In Physiognomica Aristotelis commentarii a Camillo Baldo, ... lucubrati. Opus ... Hieronymi Tamburini diligentia et sumptibus nunc primum in lucem editum...

발행: 1621년

분량: 599페이지

출처: archive.org

분류: 철학

511쪽

6 In Physiogn. Aristotelis

1iscaret;qi id igitur sit pilus quae materia,quaecausa effciens, quae instrumentalis eiusdem ex his patet,colores autem sulcipit varios pro diuersitate superantis humoris in ea materi exqua factns est pilus nam sibilis flaua praedominatu colorem unum,si sanguis alium, si melancholia alium, at q. alium pro d iuersa mixtione producit,sunt etiam,& crassi, de subtiles, & molles, & duri, & recti, & crispi magis, & minus pro diuersa pororum,ac meatuum a quibus effgiantur dispositione, qui ctim recti sunt pilos rectos,intorti crispos producuts tib a proprie est pars anterior cruris,posterior sura dicitur, & o tibiae est illud,quod a genu ad pedem usque porrigitur longissimum omia fum,quae sunt in nostro corpor cui os sum a patie posteriori adhaeret interior pars tibiae,ea est potissmsi,quae pilosa cospicitur,exteriori tithus pii sal siue huius rei sit causa interna sive,ut puto,causa sint linteamina in quib. dor lamimus, cli . n. tela friceni lapius externe partesiactu est,ut glabrs evadant. Venereos non situ ut altius Oi pluries coire volet,&ir coitu suffcere,sed eos quib. frequetius arrigitur penis, aut quibus titillatio tuqueter circa genitalia,& quidam pruritus percipitur, qui fie quenter coire appetunt &plus qua deceat verbis,&rebus ad coitum pertinentib.aut prae parantibus delectantur. Horum alij edi habitu tales sunt,alij hanc sortiti sunt passione extemheramento, alij aute per accides, ut qui a causa externa veluti cibi de medicamentis,ser hiiuus,& venereis sivi inhonestis spectiombus in venerem stimulantur, qui venerea aspiciuiit,non minus quam in cibu aut potum,qui edere, vel bibere alios vident, solliucitari solent,unde memini quandam mulierem fateri,se mirificὶ affci,& pene semen emattere,si eontingebat illississete canem, aut asinum venerea exercentem; quin cum aliquan- χο: do puerulum vidisset,ita sne fraude,ac malitia tractantem sibi tenta genitalia, subito si men dicebat cum titillatione emisisse; erat autem hisca mulier, & pii sum pectus habebat,&tibias,&coxas multis pilis ijsdemque nigris,&crassis vestitas. .

Qui ex temperament6,&principio interno venerei sunt,& in coitum mirifice proni, illi sunt qui simis,& cynocephali temperamentum aemulantur,differt autem multu propensio multa in venerem,a multa aptitudine ad generandum , nam hi posteriores calidi sunt,& humidi,& multo semine ex necessitate abundant,aliter enim non essent valde apti ad generationem, ut supp6nitur,at qui in veBerem valde proni sunt, & qui multa tentigine tentantur,non necessario abundant tanto semine,neque ut plurimum sunt calidae,es humidae,ac sanguineae. temperaturae, quod videmus in melancholicis, cum sicci sint. & aodiminuto calore praediti, plerunque sunt valde libidinosi a Socratem denique Platonem, Atistotelem, Herculem, Agesilaum dicunt melancholicos fuisse, at ijdem admodum in venerem proni seere,ad hoc igitur,ut naturaliter aliquis in venerem sit valde pronuae, requiritur humor acris,& salsus qui naturam bilis flauae,aut atrae adustae,aut salsae pituitae representat,quo humore excitatur pruritus,& illa affect io,quae ad coitum se habet,ut sitis intempestiua ad potum,& canina fames,siue bulimos ad cibum; amplius requiritur , vessiatus, vel spiritus, quo loca turgeant spiritus solus,in impuberibus estic nondum pote tibus semel emittere, spiritus& semen in adolescentibus,qui ex praesenti,ac praeparato s mine eleuatur; in illis etiamsi nihil conspicuum emittatur decidit,ac remittitur tensio p dendi ;at in adolescelitibus valentibus,si penis arrigatur non flacescet nisi semen, quod cis οtectionis est causa,secundum partem aliquam fuerit emissum; at sine calore neque spiritus generantur,neque flatus etiam mouentur,neeesse est igitur adsit calorsaltem,medio cris, quare senes, qdamuis flatus multos habeant, non arrigunt tamen naturaliter, quoniam in illis tantus non adest calor, qui generet statum proponione. responde tem vento Australi, quo flante, ut docet experientia, paratiores in venerem sunt somminae sexaetior enim calor si proportionatus est interiorem iuuat,ut videmus in auibus, &in tabi yeme experimur, cum intramus lectum mediocriter calafaetum. SOL

512쪽

. Si vhro maior, aut minor laedit,vel nostrum euocando, vel extinguendo,tumpera meh- tum igitur, cui accidit, ut valde sit in venerem propensum illud est, quod ex inclaircho ia cum subdominio bilis, & portionibus fere aequalibus sanguinis, di pituitae conflatum est, .illique additus est calor mediocris,ita,yt neque melancholia aduratur, neque frigescat penitus. Iam igitur, ut puto,quae in placito Aristotelis habetur explicata sunt, ait igitur ille Quorum tibiae sunt pilota, illi sunt in venerem plus iusto proni signo probat, quonia iu

in hoc,secundum corpus,similes sunt hircis, quare etiam secudum animam eidem anima- i similes erunt; caper autem venereus est, hocsst maxime indulget coitui. . 2 Non tamen amatorius,&valde differunt hae duae voces,amatorius est,qui affectu amoi, o ris tangitur, & certam deperit puellam,quam iudicat pulchram, &ea potiri spera tangi que praesertim pulchritudine uidetur;at lasciuus, veneri deditus ille est,qui in quamcunque se se offert foeminam,vel aliud etiam,paratissimus est impetum facere,prior guloso, sterior voraci lupo similis. Hircus talis videtur, &in quamcurique capram indistincte insilit,neque dolet,aut curat,si eadem alius etiam hircus abutatur,quamuis legatur ali quando qilendam hircum occiὸisse dormientem caprarium, qui cumcapella gregis rem habuerat cum igitur hircus tibiasii abeat valde villosas, & bos animal sit in venerem magnopere pronum,cui tibiae erunt pilota valde illum dicemus esse vellereum: .

Sed his,qui in venerem adeo sunt prompti,non solum pilota sunt tibiae I sed subtiles su-

,ac fere carne destitutae,&hoc non minus libidinosae naturae signum est, quam pilositasidio de passim in taminis hoc notatu vitium, nam quarum crura sunt macra, & carne destitu-.ta illas meretriculas procaces vocant, & capris similes dicunt,causa sorte lita assignari po- . test,quoniam in partibus superioribus alimentum retinetur,atquein semen, spiritus .transit; quare crura macra evadunt;hoc autem clarum cst in his quibus aut pes deest , aut taliqua alia de c uis claudi cum existant,ad illas partes inferiore non fertur copiosum, ut . Prius alimentum, bi enim omnes valde venerei sunt. At causa propter quam pilose tibiae arguunt hominem venereu,sic deduci potest; quo. rum definitiones, & essenti inter se conueniunt, & cohaerent,definita etiam inter se iun- ista sunt coniunctorum secundu in rationes,cui adest unu illi etiam adest alterum, ut si rationesadmirantis, & capacis scientiae simul aliquomodo nectuntur,erg o & qui admiraturao crit etiam capax cogditionis cauta, similiter si rationes huius passionis,quae est uenereum sile & alterius,quae dicitur pilositas tibiarum inter se coherebunt,ac coniumstae apparebui necessarium erit cui adest alteram illi,etiam naturaliter alteram passionem adesse. Venerei rationem in melancholico salso excrementitiosque humore,& moderato calore cosiste 3 ediximus,melancholicum aute terrestre existit; & status cratus hoc ab humore mediante calore attollitur: pilos similiter materiam habere fuliginosam dictum est,quae & melancholica est,&humorem ui psum iunctum,caloremq. tanqua escietem caulam possidet. Patet igitur quod hasum duarum passionum rationes conueniunt, & inter se essentialiternectunturi quare cui inest pilositas multa in tibi js,illi inest multum excrementi fuliginosi, at tuliginosum excrementum, est corpus melancholicum pituitae iunctum qu9d a calore passium est, cui adest huiusmodi materia in partibu inferio ibus illi adest humor salsus, ct melancholicus cum calore potente et ea reflatus, & uapores, qui talem sortitus est temperiem uenereus est,ergo cui tibiae pilois adsunt,ille uenereus est, non solum aute hocli qm inum genus tibias habet pilosa sed, & omnes partes inferiores pilis sunt opertae;

ut dictum est hircos, simias maxime referunt. -Potest & alia assignari causi,ut pili,pt Mntia ealoris ad partes inseriores uergetis, indi φ cruruuerι subtilitas materia nutrimeti cruru retenta prope inguina,& in partibus cir onctura,quare ei cremeta pellunt foras p poros cruria, at utilis materis pars instatu a calaic resoluta parte arrigit genitales,&tetigine suscitat; iicisit pilositas uenereii designat

513쪽

8 In physiogn. Aristotelis

Hoc loco notare succurrit quod legi haedos septimo die quo nati sint subito venerε tenta

xe, & nefando incestu matrem lacessere;q0od sane ridiculum puto,nam senerare sibi simule, aut genςxationjs opus tontare est Animalis iam persecti, aut pene persectionem atti gentis, qui autςm nondum septem dies natus est hedus vix stare potest,quare cum impe

sectissimus sit, ridi ulum est credere, quod iam citum adeo, & intempestiuum meditetur

Aristoteles in problem, calidos, de humidos esse veneris auidiores,at iam dixi,aliud esse venereum, & lasciuum esse, & aliud aptum ad venerem, & coitum valenter exercendi. ijs adipem qui venerei valde sunt plerunque caput caluu est, sunt etiam aliquando sub agro si , ac ferocioris naturi, d plusquam oporteret,contumaces, di indocile ., si Gidax prae- Iosςrtim pilos esse crassos, ct nigros, & in fine crispos .

. nteirea pectus strventrem mauepilosa habent nunquam in eisdem perseuerant,refer mur ad aues, quia illae,rpedias', di mentrem matrip

t sum basem,

T pectus, & venter valde pilosus causae essic lentis, & materialis arguit robur, & bo. . nam dispositionem quaesiint,tum inulta materia fuliginosa obscura terrestris, tum aemultus ςalor acutus,qui illam expellit,pectus pars dicitur quae cor,& pul Ronem continet;& a parte inferiori terminatura diaphrasmate,sub quo positus est venter, & epar, & caetera quae nutritioni seruiunt membra, venter autem interior est qui continet intestina porre,ctus ad pubem usque,dicit igitur, qui pilosim maxime pectus,& ventrem usque ad pubem habent sent instabiles mente mentem puto vocare, ut in tertio de anima phantasiam;na , v quod petunt, spernunt repetunt quod nuper omiserunt, &aestuantes secum ipsi dissidet, probatur exemplo auium,nam aues, & praecipue quae paruae simi instabilissimae sunt,nunquam eodem loco persistentes,modo huc, modo illuc volitantes; sed aues habent pectus,&ventrem valde pilosum ,ergo quorum pectus,& venter pilosus est illi sunt valde instabiles De minori, quod aura pectus & ventrem pilosim habeant non est qui dubitet, si per pilos 3'pennas intelligamus,quae in auibus, ut diximus,'proportione respondent pilis,qui sunt in animalibus terrestribus,sive quatuor sint,sive duorum pedum,ut homo nec non, quod instabiles sint uti m clarum est, Sed propter quid sint pilosae aues, siue pennate videtur non adeo clarum s amplius si pennatae,vel pilosae sunt aves, & id demonstret multum terrae praedominari in illarum temperamento, teria autem est grauissima, & maximae stabilis, quomodo animalia quorum pectus, δρ venter vel pilosius,vol pennatus erit poterunt leuia, &instabilia vocali ΘAmplius bouos, & equi pilosam ventrem, 2 corpus habentiattamen neque leues, neque instabiles vocanturian dicendum serte erit,non esse dissicile afferre propter quid aues sint pennatae, nam cum eam rationem cu m aere habeant, quam pisces cum actua, sicuti piscibus data sue instrumenta,quibu)ferantur per aquam, quae pinnae dicuntur, ita plumae auibus datε sunt

ut volare possint. Sed Drte id est dicere cuius gratia pennae datε sint, non autem ex quo, d quo, & quomodo factae sint ; Quare iterum ponendum est, quod mixtorum quaedaita sunt affecta,ut quae totius est crassis,&compositis,amplius & facultas, eadem etiam sit partis uniuscuiusque, ut totum animal perfectum uiuit, & sentit, & singulae ipsius partes eti m uiuunt;nec ulla in ipso pars est, quae uita non fruatur, Napellum totum secundum se pernitiosum aiunt, radicem, ramos, folia, floresque,neque ullam in ipso partem ab hoc uitio immunem.similiter quae sumus terrae diicitur planta,sive sel terrae tota est amara, neque id

514쪽

Commentarius. 699

idpartes vllae effugiunt:sed & alia sunt mixta,quoria partes alio sunt praediis temperamento, & facultate , aliaeque alio i, nam inter animalia videmus esse partes quae sentiunt, ast ossa sanguinemque non sentire, ac forsan etiam cerebrum s in scorpione pars una quae cauda est noxia existit, & venenosa,reliquum corpus tanquam huic particulae penitus oppositum venenatae caudae antidotum est; idem de viperarum sele, ac dentium vesiculis creditur , quibus caro, H earum adeps opponitur; idem de punctura apium, vesparu,&cabronum dicunt;morsui canis eiusdem mederi pilus,rabiosq; venenum tollit eiusdem epar,cinam, ac abfynthi j cortex amarissimus est, interiora dulcia; ficus planta succo acerrimo,& ingustabili constu, pene tota,fructus fici tamen cuin maturi sunt,suauitate omnesio pene alios vincunt. Id autem huiusmodi generi reru rei accidit quasi facta sequastratione partium inter se, ditantiarium,quarum quaedam ad aliaςcomparatae quodaminodorationem oppositi habeant,& iure, nam cum sint tota quaedam composita, de finita,habent etiam extremas partes,quae oppositae sunt,oppositorum oppositae sunt disterentis; sic igitur in auium massa forcontigit,ut facta in ipsa secundum naturam sequestratione, ac separatione, partes siccae, terreae,frigidae,& melancholicae externa occupauerint positionem,sicuti in absynthio partes amarae corticem tenuerutit; ex his factae sint pennae,& quia secudum naturam in aue fit, haec continua sequestatio, sic etiam continue pennis suggeritur materia, qua illae reparentur,ex aduerso interior portio constituta fuit a partibus calidis, humidis,aereis,sanguinosao ad quas cum respicimus auem talem esse dicimus, quod si ad plumas, & partem exteriore, qua interior vestitur respiceremus,nemini dubium, quod alia ratione dicendum esset; hac igitur posita distinctione dico ideo aues esse leues,&instabiles,quoniam pars brinis, quae illis grauitatem,& stabilitate praestare posset educta est;sicuti quanta scorpioni adeptastret cauda,vel viperae sel, & dentes, ductusque qui ad dentes,permeant possumus dicere feras illas non solum noxias non esse, sed potius homini salutares, sic cynarae caudex, sed tru-cu fiuctum sustinetis secundum partem interiorem dulcis est, secundum exteriorem a maia rus, quod de4n melupepone etiam animaduerti potest,cuius pediculus,quo fuerit amarior,

ille dulcior existit, aues igitur leves, & calidae sunt, si secundum suam substantiam interiorem consideratae fuerint,& quod tales sint signum est,quoniam tota pars frigida terrestri Lao que melancholica,& sicca in plumas,de pennas sequestrata abijt: secundum pennas igitur, terrestres.& stigidae,ac siccae,de fulginois,sunt aues,at secundum partem,quae caro,de sub stantia illariam est, oppositum sortitae sunt temperamentum, quare iure leues, &instabiles

dicuntur.

Secundo quando addebatur equos, & boues,de leones pilosum babere pectus, Se ventrε, nec tamen leuia, de instabilia esse animalia,facile admodum est respondere;glabros, desine pilis ac penitus nudos posse dici boues, de equos,& leones si cum pennis avicularum comparanturinam bovis atque equi pili,si toti capiantur, collaticum reliquo ipsorum corpore, nullam partem sere ipsius referunt; at pennae cum a cuius pennae erant, si compartibuntur,aliquando illam fere pondere exequabunt uod de cucullo apud nos est in prouerbio, o illum praeter psnas,dc vocem nihil esse. Quare si quis quaerat cur aues pectus, & ventrem ac demum totum corpus pennis opertum habeant, hanc dicemus esse causam, quoniam a

multo illorum calore in principio facta est sequestratio partium frigidarum,& siccarum abali js,quibus extra pulsis pennae constant,& ob hoc etiam aues stini leues,& instabiles,q uoniam pars calidior,& humidior intus remansitvius autem calida sunt bene mobilia,leuia que, at leue instabile dicitur, hanc puto causam propter quam quorum pectus, & venter maxime pilosus sit,&vestitus non instar leonis, sed instar autum, quod ille sit leuis, de instabilis. Qia od autem auium interiora sint calida ex cibo illarum patet, nam quae granadicona

515쪽

dunt,illa conficiunt,praeter quam quod dentibus prius terant, qui earnem eruerim em rapacia eam facillime digerunt,idem dixeris si illorum stomachum ,&apparatum a natura factum spectaueris,gallinas, & columbascalidissimas dicunt,quare illis uniones in gutturdi in illuuiem ingerunt,ut ijs in locis tota carne nudentur, & colorem accipiant ; Amplius calidas, dia humidas esse aues praeter illorum irrequietum motum, si cum quadrupedum genere comparentur, id arguit, & vox, & cantus,agente enim calore in humorem ille alte nuatur, ct in spiritum, ct fiatum resoluitur; qui ascedens deinde ad guttur , fauces pertracheam ab illis partibus, & lingua dum modulatur, efficit cantum, & per reliquum corpus dispersiis motum irrequietam parit agitationem,adde quod opinantur quidam,

aues, & praesertim calidiores, & mobiliores crepitum ventris nusquam emittere; Qu'derm quorum pectus, & venter valde pilosus est,ata, ut probabile sit interius solum fere calorem, qumque magnum cum humore tenui, & aquoso permansit illos dicemus esse si miles avibus in hac parte, quare instabiles vanos, leues,tam beneficiorum, quam iniuriarum immemores,non admodum ingenio valantes, ut ex se ipsi prouidere sciant,quid sit coueniensidesecorum atque ipsis metutile,&commodum. .

od hoc loco dicitur inuerecundos esse,qui glabrum habent pectus mihi valde saespectum est, heo magis,quod dicitur illos mulieribus esse similes, quae sane j

brae sunt,& praecipue circa pectus, at ex altera parte passio inverecundiae, d impudentiae non conuenit mulieribus;quae secundum naturam si dispositae fuerint, pudentes ac admodum erunt verecundae; 1mplius ut supra dictum fuit,si impudentia soboles est, ex cedentis caloris inmeIancholia,&crasso humore existentis;mulieres cum uiris compa ratae frigidae sunt,quare illas non potes dicere4mpudentes . Rursus si considerabimus cau. sam,propter quam animal glabrum est, ac depile,videbimus nunquam dici posse impu- .dentem huiusmodi hominem; Causa propter quam depile esse animal solet, vel ex para 30 te agentis ii potest,quoniam deficit calor,qui materiam promoueat, sed caloris defe-: eius timidum facit, nautem iret pudentem,vel ex parte materiae,quoniam non adsit,vel quoniam non potest moueri;si no adfuerit materia leuem quidem,at forte non impuden . tem dices, nam ut diximus remelancholia posita est impudelia; si adfuerit, sed non exeat in actum id accidit, vel quoniam non potest moueri, si quidem nimis crassa est, & tenaxi materia, vel 'quoniam calor debilis est,quia agere non maest,& tunc iam frigidae tempe-.zaturae est animal,quare neque impudens sed timidumeri; l Hὶς ego ratione puto mendum esse,&ideo neque; assentior Suessano, qui asperum Ie..si quas quod asperae,aut animo,aut corpore naturaliter sint mulieres; puto igitur ego legendum esse irri bellem uesie enim S rnulieres debiles sunt,& hic effectus. utpote in illis na ες turaliter non vituperatur,&vox GraecMquae imbellem significat non vllae distat, ab ea; quae in textu legitur vulgato, sit igitur Aristotelis placitum . . iii ι

i Qitibus pectus valdepilis nudum existit illi sunt debiles,quoniam se est mulieribus simi Ies;nam ille debiles,timidaeque sunt,& pectu depile habent,ergo qitibus pedi depile illi sunt debiles causa huius facilis cst,quoniam quaestigida debilia sunt, quibus pectus depi te illa sunt stigida,ergo:& debilia. minor probatur iaqu iam quibuspectus est pilosum valde illa calida sunt,& calida praecordia pectus pilosum faciunt,ut in figura fortis dinuest,ergo quibus depila solus illa eruntihigida , quod fuerit probandum, frigus auxem

i esse

516쪽

Commentarius . . sol

esse timoris,de imbecillitatis ratione supra dictum est. An forte dieendum ex imprudentia librariorum adiunctum fuisse M ac praepositum voci graecae, pro pudente factum

impudens.

ooniam Φtur non oportet maldepilosa esse, neque nuda, me talismeti

optimus.

io Rir Edietas mixtorun persectio est, singula singulorum, At si ulla simpliciter pol sta 1 esse medietas, ea est hominis , secundum iustitiam tamen, non autem secundum W pondus, ut autem uniuersala, ct simpliciter continet particulare, & id quod est secundum quid, ita videtur quod hominis medietas,&compositio omnes alias contineat, ct comprehendat,quo factum est,ut egregias habeat potetias, per quas omnium animalium mores, instinctus,proprietates, operationesque potest reprisentare, unde non malea quibuLdam homo totius orbis compendium uocatus fuit; si itaque secundum pilos mediocritas inesse de bet homini naturaliter disposito, & haec possiesse tum secundum quantitatem , tum secundum qualitatem, clarum est, quod si multi plus iusto pili, & praecipue circa pe- eius & uelitem docent dispositionem hominis non laudabilem, & hoc idem faciunt etiam dit, nulli pili; inter uehementer pilosum, uehementer glabrum quod intercedet illud erit laudabile, &propter hoc quasi corollarium,ex praedictis inieri Aristoteles;si multi pili, &nulli dedecent, ergo medius habitus erit optimus , at hic medius pectoris secundum pilos habitus est,cum pauci pili sunt supra pectus, ij que molles, & flauis & in fine crispi, nec non etiam supra stomachum adsilit, alij ad ius cedinem cum flauitie accedentes, sintque cra . sustuli magis, quam illi qui suntlana pei us, sic enim contingit fieri hominem audacem, ad actiones promptum,robustum etiam secundum corpus,humanum,liberalem, maiagnanimum ; Noto tamen quod triplici de causa potest paucitas pilorum contingere in pectore, & cute superposita uentriculo.aut propter meatuum laxitatem, sed hi latum lia. bent pectus, & calidum, &:bene compactum, aut propter defectum caloris, & h i opposito ο modo dispositi sunt,uel tandem ob defectum materiae ex qua nati sunt fieri pili, quae causa est,cur in pueris quamuis calidi sint , n0n tamen fiant huiusmodi pili;proprieq; intelligendus est Aristoteles,sermonem habere de ijs,qui cum proportionatum habeant calorem, &aptum fuligines depellere,tamen quoniam pauca materia praesto est, pauci etiam existut pili; non igitur propter calore aut propter Dros sed propter moderatam materiam, &declinantem ad paucitatem pilos paucos esse contingit.

, , Qui humerospilosis Libent nunquam in eisdemperseuerant,referuntur ad aues.

Adem penitus sententiacum illa, quae habetur in apotelesmate superiori, & sorte et , eandem causam habet; dicit igitur quod quicunque pilosos habent humeros illi siit instabiles, & uani; humeria suocatur parsa qua pendent brachia; & est a principio cubitiusque ad collum, & producitur usquoad finem ossis spatulae,solet etiam humerus appellati armus,sed quamuis Festu hominum dicat ita appellatum armum, eo quod ab ipso a me pendent; uidetur tamen etiam armus dici brutorum,ut Horatius in Satiris haec pars in auibus respondet illi portionisquet alae primam partem statuit,nempe quae collo immedia, te coniuncta est, & unde ala brachium referens oritur, quae in auibus ualde sempex pennis

517쪽

sor In Physiogni Aristotelis

est consita,ratis Atist ὀrelisa posteriori caeteris rosmilis est Iaves pilosa siue pennisloco piloruiti obiitas habent partes,quae respondentproportione liu anishunieris. Auesau tem leues,vanaeque & instabiles existunt,ergo quibus insunt humeri vehenienter pilosi,iIli sunt instabiles, &vani, quod aues sint pennatae,& propter quid dictum est, quodque, etiam sint instabiles, propter quid autem homineshumesis il6sos habentes sint instabi les , ac vani mihi perdifficile videtur, experientia sane comprobatum est, nam plerosque mimin quortim pilosi adeo erant bumeri, ut viderentur pelleouilla aut caprina operti,&illi homines leuissimi erant, es qui promistis nunquam stabant, &ridebant, si quem audirent dicentem dedecus,atque infamiam esse non manere promissis, & fidem non seruare; em autem erant acerbissimae irae, guari, &unc, verbo the expediam bestiales, potius- Iq

At propter quid sane dubium est;Mihi videtur,quoniam,&hi habebat pilosum pectus eandem etiam cum stiperiori causam habere, humeri igitur sunt circa collum, pectus, per collum feruntur venaeMart lar in corebrum,cum igitur contingereta inulto calore muliatam, & persectam faciam esse huius materiae crassar, & terrestris;& fuliginos, expulsionε contingebat sanguinem; spiritu;s,qui circa partes has,nempecaput, item & pulmone, &cor,este calidissimum qui mal sed etiam senuissimum, &valde aciem; cuius rei inditium est,quod cum ab uno horuse virorum extractus fuisset sanguis,aliquando mirabantur me. dici; sanguinem fere non concrescere, &quasi carentem fibris aquosumque videri, cum

tamen idem vehementer escit ni bouia . l .

Si igitur quorum humeri vehemento pilosi sunt, horum sanguis, & spiritui'ul circa cor, & pulmonem a mplius, & collum a melancholia, & uiscosae materia seiunctus est;talis autem sanguis tenuis, acer est,&quorum sanguis talis est; illi sunt instabiles, vani, xrgo quorum humari multis repleti sunt pilis, vani, & instabiles erunt, & quoniam insta biles,non in eadem persistunt opinione,aliquando igitur honorem,& decus multi faciunt aliquando derident, quid de se ipsis homines,sentiant Rcuri; amplius,quoniam tales sunt ideo bestiam magis,quain hominem sapiunt,qui enim decoris obliti sisnt I& honorem n' curant neque virtutem aestimant, quiq; bepe.agere despiciunt,cu rectaratione carem p tius inter bestias, quam inter homines sunt numerandi, auari autem, sed compo siti mihi videntur,nam eanoris est ad se attrahere, & rapere, idem tamen, quae traxit consumit , ac 3s dissipat;hgnei tin , puto,posse causam afferri propter quam humeri pilos indicent insta

dorsum valde pilo um habenti inuerecundi unc,referuntur ad benias.

Dorsum vocatur pars posterior hominis,quae ex vertebris aq. constat, a ceruice usquς actvltimum os cocci gis,est autem:tanquamaearina iiungue, demus, qui itaque,ait Aristoteles partem hanc pilosa in habent inuetecundi sunt, alij addui ερ malitiam bestialitatem pi titiam, imbecillitatemque.Aristoteli fratio estis v ia bestiis sunt sitniles,at non video egb quomodo sitiumsiter bestia, secutidum qui sint bestiae sint impudentes nisi quatenus carent ratione,quarevi honoris aes cinaeexistimati quis curam

Sed quod auget dubium est,quod fuerat sepra dictam .pala, Astastabile esse at quom dorsum pilosum est,cur, α 5 ipsi potius uvifredundi,quam instabjlesntii Id uiatur ti'- uerecundialii dices instabilitatem procreare; qui enici inverecundus est; ideo non pyidς ipsum,quoniam instabilis,lia si puderet staretpoemissis, dictis ne lan hqro mur/xςxv dia

518쪽

Commentarius.' sis sos

- Arsane puti go,impudentiam, instabilitaten posse quidqm e easdem secfidum subiectum, sed 'l' Nxsnς dissem,nam instabilia mulier iam lionestissima,&illia odit secundum y rura ,non ininwest impullans. Putarem igitur posse nos dicere,essi evii conqngit apud medic*8dpplicem essecrisim altera ervidam.& alteram dimisu-tam,perse; aB dicunt,qu iid .xpii penitusnaateria peccans seii a ac separata est ab utili, α salubri ea qst allati 'perιψc's conuenientes ei cista, atq*ς ira pulsa tota sitnu l, altera vero dici M ikN M a .cnu ,quando m Ieria pe caris,uehno x ta simul sequestrata est,&eiecta,m a pςr loca tanuenienti uesicμjam, nunc accidere posse, mast huForum naturalite hominem stat tensivel plusquam sit necessarium habet in se in teriam tu iis ligi u i vel ne' habet, inori habet homo no est pilosus, nisi in his partibus solis,quas pilis natura stestinauit,& misdici,Soparui,& molles,& rari de hi secundum naturam bene dispositiex is Myt,siv*Na n Hiil humoribus praedicta materi geleij itur, 'elnon sinun ei jcitur hom attibiliarissusticitur obsturos, ostros gerit adjinus, δε si materia haec lorem conc perit fuliosust sile het,atque atrabiliarius, siaut 0 huiusmodi praetern turalis materia pelletur mi inta expellitur,&persecta fit lepantio, c crisis a sanguine massa;&tunc remanet singula qquem in columbi auitasque serostmnibus videmus, pu: rus, scilicet aereunaquosus,ruber ubtiliso bis mines fa Gguibihasmiles; s verti nore fuerit facta AErlacia crisiis,sedi tym circa dorsum.& renes inhaeria e se ostenderit, quae vero in venis circa cor,& pulimus Rhon pqtueri; expςlli,sed ibi inmanstrit, dico quod ii H li luibus liqcasQdit,sunt imHi eruesiquchi in v fimum est se uinem metaucholi cum infl*m magum,& bili iuni tum lion paucum circa cor, de partes vitales remansisse quo loci cum exjstis/kngulabuiqsmodi, hominem fieri impudentem, ac temerarium iam supra diximus,hUe go ti9M; ed em non im rix , me pos e asserere dorsum pilosum,

Quonim a diem qui imp'da vest deseρqs, Hamiam , &iquid de ipso sentiant homines nihili sic , ,hq si glΗφς urbe stimini bestialis qui,nullam rationem uirtutis habet,uitiosus igitur, malus alijsque nocere tentans,idςo malitiosos ferosques&asperos mores habet,l, mim besti*Proprium est, per hostias autem ioc loco intelligerem, non iumenta solum,instra quadrupeda,quaeque rapto uiuunt,ceu lupi, pantherae,tigreS, at , . que huiusmodi, spigi ur po ςὶ mani fallorexponi potest,uidemus enim lupos,&ursos hanc partem ual depilosam h ber atque apprime seros,&impudentes esse.

autem collam ut pilosism habent,liberalessunt,re eruntur ad leones IVbatos esse leones, eos Seri magnanimos, liberalesdicunt,at iubati, dc esui sunt

quibus etiam si magnanimitas, & audacia secundum partem conueniat, illos tamen nemo dixerit liberales, adde,sst genus quoddam canum pilosum valde, praecipue tameta circaecollum,quod lasse nequς ljheralewςqRς magnanimum,neque audax,sed naturaliter vile est ac timidum;quare quUdς hoc, inelesmate sit sentiendum,mihi videtur difficile, cum causam vix ullam coiiij x. Isi,,quaedoceat quomodo pilosa ceruix iberalem Ggnificet; bψc enim contingeretistin ratione corpuxis liberalis mediat vel immediate ceria uix pilosa periretur dico cpruiWm,pa Iem,gulae oppositam,quae proprie dicitur cervix, collum autem ex utraque parte Ustat nervice, gula, id ergo est quod ait.

t Qui habet eauicem pilosam ςst liberali , quom m leones sunt liberales, & hi habent ceruicem pupsam.ergo qui babet ceruicem talem ust liberalis;eadem autem est in leone liberalitas quam dicunt etiam esse in aquila 3 haia cenim inultae sectantur aues, ut reliqui j

519쪽

80 In physiogn. Aristiniis

aquilitiae praedae vescantur; quod enim illi ys rapit,non tollim bsumit,sed en sede uciem capta,unica tantum venatione gaudes ciboque latus, resiqui kseclusisti auriculiardimittit, hoc etiam de leone scribunt noninissi quodque re inis psiensque partant, cum forte bene saturi sunt,de quam consecuti sunt praedam pleri inque semesam reliinquunt; at nestio quaenam sit haec liberalitas,cum ex altera parte lauissinios legerim esse leones, adeo acri ineditos'anhelitu, ut quas afflauerint, reliquiae a nullo alio animali tangan- tuntaminas,puerosque indistinete dilatitant,&alia quamplura a liberali,' magnanimo longe remota faciunt; quate non puto esse necessitatem ullam secundum quam possimus dicere et liberales esse leones, vel quorum pilosa est certi' illi animalia esst liberalia,& magnanima. Elyenas enim, ait Aristoteles, esse iubatas, citamen illae ex insidijs hora. 'tinnes, di alia animalia impetunt, sepulchfui ct mortuos etiahiaquae neque liberalitatem, neque magnanimitatem in se habent,sed iam videamus, an aliquid probabiliter possit afferi secundum qhod,pilois ceruici conueniret liberalitas, es magnanimitas sane,ut diei. est,quorum rationesin xliquo conueniunt,&nihil contradictionis includunt, ea simultae eodem subiecto possunt esse, ut sensus, &fespiratio, quare cui inerit respiratioeidem p test sensus inesse; at non/contri,idem sequetuis igitur liberalis no ex habitui vel electio ne,sed naturali propensione ille dicitur,cuius temperamentum est humidula, & calidum atquet aerem reserens, ct calor hic & humoisilpraecipue' circasaries cordis, &cerebri , cacuicunque inest huiusmodi temperamentum' illi adsintpili circa ceruicemler cui imberaelitas illi inestpil sa ectui quare eui pithiscemix inest,ille erit liberalisl niihdr supra alias τὰ

fuit probata,maior confirmatu quoniam iii inest tempe Mentum humidum, & calidi, illi tantum inest materiae siceae, & suliginosae, quae a calore possit expelli, meiclita materias non multum faciet pilorum, di qui fient in illis partibvserunt, qu ea 'incipalibus remo eae sunt, principales autem sunt caput, &pectus, & gula per quam serunties venae, & arte ,iae insignes,quibus spiritus ad caput erebiumqueascendunt; hae autem sunt posteriores, ceu cerula,cum igitur pilosa ceruix segregatum doceat illo dicu illud fuliginosae materis, quod fuerat in sanguine ad cerebrum accedente, si caeterare,ondeant,probabile est homanem 'nstitutum esse ex temperamento sanguineo, eum sub dominio bilis, quod argui etiam illum ipsum esse naturaliter liberalem, ergopilosus circa ceruicem liberalis dici po terit,nisist quid aliud, quod impedia ueputo tame signum hoc esse parui momenti,nam si ab leo dicitiar iubatus,& liberalisequusqueetiam, & mulus est iubatus,hyena , ex Aristotele, & asini non nulli,in quibus tamen neque imago liberalitatis aut insenuitatis spectari,

A P O. T E I in Su. A in V Ii 's, . t mentum habent Mutum animosi, seruntiis ad eanes iMEndosissimum esse textum Aristoselisiam Ephdiximus,ex hoeautem Ioco ρaldei patet, nam curde mento nunc dieendum, cum de pili, instituebitus sermo ξ&si εο de pilis, cur supra ne verbum quidem demento P deinde tiis decanthus nuine fit mentio ἡ

nam'eque canes omnes acutum mentum habent,hec omnes sunt animo isi per animo

sum liuelligas iracundum, quod vox latina priuatim significat,sed hoci maecae non respondo voa; quae significarbonum animum habere, boni animi hominem dicimushumanum placidum, & bonis, atque ingenuis praeditum moribus. 'Aue Hr huius fac uitatis non ineptus, aitse Iegisse librum, in quo non ad canes, scd dleoneSucurum me nium reser batur 'at leobesacutum mentum no habet, quare assentiorijs, qui dicum,non de mento sed de pilis,acbarba sermonem habereAristotelem,&loqui

520쪽

Commentarius. 30s

ide habentibus barbam longam,nam vox graeca,quam hoc loco usurpat,eadem est cum ea qua Iulianus Imp. in libro misopog. utitur, & apud illum non solum mentum,sed etiam barbam significatiquare forte dicendum erit,qui barbam longam, & fastigiatam haben quod plerunque videmus in Germanis nam vox ακρον,& praestans, & sumitium magnum, & longum significat, & in acutum desinens, illi sunt boni animi, siue ingenui, magnanimi,& referuntur ad leones, his enim est quodammodo barba no autem canibus. dicemus igitur qui bene barbati sunt, γενιιαδαὲ etenim barbam etiam, non tantum dicunt mentum graeci;magnanim referuntur ad leones, quoniam masnanimi leones, & ing

ui, ijdemque bene barbati. Barbam dicebat quidam philosophi, ideo datam esse homini masculo, & virili,ut esset

loco iubarum,quae in leone sunt, quare sicuti audaciores, & leones, de equos dicunt, qu ito melius sunt iubati,eadem etiam ratione praestantiores esse illos,aiunt,homines qui melius barbati erunt,& magis ad virilem naturam accedere putabant, cuius indiciu est, quod se minae imberbes sunt, & quo magis depiles sunt,eo magis decent, ex aduerso viri paru barbati pessimi habentur, atque ex prouerbio pessime audiunt. At rursus si haec vera sunt, inquirendum restat, propter quid promissa, & multa barba svirum indicet masculum, audacem, & magnanimum ρ primum enim puto non omnem harbam hoc denotare,sed quae nigra est,autaeenea,vel runa, nam quae subalbida est, omnia praeter audaciam denotabili si igitur sortis,'& audax secundum naturam est temperadio turae melancholicae naturalis,cum sub dominio flavae bilis,sive sanguinis sit btilis, & ea melancholia probe calida est, de accensa, qualem in Hercule fuisse ferunt;cum quicuq. huiusmodi habet temperiem ille abundet tuliginoso, & nigro vel aeneo eXcremento circa ca-Put,&gena ac mentum, qui locus est destinatus expulsioni talis excrementi; qui autem id habet probe barbatur est,ergo audax, & magnanimus bene barbatus erit,ergo e c uerso cui multa inerit barba ille fortis, & magnanimus dici poterit;ergo multa barba masn

nimitatem potest arguere probabiliter,nam in hoc nulla necessita est.

A Ρ o T E L E S M A C X V I I , , habent supercilia coniuncta tristes fiunt,refersitur ad similitudinem passonis

CIlia a supercilijs disserunt,quod illa palpebrarum ambitum coronant,supercilia vero

oculis super posita sunt, & in extremo frontis sita; quae nunc nulla alia ratione considerantur,nisi quatenus sunt,sedes pilorum,inquit igitur Aristoteles.

Quibus supercilia, hoc est pili positi in illa parte quae in imo frontis est,sunt inter se iumcti, illi naturaliter sunt tristes, hoc est inclinati ad naturalem quandam tristitiam, & procul a locis,achisibus secundum se consistunt,quod probat ex quo qui tristantur aliqua deia

causa externa,illi contrahunt frontem,&supercilia, ex qua contractione iunguntur,simul 6 si igitur maesti, &dqlentes iungunt supercilia,dum occupatur eorum animus circa causam quae dolorem, & maestitiam inducit, ergo qui naturaliter ivineta fert supercilia ad niterendum, ac dolendum paratissimus est, ac natur* quaerulus; quod autem qui dolent, ac tristantur supercilia naturaliter iungant certum est, quoniam, contrahunt, idque illis accidit quoniam, d frontem cuius partes inferiores occupant superciliata, etiam

contrahunt.

Hac ipsa iudieij Oa sede vocarui,si vero maesti ssit pleriq .cogitat de re,q illos sollicitat,

cogitare aut est cogere frequeter,ac cotrahere,necesse est igit si anime vires, spiritu c

SEARCH

MENU NAVIGATION