장음표시 사용
151쪽
g. 33o. Praemissariam, Duae propositiones, ex quibus tertia λrmatur, combinan- nclusioni do duos terminos in istis obvioS, dicuntur: tersia ve ro , quae ex iis dicta ratione formatur, conclusio appellatur. Ipsa denique propositionis tertiae krmatio per combinationem terminorum in duabus aliis terminum communem habentibus db ver rum Uatio audit. g. 33I. Termini me Τerminus praemissarum communis vocatur Medius; db dii Sextremi versi vero dicuntur definitis. I 332. Cur medius Nerminus medius non potes ingredi conclusionem. Conc
elleolichisio' 6. III. et O. ne exulet. σ
definitio. praedicsν cum subjecti. ηψΠ xς num in conclusione: uisior autem, qui in eadem tuetuz lo g. 333. Majoris 2 mi Propositio major est praemissa, in qua terminus major con- 0ri pror si struitur cum termino medio. Milior vero estpropositio, in uua te
ia manus minor construitur cum messio.
Syllos iuni Syllagimus inrmans dicitur, clus concIusio est assi ἡ '. .' π mβΠες Θύν,ἔmuI vero negans, cujus conclusio est negans. nitio g. 337. syllogismi Similiter Sysiogismus universalis dicitur, cujus conclusio aniversalis S universalis: SIEogismus vero particularis, cirius conclusio Paribiae T. ' lingularis, non tamen propriar etenim jam in superioribus propositiones illas singulares ad particulares retulimus
152쪽
De ΘΩ, ο in gevere.' Syllogismi, in quib-s medius terminus in utraque praemissa espraedicatum, vel etiam subsectum.
E. gr. Omnis sapiens eligit media fini convenientia. iavidam homi- . nes non eligunt media fini convenientia. Ergo uvidam homines non sunt sapientes. Hic medius tetmitans est eligere media sivi convenien- ria, tanquam communis praemissarum 9. 33i. . I atet vero per se, quod bis ponatur loco praedicati. E contrario si quis argumentatur: μώ
Diuinguuntur hinc Syllogismi in diversa genera, Tigurarum nomine designantur. Et Figura quidem prima Syllogismorum dicitur, in qua medius terminus est subjectum pro positionis majoris S praedicatum minoris. Figura secunda VO-.tatur, in qua medius terminus est utriusque praemissae praedica- 'Cum. Figura denique tertia audit, in qua medius terminus in majore & minore est subjectum.
Quoniam vero in singulis figuris propositiones, ex quibus Nodorem Constant Syllogismi, ratione quantitatis & qualitatis differre pos dinoitis.' sunt f. 216.ὶ; ideo in singulis siguris per diversitatem quantitatis Vel qualitatis propositionum constituuntur Syllogismorum spe Cies, quae Modi appellantur. . f. 3 I. Dictum de omni dicitur propositio: Quicquid degenere Dictum hvel specie omni o mari potest, iliud etiam ossi matur de quomissub J-
isto genere veI id perie contento. . Ε gr. De omni triangulo in genere praedicatur, quod habeat tres angulos; idem igitur etiam praedicati potest de quavis specie triangulorum, gr de triangulis 'haericis. Illud adeo evidens est, ut sine probatione concedatur. Si quis enim hoc dictum in dubium vocare velit. is absurditatis convincetur per principium contradictionis: statuere enim debet, idem simul esse & non esse. Atque ea de causa superius di
153쪽
E contrario Dis m-millo appellatur propositio sequens: Quico id de genere vel specie omni negatur; ibit i etiam de quovis sub ido genere vel ista specie contento negari debet.
E. gr De omni triangulo in genere negatur, quod habeat quatuo77π gulos; idem igitur etiam negari debet de quacis specie tri: ngulorum, V. gr. de triangum sphaericis.. Dictum uenullo eadent evidentia nititur, qua dictum de omni, quamobrem idem quoque suppoluimus in definitione propositionis universalis . 239. - .
cres Del individua continentur. Cons. g. 23 9 34I. 342. 43- svqq-246. sqq. a F. g. 3 q. Quoniam generi vel speciei per definitum designatis no--o in definitione cidem attributa respondet tanquam praedica tum , dc vicis Iim generi vel speciei notione distincta completa repraesentatis definitum tanquam priudicatum tribuitur. I. 249.2si. asa. ; dictum de omni & nullo etiam, has propositiones sub se comprehendit: i. Cui de itum competit, eidem quoque competit notio integra in desinitione ei attributa; competunt quoque - gula sigintim evunctanda, quae si votione isa continentur. a. Cur conveniunt notae in definitione enumeratae simul, eidem quosve cov- venit definitum. Et contra 3 Cui desinitum nou competit, ce eo nec notio integra in desinitione eidem attributapraedicar ipotes. 4 Cui nou .con Deviunt nota omnes in desinitione enumeratae s ιI, H, . nec definitum convenit. Quae in superioribus partim demonstrata j. aso. 2s I. as3 . partim ex supra positis . 7. manifesta
q. 3 3- Extensio ejus- Et quia nota ad individuum quod uam nomine proprio dem ad praedi- vel alia ratione designatum agnoscendum sussiciens definitionis ς 00Hς P ψ' viceni subit; vi ejusdem dicti de omni di nullo Porro patet:. I. Cui
Ulterior ex. de omiti Iarullo ad definitiones. .
154쪽
ne proprio vel diata alia ratione designandum S vicissim . a. Cui nomen sud proprium vel determinatio issa gularis convenit, ei quoque notam istam convenire. Sed 3. Cui nota isa non convenit, ei nec nomev troprium aut determinationem issam singularem tribui posse. 4. Cui nomen proprium vel determinatio isa singularis
non con Uenit, ei nec notam conveni, e IOD. E. gr. Lethvisius est Autor I heodiceae. Hoc praedicatum ipsi soli , convenit, atque adeo nota constitui potest ad Leibnititim ab eruditis aliis distinguendum. Quanaobrem cum Lei itius quoque invenerit calculum disteretnialem; autori etiam Theodiceae illud inventum tribui potest assirmando: Autor Theodiceae invenit calcutam dissὸ-rentialem.
g. 346. Propositiones singulares, in quibus praedicatum est subjecto singulari proprium, dicuntur propositiones propria. Unde per se patet, quod possint con Verti s . 28o. .
- E. gr. Proposito propria est: Lei itius es autor Deodiceae. Sed eadem converti potest: Autor Theoδcea es Leibuitius.
f. 3 7. Syllogismus proprius appellatur, qui constat ex propositionibus proprii S.
E. gr. Inventar calculi disserentialis est nutor Theodiceae. Leunitius est inventor calculi di ιrentialis. Ergo Leibnititis es autor Theodiceae. Hic syllogi intus proprius est, nam singulae propositiones propriae sunt 3. 346. l.DEOdem Rrgumentandi genere utuntur theologi, quando ex quibusdam chara cleribus Messiae apud Prophptas obviis inserunt, sum Nazarenum ei se illum proetissum mundo Messiam.*- 348 ...
Minime concludit. si quis ita argumentetur: Guoddam irrangulum. bubet langulos ad bosv quater. Tuuro hac es triangurum. Ergo Agurabo Desnitio pro
155쪽
aliquid sequi pollit. Conclusio
quando sarticularis. Cur ex meris Nerativis nil sequatur.
e habet angulos nae bola aequales. Neque enim necesse est, ut haec si-gura, eis triangulum iit, in numero eorum contineatur, quae angulos ad basin aequales habent.
g. 3 O. Quoniam vi Dicti de omni & nullo praedicatum proprium assirmatur vel negatur de individuo ob notam singularem eidem convenientem y. 34s.), adeoque illa PraemisIartim, quae praedicatu in proprium ederi de individuo charactere lingulari designato, universali aequivalet, id quod ex collatione syllogismi proprii cum particularibus statim innotescit; non antrum, quodex meris Angularibus hie aliquid sequntur es alias propositiones Fingulara es particularibus aquivaleavt not. β 216lta iii exemplo syllogismi proprii lupra not. 347. allati: Inventor calcuti fimentialis es autor Theodicea. Lei itius est inventor cati Hidissereretialis. Ergo Leibnititis es autor Theodiceae: Propositio major, Inventor calculi disserentialis es autor Theodicea aequivalet universali, unde S per modum universalis efferri potest: Guicunque es iuventor caueculi disserentialis, iste etiam es autor Theodiceae.
g. 3 I. Si alterutra praemissa particularis, eone o quoque particularis , contra. Vid. k.3 i. sqq. Quamobrem cum Dictum de omni S nullo sit fundamentum syllogismorum i 9. 3 8. ; in conclusione autem de subjecto id ipsum amrmetur, Vel negetur,
quod de omni affirmatur, vel negatur in praemissa; evidens est affirmationem vel negationem in conclusione esse lebere particularem & contra. γ f. 3sa.
In nubo BPogismo utroque praemisa potes esse negativa.
Conf*.348.3 2. sqq. Ergo una praemissarum enunciare debet, quaedam ista, de quibus aliquid negandum, contineri sub omni, de quo idem negatur.
Si quis argumentetur: Nullas homo es immortalis. Nullam brutum es homo. Ergo Nullam brutum est immortale e consequentiae vis nulla est, etsi omnes propositiones snt verae, id quod ex Dicto de omni &nullo apparet, quod solum continet omnis consequentiae syllogisticae ra
156쪽
'Si una praemi rum fuerit negativa, concluso quoque ne- Quando eon. gativas, Vcomra. Cons 9 348.3 2.33o. clusio nega.
Praemisa particularis & negatiVa dicitur. Pisil, praemissarum. ru definitio. L 3II. Conclusis sequitur partem debiliorem. Cons. 3s I. conclusio em 3I3. 3sq. Parreanderi. f. 3s6. liorem sequa ΘΓNonnis, qui ex meris propositionibus categoricis; Constat, categoricus dicitur. Solet quoque dici Sabini tis
Et de categorico syllo simo potissimum intelligenda sunt, quae hic de syllogismo in genere demonstrantur. g. 3 7. Propositio minor sub majore dicitursubfumi, si haec pri- Subamtioisismo ponitur loco. definitio. I. 3 8. Propositionem majorem dicemus assumi, si minor primo Assumtionis Ponituri definitio.
g. 3s9. Si, quod desperie absolute praedicatur, ad individua plicatur, minor se potespropositio identica. Etenim si species identici, fuerit A ct praedicatum ipsi ab illite tribuendum C, erit indi nitit e viduum sub specie contentum: Hoc ad 6 238. ct quaedam individua ejusdem speciei dicenda erunt: Quaedam' β a o. λ cooniam igitur propositio major: minor, quae subsumi debet', erit: A es A vel stuaedam Asint A. Unde inseretur concita : .es C ves. Quadam A sunt C
cf. 3ψI. . - E. gr. Omne triangulum habet tres an As duobus rectis aequales. Subsumet. Hoc triangulum es tria gulum vel Guadam triangula sine triangula. 1nseretur hinc: Ergo me triangulum habet tres angulos duo. bus rectis aequales, vel Ergo Quaedam triangula habent tres angulos duobus
rectis aequales. Apparet tunc, propositionibus identicis suum constare Logica contracta. - S in Diuili os by Coos
157쪽
Part. I. Se 7. IV. Cap. V De Tiguris syllogis nigryptici definitio. Universili major iii pri
thirn ans inritina figura. Forma syllogismi univertiliter assic. mantia in prima figura. Forma stilo. gisimi univer. saliter neganiis in prima figar a.
in ratiocinando usum. Atque ideo propositiones identicas in axiomatum numerum retulimus . 267. . Ceterum non hic unus est casus, quo propostiones identicae in syllogismum ingrediuntur. Sunt e. gr. etiam definitiones propositiones identicae sq. ait.)& ineatum quoque censum veniunt illae, in quibus de definito praedicatur aliquid fgillatim, quod in definitione continetur cf. aro.), ideo inter axiomata & ipiae relatae β.a6s. 269,).
g. 36O. Syllogismis empticus est, cujus genuina forma non a P-
DE FIGURIS ET MODIS SYLLOGISMORUM.
Concg. 36I. IV primo figura modior semper esse debet universalis. 9, 339 334. 333, 34 ,3 a. 239. ' . g. 362. In trima figura minor semper debet esse a mans.
Si in prima Agura conclusio universaliter a mos, utraque praemissa universaliter o mans esse debet. cood praemissie universales esse debeant; vides. 36I. 3II. quod amrmantes esse debeant; lege g. 36a 3 3. f. 36 . Si in prima Agura conclusio universaliter negans, major universaliter neganI, minor universistiter virmos esse debet. Cons. q. 36I. 362 3s3. de eo, quod major universalirer negans esse debeat; de minori universaliter siuranante vide 3.362.3 I. 3O7.
E. gr. Nucum trianorum habet plures quam tres angulos. Omne triangulum obaericum est triangulum. Ergo Nisum triangulam sph risum habet plures quam tres angulos.
158쪽
I. 363. Si in prima figura renelusioparticulariter affirmans, majortiniversaliter affrmans , minorρm ticulariter affrmans esse debet. Minorem esse particularem dicitur ex s. 36I. 3 I sqq. eam vero. assi antem, Patet ex 362.3 3 3O7. E. gr. Omnis sepiens prospicit futurum. uuidam homines sin apientes. Ergo dum homines prospiciunt futurum. g. 366. Si in prima figura conclusio particulariter negaus, majre universaliter negans, minor particulariter assi mons esse debet. Conf. f. 36s. de posteriori; sed de priori vid. I. 342. 362.
E. gr. Nulgus, qui ratione uiuis assectuum impetu abripitur. Vuidam homines utuntur ratione. Ergo ciuidum homines assectuum impetu non abripiuntur.
I. 367. Prima figura nonnisi quatuor modos habet. Cons. 9. 236. Sed in prima figura concitationum istarum quaelibet nonnisi unico modo inferri potest j. 363. S seqq f. 3ψo. . I. 368. Modus syllogismorum ini Ursaliter assirmantium dicitur
Barbara; modus universaliter negantium G irent; modus particulariter assirmantium I mir; modus particulariter negantium Ferio..q- 369. Significatus nominum, quibus modis Eogismorum designantur, essentialis es. Etenim cum vocales A. E. I. O. designent quatuor Propositionum categoricarum species I. 367.l; vocales in nominibus obviae quantitatem S qualitatem singularum propositionum in quolibet modo indicant. Ipsum igitur nometa cum per elementa sua significet ea, per quae modus unuSquisque constituitur sq. 3 o. ; significatus essentialis est: neque enim - alia significatus essentialis notio. S. 37o.
Habent vero nomina sis hune in , ut formosilogismori m facile retineri Vis east quovis dato examinari post.' . S a . I. BAt
iis in prima figura. Quot sint mindi in prima fi
Nomina Modorum. Significatus essentialis eo
159쪽
Part. L Sect. IV. Cisp. II. De Figuris
BAt Omnis homo est mortalis. bA omnis Rex est homo. r A E. Omnis Rex est mortalis.
CE Nullus lismo est immortalis. LA Omnis doctus est homo. rEnti E. Nullus doctus est immo
illo DA Omnis pius Deum amariri Quidam homines limi pii. I.E. Quidam homine, Deum amantis
FE Nullus pius proximum odit. r I Quidam homines sunt pii. Oa . Quidam homines proximum
f. 37I. yllogismi Quoniam in syllogismis propriis major aequivalet propost' P p pyimδ universali I. 3so. cetera autem propositiones, nempe mi conesulio, particularibu'qui valent b. 34s. 3 i. 34zo; ΒΓ logismi proprii ofrmantes admodum Darii, admodum Uerio Imrtinent. Non adeo opus est, ut peculiares modi syllogismorum propriorum, quamvis cepissime obviorum , consti
L. gr. Autor principiorum philosephiae naturalis mathematicorum est inventor telescopii catoptrisO-dioptrici. Atqui Maacis Netaton es amtor principiorum philosophiae naturalis mathematicorum. Ergo Isaacu 'Ne tomu es inventos teles pii catoptrico Dptrici. Maiorem ulterius hoc syllogismo proprio probes. Autor Opticae in qua traduntur nova luminis proprietates, es inventor telescopii eatoptrico-dioptrici. Enimverbritor principiorum phil phiae naturalis matbematicorum es etiam Autor Opticae nova. luminis proprietates reveIantis. Ergo Autor principi rum es inventor telescopii Otoptrico diomici; uterque syllogismus est in modo Darii, cum propositiones maiores universalibus zaequi polleant di ad sormam univcriatham ita reducantur: uuicunque es Autor principiorum mis Vbiae naturalis mathranaticorum, is ψ inventor te sopitratoptrico inoptrita cς Gicunque es autor Opticae novas luminis ' prietates revelamis, is etiam es nutor principiorum ibi phiae natu ratis mathematicorum. Ex hoc ipsis exemplo patet . quod hoc argu mentandi genere in criticis utamur de in historicis dii quisitionibus.. Ad dimus exemplum' syllogismi proprii negativi: Iohannes Netatomu essauαν Urovomiae s trigonometriae Britannicae. Sed Eminens Esse princia piorum Fbilosophia naturalis mathematicorum nutor non es Iobaum. Ne tonsis
160쪽
141, Nebremu. Ergo Eminens Age priscistiorum philosephiae naturalis istis non es autor astronomia re trigonometriae Britannicie.. 372. Si termiuus medius fuerit negativus,prosositio minor insint. Quando mi taes- Cons. 339. 33s. 3 I. 2oa. 2o6. nor infinita. E. gr. Si quis ita argumentatur: uuaecunque figura non habet plures quam tres angulas, ista es triangulum. At i haec Aura non habet plures quam tres angulos. Ergo bae figura es triangulum; syllogismus est in Darii. Maior enim est univeriali Ur assirmans, propterea quod negamtio non asticit copulam est fg. aos.); minor autem est infinita, cum aequipolleat huic assirinanti: Haec figura, es figura quae non plures quam
SIV sma in prima figura sint maxime naturales, seu proxime accedint ad Dictum de omni/nudo. In Logica naturali non attendimus in ratiocinando nisi ad Dissiliri de omni & nullo I. 47 48 343. 342. Sseqq. : syllogismi vero in prima figura non sunt nisi distinita Dicti de omni & nullo applicatio g. 36r. Sseqq.).
Persemo figurae prianae. Iugurae primae ad ratiocinam dum sussicien
. V eteres cum Arsotege cognovere, sundamentum artis innitumderatiocinandi esse Dictum de omniVnubo & hinc prodire qua- nominibu tuor modos syllogismorum primae figurae, quibus sua per se conia θη-isim stat evidentia: quae singula a nobis ruere in antecedentibus demonstiata. Cum Porro agnoscerent, propositiones Posse converti S per earum in syllogismis primae figurae conversionem prodire alios argumentandi modos ; hac via incidere in modos figurae secundae & tertiae, quos per reductionem ad figuram primam ope conversionis demonstrarunt. Nos autem in his evo, vendis hac vice non haerebimus.