibus superet humos, ille idem etiam in corpore magispraedominetur, quare, in centro, quod ab extremis. aequaliter distat, de ubi est principium motus,praeualebit;quod cum rioueat, de disgreget, rarefaciat, Sc calefaciati, erit calor mouens spiritus maxime humidos,de ad naturam alius, di nebularum albatum accedentes, at quorum spiritus tales sunt, di ad naturam albarum nebularum accedentes,illi sunt secundum animam faciles, qui persuadeantur, di instabi ',6 les, de non oόstinati,quare neque duri olles igitur,ergo quorum pedes sunt parui stricti,

de inarticulati, de uisu iucundi, ijdem secundum animam sunt molles, ac inescaces, quod

probandum fuerat

Cur igit potius mollitiem animae, quam aliquam aliam scemini lem passionem doceant pedum lupradieta qualitates, ex his putomanifestum esse.

Animaduertendum est autem, quod eadem penitus numero est materia, ex qua fiunt partes corporW, de ex qua spiritus, qui animae deseruiunt, quare qualia videmu3 esse corporis membra,tales etiamsuspicindum est debe eesse spiritus talemque illorum esse propensionem, quales autemsurit spiritus talia sunt prima animae instrumeta,qua talos op rationes, de propensiones,quae uocantur animae accidentia, de ab Aristotele nunc, Ea quae I sent in anima. Non ab reigitur a certa corporisparte,dc ab eiuserenita natura ad spiritus' cognoscendos ; si ad certam animae propensionem ascendere possiimus i. Nam sicuti seliet corpus simpliciter ad animam simpliciter. Ita etiam priuatae ac pa rticulares corporis partes determinant sibi priuatam quandam animae potenti iniquate

sicuti illa pars est in corpore,ita haec potentia in anima, de sicuticum talis pars adsit nempe inarticulatus paruus pex, tunc abest opposita qualitas , mi'gnitudo scilicet pe- dis, di dearticulatio, ita in anima propinquior est entelechiae, de actui potentia illa, quae mollities, ' timor quidamdicitur, quam e , quae huic opponitur, hinc factum, est, ut sit idi cilius sortem. &durum, de laboribus, ac per sulis resistentem facere illum hominem,qui pedes paruos habuerit,quam illum qui magnos , similiter, de discilius mollescent,uiri quorum pedes fiant magos,dearticulati. dc ueruosi,quam qui oppos to modo dispo siti sint;Non ob id tamen tonitu, qui in usi, ac distiplina homo omnis in contrarium etiam trabi habitum nUn possit, ei ad quem iis turaliter propensem essedici- 'mus;quod de Theodosio pinno Romano Imperatore testatur Zosimus Qui cuin natura- .. liter mollisesset,ψineficax, attamen cum res id postulabat sortis uitilis, ad agendum promptus,de audax fiebat;neque id intru erit ei, qui contemplans humanam animam,idisam esse omnia,ac omnia posse fieri intelliget,quare,de mollis, in habitum audaciae potestui litari, do audax,timidus, 3: imbelli reddetur, si ad oppositasexeiuitationes sitae naturae

raducetur, quod facere illud est quod aiud naturam expellerosustu quae etiam si aliquo

335쪽

3 ao In Physiogn. Aristotelis

do recurrat, restacta tamen, & semper mi vor apparet,ut tandem abolira putetur omnino.

Caeterum quae ab hoc Aristotelico apotelesinate deducantur facile est cognoscere, pri mum enim secundum corpus ea sequuntur,quae superiori opposita sunticuiuscunque igitur tales pedes erunt sit modo secundum suam tactus fuerit naturam, neque humano capiti coniunci m habeat equinam ceruicem iἡe faciem prae se fieret omnino faeminitem,carno sana, & glabram,neque multis pilis circa genas vestitam;amplius, & ossa ideo erunt parua neque crassa, & caluaria capitis subtilis, rara textura, & facilis ad patiendum ab exteranis,neque robur corporis naultum aderit, & ad fugiendum erit paratus,neque loco facile flare poterit,pedesque, ac manus agitabit,uam animae mollities hominem promptum ad omnem Mutationem secundum animam indieat,ita eumdem etiam secundum corpus talem lacit, ut facile manus, pedesque iactet , ac gesticuletur, quod in pueris, ac sceminis δ' quibusdam est animaduertere, qui nunqu*m locosare, nunquam extrema sistere sciunt, umenim propter spirituum fluxibilitatem,infirmitatem,&mollitiem, qui nusquam sunt i*rines, continua fiat circa centrum mutatio, quamuis illa parua sit ,&propter suam .pMuitatem insensibilis inanima,in circumferentia tamen,hoc est in manibus, & pedibus vehementer apparet;similiter secundum animam quae ex mollitie sequi solent,illa eadem etiam de homine paruo pedes habente enunciabimus.

Si igitur mollis es' qui hcile cedit, hic igitur facile persuadetur,credulusqueeritiquare,& plerumque superstitiosus fiet, magis aliorum auctoritati ; quam proprijs discursibus ,

fidem adhibebit, quoniam talis est, id secundum se irresolutus erit, confusus ad 'scientias, & speculationes. quidem in in , sed ad viriles actiones etiam multo ineptior, parati imus ad iram, sed quam etiam prompte ponat,puerilem enim tempe te referet, &probabileςst humidi esse temperamenti ;&interaquam,& aerem existere, facilisetiam est ad risum,& ad ploratum,nam iamineos mores habet, foemina autem facile mutabilis est,vel dicente Poeta F--ἰ i, Ex quoniam est huiusmodi ad accipiendum etiam,&captandum pia

ratus,accipζ quς piet,quoniam auarus est, auarus autem, &enim timidus, tali nam imbellis,qqar imbecillit 4s mollitiem sequitur, aliena autem dicta,ac secreta captat, qqando quidem curio s,t lisque est, quoniam garrulus est, & qui facilis in omnem pati'tem conuertatur, ii quia m ternasprompte natus est accipere impressiones; quariit igi-- ognoscere,&kiις quamplura,quae nihilad ipsum pertinet quod est curiosi proprium,

Vsgues incurvos su tinuerecudi, duo igitur attributa corporis,nempe digitorumare viisvium curuit hinuerecundiam siue pro nsionem ad inuerecundiam doeent.

pedum digiti nosseςus atque manuum artiri possunt quattuor figuras, autenim recti

sunt,aut soncaui,aut conuexi,aut mixti; concavos dico Muruosdquorum passinferior Versu: terra respiciens est concaua, de quasi arcum, aut semicirinium reserens '

At sonu 'os digitos voco qui versas mitem superiorem in cytruantur,& eorum conuel xit 'ire icit partem inseriorem,ut inversiim referat semicircul im; rectos, qui non magi suprRqssam infra curuantur,inixtos,qui xx concavo,&conuersu composci videntur,qua-

336쪽

1 igit ire sim digitnumieriti mater ungues etiam curuos vocamus qui instost tuit. V kum , Milaori Rin unguoremsentant ι estvnguis extremum tendinis, hic aut ab ossibus, δή neruistrahit originem Adalis igitur unguis talis neruinci sat nerui omnes a

rebro,ossa vero omnia acaluaria pendent;omniaqige orta suorum principiorum testania, tu naturam squale ex ungulum figura, structura, &'natura probabiliter cerebri, di ossium, Gneruoruni ,1 &motiuae virtutis iubstancia potest cogiaosci . 1 uruantur aciem uno spropter siccitat i, :&Ciloreis, ulva de usan his qua phthisi vestiectica febresain Silue inrat laborapti quare quibus in sunt huiusmodi ungues,in his; atque in principi j sunguiuὸ

praeualere si ccitatem,cuin calore probabile est. Inuerecundia putati opponitur, ear misi H puto fglaificari affectionem quam impudentiam supra dixit,&:speeiem quamdam et da ciae,&pei vivaciae, petulantinem propria vero actio,&operatam huius 11npudintis; ω iniimcundites ut sitinustae si lis &quamuis abigariirmillies inpudenter tamen reuer sturadidena quare impudens ille est,qui non admittat alienas admonitiones,dereri henas mes,de igni mimiam & rituperatiotiem pro nihilo ducit;lqum smmo illas m sistiridet pe ero igitur repellit,neque lacile admittit,durus igitur,ct proposita tenax, ad siccitalcmi

tristere rhia affectio respeet qualitatimi passuarum, & ex activis caliditaterii bi, si uituma avi m resolutim pudentia; audacem autem quodammodosi alea , iam hi dictusti est talem autem calidum esse.

uEst igituri Aristotelici Theorginatis sententia. Maiia-s id ni i in Homines habentes digitos peduino ungues incuruassent inuerecundi, huiusdicti caus dura steri clicens , quod arseruntur aues curuorum vnglitum; quaria paces beamus D Aues quae rapto usupnt siuediu sint,vt Aquilae, & Falcone h& vultures: smilimninoetuetribu nes, & otilia que huiusmodi,fere omnes tostiuiti habent aduncii in nomus, de pedum digitos etiam; mee soluin curuos, sed bustos, dejad prae3ani ellulenda imp

o Genusautqm harum auium fere non bibit, aut parum admodumi quamuisti attipaliter: sit c lidum, &isiccum, puto causam esse quoniam eum animalis vorentii quae aucupatitur, est probabile, eoru languine viantur tamqtiam potu, quo sitim citi inguanti ilia Aquila, aiunt eum praecipue nuerint languriem fugere , de ortum estMagium in bibae Seunes, alios memini dixisse, hoc ideo contingere,quod harum auium natura sit calida sic sin securidum se igiturabhorret humidum,&st iduini ficultenim stomachus naigressierse idus,&tium idus: congeneis delectatur, ita etiam animalia,quae cauida,&Mca. sunt comeruantiarsimilibus,ablintent extranea & nagis et Mop sita quare cum Icca,& callidast holuna telaperies:elfectumest ueab humido,& figido,& demum ab aqsti aliti rediit; animalia aututii haec audiaeta sunt; prompta ad rapiendam pr dam,n uti facile sibi gi pqssunt, quod in miluijs claru in est, nec non & in eo accipitret, qui venatur paseres est rigidi ristoteliis, ibliuiamodi. ai cyil

'Momi vhabent pedum. digitqscuruos &ivnguosviduncostari similes avibuyrapae. M. eibtis secundum pallei heorpὁris,seeundum quam' repastatem exercent,arqui si syrtiui usi illi sunt inuerecundi.&procacesergo homines quorum pedes sunt adunci &incuriarui ungues, ijdemanum cundi existunt; minor nullam habet dissicultatem, maloiae in ea i

o Prinum autemsa,ponendum orimurio iliter se dici similia,quae in aliqua eadem c5-

ueniunt quesitate a i auum inustari vocantur, quae eadem magis, aut minus planie

panti continhi iniens uast*t easdem, reperiri in duobustoto generedafferentibus, ut se cerussa in niue Hatis ipunici, sile,& faccharo repe itur albedo,at in laoc dulcedo, vi iliab, salsedo,acuitas4n deiussa,aut acciditas qua dabo naue insipiditas, quoniam inter se diu serunt secundum genus,&substaritidis,quatenus aute albi sunt,eadem rationem habent, l

337쪽

In Phys AEn Aristotelis

de si sterim enere, licet Dumnnominam Imtinentur, mi pruno, Gunita cisalire iii sial la di si si sint milies qui eundem.habeant oculamam colorem,quem l testem si ue eaesiiuui licum; italiaeest,& potentiamvisivamiivxtroque esse si imilem;&fimili ino. do cinerationem exerceta quamptercum alter lorum noctu continode videat,albigna muti uno anni evidere enunciabimus;similium enimi rutilas sunt operationes, i

sustdjgitis, Syngulli, apicium, ill 'sesse rapaces pu babiliter dicet Apariter etiamq&secunduli animana Laiades illabere qualitates, quas videmusthrapacibus quod auiu genus cum audax his solans,& impudens,&huierectanduini hcanines etiam quorum petat de &vngites aduncisimit pudentesplane iudicam Nuc digitur hocverum sit,iam si id tet; A quod uel rapa regunt audaces.&inuerecundaeo inselanteis; u muri induistio, ne confirmari potest Metailandonaturam accipitrum Aquilarum, fastonum, di aliorum huius divolucrumrapacium ,& adunco&habentium Des,quarum propensio haec et naui sis,ut procaciter j inpudeyter, di cciiij nullo delectu, nulla'. amoro,& sic loquar

reuerentia, cibum suminant de manu emrum qui illasnuidiunt videmus etiam catos; qub&ipsi cuiuivnguissum, ponigentibus panena dolia inis, aut carnem ansilui ac unguibuporrigerati j g a mnquesexire, quod in canibus non est videre, propterquid auitaquicunque tales habeant pedum digitos, & ungues lintinuerecundi, nunc persemiadii primum itaque accipiendum est quod quali est habitudoprimarum qualitatu circa principiatamuri RS qui Mila comtuuntur' sunt cor cerehrum, & epatri taliaetiam sent recorporis, psiqua meti/, itales spiritus, mimumantina primus est a 2 sidcquales hi sem tales etiani ope tiones, *potentiae a quibu causantur opoetet aute putate hoc dici tum de quali; tih. acti eis; tuinde passi uis, passiuae qualitates*qua,n terram phaesertim reseruit activae autem in masniin quae mutuam elucescunt, ut quarto meteor, dictuin est, quare in quo superat siccitas in eo terra terraeque qualitates, & quae illius serm3m sequuntur .apnvehunt, si vii siccitate Sipta, igneuniectanimal a ignis consequentia in illo extabui mxx uterqRhistotilla d principia passiva vocabat aquam,&.terium. primum dicebat ei I. siccorum me thia humi tam aquam inquidem sinpliciter, sed tantum prout sunt materia ecfporum mixtorum. Ita etiam ita inM aerem acti up prinsipia dicte

Nam interior ignis , Sinterire aen ea duo suntquae a d tuendam animalium hirami

quiruntur. His uisue sic positia dico. Muod cui sunt ungues,& pedum digiti incurui, illi

inest calor,&siccita sima prjquipia tu terna corporis,spiritusque calidos habe Mesccos, quodevi q. principi cmporis in tertia,&spritus siccos,di caluos habet, est in reclidum,limpudenso pro x,vxgo: j pedum dagitii Sunguessam incurui illi ineri tinuerecundia

Causa igitur huius passionis es Hiccitas interna spirituum, cum eatomociniuncta,exigi Rigitur,&den axondam vi dentu . & edicem tuam proprie teferunt illinem spuritus:qbbre sicuti ci anaqu)m,& imorem1prog)3ptissimc trahit, fugit absumit, italaeς aliuinalia ramm qcia vehemxo is sinae ad ktrahunt, devolant auidissimeat intanium I minorem conte pleri murum d pedum digitiust ungue incuruatidoceanti circa pfinopia emportinanteria durim Inari siccitatem, cum calore coniunctam, nam si pedum digiti sunt incuruati necesse est ctendines etiam bleuiore esse quam corpus illud, mupserit din ' cerui, breuior autent tendQὰδ uim is imitast Q cuin stic la te sicco pidatur ueliquod in haeduit Maiisti flammaeinpplicatis pio Nas suo ucognoscimus sergo dig tycuruam ut ecessa eliginem in

338쪽

Commentarius. 3 23

nam si principia interna sicca sunt, & calida ergo,& cerebrum siccius secundum suas op

arationes videtur, ergo & sicciores spiritus, quare, & cor, a quo oriuntur, si autem cor, &Principium primum,in quo anima residet siccius fuerit, & calidius; spiritus etiam sicci xes , & calidiores pariet, quorum propria est audacia,siccum vero raro,ac dissicile alienas sormas admittit, quare, & impressiones, de phantasmata, non ergo docilis admodum e sthomo,cuius sicci, &calidi sunt spiritus, sed inuercundus, ceruicosus, obstinatusque, & niuhili faciens,quid de se alij sentiant, ergo quicunque ungues, & digitos curuatos habent, illi inuerecundi omyino erunt, & impudentes, quod Aristoteli visum est. At primum dubitandum videtur, nunquid si digiti conuexi λrent,idem etiam sentien- Dub. Io dum esset ξ sane videtur quod non,si quidem liberales dicuntur quom digiti convexi sunt,

di in partem posteriorem conuertuntur, Amplius laxitat i articulorum, & tendinum id a tribuitur, rtio,haec affectio foeminarum est,&ad scemineum genus refertur,qui vem diagitos , ungues incurvos habent masculinum referunt affectum ; qui audaciam d notat, audacia autem est maris; amplius si dicas a calore, & siccitate cotrahi, & contractos

fuisse neruos,& tendines, qui mouent digitos, & ungues in partem interiorem, & versus volam pedis,manusque. . Vna etiam,eademque causa videtur, propter quam digiti, & ungues in oppositum si etantur,non ergo convexitas liberalitatem indicabit. . Huicdubitationi,puto,posse responderi hoc modo;Pedum digiti,manuumque, si longi Rest. dio de conuexi fuerint, articulationes docent esse laxas, & molles quare ad stemininum genus referuntur, & quoniam mollia humidu,& aquam referunt,haerent igitur alijs,aliena uosuscipiunt passicine persuasibiles igitur, & creduli, & si addatur calor,behe sperantes,quare, & benefici, unde, & non illiberales vocantur,quod uero acalore, & siccitate non conia trahantur ad partem superiorem digiti, & ungues, hanc puto esse causam, quoniam comtracto principio prona plius ea quae principium sequuntur,mouentur, & contrahuntur, ad quam partem naturaliter inclinant, quam ad opposita: cum itaque ad partem interiorem, di ad concauitatem magis naturalis sit tendinum motus, &sic natum sit mouere anim ldigitos, & ungues, horum enim ossicium est,ut corpus moueant, sustineant, & tertio com- . prehendant,quae subijciuntur,ut facilius possint corpus sustinere,hinc manifestum est,ta lio lem concauitatem esse siccitatis effect um, cuius oppositum rit humiditatis, quare quorum digiti, & ungues curuati sunt,illi sicci erunt secundum aestriam, i animae principia, ct instrumenta prima, & qui opposito modo fuerint aflecti, etiam oppositam nactos suis-l se temperiem probabile est, neque uerum est adeo robustos esse musculos, & neruos, qui aperiunt manyes, quam qui occludunt, quod re ipsa ex inspectione anatomica in promptu est cognoscere. Secundo dubitari potest, an omnis inuerecundus,digitos aduncos, & ungues incurvos Dub. habeat, nam inuerecundae sunt, ct rapaces aues, quas picas uocant, & corvi, cum, & mures rapiant, & pullos gallinarum,& auiculas,nequaquam tamen incurvos ungues habent, o non igitur conuertitur, quass neque propria erit passio corporis cui inuerecundia,& impudentia tanueniat. Putarem omnino non conuerti propositionem, & dicerem utique omnem hominem, cui tales adsunt pedum digiti, & ungues esse ad impudentiam natu m, at e contra non omni impudenti contingit tales adesse digitos, & ungues; cum ex mala educatione non mi nus possibile sit hominem fieri inpudentem, procacem, & petulantem, quam ex naturali instinctu,& potentia interna. Tertio quaerendum etiam essenidetur , an ii quis digitos pedum tantummodo curuos haberet,non autem ungues, idem de eo esset pronuntiandum.

Non sane ut mihi uidetur,nam ab externaeausi possunt incuruari digiti, non tautatis unguibus

339쪽

3 et In Physiogn. Aristotelis

unguibus , & e contra si enim contingat calceos breuiores esse necessario, contrahuii tui digiti, & inuertuntur, & aliquando incuruantur,contingit etiam,vi in magnis exsiccatio Inibus,incuruari ungues, illasis digitis,&immotis, omnino autem id secundum naturamese videtur, ut prius incurventur digiti,deinde unci fiant ungues, maior enim causa est se cundum quam exsiccantur ungues,quam ea quae digitos curuos tacit, cum, dilatati, tendonibus, & breuioribus redditis incurui fiant digiti,nequaquam patiantur ungues. i

os autem contingit tales habere digitos,illi plerumque, & breuiores habent, & ria bustiores, Nam crassiores, solidiores, quare quorum manus robusta est ad modum ;illorum contracta est, & crassa, & breues digiti,& crassi,quod in robustis colonis licet anumaduertere;Impudentiam,& inuerecundiam sequi solet ingratitudo, irrisio, contumelia: io despectus, & ad maledicendum, &blasphemandum propensio,saeuitia, & morum asperi ras, & infidelitas quaedam, & alia huius modi, qu am pluras, si enim impudens est aliquis , pudorem non habet, que honorε, aut quid homines de ipso sentiant curat illos igitur, illorumque contemnit iudicium, & contumeliosus, quos contemnit nihili facit, quare,&irridet, proprium enim est irridentis hoc agere. At quos multum aestimamus,illos non irridemus, sed honoramus, suspicimus, & vehe ramuriquoniam autem alios nihili pendunt, multumque sibi tribuunt, fficitur, ut se mulctum ament, seque bonos putent, & merentes omnia bona, si quis igitur illis benefecerit,id non illius humanitati, sed o tri biiunt merito, & illum teneri credunt, quare neque gratias agunt,neque referre unquam cogitant,quod hominum agrestiumest proprium, d ast adolescentum,qui credunt omnes sibi esse deuinctos,nominusquam foeminae,quae si qua-do pulchrae sint aspectit,aut se tales credant,hac sua dote autumant,omnes homines obligatos, illis inseruire, ijsque morem gerere omnibus modis obsequi, sevitia etiam hoc genus hominum sequitur, nam cum omnes contemnant nullos aestimant ό nullos amant ἀquare si a quopiam parumadmodum offendantur,subito tamqam cane serae irascuntur, di si nocere possint, a ue,& iusigniter hoc faciunt,sin impediantur, ad maledicendum conuertuntur, & si hoc etiam non securum admodum putauerint iam ad blasphemias,se con ferunt,sic enim suum seputant contemptum,'uem magnanimitate credunt notum faucere, & ita ab alijs,qui audiunttimeri, & coli debere existimant in futurum. . Ab ijsdem principi asperitas morum oritur . quoniam qui irrisores contemptores lim Dminumque deorumque sunt, ut ait ille, in caeteris etiam Meaentium imitantur, cum nullos curent, ament, colaiit, aestimen asperi dicuntur a nullis enim amari, & coli hoscertum est,inamabiles enim sunt, unde, asperi vocantur neque parentibus,aut uxoribus

aut suis ullo modo cari esse possimi, & quod protulit de Nerone Suetynius, Hos moritu belvmr,mater, pater.

stricturumpedum in lacubus moirantes. ' PHoc etiam a pedibus sumptum est; virum autem in tex. sit mendum valde vereor, nain figura timidi ponebat Aristoteles supra manuum gracilitatem, d longitudine, quare, di quidam alij longitudinem digitorum scemineium ,ac illarum nobile, & decorudicebant accidens, foeminas autem, & pudor, & timor decet, putarem igietur sic pronunciadum praesens apotelesma. Quibus pedum digiti similongi,tenues,&cuniuncti, hoc est non dearticulati,vel coniuncti t vix videantur ad inuicem diuisi, illi timidi sunt secundu

ea, quar

340쪽

Commentarius. 37

ea,quae in anima sunt accidentiviongo uoco in comparatione ad eos, qui secundum nisturam mastulinam dispositi sun d, non putandum cst autem , foemina subito digitosiongos habere, sed bene quae pulchroS pedo habent, digitos etiam iecundum proportionem ad suam plantam pedis longiores, hςDx, quam sint virorum digiti, vis planta viii sit, Mix di, & digitus virilis sit,ut duo ad Iaac tu sis plata muliebri=cu sit,ut sex eiusde digitus erit,ut unu eli dimidio, quare longistri,pc modo est foeminitis digitus,quam malaulitas. 1 Tenuior etiam est idem,quoniam dehilior,& mollior,nam si valentior esset, necessa; iu& neruosior, quare, & crassior, maiust imoli , R enim caeteris ovibus in maiori quinito eiusdem speciei maior est viritus, 'OS voco, pondeauicui tos,&non bene diu ., in ab inuicem, notantes Drmatrici viri si qebilitatem, eam debilem dico, cum a pro prio frigore non omninolibera est, neqης mat iapςriecte obsequituti Mia tu d/tur turpitudini oecata; turpitudo enim pix ernaturali ossispositio, i ii ab affectione gessiti causae plandeticum impeditur b Opposito,& h dupliciter vel qu lan genti: η-

enimust timor nisi quaedam cox tractiocaloris circa principium, ubi est oenu isti ibi&eausa coiitrahens, vel pellens haec frigus est ; proprium igitur est stagidioris temper menti timor, propter quod, & senstis id i minae, *gmti. magis quam his oppositi t ment, pueri autem non propterea qu0d sint frigidio isto quoniamhumidi, inexperti , . di creduli quandbq. no timedatiment,cu ijdem quae de ilade timςdg sunt,nihil metuanx. Quorum igi*r pedes habent digitos quales diruimu illi vocantur umidi, quod Theoc rema ab Arist. Gfirmatur, dicete, talefreiurri ad columices, & ad aues, qhiae sui strictorupedu, steganopodast puto, quaru digiti iunciti sui simul, sicuti in anseribus, &'analibus. i HuiusGodi igitur homines assimilat Aristoteles duobus generibus autum,coturnicibus nempe, & auibus palustribus, quὰ non solum longos digitos habent,sed simul iuncto inter media pelle, Coturnices timidas ex earum perspecta natura cognoscemus , H ues uni maxime perdicibus similes,crassiores tamen corpore, & pennis colore subpu puras te circa collum,eas tentari aiunt plerumq; epilepsia,non secus atq. aliae quaedam aviculae, quae picae glandariae vocantur, id autem ideo illis accidere putatur,quoniam meatus, per quos spiritus feruntur paruos, & strictos habent ,& spiritus crassustulos,pp qua causam. Easdem aues helleborum comedere, eoque victitare testatur Lucretius . . ,

Nob sυeratrum est aere venenum. a

capris pibus est, ct coturnicibus idem. Nam no sentίre noxa probabile est,qm ad principia vitg no peruenit veratri virtus, nisi

valde alterata, peruenireque nequit, qmvedae ac meatus tenuesvala. I, quare diψhae' retantequa ad cor veniat ,''diuque manens mutat inattira,eadem cotur ni Suigitos pedulangos habent, pede'. subtiles,&crura subtilia,qus omnia has auea uigidas,&pituitosas quare, & timidas arguunt. Ast mihi profecto non videtur coturnices esse omnino timidas ita, ut quamplis res aues , animalia ipsis multo timidiora non sint, nam pedibus v idis sunt, de pro-

SEARCH

MENU NAVIGATION