In Physiognomica Aristotelis commentarii a Camillo Baldo, ... lucubrati. Opus ... Hieronymi Tamburini diligentia et sumptibus nunc primum in lucem editum...

발행: 1621년

분량: 599페이지

출처: archive.org

분류: 철학

411쪽

i ponere nouit horum igitur iuuencorum si colla spectemus illa lane sub breuia este videbi

s mus , circa principium occipitis bene pilosa , eadem carnosa,&carne dura praedita verte brarum ossa magna, &iblida; totum autem collum mediocriter, & quasi sine sensu in me . dio conuexum; caput alte sublatum, cui igitur taurinum collum venit , illicitam proba bile est,adesse illam.propensionem, & potentiam in anima,que cum exit ad actum primo videtur tali collo uti, haec autem taurina est iracundia, cui igitur taurinum erit collum illi etiam adesse taurinasti iracundiam probabile est,uidemus autem collum huic poteti aedes.seruire, etenim patet spectanti, cum taurus in iram ruit, & se ad pugnam parat illi ili' collum, & attolli, & classius ac carnosius apparere corrugata nimirum blato capite χόει impletis multo spiritu musculis,ut vehementior in hostem serantur,quare haec est ratio, re cui inest taurinum collum, ille est ferus,&iracundus,sed cui inest crassum, &carnosuit, collum illi inest lautinum,hoc enhntauri diximus esse 'ergo carnosum, & crassum colluuiiracundiam acerbam,&grauem denotat,quaeque longum requirit tempus, ut concomia..turbest enim dictum in multa melancholia cum multa sit flaua bilis , unde humor ille aescendatur,qui terram refert,eficitur, utvehementissime homo agatur in furorem non se clus atque ferrum candens urere,iucere,&ardere videmus,hoc autem accidens ad mastu

linum genus resertur,taurus enim masculum animal est, &sicuti tota species caprarum. ovium, dammarum anserum, &anatum simplicit exstemineum refert genus, ita totata species bauinaeoniun, equorum aquilarum, & falconuminastulamquandampices

fert naturam. n

; I stibus autem es ingens non malde crassem magnanimi,referuntur ad temes.

leo, tum taurus in hoc conueniunt,ut utrique magnum habeant collum, non secllidum longitudinem quidem sed secundum classitiem, siue latitudinem, Mpro

sunditatem in hocautem differunt quod taurinumeollum est ualde carnosum eminum autem nequaquam, ut sit sensus , in taurino collo superare carnem , in leonino ossa, & sic 'et fiunt colla utraque ingentia, &crassa, sed prius est earnosum,posterius non carnosum quare utraquextiam multum innati caloris ignei habent, sed in tauro melancholia cu pi- 3 stulta lucta esse uidetur,unde carnosior efficitur tauri cervix, in leone maior forte calor est, Ast cum eius melancholia non estiuncta tanta pituit sed sanguis, si ergo in tauro tertium lacum tenet pituita,quartum sanguis purus, primum bilis,quam excipit melancholias In 1eone uariatur, nam post bilem .stauam sequitur melancholia, deinde sanguis, ultima pi-'tuita, unde factum est, ut semper uehementi calore aestuent leones, qui uero in monte Athlante nastuntur, cum abambiente frigore loci eorum calor remittatur, neque iracundos, neque admodum magnanimos esse ait Io. Leo rerum Aphrican. Scriptor, sed uiles asce

minis loci fustibus solere aliquandoetiam abigi,haec ergo est apotelesmatis sententia,& Aristotelis ratio talis, qui collum habent crassum, & magns, & non ualde earnosum sunt εο smiles konibus, qui similes leonibus sunt,illi sunt magnanimi ergo quorum collum m snum neq. ualde carnosiim uidebis illos dices magnanimos;minorex sensus iuditio penadet, quod scilicet qui collum habent magnum neque admodum carnosum, in hac parte sint similes leonibus;ijs,inquam,qui in getulis nascuntur, &crescunt campis,&Numidis desertis,nec non,&in Sue uis Mesopotamiae,quos scribunt collum habere crassum,qctum uillosum,&robustum, secundum hanc igitur partem corporis contingit bominesquAdaiconem res re; Mai erat, quod qui similes leonibus siuit in hac parte illi sint magnani

412쪽

Commentarius. 39y

mi,quae propositio nunc consideranda est; primum autem declaro quid si magnanimitast

de qua nunc loquitur Aristoteles, hanc sane non esse virtutem moralem patet, nam virtus est cum ratione,at in leone non est ratio, igitur neq; virtus,quare neq.vera magnanimitas

sed aliqua dispositio quosdam effectus fere similes pariens,ijs quos parit magnanimitas in homine,ad cuius imaginem vocamus magnanimitatem .naturalem hunc leonis affeetum magnanimus est qui cum dignus sit rebus magnis', ijside etiamst dignu esse putat; magna autem apud homines ea censentur quae ad honorem, & gloriam spectant, quare qui magnanimus est honores magnos ambit,ac pe sequitur, quoniam his se dignum putata & no fallitur,paruos autem, & paruas offensiones despicit, neque illis mouetur, vilia neque sc- statur,neque curat, & infimorum hominum honores, & detra tiones nihili facit; hac de causa etiam cum infimae sortis hominibus affabilis est, atque humanus, si qui superbe, ac procaciter illum tractant, quo maiores fuerint, eo vehementius irascitur, & illorum vidi scitur intuita ; In hoc ergo timilis est affectui laonino,quem magnanimitatem vocant, illum quidem secundum se innocentem, aiunt, nisi fame, vel rabie exagitetur, & oues, 'el capras non aggreditur,aut prouocat, sed tauros, & vrsos, &elephantes, & si quem reperie-xit foeminam innoxium se praestare dicunt; cum aut iratus est, aut vulneratus ferocissimus est,atque adeo terribilis,ut nihil sit quod illi pavorem inculae possit,quare ratio,secundo quam dicitur magnanimus leo, in hoc consistere videtur,ut indicet excessum quemdam iracundiae discilam quidem,quae ad actum perducatur,cum autem deuenerit, & dignumao fuerit nacta aduersarium qine vehemementissime,ac validissime operetur, & nocentia r Sellat;sic ergo qui similes sunt leonibus, quo ad ceruice, & collu tali sitiat magnanimitate praediti, de ad ferociam nati, cum laeduntur,& innocentes,cum causam non habent,& nua' quam inferioribus, imbellibus insultent,neque illis iniuriam inferant,nisi vehemeteclacessiti fuerint. Propter quid autem, qui tale sortiti sunt cpllum, quale leoninum, hanc habeant dispositionem,quam vocant magnanimitatem, ex praedictis facile est intelligere , nam si cui hoc adeli collum,illi bilis cum melancholia praeualet, eaque melancholia est, quae dicitur sanguinis sex, crassus nempe, d .fibrosus, sed naturali humor, cum qui tali praeditus est temperamento idem etiam robustum habeat corpus; & magna ossa, magna quel, & robusta ligamenta; Atque idem propter igitis praedominium alijs praedominari, 3 o & nulli cedere velit, & ijs qui cedunt benignum se se praestabit, humilesque tuebitur, qui vero resistunt, & se je oppon ut propter multum ignem in multa terra,ferocissime aggrediqietur, & proteret;tales itaque a iones videntur esse similes ijs, quas exercet vir magnai nimus,unde merito dictum est.quod qui crassam, & magnum habent collum, non autem ruosum, ij sunt magnanimi. Causa propite quam tum leo, tum taurus magnum habeant collum, leo autem non carnosum, & taurus carnorim ea est, quam supradiximus , quoniam in leonis temperie ylti mploco est pituita, at in tauro videtur esse terra, cuius iudicium est,quod nigrior multo est leonis,qRam taurii nguis,quin etiam,si vera sunt,qu e

traduntur,fibrosior . . . t si 1 . .

., d si dixeris extrauenatum tauri cruorem subitσconcrescere, ' ut gypsum, si biba- Ο ur,hominem strangulare,quo modo Themistoclem moritium ferunt,quare esse terrenum maZime, non au'm pituitosum , quod doleonino nini traditur; respondebo non negari quin sanguis tantinus non sit melacholicus in terrestria, sed diciturin illo minus esse ignis,& plus pituitae M min laonino, iuride vehemotior, & crebriorest spiritus leonis, quam tauri,quo facturalest, ut eiusdq*halitu faetidus sit;&carnium reliquiae,quae illo anheliktu afflatae fuerunt celerrime corrumpantur, 'quae nusquam de Tauro dicuntur, quod ait,tem tali praedita animalia R ,e amento ferocitet irascantur, & irata delauiant oconfiis mant morbi quidam,qui ad h0ρpraeter naturale teperamentu humanu corpus conuerturi

413쪽

3p8 In Physiogn.Aristotelis

nobis acteiones,horum enim sic laborantium unusquisque adeo ferociter in iram fertur, ac desaeuit,vx irat is tigres lonae admodum superet, quod ergo, dc propter quid collum ingens, & oon carnosum magnanimitatem arguat, & quaenam sit haec masnani initas, &ysopter quam causam id fiat, e3 his puto esse manifestum.

, , Gibus in longum, e gracile collum, illi timidi sim referuntur ad ceruos. C das uni collum, & gracile in primis considerauit Aristoteles , quid sibi uellent, Qquaenam animalium g nera referrent,deinde crassum collum per duas differentias is distinxit,alterumque vocavit carnosum, alierum non carnosum quidque unumquodque horum portenderet,docuit,nunc resumens gracilis colli,quod crasso opponitur speculatio nein,idem ipsum diuidit secundum opp6stasdifferentias,quae sunt longum,&breue,duple3 igitur est collum gracile,crasso oppositum,nempe lonSum, di breue de utroque agit,

c prius longum contemplans ait.

Quorum collum est gracile, S longum illi timidi sunt, gracilitas passio est dimensionis illius, quae profunditas dicitur, at longitudo colli indicat eam distantiam, quae est inter

primam vertebrarum dorsi, di foramen ealuariae, a quo exit spinalis medulla;qui ergo gra sile, dc longum collum habent dicuntur timidi, quoniam in hac parte sunt similesceruis quorum collum, de longum est, de gracile si cum reliquo suo comparentur corpore, timidi 26 igitur,poterit alit id confirmari ex eo, qJoia sere an imalia quoru collu est longu, de gracilς timid sui admodu,ut anseres, aliates ciconiae, 3e grues,&ardeae quae licet aliquando cum laiconibus pugnent id potius necessitate ductas,quam uollitate facere dicendum est.

Nec mirum si animal timidum aliquando pugnet, nam de quandoque laesa repugnis ouis,neque difficile persuaderi potest quod collum gracile, δἰ longum significet timorem, tum quoniam crassum, di breue indicat audaciam, de robur,tum quoniam hoccolluiti est proprium mulierum n quibus censetur pulchrum, quod si gracile, de longunt mulieres

autem naturaliter timidae sunt,illasque timor, de pudor omnino decet; eausa autem est, naxurali calori descistus, 3: spiritus qui ad caput feruntur,ex nimia distantia frigescunt, iii gefacti autem timorem causant,frigidus enim horrorsanguinem circumpriecordia,vej te- ς ς stς Virgilio,coire facit , exaduerso qui breue collum habent, Se caput paruum eX ardenti- Sobus spiritibua suriosi plerumue apparent, nempe minus quam par sit paruitate capiti , Scςrebri temperante cordis seruoremsquare semidiores spiritus audacius faciunt animal. - OI Propter quid autem anseres, de anates, de quae longum sortitae sunt collum aues, ade6 Iums paruum habent cerebrum;an quoniam per dolium, quae distantia longa est a corde ad ce ga b rebrum teperantur,&refrigeratur iritus,s deinde magnitudo cerebri accedetet,animal deueniret frigiditatis, vinulla omnino audaciaehaberet,ac promptitudine ad ef

L. e*-ficienda;quod si dixeris lepus timidus est,nec in collu habet anseris, ut gruis non dico ego qu6doε timidum animal habeat ebllulongum sed ex aduerso oe collum gracile9d: longum haben timidum voco fit nitriis refrigetantus spi filius,qui οa corde ad cerebrum seruntur; at leporini timoris alla ratio est,mam ille in agnum babet cor secundo proportionem sui iurpo is caput masnium, de multo edirem eddefiiq. fri gido admodum abundans. de humido;vnde nostratos issxillares illud sibiiciunt, cu sibi per suaserint,epilepsia tetari, qui leporinu cereias comedetisti re uia utens aetersor magns, di cerebru paruu,illi et collu gracile, &longu habetus, sortione sui chirporis quare timi di sutaqJ igitur habet eoitu gracile, de lonsu illud est timidu,st q. qu cunci animalia cirteris sue speciei sortita sui colla graeillista, monsiora illa qui istudiora', smijsqsut suae sp iei,stigidiora existunt,s ergo collu longum, de gracille timiditatu aeuat. dc propter

414쪽

Commentarius. 399

quid manisestum est. ivplius,& passionem hanc ad stemininu genes pertinere cuius proprium est a calore disicerς circa praecordia, quata timidum esse .

mibus autem Deus malis dolosi, stissidiatores rese tur ad lupos

A Ltera fracilis colli est differentia, secundum longitudinem quae dicitur breuitas L . quando scilicol minus iusto spatium intercedit inter os caluariae, & primam dorsi

vertebram. debet enim interstitium colli inter caluariam. & dorsinn esse totius corpori .eto pars certaisi ergo vel longius est.vel breuius vitiu est in formatione membri, qu re in usu, & operatione eiusdem, & vitiosa affectio apparebit in ea virtute quae membro utitur,

secundum quod operationem suam exacte perficere nequibit; dicit igitur Aristoti collum ualde gracile, iusto breuius propensionem ad dolum,&insidias arguere; dolosos diςi- mus eos,qui alios decipere possimi, de sciunt,& decipere delectanturid ieiunt autem qui aliud in ore aliud in corde serunt,qui mendaces sunt qui aliud faciunt,aliud facςre,st velle simulant, mendaces igitur dolosi sunt, neque selum mendaces,sed infidi, ad amanduParum propensi sibi solis commodi,auari parumlaut nihil bonam existimationem curat tes,nisi secundum apparentiam, non religionis,non sacrorum obseruatores, sed hypocritae tristes, qui sibi utilitatem, de voluptatem solam proposuerint , neque praeter has dua res,ao quod quam aliud curant,absedit ites,inhumani,apparenter tamen blandi, dc placidi, de benigni, amicorum amatores. & officiosi,quibui tanquam instrumentis ad decipiqndos

bomines utuntur,dolosi, & insidiatoris specimen apud Virgilium in Sinone speetare licet, hic autem proprie dolus,qui malus dicitur, de qui damnandus est ille appollatqr, qui sub

specie bonitatis, virtutis alijs laesionem in sti sit,uel instigere tentat,cum ergo vel religione, vel amicitia, vel aliqua alia virtutis specie abutori ad malum inferendum hominibus. tunc dolosus vocor,quod si dolositas, & ea praecipue,qine mala dicitur, ista est, quam descripsimus, dubium non est, a subtili bile, cum melancholia adusta. S modica pituita huiusmodi hominum temperamentum csse constitutumsuiua indicium est,quod dolosi plemnque pallido sunt ore praediti simis naribus, oculos paruos habent. & intui absconsos . bo barbam raram,turpes ac scedi aspectu non nunquam sunt, foemini lemque referunt faciem z: aliquando etiam sub speciosa, de rotunda, & muliebri facie. voce sub tenui sonora, de foeminea simi qui dolosum, de insidiosum animum teneanti in quibus bilis cum pituita iuncta, in partibus externis existens decorum quendam colorem inducit,quid dolus sit, Ruid quid dolosus iam patet,insidiator autem proprie dici videtur,qui latenter, di ex insperato Iraui. opprimere, Se offendere alios qrit,insidiosos igitur vocamus,si aut uitae alienae, aut lietae Pudicitiae; aut pecuniae cu iraude ,inhiant,fraui aut est delitesceni sub specie probi,nocedi desiderium, doli igitur, de insidiae sere in idem concidunt, nisi quod insidiatorea uiden-τur esse magis in actu, de energiae,dolosi uero in habitu. dc entelechia,qui qrgo tale collum ac ceruicem habent,similes lupis uocat Aristotele in hac parto secundum corpus i quari etiam secundum animam qualitates lupi proprias habebunt,est secundxim quosdam lupus siluestris canis;quare quoniam filuestris raro uere cicuratur,di quamuis cicur uidςatur,in sidelis tamen ςst, de si dabitur occasio altorem suum laniabit,ac perdui,quod expςrienti probatu ferunt; Adolescens lupi catulu ab ubere matris abductu diligenter aluerat, ille altorem amanter sequi uidebatur, aliquado cu solus incederet hoc domestico Iu po com it tus pede adi idε offenso in terra sere cecidit,subito assecla lupus irruit, ut holem discemperet,q c5lastim surges,dese se colliges selopo lupit trassiZih adeo nitur eapellai furca inu'. recurret neq.ab hoc est diuer3uNalij contigit; quida lup comitatus, cicure dum p

415쪽

oo In Physiogn. Aristotelis

caepit, accurrerunt siluestres, & cum domestico equum domini vectorem dilaniarunt, Marborem tentarunt in quo se receperat homo, cumque nocere nequirent, cum siluestribu, domesticus in siluis abi jt; quae si vera sunt non sane canis erit, licet eidem valde corpore si milis, & quoniam lupus auidum habet ventrem, & multum ac iugemHuaerit cibum, curico eget certa terra explorari aiunt, sim animum est proprietas lupi,ut sit insidiator,raptor, sanguinolentus, infidelis, crudelis, immansuetus, vorax,inexplebilis,in periculis, necessitate coactus audax, & serox,nisi vis,aut fames urgeat abiectus, dc vilis, nocturdum mi mal, & suemineo quam masculo generi similius; at secundum corpus quale sit omnibus mtum est .s Habet enim oculos nocte lucentes,frontem turbidam,hirsutam, aures h irtas breues,latum pectus,ac ventrem crassum amplum,collum breue,non tamen exile, nisi in c6. io paratione ad ventrem & in breuitate praecipue non autem in exilitate.

Collum dolosi ad lupinum assimilatur,non enim lupinum collum simpliciter est exile, sed tantum in comparatione ad reliqua lupi membra, dicemus ergo,cui collum breue in est, ille lupum resert secundum corpus, qui lupo secudum corpus est similis, ille est insidio sus, & dolose ergo cui collum exile, & breue ille est d*losus, es insidiator secundum animum;ini nor iam supponitur ex lupi figura apporere, nam diximus tale esse lupi colluuia exile scilicet, & breue,si sine pilis, & in comparatione ad reliqua ipsius membra capiatur. maior est clara, nam qui lupo est similis secundum corpus, ille etiam secundum animum lupum reseret, aut secundum eas animae potentias, quae corporeae illius partis in qua comveniunt sunt persectiones, Sentelechiae,qui secundum animae potentias lupo similis est iL ialum diximus esse dolosum, & insidiatorem, colligendum est igitur merito cui tale collum adest lupinum, eidem etiam dolos, & lupinas adessemachinationes, & propensiones. lNon tandum est autem,quod simulatque alicui illest collum exile, & breue valdes hunc subito lupinos mores habere, & dolosum,ac insidiatorem esse,raptorem, auarum. ,

furacem,crudelem, vilem,cruentum,primum enim adeo in teneris assuescere multum est,

ut pessimas has propensiones, ct educatio,& lex,& ratio longe vincere possit, deinde nihil probibet quin cui adsunt lupina signa,non alia etiam possint adesse contra indicantia,quet cum potentiora sint, sui etiam in morbi nouere qui sanitatis artificessunt oppositum non solum demonstrent, sed illud ipsum ad actum perducant, & exerceri cogandri Cadit rum ii qui sunt qui lupinis moribus praediti dolos continue meditentur, & insidias proxi- o mo struant hos omnino ab hominum societate eliminandos puto , utpote quorum genus Sohominum nullum peius, aut iniquius reperiri posse credam, tot de colli signis ex Ariustotele dicta sint.

At propter quid cui tale collum adsit, ill retiam propensio ad dolos inexistat, & cognoscere est dissicito valde,nam passio haec admodum a primis qualitatibusdistare videtur, si quid tamen dicere tentandum est,profecto coli t multa breuitas ad contractionem accedit exilitas etiam siue eiusdem gracilitas materiae paucitatem,& caloris paupertate en tat,quare si contractio siccitatem, & exilitas frigiditatem arguit,ergo cui tale inest collu, illi etiam temperies erit palliinn,quae circa caput sunt frigida; & sicca,ad melancholiam igitur accedet, melancholicos dolosos esse, suspicaces, auarosque, supradictum fuit, hos uto deinde si calor aliquis,&praesertim igneus excipiet, iam feri, audeles,&accerbi existunt talem Alexindru Phaereum Tyrannum,tal 5 Phalari defuisse legimus: neq; Domitianus.

neqi Macrin' Imperatores ab his multu fuere diuersi ite &Philipp' q. Gordiano successis di eius filius que nunet risisse scribitur haec ergo potest assignari causa,ut sit demonstratio; cui tale adest collu ille si Egidus, desiccus stigorenaturali; at natus Icalescere calon igneo& bilioso,siue pnter naturali,q hm5i naetiis est teperametum; ille a pesus εad dolos, &Bidias,rapinas, & squilia, qtu nactus est teperamentu melacholicii cu subdni ilis flaugs ergo cui inest lupinum collum hoc est valde breue ille est raptor insidiosus, &slatssu. .

416쪽

s, dentes operire, d a

tur,illi sunt magnanimi,confirmatur a steriori. per rationem dedussim in renia uta, ab exemplo eorumnqui talem rictumsunt semitissimulque simp*iammuni, & robusti ac fortes;adp opterquid hoc sit uerum omnino cogntisWx indiscale cum hae partes exto ,rior m gnopereab interioribus in quibus forma,&anim sidet,dist*nt; at si magnanimi proponi indespicere iniurias paruas, de illis non tangi, mingit autem secundum diuersas animi passiones diuersimode vultu Mici,quo factum est, ut ahq sint amore capi Tumoliae cratorum,aliae timentium facies,cum uideamuSeos qu quodammodo dispα16ο unt alios, atq. aliorstactiones,ortiricta acuere,& I biu superiusδducere supi a inservis,AE, babile est, igitur hoc simu cosequi ea passionsi animhm energia ςxis,ntε,qJ si alicui adς, Titpraetex si Nacta tale passione ii beat,cotingit illuta huiusmodi misitate co,teptu ,δὴ insnanimitatis esse inclinatu. Alcia ego a doctissimoquod* Musam, glituu sustinat se , Nisume audiui nemine, bonu tubicinem esse posse,im mollia,ac imaadmodii lihias Rhabeat,sed,ut mihi sane uidetur, mollia I Nagut mulio usui tubiqins,&. hsiavi g, mollia facit labia,cum enim sis pq dum nauaxtulia, innata distςlidantur, pqcincesti ης laxa,& propter hoc mollia stat, non igitur mollities in se magnanimitatis e ιhdic initi

417쪽

promineat,tune se naninium dicemus utam, tib idtur saxitate . di sabiorum eoltum di superioris prommetitiam,requiri,vi tagnanimitas, hue bona quaed iis natura, & inella natio ad victutem hanc ligni sideriit, et licto tuac permagnaΚimitat id intelligendam et selibi eralem quandapi promptitudinς adiuuandum aIoa, &adye inem laedendum,& ad propulsandas VEhementer iniurias; si biis ei iniustas effere negotium velit, & se

cimidumqRamli omines abhorrent di efugiunt rinustiirpibu vilibus indisnis; cno dispositionem aditon seruiendum vi*ςnt na non ψάlandum,&gd nullas actiones cl..'

Ies, & abiectas faciendas,quae viaetur etiam eti leonis pallio,disi no e, eo prouenit,ut iubitror,fonte,ex qu6 Urtitudo, &'audacia hascitur,qutasper masnaniinstatem. inepte dictaein intelligemus propensioistra cessi arsual miseriem quaeam easeris aeret: in 16aqueo praedominantis laxat enim dilor,qua sunt tentialiumida, profictoaliquatili

affectris ei internis cipitis principiis causam venari poterimus. I i si

Cui enim adest naee dispositio, naturi illi etiM taput; vi cerebrumi optimam onsti

autidiam sortitdm M probabileest,ilrvidit et hinstitiitum; aeremmatum optimos sensus producit,nam secundum i iesiodiis suum insitineipium, &a sensuuin natura , di actionum qualitatibus,qualis fit2ius sub ia eostib*pturiat cunuensi sexquisiti sunt a necesse est, vi eorum instrumenta cons*nt e materiά aetissima ad patiendum,t lia senerabilia, & ha e laxata suist ; quae isi tur in castite instruim ae sentiendi effistunt ea mesiue sunt,propter hoc isitur mollia erunt labrarae ideo die sensitus homo, ae quoniam calor mediocriter superat cuius proprium est dilitare,probabit E estlabia non contracta futura, alquare neque os patulum,aut hiulcum,soc inin t iani di sistium est,ae stupidi qui eitimi supent illis hilat,at masnanimi,stolidi infitui non sunt non igitur ore sunt hiulco pr aditi,illorum iritur labia coeunt, &quouiant,ut dixi Hur cales is est dilatare, & ampliare. ampla igitur esse labia,4 quoniam ampi aut aequalia aut alterum,ltem maius, sane caisi maior est calor,mai 'retiam fi dilatalla, quoniam maior est calo circa partem superiorem, in qua & maiora, ct plura sunt sat cuius indititim quod fortiores sunt superio cos dentes, & plutibus finibus nituntist quam instriores ergo & labium superius prominebit probabiliter inseri dri. ISi cui igiturinerit ma gnanimitas, illi ellam probabiliter inerit causa propter quam l

hia sint mollia, rip la,sed coeuntia insuperiusinseriori piomineat, ergo& sicut haec aderunt signa illum dicemus est ymagnanimum, 'leonismilem secundum eam quam 3s explicauimus dispositionem, quae generositatem quandam innocentem, di tiberalem; ad ultionem tamen paratam, si irritetur significat. Non contentus autem Aristoteles ostendisse exemplo leonsi veritatem sui apotelesinatis subdit etiam, Videbit utique aliquis hodin magnis,&sortibuscinibus nepe, hoc signulabiorum videbis in canibus generosis,uaudacibus; ut eodem modo polsis argumentum condere,canes magni.& tessen magnanimi,ijdem labium superius habent molle, &instriori supercurrens rem talia adsunt labia superioramagnanimo. Noto autem hanc non esseomnium canum Epassion, viles enim tale non habent labra

haec, neque qui in delicijs plerum habentur; sed qui corsici vulgo dicuntur,aut gallici mM Usni, & robusti existente illi talia sunt sortiti labia, de praedicto modo disposita; ijdem a tem cum quadam seueritate, & gra te blandi sunt, , paruis canibus innoxii neque diu,aut multum latrant,neque sine usa, & fideles sunt, audaces, ad se ipsos, & suos d

mmos tutandos,quae dispositiones uno magnanimitatis nomine hoc loco notari videtur. Est autem magnanimitas inter virtutes a stiuas,ceu rosa inter flores,quod ergo signum

huiusmodi labiorum magnanimitatem indicet, ae propter quid hoc ipsum continger possit,dichim est.

φιρ ' nessalaulidum in eodem animali diuersas esse dispositiones, quae via

deamur

418쪽

Mantur oppositis insti causis animalentinis emnati j compst mn minci μj iii diuer sis locis oppositas passiones & secundum te positas disposissonesi &habitudin racione diuersa potest habere,estenim,ut composeaarmonia in qua M i, funus accitum qum, graue sentitur , di suam operationem exercet. si utrunqmmii exaudiretur armoni

, mibus labra gracilia, dura ι θ circia dctus earimos Amrimnen Missum

π Abiorum gracilium idictum est duplex eratdiscrimentam, vel molle de quo J ι vel durum de quo nunc est dieendum ullud dieituhduruiri me difficile alienae vi di extern pellenti cedit, ut igitur quod in se ipseni cedens pellentem rem complectitur dicitur molle,ita'uod opposito modo dispositum pellenti resistitdutum est, hil assc dura dicuntur, εe lapides, & ferrum, & quae in se ipsa secundum partGnata sunt non recedere, labia igitur quae fuerint gracilia,hoc est minime e assa, sed cum graeilitate iunitam durutiem habuerint, ut coria quaedam sicca videantur,ea dicentur ra,sed ad hoc, ut significent, quod dictat Aristoteles eadem ponit ita affixesse debere,ut superemineant hoc est

vo tumescant utrinque circa dente quos caninos appellant, dentea vocamur ii,strumenta osssea,quibus in ore cibum pmparant 'mandendo animalia,isti plarunq. sum num. I 6. veriuruque in viri Gram plures, aliquando pauciores in foeminis sunt I . thm in parte supebin xum etiam I .in inferiori, qui visi ad scemineu gen*s accedunt magis, 3o. dentes gerunt x6. superiores, & I .inseriores,similiter quae sceminae masculum reisunthabitum adnumerum 3m dentium ascendunt, priusautem completur superiordentium ordo quam i

serior, quoniam & calidior, timator,&vegetior est superiormaxilla,quam i Merion Ov m. uiduntur dentes primum in duos dinessuperiorem,&inferiorem,rursus uterque in tres diois series, quarum prim est dentium,qui scissores dicuntur, quoniam cibum scindunt, is ci hi sunt quattuor,his adiuncti utrinque duo sunt,qui canini vocantur,qui robustissimi sunt ad

3o incidendum, & ad conterendum, utrumqqe tamen vidi unica tantum radice initentem succedunt qui molares dicuntur,a molendoci ,lati,&firmi, qui raro mutantur, & si in aetate puerili deciderint,inro renascuntur,in adulta nunquam;dentes de quibus nunc agimus canini vocantur,quoniamin his robur canum, leonum, & aprorum consistit, & his ad

propriam tutelam,ad vimque inferendam utuntur, labia igitur Π cilia, & dura circa hos dentes,si prominentia fuerint ita,ut tumorem quendam praese ferant, ex Aristotelis senia tia indicant hominem ignobilem. ignobilitas nobilitati opponitur, est xutem nobilitas proprie dicta , ex Aristotelis se tentia primo rhetoric virtusgeneris,&familiae,&nobiles dicuntur qui orti sunt exean t q. milia,in qua iam pridem excelluerunt, & nunc quoque excellund viri,in ijs bonis, quaeju ea ciuitate , in qua semilia est, sunt in magno pretio, qui ergo nati sunt ex opulenta familia apudeo qui maximi aciuntdiuitias, olim, de nucdiuiiij floruere, illi nobiles apud tallas homines, & in tali ciuitate dicuntur,sic do alijs bonis,ut de virtute,de scientia,& de ciuili potentia est intelligendum,neque satis est ex tali natum esse iamilia,sed opo iret etiam eum,qui nobilis dicendus est,talem esse, aliter enimdegener dicitur, sed de haenobilitate, aut huic opposita ignobilitate Aristoteles non loquitur hoci0co. ii Per ignobilitatem, puto intelligendam esse naturalem quandam dispositionem quis talam habeat proportionem, cum superiori qualitate, quam v0cauit magnanimitatem;

quam habet,labiumsracile, & molle cu gracili.& duro,quare sicuti baecaccidentia duo,

419쪽

circaidem subiectu litia mi opposita sinitetamei ei etsi oppositas cautas haberestΚbabile est , & igi Silitat vi quatice locpasimnagnanimitati opponi , &ab oppositis ratas in sibi diaci susceptibilincti ἱi dispositio autem opposita magnanimitati de qua suapta mentionem laninium que Ust si ab Aristotele ignobiliueas, faut potius ab inter prete litteralem sensum,qui primo sese obtulit, prosequente, haec fuerit , renitentia quae dam ; & inertia ad iuuandum alios ut ad respondendum interroganti humaniter, & be

turpem, & desidem,ac degenerem arguit animum,inuidum, alienis bonis marcescentem,

vi m; ad imitans inititiasnec Mintentusneo te separantem. 'iis Ignobilem etiam ex Aristotela hoc loco dicemus illum , qvi.a hebRs yibbu , turpibus, 4. iinhonoratistibero homine indignis non refugit,neque abhorret,sed ceu amica lutosus, &- turpibus hidrisit illi, svoluptatibus ani 'uae adiungit,ad adulandum,ae seruienda omninoparatus vidi nihil decori, nihil vituperio esse putet, dumodo secula, &cum delectati ne vivere pota illa leonis i hale,ridetur esse porci naturalis propensio,iura enim laetari videmus hi libri rebus, &lio instibus, luto, ac sterquilinijs libenter versat i, ii, Iunique eundem propter venerem.&cibum: pugnareferocemque se prebere,quod si alios sui generis grunnitates; Mibrantes semitrere quaerichocilli quatenus est gregale ani Hal;nbn autem quatenus es sus ut pu o Meidit, nam Elephanti sibianuuiosunt pra,

sdio,&aues non nullae; mvhainiuimaerisclamitantem audiunt,auxilium quasi laturae aduIant, at porcus,&praecipve illibuetres est, viniim castinus horridus, inunansietus, ao turpis,deses,cui veroprodaladat est Miuna, ut propulsendas iniurias generositatem nublam ostendit , indocilis, cibi venerisque manceps, seruiesidum paratus, nihilsibi turm

. 1 Haec ergo est Aristotelieasententi rutilium cuilahia exilia, sed dumiserint,&cinia caninos dentes sursum contrast , dceleuat Alcatesic ignobilem,hoc est hominςm,qua' Iem supra descripsimus,quam positionem coqfirin texemplo suum; nam sues talia habee labiacirca caninos dentes , de sue*sunt ignobiles , tam sui huiusmodi habent labia illi ignobiles, hoc est turpi, & indecorus &inhonesto antino praediti existunt, argumentum prosabile quidem, & a.signo dedivstum,iquare rursus dicam qui talia sortiti sunt labia illa Ii suibus sent similes; seeundum hanccorporis pgnem ba; qui similes corpore suibus sunt se teucidum banc artem animum porcorum proprietites lx ferentem habent, interquas eata 39

est praecipua,quarti ignobilitatem animi vocant; ergo qui huiusmodi labia habent ignobiles sunt &vtarbtror,hocerat,quod antiqui de Circe fabulantes dixere, multos homines in porcos, alios in leones, quosdam in lupos, alios in ursos fuisse conuerses. Quos homines, volebant fuisse,non secundum corpus , sed secundum animam inductos ex praua electione, & consuetudine voluptatibus illechos,ad suscipiendoseos ipsoshabitus,quos videbant a nam h1sbmtis Me inditos od ergo res ita se habeat certum est, propterquid aute ex oppositis distositionibus: capi potestun tali enim homine qualem siripsimus secundum animum,probabile est reperiri temperiem melancholicam cum pituita, & eam melancholiam non m/gno, & vG 4,hementi admodum calore assici,quare propter id accidit it corporis eximma sintexilia,&gracilia quoniam humiditas deficit, &laxans calor propterea quod deficit, ideo

Dccitas praedominatur, quare & sunt ita, prominent autem supra caninos dentes, quo niam ex codem temperamento frigido, Micciori dentes canini maiores fiunt, eleuantur ergo, attollunturqι,quare & labium quod illos cooperit eleuari, attolli necesse est,quod autem quae uertis temperam&um sortita sunt animalia,caninos detes magnos,& sorte habeant,praeterlpsum illum suem,tum agrestem,tum domesticum, & canem uia& eleph si ursi docent quorum sere unumquodque hoc

420쪽

Commentarius.'

temperamentum melancholicum,cum subdominio pituitae nactum est;quamuis deinde melancholia unitis sit diuersa secundum speciem a melancholia,& pituita alterius, & diuersorum animalium diuersimode incalescat,non solum secundum magis, & minus, sed etiam secundum sermam,& speciem diuersam,nam alius secundum speciem est elepliauti,alius suis caloriquare alia etiam est specie operationis,& alia ira,& cupiditas apri,alia elephanti; hanc igitur puto rationem afferri posse,propter quam contingat hominem,cui labia gracilia,& dura,&prominentia supra dentes caninos adsunt,illum esse ignobilem

abiectum,& vilem. . . .

io A P O T E L E S M A X X X X I v. ,: autem crassa labia habent, verius infrini properadens inui finiis resin

runtur ad asinos.

DIuidi prima distinistione labia diximus in gracile, Si crassum, gracileque rursu in

molle &durum, quod promineret,vel simpliciter, vel secundum quid inferior. - . De gracili,& eiusdem different ijs dictum est,nunc de crasso dicendu m. Craisa labia vo- , co quae in extrem arnis multum habent, talia sunt quae in Aethyopibus, & Mauris dictis, videmus,ea autem crassa rubra,& patula sunt omnino,ut illis fere semper labia hie . o crassum dicitur corpus, cuius profunditas longa linea mensuratur, aliquando tamen, de crassum dicitur,quod desum est,a c raro opponitur quomodo palmum dicimus crassum, S lignum crassum,sed de hoc non loquitur Aristoteles nunc. ,

. 1 Si quis igitul habuerit crassa labia siue sint mollia,sive dura,& superius promin t in seriori,ita ut hient,hunc dicit Aristot in m. Proprie autem fatui dicuntur,qui multa santur sine ratione,ac delectu,& tape errant, in multiloquio enim non deestpeccat*m , qui autem Mui sint,&qndenam dicantur alias expositum est, videtur autem proprietas haec esse sceminitis,nisi quod puto staminas h here crassa , molles labiorum extremitates,&labia quae fatuitatem docent, debentesse crassa & dura,quoniam reseruntur ad asinos,quata de fatuitas ta qua loquitur non in, o sermone .sed in quadam intellectus stupiditate,&pigritia motus , de uesionum ineptitu-- dine consistit primum igitur qu id labia erasia, mollia,& prominentiλ doceant, tum clausa,tum hiulsa uideamus,deinde quid crassa,& dura speculabimur de quibus probabili: ter Aristoteles agen ea dicit indicare isnobilitatem, labia crassa, ct mollia parumper. contracta,ut vix hiscere deprehendatur foeminitia sunt,de scemin4sdecentiquae his labi j s.

Potius usui venereo aptiores,' uam uenustiores vulgo habentur, utpotς cum persuasu sit multis pudendi muliebris orificium labiorum gracilitati, aut crassitiei Smile esse, cum er. go hoc sceminite sit accidens,foemineum etiam morem ostendet illiam; praecipuum,quii hunc insteminis affectum sequitur;At videmus stupentes, admiratu es,&nescieotes liς' naque dicta avide captante hiulco ore manere,vi labiadiducere;dicemus Igimi crassat b& mollia labia indicare hominem insulsum,fatuum, admiratorem,pecon statotanti, gli narum rerum,suas negligcnte negligentia,& incuria laborantem,icreduluministem.

tem, de imprudentem . . .

. t Huius affectiuscausam aliquam assignari posse puto, nam si labia rasia sunt, &moui, lia,probabile est multum humoris studare circa capitis principia,quare & carnosum clit caput, & carnosa facies, ergo & calor mediocris,qui non resoluit iamodum cum autem in multo humido obedienti,mediocris est calor foemineum genu i Dpmineumque inger infimi pium inducitur qu recui talia sunt labi ille,cum ad idemineumgenus referatur,iureti-birent.

SEARCH

MENU NAVIGATION