장음표시 사용
341쪽
3 ris In Ρhysiogn. Aristotelis
besormatos digitos habent, quare suspicio non pauca mihi fit Aristotelem coturni ces non scripsisse, nam, & quidam textuS uocς hanc non habent, sed per coturni ces, cum additione strictorum pedum, intellexisse fulicas, vel genus id auium tale vi. detur, nam, quae dicuntur sulicet coturnicibus fere similes magnitudine corporis sunt. m6jjissimas habent pennas, ct timidissimae sunta & fere semper clangunt, quae a tem multum vocalia sunt animalia, plerumque timida ι videmus enim timidas muliere, multo magis garrulas quam sint viri, quare dicerem.Qui tales pedes habent, fulicis este simile aut illis auibus,quae in lacubus, & paludibus degentes continue obstrepunt,quq pe des habent strictos,hoc est digitos pelle simul coniunetos, quod animalium genua, tvito. timidum esse,quoniam deficit calor circa principium,nam si calor non deficeret, sed vasi i. dus esset, ergo, & vis sermatrix quae hoc tamquam praecipuo utitur instrumento vivida es set,si autem hoc fieret, queretur,ut partes corporis extremae etiam apte sermarentur, quaere, & ab inuicem distinguerentur,caloris enim est disgregare, de distinguere, & si distin. ta forent extrema,ergo digiti pelle non simul iunethergo neque pedes,ut diximus stricti, quod cum supposito repugnet,probabile est tale auium genus frigidum esse,qua propter,di timidum, ut igitur dixi miis,quorum pedum digiti sunt subtiles longi,ignisti,hoc est, nohene, & perseela diuis , sed uniti simul, hi erunt timidi, & si timidi erunt secundum animam, & debile. Gundum corporeas vires, & dispositiones, sequetur probabiliter ,h mines huiusinodi cito senescere, paucus enim est calor, neque diu durabilis, neque la hores sustinere poterunt, ab iniuriis externis aeris facile isdentur, sunt enim debia letles, aegrotique facile sanabuntur, nam causa leuis erit secundum quam aegrotare coititigerit; nec moles corporis magna erit admodum, nam caloris est dilatare, cum a tem abest, aut si constrictio, aut saltem materia non valde dilatatur, abundant carn ,
plerunque, & adipe, haec enim passo est, quaea remita fit calore, unde effectum est, ut
circa quadragesimum annum plures, &praesertim mulieres, &pinguiores, &carn sores erutantur quam essent, crurum, & brachiorum ossa exilia sunt, & debilia, nam , ct vis corporea debilis est , neque uenereis gaudent admodum nisi melancholici sint, deflatibus abundent, & cum pedes stricti sint, pedumque digiti iuncti simul, probabile est in hominibus his manus striinas, & langas esse, & digitos longiores, & quasi inter se iurustos; pectus item strictum glabrum. & capillos molles, & caetera quae timidi esse accidentia; aos. ι docebat Aristotelς . . . - ὰι Secundum animam autem, quae naturaliter insunt sceminis, de huiusmodi hominumma. genere poterunt enunciari; nam haec dispositio corporea foeminitis est; contingit autem in stemineo corpore animam scominilem reperiri,noli enim, ut iam saepe dictum est, in corpore ovillo leoninam reperies animam, neque, ut Pythagoras, dixeris leoninam antimam sertiri posse corpus agninum,quod sentit Aristoteles secudo de anima, etenim certi corporis est actus certus, &quatenus certi corporia actus ςst,eatenus certum requirit cor-
Non pus in quo sit. Notandum, ut mihi uidetur in his quattuor apotelesmatibus, quae a pedum digito- οrumque natura, de dispositione sumpta sunt, duo ad masculinas, duo ad stamininas diaspositiones reduci ; nam primum, & tertium ad mares, secundum, quartum ad se minas pertinent,est enim audacia,& inuerecundia uirilis,seu masculi animalis magis propria, timiditas autem,& mollities, quae secundo,& quarto docenturiad steminas spectant. Videntur autem accidentia omnia, quae naturaliter in unumquemque hominem cadere possunt; &ea praesertim quat potenti animae, & dispositiones uocantur coraporis , esse tales, ut uel sint propriae maris,uel taminae ; cum enim species humana, abs- que medio diuidatur in masculum , vel sceminam , neque sit medium inter haec
duo nisi casu, per accidens , Androsyni enim sunt praeper naturam nullum
342쪽
st i diuiduum humanum secundum naturam affectum, quod non sit, vel masculinum, vel foeminum, necesse est accidentia, quae e substantiae ratione pendent esse talia, ut quaedam magisnaturam corporis tam ineam, quaedam naturam masculinam reprelenient; D turaliter enim inter marem, & taminam nihil cadit, ut inter par, impar, oppositarenim differentiae, quibus genera diuiduntur, medio carent, secundum se, ut animatum inanimatum , sensitiuum insensitium rationale, & irrationale. inare, ut ens, & non ens, aifirmatio, & negatio secundum se non habet medium, sic etiam masculinitas, & emini litas omni medio caret ; nisi sorte per utriusque abnegationem reperiri medium diceremus, ut cum lapidem neq; caecum neque videntem dicimus; to Sed hoc non est ad rem,nam sermo est, de subiecto susceptibili, harum passionum, a quo non possunt ambae negari .: Vt autem entium quaedam magis persecta sunt,quaedamniinus communicatum enim non est omnibus aequaliter esse,sed his clarius illis 'bscurius, & quae minus persecta, magis ad non ens accedunt, & minus non entia magis de ente participant ita etiam dice dum videtur , omnem hominem vel membra corporis, &animi passiones viriles habere, vel taminiles; & id vel secundum totum, vel Rcundum partes plures,aut pauciores, tum animae tum corporis, Viriles affectiones sunt entis, & melioris naturae, iceminites autem non entis, & pecoris speciem sustinent; ut ergo ex luce, & tenebris omnes colores const te dicimus, differre inter se secundum quod magis, minus de altero extremodio rum participant, ita omnia humana indiuidua composita csse ex membris partes mares, & tamineas referentibus, & sic, per marem, taminam determinari, asseremus,& ex his, atque consequentibus haec, omnes indiuiduorum differentias statui, ut alia ducantur secundum totum mascula indiuidua, alia taminea, & eortim quae mascula sunt, quaedam dicantur secundum certas partςs taminea , secundum quasdam alias majcua Ia, item quae partes, Res affecti es dicuntur tamineae, vel masculae, eaedem secundum magis, & minus differunt, ut carnis mollities, eXtremorum concinna paruita, scum utraque sint accidentia taminilia magis tamen decet isminam mollities quam ex tremorum paruitas, &similiter cum virile accidens sit vox magna, &grauis, & latum pectus, &robustum, attamen virilior, nescio quo modo,est dispositio, &magnis pro . o pria virorum vox grauis, quam latum pectus, si modo pectoris latitudo a graui voce se
parari potest, & plures reperientur taminae quae latum pectus habeant, quam vocem maci
Notandum est etiam, eorum quae in anima existunt corpus humanum sequentia, ali certiora, alia incertiora, & magisprincipijs corporis propinqua, si quidem audacia siue propensio ad audaciam,& conlidentiam,seu videtur esse maximi propria virorum, At sceminas decet magis timor, & magis in alijs,aliorumq; auxilio, quam in se ipsis confidunt, Causam puto quam supra tetigi; virtute λrmatricem, in herio quodam gradu caloris sita, quo tamquam principio, ac praecipuo instrumento natura formatrix siue anima utitur, ad 46 formandum corpuβ- . Haec virtus si secundum se suerit , in eo gradu ultra quem si intenderetur perfectum ,& secundum naturam non faceret hominem , cum materiam nacta fuerit obediεtem,mas generabitur, in quo cum praeualeat calor cuius proprium est dilatare, & disgregare, erit magnitudo ccnueniens, &potius magnus homo, quam paruus, &pectus latum , quam
strictum erit ; & quoniam calidi est mouere, & facillime moueri, & alijs superesse elementis, hie etiam promptus erit vehemens, &audax, E contra si eator secundum se ab eo gradu vltimo persectionis declinau it, iam remissior erit, & corpus tamineum generabit,mollius, &pressius, secundum animam minus audax , timidum, & sibi dii
343쪽
3 et 8 In Physiogn. Aristotelis
dens, & alia quae haec sequuntur adcidentia inerunt, .ea biS enim alia quae congenea sunt inferri nihil vetat. Diab. At videbitur absurdum virtutem Armatricem esse in excessu positam,quando alias di ctum fuit virtutem omnem naturalem in mediocritate sitam esse, & ideo ab excessu sic dea Mist. sectu pati i An utrumque verum,etenim si virtutem formatricem, & omnem naturalem,& moralem contemplabimur, videbimus eam, esse secundum se in summo, quoniam illi nihil addi potest, de iam suum finem ultimum attigit ultra quem finem procedere non potest, &siquid illi adiungeretur utique corrumperetur, &sic secundum se virtus omnis, tam moralis,quam naturalis in summo esse dicitur. Rursus uocatur medietas quaedam,&ratio certo modo disposita, quoniam si quid ata iocedat,aut si quid quam dematur, operatio laudabilis non existet; sic iustitia secundum se quoddam exactissimum, & bonum in summo positum dicitur, eius tamen operatio in me diocritate consistit, ut neque plus neque minus qu*m Oporteat, aut quamquis mereat
illi tribuat. Ex his itaque quid physiognomica apotelesmata ab Aristotele a pedibus accepta pota tendant. & cur puto satis esse manifestum.
animam,referuntnr ad masculi mymi . TAli vocantur tubercula illa ossea, quae utrinque prope pedes prominentis int autem
extrema ossium,quae crus statuunt, inseriora, quibus alligatur pes,d ea quae circa talos existunt, caro, &tendines, & cartilagines,&cm.quae ibi sunt; In hac parte robur pς dis,&vis,tum sustinens,lum mouens corpus humanumapparet;dicit ergo. 1 Quorum hominum partes quae suntcirca talos, & pedis principia erunt neruosa, & bestne articulata, illi habent dispositionem, & propensionem ad fortitudiuem, hoc est sunt audaces, parati ad subeundum omne genus periculorum, & ad omnes laboro tolerandos i Non absimile dictum supςrioribus, quorum pedes erant magni , dearticulati , ne 30uosi, illi audaces, & supra in figura sortis, iuras dicebat contractas; quas nunc vocat ne uosas ; oportet autem, per neruosas partes hoc loco intelligere, eas desinentias muscul rum, quae in tendines degenerant robustos, de ossi calcisimplantantur, ut sit omnino inter virilem, & sortem suram,&scemineam ac debilem haec differe4tia, virilissura sit, non carnosa ed tota neruosa sic talos, &ς ro sit sursum contracta circa mediam suram, &uem
sus genua, & pars illa luserior quae talis iungitur, & calci sit bene dearticulata, firmiterim plantata, & pr=edistilii Mut sub cute tendines magni,&solidi appareant. At saemini lig ex opposito sit tuta carnosa,non ner Mn.n dearticulata,sed massa qurdim mollis carnis uideatur, & multo quam uirilis crassior circa partes talorum, neque ala Aspareant tendines,neque in , & uix in i agdoscantur, potius talorum locum quam talos ipsos suspicari povis. Causam eandem cum superioribus, & huiu* existimabis es
Nam si quae sui cita talos ea sunt neruosa,& dearticulata,ergo extrema corporis erui, & neruosa, de dearticulata,ergo, & probE aς psecte facta, igitur, dc uirtua sorinatrix est pote ,& Misda,quare, i ci hca precordia, principia animalia pWdomidatur c*l x,& siccitas, ubi in animali) citca principia dominAxut calor siccitas tunc audax est, & prom-pxum δd operandum. ad subcunda pericula,teferturque ad masculinu genus, ergo, cui .
344쪽
qum se ni circa talos erunt neruosa, & dearticulata, ille secundum animam senis erit, hoc est,ut d iximus paratus ad subeunda pericula, & repellendas liniurias, non enim tortis est, hoc est insignitus illa sertitudine quae virtus est moralis, nullae enim morales virtutes imnatae sunt sed omnes disciplina vis, & exercitatione acquiruntur. - Medium Aristotelicum tale est, quorum quae circa talos sunt neruosa, & dearticulata illi referuntur ad masculinum genus, masculam animam, potentiasque masculassertiti sunt; qui tales sunt illi secundum animam fortes , &audaces sunt, & ad labores atque dolores perferendos parati, ergo quorum, quae circa talos posita sunt, neruosa, &dearticulata existunt, illi sunt homines audaces, & tolerantes laborum, do-
, lorum, & fortes ad operationes obeundas . Assiimptas propositiones puto ex praedictis
satis patere. Minorclara est,quorum quae circa talos sita sunt neruosa,ae dearticulata, ili validam habebi virtutem Mrmatricem,quare, & calidi sunt circa principia vitae, de ad ignem referuntur, qui tales sunt,masculini generis, temperamenti sunt, ergo quorum quae circaratos neruosa sunt,&dearticulata, illi ad genus masculinum referuntur, At maior multo notior est, nam quae mastyla sunt, & calida, & sicca, & ad ignem referuntur, quae talia sunt, & audaeia sunt, & nreme sua munia exequuntur ι patet igitur, quod quae mast lini generis sunt, quaeque mascula sortita sunt membra, eadem etiam sunt animalia audacia, & parata ad pugnam, & repellenda quaecunque illis noxam inferre tentant. At quaerendum videtur, si cui dearticulata quidem forent, quae circa talos, non autem' neruosa,aut si neruosa, & non dearticulata, nunquid foret sonis secundum animam, d dato quod fortis non seret, quis tandem esset, A quo utraeque absunt conditiones,neque ulla adest alia conditio,quae audaciam doceat, illum puto, a nemine dicendum esse so tem , si vero neruositas quidem adsit, non tamen dearticulatio siccitatem quidem domi nari, non tamen calorem esse in suo gradu, perfectione, & secundum naturam suam indicat,nam siseret perfecte validus, materiam vicisset, dia dearticulatas partes effor
Hic ergo corpore quidem satis robustus, sed animo durus, obstinatus, praeualet enim siccitas,ad terram igitur refertur,quae primum siccorum est sicci autem est difficito seruiari alieno termino, terraque o aca est , quare, & parum alienas admittunt admonu tiones,&obscurum, ac tenebrosum sortiti sunt discursam, unde feri,&crudeles,&suspiciosi sunt. Cui vero qua circa talos existunt dearticulata, non tamen neruosa decentiam quamdam referunt, & secundum eas partes aspectu sunt iucunda, quare formatricem virtutem ivalidam quidem esse, sed deficere siccitatem, & humorem praeualere docent, nisi sit aliud,quod impediat, circa animam erit bona indoles, & ad agendum promptitudo, &ad artes,& scientias capessendas propensio, temperies enim calida est, &humida; secum dum quam humani, ciuilex, do bene nati' fiunt homines, non plus, quam deceat ma- nu prompti, non audaces plus iusto, sed neque etiam timidi , & viles, si autem continge. ret ea quae circa pedes sunt masculinam habere dispositionem, quae vero circa talos foemininam profecto nescio quid monstruosi animalis illu= ipsum dicendum erit, exempli gratia timidum audacem vatium, inconstantem, robustum corpore iii principio laborum, sed non potentem durare, &sicuti circa corpus contingit apparens praeter naturalis dispositio , ita etiam secundum animam probabile est, misceri contrarias quodammodo affectiones atque potentias,' hominem non sibi coia stantem, varium, & omnino instabilem existere.
Erat quida,qui pedes p paruos habebat sieu reliquo fuisset corpore coharati,at suras d inde cotractas, benest carnosas,& latu pectus,deide caput paruu,& osmassi ustio minore Ee 3 quarc
345쪽
quare timidus , audaxque erat, vanus, instabilis, nunc leo,nunc lepus videbatur, cum in ferioribus terribilis, cum superioribus vili , &abiectu , cum amicis insolens,audax, manu pNmptu Cum inimici meticulosui,taciturnus,non audens vel hiscere. Idem erat valde edax, & bibax, & ideo etiam valde carnosus,obscpnus in verbis, magia
quam in factis, omnino φ lis fecundum animam, qualem esse decebat hominem qui cur pus i ale sortitum oujssti.
osseunque autemsent tali carseruntur a demininum genus NVllam habet difficultatem hoc apothleseia, & consimile est secundo,in quo diceba
tur pςde visu iusundos, di paruos mollitiem arguere; est autem huius sensus; ho mines quorum tali,&partes,quae sirca talo positae sunt cardois, & inarticulatae ,&indi stinctae, ut neque tendonesappareant, neque talorum extrema, sunt omnino secundum animam molles,ratione huius dicti affert, quoniam homines tale reseruntur ad genus scamineum, hoς ςst habent parte quaesunt cirpa talos, qualς naturali xer solent habere mu,
lietes secundum naturam dispissitae;hoc enim illis proprium est, & peculiare, propter ast hoc laudantur,si contingat illi pςdes paruos habere, di partes quae sunt circa talos ςamo. sas, succosas,molles,lenes,&rotundas, & su si quadantenus forma imitantes, Est igitur talis deductio Aristotelicae r tionis; quicunquς hominei habent partes quae sunt sirca talos,carnsas, i x inarticulatasta illi sunt secundum corpus similesitaminis, at quicunque sunt similes sceminis, illi sunt molles secundum animam, neque laborum pol rantes neque periculorum, ut molestiarum patientes,sed facile animo despondent,aedesperant ergo qui talos habent inartipulatos, & ςarnosos, sunt secundum animam molles , di impatientes: Minox indiletione iam probata fuit,&rationem habet, nam tales partes, ut dixi, & abundantiam humoris ac materi 9 α defeetum eatori , de formant js virin iis imbecillitatem arguunt,ubi autem haec reperiuntur,ijsdem adsuist foeminea membra. 30 di dispositio steminitis; Μ jor etiam supra declarata est, nam si foeminςa sunt membra, . de foeminitis xemperies ergo humidior,&frisidior virili, simpliciter ςnim foemineusca torremissior est Virili qu mui forte secun m aliquam partem vide tur psiς calidior mde ossa ilium sunt in sceminis. qu m in viris latiora quod autem scemina omnis remissio, rem habe liquam vir c loremtestatur etiam Galen causam reddens cur putauerit Hippocrate nullam foeminam voqu4m ambidextram apparuisse; cum id eo fieri dicat, quo nia m naturaliter scemina uiro stigidior est, non ergo tantum caloris in ulla λmina repe riri potest, ut ea fiat habilis gd usum aequalem utriusque manu , nam si id continseret, noamplius stamina, sidui rςsset
animam resieruntur aἀgenus mastulitium, cruribus tria enunciat Aristoteles, quod sint articuIata,hoc est, musculosa, ita
346쪽
eontracta,ut supra dictum fuit, & tentiones fortes habeant; tertio quod sint robusta, ita,vt. prompte, facileque, diu, & celeriter mouςre, de sustinere valeant corpus;crus autem nunc significat illud totum, quod a genu ad pedis principium porrigitur, constaps ex duobus ossibus magnis,pluribus musculis venis,neruis,&arterijs pelle vestitis iunctis, ac termin iis ad statuendum organum,quod mouere,ferre, & sustinere debet totum animal, siue ipsum hominem; de hoc ergo homine cui contingit talia crura cenunciat Aristoteles illum esse fortem, hoc est valde propensum, & paratum ad exercendas operationes, quae ibrii, &audaci viro conueniunt, de in textu sui dicti causam affert, dicens, quod quicunque habet talia crura hi reserunt genus masculinum,huic propositioni adda , de quicunque referuntro secundum membra corporis genus masculinum,illi etiam secundum animam habent propensionςs, quae in masculino genere solent reperiri, tales autem inclinationes sequuntur ignem, de vividum calorem, ut audacia, de propensio ad sortitudinem, Je magnanimita tem,erso cui insunt crura tales conditiones habentia, eidem etiam inest secundum anima ad sertitudinem, de ad tolerantiam laborum, de periculorum propulsationem propensio ;minor prima nullum habet dubium, illa enim virilia esse crura patet, sunt enim opposit modo disposita, ac illa, quae paulo antesceminis tribuebamus, videtur autem adeo proprium esse hominis secundum corpus robur, de secundum animam audacia, & secundum quod compositum ςst oris dignitas, de corporis,atque capitis erecta statura; de foeminae secundum corpus mollities, secundum animam pudor, de ignominiae metus, de venustas ac a S gratiosus quidam decor, ut communiter uituperetur tum mas, tum scemina, qui proprijs carens;oppositis dispositionibus affectus reperitur;maior iam laepe repetita fuit,nam qu Ita sunt membra,t lis est uis quae illis utitur, de tale spiritus prima anim, instrumenta. i
., micunque crura gracilia neruosa hasent luxuriosisunt referuntur ad aues.
DEcrurum qualitatibus etiam nunc agit, de aitia' si quis habuerit crura neruosa quia
dem , de robusta, sed non Marticulata, hoc est non musculosa, uerum subtilia; illo exit Reundum animam luxuriosus ; gracilia crura dicuntur habere caprae. dc perdices, de qualeae, passerculi etiam,de uniuersaliter genus sere omne auium,35 earum praesertim, quq cum dormiunt uno tantum pede ac crure innituntur, gracilia crura satyris, de faunis dedit antiquitas. hac serie de causa, ut eos admodum esse luxuriosos indicaret, qui autem tales sunt, quoniam neruosa habent crura. de ideo etiam robusta;iure ad mastulinum genus r feruntur,tum quoniam secundum has partes rqbusti sunt,tum quoniam non est proprium Deminarum, gracili crura habere,ad masculos igitur potius pertinebit. Hoc loco,ut mihi uidetur,per luxuriosum Aristoteles intelligit appetentem coitum, &seminis eiectionein,qui nullam differentiam faciat in sexu, de in aetate, loco, de tempore, quod experientia ipsa confirmatur, nam qui ueneri multum dant operam secundum crv-ra gracilescunt, α q*icunque secundum naturam, non autem propter morbum graciliata. habet crura,illi ad modum salaces, ac uenerei sunt; caeterum iam Aristotelicam rationem contemplemur, ait ille.
Quicunque habent crura neruosa, dei gracilia reseruntur ad aues ijsque secundum hanc parte; similes sunt, atquicunque similes sunt auibus secundum crura, ut scilicet sint ne uola, de gracili , illuunt luxuriosi, de inuenerem plus aequopropensi,veru neque hoc douiris tantum, sed etiam de taminis est intelligendum, , eo majs si contingat tibias esse
in utrisque pilosas,cum calore enim etiam adesse materiam terrestrem, de melancholicam
pili designant, ex qua nungit flatus, de humorem quendam sellam generari, qui ueli
347쪽
cans, & mordens partes generationi destinata s,tum homines, tum staminas serita tad re increm . Minor propositio ex ipsemet inspectione patet,nam nulluati fere aliud animaliu comparatione ad co1 pus suum crura, & tibias habeῆ graciliores, ct neruosiores, quam Dianus auium,& earum praesertim,quae in inores sunt, di quaecauda carent, ut grues, &hu iusmodi; causani propter quam aues talia sint sortiti crura puto, quoniam illis volandumer at,quare tota pene caro debebat alis seruire,pedes autem leuiores facere oportebat, sed robustos, unde graciles fuere,sed neruos, ob id multa caro in coxa est, tendine'. omnes in crure, & sicuti se habet caro humanae surae ad tendines, qui sunt circa virilem talum, ita se habet caro coxae ad eos neruos, qui sunt in cruribus auium, patet igitur quod cui tales sunt surae,illi referuntur ad aues,maior nunc consideranda est,quod scilicet, qui referuntur ictad aues,hoc est qui similes sunt auibus in habendis suris neruosis, & gracilibus, illi sunt lubidinosi, & prosecto nemini dubium est,qi d medium hoc a signo est,nam hoc sibi vult,
quod gracilium crurum, & neruosol si homines sint libidinos,exemplo auium,aues enitugracilia, & neruosa habent crura,auesque fere omnes sunt admodum luxurios, ,&praecia pue minores,ergo quae crura neruosa, &gracilia habent, illa sunt animalia libidinosa cur autem aues crur ineruosa, & gracilia habeant causa est ex Aristotele quoniam aliter im-- pediretur volatus,&corpus non bene libratum ret.
At magnopere videtur dubitandum an verum sit,quod dixit Aristoteles,nempe habe tia crura neruosa, & gracilia reserri ad aues, genusque auium esse,ut dicit, omne libidin
sum,etenim clarum est, omnes aues, tam nocturnas quam diurnas , quae aduncum habent a
rostrum, & ungues curuos esse pauci coitus, neque ad modum in libidinem ferri, causam ex Aristotele afferre possumus, quoniam cum semen genus quoddam sit excrementi excrementum in auibus adunco rostro,&vnguibus praeditis, fere omne in pennas, & vngues abeat,ipiaque sint ob hoe calidae siccae, &terrestres, essicitur,vi minus supersit alim&ti, quare, & minus stcundae sunt,ut miniisque irritantur ad coitionem, unde sunt minimulibidinois,vel etiam,vi quidani dicunt, quoniam cum raptu vivant, datura ijsquam api fidae erant aviculis prouidens, & earum conseruationi quantum fieri poterat consulens,paucas ex rapacibus,multas ex rapiendis produxit, non ergo verum est quod'ui aut les sunt, ij sint libidinosi, quoniam non omnes aues sunt libidinois, tum exemploratacisi tum ex eo,quod dicitur de turture,quae caste, & solitarie vivit, si contigerit consortem ubi amiae,&thalami perijs e. Φ IV. Qua permoti dubitatione quidam in hanc venere sententiam , ut per aues intelligeri gallos,ut esset sensus,quarum crura sulit neruosa, & gracilia,illi sunt similes gallis,qui autem similes gallis sunt, secundum animam eadem propensione participant , quae in gallis maxi me se promit, haec autem est libido, & in uenerem propenso, ergo quoru crur a sunt neruosa, & subtilia, illi suntlibidinosi, quod autem vox graeca ορνιθας aues significae quae gallos, gallinaceumque genus significet, cofirmatur auctoritate Alexandri Aphrod.& in geopon.Didimus,per ova auium intelligit ea,quae Columella voeat ova gallisiacea Idem testatur Atheneus,qui nescio quendam Mirtillum inducit vocantem, nomine auiu 4
graeco gallinas, & apud auctorem prouerbiorum ὀρνιθω γάλα legitur,quod latine lac gab
Mihi igitur videtur u m Aristoteles ait,quorum crura neruosa sunt, & gracilia hoe est carne nuda, illos esse libidibosos, quoniam referuntur ad aues nihil aliud intellexisse nisi quod sunt similes gallis gallinaceis, quod vero gallorum in suo genere robusta sunt crura clarum est ex sola experientia, & id confirmat etiam ratio, si quidem gallonina jciuransista sunt, & calcaria habent, quae omnia siccitatem arguunt, in sicco auteisi robus esse supra ostensum est,unde fit quod robustissimi carnem dura habent,sceminae,quae imbellessunt Iinollem,signuin roboris,hoc est etii, quoniam in pugna his ipsis utunitur calcaribus,quiubus ple-
348쪽
bus plerunque carent gallinae, quod uero sint salaces galli testatur Varro, & Columella,& id experientia quotidiana constat. Videmus enim gallum unum pluribus sui licet gallinis. Dub At propterquid quorum crura talia sunt,ijdem sint libidinosi examinandum est, profecto libidinosos d icimus, qui continuo emittendi semen desiderio sollicitantur;si ergo quibus insunt crura supradicta inest continuum hoc desiderium illos dicemus esse libidino tira sos omnino, inest autem tale desiderium illis, quibus inest causa materialis, & caula eri subtitiaciens. Materialem uoco multitudinem seminis, essicientem dico calorem cum salsedine drquadam spirituosa coniunctum, partes inferiores uellicantem; Ex his igitur affero. x o Qm crura habent subtilia, & neruosa, & robusta accidere, ut nutrimentum ad inferi, Ira multum, &praesertim humidius non perueniat, quare superius remanet, alimentunia autem concoctum, & nulli parti determinatae applicatum semen est, ergo multo semine abundant, quorum crura sunt subtilia, quod videmus in claudis accidere, isti enim cum crurum alterum non probe propter uitium nutriatur, salaces admodum sunt; sic ergo cum multo semine abundent causam materialem habent libidinis continuae, & cum materia turgeat,irritat, expultricem uirtutem, &hoc est desiderium coeundi,Quodque sit passio in materia patet optime in adolescentulis, qui cum mirifico ueneris ardore teneantur,&m amplexus alicuius mulieris auidissime ruant, sibique spondeant se uelle pluries cui hiluia re habere,atin cum primum quae turgebat materia seminis,& qusque maxime irritabat exiverit, subito desiderium abit, neque nisi noua suggeratur seminas materia iterum aggrediuntur opus, & quod est mirabilius, quam prius dςsiderabant subito abhorrent ,&itu. giunt, ratio Drsan est, quoniam abeunte causa abit affectu , adolcscentulus semine tur gens deperibat mulierculam eodem semifie disposito, opposito modo disponitur, opposito modo dispositus oppositos affectus percipit,quo fit,ut mulierem allam negliga quam affectabat prius;habent igitur cupiti concubitus causam, quorum crura sunt gracilia, quoniam eadem sunt neruosa, ergo robusta,quam calida,& sicca,ad terramque accedunt at quod calidum est,& siccum,salsum est,naim salsum est siccum terreu a calore vehemen . ter passum; in his igitur salsusadest humor, qui partes inferiores ad expulsionem prouocat, ex multus calor multum etiam spiritum eX humido excita quo, & membra gener ab tionisexcitantur,&turgent.
Quorum igitur crura sunt gracilia;& robusta,ac neruosa his propesio adest ad coitum, quare,&libidinosi existunt,quod erat demonstrandum. Ex ijsdem pendet principijs,quod garruli sint,quod frequenter cantillent, nam calor, & multus spiritus sibi ipsi continue difformis, nouorum phantasinatum continens est materia, quare leuissima de causa nouae illis succurrunt imaginationes, ubi enim maximea disposita est materia,ibi minimo negotio recipitur forma secundum quam materia determinatur,ut ubi est puluis pyrius,ibi facillitne,&minima de causa ignis excitatur. Quod multas imaginationes, leuesquesequatur garrulitas, decantillatio docent avia
oculae,&adolescentes duin amant, qui continue occinunt.. Eadem de causa iracundi sunt,mutabiles;pugnaces,audaces ' quales dicunt esse gallas propter gallinas, & venerem qui sunt rixosi, canori obstreperi corpore mediocri, cruribus robum calcaribus duris, unguibus incuruis aliquantulum rostro robusto, & sub a- . dunco in extremitate,crista breui rubicuda, capite elato, oculis rauis, splendentibus,quod piaecipuum est salacitatis indicium; tales igitur sunt, & huiusmodi,tum secundum anima, tum secundum corpus,quorum crura sunt robusta,neruosa, sed subtilia, quod erat propo- .stum, &patet, quod huiusmodi homines sunt libidinosi, & propter quid, hos autem qua iis ad gallos referat Aristoteles, cum galli masculinum genus representent, propriumque sit masculi prae se ferre libidinem atque lasciuiam quamdam,sicuti sceminis onendere pudici-
349쪽
pudicitiam, & temperantiam;& venereae voluptati. inappetentiam, ideo homines hos id masculinum genuS reseremus,
Apo TELES MA NONNUM. cunque crura malis superflua habent, parum disrupta, hi sum odibili,
inuerecundi, e eruntur ad aTarentem decentiam. Communis est haec interpretati huius apotelesmatis, quae in vulgatis habetur codi cibus,ego nullo modo sic posse legi puto;quid enim sibi vult habere crura superflua, i.& parum disrupta, utrum duas,aut tres suras,sive crura,aut tandem quomodo parum dicrupta crura dicentur quare,puto, sic agendum, ut sententia haec, deinde veritas, de veri tatis causa aperiatur, primum itaque verborum significationem exponemus, exinde quid sit sentiendum apparebit. Non puto Aristotelem nunc de crure loqui, sed vocem proprie accepisse in sua significatione, quae tibiam significat, hoc est cruris os maius, eX hac enim, d sura coma poni crus dicit Celsus , & per crus intelligi totum illud membrum, quod a genu usque ad pedem, & talum porrigitur,tibia igitur os extet ius significat, interius suram dicimus, ostibiae in parte interiori carnem non habet, in exteriori carnem habere incipit, puto igitur, quod cum hic, de quo nunc loquitur A ristoteles, sit praeter naturam dispositus, neque sea iucundum animam, neque secundum corpus sermosum esse; quare cum tibiae a parte exte. Hori, eaque supposita ad perpendiculum Mammis, extremitatibus ostium ilium erunt superfluae,hoc est plus iusto tumentes,& multa carne plenae, & parum disrhiptae, hoc
est, & caro illa ita sit disposita,ut contiguae uideantur carnis portiunculae, & quasi musculi appareant, & imaginem quodammodo reserant , eius intestini, quod colon appellant, si quando fuerit carne suilla oppletu,ut quasi videatur,corpus ex multis ita confectu illi ait interpres sunt odibiles, sed Frica uox, ex characteribus Theophra sti significat hominem ualde perfrictae frontis, & summe impudentem, qualent ibi dicit Theophi astus, esse, qui
coram honestissimis mulieribus, & sinecat3sa tractare uirilia auderet,atque petulanter ob scaena loqueretur,& per risit m,& contumeliam alienis rebus abuteretur,eadum doce uide- 3 tur usus Aristophanes , ut ostenderet mendacem in reme impudentem , niihi tamen pro- prie uidetur significare uox haec, qua utitur hoc loco Aristoteles, hominem contumeli sum prae impudentia, & quoniam talistest, ideo odiosum execrabilem, tu abominabilem, quodque in hac iagnificatione capiat Βδελυρον declarat, quae subsequitur vox, designans impudentiam proprie, quare, ut diximus, Apotelesmatis propositi sensusIiceris., cuius plus iusto , & praeter rem carnosae sunt tibiae in parte exteriori, cum quibusdamsumidit tibus reserentibus eas,quas videmus in intestino, colon appellato,cauitates, di receptam. Ia, illum dicimus esse prae nimia impudentia abominabilem, de odiosum, sed cum haec scripsissem ad manus codex graecus antiquus mihi peruenit,in quo hac legebatur sentetia. rsi tibis sunt valde superuacaneae,hoc est multa carne redudanti repletae, luae,quasi 'ssuere videatur, tremula sit,&paru dearticulatas illi sunt prae impudentia Mno abominabiles,quae Bia, ut mihi up experietiae quadrati&clarior, & certior est superiori, habemus OsignificetiqJ aute sit veru in primis experietiaego testari possum qui duos cognoui talibus tibi js praeditos, quorum alter, quamuis iam natu grandior, ad eo impudens erat,ut passim doleret coram olbus senoh esse adolescente,& imberbem, ut saltem absque expensa repo-rire posset,qui eo abuteretur, coraq. omnibus,&praecipue uerecundis adqlescetibus ab . delectu obscaenissima quaeque, & proferebat, & profitebatur, alterum autem adeo eAtr
me,atque insolenter impudentem, ut quid, & superiores, amici, & inimici de illo sem
350쪽
tirent omnino despiceret,cumque saepissime,acdiutissime incarceribusdetrusus bret maialeque audiret apud quam plurimos, non ob hoc dolabat, aut se miserum dicebar, uerum , di homines, & Deum contemnens, omnes ridebat. Aristotelicum autem medium,quo probat suam positionem est,referri ad apparentem decentiam; at quid sibi hoc uult ait Suessanus, Aristotelem argumentari loco ab oppositis,ut sit sensus quoniam qui uerecundi sunt,habent tibias, prout decet carnosas, ergo quorum tibiae plus quam decet carnosis fuerint illi erunt inuerecundi, sedhoc est dicere oppositum,ut intellisamus oppositum,ut si quia querat cur bocrates non respirat, alius respondeat quoniam est uiuus,hoc est mortuus. Idem penitusest dicere resertur ad decentiam, eto hoc est ad indecentiam,mihi sane, ut uerum fatear, non apparet, quid sibi uelit Aristoteles,possct aliquis credere, di interpretari uocem graecam pro conuenienti specie,ut loret sensus. Qui tales habent tibias illi sunt inuerecundi ,haec enim est specieS, . di figura illisconueniens. At mihi uidetur, quod hoc etiam est ipsummet petere p rinci Pium, δέ ignotum,m ignotius exponere,an forte possemus explicare uocem illam, quae designaret ut ista medic itatem, & ultra id quod conuenit,nam, & uox ε ὶ aliquando s Pindenotat, ut Marsichius,ωπρε- decus, &eonueniens fgnificatiquare iste dicemus,
Quibus tales adsenti: bia illis inest dispositio supra id quod deceat, quorum tibiae supra quam deceat carnosie,illi sunt prete impudentia inuerecundi,ergo quorum tibiae sunt tales illi prε impudelia sunt abhominabiles ed maior, quo ad me,nullam habet in se ueritatem
,ο apparente,quin immo mihi uidetur conclusione ignotior, restat igitur, ut dicam, Arist resem non re uera,rationem sui dicti afferre,sed tantum indicare ad quod nam genus h minum referuntur hi,quorum talea sunt tibia cum enim hominum senus primo in foemiuneum, & masculum dii tinguatur , Rursus tum masculinum, tum scemineum, uel est secundum naturam,uel preter naturam secundum naturam dicimus illud,quod est secundum quod humana larma,ratioque requirit, & est secundum decentiam, hoc est pulchras partes decorasque habet, & pro ut decet,ac natura requirit,est dissi ositus praeter naturam item duplex est,uel infra, uel supra quod deceat,dicimus illum, cui tales adsunt tibiae in excessu peccare, hoc est supra quam deceat habere carnosas tibias, quare, dia excessum in animo habere, di supra quamd isti ceat esse impudentem, aut in alio genere excessus peccare. Hunc itaque adsteminite an ad virile genus reduces P non sane ad sceminite, etenim indecens nimium ςst,taminas esse inuerecundas,quarum prima, di maxima virtus est pudor, ge castitas;ac temperantia; ergo ad virile, at neque virum decet adeo perfrictae frontis esse,atque adeo prostituti pudoris, ut prae impudelia sit a ominabilis, & execrabilis, quare etiam si ad virile referatur genus, non tamen ad id quod est secundum naturam , sed ad praeter naturam dispositum reducetur, hoc autem duplex est,uel est infra quam de erat, vel supra no ad id in quo deii t forma masculina, sed ad excessum, hoc est ad genus, quod superat ipsum conueniens, reducendu est illa,cui tibiae praedictae sic praeter natura ab liter affectae ad sunt. Haec Aristotelis,ut puto,sententia est,qua tenere poterimus quousq;
' melior subeat, propter quid autem cui talesiasunt tibiae,illi etiam adsit impudentia abhominabilis nunc inquirendum;supponamus isitur primum quod etiam supra in figura imuorecundi diximus.. Impudentiam esse impassibilitatem quandam ab inhonesto, de turpi, illum enim, qui
non mouetur ob imminens dedecus, neque ullo modo afficitur,egregre dicimus esse impudentem;quare in sicco excedente, de cali positam esse hanc passionem putamus, in sanguine igitur crasso,& adusto circa cor, & p cordia eaistente, hoc principio sic posito, ducamus, Cui insunt tibiae multa carne in cessu,& valde supra quam deceat, obductae, quae
tremula sit, & inelaborata, neque apte in musculos digesta. ut solet esse in forti, illi irartes instito