장음표시 사용
191쪽
Prosyllogitai ct Episyllogitat definita.
nis polysyllo osticae definisito, Ras inati nis mixtim compositae definitio
convenientissimum; mundum optimum produxit. Sed Deuae mumdum creavit Ani creationis convenientissimum. Ergo mundum optLmvm produxit. Alter concatenationis casus in Mathesi frequentissimus est.
q. q6q. Syllogismus, cujus conclusio est praemissa' alterius syllogismi, appellatur ProfPogismus p Syllogismus vero, cujus praemissa eu conclusio alterius syllogismi , dicitur Epis Peti
DIII. E. gr. Si quis ita argumentatur: Omnis actio lem naturali prohibita es fugienda. Sed nimius lator es actio lege naturali prohibita. Ergo nimius labor est fugiendus, & minorem probaturus argumentatur: iaua cunque actio tendit ad corporis defructionem, ea est lege natura, prohi-hiis. Sed nimius labor tenaeis ad corporis defructionem. Ergo nimius labor es actio lege naturali prohibitat Syllogismus posterior est prosyblogismus , quia per eum Praemissa prioris, nimius labor es actio lege naturali prohibita, insertur tanquam conclusio. Similiter in exemplo de mundo optimo syllogismus secundus est epi syllogismus primi, quia concludo primi, Deus eligit media i convenientissima, est simul minor secundi di tertius est episyllogismus secundi, quia conclusio secundi, Deus mundum creavit mi creationis convenientissimum, est minottertii S. 46 . Series syllo πisinorum inter se concatenatorum dicitur
Quod si syllogismis categoricis & hypotheticis im
mis eantur consequentiae immediatae & alii quicunque argu mentandi modi, ' Ratiocinationem dicimus mixtim composiaeonj. Unde Ratiocinatio mixtim eo sita definiri potest pee seriem quorumcunque argumentandi modorum inter se comcatenatorum.
Nimirum immediata consequentia concatenatur cum syllogisino, si concluso silloguini fit Priemissa, unde insertur per immediatam conse- Duiliaco by GO rab
192쪽
eonsequentiam nova conclusio, & e contrario syllogismus concat natur cum immediata consequentia , si coitelusio per immediatam consequentiam illata sit praemissa syllogismi. Ratiocinationes mixtim compositae in demonstrationibus Mathematicorum ut plurimum locum habent.
g. 467. Si data quaedam propositio ex aliis tanquam notioribus Probationis per syllogismos colligitur ,-dicitur. Unde Probatio μο- dφfinitiv. positioni definiri potest per syllogismum aut syllogismorum inter se concatenatorum seriem,quibus ea ex aliis tanquam notioribus colligitur. f. 468. Probatio, quae unico syllogismo absolvitur, dici potest plex; contra vero composita, quae pluribus inter se concatenatis' constat. Unde compo ita est syllogismorum inter se concatena differenita. . torum series, adeoque ratiocinatio vel Polysyllogistica g. 463. , vel mixtim composita I. 466 x g. 469.
i In specie autem probatio Demonstratis dicitur, si in syl- '. a
logisinis, quos inter se concatenamus, non utamur praemisIis, nisi definitionibus, experientiis indubitatis, axiomatis & propositionibus jam ante demonstratis: Ut adeo demonstrationes tandem nitantur definitionibus, experientiis indubitatis di ario-
193쪽
Ussis meum in reducendis rebus obviis at tua generasiasque i pe
i genera di feries terminis accurate desivitis distinguuntis, res nobis o vias ratiocinando ad suo genera Dasque spe etes reducere licet. VId. 5. 33.3 s. FO-3 4. 149,67.49.
Usti, votum Si geucro species terminis ac rose definitis distin- in .p. iidandis guuntur, ad res nobis obvias ratiocinando appliciare licet proposi- propi titioni tiones generales cognitus. Cons. I. 47o. in propositionibus gehu Penor neralibus subjectum est vel species aliqua, vel genus quodpiem; praedicatum vero convenit lingulis speciei individuis, vel si gulis generis speciebus harumque individuas 3. 239. . Quamobrem cum constet, rem obviam ad hanc speciem, x et istud genus pertinere, ratiocinando colligimus, quod de genere vel specie aliqua absolute in propositione universiali praedicatur, seu affirmatur vel negatur, id quoque de re nobis obvia absolute affli mari, vel negari debere S. 3 I. 3 2. . q. q72. Use, vocum Si conditio, sub qua praedicatum conuevit subjecto termi- In eo noscen' nis fixis exprimitur, ratiociuaudo colligere licet, mιm rei cuidam da subjem obsiae eonditio isa adsit. Quoniam terminis fixis invariara re--Πα νς spondet notio s*.327. , si conditio, sub qua praedicatum subjecto tribuitur, terminis fixis eXprimitur,cam in casu obvio agnoscere
f. 79. consequenter ratiocinando colligere licet f. 47. 9. , num rei obviae conditio ista adsit.
194쪽
seu terminorum circa ratiocinia. I sq. 473 Si eon itio , sub qua pr.edientum convenit subjecto termi- Vsu3 voeumnis fixis exprimitur, Irevera atque species neeurot s definitio- Π ppli ndi. nibus disin ruuntur; proaositiones hypotheticas s euerre I ud res bis, hVbbizi . obvias, vel casuspeciales a i gulares obvios, ratiocinando plicare licet. Cons. q. 37o. 472. Stante illitiir utraque hypothesi, ratiocinando colligitur, rem obviam csse hujus vel isti res generis aut speciei, eique hanc vel isti m convenire conditionem. Quamobrem cum de sinutilis spe iebus corumque individuis sub data conditione priedicari possint, quae de genere g. 233. 3, vel specie g. 23o. sub illa conditione Praedicantur; ratio ei nando colligitur, de re obvia sub conditione obvia praedicari posie, quod in propositionibus hypotheticis universalibus de subjecto enunciarur 9 2II. 239 ). 74. Si terminis fixus respondet significatus es in tropositio. voeumnibus enuuciatur, ex qui 'ius tiraedicistis abflate positis sol sub certa conditione eminciatis agΠ'fatur demitum p ratio Diau, bes. 'do colligere licet, quod rei obviae qu0sve conveniat notio indefinitione definito nitributo. Si enim terminis fixus respondet singnificatus , invariata iisdem respondet notio g. I a T. , arque adeo agnoscere licet, num rei obviae con veniat hoc vel illud praedicatum , sive absolute positum, sive sub certa conditione enunciatum g. 79. , consequenter cum praedicata sive absolute posita , sive sub certa conditione enunciata ad definitum agnoscendum sitfiicientia vicem definitionis tueantur Iso.), ratiocinando inde colligimus, quod eidem conVeniat definitum fg. 3qq. , atque inde porro inferre licet, quod eidem quoque conveniat definitio, seu notio in definitione definito a tributa cf. it. . f. 47s- ,
Quoniam dicto de omni & nullo omnes niruntur syl. VOP ussalo imi f. 348, , Vi dicti autem de omni ct nullo praedi- i jspensibi., cata absolute, vel sub data conditione de subjecto enun-
195쪽
1 6 Part.I. Sect.IV.Cap. VIII. De Usu votum, seu terminorum tae. cianda sub generibus ac speciebus contentis vindicantur f.
3 41. 6c seqq. , definitiones autem ad res obvias applicantur di res obviae ad stia genera suasque species reducuntur 9. 344.); omnis tandem nostra ratiocinatio eo tendit, ut res obvias ad sua genera suasque specjes reducamus ipsisque Praedicata convenientia attribuamus. Quamobrem ut hic utendum sit terminis fixis S accurata definitione explicatis I9. 47o. S seqq ' ; eorundem Ad Densibilis in ratiocinando usus apparet.
196쪽
198쪽
g. 476. SI praedicatum quodcunque, sive affrinativum, sive negativum, veritatis &subjecto absolute, vel sub data conditione convenit, propositio seli' x
dicii nostri cum objecto seu re repraesentata; fastos vero distensus ejusdem ab objecto. Dictur autem haec cum in Logica hic sit vocis significatus. g. 477 . Sequitur, veram se propositionem, I. Si iniversaliterest, Casus judicio- quod universistiter a si matur ν. 06. a. Si parti lariter vel in ensu singulami est, quod particulamiter vel in casu singulari a matur . cit. 3. . M absolute est, quod absolute inrmatur st. α 3. ais. Si sub ista conditione es, quod sub eadem affrmaturs κ. cit. V k. s. Si universaliter esse nequit, quod univer-fHiter negatur. 6. si particulariter , vel singula=i in easu esse n/quie quod particulariter vel in easu singillari negotur. 7. Si δε-- soluete mn est, quod obsilute negatur, δ. Si sub ista conditione uon fuit, quo ub eo esse negatur c . P. Logica contracta.ὶ Z a s 4 8. Disiti Corale
199쪽
igo Puri. II. Sect. I. Cap. I. g. 478. Casius iudiei, Eodem modo patet, econtrario salsa esse judicia, r. Strum falso ruiti. um Uerfuliter uon es, quod universialiter aut matur, a. Si parti culariter est, quod liniversaliter Q votiιν , 3. Si universaliter est, quod particulariter eavium Q matur, M. Si absolute prorsus noues, quod absolute os matur, Sis b certa conditione es, quod de subjecto obsoliιte posito os matur, 1 Si universantir es, quod Πυiversaliter negatur, T. Sι particulariteν est, quod universaliter negatur, δ. Si particulariter vel in eois sngulari est, quois pari, cluariter vel in casu singulari negatur , de eodem scilicet stoecto. s. Si absolute est, quo absolute negatur, Io. Si sub certa conditione est, quod de lubem absolute posito negatur, M. Sisub ista conditione es, quo ub eu esse vinatur.
Consensu ja- Ipse hac casuum judiciorum cum verorum, tum salsorum innotescit, quando nam Micrum cum objecto con-4od stas' ' ΓVtire, quando ab . hsueti De dicatur, ut adeo nullus de finitionem f. 476. ingrediatur terminus, qui non statis intelligatu T.
g. 4SO. Qu*Πdomi' Propositio universistiter normans vera est,s raedico limper ς' determinotionem determinatur. Vide q- aas. ''I 2- 64. i s .aaa. 177 sqq. de eo, si praedicatum per subjς , determinatur; de eo vero, si praedicatum per determinationem quandam subjeisti determinatur, lege g. a I. 2Iq. 2I6-22 S.
E. gr. Proposito universaliter affrmans, Omne triangulum habet tres angulos, Vera est: Quoniam enim vi definitionis triangulum est figura tribis tineis terminata, categorica huic hypotheticae aequivalet: Si triangulum e gura tribtu Lateribus terminata, tres habet angulos 9 223. , numerus ternarius angulorum per numerum ternarium laterum determinatur. Similiter propositio universaliter affirmans vera est; omnis fgura aequilatera circulo inscripta est aequiangulae per hanc enim conditionem , quod ea circulo sit inscripta, determinatur aequalitas angulorum. Dando pro posit oparticulariter afficis
f. 48 I. Propositio particulariter affli mans vera es , quae sub universaliter assirmante vera continetur contra 9 34 I.
200쪽
E. gr. Propositio particulariter ass ans, quoddam triangulum babet tres angulos, vera est, quia continetur sub universaliter assirmante vera, omne Diangulum habet tres angulos. q. q82.
Propositio singularis vera est, quando Draedicatum deter- QMiido pro-m Aratur ter ea, qua votioni indiu dui judiatosatuspectati insint. positio singu-Vid. g. 3. disc. prael. Enimvero ratio illa vel est in subjedio, vel lari inextrinsecis, quae eidem adsutar, vel in utroque simul. Quamobrem cum notio, qua individuum in statu dato repraesentatur β. 73. , omnia eidem intrinseca starumque ejus determinantia extrinseca continere debeat; patet praedicatum per ea determinari, quae notioni individui in dato statu speetati insunt. Vid. nunc g. 476. . E. gr. Propositio singularis, Titias scribit, vera est, si in iis, per
quae status eius singularis determinatur, continentur rationes ad actum scribendi determinandum sussicientes.
Veritas est determinalilitas praedicatiter notionem subjecti ib. Cons. I. So. 48I. 8a. In omni igitur Propositione assirmante eid finitio' vera veritas est determinabilitas praedicati per notionem sub- realis. jecti, consequenter cum propositiones negativae censeantur Verse, quando ipsiis oppositae amrmativae sunt falsae j. 83.); veri-- tatis definitionem realem habes, si eam concipis per determinabilitatem prie dicati per notionem subjecti sq. i9i. . I. 48s. Propositis o mativa falsa est, sipradicatum uotiovisib- .and6 assim secti repugnat. In judicio determinato subjectum repraesentatur mativa propo- sub ea notione, ut in eadem contineatur ratio, cur praedicatum sitio sata. ipsi conveniat I 3is. . Quod si propositio affirmativa fuerit salsa, praedicatum subjecto convenire nequit f. 476. , adeoque cum essenrialibus, vel attributis, Vel ii S, quae per modum attributorum insunt, vel cum modis in dato casu inexistentibus, vel